장음표시 사용
391쪽
sibilis intentio circa principale solvitur. OpinioStoicorum est apud Laertium L. vis. Seg. Is 8. Neque Arist. in Lib. de somno, oe vigilia ab ea longe discrepare videtur. vide in Diss . ubι sFra .
Τraducitur autem mens cogitatione cae ca - , quum cogentibus tenebris secum tantummodo esse coeperit: dum intenta est in ea , de quibus cogitaret , repente somnus obrepit , & in species proximas sensiim ipsa cogitatio declinat sic ea , quae tibi ante oculos posuerat , videre quoque incipit .
a Traducitur autem mens cogitatione Geca . Ce uan tibus enim externorum sensuum delationibus, phantasticis imaginibus mens occupatur ; ut ibidem declaravimus , & ea , quae heic sequuntur ostendunt.
Deinde procedit ulterius , A sibi avoca menta invenit , ne saluberrimam quietem corporis interrumpat . Nam ut mens per diem veris visionibus avocatur , ne obdormiat , ita saliis nocte , ne excitetur . Nam sit nullas imagines cernat , aut vigilare illam necesse erit si , au t perpetua morte sopiri.
a Nam si nullas Aldus quae si &c.b Vec se erit A l. necesse est.
392쪽
42 LIBER u Nus C Ap. XVIII. Dormiendi ergo caussa 'tributa est a Deo ratio somniandi , & quidem in commune uni usi lix animantibus , sed illud homini praecipue quod quum eam rationem Deus quietis cauila daret , facultatem tibi reliquit docendi bominem futura per somnium ς
a Dormiendi ergo caussa.Si recte expendas , heis dormitasse Laritantium Cideas inquit Scholius : mihi vero dum haec lcgo non Lactantius dormitans, sed Scholius somnians vidctur. ille quippe Philosophorum opiniones referens, de illud Plinii L. v. p. LXXV. reste describens . Es autem somnus nihil aliud, quam animi in medium sese recessus , colligit quod ex iis, tamquam aposteriori eruitur; hic autem lapsum sibi fingit, quem corrigat , & castiget.b Sed illud homini praecipue r Scilicet tributum est Heum. Vero et mendum , inquit, manifestum . Rescribo
lectionem ι in nullo Codice repertam , reiicit, & sola , ait, omnici e ditio , quae in hoc libro non facile ab Erasmiana abit , Homini proprium * uum ex ingenio
correctoris , an libro antiquo , non definio. Caeteri omnes nobiscum legunt.
c Docendi hominem futura per somnium . Juxta illud Joel III. et 8. Est undam viritum meum super omnem ς amem , prophetabunt siti vestri ,-filia .estrae. Senes vestri somnia somniabunt, O juvenes .esri Qisiones videbunt . . IO. γ
uin & iustoriae lane testantur ' , CXtitissa
393쪽
DE OPIFle Io DEI Seg. IO. II. 243tisse somnia , quorum praesens , Sc admirabi lis fuerit eventus : Sc responsa vatum nostro rum ex parte somniis constiterunt . .
a Navi O bistoriae saepe testaυtur . Et quidem tam sacrae, quam prophanae , ut notissimum est. Vide Diis.
Quare neque semper vera sunt, neque semper falsa , Vergilio telle , qui duas portas voluit esse somniorum . Sed quae falsa sunt , dormiendi causa videntur ἰ quae vera , immittuntur a Deo , ut imminens bonum, aut malum hac revelatione discamus .a CΑ-:i Qui duas portas Virgilius L. C. Antiquis Vergilius. Sunt geminae somni porta , quarum altera , fertur, Cornea , qua .eris facilis datur exitus umbris r altera oec. Quae ex Odyssaea V. transsata esse videntur, & in L. de Anima a Tertuli. ab Arist. de Divin. Per som. a Macrob. in somn. Scipionis explanata sunt. Adde Genes XX. 3. ,
Est alibi siepe in Divinis Scripturis, de quibus in Dis .
ubi supra disputavimus. Virgil. L. VI. Sa. νε
394쪽
II lud quoque venire in quaestionem potest: .
Utrum ne anima ex Patre , an potius ex
matre , an vero ex utroque generetur φ .a Ex patre,an potius ex Amtre,an vero ex utroque generetur Diu haec Ouaestio agitata fuit inter Doctores , quorum placita Dissi. xxv. Cap. VII. g. vID. recensui'
udi 2. Sed ego in meo jure ab ancipiti vindico' . Nihil enim ex tribus his verum est β: quia n2que ex alterutro seruntur animae φ . Corpus Cnim ex corporibus nasci potest: , quoniam consertur aliquid ex utroque: de animi manima non potest, quia ex re tenui, & incomprehen
a Sed ego in meo jure ab ancipiti vindico Al. Id meo iure Al. Cendicato Al. id in eo jure Mira phrasis, inquit II eum. Q ne hoc sibi vult et contendo non sequi &c. Vide reliqua in Ds . ubi supra . Heic nota r phrasim hanc esse Ciceron. in Uerr. v. Omnia postremo , qua Uiudicas in altero , tibi ipsi fugienda sunt et ibidem 1 8. Sed ut illa etiam scelera ejus tu Carbondim , ct in Dolabellam
395쪽
Sindicarentur sensus est, Ego mea facκltate , seu autho ritate aut ratione decerno . Cicero aliquando sine prae positione , aliquando pro meo jure in hoc eodem sensu hanc phrasim adhibuit.b Nihil enim ex tribus his verum est. Ut vidimus Dis . xx. Qip. I s. V., & Dis XXV. cap. v M. s. v III. c Neque ex alterutro seruntur anima Al. stati m ad dunt Corporibus.quam merito vocem meliores cum Arado respuunt. Francius mallet inseruntur ; sed male nam de seminali propagatione sermo est . Al. feruntur anima , ct corpus. d Ex re tenui, O incomprehensibili I. e. incorporea vide DilL xxv. C. VII. s. XI I.
e Nihil potes decedere Al. decidere L. I. Cap. IIL Seg. q. Noster ait Id autem solidum exis imandum est , cui nihil deeedere .
Itaque serendarum animarum ratio uni sac soli Deo subjacet. iDenique caesesi fumus omnes semine oriundi fomnibus ille idem pater es , Ut ait Lucretius . De mortalibus μ non potest quicquam nisi mortale generari . Nec putari Pater debet , qui transfudisse , si aut inspirasse animam de suo nullo modo sentit': nec si sentiat , quando, aut quomodo id fiat , habet
De mortalibus A L nam de mortalibus.
396쪽
b uui transfudisse &c. Heum. marte suo transfundose. te milli amis id sibi visus est sensi me , quod heiciure nc gat Lactantius, S sitim ma confidentia alios parentes compellat L. de Anima cap. xxv II. hisce Verbis Si adhuc Qerecundia magis pericliter quam probatione , in illo ipso etoli ptatis ultimo assu, quo genitale viruse ellitur, nonne aliquid de anima quoque sentimus exi- νι in Contra id, quod hi il. II. Machab. v I i. 22. escio uualiter in utero meo apparuisis: Neque enim ego spiritum , O animam Donavi globis , O vitam , o sngulorumMembra non ego compegi. Adde Psal. 93. Seg. seq. nota ultima .e De suo nullo modo sentit A l. de sua.d mando tamon, aut quomodo Al. qua ratione tamen , aut quo modo Al. To tamen omittunt. Al. addunt, aue quemadmodum Al. quantum pro quando scribunt. Aldus lecit nobis clim.
e Habet animo comprehensam Sic Aldus A l. habeat omnino Al. habeat animo .' Lucr. L. II. 99O.q.
EX quo apparet , non a parentibus dari animas , sed ab uno , eodemque omnium Deo Patre qui legem, rationemque nascendi tenet solus : si quidem solus emcit . . Nam terrenta Eodemque omnium Deo Patre Al. eodem Heu maria omnium Patre Deo BOn. Patri.
b Siquidem solus edicit. Aldus ex Codice Longobar- vico esseci quae lactio sententiae minime congruit o
397쪽
DB op IFICIO DEI Seg q. s. 24 reni parentis nihil est nisi ut humorem corporis , in quo est materia nascendi, cum senis su voluptatis emittat , vel recipiat. Citra hoc opus homo resistit e, nec quicquam amplius poteth : N ideo nasci sibi filios optant - , quia non ipsi faciunt ' -c Citra hoc opus homo resistit I. e. subsistit ut supra Cap. VII. Seg. I. mens si excurrere , aut resistere etellest
& L. IV. cap. XIX. Seg. 9. RESISTET IN CONTRIBULA-
Υio NE. Aldus O citra Al. circa hoc opus A l. circa hoe etiam opus Fulvius Ursinus mallet intra hoc oplis .d Et ideo nasci. . . optant. Scholius: Solacismus , ait optant pro optat. Forte non male . Sed praecessit a parentibus,qui filios sibi nasci, N a Deo expetunt sibi da ri. Al. ideo nasci optat, omissa copula , quam Aldus reostituit.
e Ouia non ipsi faciunt Alludit ad illud Psal. Ic. V. Ipse fecit nos , O non ipsi nos .
Caetera iam Dei sunt omnia , scilicet
conceptus & corporis confirmatio a , R inspiratio animae , & partus incolumis , & quaecunque deinceps ad hominem conservandum valent : illius munus est , quod spiramus squod vivimus , quod Tigemus b.
a Conceptus , ct corporis confirmatio Al. conceptus ct corporis informatio Al. conceptus ipse Al. ipsi AL cou
b Hine Spinori Re discant quid illa sibi velint 1 Dquo vivimus, mozem Ar , ω sumus .
398쪽
248 LIBER u N u s C A P. XIX. . 2 6. Nam pra: ter quod ipsius beneficio , incolumes sumus corpore- , & quod victum nobis ex variis 6 rebus subministrat : sapientiam quoque homini tribuit , quam terrenus pater date nullo modo potest . . Ideoque de sapientibus ς stulti , & de stultis sapientes saepe nascuntur , quod quidam fato , ac syderibus assignant f.
a m prater quod Al. praeter quamquod Lact. L. IILeap. V im. OG. I R. eodem modo ait Nam praeter quod b Incolumes sumus corpore Al. incolumi .c ex Sariis pl. ex necessariis.
d Dare nullo modo potes Al. nullo modo dare potest . e Ideoque despientibus Al. de sapientibus .f Odidam fato oderibus assignant Genethliaci nimirtim , de quibus vide Diff. xlavi I. cap. II. s. III. seq. Scholius assignaetit.
Sed non est nunc locus de fato disserendi , hoc dicere satis est , quod etiam si
astra ' em cientiam h rerum continent ri nihilominus omnia a Deo fieri certum est , qui astra ipsa effecit is , & ordinavit ε . Inepti Cr-go , qui hanc potentiam I Deo detrahunt , &Operibus ejus e attribuunt . Hoc igitur Dei munere coelesti , atque pra7claro ut utamur in nostra esse voluit potestate ' o HOC
a inod etiam si ora. Sic omnes prcuter unum qui habeat am quodsi -
399쪽
b Ucientiam: De Ira cap. x. Seg. 27. ectionem di xit Noster . S iccirco a valchio reprehensus ἔ injuria tamen ; utraque quippe voce usus est Cicero eodem sensu L. II. de Vat. Deor. sy. Aspexissentque Diem, inquit, ejusque cum magnitudinem , pulchritudinemque , tum etiam e cientiam cognovissent. Et III. de M. 14. effectio artis O L. II. s. Sic recta est ectio .
c Continent Scholius contineaut .d FFecit Al. O fecit . e P ιhilominus a Deo fieri omnia , qui astra ipsa es
fecit, er ordinavit A l. poli To omnia addunt certum est prave , nam prata essit Hoc dicere fatis est, quod totam regit Periodum .s Oui hanc potentiam Al. potestatem . g Et operibus ejus Al. O Ucri ejus .h ut utamur Sic etiam Aldus A l. au utamur , an non utamur Al. secundum membrum omittunt. i In nostra esse Coluit potestate Al. Ooluit esse. De coniugio heic sermo est , ac de munere procreandorum hominum , cuius usuram in nostra Deus posuit voluntate di iuxta illud Apostoli I. ad Corinth. vi I. e. 7. unusquisque proprium donum habet ex Deo, alius quidem sis, alius Sero sic. Ubi Theodoretus ait conolatus est eos etiam, qui sunt juncti matrimonio , Dei donum appellans matrimonium . Ab illo enim dono , O gratia quis adjutus, eliqua conjugalem recte exercet continentiam, de qua infra etiam noster loquitur ,
Hoc enim concessis , ipsem hominem vim tutis sacramento religavit - , quo vitam pos set adipisci. Φ. 3 Ma- a Virtutis sacramento religavit Bon. relsiavit, solita
400쪽
23o LIBER u NuS CAP. XIX. ta mutatione e in i Religavit: id est fortius, arctiusque
ligavit, novoque , ultra humanitatis nexum , divinae virtutis obstrinxit matrimonii sacramento , quo homo fieret quodammodo Deo similis , tam in essendo unum, quam in producendo homines sibi in natura similes, ut mox clarius dicemus .
heic innui facile possunt: nempe : & vita naturalis , &supernaturalis r illam enim adipiscitur proles ex matrimonio suscepta . Hanc consequuntur parentes , si rite sacramento matrimonii iungantur, utanturque; VideDis xxxv. Cap. II. g. IX. Quae sequuntur usque ad Magna est enim &c. spuria a plerisque omnibus iudicantur .
Magna est enim vis hominis magna ratio , magnum sacramentum a . A quo si quis non defecerit , nec fidem suam , devotionemque prodegerit - , hic beatus , hic deni
que ut breviter finiam ) similis Deo sit ,
necesse est ε . Errat enim quisquis hominem carne metitur . . Nam corpusculum hoc , quo induti sumus, hominis receptaculum e sit q. Nam mens hominis f neque tangi , neque aspici , neque comprehendi potest , quia latet intra hoc , quod videtur g .
Qui ' Dedit ei, in constituit adversa tum nequissimum , O DLlacissimum spiritum , quocum in hae terrestri Qua sine
Alla securitatis requie dimicaret. Cur autem Deus hunc Sexatorem generi bominum consituerit,breviter expo