Jo. Frederici Cartheuser medicinæ doctoris ejusdemque in Regiâ Academ. Viadrinâ Prof. Publ. Ordinarii Fundamenta Materiæ Medicæ tam generalis tam specialis, in usum Academicum conscripta. Tomus primus

발행: 1752년

분량: 707페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

71쪽

Materiam Medic. yc. concern. ψ' mediante motu sa), dc corpus moVens praeterea corpori mo Vendo , vel mediate ,

vel immediate applicari debet : Nullum quippe motum , quod plerisque dudum

notissimum est, corpus corpori communicare valet, nisi movens movendum immediate , aut mediate, h. e. , aliorum cor porum inter irentu , contingat, & vis motrix prioris ressistentiam seu vim inertiae posterioris plus minus e superet. f. V. Medicamenta , tam ordinaria , quam sympathetica sunt substantiae corporeae, adeoque aeque , ac corpora reliqua , sit alias ab iis sperare velimus effectum , partibus fluidorum aut solidorum mutandis inediate , aut immediate applicari, Sctum ipsa moveri oportet, tum etiam movere partes, quibus mutationem inferre debent. It , quum haec neces Caria inveniantur, necesse pariter erit , ut quoad totam sua in molem , & crassiorem substantiam, corpus intrent, aut istud ad minimum extrinsectis contingant, vel exhalatione S teneriore S , quae ad interiora corporis penetrare , aut proXime tam cia adiu perficiem ejusdem deferri possunt,

CARTH. Mat. Med. Pars L

72쪽

ueo Se R. I. Tradens geu ratiora transmitta III. Quare pharmacorum Otiam singula , quae partium qUarundana CXha latione traiislatione & inhalatione agunt, aut suam tamen actionem absolvere napponuntur, moleculis, minutissimis , volatilibus , activis , calore aut perenni motui nisi ij no resolvendis , instructa esse , &expulsa es uvja aerem , usqtW ad aegroti corpus, largitis ac circilia quaque replere , vel unice saltem via recta , non aliter, ac sii lateralibus circumsepta ement limi tibias , ad corpus aegroti, citra dissis pationem in atmosphaera, tendere debent. g. V I. Verum enim vero , si sub certa re me dii magnetici a corpore sanando distan-ria not . bile atmosph aerae spatium e Tu viis

activis replendum est, insignis , immo , sit

corpus aegrotum longius paulo a remedio distet, stupenda prorsus exhalationum copia rcquiritur , vel activa pharmaci putatilii ossi uvia venti secundi , sive aeris

versus illum locum celerius fluentis ina pulsu absque ullo tamen ad latera via: rectae secessu, ad corpus sanandum deferri , vel omnino ratione insitu ita esse debent, ut rectam viam ingredi, iter bu

iam eadem prosequi, ac sese in nullum aliud corpus, nis aegrotum , nec in ullam

73쪽

Materiam Medic. con em. Inliana partem , nisi aegrotam , insilia uare ,

eidemque de si ieratam ac destinatam medelam afferre sciant. Prius quodammodo quidem sub distantia parva , neutiquam vero sub majori , quae lese , assirmantibus ipsis curationum sympatheticarum fautoribus , ad aliquot milliaria extendit, ad mitti poterit; posteriora autem partim

hypothetice impossibilia sunt, partim absurda : Quid enim prohibebit , quominus

tenerrima essu via in aere libero , mota perenni atque intestino sub maxima etiam tranquillitate agitato , sursum quoque & versiils alias plagas progrediantur, sic penitus, vel maxima tamen e X parte , antequam ad aegrum perveniant, disiasipentur ξ uis sperabit , corpus sanandum remedio ita semper e directo oppositum iri, ut ventum fecundum , & cum eo transmissa e Tu via activa, pro supers titiosi hominis lubitu , excipiat. Quis denique credere audebit , quam cillaque VO

latilem medicamenti sympathetici mole-culam ratione praeditam esse Θ9. V I I. Si hactenus dicta remediis sympatheticis & magneticis paulo strictius applicantur , facile, uti ego quid AT credo , pam tebit , putatiliam eorundem actionem

74쪽

s et Sect. I. Tradens generaliora fundamento , vel admodum lubrico niti, vel rectius , nullo. Medicamenta magnetica & sympathetica enim partibus volatilibus vel instructa sunt, vel iisdem de Dii tuta : Haec in distans, ob summam emu-Viorum penuriam , aut plenarium defectum , agere neqUeunt; illa autem , quae fanationibus sympatheticis exigua ple rumque quantitate impendunt Ur , tantam partium exhalabilium quantitatem nequaquam possident , ut ingens, & subinde ad aliquot milliaria protensum,

aeris spatium iis implere possint ; multo

minus est avia, 'ob certissimam & inevitabilem in aere libero dissipationem & rationis defoctum, cursum suum atque pro gressium , secundum lineam rectam , Versiis unicam duntaxat & destinatam plagam , dirigere , & , praetermissis corporibus alliis, in unius duntaxat aegroti cotarus penetrare , tantosque effectus , quales exserere , ac stipitis exseruisse dicuntur , producere Valent.

Non evertunt proposita , nec ullum hactenus consideratae superstitioni largiuntur patrocinium e perimenta , cum magnete suscepta , itemque numerosis nsautoribus allegatae observationes. Ma-

75쪽

Materiam Medio. 'c. concerv. 3gnes quippe sub certa tantum , nec adeo longa , distantia in ferrum agit, de observationes quo lue fidem amittent, quam primum empiria crassa δc plebeja , remotis praejudiciis 3c fallaciis causarum , in veram atque prudentem mutabitur e X- perientiam. Haud raro enim , quod supra pridem dictum fuit, murationes , quae in corpore humano sub usu me di

camentorum eveniunt , ab usu eorum erronee deducuntur, dc frequentis It me pariter coincidentia ab una eademque causa, licet agnoscant diversissimam , derivantur , immo , saepissime verae effectuum causae negliguntur , δί effectas observa- aliis causis , tunc temporis plane in sontibus, adscribuntur. Nihil dicam 'de forti imaginatione aegrotantium , quM peris pe , absque medicaminis adjumen to, figularium in corpore mutationum , fc salutarium aeque, ac minus salutarium, effectuum causa evadit sa). a) Medicum novi doctum & a superstitione

liberum , cui homo quidam , alchemiae deditus massam salinam, lapidis instar concretam, & eri vitriolo, sale culinari, & vitro contuso paratam, aliquando offerebat, eandemque , Certa quantitate cum urina recenti, sub continua curii spatula lignea agitatione , coctam , apud eum hominem , qui urinam suppeditasset, fortem sti-ἐorem , si homo duntaXat coctionis tempO

76쪽

1 Serit. I. Tradens generaliora 9. I X.

Argumento , in antecedentibus per tractato, nonnulla hoc loco subjungenda sunt de A MULETIS MEDICIS,

quae in genere vel libisa audiunt, vel illi-

sese in lectum conserret. aut corpus vestimentis probe contegeret, certisti me provocaturam esse, audacter adserebat. Medicus ille, etiams1 nullam relationi fidem adhiberet , eXperimentum nihilominus cum sitia urina per famulum curavit in s

tituendum , &, cum illi, lapidem cum urina ebulliente jam jam misceri, nuntiatum esset, corpus, in ledio compositum , stragulis debite

cooperuit, eventum interea an Xie eX spectans.

Sed, eccet sib hoc animi motu leniori lenior prorumpit sudor, & cepti cum nostrum nonnihil

perturbat: Vertim, quum r itio adhuc constanter repugnaret, pristinae suae lententiae nOadtim valedicere, Ged experimentum alio potius tempore rei terare, &, obfirmato animo, corpus vestimentis Colummodo contra aerem eXternum munire decrevit: Quo etiam facto , iterum a dubio , quod paulatim progerminare incipiebat, persecte liberatus suit. Nullus enim superveniebat sudor , licet urina aeque , ac prima Vice, &longe adhuc diutius, cum lapide sympathetico coqueretur. S; nille quid simillimo pariter eventu,

B. H o F F Μ A N N U s , aliique Observarunt, ut

ideo nullum supersit dubium, quin sidoris proruptio, si interdum contingat, partim imaginationi , ac leniori animi commotioni , partim etiam Aucto per stragula aut vestimenta calori adscribenda sit.

77쪽

Materiam Medio. c. coUcerv. y freta. Posterioribus hi sce ea , quae magici Sartibus, aut crassiori superstitioni origi nem debent , d ordinario , sive ex me tallo sive materia alia fuerint fabrefacta, ridiculis , absurdis , atque ii 'piis charac-reribus , figuris , imagunculis &c. signata reperiuntur , ire C minus schedulae illae- chartaceae aut membranaceae , quibus certae literae , certa Vocabula , aut in te

grae, & subinde satis ineptae, periodi inf-cripta sunt, jure annumerantur , ad priora aut O , siangula referri merentur cor pora naturalia, e triplici naturae regno desumta, quae vera activitate mcdica , dcinde etiam pendente hac vel illa virtute generali aut specifica , tollendo morbo , cujus gratia appenduntur , aut alligantur, apta omnino & adaequata , instructa sunt, vel ad minimum instructa credian rur :Quare haec ipsa in activa quoque , & iner tia fatua commode distingui possunt. Activa , vel quoad totam suam molem volatilia sunt vel mobilissimis tamen , volatilibus, & activis scatent particulis

quae sensim evolutae , bensimque e massa appensa prodeuntes , aerem circumfusum , seu particularem corporiS a m Osphaeram plus minusve replere , eamque, si qualitatis quodam vitio laboret, C men

dare , adebque corpus contra aeriS cor-

78쪽

ue s Sen. I. Tradens generaliora rupti injurias defendere, vel in ipso etiam

corpore. , dum in superficiem ejus agunt, aut altius per patula vascula inhalantia penetrant ad interiora , salutarem atque 1 pecificam mutationem producere valent: Fatua sive inertia ex adverso particulis volatilibus vel prorsus carent , vel pauci ssimas saltem , ac parum insuper acti-Vas , a deisque inferendis mutationibus , ad morbos nunc profligandos , nunc arcendos necessariis , impares, possident unde in propatulo est , nullum ab iis auxilium vere medicum , etiamsi cum maxima nonnunquam fiducia a credulis ,& virium ignaris adhibeantur , expectar' posse , sed rectitis ea ad crepundia medica, & ridicula corporis ornamenta re ferenda esse.

CAPUT VI.

De Elementis Corporum Chymicis , ct inde

nascentibus generalioribus Medicamen torum Principiis a livis, seu caussis est c- Attium materialibus. 3. I.

ELementa seu Principia corporum , ex

mente recentiorum quorundam ,

sunt entia , extensione , magnitudine M

79쪽

Materiam Ire lic. O . Concem. II figura, gravitate, & motu intestino prorsus destituta , ideoque vere simplicia , seu Monades , quae per te quidem nullum re

plent spatium , suo tamen concursu extensa, sive corpora formant atque producunt. Haec itaque, si existentia eorun-dem alias certa , jure summo elementa comporum p sica vocari merentur. Secundum chemico maui mi placita , corporum

principia sub extrema scilicet tenuitate: sua , puritate, ac relativa simplicitate con siiderata , sunt atomi physicae, seu extensa minima , invisibilia , mobilissima , a clivindivisibilia , aut ad minimum tamen impenetrabilia , quibus singula corpora , quae universum complectitur , originali .rer resultant , in quae ultimo ite iumresolvuntur.

g. I L

Mirandam igitur eorum exiguitatem nunquam sensibus nostris , sed quodammodo saltem ratione assequimur. Quua corpora enim primigenia, seu mixta prima , quin ipsae particulae minimae, aggremgatione Sc implicatione sua iam olem corporum compositorum aut de compositorum constituentes tantae sint subtilitaris, ut priora omnem sensuum aciem Cluis dant , posteriores autem , oculos , CPIi-

80쪽

13 ' Sect. I. Tradens generalioramis etiam micros copiis armatos, sub stu. penda quidem exiguitate , nondum tamen ultima , incurrant, ridiculum profecto esset, principiorum , & corpuscUlorum primigeniorum cognitionem persens his perare. Vnicum V. g. auri gra-vtim , referente B O Y L E O saὶ , in tenuissimum foliolum ab artifice diductum,so. pollicum quadratorum spatium implet. Quare sit latus cujusvis pollicis in acio. partes dividitur , supputante celeberr. o L F F i o b quilibet pollex OO OO.

partes continebit, quarum unaquaeque

corpus sistit quadratum , cujus latus partem pollicis , h. e. , partem lineae complectitur. Vigessima lineae pars, quan

quam valde exigua sit, oculos tamen nudos adlatic satis distincte incurrit , posse a Que micros copio subiecta , multas adhuc partes , prioribus longe minores , ostendit. Nunc autem foliolum, ex unico auri grano factum , quinquaginta ejusmodi quadrata offert , quorum singulum in partes oo oo sese dividi patitur, nudis oculis discernendas: ergo integrum foliolum aureum Complectitur et O OOCOO CXi gua quadratula,&consequenter et oro Oos a) Tr. de mira subtil. effluv. Cap. 2.

sequo

SEARCH

MENU NAVIGATION