장음표시 사용
101쪽
conserre uolet'; igitur quocumque gradu cognatu8 dotis nomine PAVL. L. donare pote8t. μδks AB 306 item. Quaesitum in , an et cognata cognatae ultra exceptum 9radum' donare possit. Labeo scribit non posse; sed ratio aequitatis aeque' in seminis est 30Τ Ιiem. Item excipit, si quis a seruis quique pro SeruiS Seruitutem seruierunt accipit isne duit' . his uerbis si quis a servis' seruis ρ liberti continentur, ut patronis d3re pos8int. Sequentibus uero excipitur, ut is qui bona si de seruiit, si postea liber pronuntiatus sit, possit dare ei cui seruiit'. Sabinus utraque scriptura libertos putat' contineri et bis' idem
308 Item. Sod tantum patronum a liberto excipit. quidam putant etiam liberos patroni exceptos, quoniam liberius continetur
serui appellatione et sicut in XII tabulis patroni appellatione etiam liberi patroni continentur, ita ' et in hac lege. 309 1tem. Contra autem δ' liberti a patronis excepti sunt 3 et hoc
iure utimur, ne excepti uideantur, ut et dare λδ et capere lex iis δ' permitiat. 3;0 Paulus libro XXlΙΙ ad edictum d si breuibus. Perficitur donatio PAVLVS L in exceptis personis sola mancipatione uel promissione, Me ικ' qu0niam neque Cinciae legis exceptio obstat neque in factum ηR V si non donationis causa mancipaui uel promisi me daturum'; idque et diuus Ρius TeScriΡSit. 3ll Item. Sstd in persona non excepti sola mancipatio uel pr0mis Sio non perficit donationem. in rebus mobilibus etiamsi traditae sint, exigitur, ut et interdicto utrubi δ' superior sit is cui donata est, siue mancipi mancipata sit siue nec mancipi tradita 3ὶ2 Diui Dio lotianus et Constantius Aurelio Onesimo. Suc' DIOCL. ET
cessoribus donatoris persectam donationem reuocare non Ρer' cosset Immittitur, cum in persectam perseverans uoluntas per doli mali SAL. p. V. replicationem confirmet. unde aditus praeses prouinciae. Si
1 quaesitur tem posse negat nati. li 2 exceptum P ; exceptum gradum ego; eAceptam Rudorat. st 3 ea quae V, em. so, eadem Iud0rν; nisi Potius quaedam exciderunt, uelas: ea quae sin masculis etiamJ in semio is est. li 4 aeeipit duit m isse addidi ego; duitue iis litisehὰθ
contra c. 309 secundum Detionem fraditam et omnino uerum. ll 58 eruis suis quod aut sic emendandum est ut festi ego aut cum Buoh-β0stetis antea post seruis inserendum suis; quod minuS piaest, eum hoc
οἰοat intellego ni is quam enuntiari. is 6 seruit ν δ et mitis. li 7 libertos putat addidi. si 8 his V; em. Motus. ll 9 eca pro ita li 0 contra an item onnieeit Buthholiα. li 11 et dare fortasse delendum. Jl 12 eiis V. li 13 u uel Vm idque libra ius uoluit; recte soluit
102쪽
facti examinata, iudicem praeSeS prouinciae sententiam ferre β curabit. Proposita VIIII kal. Mart. Diocletiano v et Maximiano IIII con 88.
mancipi est inter non exceptas persona S traditione atque inania 296.cipatione' perficitur, eius uero quod nec mancipi est traditatione sola. si igitur patrona tua in rebus humanis ag0ns supra dicto iure ex causa donationiS, retento Sibi usu fructu ad te eundem fundum transtulit, intellegis ius tuum satis esse munitum, Si tamen cum moreretUr patrona, quam praedium donasse commemora8, 908 Sessionem rei donatae Doti reuocauit. iuxta quae aditus is cuius de ea re notio est auctoritatem
suam interponet. Data pridie kal. Apr. Aquileiae ' Diocletiano Aug. VI et C0nstantio II conss.
Schoἶ. ad c. 313 pris .e Β'. Donatio prstodi mancipi ab eo quod noe mancipi 10 est in quo discrepet. Sch0I. ad O. 313 βn.: B'. Donahion m praedii patronao in libortum iiκ firmam
3l4 Idem Aurelio in Apollonidae. In filium a patre donationum iis gucon Scriptis instrumentis eum δ' in uacuam inductum posses L δ' Sion em horum lectio manifestat. ceterum sine dubia sacti quaestione diuus I itus Antoninus parens noster nec necesSariuSangustias '', ratione eius consortii quod nascendi tempore liberis et parentibus datur, cogitan8, non admitti scrupulosam inqui sitonem statuit; nec idcirco patris indignatione posse donationem iustam umquam rescindi summa cum ratione placuit. Proposita V id. Nov. Melantia CaeSS. COΠSS.
Schol. ad c. 314 med. t Β'. TraditioDsin ititor parentos ot filios non requiri Deo patris indignationeis iustam donationsem debere usscindi.
103쪽
3l5 Idem Vlpiae Rufinae. Cum ex causa donati0nis uterque do-DIO ET minium rei tributariae uindicetis, eum, cui priori p08sessio uel μ', soli tradita est, haberi potiorem in conuenit. Data XII kaLMart. Dorocortoro Τiberiano et Dione conss.
Sohol. αα c. 315: B'. Si in causa donationis duo sibi dominium rei tributarino uindieeut, potiorem esse cui Possessio testdita est.
3l6 Idem Aureliae' Hom0n0eae. Si non est in uacuam posses- II R. sionem ex causa donationis inductus is contra quem' supplicas, nulla ratione tributarii praedii dominus constitutus extraneus' uindicationem habere potest.
Sehol. aa c. 316 princ.: B'. Eum cui non sis trali ha posgossio, rem ex donatione sibi uindicare nou POSSO.
dorrent quae stiquebantur p. 315 in alio eorun m imperatorum: reseripto Cod. Iust. 3, 32, 15 infer alia Isuntur hacte: si ex causa donationis utrique dominium rei uindicetis, eum, cui priori possessio soli tradita est, haberi potiorem conuenit. 1 portionem V, em. Maius ein scholio. li 2 Durocortorum Remorum infelIegi monendum uidetur, quoniam inuentus est qui Dorostortori oppidi nomen in tota antiquifate usquam legi negaret. li 3 aug. V; emendaui ego, eum in similibus inscriptiontibus omnibus simpliciter sit idem, contra eius ad quem rescribitur fere sen re duo numina enuntientur. li 4 is contra quem Vm; iis qui contra quae, pro quae fortasse quam'Pρ. ll b sollicet qui est eae personis non exceptis: itaques nihil mutanda m. 7
104쪽
317 apud aeta facto procuratori haec SatiSilatio rem iiii solet; inam cum apud acta nonni Si a praeSente domino c0nstituatur cognitoris loco intellegendus est. ad defendendum cognitore constituto dominus, non cognitor actori Sati8dare cogendus est; cum uero procurat0r desen Surus interuenit, non dominus sed procurator iudicatum solui satiSilare compellitur. quae satisdatio adeo necessaria est, ut eam remitti non posse', etiam si apud acta procurator c0nstituatur, diuus Seuerus constituerit. cognit0re enim interueniente iudicati actio ε domino uel in dominum datur; non alias enim c0gnitor experietur δ
factus sit. interueniente vero' procuratore iudicati actio ex edicto perpetu0 ipsi et in ipsum, n0n d0mino uel in duminum competit.
sis Vlpianus libro VIII ad edictum. Non tamen Sic putat eerti8 Viit ibuerbis cognit0rem dari debere, iit', si quid fuisset adiectum pD. uel detractum, non ualeat datio ut in legis actionibus. 3l9 P aulus i. Etiam Graecis uerbis cognitorem dari posse inter Lyay'i
320 - . . . . Secuntur haec uerba: et qui eam, quam in potestateo. 320 - νς. 3. 2, 1 pr. em Iuliari l. I ad ed. Praetoris uerba BD ''
dicunt: infamia notatur ..... qui eam, quae in poteState eius esset, genero mortu0, cum eum mortuum esse sciret, intra id tempus, quo elugere uirum moris est, antequam uirum elugeret, tu matrimonium collocauerit, ea naue seiens quis uxorem duxerit non iussu eius in cuius potestatΘ est, et qui eum, quem in potestate haberet, eum de qua supra comprehensum est uXorem ducere passus fuerit. quaedam horum Vat canus breviator imperite abiecit.
1 suppleuit missius. si 2 em Vlpiani I. XIV ad edietum num euput ueniat, dubitat Lenelius Ualmy. ine. '. 22); Pauli I. LXXIV ad edictum tribuit Uuscuius; quod sequitur Vlpiani nomen huic opinioni m i Dunt. li 3 possit V. li 4 iudicatio V; em. Miser Litiscontest. P. 308-ll b eognitori experitur V; em. MIMex, cognitor iudicati eXperietur Seus non restte, nam em i. s. nota non colligitur i. solitariam Similiter noturi. lj 6 actio P. li 7 quam iam V qiam linea supredueta, id 63t qu0siam eod.' Maius. t 8 uero om. Vm. ll 9 vel V. I 10 'utilifro VIII ad edictum adiudieant Eustastitis et Lenelius spatis. Paul D. 162). li es. Lenet. paling. V . D. 307.
105쪽
habet, genero mortuo, cum eum mortuum eSSe tum in sciret, in matrimonium conlocauerit eamue sciens uxorem duxerit, et qui eum, quem in potestate haberet, earum quam uxorem
suos uti moris' est non eluxerit, quaeue , cum in parenti8 sui potestate non esset, uiro mort Io, cum eum mortUUm esse sciret, intra id tempus, quo elugere uirum moriS QSt, 32l nupserit'. Parentem', inquit. hic omnes parenteS accipe utriu8que Sexus, nam lugendi eos mulieribus moris e St. quam quam Papinianus libro II quaestionum etiam a liberis uirilis' Sexus lugendos esse dicat; quod nescio ubi legerit. Sed qualenU8 extendatur parentum appellatio, non est definitum apud quemquam; itaque erunt Iugendi etiam ex feminino sexu parentes. liberos similiter accipere debemus et nepotes et deinceps ulteriores exemplo parentium. lugendi autem sunt parentes anno', liberi maiores X annorum 30 Ille anti O. quem annum decem mensuum' esse Ι'omp0nius' ait; nec leue 3rgumentum est annum X men Suum eSSe, cum minoreS' liberi tot mensibus elugeantur, quot annorum dece8Serint usque ad trimatum; minor trimo non lugetur, Sed Sublugetur; minor anniculo neque lugetur neque Sublugetur. 322 VII hq. Verba autem edicti haec sunt alieno', inquit Τ',
bis causis, in quibus ne dent c0gnitorem neue dentur, edic-323 tum comprehendit'. quod ait 'alieno nomine , , item per alios', breuiter repetit duo edicta cognitoria δ', unum, quod pertinet ad eos qui dantur e nitores, altervin ad e0s qui dant in '; ut qui prohibentur uel dare uel dari c0gnitores, idem et
procurat0res dare dari de arcssantur. c. 32l es. Dig. 3, 2, 2b pr. Papinianus I. II quaest. Exheredatum quoque silium luctum habere patris memoriae placuit, idomque et in matre iuris est, cuius h creditus ad filium non pertinet. 1 tum om. Vηλ. ll 2 ue addidi. lt 3 1uo est y δέ mus est Vin et Maius. li 4 ue reddidi. il 5 uiriles V. it 6 anno item Vm, quod improbat Deit., ROSt a uno valium uaetium esse festasus. li 7 mensuum ut in hoceudice bis, ita similis IWi Hatiptius monuit in codiectus partim optimae partim bonae notae compluribus, v. ed. mai. p. 370. it 8 pompo uius V; littera superposita k aput) significari uideri adnosus suemer. ll 9 minoris V. lj 10 num e uni libri minio seriptum Maius dubitans ita rettuli XXXIIII addense haud scio an lexendum sit Paulus ad ed. LXXIIII vel Vlp. ad ed. l. LXXVII; ' Deflet senus prima Ieetione item XXXlII1 prehendit,
106쪽
turam suscipere, ad Sertionem non niSi SUSpecti praelori. HI ADEG325 Diui Dioclotianus et Const3ntii S Aureliae Pantheae . Actor nichi. ., rei forum sequi debet et mulier quidem facere procuratorem MAX. Erysino lutoris auctoritate n0n prohibetur. Si quam itaque habἡg Ohi pactionem, experiri m3gi S iure quam ad UerSUS ea quae pro tuo statu' statuta sunt quaecumque p0Slulare debe S. Proposita V id. Nov. Heracleae V Augg. V et IIII conss. ' , 32s Idem Aureliast Age machae'. Actor rei larum, Sive in rem IDEM , d. siue in per Sonam Sit 3ctio, Sequitur. unde perspicis non 'ε 'eiusdem' prouinciae prae8idena adeundum, de quibu8 agiturres tibi' sitae sunt, sed in qua δ' is qui possidet sedes ac domicilium habet. in rem actio priuati iudicii quaestionem continet. dominae praesentia' - si procurator agat uel defendat, satisdatio non recte possulas ur/y. nam procuratorem iam puellam lutore auctore δ' quam adultam posse sacere nulli dubium est Proposita Sersum XV ill kal. Feb. conss. supra scriptis i3.327 .... libro XV in si responsorum. Mulierem in ' quoque et Sine su- . . . L. XV
loris auctoritate procuratorem DCere POSSΡ. '328 Papinianus libro II responsorum. Procurator absentis, qui PAP. L. ILpro euictione praediorum quae uendidit fidem suam adstrinxit,
e. 326 - Cod. fusi. 3, 6, 2. lmpp. Diocletianus et Maximianus ΑΑ. et CC. Age machae. In rebus quae priuati iudicii quaestionem habent sicut pupillus tutore auctore et agere et conueniri potest, ita et adultus curatore consentiente litem et intendero et excipere debet. Data VIllIkal. Ian. Caess. conss. ad hunc Deum pertinere uidit Buehholidius. e. 328. 332 - Dir. 3, 3, 67. Idem Papinianus) l. II resp. Procuratorqvi - non leuabitur; nam procurator qui se frustra re Pusat.1 hie non ante c. 3263 in margine seriptum uideri quod XII ueI quod
ait rettulit Maius; Deflet sonus et Eruexerus q l ait list ris iis quibuS esu textus scriptus θει maioribus seriptisque manu planρ diuersa, colore otium
nunc uiridi. li 2 quidem eoniecit BuehhoItz; es Savstris Syst. 2, 21 b. ceris haec male mutilauit breviator. li 3 patitiae V. lj 4 statu oddidit Huaeh ius. ll b haeraeliae V. it 6 uidetur erratum osse in consulibuS et conStitutio anni esse potius 294. uide comm. de subser. Diocl. p. 438. ili agere ac se V. lj 8 eius malim. ll 9 de quihus res ubi agitur V ; ubire S de quibus agitur em. Maius. si 10 quas V; em. Mai. li 1l fortu εο prpe sentis. li 32 dationem recte postulat Vm. li 33 autore sic' Vd, auetore
li 34 subseriptio cum in Cod. Iuxi . tum hoc loco eorrupta ui iliri forta*εο conss. ss. Iibrarius fecit ex ea es s. conss. die XVIII kal. Febr-α. 294, quo constitutio emissa uidetur, Diocletiantis fuit Sirma, qViloeUS haud scio on las af in Sersum uociabulo. cf. eomm. de Subder
107쪽
etsi negotia gerere desierit, obligationis tamen onere prae-
329 Sub condicione cognitor non recte datur, non magiS quam mancipatur aut acceptum uel expensum sertur; nec ad rem pertinet, an ea condicio sit inserta, quae non expressa tacite
330 Idem libro II responsorum. Ρapinianus respondit, Si procurator absentis aliquam actionem absentis nomine inferre uelit, cogendum eum aduersus omnes absentem defendere. 331 Idem libro II responsorum. Quoniam praesentis procurat0rem pro cognitore placuit haberi, domino causa cognita dabitur et in eum iudicati actio. 332 Procurator absentis, qui pro domino uinculum obligationis SuScepit, onus eius frustra recusat; et ideo nec iudicati actio post condemnatum procuratorem in dominum datur aut pro curatori qui uicit denegatUr. 333 . . . libro XV responsorum.' Absentis procuratorem satisdare debere de rato habendo recte responsum est. multis enim casibus ignorantibus nobis mandatum solui potest uel morte uel reuocato mandato A. cum autem certum est mandatum perSeuerare, id est cum prae8ens est dominus', satisdationisq
334 lj dotis nomine, esset as) - l uel sponsorem reuer8 - as; - l facientem prohibeat ' - M0 - uel furtum mini facientem l deprehendat non furt - as) - l adquirat actionem, 334a non mirum - as) - l cant. Iulianus et si mancipauerim tibi
c. 332 uide ad e. 328. c. 334 cf. indicasum ab mi exto) Dig. 22, 1, 24, 2. Paulus I. XXXVII ad edictum. Cum quis furtum mihi lactentem deprehenderit, negotium meum agens manifesti surti aetionem mihi parat. e. 334 a es. indicatum a Lenelio loco infra ouato) Dig. 17, 1, 30.
Iulianus libro XIII Digestorum. Si hominem tibi dedero, ut eum mauu mitteres, et postea procurator meus prohibuerit, ne manumittereS, aumandati agere possim, si tu eum manumiseris' respondi si procurator iustam causam habuit interpellandi manumissionem serui, quem in hoc 1 negotia gerere V et D . codd. uu ., negotiagere Il. eod. FIor.
li 2 leuabitur Dix. li 3 Lenelius paling. Pup. '. 733 eaput hoe similiter argue 327 Papiniano dubitanter frictuit, a libro XV responsorum abiudicat. il l mandata V. il 5 satis add. Mikr Litiseonst. p. 309. it 6 eaput hoc et sequens posuit Lenelius paIing. inter incerta se. 23. 24). li 7 Pol egius
ε piauit ita: si proeurator mulieris intrepellat maritum J dotis nomine, effici at, ut actio rei uworiae heredibus guaeraturi uel Sponsorem reueP- sum conueniat uel opus nouumJ iactestem prohibeat': quae si reeis p Fuit, his Iocus non eiusdem auetoris est algus sequent, in quo eadem
108쪽
hominem ut eum manumittas, postea procul Pator denuntiet, ne manumittas, respondit, nisi paread denuntiatlani, competere mihil siduciae actionem R. 334b Iliquoties per procuratfrem ius t retinemus, uelut si in fasi uti si sponsorem l conueniat intra biennium, uel si proh beat opus nouum fieri, quo casu interdictum ' nobis utilo ost quod vi aut clam'; nam et hic pristinum ius pr0curator nobis conseruat i et adquirit actionem simul - 38) - 335 -Αctor municipum etsi eae edict0 et cauere de rato et defendere c0 gitur, interdum neutrum praestare necesse habet s6 - neque eae iudicato iudicium t accipere c0gitur, quod iudierum in ipsos municipes datur s6) -- l Sicut in cognitore - s6) iisdem l casibus quibus et cognitor - as) - nec recte ei soluitur sicut nec cunit0ri - 36) - sane si defendere volet municipes, i aduersus omnes defendat neceSse est. nec recte eos i defendere intellegitur nisi -- 36) - l satis dederit. ρρ- te m - 36) - udiuuare debet sic it - 86) 336 l 'Puulus libro I sqntentiarum. Cum quo agitur Su0 n0mine, si in rem actio est, pro praede Iisis et uindiciarum aduersario satis dare cogitur aut iudicatum solui: c0ntra iudicatum
cum qu0 agitur alieno n0mine i in rem, pro praede litis et uindiciarum cauebit aut iudicatum solui, in personam iudicatum solui. t actoris procurator non Solum 3b Sentem defendere, sed et rem rata mi l dominum habitu rum satisdare co
337 l Procurator antequam as)- l aecipere iudicium - 36)338 ' Diui Diocistianus et Constantius - 36) - a procurat0ribus i citra mandatum domini gesta nullius momenti sunt
Sistum acceperam, ut manumitterem . . . tenebor, nisi denuntiationi procuratoriS paruero.
manualium. Per procuratorem non semper adquirimus actionem, Sed retinemus: ueluti si reum conueniat intra legitimum tempus uel si prohibeat opus nouum fieri, ut tutordictum nobis utile sit quod vi aut clam: nam et hic pristinum ius nobis eo Seruat. c. 336 - Consuli. c. 3 restitutum ex his apud Paulum 1, 3, 4. o)Paulus sent. 1. I. Actoris - cogitur.
e. 337 hine rest. apud Paulum 1, 3, 6.1 sic fere suppletiis collato loco Iuliani Lenes Ziselar. Or Savlv- Mistu/m, rom. Abih. 8, 205 et paling ino. fr. 24. li 2 pleraque e. 33βεuyptomsnta adhibitis Big. 3, 3, 33, 3. 3, 4, 6, 3. 42, 1, 4, 2 inufluo runt Blumius et Holiseritis et disimus. lt 3 c. 336 supplementa restruiss
109쪽
h) - lj - se) - ideoque quae inuito domino a procuratoribus dis ructa comparasti, nullo iure retines. - 36) - eX superflu0 autem ea quae procu rat0m ita - se) - gesserunt nos infirmare desideras; nam prinicipum rescripto - as) - qui non inclusus intra certi temporis terminos perpe tuu actione utitur, nequaquam indiget. - 36) - Mart. Nicomediae t - so) - l
culum ignominiae t e0ntinet, neque dominus neque c0gnitor uel pr0curat0Υ n0tabitur, quia neque dominus condem natus est neque qui 60ndemnatus est suo nomine egit. sed et si cognitor in rem l suam datus est, idem dicemus, quamquam ctanit0
neque in dominum a procuratore uel cognit0re transfertur l
qui tali non nisi p0st litem contestatam admittit. l310b Oui semet cognit0r fuctus est, iudicium aceipere cogitUr, maxime - 36) - quod si postqvum iudicium coepit, capitales inimi citias i intercessisse probabitur 36) - permittitur excusatio cognitiori. - 363 - item ait, Si SJuspectus tut0r postuletur,
defensorem eius oportere etiam d se rato c3uere, ne reustr-sus ille utetit retractare quod actum est. sed non lacile per procuratorem qui S SuSpectUS 3ccUSabit ur, quoniam famosa' causa est, nisi con Stet ei a tut0re mandatum 140minal im . 'ia, j34l δ' - s63 - Hoc edictum de pluribus speciebus i laquitur.
natim aut si etiam absente tutore, quaSi non delauderetur, praetor erat cognitUPUS.
1 tres Priores huius c. uersus ita fere e leuerunt nudor dux Vo m. 3, 97 et Blumius; quae sequuntur supplamenta mea sunt li 2 c. 339 ad Vlpiani l. VI ad edictum reuocant Busehkius et dubitans Lenelius spati incert. D. 25.) li 3 sem V m. li 4 lis V , bis Vm. il 5 c. 340. 340 a. 340b sehkius Pauli xententiis sL I fit. 2) uindicauit, Lenelius in Palingenesia tit c. 341 V . fr. 321) ita huius capitis partem eam quae in Digestis redit Vlp. fr. 322, rettulit inter eaecerpta eae Vlpiauit. IX ad odiosum nam mero typog rasthi errors eadem lsuntur interinoerta fr. 26ὶ: in codice haec ita seripta sunt, ut nisi librarius eaecerpta Perturbauit, c. 340. 340 a. 340 b. 341 eiuSdem auctoris sint necesse est.
110쪽
106 DE COGNIT. ET PROCURATORIBVS.
transferre, non 36) - uerba edicti talia sunt oi quieogni 'orem dedit causa 60gnita permittam iudicium transferre . his uerbis non solum i - 36) - care autem cognitorem li
desunt quae sequebantur 1 ed V, quod potest esse ei edictum et edicto. li 2 prospici euperspicien Vm. li 3 effecta V , affecta Vm.