장음표시 사용
11쪽
8 sistis. Theolog. Lib. IX. Cap. II.
. tis Propeusionem. Possunt quidem potentiae voluntati Euhdilae ab extranea causa cogi , ut patet in eo, qtai violenter in carcerem trahitur invitus , sest non recte dicitur u nonnullis , voluntatem pati coactionem quoad Bolus imperatos; non enim cogitur voluntas , quac actibus illis reluctatur , sed polentiae reliquae. II. Inoomniarium contra cst , quod non est ab ipsa voluntate, sive quia voluntas reluctatur , Sive quia non adsentitur , aut non advertit animum : unde dit Plex involuntarium est; Positi m , et ramalistram. Quod autem ossicit actum involuntarium , excusat etium a Peccato ; ait enim Augustinus : Gqιω αdeo omne peccatum est poluntaritim , ac nullo modo si Peccatum ,
si non si poliantia rium Lib. Do De a Relig. Cny. I 4. 2'ria porro sunt, de quibus quaeri potest, utrum efficiant ocium iuvoluntarium , igriorantis , metus , et concupiscentia ; de quibus hic distendum εst. III. Ignoratia est cognitionis privatio, sive desectus; quae quidem ratione objecti dividitur in ignoratiam Iu-' os , qua quis legem ignorat, ex. gr. Vetitum esSe Ve-' sci carnibus die Νabati ; et ipnorantiam facti. qua quis sciens legem iι norat sactnm, sive circumstantiam . qua opus redis itur lege istilum . ex. gr. hodie esse Sahatum. B tione vero subiecit dividitur in vincibilem , et inviti ibiti m. Invincibilis ignorantia est eorum i quae quis nullo pacto scire pol est , nec debet. Vincibilis Vero est eorum, quae qanis . vdhibita diligentia , scire potest, ac debet'; eaque duplax esN, nffectata , et
Crassa : assectata est , qua quis amat do industria ne- Scire legem incrassa vero qua quis non via It directe lagem leuorare , sed ad eum cognoscetidum Dora vult,
'ant ne iii debitam sdhibere diligentiam. Sed si ma-
ne q*ectus dividitur ignoratilia, in antecedentum , Comi ectutem , et cousequentem. Antecedens. est, quae VO luti latis a tum praecedit , ejusque causa quodammodo est Comita . est quae comitatur actum: qui ex
lia ςausa, siι , et tinm minus seret, etsi ignorantia n.u es se consequeus est o quae ex ipsa Voluntate Pr
12쪽
Dρ Actibtis 'timanis , eorum . regula etc. ο/ fici 2 cilii r , i lcoque ab ignorantia assectata , Vel crassatiou differt. IV. Metus est animi perturbatio ob malum futurum, utque possibile , isque duplex . papis , et leseis. Metus gravis est mali gravis vel sibi, vel Personis sibi Oonjunctissimis imminentis formido , putu mortis mutit ii otiis , carceris , exilii , jacturae bonorum , aut juste
acquisitae digni tulis , vel pudicitias infamiae , injustae
excommunicatiouis ; qui quidem metus etiam in virum sortem , atque coustantem cadit. Metus Vero levis est
vel levis mali , vel gravis quidem , sed quod non sa-cile evenere possit. Verum in hoc ut tendenda etiam est Varia aetatis, sexus , cotiditionis ratio , ita ut qui meius in aliqua hominum uel le , cotiditior e , sexu levis est, idem in aliis gravis C,se PDssit. V. Sed est praetcrea a It ex ius generis metris , qui Passim a Theologis inclus recorentialis arpellatur, quo scilicet quis majorum Discnsior rui timet, Parcntum , tu loris, Praelati et c. lsquc rursus cst Pllax , vel Sim illiciter scilicot reoereia titilis . vel mixtus. Prior PSt , quo nullum tillud praeter osse usionem majorum timetur Fccuturum malum i posterior quo ex ipsa ossci sione mala alia oritura folini datitur ; ideoque ud me inna vel
' I. Concuρiscentia est inordinali S rcvum , quae Pl Cetit, appclitus contra rationem. de qua satis diximus Zib. V. Pari. 4. I a vero dupleX est , antecedena 4 quae voluntatis imp rium praevertit, et Consequens , quae ab ipsa voluti talo excitatur. Nunc igitur dispicie dum cst , utrum ignorantia , metus , ct concupi Sceuua. voluntarium t pcdiunt , ac tollaut.
13쪽
1. Instis. Theol. Lib. IX. cap. II
Ignorantia Mincibilis in cinta non totiit, sed auget Moluntaritim ideoque et Peccatum crassa Hero minuit , sed nou tollit potantarium ,
Prob. 3 a. pars. Qui de industria vult i norare I gem . ut liberius peccet , majori sertur voluntatis impetu in rem veti cim ; idcirco enim ignorantiam alle-elat. Psiam. XXἈρ. Aoluit intelligere, ut bene ageret Unde inquit S. Thomas I a a. ne Q. LXXVI.
avt. 4. Ex intentione . . . . Woluntatis ad Peccatum percenit, quod quis vult subire ignorantiae damnum , yropter liberto em peccandi. Ergo et c. prob. I. α Pam. Voluntarium non est sine cognitione : unde est coimriune . ac trisum apud Philosophos proverbium : ignoti nulla cuρido est. Ubi ergo minor cognitio est uitans est Voluntarium. Sed ubi est ligno-rantia crressa, mitior est Cognitio. Ergo ignorantia cras sa volutilarium mirariit. Freb 3. a pars. Ignorantia Crassa non omnino e gnitionem aufert'. Ignorantia cnim hace voluntaria est, culpaque non vacans ; quia scilicet non vult homo omnem ea in adhibere diligentiam , quam adhibendam esse cognoscit , vel Dognoscere potest. Ergo etc.
Hi ne Christias Ltic. XII. 48. Serous, inquit , qtii non cognt oti Moluntatem Domini scii, et fecit digna pingis, Manutabit Paucis. Ex quo patet ignorantiamem nin minurru voluntarium , non tamen illud oinuino auferre. Uunc quidem omnium Patram , et Theo-Iohorum doctrina a)Dices. Qui laborat crassa lynorantia non Cognowit, motorem adhibendam esse diligentiam , imo utiquando putant '
u Contra absurdam SaneheE. aliorumque seritentiam , quid ic. ut , igularantiam quam vocant mortaliter vinci/1iem in praeceptis saltem Ecclesiae aliisve humanis utcunque gravi. hus a mortali peccato excusare. Quae sententia est a Sat. nanticensibus etiam explos Diuitiam by Corale
14쪽
- NU Actibus hunianis eorumg. re u etc. II tutant obscquium se protestare Deo. Ergo ignorantia
rassa omnino cogDitio in uus ri, ideoque voluntarium. H. Transeat, arat. nem cons. Dixi transeat ant. quia
plerumque salsum est. Sed etiam hoo dato, non sequi- ur , nullam om uiuo cognitiovem in eo esse , qui crassa luborat ignoraulia. Quod cnim non cognoscat quis, majore opus esse diligetitia, semper est ex aliquo Vitio, Dut pravo animi asseclu , quem ipse cognoscit extirpatidum , aut compescendem , tiec tamen totas ad id vires adhibere studet. . D IF ,--' . .
Scholion. Quoniam saepe dubilatio incidit non mediocris , utrum aut invi ibilis istici uita fit vincibilis , haec ante oculos , ne erretur, hahcnda rogilla est. I ' Si ignorantia est faeti, in qua saepe viri etiam doctissimi versari possunt, catti Dc invincibilis ori timori dehct , cum quis mandata Dei toto corde diligi culptis etiam leviores timet, saepiusque orat , ut Deus et lunacti gralia e caelestis imperitat. a.' Si ignoratilia est 'reis, ex communi Theo-4ogorum sentcntia , ut censeatur invincibilis , susscit si aliquis ea sciat, quae ejusdem autatis, eonditionis, professionis homines communiter solutit : quamvis inter doctissimos non Oxcellat, eamque adhibeat diligenti Am , quae moraliter in ejus sit potestate, habita r lione Dersonae , reique tractandae excepto Contractu aliquo , in quo singularis diligentia , atque excellensscritia vcl ex natura rei requiratur , vel promissa sit. D coulruriis vero causis ignorantia vincibilis est.
15쪽
nstitui. Theolor. Lib. IX. Cap. LX. PROPOSITIO II.
Ignorantia antecedens inoincibilis, sise facti, sistin Iuris, etiam naturalis , si ea contingat, aufert omnino Moliaritaritim , M ρe cattim. Eu contra Iansenium Lib. I L. De statu niat.
Prob. I. Ex ipsa voluntarii ncitura. Voluntarium enim est, quod sit a voluntate , praelucente rei cognitione ; ignoti euiin nulla voluntas esse potest: Rem Pro stas gnotam , inquit Augustinus Lib. X. de Trin. Cap. δ'. ram re omnino nullus Potest. Unde illorum Sel Ia-aticorum iamdudum explosa sontentia est, qui saltem ex os luia Dei potestate , sieri posse humaruun actum sine ulla rei eognitione , putor itit. Ergo ubi nuua pro Sus eSt , nec potest esse cognitio, ibi voluntarium esse nullo modo potest. Id autem accidit, ubi ignorauita num i h lis est. Ergo. Prob. II. ex. .PP. t.' Augustinus id axiomatis Ioc saepe ponit, neminem Peccare in eo , quo cavere non potuit. Ait erum Lνh. De dtiab. anim. cap. II. Dicere Peccata reum teneri eram , qui non feeit cmod sum rouora Poture, summae δnιgurtatis est. Et Lib. III. DaLρ, αβ cap. I9 Non tibi deputretur ad cn-am quod mιtus ignoras , sed quod negligis quaerere quod igno quia scilicet Deus impossi hilia non iubet. ut ν St - ος Promne Patres . Tridentivum
rSS. . ML Cay. t. . Atqui si ignorantia iuritici stillss non auferret voluntarium , peccaret aliquis in eo, Iuod cavere non potuit , eique deputaretur ad culpam , quod invitus, ignorat. Ergo. a ' S. Thomas I. a a. ae rL. 3. μι talis , ,tiquit, est ignorantia, quae omn/no ste anpoliantaria , sisee quia en eius , quod SUOS SCιre non tenetur , ιalis ignorantia omnino excu- aut a peccam. Confirmatur ex Alexandri Vm. definitione, quiram da innavit propositionem: Tametsi detur ignorauna in inc bilas Iuras naturae , haec in statu natiar σιvSae Osteraucem ex ιρSa , non eae sat a peccato. Si i uis Diuitiam by Corale
16쪽
De Adtibus humanis, eomtmq. regula etc. QVitur ipsa iuris naturalis igitorantia in vincibilis excusat , magis iguorantia iuris positivi , aut sacti. Non autem τXcusaret a peccato , Si non tolleret voluntarium . Ergovc. Tractat haec fusius Stephanus Dechamps De Aaeeres. Iamen. lib. III. Dim. V. CN. I.' Soloianitie objecta. Obie. I. Christus in laudato Ioco Luc. XII. iri. generatim ait: Semus . . qui 'non cognovit polumalem Domini sui, et fecit digna μlogis, MayulabuP-cis ubi non distinguit ignorantiam vincibilem ab inviticibili. Ergo invincibilis ignorantia minuit qui dem , sed non aufert omnino voluntarium, atque Pe
U. Din. ant. Non distinguit ignorantiam vincibilem ab invincibili , sed satis declarat , esse distiDguendam , COHC. Secus, neς. Cum enim ait: fecit digna Ptaris , Satis ostendit , cum scrvum non omnino caruisse aliqua Coguitione, quae eius actiones dignas plagis efficiebat licst ignoraverit , Dominum ad eas Puniendas esse Ue
Obbis. II. In Concilio Dio politano damnata est ea Pelagii. propositio : Ignorantia , et Obliolo non subjacent peccato , quoniam non secundiam Moluntatem epe niunt , sed secundum necessitatem. Ergo etc. H. Neg cons. Pelagius enim omnem ignorantiam , quae de industria noti esset affectata , excusare a Peccato assiemabat ; quia non est dirqcte a voluiitate, sed ex conditione , .,atque innata Daurac infirmitate , licet Vinci possit, saltem ordinariis auxiliis gratiae , quam Pelagius ipse Degabat. Insi. I. ' Pelagius eam ignorantiam ocusare docuit quae non eoenil sccundum poluntatem . sed sectandum necessitatem. Atqui talis est ignorantia iiivincibilis. Ergo. U. Dist. maj. Docuit, excusare a peccato carn igno aut iam , quae evenit secundum nec*ssitatem moralem , Conc. Secundum necessitatem absolutam . Heg.
Inst. 2.' Satis distinguebat Pelagius ignorantiam vir cibilem ab invinui bili ; et fatebatur , vincibilem igno-Tautiam non excusare a Peccato. Ait euim Augustinus
17쪽
. distis. Theor. Lib. IX. cap. II.
Lib. De nat. et grat. cap. 17. Tractat iste de ' peccotis ignorantiae , et dicit , hominem Perouilare debere, ne ignoret, ideoque esse cul'audam ignorantiam . quia id homo nescit negligentia sua , quod adhibitio deli gentia scire debuisset. Ergo cum docuit, ignoraritiam non subjacere peccato de in vicibili loquebaturiguorantia , ct tamen o Patrihus eo doctrina damnata est. U. Dist. avt. Distinguebat ignorantiam vincibilem ab invincibili viribus naturae , conc. ordinariis gratiae auxiliis , neg. Docchat enim , posse hominem libero arbitrio cavere omni peccato , quia si ignor'ntiam noupotest naturae Viribus i xpellere , jam a peccato immunis est. Quod restitit Are stinias ex eo, quod per Dra tionem , et gratiam Dei potest homo expellere igno raritiam , quam sola naturae virtute superare nequit. Hinc vei in obiectione recitatis subdit Augustinus ut validissimum responsionem : Omnia politis disi'utat , quam ut oret , et dicat: da mihi intellectum, et
. Inst. 3. ' Objectiones PeIagianorum apud Hieronymum Lib II. coni. Pelag. ei ipsius Hieronymi resp-siones salis ostendunt, et Pelagium docuisse , ignorantiam omnino invincibilem excusare a peocato , et Calli Iicos tenuisse contrarium. Ait enim Pelagius: Videris hominum accusare naturam , ac p r hoc invidiam referre in Deum , qui tales homines condidit, ut oblivione, et ignorantiae peccato carere non Possint . . . . .
rabi autem aufertur possibilitas , aufertur et Mitium. Quid ad haec Hieronymus ' Respondet , inquit senten tiae tuae liber Sapi ntiae. Altiora te ne quaesieris . . . Ac ne forte Mic libro contendicas, audi Aρostolum . . O altitudo dios iarum sui lautiae , et scientiae Dei quam inscrutabilia stant jtidicia ejus , et in estigabile viae ejus f Quis enim cognouit sensum Dominii Atqui si de ignorantia saltem per gratiam Dei vincibilem
fuisset coni Versia , quis non videt, non solum iu Pt Mfuisse Pelagianorum obiectionem, sed et ineptiorem Hieron1mi responsionem 7 Ergo ete. N. Reg. aret. Probat enim ibi Hiero mus contra Pe tagium, non posse hominem loram vitam transfigere εine peceaio , saltem veniali ', quod praeter cetera Probat
18쪽
De Aetibus humanis , eorum . reola eae. . Is ex oblivione , et V orantia , quae multorum origo ests, eccatorum. Pelagiani autem non agnoscentes originac peccatum objiciebant, catholicos ipsum Deum facere Peccati auctorem , qui naturam ita condidit, ut non Dossit esse sine oblivioue , et ignorantia. Et quamVis potui set respondere Hieronymus , mon esse hanc Naturam ii Utituti hominis , sed poenam dami ii ; lamen cum ignorantia , et oblivio etiam in iis remaneat , in quibus peccatum originale deletum est, urgeri adhuc ps erat, Cur Deus reparnia per baptismum natura , nou abstu- Ierit ignorantiam, nec eam det gratiam , ut omnia peccata vitentur. Recte igitur respondet : o altiliadodipularum sapientiue , et scienticiae Dei e quae responsio omuem tollit cavillandi rationem.
Inst. 4.' Nulla est ignorantia, quae Per gratiam Vinci , et expulli nequeat. Ergo inanis est illa distinctio ignoranti ac trivincibilis per naturam , et per gra
s. Dist. ant. Nulla est ignorantia , quae vinci non possit per gratium extraordinarium , conc. ordinariam , neg. Saepe enirn tanta laborat animus ignorantia UAjuris , vel facti , ut ad eam expelletidam Dei revelatio
esset necessuria , quae gratia rarissima est, et extra
ordiuem : ita ut quod Donnisi per talem , ac tantam gratiam fieri potest, merito dicatur , et sit impossibile. Inst. 5. ' Ea quae per invincibilem ignorantiam contra legem sunt, saepenumero Augustinus affirmat esse peccata. Ergo QtC. U. Dist. -t. Per metOVmiam , quomodo dicimus linguam eum sermon m , qui lingua Prosertur et manumvppellamus scripturam , quae mauu sormatur , CONG.
Tulis enim ignorantia, ct quae inde eonsequuntur effectus suria Originalis peccati. Proprie , net. Nam illud , inquit Lib. III. De Lib. aro. cay. 19. quod suorum quisqMe non recte facit , et quod recte ostens facere , non potest, ideo dicuntur Peccata , quia de Peccato
Inst. 6.' Augustinus Lib. De grat. et Lib. -b.
cap. 3. Sed et illa, inquit, ignotamia , quae non
19쪽
16. De Aetibus humanis, enni m. rvula 'i'. est eorum , qui scise noluut , sed et eortim, qui tam cryn simpliciter nesciunt , neminem sic excusat , ut sema. Pit rno V a non ardeat, sed fortassis , ut mitius cir-deat ; non enim sine causa dictum. Effunde iram tua in gemes , quae te non nooerunt Psal. LXXVIII Ergo invinci silis ignorantia neminem excusat. U. Dist. ant. dieminem excusat a peccato originali, propter quod damnabitur quidem , sed mitius ardebit, conc..Ni mincm excusat ab iit fidelitate ei iam negation, et invincibili, de quo loquitur Augustinus , neg. Serasus Crgo Est , eos qui in vincibiliter ignorant legem Evai
gelicam, quam audire DC,ri Potuerunt. , non Lic excusari, ut vel onam damnatiotiem cssugiant; non quidem propter hanc invincibilem ignornni iam , sed vel pro plex Originale peccatum , vel etiam propter actualia, itine a 4olia aetate addiderunt contra legi'm naturae , licet puniantur mitius. Diade ait idem Augustinus Epist. CXCIM. at CV. Inexcusabilis est omnis Det pitio ori-σinis , vel odditamento Propriae poliantialis. Iust. 2. ' Quod est Volutilarium iv. sua CauSa , non excusat. Aiqui ignoratilia invincibilis voluntaria est in causa sua . P ccato Scilicet originali , quod voluntarie, ac libero υdmissum est ab Adamo. Ergo. H. Div. maj. Quod est Voluntarium in sua causa voluntate ipsius Personae, quae essectum a causa oriturum pracvidere Potuit , ac debuit , cono. Quod est voluntari uiti voluntate originali nex. vlioqui quae in phren si , aut umentia admittuntur , voluntaria . et peccata dicenda sor ut, quod absurdum est. Unde merito
ab Alexandro III. damnata est illa propositio Lus atra naitime laysae ad Peccatum mortale , ac d ni
ritiam susscit illa libertas , qua Doluntarium , ac liberum fiait in sua CGrasa , Peccato nempe originali , et Ooimittite Adami Peccantis. Inu. 8.' Ex GODcessis ignorantia invincibilis praesertim juris naturae , Si Conti rigat , quod mox expendemus , est poena Peccati originalis. Atqui non esse
Poenum, si excusaret a Voluntario , ac pei Cato. Ergo.
Ita arguit Gentiokius Differt. De probab. ad Epist.
20쪽
m adiuus humanis, eorumg. regula ete. 17Η. Neg. ruiu. Tu in lilia Semper est quaedam natWrae defλrmitas agere contra legem ex ignorantia, licet illa a peccato excuset ; tum quia in vincibilis igi orantia saepenumero a vitieibili non dignoscitur , ideoque
est aeternae damnationis occasio. Hinc sanctorum lioinstinum trepidatio , die gemitus. Obie. ΙIl Tritum est iuris axioma: Ignoranlia D eii , non juris excusare Cay. XX III. De Rex. Iuriain 6. Ergo etc. N. Dist, ant. Ita foro externo humanae iustitiae .conc. In soro luterno na. Ius cuim han alium a Ipraecludendum omnem aditum eludendi leges cxcusatione ignorantiae , ob commune societatis bonum . so- Iam iacti ignorantiam ex usare statuit Nou ita autem se res habet coram si premo judice D o. Objic. I U. Constans est S Thomae doctrina , i uorantiam a peccato uou excusare. Ait enim Pu dissi. III. Q. IV. GN. a. In iis , quae Peri eri ad Itile u , et honos mores , Mullus excusatur , si sequitiar errο-n am Opiuionem alicujus magistri. Ei Ouodlib. V lv. nrt. I 3. Quod agitur contra legem, semoer est ma-ἔiam , nec excusatur Per hoc, quos est secundum con- Scientiam . . Η. satis mentem suam explicasse S. Thomam non
solum loco supra laudato, verum etiam Quodlib. IIT. . XII. an. a ad I. dicens : Onorantia iuris non cxcusat a Peccato, nisi frae sit ignoraulia inoiaeibilis. Ex quo sequitur , locis in oblectione citatis luctui eum de ignorantia vincibili. Quod maaifestum etiam est ex iis , quae subdit Quodlib. III. Q. IV. art. a. verbis in obiectione recitatis. Ait enim : Qui enim se qui ur opinionem Hic us Magistri contra manifestum Scrlaturae testimonium , aut confra id, quod publi cerenetiar secundum Ecclesias auctoritatem , non potest ab erroris Micio excusari. Corollariam.
Si igitur in obiecto aliquid ξοgnoscitur ; aliquid vero invincibile ignoratur, erit quidem actio humana , et voluntaria tu eo, quod cognoscituriiuvoluuintia Te