장음표시 사용
701쪽
oo L. ANNAEI sENECAE Ludus quaerite ab eo qui Drusillam euntem in caelum vidit. Idem Claudium vidisse se dicet iter facientem, non passibus aequis. Velit, nolit, nec est illi omnia videre, qtiae in caelo agantur. Appiae viae curator est: qua scis 6c divum Augustum, & Tiberium Caesarem, ad deos isse. Hunc si interrogaveris soli narrabit: coram pluribus numquam verbum faciet. Nam ex quo in senam juravit se Dr sillam vidisse caelum adscendentem,& illi pro tam hono nuntio nemo credidit quid viderit, verbis conceptis adfirmavit, se non indicaturum etiamsi in medio soro hominem vidisset occisum. Ab hoc ego quaecumque audivi, certe clara assero, ita iulum salvum & felicem habeam.
Iam Phoebus breviore υia eontraxerat ortum
Lucis, se obseuri crescebant tempora somni: Iamquesuum victrix augebat Cynthia regnum; Ei deformis Hems grator carpebat honores Diυitis autumni, vis Hue senescere Baccho
Carpebat rarad serus vindemitor uυαε.
Puto magis intelligi si dixero, mensis erat Oct ber, dies tertius Eidus Octobris. Horam non pos. sum tibi certam dicere. facilius inter philosophos, quam inter horologia conveniet. Tamen inter sextam dc septimam erat. Nimis rustice acquiescunt oneri poetae, non contenti orrus & occasus d scribere,ut etiam medium diem inquietent. Tu sic transibis horam tam bonam Iam medium eursu Phoebus diviserat ρrbem, Et propior noctimas quatiebat habenas, Obliquo flexam deducens tramite lucem. Claudius animam agere coepit, nec invenire exitum poteraλ Tum Mercurius, qui semper ingenio ejus delectatus esset, unam de tribus Parcis ed cit , dc ait: Quid semina crudelissima hominem miserum torqueri pateris, nec umquam meritum,
702쪽
DA MORTE C. CAESARIS. 7GIut tamdiu cruciaretur3 Annus sexagesimus & qua Lus est, ex quo cum anima luctatur. Quid huic ii vides Patere mathematicos aliquando verum dicere , qui illum ex quo princeps factus est, omnibus annis, omnibus mensibus emerunt. Et tamen non est mirum si errant: horam ejus nemo novit. Nemo enim illum umquam natum putavit. Fac quod faciendum est. V ede neei. melior vacua sine re et in aula.
Sed Clotho: Ego mehercule, inquit, pusillum re poris alicere illisolebam, dum hos pauculos, qui supersunt, civitate donaret. Constituerat enim omnes Graecos, Gallos, Hispanos, Britannos, i gatos videre. Sed quoniam placet aliquos peregrinos in semen relinqui, & tu ita jubes fieri, fiat. Aperit tum capsulam, & treis fusos prosert. Unus erat Augurini, alter Babae, tertius Claudii. Hos, inquit, treis uno anno exiguis intervallis temporum divisos mori jubebo: nec illum incomitatum dimittam. Non oportet enim eum, qui modo se tot millia hominum sequent a vIdebat, tot praecedentia, tot circumsula, subito solum destitui. Comtentus erit his interim convictoribus. Hae ait: e, turpi convolvens flamina fuso, Abrupit solida regalia rempora vita.
At Lachesis redimita eomm, ornata capillos, Pieria erinem lauro stontemque coronans,
candida de niveo subtemina vellere sumit, Feliei moderanda manu: qua ducta colorem Usumpsere novum: mirantur pensa sorores. lfutatur vita pretioso lana metallor urea formoso dessendunt saeuia sis. Nee modus ect istis, felicia vellera ducunt. Et gaudent implere manus, sunt dulcia pensa. 'Sponte sua festinat opus, nutaque labore asosita contorto defendunt stamina fisso gS 3 Tincunt
703쪽
oti L. ANNAEI SENECAE L ut v sVincunt Tithoni, vincunt Nestim annos. Phoebiu ad F,cantuque juvat,gaudetque futuris: Et iatm nunepti Ira movet, nunepe a miniserat. Detinet intentra eantu,fallitque laborem. dant, Dums nimis cithara,fraternaque carmina la- Plus solito nevere manus: humanaque fata Laudarum transcendit opu3. Ne demite, Parea, Phoebus ait: vineat mortalis tempora vita,
Ille mihi simila vultu, itaque decore,
Nec cantu, nec voee minor o felicia lasiis
Sacula praestabit, legumque sientia rumpet, Malis discutiens fugientia lucifer astra, Aut qua lusurgit redeuntibus hesserus astris:
A ualu eum primum tenebris aurora statis. Induxit rubicunda diem, si ad sticis orbem Lucidus, O primos e Greere concitat axes erilis Caesaradess, talem jam Rema Neronem
dDicieri; grat nitidusfulgore remus Vultus, ct a se eervix formosa capisio. Haec Apollo. At Lachesis, quae dc UL homini QOtissimo faveret, fecit, Jc plena OIlatur manu, dc Neroni multos annos de suo donat. Claudium
autem iubent omnes αφημοῦν bac χἀμπιιν nuων. Et ille quidem animam ebub
Ilit, re eo deuit vivere videri. Exspiravit autem dum comoedos audit, ut scias me non sine caussa illos timere. Vltima vox ejus haec inter homines audita est, cum majorem sonitum emisisset illa
parte, qua facilius loquebatur: Vae me, puto, concacavi me. Quid autem fecerit, nescio: omnia certe concacavit. Quae in terris postea sint acta, supervacuum est referre. Scitis enim optime : nec periculum est, ne excidant, quae memoriae publicum gaudium impresserunt. Nemo felicitatis suae obliviscitur. In caelo quae acta sint, audite : fides Peues auctoLem erit. Nunciatur Iovi, venistes quem-
704쪽
DE MORYE C. CAESARIS. 7 3 quemdam bonae staturae, bene canum , nescio quid illum minari: assidue enim caput movere, i pedem dextrum trahere. quaesisse se cujus nationisi esset respondisse, nescio quid perturbato sono, & voce confusa, , non intelligere se linguam ejus:
nec Graecum esse, nec Romanum, nec ullius gentis notae. Tum Iupiter Herculem, quia torum orbem terrarum pererraverat, & nosse videbaturi omnes nationes, iubet ire dc explorare, quorum ' hominum esset. Tum Hercules primo adspectit sane perturbatus est,ut qui etiam non omnia monstra timuerit: ut vidit novi generis faciem , insolitum incestiam, vocem nullius terrestris animalis, sed qualis esse marinis belluis solet in raucam& implicatam, putavit sibi tertium decimum laborem venisse. Diligentius intuenti, visus est quasi homo. Accessit itaque, bc quod facillimum suit
Graeculo, ait: --, πολVbi haec Claudius, gaudet esse illic philo- Iogos homines, sperat futurum aliquem historiis suis locum. Itaque & ipse Homerico versu Caes rem se esse significans, ait:
Γλιοθεν κε φέρων πιλιαθσεν. Erat aute sequens versus verior, aeque Homericus:
Gyαι ἔγων πόλιν'ἔσπαθον,ωMem δ αυτος. Et imposuerat Herculi homini minime vafro, nisi fuisset illic Febris, quae fano suo relicto sola cum
illo venerat: ceteros omnes deos Romae reliquerat. Ille, inquit, mera mendacia narrat. Ego tibi dico , quae cum ipso tot annos vixi: Lugduni natus est. Marci municipem vides: quod tibi narro, ad sextumdecimum lapidem a Vienna natus est, - Gallus germanus. Itaque quod Gallum facere oportebat, Romam cepit. Hunc ego tibi recipio Lugduni natum, ubi Lucinius multos annos regnarit. Tu autem qui plura loca calcasti, quam
705쪽
o L ANNAEI SENECAE Ludus ullas mulio perpetruarius , Lugdunenses scire de-hes , dc multa millia inter Xanthum 8c Rhod num interessta Excandescit hoc loco Claudius, de quanto potest murmure irascitur. Quid diceret, nemo intelligebati Ille autem Febrim duci jubebat, illo gestu solutae manus, & ad hoc unum fatis firmae, quo decollare homines solebat. Iusserat illi collum praecidi. Putares omnes illius esse libertos, adeo illum nemo curabat. Tum Hercules: Audi me, inquit, tu, dc desine fatuari: venisti huc, ubi
mures ferrum rodunt. Citius mihi verum, ne tibi alogias excutiam. Et quo terribilior esset, tragicussit, dc ait: Exprome propere, sede qua genitin eluvi, Hoc ne peremptus stipite, ad terram accidari me claυa reges saepe mactavit feros. quid nune profatu vocis incerto sonas p tua patria, qua geni mobile eduxit caput, Edusere. equidem regna tergemini petens Longinqua regis, unde ab Hesseris mari Inaehiam ad urbem nobile advexi pecus,
Vidi duobuι imminent fluviis jugum
a uod Phoebus ortu semper obverso videt: Ubi Rhodanus ingeni amnepra rapido suis, Ararque dubitans quo suos cursus agat, Tacitus quietis alluit ripas vadis. Estne illa tellus1piriim altrix tui rHaec satis animose & fortiter. Nihilominus memtis suae non est, timet μωρου --η ML Cla dius ut vidit virum valentem, oblitus Iulgarum, intellexit neminem parem sibi Romae fuisse : illienon habere se idem gratiae: Gallum in suo sherquia linio plurimum poste. Itaque quantum intelligi potuit, haec visus est dicere: Ego te sortissime deorum Hercules, speravi mihi affuturum apud alios: si quis a me notorem petisset, te sui nominat
706쪽
rus, qui me optime nosti. Nam si memoria reperis, ego eram, qui tibi ante templum tuum jus dicebam totis diebus mense Iulio & Augusto. Tascis quantum illic miseriarum pertulerim , cum caussidicos audirem, & diem & noctem : in quos si incidisses , valde sortis licet, maluistes Cloacas Augiae purgare: multo plus ego stercoris exhausi. Sed quoniam volo , non mirum, quod impetum
in curiam secisti: nihil tibi clusi est. Modo dic nobis , qualem deum istum fieri velis :non potest: esse: ου τε - τὸ ς
υτε- χαιρέκ . stoicus Z quomodo potest rotundus esse sui ait Varro in sine capite , sine praeputio Est aliquid in eo Stoici Dei: jam video,
nec cor, nec caput habet. Si mehercules a Saturno petisset hoc beneficium, cujus mensem toto anno celebravit Saturnalia ejus princeps, non tulisset.
Illum Deum ab Iove, quem quantum quidem in illo fuit, damnavit incesti. L. Silanufi enim generum suum occidit. Oro per quod sororem suam, sestivissimam omnium puellarum , quam Omnes
Venerem vocarent, maluit Iunonem vocare. Quare, inquit, quaero enim, sororem Mam stulte itudere 3 Athenis dimidium licet, Alexandriae totum Quia Romae, inquit, mures molas lingunt: hic nobis curva corrigit. Quid in cubiculo suo sa- Ciat, nescio: etiam caeli scrutatur plagas, deus fiere vult. Parum est quod templum in Britannia habet, quod hunc barbari colunt, & ut deum Orant. A'λώρου φοατου-Tandem Iovi venit in
mentem, privatis intra curiam morantibus se tentiam dicere; nec disputare. Ego, inquit, P. Qinis terrogare vobis permiseram , vos mera mapalia ifecistis. Volo servetis disciplinam curiae. Hic qualiscumque est, quid de nobis existimabit 3 Illo dimisso , primus interrogatur sententiam Ianus pa- gg s ira οῦ
707쪽
oc L. ANNAEI SENECAE L unus ter : is designatus erat in ML Iulias postmeridianus Coc homo quantumvis vafer, qui semper videt E ό moer ou. Is multa diserte, quod in thro vivat, dixit, quae notarius persequi non potuit: dc ideo non refero: ne aliis verbis ponam , quae ab illo dicta sunt. Multa dixit de magnitudine deorum: non debere hunc vulgo dari honorem. Olim , inquit, magna res erat, Deum fieti: jam fama nimium secisti. Itaque ne videar in pecoram, non in rem sententiam dicere, censeo ne quis post hunc diem Deus fiat ex his , qui ρπιν-: aut ex his , quos Ait Aρ Qui contra hoc S. C. deus f ctus , fictus, pictusve erit, eum dedi larvis, dc
Proximo munere inter novos auctoratos , ferulis vapulare placet. Proximus interrogatur sententiam Diespiter Vicae Potae filius, dc ipse designatus Cos nummulatiolus. Hic quaestu se iathinebat, vendere civitatulas solebat. Ad huncce belle accessit Hercules,& auriculam ei tetigit. Itaque in haec verbae censet: Cum Divus Claudius Divum A gultum sanguine contingat, nec minus Divam Rugustam aviam suam, quam ipse Deam esse jussit, longeque omnes mortiles sapientia antecellat, sitque e r .esse aliquem, qui cum Romulo possit
censeo, ut D. Claudius ex hac die deus fiat, ita uti ante eum quis optimo jure tactus sit: eamque rem ad Ovidii adjiciendam. Variae erant sententiae, dc Videbatur Claudius sententia vincere. Hercules enim, qui videret serrum suum in igne esse, modo huc, modo illuc cursabat: &ajebat: Noli mihi invidere, mea res agitur: deinde si quid volueris, invicem faciam: Manus manum lavat. Tunc Divus Augustus surrexit sententiae suae dicendae, ec summa facundia disseruit. P. C. vos testes
708쪽
testes habeo, ex quo deus factus sum, nullum ver. btim me fecisse. semper meum negotium ago. Sed
non pollum amplius dissimulare , & dolorem
quem graviorem pudor facit, continere. In hoc terra marique pacem peperi: ideo civilia bella compescui 3 ideo legibus urbem sundavi, operibus or- Davi 3 Et quid dicam P. C. non invenio: omnia in fra indignationem verba sunt. Confugiendum est itaque a me ad Messalae Corvini disertissimi viri illam sententiam: Praecidit jus imperii. hic, P. C. qui nobis non posse videtur muscam excitare, tam facile homines occidebat, quam canis exta edit. Sed quid ego de tot acribus viris dicamὶ Non vacat deflere publicas clades , intuenti domestica mala. Itaque illa omittam, haec reseram. EtiamsiJhor- mea Graece nescit, ego scio. ENTI CONTΟ-NΥRFINAIΗC. senescit. Iste, quem videtis, per tot annos sub meo nomine latens, hanc mihhgratiam retulit, ut duas Iulias proneptes meas occideret, alteram serro, alteram same: unum abnepotem L. Silanum. Videris Iupiter, an in causia mala, certe in tua, si hic inter nos futurus est. Dic mihi, Dive Claudi, quare quemquam ex his, quos, quasque occidisti, antequam de causia cognosceres, antequam audires, damnasti Z- hoc fieri solet
in caelo non fit. Ecce Iupiter, qui tot anu S Te- gnat, uni Vulcano crus fregit, quem
occidit 3 Tu Messalinam, jus aeque avunculus major eram, quam tuus, occidisti. Nescio, inquis 3
Dii tibi malefaciant: adeo istud turpius est, quod nescis , quam quod occidisti. Iste C. Caesarem non desiit mortuum prosequi. Occiderat ille socerum: hic & generum. Cajus Caesar Crassi filium vetuit Magnum vocari: hic nomen illi reddidit,
709쪽
τog Lia ANNAEI SENECAE L unus caput culici occidit in una domo Crassum gnum, Scriboniam, Tristioniam, Mucionem, nobiles tamen: Crassum vero tam famum, ut etiam regnare posset. Cogitate P. Q quale porientum innumerum deorum se recipi cupiat. Hunc nunc deum facere vultis 3 Videte corpus eius, diis iratis natum. Ad summam, tria verba cito dicat, dc servum me ducat. Hunc deum quis colet quis credet'denique dum tales deos iacitis, nemo vos deos esse credet. Summa rei, P. C. si honeste inter vos
gessi, si nulli durius respondi, vindicare injurias
meas. Ego pro sententia mea hoc censeo. Atque ita ex tabella recitavit: QPndoquidem divus Claudius occidit socerum suum Appium Silanum, generos duos, Pompeium Magnum dc L. Silanum, socerum filiae suae Crassum, frugi hominem, tam similem sibi, quam ovo ovum, Scriboniam socrum filiae suae, Messalinam uxorem suam, & c
Leros, quorum numerus iniri non potuit: vlacet mihi in eum severe animadveni, nec illi rerum judicandarum vacationem dari, eumque quamprimum exportari, & caelo intra dies xxx. excedere, Olympo intra diem tertium. Pedibus in hanc sententiam irum es L Nec mora, Cyllenius illum collo obtorto trahit ad inseros
Illue unde negant redire quemquam.
Dum descendunt per viam sacram,intςrrogatMerincurius, quid sibi velit ille concursus hominum, num Claudii fimus esset Et erat omnium formosissimum, & impensa cura plenum,ut scires deum efferri, tibicinum, cornicinum, omnisque generis
sneatorum tanta turba, tantus conventus, ut etiam
Claudius audire posset. Omnes laeti, hilares, P. Roia ambulabat tamquam liber. Agatho & pauci causisidici plorabant, sed plane ex animo. Iurisconsulti e tenebris procedebant, pallidi, graciles , vix habentes
710쪽
DE MORTE C. CAESARI s. os bentes animam, tamquam qui cummaxime revia viscerent. Ex his unus cum vidisset capita conserentes , & fortunas suas deplorantes caussidicos, accedia, & ut: Dicebam vobis, Non semper Saturnalia erunt. Claudius ut vidit funus suum, ii tellexit se mortuum esse. Ingenti enim cantabatur anaptatis: Fundite eius, Fingite luctus: Clamore forum: Cordatus homo, is in toto Ille eitato Poterat celeres, Fundere Parthos, Persia telis, Tendere nervum: Vulnere parvo
Pictaque Medirae Britannos Littora ponti, Seuta Brigantaι Colla catenis Nova Romana emere sceanum. tauo non alius Discere ea με, Parte audita, Auis nune judex Audiet anno'
Sede retiata, Iura flenti, Oppida centum. Pectora palmis menalegenin. Edite planct-, Resonet tristic eidit pulchre
Vincere cursu Ille rebelles, Levibusque seqGCertaque manuctui praecipites Figeret hos , . Terga fugacis.
mira noti Et earulo Pare Romuleis
Iura securis Dastita υirum, Potuit eitius