장음표시 사용
21쪽
Cuius Erythraeum latus est, habitantque Sabaei
Prata thymo florent, flavique in vite racemi , Metarumque manus lassantur pondere aristae: Thura etiam frutices, myrrhamque C cortice sudant, Terra nec in gremio sibi servat avara metalla. Hic Adamas oritur, Carbunculus, atque Smaragdus ,
Quorum sola pares generat vix Indica Tellus, Roris & e puro delabitur AEthere gutta , Excipiturque sinu Iudentis in aequore Conchae, Crescit, & in baccas , gratumque monile puellis . Inde Magi cepere viam : Iam fraena superbus Μordet Equus , dorso pondus portatque Camelus , Faetaque prodigii stella est, cursusque magistra, Quae non nocte magis comes est , quam luce diurna Et sistebat iter, nobis sistentibus ipsum .
Iamque Saba egredimur , resonat clamore viarum Urbs tota, & tacitum murmur, quo tendimus, exit Et quae caussa Viae, pertentant pectora cura.
Laeta parant primum pulcro spectacula visu Planities , hic , illic magnae molis & AEdes. Stant circum positi colles , Ioca consita palmis,
Nec Vineta minus gignendis apta racemis, Ubertate soli , nec torpent frigore campi, Ulla nec aestivo torretur Gleba calore. Finibus egressis, Arabum pars altera surgit,
Qtiam dispar cultu Telluris, & indole totam
Scrupea saxa tegunt, Torrens ac sternit arena . Inde Petrae nomen traxit, neque sustinet Urbes.
Triste iter , & longum , nec dissert proxima Idume. Ultima desertis Regio extat in hospita campis, Solis ad occasum , Solymae quae respicit Arces. Hesperias decies delapsa luce sub undas, Unde nos Aurora dies reddebat olympo, Ex quo coepta via est: Iordanis litus amoenum
22쪽
Aspicimus tandem , Asphaltilis ad ostia, finis Ille Palestinae, excepto, quod dividat undis Particulam , & pleno decurrit flumine aquarum.
Iamque rates aderant ripis , descendimus omnes . Exonerantur Equi, exonerantur dorsa Cameli, Ingrediuntur aquas, ripam arripiuntque natantes. Interea vasa, & collecta viatica in arcis,
Et plenos Μyrrhae Vidulos, & thuris, & auri,
Nocturnasque domos , ratibus tentoria pandis Imponunt Famuli, ratis ipsi sarcina laeti, Excipiuntque Μagos Naves , comitesque Μagorum. Flumen aquae remis contendunt frangere Nautae, Donec in adversa ponant sua pondera ripa. Conveniunt, repetuntque viam, litusque relinquunt. Sessorem iam portat Equus, rursumque fatigat Dorsa Camelorum finita sarcina mole, Cedron monstrat iter, ductis a montibus undis, Non procul a Solyma, Iordanes excipit ipsum Mensibus imbriferis, vel sicco margine arenas . Prosequimur cursum, sequiturque fideliter Astrum. Mite solum magis occurrit, mitissimus aer. Et iam nox aderat, dapibus, somnoque levandi Corpora, rempus erat, Famuli tentoria ponunt De more, & mensas, Iectosque: accumbimus omnes Immittitque gravem fessis via longa soporem. Surgimus, at citius phaleris ornaverat Eos
Solis equos, solisque viam, stellamque sequuti, Progressique aliquid, Siloe, Solymamque videmus , Quo sperare iuvat pertingere posse, priusquam Sol iter attingat medium, nisi semita fallit. Spes ipsa accelerat passus. Urbs alta propinquae, Et tota apparet, non Culmina sola Sionis. Conclamant omnes: Solymam meta illa viarum . Gratanturque Magis: illa est, quam quaeritis Urbem
23쪽
Regalisque Puer Regali natus in Urbe est. Impellit tum calcar Equos, stimulique Camelos:
Fervet iter, cursuque viam maiore Voramus.
Iam prope sunt muri, calcant pomoeria plantae. Hic finis: nam stella viae non amplius index. Porta patet, stabat, custos in limine portae,' Armatus miles: qui simus, quidque petamus, Quaerit: quippe Duces cernit, turbamque sequentem . Nos Arabes, dixere, Magi, Gentemque Sabaeam Consilio regimus, stellarumque arte peritis , Paucos ante dies nova nobis stella refulsit, Quae Pueri regale genus, Terramque beatam, Quae Natum eXciperet, monstrat, dux ipsa viarum. Vix Solymae attigimus muros, stetit illa, nec ultra Illuxit nobis: hic certe est editus Infans. Quaerimus hunc Puerum, haec Regi vos dicite vestro. Sic ipsi reserunt. Tentoria ponimus extra, Hybernae adversum impendentia tempora noctiso Rex erat Herodes, magnis qui natus agendis
Rebus, at invidiae stimulos, gelidosque timores Circa pectus habet, nulli seritate secundus. Audiit iratus, Legisque repente Μagistros Consulit, Hebraeis , qua Rex promissus in Urbe Debuerit nasci Bethlemi, ex Carmine Vatum , Respondent. Vocat ille Magos: ite, inquit, in Urbem Bethlemi: Puerum Regem invenietis in illa ,
Invento, cultoque pie, redeatis, ut ipse Hunc missum a Superis, posito diademate, adorem . Haec mea vestra domus: simulato ita pectore fatur . Egressis Solyma, apparet dux fulgida rursus Stella viae, paulo post alti in vertice montis Moenia Bethlemi. Subito clamamus ovantes, Ecce Iocus, felixque aer, ubi, cognitus astris , Infans humanae cepit primordia vitae
24쪽
Campus ibi occurrit lato aequore , & herbidus: illic Sistere iussa cohors, pedibusque ascendere Montem, Et soli statuere Magi: facerentne sacrati Religione loci, an levior quod semita facta
Sic soret, & minus impediens, incerta voluntas.
Me comitem voluere tamen: vixque unus, dc alter
Additur, Infanti qui Patria munera portet. Scandere iam Montem incipiunt: via longa fatigat, Arduus & callis, Puerum reperire; sed ardor
Ingeminat passus , ac vim conantibus auget, Et possunt, quia posse putant, tandemque cacumen Attingunt, reliquumque viae aequo tramite complent.
Stella huc usque praeit, sed nunc immota resistit, Fulgidior solito, & parvum Praesepe superstat, Atque hic esse monet Regem, qui quaeritur: horror Tune sacer ingreditur pectus, pietasque Magorum , Ingressique genu flectunt ., & Numen adorant In Puero caelestis enim prodibat ab ore Lux , testata Deum. Post haec Μatremque, Patremque Laudibus exornant, & Natum supplice lingua In sua fata vocant, & fausta sibi omina poscunt, Donaque quisque tria offert, Μyrrhae, Thuris, & Auri. Tandem discedunt hilares, & numine pleni, Collectisque suis, quod iter deducit ad Hebron,
Arripiunt, complere viam iuvat aequore: namque Vox vetat ad Regem , in somnis audita, reverti. Ascendunt naves, notoque e litore solvunt:
Ast ego digrediens lacrimis divellor obortis. Haec Meliboeus narrabat Lycidae , & Corydoni, Haec Lycidas nobis hibernae noistis ad ignem,
Pendebantque omnes narrantis ab ore; gravaret
25쪽
HERODIS FUROR, ET PARVULORUM STRAGES.
Tityrus, Mopsus , Damatas. Tit. A Ut ego Damoetam, vel me mea lumina fallunt, Qui duri impatiens Patris , inaustaeque Novercae Pascua deseruit Nasareth, Solymamque prosectus
Pastori accessit, Custodes inter ovilis. Culmine desiluit, credamque huc tendere Versus . Mopse, vide, aut ille est, alterve simillimus illi. Mop. Tityre, Damoetas rediit, seu facta Noverca AEquior, & Pater in natum non asper, ut ante; Seu potius didicit, longo bene doctus ab usu , Intoleranda magis Domini, quam Iussa Parentis. Tit. Dum loquimur, montis Pastor descendit ad ima: Nec valde hinc distat. Si vis occurrere , Mopse, In lata iam Valle pecus depascitur herbas, Dumque suum servat, nostrum quoque spectat ab alta Μontanus specula: Tutum est Custode sub illo. Mop. Non prius effusas. Fagi veniemus ad umbras, Quam nos excipiat Damoetas passibus aequis. Ast prior ille venit, cursu sed pectus anhelat, Sudor & in vultu est. Salve, o quocumque videmus Tempore, Damoeta, nobis gratissime semper. Dam. Et vos, Pastores. Mihi, vir gregis, Hircus, aberrat. Hunc venio quaerens , istuc , retulere , reversum, Natus ubi fuerat, vestras interque Capellas,
Parvus adhuc quamvis, agna tamen emtus adulta: Fronte niger, maculosus tergore, cetera candens.
Mop. Venit heri, notoque gregi se miscuit hircus, Siste gradum , ad vestras poteris cras ducere CaulaS. Fessa via interea patulae sub tegmine Fagi
26쪽
Membra levare iuvat, narrandaque plurima habebis, Damoeta , Solymae regressus nuper ab Urbe, Evulgata trucis crudelia gesta Tyranni, Qui nihil innocuo Puerorum sanguine cunas Spargere, & in gremio natos jugulare Parentum, Horruit , Hircanis rabie non . Tigribus impar. Dam. Infandum me, Mospe, iubes , memorare furorem, Immanesque neces, quas vidi, aut auribus hausi. Herodes postquam Natum, cui fata parassent Sceptra Palestinae, audivit; praecordia circum Invidiae stimulos sensit. Spes una levabat,
Eripere huic vitam, & sic posse illudere Fatis., Praecipit ille Magis, Puerum quaerentibus ipso
Bethlemi invento, redeuntes tecta referre, Sub quibus is serest, ut meritos praestaret honores. Non latuere doli , emetoque in pectore livor. Mutarunt iter, hoc, Stella monstrante, reperto: AEquorea statuere via in sua Regna reverti.
Ut spe delapsum se vidit, & arte dolosa,
In varios trahitur sensus , animoque, recursant Mordaces curae , & praeceps accenditur ira.
id faciat, dubius: Videt ille nutare Coronam , Detra stam capiti alterius: Sic volvere Fata. Arcessit famulos: Ite inquit, pervadite totam Bethlemum, quaevis penetralia caeca subite: Ite, redite, Urbis Iateant nec septa , nec aedes. Bethlemo egressi, vicos, atque oppida circum Quaerite, fama novi indicet an vestigia Regis . Imperio parent famuli, sed inutilis omnis Cura: Puer tota inventus nec in Urbe , nec extra. Mop. Regis ab insidiis illum servavit, & ira Aut Deus, aut moniti Ionge duxere Parentes. Ut. Hisce oculiς vidi, nunc plane, Μospe , recordor , Nec multi fluxere dies, cum sorte Capellam
27쪽
Deferrem Nasareth, vetulo comitante, Puellam Dorso Asinae evectam, in gremio Puerumque jacentem . Quis pudor in vultui Vulteis quam pulcher utriquet Sive senex fuerit famulus, sive ipse maritus,
Incola vel novus est, vel non mihi cognitus ante . Dum. Tunc tristes famuli rediere, sibique timentes: Tollere non audent oculos, non solvere linguam. Senserat Herodes Non amplius ulcus acerbum potest gelidus nam tota pererrat
ossa tremor , pallorque prius diffunditur ore. Postea turgescit temerato in pectore bilis,AEstuat & facies, ac tota adspergitur ira.
Iamque metus redeunt, torquet meos invida rursus.
Accumbit mensae: fastidit pocula , & escas: Deficiunt sensus, & nox advenerat atra , Aecurrunt famuli, ad Thalamum inter brachia portant, Inque thoro molli, Tyrioque reponitur ostro. Cura vigil sequitur, prohibetque a limine somnos. Prima subit Coniux, mixto sublata veneno , o Ipsi etiam Nati, Patris quos abstulit ensis, Aspectu misero terrent, turbantque soporem . Tandem una Eumenidum diluta papavera spargit In caput, & stygiis humectat tempora guttis: Lumina clauduntur, dispergitur humor in artus: Semisopita tamen mens est, iactantibus ipsam rarum stimulis , circum & pallentibus umbris. Epoto solet helleboro suriosus ut AEger ,
Cui nec certa quies, nec vim furor eXerit Omnem.
Tunc illa, Antigoni tetra sub imagine Regis, Herodis qui sceptra dolis, vitamque reliquit ,
Apparens, trucibusque oculis, atque e stera vultu , Et voce horrenda exclamat. Rex perfide poenaa
Ultrices scelerum incipiunt iam poscere Divae, Fraudes , & rapta, & caedes, sanguisque tuorum, Et Diuiligod by Cooste
28쪽
Et meus. Ignotus crescit, cui debita fatis Regna Palestinae, Puer. Haec effata resumpsit Eumenidos formam, fumumque exhalat ab ore, Anguiferasque comas, unguesque minatur aduncas. Post Anguem e capite avellit, iaculatur & ipsum In pectus Regis, Stygio evomitoque veneno, Arreptum cauda retrahit, sociisque colubris In torquet, rediitque umbrarum ad Regna dolentum. Tum vero Herodes, furiali percitus oestro se
Exilit e lecto, tacitusque Cubile pererrat , Crinibus arrectis, torvosque huc figit, & illuc obtutus circum, spumantia labraque mordet, Et fremit, & mugit, bovis instar, malleus ingens Cui cadit in caput: ille stupet, nec sternitur ictu, Saevit adhuc, pulsatque solum, terretque , fugatque. Idem erat ad limen custos , ductorque Cohortis, Cui sensus aperire suos, & fidere soli Sueverat, aequalis Regi, spectatus & usu . Sanguine conjunctis Tellus natalis Idume: Huic Regni anxietag , mens implacabilis illi, Et genus invisum Iudae , Patrumque simultas, Crudelis Domini pejor seritate minister. Ipsa Edom collecta Cohors, Solymamque perosa, Sola erat haec semper Regis fidissima Custos. Tunc sic Herodes turbata mente loquutus: Ο qui praesidium Regni, Dux inclite, nostri , 'Tuque fide non nota minus, quam strenua dextra, Nostra Cohors, vestri ultores nunc Regis adeste. Si merui; studium, & benefacta rependite factis: Bethlemi, aut intra muros, aut non procul eXtra, Fatalis natus Puer est, aliturque, latetque Hostis, quem . postunt Solymae fata invida Regem Undique quaesitus, nec signis cognitus ullis. Astra monent, Vatesque, horrendaque spectra per umbras. Qua-Diuiligod by Corale
29쪽
Quare age Bethlemum totam discurrite, & ipsi Oppida finitima , & vicos, omnesque latebras ,
Et quicumque puer binos non praeterit annos, Ense cadat vestro, lacrimis ne parcite, sive In gremio iaceat, seu pendeat ubere Matrum Insontes pereant, sonti ne vita supersit. Haec mens, sic iubeo, nostra haec immota voluntas.
Haec audita satis. Bethlemi in limine Portae Ecce Cohors, Ductorque praeit iuribundus, & Ut
Sparguntur tota, vicosque , & compita replent, Inque domos turmatim intrant, seu paupere tecto, Seu niteant ebore, & laqueato fornice, & auro. Quisque repentinis stupet incola territus armis. Aggrediuntur opus, quo non crudelius ullum , Nec par Massagetas inter, Thracasque feroces. Corpora detruncant, dissindunt pectora , ab alvo, Viseera dependent, divisaque membra tremiscunt ,
Sparsaque subsultant, tabi stillantia guttas . In gremio Matrum jugulant; & mater, & infans
Aut simul exanimes uno labuntur ab ictu, Aut hic vitales cum sanguine deserit auras , Illaque vivit adhuc, mortis suffusa colore, Et lingua, sensuque caret, ceu frigida Cautes, Nec gemitu, aut lacrimis apta est explere dolorem. Ast alia illisum caput, effusumque cerebrum Arrecti pedibus, contritaque pectora Nati Carnificis dextra inspiciens, mixtumque cruorem ,
Plena animi Genitrix animum dat sanguis, & ira
Involat in crines , & vultum morsibus hosti Desormat totum, nec inulta occumbit ab ense. Μatre super cunas, exertas ore papillas Sugentis Partus , strata, iugulatur uterque , Commiscetque duplex sanguis cum Iacte colorem. Lectulus unus habet natum, natamque gemellos,
30쪽
Inque iacet Fratris servata cruore puella. Esse mares culpa est, binos complesse nec annos. Saepe graves etiam feriunt: suriosa cupido Iussa ultra fertur, lucem puer ante relinquit, Quam videat, matrisque alvus parat ipsa sepulcrum . Quis fando poterit caedes numerare nefandas Sparsa cadaveribus spectares strata viarum, Impletasque domos, sua supra pignora matres, Attonitosque viros sine sensu a limine abactos. Quocumque aspicias, furor undique, & undique Mortes. Tum coniuncta cohors , foedataque corpus, & arma Sanguine ab innocuo, vultu caedesque , minasque
Spirat adhuc , misera tandem discedit ab Urbe: Egressa huc illuc discurrit, puerosque trucidat. Sors illis eadem soris est, & in Urbe repertis. Impia crudelis iam persecere Tyranni Iussa, domum redeunt, ipsi spolia ampIa serentes, Arma, manusque suas Infantum sanguine scedas. Illa mihi hortorum custos narraverat Aulae, Haec partim vidi, partim hospes retulit Alcon. Mop. O quam horrenda resers, & quam crudelia facta,
Quae saeclis nec visa novis, nec visa vetustis, Quin etiam vix, Damoeta, credenda futuris. Speret at ille Deum, memorem fandi, atque nefandi.
Impendet capiti , innocui iam sanguinis ultrix , Dextra: pares sceleri , iam Rex dabis improbe, poenas . Τit. Agmen ego sic vidi quondam intrasse Iuporum,
Ingluvies vacui quos ventris agebat, ovile .
Pastores stupuisse metu, fugisse Molotas, Ast ipsi pecus invadunt, & dente voraci
Diripiunt pecudes, pecudumque sub ubere partus, Sanguine , & epoto , carnes, & Viscera mandunt. Iam satiata fames, rabies non lassa ferarum,