장음표시 사용
381쪽
DE OPIFICIO DEI SU. q. t. di q. Qui autem ignem putaverunt , hoc usi sunt argumento , quod praesente anima corpus caleat , recedente frigescat μ . Sed ignis Rsensu indiget , R videtur , & tactu comburit. Anima vero & sensu aucta est - , & videri non potest , non adurit . Unde apparet, animam,
nescio quid , ese Deo simile q.
a Riecedente frigescat Nempe Epicurus, & Iccirco Lucretius L. III. D Q.
Ire alias tractim gelidi .estigia letbi. b Et sensu aucta ea L e. Praedita. Idem Lactantius
Divin. Inst. L. II. cap. va. Seg. 6. Adde Vorit. de Latiavit. Selecta pag. I 33. ex Bunem. C Pnde apparet animam , nescio quid, esse Deo similem. similem prave. Haec sobrio intelligenda sunt, inquis heic Langi et ius. At Deus ipse hominem conditurus Faciamus, ait hominem ad imaginem, similitudinem no stram Gen. I. 26., & v. 27. imaginem Dei crea Uit illum Osue utique de Anima sunt intelligenda . Laetantius vero ita concludit , quia ex eo , quod Anima rationalis sit lumini initis ; & quamvis invisibilis , Scin corporea , corpori tamen vitam dans , in hoc etia iit Deo similis apparet , qui lumen est inde faciens, & iis saepe inquit Augustinus sicut anima est Oita corporis,sic Uita animae Deus. In Evangel. in M iit. I. v I. Cap. 1. In Ps. LXII. Et ex κ. Vide Diss xxv. Cap. VI I . g. πε
382쪽
At illi, qui ventum putant esse φ, hoc falluntur, quod ex aere spiritum ducentes, vivere videremur h. Varro ita definit : Anima es aer coucepius ore , d serPefactu I in pulmone, Iempera: res tu corde - , di fur in corpus .
a At illi, qui zentum puta ut esse Bon. Ad illi iaci. Al. ultimam vocem omittunt. Aldus restituit . b Vivere lideremur Al. videmur Al. .iderentur Al. Sideamur . Vide Cap. XI. Seg. s. Aldus nobiscum legit ac Varro ita Desinit A l. Varro itaque Al. dijnit Al. de nit A l. desinit. J Temperatus in corde AL tepefactus Al. deferre factus Voli. L. II. de Idolol. Geut. Cap. LXXXIII. Tatura rei sic postulaute , legendum est, inquit, Tepefactus in pulmone , feret factus in corde & quidam ita etiam ex
recentioribus lcgunt . Fgo vero nihil cum Bunem. mutandUm censeo , quia nihil certi hac de re affirmari potest , diversa diversis exhibentibus. Aldus nobiscum legit ex utroque Codice. 6.
Ηυ apertissime salsa sunt . Neque enim tam obscuram nobis hujusmodi rerum ρ dico es e rationem , ut ne lioc quidem intelliga
m US dia Hujusmodi νerum Al. hanc ultimam Vocem nouhab Gnt Al. utramque omittunt Aldus re stituit. Quod
383쪽
DE OPIFICIO DEI Seg. 6. 7. 233 mus , quid verum esse non possit - . An s mihi quispiam ς dixerit aeneum esse coelum , aut v treum , aut , ut Empedocles ait , aerem glacia tum Α, statim ne assentiar , quia coelum ex qua materia sit , ignorem ξ Sicut enim hoc nescio , ita illud scio e.
b Quod verum esse non possit ob rationes scilicet quas infra , & L. UI I. cap. XII. Divin. Inst. erat daturus . Al. quid vere. Scholius quid vero . Al. quod .erum. Bon. non possint .c An s mihi quispianin sic etiam Aldus A l. quis d Aut vitreum , aut ut Empedocles ait, aerem glaciatum Sic Aldus Al. Qitreum , ut Empedocles , aut aerem Plut. L. II. de Plae. Cap. XI. Empedocles solidum es.se caelum ex aere ab igne compacto , C stalli ad inclarfactima e ge putavit. Vide etiam Laert. L. VIII. Sego II. de Empedocle vero egimus Diss. XL. Cap. XVI. s. a. e Ita illud scio Heum. scribeudum , inquit, necessa rio : Ita nec iliud scio.Sed errat, nam planus, & obvius sensus est Sicut hoc nescio , nempe ex qua materia sit Casum ita illud feto , nempe eterum esse non posse , CT .lum esse .itreum, aut aerem glacinium, aut aeneum.
Anima ergo non est aer ore conceptus quia multo prius gignitur anima , quam con
cipi aer ore possit - . Non enim poli partum q
insit a Anima ergo Al. Auima igitur . b Multo prius gignitur anima , quam concipi aerorc post. Formato corpore organico in Utero Matris,
384쪽
234 L I B E R ii N u s C A P. XUII. infirmatur in in corpus , ut quibusdam philo sophis videtur , sed post conceptum protinuSς, cum foetum in utero nocessias divina formavit : qui adeo vivit intra viscera matricis S , ut & incremento augeatur , & crebris pulsibus gestiat emicare . . Denique abortum fieri necesse est si fuerit animal intus extinctum ε . Ca -
statim ei Deus Animam infundit, non tamen per DA puer respirare potest aerem nostrum commου nem, donec ibidem maneat, quum flandi aditus pateat illuc nullus . Providentissimus Artifex Deus ideo infantium cordibus foramen , quod dicunt ovale adapertum apposuit, ut inde puer respirare possit a primordio organi Zati
corporis, cui Anima infundi diximus Cap. XII. Seg. 6. , O Diss xxv CF. IV. g. IV.c Non enim post partum insinuatur in corpus , ut quibusdam Philosopbis videtur . Hos impugnavit etiam Tertullianus de Anima Cap. R inter eos non solum Plato, Hicesius, Stoici, & .Hnesidentus fuisse videntur ,- ed etiam Praxagoras , & Asclepiades , ut tradit Galenus L. de Diuit. REJir. Adde Gasseudum Tom. II., &Pamel. ad Tertul. L. C. Aelius adiungit Diogenem , &Hermophilum , immo & Fmpedoclem in his: Philos .d Insinuatumin uari, aut imprimi Animam Stoici &Pythagorei dicebant; ne dicerent animam nasci, Vel creari Lucret. L. III. 6 8. Ouod si forte putas extrinsecus insinuatam
Permanare animam nobis per membra solere Oc. Vide Lact. L. III. Cap. XVIII. Seg. Itae Sed post conceptionem protinus Vide infra Cap.
t Nec cistas DiviNa Intellige Livinam voluntatem, ut
385쪽
DE OPIFICIO DEI Seg. 7. 8. 233
explicatum est Diss. xxv M. Grρ II. f. X v I. g Cui adeo vivit intra viscera matricis Al. quia adeo Sc. Al. etiscera Genitricis . Fulvius Ursin. putat To quia factum ex a vocis sequentis .h Crebris pulsibus gestiat emicare Tertuli. de Anima ubi supra Respondete Matres , Nosque praegnantes , Nosseque pucrpera , ait, ... Vestra VaturAE Ueritas qua ritur , mestrae passionis fides convenitur : An aliquam in fetu sentiatis vizaeitatem , alienam de vestro λ de quo palpiatent illa : ΜICENT latera , tota Sentris ambitio pulsetur, tibiq e poΠderis regio mutetur Θ &c. Emicare autem est proprie eminus ferri, & impetu quodam irruere Virgil. VI. O . P. I. ' Iuzenum manus emicat ardeIs Litus in Hesperium .& ovidius IV. Metamorf. III. τ cruor emicat alte. .i Abortum fieri necesse est i si fuerit animal intus existinctum . Quia tunc , ait Die merbroech. L. I. Analom. extr: pondere suo fit utero grazis, molestus , eμmque ad expulsionem irritat. Ad dignoscendum autem, an vere in utero infans mortuus sit, eius pulmones in Vas, aquae plenum , imponunt, ex quum merguntur , & fundum petunt , exploratum habent , ibidem obiisse ; secus autem si innatent, nam in primo experimento respirati aeris defectus clare apparet, in secundo vero eius existentia sese manifeste prodit. Vide Craan. de IIo m. Cap. CXLIX. Unde id confirmatur, quod supra diximus ad SL g. 7. de prolis respiratione.
Caeterae desinitionis partes eo spectant ,
386쪽
a 36 LIBER u NusCAP. XVII. ut illis novem mensibus , quibus in utero sui in mus , mortui suisse videamur .
Nulla ergo ex lais tribus vera sententia est φ. Nec tamen in tantum eos falsos esse dicendum est , qui haec senserunt , ut omnino nihil dixerint . . Nam & sanguine simul , & calore , & spiti tu vivimus . Sed quum constet anima in corpore his omnibus adunatis si , non expresshrunt, proprie quid esset : quia tam non potest exprimi , quam videri. CA-
a Nulla ergo ex his tribus vera sententia est scilicet, sanguinem , aut ignem , alit Contum , animam esse , ut supra Seg. a. dii' ira fuerat.b O 2 in constet anima in corpore, his omnibus adV- natis scilicet i simul stat in corpore cum la is tribus et qui bus d cficientibus emigrare naturaliter debet . Vide supra Seg. 3. Al. Iri in corpore omittunt. Al. ra his non
387쪽
SEqu itur alia , & ipsa inextricabilis quae
s fio : idem ne sit anima , Sc animus : an
vero aliud sit illud , quo vivimus , aliud autem , quo sentimus , dc sapimus Nou de
sunt argumenta in utranque partem .a Et ipsa inextricabilis Al. secundam vocem omit
b Aa viero aliud sit illud, quo Oivimus , aliud autem quo sentimus, oe sipimus. Homo enim commune habet vivere cum Plantis, sentire cum Brutis, intelligere cum Angelis . Controvertitur autem habeat ne haec Omnia ab unica , an primum a vegetativa , secundum , a sensit a , tertium ab Anima rationali, vel alio quodam modo, methodo mechanica explicando Θ Vide Diff. xxv. Cap. UD. s. XUI I.
2. Qui unum esse dicunt ρ , hanc rationem sequuntur , quod neque vivi sine sensu possit, nec sentiri sine vita : ideoque non posse esse
diversum id , quod separari non potest β: sed
a Cui unum s dicunt Al. qui enim b Non pos sse diversum id , quod separari non po
tes Al. esse non pose diversum , id , quod non Eotas scp;-
388쪽
quicquid est illud , & vivendi officium , &
sentiendi habere rationem . Idcirco animum, R animam indifferenter appellant duo Epicurei poetae si .
rari Betuleius Atqui, inquit, ob hoc ἀντί ρεφον si ς quaestio inextricabιlis non est. Nam utrumque Usius cum auimantibus mutis non modo commune habet, sed animantes utroque hominem saepe superant. Quasi hoc satis sit ad proposizam Quaestionem enodandam, quam tamen solutio ista nec tangit quidem , aut aliquo modo ducernit. Quantitas ,& figura , E. G. ab invicem separari non possunt; & tamen quis idem esse dicat Vide Dis . xxv,
c Duo Epicurei Poetae . Vide Diss. XL. eap. XXII s. XLIII. sunt qui putent unum ex iis esse Lucretium , alium vero Horatium . Lucr. Lib. III. 1ῖ7. V nc animum , atque animam dici conjuncta teneri . Inter se , atque unam naturam eonficere ex st ;Sed caput esse quasi; O dominari in corpore totoc ysilium , quod nos animum , mentemque Pocamus .
Qui autem dicunt esse diversa, sic argumentatur : Ex eo posse intelligi , aliud esse mentem - , aliud esse animam β: quia incolumi anima mens possit extingui , quod accidere soleat insanis . Item quod anima morte som
389쪽
DE OPIFICIO DEI SQ. R. q. a 'piatur , animus sola o : & quidem sic , ut non tantum , quid faciat - , aut ubi siit , ignoret : sed etiam rerum falsarum contemplatione fallatur .c Ouia incolumi anima mens possis extingui Vide L. VI I. Cap. xI I. SQ. 9. & seq. ubi ex propria sententia Last intius loquitur , qui huic aliorum dumtaxat opiniones refert .d Anima morte sopiatur, animas somno Lactant. ubi supra dormientium mens nou anima sopitur , O in furiosis mens ea tinguitur , anima manet. Sopiri interdum pro somno capi, interdum pro altius opprimi usurpatur. Hinc Plinius L. xx I. Cap. XVI i I. de Euripice , iunci specie , loquens, ait. Huius femine somnum allici ; sed modum seroandum , Ne sopor diat. Heic Lactantius Epicuri opinionem indicare videtur, qui mortem nihil aliud e ste asseruit, quam sensus privationem propter animae excess m : ex Laertio L. X. Seg. 'e Quid faciat Al. quid fiat .
q. ὁ Quod ipsum quomodo fiat , non potest
pervideri: cur fiat , poteli. Nam requiescere nullo paeto possumus , nisi mens vitionum imaginibus occupata teneatur 4. Lateret autem mens e oppressa somno , tamquam ignis obducto cinere sopitus : quem si paululum commoveris , rursus ardescit , & quasi evigilat . Avo
390쪽
b et Iam requiescere nμllo pacto potest , nisi mens vii- sonum imaginibus occliputa icneatur . Ictus id qui non somniant, inquit, tamon dormiunt, O requiescunt Immo S in eo Lactantium errasse putat, quod somnum, di insomnium mentis affectum esse putet , quum sit Phantasiae ex Aristotele L. de Iusom. Cap. I. dcc. Betuleius Lactanti tun excusat; sed pace eorum , longe uterque sunt a mente Authoris nostri: vide hoc explanatum Diss. xxv. Cap. UI. F. VI. O Cap. Ura. F. XVII. e Lateret autem mens. Sic etiam Aldus legit, ubi Alii omnes habent; Latet autem .
Avocatur ergo simulacris , donec membra sopore irrigata vegetentur ψ . Corpus enim vigilante sensu , licet jaceat immobile, tamen non est quietum : quia flagrat in eo sensus , & vibrat, ut flamma . , & artus omnes ad se adstrictos tenet .
a Vegetentur I. e. vigorem capiant ut L. de Ira Deie. XvII. Seg. 3.b Flagrat in eo sensus , O .ibrat, ut flamma vide
Sed postquam mens ad contemplandas imagines ab intentione traducta est,' tunc de