장음표시 사용
371쪽
304 BENEDICTU sdoctissimus, is qui psalmorum μεταφρασιν ἰsane celebrem Italici S vcrsibus recens con- secit . Namque plurimas laudes, summas illas quidem atque gravissimas, quas in eum congessit, nonnullis reprehensionibus , levit sculis tamen, aspergit. Asfirmat quos Marce, lus psalmorum secit modos , esse plane ad mirabiles ; sitisse hunc musicum philosophum, qui ex opinionibus imperitae multitudinis non pendebat; ejusdem psalterium esse tanquam thcsaurum variae ac multiplicis doctrinae harmonicae , ex quo prudens quisque ingeniosus facile mutuare opes potest, & in rem suam convertere. Haec omnia de Marcello praedicat Matthaejus, atque hoc amplius, quod unum hoc propositum esse deberet exemplum in scholis, quo tanquam ad regulam dirigere artem scriptionemque assuescant musicae studiosi. Sed in eo illum reprehendit , quod severitatem nimiam modis, & stili quasi moestitiam sit secutus. se Ingenium, in
Α, quit , nactus erat tetricum . . . . Singuli
se ejus psalmi paucissimis instrumentis eis-- demque penitus necessariis sociati. Davi- , dem poenite iriem Sc silentio noctis in ab.
372쪽
dito conclavi meditantem reserunt, mini-M me Vero eumdem Principem triumphantem se ac longe etiam minus Salomonem in ma-- gnificentia sua se . Certe harmonia organica Benedicti temporibus manca quodammodo Se inchoata erat, aberatque procul ab eo , . quem nunc tenet, persectionis gradu. Quare hoc ipsum fuit ejus prudentiae specimen. quod nervis quam percissime sit usus, iisque
sere gravioribus, maxime quod musica v calis suas quasdam habet peculiares Virtutes, de quibus multiplex instrumentorum varie tas non potest , quin multum detrahat. Quocirca hoc genus, ut est omnium antiquissimum M praeclarissimum , sic nullo unquam tempore obsolescet; placebit sane semper summoque in pretio habebitur. Ceterum sic nos statuimus, Marcellianum stilum videri utique posse tristem atque horridulum recentioribus plerisque, qui scilicet aures oppletas habent concentibus numerosissimis M tumultuosis, aut deliciis luxuque diffluentibus, quales vel Dionysia vel Adonia, si etiam num fierent, decerem vel maxime ; ceteris profecto non ita ,
qui perspicere unico solent, quid in quaque
373쪽
366 BENEDICTUS re decorum sinceriunque sit. Hi profecto si
modo illos attentius perlegant modos, sentient harmoniam qua tristem esse . qua hilarem, prout usus poscit, idque ea proportione, ut neque prosusior, neve remissior sit usi quam vel hilaritas, Vel moestitia , quam Verborum natura sensusque desiderat. Quae quidem proportio non est dubium, quin musicae imitationis princeps sit omnium virtus M difficillima. Sed quod dissicilior, hoc praeclarior.
XXXVI. Xaverius ad censuram psal mum quinquagesimum sigillatim vocat, qui est multo celeberrimus. Eo propter & maj statem ic vim & suavitatem nihil ipsemet statuit fieri potuisse persectius. Nodum tamen in scirpo quaerit, duosque ejusdem versicin Ios reprehendit, nonum videlicet & postre. mum. In hoc altero dicit occasionem adripuisse Marcellum adhibendi quemdam canonem, in quo iterare identidem iacit acutam Vocem quesic mediam eapra, gravem ires, i,
que ea mente, ut cantores vocibus suis vocem eorum animalium exprimerent . Quae
Μarcello mens si reapse suit, ne ego quidem, quo minus reprehendatur, valde recuse: eL
374쪽
sat enim talis imitatio frivola , puerilis , nihilque admodum ad rem . Sed non
ita, quippe cum ea verba promiscue proserantur iterenturque modo ab una Voce , modo ab altera, prout ordo harmonicus postulat. Quin contra licet animadvertere in
imitando cum totus esset Μarcellus , longissime tamen eum a talibus deliciis, vel potius ineptiis, abfuisse semper, neque ita facile consuesse, quo res incidentes imitaretur, a proposito declinare. Quo fit, ut perspicuae sint, integrae constantesque ejus cantilenae. Ad nonum versiculum quod attinet, id vitio Μarcello datur, quod gravis vox solivaga digrediens, iterat quinquies aut sexies , e te ossa mie logore per dolore esulae anno . Isthaec repetitio nimia Xaverio videtur. Sed ego arbitror ceteris visum iri secus, qui quidem perpendant 8c hilarem esse versiculum illum , 8c hilaritatis repetitionem esse maxime
propriam. Ceterum quae artes transferuntur
in usum, in iis non perinde, atque in mathematicis adamussim statuere quis potest modum , seu certos illos fines, quos ultra citraque nequeat rectum consistere.
375쪽
368 BENEDICTU sXXXVII. Idem multo etiam minus Iustiniani paraphrasim probat, samque conten dii nihil aliud fere, quam quod pedibus adstricta est, solutae orationis esse dissimilem,
quod mehercules esset vehemente r vitiosum. Speciatim vero respuit Versionem, quam modo attulimus, Versiculi, qui in psalmo quinquagesimo nonus est, docetque eam abhorrere a more nostro; nec enim illa Hebraeorum formula exultabunt ossa, omnia tissa mea laetabuntur, quicquam aliud sonat, si interpretari velis, quam exultabit cor humiliarum. Hoc Iustinianus scilicet non ignorabat, homo vo 'lutandis sacrorum Interpretum commentariis assiduus, veterumque linguarum multo peri- issimus. Verum enimvero satius ipse duxit verbum de Vorbo exprimere , ut ne quid de vi illa, ac suavitate nescio qua decerperet , qua influunt mollius in animos, eosque deliniunt quodammodo verba Ecclesiae usu
divinarumque litterarum auctoritate consecrata. At si ad verbum redditur , ea se
mula humile quiddam abjectumque sonat auribus nostris. Mihi vero Videtur illa potius peregrinit*tem quamdam redolere, in quacum Duili do by Cooste
376쪽
cum horum verborum, tum reliquorum vis omnis sita est, quae e sacris litteris promuntur . Itaque non esset utique reprehendendus , 'qui ad eum modum, quem Xaveritis prae scribit, versiculum illum converteret; sic tamen , ut ne Iustinianus quidem reprehenda
tur , cui aliam inire rationem placuit, & eam sane probabilem, atque haud scio, an etiam potiorem. Quod vero ait XaVerius paraphrasim illam totam prosae orationis assinem esse, mirari sortasse licet qui fiat, .iit in hoc genere magis , quam. in aliis suum cuique pulchrum sit ; illud certe, quam in rebuSetiam minime obscuris atque reconditis varia inter se sint 8c pugnantia hominum j
dicta . Xaverio illa eadem orationis forma pedestris scilicet videtux , quae: mihi videtur summe poetica, Sc vero etiam pulcherrimis imaginibus referta, 8c multis luminibus ingenii & multa arte distincta , & quod caput est , illa facilitate M ingenua quadam
Iibertate essilia, quae paucillimorum est, Scest summae ac sincerae elegantiae quidam veluti flos . Neque vero, si secus esset inirim. IX. A a
377쪽
3ro BENEDICTU sea tanta vis harmoniae potuisset expromi. Nunquam id nobis sumemus, ut judicio clarissimi viri nostrum antistare arbitremur. At non de nostro dumtaxat sensu judicamus. Idipsum jampridem sensit Dominicus Largarinius, cujus judicium constat inter omnes quanti in hoc rerum genere fieri debeat, cui paraphrasis illa magno opere probata est, neque visa poetica solum, sed suo etiam in senere pulcherrima, summisque laudibus dignissima. Non igitur eam temere & parum considerate Marcellus delegit, in qua novum illud suum atque illustre specimen cantus Proserret, quidquid tandem sibi velint verba illa Xaverit, Benedictus Marcellus , qui nihil notis non pessebat musicis; quae verba interpretari quis potest a Marcello, cum ad sa-ciendos modos aggrederetur, nullum argu
menti delectum haberi solitum . Ita ne esset ineptum atque perversum judicium tanti ubrip Immo vero in hac re usque eo dissicilis es morosus fuit , ut suos dumtaxat versiis donare harmonia consueverit , neque ' alios Cujusquam, praeterquam amici Iustiniani aut
378쪽
MARCELLUS 37IDominici Lamarinii , & siquid alterius scri
ptoris versibus suis unquam ante tulerit.
Sed plura persequi neque hujus est loci, neque etiam meae facultatis. Et hoc quidquid attigi, non disputandi caussa seci, nec enim eum clarissimo Sc doetissimo viro me consero ; sed veritus sum, ne auctoritas ejus, quae summa & est ia esse debet, existimationi ossiceret exemplaris in re musica persectissi
mi, immo ut ipsius Xaverit verbis utar fora e unici O via imitabilis.. Quod quidem,
contra ac ipse vellet, arti pulcherrimae noceret vel maxime. Hac de caussa pauca, quast monui, haud praeteriri posse existimavi. OPERA EDITA
Indieem operum Marcelli, quae usquam reperIri potueruno , Gub immus . Ee est ipse quidem longe loeais pletior, quam qui a metrucehellio Comite productus suit . Nihilo tamen magis integer praestari potest; debuit enim multo ante contexi, antequam scilicet elucubrationes Marcellianae complures, musicae praestetim, quas manustriptas reliquit, dilaberentur .
379쪽
ro Meile Armomeo , Parastasi sopra i secondi XXV. Salmi, Posa di Gilotimo Ascanio Giusmiani, Musa di Bene o Marcello, Patriti Venetiani Tomi IV. In Venetia appresso Domenico Lovisa I as. a I 27. in fol. Non Ita prIdem alteram adini rabilis hujus operIseditionem inulto elegantiorem Venetiis aggresius est Dominicus Psmpeatus. Sed haec Iente admodum proingreditur. Utinam ad calcem perveniant , in eamque Iucubrationes Marcelli etiam minime sacrae , dc quae in vulgus non sunt editae , si minus omnes, saItem selectae adiiciantur ne pereant. Singulas epistolas clarorum hominum ad Auctorem datas, quae cuique ejus
dem operis volumini praeeunt, singula testimonia puto. A Dio Sonerti. In Venetia per Gluserae Lovisa I 3I. in t a. Reeusa sunt haec epἰgrammata, aliis poematis adiectis argumenti moralis de sacri, Venetiis apud Iavarinam I 38. in s. Eadem Latἰna seeit Dominicus Salernus Venetus , ediditque typis Pecorianis 37 s. in s. Sonerti di Benedetro Mureet, N. U. Da gli Arcadiniame Sacreo . In Veneria per Gio. Gabriella Heritaris. in s. Epigrammata haec sunt centum numero, oc
pellito . Tragicomedia giocosa e novisma in Veneῆia Fer Gi anni Battista Reeurti a 3 ρ. in s. Iterum tu cem aspexit Med olani anno II o.
380쪽
ne ta presso Autonio Borioli r7 o. in a. II Teatra alia mora , o Ita metodo sicuro e facile perhen eo Otre ed Ueguire opere Italiane in Musica net quale fi danno avvertimenti utili e necessari a Poeticompositori di Musica , musici deIP uno e delP altro feF
tori, Corsi, Protettori , e Madri di Virtuosa , ed aiaere Perseue apparienenti ai Teatro. Dedieam doli' Aurore dei libro at Compositore di es . Sta Nato in Et glia di Nelifania ee. in s. In hac satira , quam tum suo tum typographi nomine dissimulato emisit , Iepἱ-da medius fidius , vitiique in theatra invectis coris rἰgendis medendis is aptissima , nimis aeer sibi ipse visus est Marcellus , maxime quod sic ad vivum per.
sonas effinxerat , quas exagitat ut agnoscerentur facile . Quare dedisse operam sertur , ut quotquot posset illius exempIaria divulgata, de summo plausa excepta revocaret atque supprimeret . Lettera familiare d' an Aeeademico Filarmoniis edAreade discor a fura an tibro di duerti , teri elli κ madrigili a piu voei impato in Venetia da A ettonio Baristoli i7os. Haec epistola, quae raro admodum occurrit, quibus typis descripta suerit , mihi incompertum est . Lertere . Nonnullae Marcelli epistolae luctu dignissimae habentur in malite voluminum Paraphrasis piau