장음표시 사용
221쪽
Quaeritur O. An valida sint sponsalia metu extortas Negant
Seqq. magnis P. Schmier . . de impod matris CV 4. mini. 44. et Seqq. Fundantur a textu cap. eae litteris , I. ubi puella duodennis impuberi desponsata , et in istius domum raducia, recedere, et alleri nubere permissa est , quod minis parentum ad id impulsa sueri non fuisse autem permissa recedere , et alteri Ubere , si Sp0n Salia , ita metu parentum contra cla , fuissent valida ἰ ergo et . 2 juris disposilio de matrimonio trahitur ad sponsalia . cum do his aliud jure n0u est expressum juxta l. Oratio 16. P. Hvonyal igitur sicut matrimonium , ita et sponsalia mella extoria viribUS , et val0recarent. . dari non potest bligati ad actum jure nullum . ut palet ex erminis atqui sponsalia metu extorta , si valerent , obligarent ad actum jure nullum , videlicet ad matrim0nium metu contrahendum . . melus iste , quo extorquentur sponsalia , etiam influere in ipsum matrimonium ; nam quidquid influit in obligationem lan- quam radicem , luctui consequenter in objectum, et esseclum illius Obligationis atqui metus influeret in obligationem praeviam e Sponsalibus orianici ergo etc. . lice concedatur, quod alia volasimplicia , metu gravi extorta , sint valida , volum lamen religionias ingrediendae , simili metu extortum , invalidum est , quia est via ad professionem religiosam, quae metu extori , invalida est atqui etiam Sponsalia sim via ad matrimonium P ergo elo
Sed melius dicitur hujusmodi sponsalia, quamvis rescindi pos-
Sint lamen valida esse. Ita Sylv. V. ponSalia quaest 6 insin. Pol r. de Ledesin de mair quaeSt. 47. art. 5. circa 3 ary dub. . Heuri l.
222쪽
ox tortum vale , cum illud iuxta dicta . os juru solum ecclesiastic si irritatum. Non etiarn poSilivo, quia nullsa in hujusmodi jus cairrilans ex lata, neque adducitur aliquod ab civersarii , praeter CV. o litteris cis 'ex quo lamen , ut num aeq. dicitur, nihil probatur. . licui valean spousalia hujusmodi metu exu orla , alnen sali Videtur consul lum alieni metum , si possit pelere , aut oblinere re-ScisSionem contractus , aut Si possit pro arbitrio resilire, cum quoad Alio plerosque contra clus id Salis esse censeatur ergo seu Stra plus asseritur. 3. Iino aliunt mel uni major avs praestatur , si dicatur
alere ejusmodi sponsaliaci quia habebit sibi obligatam partem alteram ad :andum contractu , si postea id it sidere melum patiens cum ergo avendum sit potius metum alterili, rectius dicetur contractum valuisse , sed ita , ut quasi claudice , el si in potestate metu in alientis vel resilire vel pariem alteram adigere ad implendum
Neque obstant argumenta allata in contrarium. Ad I pontifex is CV eae litteris cis. 1101 dicit, ea sponsalia fuisse irritari imo serie supponilur a suisse valida ; quia bialis ex moneri jussi puellam , ut sibi desponsali pueri annum aetati decimum quartum X Spectaret, quem exspectare n0n debuisse , si sponsalia ipso jure suissent invalida. Dicunt quidem sententiae adversae patroni , id suisse tantum consilii ; quia additur, i puella commonil non δε- aerit invectandiim , ei accipiendi alium istim liberam tribuendam facultatem. Verum ex hoc plus non sequitur , quam quod Spons ilia metu Xl0rta rescindi possint, alque in caS cap. a. reScisSa su2rint. Deinde esto, pontifex ibi senserit , ea sponsalia suiSSe nulla talia illa suerunt, n0n tam propior metum , quam propter deseelum e0nsensus in puellari quia ut ibi cum gloss. V. demonyata advertit Innocentius, dicitur suisse omnino nolens, non solum cum traduceretur in domum pueri, sed etiam cum eidem desponsaretur. Ad 2. imprimis lex illa mere civilis est, quae in Sponsalibus, tanquam respirituali post elevationem matrimonii ad dignitatem Sacramenti, allendi non debel. Deinde esto, ex illa canonigala sit, tantum locum habet, quando eadem est alio Sponsalium, et matrimonia : quod in proposito dubio non contingi ; ideo enim matrimonium metu extorium ex disp0silione ecclesiae iuvalidum est , quia aliquando valide contra elum nulla humana ultiori tale rescindi potest atqui sponsalia
Variis modis dissolvi 0ssunt igitur alio , quae pugua pro riuuali-
223쪽
dilate matrimonii metu extorti, non pugnat pro validi tale p0nsali uni simili metu extortorum. Ad 3. Sponsalia, etiam metu e X lori , non obligant ad matrimonium contrahendum, dum metus urget, Sed lan-lum, quando Si cessante, illud libere, et cuias valide iniri potest. Erit igitur obligatio eorum quasi conditio, scili est Si metus CESSaverit, et ioc lante manebit suspensa, proditura in actum , illo Sublato Ad 4. Matrimonium, cessante metu, nilum a Sponsalibus metu extortis sere pendet, sicut matrimonium in acie ecclesiae contractumn sponsalilius clum initis. Atqui clandes linitas sponsalium non obest mali imonio in acie ecclesiae contra clo ergo ne melus , quo OH tracta sunt sponsalia, heril valori matrimonii deinde cessante metu contracti. Ad 5. etiam de volo ingrediendi religionem negatur, si metu extortum sit, illud ipso jure irritum esse , cum nullus lex lusj iris extet, quo irritetur, vel irritum declaretur, et a constitutione, qua pro sessi metu extorta irritatur, tanquam restringente jus naturale, ad 4olum ingrediendi religionem duci argumentum non debeat.
Quaeritur II. an audienda si mulier, dicens , se in matrimonium consensisse metu gravi injuste illai, Res p. audiendam, si hoc probare velit cum enim ejus illatio quid acti, et delictum sit, haec Billem non praeSDinantur, probanda erit ab allegante Debet autem probare non tantum metum, Sed etiam illius qualitatem , videlicet quod talis fuerit, qui possit cadere in constantem virum, ut colligitur ex V conδtillatroni 28. h. v. Circa modum probandi metum con-Fulenti sunt Menoch. lib. . prae3timpl. 4. per totam a Sc3rd δε probat. Concl. Io 55. et Seqq. Praecipuus es , qui sit per testes ;quorum Si dii omni exceptione majores de metu deponunt , juxta Innoe capit. Dper hoc se renunt. . . iisdem magis reditur quam mille testantibus poni meam voluntatem ratio est , quia qui deponunt de multi, id, quod asserunt, poterunt corpore aliquo
Sensu percipere qui autem testantur sp0n laneam Oluuialem , cum res in anima Si recondito, non poterunt en Su percipere.
Duplicem lamen haec regula exceptionem alitur niSi pro deponentibus de spontanea voluntate adessent praesumptiones, e COH-jecturae, ut si actus est in praesentia judicis, vel coram consanguimn eis, nam in horum praesentia non praesumitur metus et hinc existente ali praesumptione, vel conjectura de libera voluntate , judex arbitrabitur, quibus testibus major fides sit adhibendari anch. l. 4,
de matrim. D. 27. . . . si testificatio negantium intervenisse melum, si negativa coarctata loco, e tempore munc enim aeque cre
224쪽
dicis relinquendum erit, cuinam parii, pensatis circumstantiis, magis credendum sit COVar pari. R. de SponSia Cay . . . . num. 10. An l. ueli lib. a. uδtit major til. 2. n. 67. et 58. Sancti. cit. DC. n. 3.
Porro lum requiritur, ut indius au nullans matrimonium cadat in virum constantem, et hoc a me lum allegante probetur non ita accipiendum id est, quasi aeque gravis requiratur metus in muliere, qui in viro nam cuin hic Si sortis r ut 0nstantior, Inulier vero natura sua sit inconstantior, et debilior, ideo minor metus excusa Deminam, quam a Sculum, Sive minor metu censetur gravis in Demina , qui non cen Seretur gravis viro, ut tradit glossa in Cay. Cum locum 4. V. moluS hoc tu Couar pari. . sis Pon 8al. v. . . . . . . Sancti . . . . . n. q. Pirh. hic n. I S. Neque obStat,
quod cap. cum locum cis legatur, in virum con8lantem quia Sub intelligendum, vel in mulierem constantom, habito respectu ad debiliorem sexum ob b. ibid. not. . Vel certe sub nomine viri comprehenditur hic eliam foemina; quia genus masculinum c0ncipit De mininum, ut absurdum vitetur Canis in V. 28. Cit. . . agri. ibid. n. 3. et 4. Pirh. Dc cit qui cum gl0SSa tu cap. V. metum paδδu do his, qua vi metu3ve causa et Ovan. l. it. . . ad Ver-li optime, generaliter loquendo , quisnam metus dicatur cadere iucOBS laniem virum, relinquendum esse arbitrio judicis.
Quod si, consideralis Omnibus, dubium sit, utrum metus injuste ad matrimonium contrahendum incussus , gravis sit censendu , anxio , deoque utrum natrimonium irritum , an validum sit, judicau- dum pro alore matrimonii, ut aliis cis adverti Laym. . . Da I. 20. Pa l. 2. V. 5. l. 4. quia licet maximopere curandum sit , ulmatrimonium, in perpetua conjunctione consis leus , libera voluntate c0ntrabatur, ideoque sponsalia, Si qu0cunque etiam leviore me in per Vim extrinsecam incusso, celebrata sint, facile dissolvi possint seu propria inelum patienti Opposita exceptione , seu judicis implorata Bullioritate, postquam lamen Semel matrimonium contractum S , ο-lius est, ut alidum, quam ii invalidum judicetur , cum matrimonii causa avorabilis si , idque partim propter reverentiam sacramenti, Gry. v. licet 47. insin de est ibi tolerabiliva est aliquo contra δtatuta homrnum dimittere copulatos, quam conjunctos Sisime contra εtatula domini Reparare partim quia rei p. el prolis educandae inle- Si, ut matrimonia non solvantur, nisi eorum infirmitas, seu impedimentum dirimens appareat. Accedit, quod Ostquam contractus e
225쪽
έ34 Quotupliciter in contractu matrimonii ossit contingere Pέ35 Quo modis contingere OSSit EV-VO circa qualitatem δέ a Utrum error aliquis dirimat matrimonium 437 Conclusi as mali a certa eSt. 433 Scipiantur lectiOHES. 439 Utrum error quoad substantiam Per Sonae inualidum reddat matrimonium P Resoluitur sibi mati a. 44 o ollar ia. , Revondetur ad argumenta προ-
sita. 4έ3 An solum error circa substaritiam Per Sonae anteceden ualorem ma
trimonii tollit Pέ4 An et in comitans 4έ An error circa utilitatem itiet matVimonium, quando is redundat in substantiam Fer Soniae
Quid , quando non redundat in illam P Rutiones dubitandi.
Re Ondetur nou itiare. Nisi cum qualitati hujusmodi alligatur ONSPHSuS. Soluuntur argumenta OPPOSita. 45i sciando error qualitatis inuoluat errorem personae
nium, si uterque uel alter contra hentium Per errorem credat se laborares impediment, dirimente quod reuera non SubeSt.
nium inualide conoalescat illud, Si Stante V ore , denuo consentiant PAn ut e casu conuali letiar, neces Sarium sit, utrumque conjugem conscium 'Sse cinis edimenti ob quod irritumsuit matrimonium.
Quaeritur a quid si error , et quo lupliciter in contractum trimonii possit contingere Respond. Si erroris nomen sumatur Siricle , distinguitur ab ignorantia : haec enim sola scientiae negati O- ne contenta est , cum contra error judicium positivum intelle- eius perversum postulet errare enim Si unum pro ali putare te8le . August. Unchir cap. I. e refertur canon in quibu3 6. CauS. 22. quaeSt. 2. Hic accipitur late , prout etiam includi ignorantiam, cum in ordine ad inducendum impedimentum iu matrim0
226쪽
uium perinde si , an ignorantia , an error positivus interveneri l. Dicitur lamen politi error , quam ignorantia ilirimere matrimonium; quia nunquam contingit ignorantia , quae voluntarium COIIS nsuli Iauserat, ni Si cum errore conjuncta Sit , qu0d eius voluntatis prae- Suppona cognitionem rei , in quam sertur , quae Si vera si , jam actus os voluntarius, Si autem salsa , sit in voluntariu S, cujus pro-Xima causa est error , ignorantia vero solum in quantum liabo admixtum errorem. Vide Sauche lib. . do matrim HSDul. 8. Nu
Potes autem error in contractu connubiali contingere dupliciter, scilice vel circa substantiam , ut loquuntur , aul individuum personae , Cum qua matrimonium initur , vel circa quali talem , et accidentia ejusdem Primum sit , quando ilius contrahere volens cum Bertha , matrimonium nil cum C a per errorem e Xi Stimans essu Berilia m. Secundum, quando credi se contrahere cum Pulchra , Obili, virgine , divite , cum si deformis, plebeja , corrupta pauper. Uterque error vel es anteceden , vel concomitans actum. Atile ρ-den iunc dicitur , quando dat causam contra elui , ita ui eo non DXiSiente , actus nequaquam fieret, atque ita ossicit ut actus si in Voluntarius , cum nihil sit volitum , nisi praecognitum. Concomitati tunc censetur , quando non induci ad contrahendum , sed lacomitatur actum , ut eo non existerile , adhuc ore actus proinde nou esset in voluntarium , sed Iscit lamen non voluntarium. Praeterea error circa qualitatem aliquando redundat in substantiam , et individuum personae , aliquando non primum contingit quando qualitas circa quam ille Versatur , Si omnino iugularis et certum individuum denotans , . . quod is, cum quo matrimonium initur , si certi regis silius , aut filix primogenitari vel cum
qualitas aliqua es unicus sinis matrimonii cum aliqua contrahendi ita ut hoc unice eligatur, tamquam medium ad finem , seu qualitalem illam oblinendam, quod persona, cum qua matrimonium initur, illa praedita esse judicetur v. g. Si juvenis opibus pollens , sed non nobilis ad familiam suam aliunde ad Scito splendore OrnBndam , elattollendam assini talem cum illustribus familiis quaerat, et unice eos ne inducatur ad io trahendum matrimonium cium puella , quae Seillustri sanguine procreatam dolose mentitur cujusmodi muliebris impos lurae illustre exemplum ex Caram uel refert oba theol. X-ps r. r. 9. n. II 4. Secundum evenit , quando ilius contrahi matrimonium cum erilia , cum errore quidem , quod am nobilitate,
227쪽
D Sp0NSALIBUS ET . 205 opibus , serma , modestia , aut alia dole praestare existimari , ita lamen, ut his quali talibus con Sensum Suum non alligari l.
Quaeritur . utrum error aliquis dirima matrimonium 8 Videtur non dirimere , a quia matrimonium , contractum sub conditione im-p0ssibili , Valet, ut pale eae cap. n. δε Condit appoSit ergo etiam validum erit contractum errore si enim non alere errore contractum , id o non valere , quia consen Sus descit in errante atqui consensus defici etiam in eo , qui contrahit , sub conditione impossibili noo enirn aliter consentit , quam Si evenerit conditio ; cuin igitur conditio impossibilis per rerum naturam evenire non OSSit,
Sub ea contrahens revera non con Sentit, . . venienS 5. I cap. is
qui sidem 30. hoc it pronuntiatur pro Falore conjugii in eo , qui sponsam de suturo carnaliter cognovi , licet ille probare velit , suin conjugium non consensisse , imo dissensisSeci ergo desectus cou-SeLSUS , qui X errore arguitur , non vilia matrimonium.
Sed his non obstantibus , est certa omnium sente Blia, quod error matrimonium dirimat , et illius valori obsit Ratio 3l, quia ad valorem matrimonii necessario requiritur consensu , ut constat ex CGn. Psisset . Cau3. 27. quaeSt. 2. M. DCum 4 et v. tuas 25. hoc lis Florent in decret. Id de acriam . . . Trid. SESS. 84. Cap. I. de reform matrim atqui erranti nullUS est consensus, nec voluntas i. cum toεlamentum 8 et L non idcirco . . de jur. et faci ignor. ergo ele.
Neque contrarium probant argumenta assumpta ex leXlibus in contrarium allegalis. Ad i ii in ira tit . . dicetur, in cap. In Cis. pro valido habetur matrimonium contractum sub conditione impossibili , tum solum , quando dubium est , an Seri , vel oco adjecta sil lum enim ob saxorem matrimonii praesumitur intervenisse COI Sensus absolutus , e conditio impossibilis repulatur pro non adjecta. Secus dicendum , quando constat , quod contrahens hujusmodi conditioni alligaveri c0nsensum suum, tunc enim matrimonium erit invalidum ex desectu consensus unde ex hoc argumento Oliu confirmatur nostra sententia. Ad 2 in extibus ibi citi praesumitur legitimus consensus in matrimonium e carnali commercio ad excludendum peccatum fornicationis hinc si revera ineatur talis copula animo fornicari , neque ante rid. de quo tempore lautum dispositio illorum exitium procedito censendum es contraclum suis- Se matrimo uiuim quia praesumptio veritali cedit.
228쪽
Qua oritur . utrum error quoad substantiam personae invalidum reddat matrimonium Τ Dissicile in resolutionem , alias indubiam , faciunt argumenta aliqua , quae in opp0Silum assurri possunt. Nam . si error personae obstare valori matrim0ui , Hunc acob patriarcha, quando concubui cum Lia , pro Rachel sibi a Labano supposita fuisset fornicarius, e Lia adulterii Simul atque incestus auari sequela ad milli 0nvenienter On poteSi ergo ele . . quando Geu 27. Isaac benedixit Jacob , existimans illum isses Esau conligit error personae , e lanie valida sui ea benedicti secundum strba ipsius Isaac v. 34. ibi , benedixisque ei, et erit benedictus . . in celeris
sacramentis Valori error personae non Obes P nam lapiis mus , cou- firmatio , sacramentalis absolutio ele. Blide censeruntur , quantumvis sacramenti minister circa baptigali , confirmati absoluti etc. personam erret, et Crius sit, quem ille existima esse ilium. 4. Εmpli venditi et celeri contractus regulariter celebrantur valide quamvis vendi l0 in persona emptoris erret , et putet sesses Sempronium , qui lamen est Maeviusci vel etiam ire rem venditam emptorem decipia Venditor , et dicat Sericum, quod vendit, esse indicum , cum a me Si europe uinci modo utrumque Sil aeque b0num, ac utile.
44 OSod indubitata est resolutio , quod error quoad substantiam personae matrimonium redda invalidum. la s. h0 m. in . dist. 30.
lial objectum vitia contractum; sed persona deler mitiale cognita eo trahunt est substantiale objectum coulractu matrimonialis ergo error circa illa vilia matrimonium.
ra quo equitur . tale matrimonium esses irritum ipso jure naturae ul D. Ciu observant quia Sicul Sive consensu cita Sina
229쪽
in persona non con Sentit in personam , cum qua per errorem On-
ira hilo quia olus ejus consensus sertur in personam absentem, quam per errorem existimat SSe praesentem , non autem sertur in eam quae revera praesens est igitur cum Sta conjugium ex desectu con-Sen Sti revera non daturri nam actus agentium non operantur ultra
intentionem illorum Sequitur . id impedimentum assicere etiam insideles, si matrim0nium contrahan eum errore personae quia etiam inter ipsos matrimonia, cum impedimento juris naturalis contracta non valent male autem secundum dicta est impedimentum erroris Circa Substantiam personae Sarache sic cit. Mn. 4. Sequitur .
non OSSe celeSiam latuere , ne error personae dirimat matrimonium ; quia nequi eis cere , ut absque consen Su matrimonium On-
Neque aliud vincunt argumenta opposita. Ad I. ut cap. n. v. non male declaratur, inter acob patriarcham, et Liam verum conjugium non intercessisset, nisi cognito errore consensus in individuam vitae s0cietatem cum illa suisse subsecutus. Neque lamen propterea Arnicarius patriarcha suil quia ipsus excusavit ignorantia , et asseclus conjugalis Liam quidem adulteri , et incestus ream existima Cornelius a Lapide in Gen. cap. 29. u. 24. Sed ab utroque illam absolvi s. I hom iura dist. 30. quaeSi. l. ari. I.
ad 4. Stella inson cap. cit. n. 7. PereZ. D. 24. Se t. I. H. 2. quod
lege primogenitarum , et palernis imperiis se illi legitime copulatam existimari ; quia ali majorum primo nuptui radi illius temporis consuetudine receptum sui l. - . benedictio illa ab Isaac directa sui vel in personam silii praesentis , ut vult bulens in v. I. yeu quaeδl. 7. Vel ut alii , in personam primogenili , qualis jam p0si empla primogenita sui Jacob aut si di recla sui in ipsam personam
Esau , invalida sui ob errorem personae, sed sortila valorem ex Onsirinalione illius postea acta , quod divina inspiratione intellexerit Isaac , eam suisse divinam voluntatem , ut D. August. l. 6. de civit. cap. 37. iusin Theodorei quae*t. 79. tu Geneg. Andreas aras ius ad Uerba IOS. . et non percu3Serunt eo R, cum aliis n0lant. Ad 3. negatur parilasci nam in administratione baptismi , confirmalionis , poenitentiae , et aliorum Sacramen lorum non spectatur haec , vel illa perS0Da , Sed sere Solum ea , quae praeSens est , qualiscunque illa sit et ali quia apligantis, confirmaulis , absolventis ele et ips0rum etiam Sacramentoriam n0 interes , qualis si persona , quae ba
230쪽
ieres contrahentis , cum qua persona contrahat , cum matrimonium tueundo se cum illa ad individuam vitae societatem obliget. Ad 4. iterum vituli lori parum interest , quae si persona emptoris , et hujus , quae Si perSona vendi loris , et utriusque , unde Sit mer X, Odo ae lue bona , ac utilis si , prout desidera lurci et ratio est, quia in us lilia commula liva , ad quam celeri contractus , qui Oneros Suni, ut emptionis venditionis, perlinent, sola sere aequalitas inter datum, o deceptum , mercem , et pretium allendi sole l.
Dubilatur qualis error circa substantiam personae alorem matrimonii tollata, an antecedens solum , a vero etiam concomitan ΤΙ es p. uterque De ante Edente ostenditur , quia talis error a cau-Sam contrae tu , ita , ut Si quis nou errasse in persona, nolui SSel cum
tali contrahere , adeoque lacit contraelum matrimonii in voluntarium circa primarium , et Substantiale illius Objectum , quod est pers0na determinal , electa a contrahente , et per consequeus alis error a ei irritum etiam ipsUm contractum. De error concomitante major est disse ullas : quia etiam stante ejusmodi errore , pules aliquis esse ita liabilia aliter asseclus . u licet ne erraro , Sed Seire esse aliam personam, quam putabal, adhuc lamen contrahere cum ea velle cons error iste non saci contractum in voluntarium.
Sed is hoc vorum sit , dicendum lamen , quod etiam error On- comitans valorem contra elui matrimoniali tollat ita Veragrux pari. I. me L art. 8. d. n. f. circa hoc impedimentum, Barth a Ledes m. de matrimon. lib. 36 concl. 2. eir de LedeSm de mali'. quaeSt. l. Gri 2 diab. 2. CONCl. n. insin. a. rationis, Sanche l. 7. de mali'. D. 8.Τι 6. LaJman . . tra l. l pari. 4. V. . . . . am lari Ralis CSt, quia ut matrimonium legitimum sit , necessarius S con Sen SuS B clualis , et positivus in personam , quae offertur. Error autem Oncomitans , licet non essetat actum involuntarium , facit lamen non oluntarium , et aufer conser Sum actualem , e poSitivum nam Olunia cum tali errore de praesenti solum sertur in absentem , quam per errorem praeSeniem illa , non vero in illam , quae praeSensrct era St. Igitur cum erraniis . et non cognoscentis ullus Si con- Seu S , nullum etiam matrimoni im erit hoc casu.
Ε hoc verum est , etiamsi contrahens tempore nil contractus matrimoniali diceret , ducerem , i no33em hanc e33 Berream; quia non VoluntaS, quae esset, Sed quae est , constitui matrimonium, ut
bene anelie l. it. Aliud flaret, si errans actu intendere culli per-