Institutiones theologicae ad usum studiosae juventutis auctore Cajetano De Fulgure Aversanae .. Tomus 5. Continens tractatus de actibus humanis, eorumque regula; de vitiis, et peccatis; et de virtutibus theologicis. 5

발행: 1822년

분량: 544페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

actu antini. Duo autem sunt animi facultates , inlel-ICCtus , ct votu utas. Atqui in nullo voluntatis actu est, Possessio beatituditiis: Don quidum in amore ; quia vitior est de bODO tam praesenti , quam absenti, Deo Per amorem quantumcumque Vehemcntem appreheu di- ur , ac Possidetur honum , ut patet evidentcr in insi-

Pieriis , et avaro ; quia quantumcumque diligant ille napientiam , iste Pecuniam , non propterea evadunt illa sapiens , iste dives , nisi per alias facultates bonum ,

quod amant, apprehendarit. Sed nco in gaudio esse pot- γ mi Posscssio beatitudinis ; gaudium enim supponit hOrium jam apprehensum , ct posscssum , ex qua POSSES 5iotae gaudium exurgit. Bestat igitur , ut in solo Perlectissimo actu intellectus possessio Dei sita sit ;ltvr quem actum Deus, qui est summativeritus, Per bcte 3pprobetiditur , et possidotur. Talis est visio ela-Ta . et Perit et a Dci , ut in se est In I, ac igitur visione posscssio beatitudinis sita est ; unde dicitur Ioan.

AI D. 3. Haec est antem pita aeterna , ut Coguo

scant te soliam Derum Deum.

a.' illa est esscntia rei, ex qua reliquae proprie tates Decessario sitiunt. At posita clara , et periecta Dot visione ex ea Deeessario fluunt reliquae beati tu diuis Proprietates , tamquam partes integrantes. Nam 1. ' cum lionari necessario, bonum gelici alim, si Vuhlatitudinem amet, ut supra diximus; posita clarauci visione, qua copnoscit, summum bonum , siVehenti luditi m suam esse Deum ipsum, necessario illum diligui nec ab ea dilectione cessare poterit per pecCR. tum, ideoque erit Leatitudo in aeternum.cci lissime P a se cratis. 2. . Non potest non gaudere de objecto Pr i i uti , et possesso quod abseus Iaccessario amore di sicli rabat. Unde dicitur in Psal XV I. Satiabor cum G PGrMaerit gloria tiara, ol Psal. XXXV. Inebriabuntur ah Dbretate domus tuae, et torrente potu 'talis tuae Potab/s eos ; quoniam aρud te est fons pilae , et initimine tuo pia bimus tam n. 3. Ex hoo gaudio re-

., dytidabit etiam in corpus sanitas , immortalitas , agi Iua. , ct reliquae corporis Lloriosi dotes. Nam ut ait

42쪽

t ille

sit;

vera

De Actibus humanis, eorumg. re=M etc. Augustinus E . CXVlII. al. LV l. au Diose. Tam potenti natura fecit Deus animam , ut ex ejus plenissima beatitudine , quae in sine ic orum sanctis Promittitur , redundet etiam in inferiorem naturam , quoilest serpris , non beatitudo , quae fruentis, et intelli- Centis est Propria , seu i lenitudo sanitatis idest i corruptioris pigor. Ergo etc.

Corollaria. I. Quoniam ex clara Dei essione omnes reliquae beatae vitae proprietates pecessario fluunt mirum noti est: si Patris aliquando illum per dilectionem , auisaudium , 'aut aliquid aliud deserirant. Omnia enim diei νossunt de illa in esubiti perfruitione peritatas, et itinio magis omnia dici possunt , quanto minus diagne dici aliquid Potes/. I ani et tax est illuminatorum , et requies exercitiatorum , et Patria redeuntium , et esea indigentium, et corona seincentium , ut inquit Augustinus Libo II. Quaest. Eoangelio. Q. XXXIX. Omnia enim haec necessarioeboatam Dei Visionem supponulit , ex qua tamquam ab radice necessario oriuntur. Atque ita contraria Scotistarum argumenta facile dissoIves. Non enim vacat subtilius in hac quaestione Versari. II. Ilursus quoniam Visio Dei ut in se est, Demini in hac vita concessa est , excepto uno Christo liinpnemo in hac vita persecte beatus Sed quia supra diximus , finem ivici medium , si certo ad finem ultimum dueai, babero inchoatam quandam , atque impersectam laenii tudinem , binc etiam qui eo sine intermedio in hac vita pollutitur beati Vocantur tu Scripturis: Beati Pau-yeres spiritu , Beati mitra , Beati qui lugeret, Beati misericordes etc. Soholion.

FAt quidem beata Dei visio beatitudo formalis, ac

quam rationalis creatura lamquam in sinem ultimum. tendit. Utrum autem hic finis naturalis dicendus sit, ac supernaturalis Lib. V. Pan. a. exrudimus.

43쪽

. Instit. Theol. Lib. IX. Cap. IV.

nehoata beatitudo formalis , quae in hac otia hiaberi

potest, non in exercitio pirtiatum moralium PrOPrie , et imm Ilute consistit, sed in exericino pirsutiam

Theologicarum idei , spei et charitalis.

Prob. I'. Diximus supra , inchoatam beatitudinem etiam esse in possessione sinis intermedii , qui ad finem ultimum certo perducit. Atqui non per ac lus virtutum moralium, sed per actus sidei, spei, et eliarit iis finis intermedius , quk esl gratia saucii sicatis , ut Cumque op- Preheuditur. Aam actus virtutum moralium e tuin egregiis sine eliaritate , sive gratia SanctiitCatile esse possunt, ut testatur Apostolus I. Cor. ΛΙΙΙ. et sine fide , spe , charitate non sunt sinis intermedius , qui ad beatam vitam Possit adducere. E contrario per finem, sycm , ct cha-Titatem homo ad gratiam ipsa justificautem uItimo di- ponitur , etsi desit occasio virtutes morales exercetidi,tii in Lib. VII. et VIII. diximus. Ergo cis.

2' Opera virrutum moralium vel sunt tamquam in-Etrumetitum ad sinent spem , charitatem servandam , aut augendam , vel ipsarum Virtutum Theologicarum essectus , qui supcrveniente gloria cessabutii. Ilitio Augu-εtinus Serm. CIV. at XXVII. De Verb. Dom. loquens de Maria, et Martha , Maria , inquit, melirarem Parum elegit: non tu Martha ) malam , sed illa meliorem. Vnde meliorem I . . . . quia quod elegit, non feretur ab ea . . . . . A te autem quod elegisti au. fretiar . seu bono tuo auferetur, ut quod meditis est, detur , auferrestir enim a te lubor , ut requies detur.

Atqui beati indo impersecta non cessat, sed perscitur , ad vcniente Beatitudine perfecta , ut ait Gregorius M. Isem. XIV. in Erech. Beatitudo hic incipii , ut ira coelesti μatria persciatur , qtita amoris ignis , qui hic Hrdere inchoat ; cum ipsum , quem amat Miderit, amplius ignescit. Ergo. etc. 3.' Bc alitudo , quae in hac vita contingere potest , non in alio potest constitui , quam in eo , in quo Per sectio consibiit Christiauae vitae. Absurdum enim est,

in M

44쪽

De Actibus humanis , eorum . rextilia etc. Mut in aliis virtutibus heati indo posita sit ; in aliis persectio constet. Ausui persectio vitae Christianae in side .

Spe , et charitate proprie sita est. Ait enim Apostolia colos . III. I 4. Nuner Omnia autem charitalcm habete , quod est Miuculum Pelectionis , et S. ThomasPa. 2ae. Q. CLX XXIV. art. a. Pita Christiana V cialit r inicharitate crausistit , per quam anima Deo

vitingitur. Unde dicitur I. Ioari. III. Qui non diligit manet in morte , et ideo secundiam charitatem vitiendi tir simplici er Perfectio Christianae Oitae. Erpoetu . Hinc idem S. Thonitis affirmat , contemplatio-Lem , sive vitam conten ,, I rimm meliorem esse , a. Perseoliorem vita acti inciam vita contempla liva pra

cipue in actibus sidui , spei , ct charitatis consistat.

Objectiones. Obio. I. Ini Seri pluris heliti dipuntur qui morales

Exercuerint virtutes ; Beatus:qtii intelligit SMAer W num , et Pausterem , Beati misericomes etc. Imo Christus in extremo judicio vitam beata in tribuet prae- Cipue pro misericordiae opcribus: ita ut opora illa videa Mur esse finis intermedius , quo certe ad finem ultimum persectae beatitudinis pervenitur. Venite , ρὐssidete Paratum Mobis regnum .... esuriri enim , et dedistis mihi mandia ars etc. Ergo et C.

U. Dist. ant. Si virtutes illae conjunctae sint eum charita e , et ab ea imperentur, couc. Secus , ne . Ipsa eni in virtutum moralium opera siue charitale nihil pra3sutit. At si ex charitate ploficiscuntur Leatum hominem iactu ut non ipsa per se , sed quatenus servetitioris charitatis sunt causa , et indicium . Obio. II. Multi a vita contems'latioα - quam sari tissime Profitebantur . ad Episcopatum , hoc est ad vitam acti am assumti sunt, etiam ii, melioribus Feci sine saeculis. Ergo vita activa melior , et eminentior est contemplatione. U. Neg. com. NoII euim a eontcmplatione ad actionem Vocati sunt , ut contemplationem desererent , sed ut contemplationi actionem adjungerent. Inquit enim

Augustinus Lib. XIX. De Cio. cast. l9. Ubiam sanctum

45쪽

ldi Instit. Theol. Lib. IX. Cap. IV.

quaerit charitas Meritatis i negotium justiam suscipit risecessitas charitalis. Quam sarcinam si niallias imponit, percipiendae atque intuendae pacandiam est Peritati. Si autem imponitur suscipienda est Propter charitatis necessitatem : Sed non sic omnino Deri citis delectatio deferenda est, ne Stibtrahatiar illa suu itas , et opprimam ista necessitas. Et S. Thomas 2 a. 2ae. Q. CLXXXII. Grt. a. Ctim Miquis a coni mplatica pila ad iacticam Ocatur, hoc Non sit per modum subtractionis , sed per modiam iadditionis. Vide etiam Lonardum Lib. I. De confid. Inst. Ex Gregorio M. Hom. III. in Erech. Glissim sacriscium est Deo magis accutiam , quam ae Ius animarum. Ergo actio melior est contemplatioue. D st. ant. Si utrumque conjungatur, colatum Platio scilicet; et actio , ul secit Christus , cujus Vita suilycontinua oratio , et cura animarum : et Apostoli , qui simul orationi., et ministerio verbi instantes crviat, cone. Si seorsum disjuncta specietitur , neg. Itiquit enim idem Gregorii is Lib. VI. Moral. ωρ. 28. Magnae sunt pilae actioiae merilia', sed contemPlaeticae

meliora ; ista enim Per chartialem Deum ipsum attingit , illa proximum. Et Bernardus S m. IlI. De asinaum. B. V. BOniam acquirit gradum , qui ministr perit , forte meliorem 'tii bene pacao rit Deo : Optia miam autem , qui perfectus est in utroqtie. Objic. III.LContemplatio praecipue tu actibus sidet spei, et cliaritatis cousistit. Quaecumque enim superna mentis illustratios, revelat o , Taptus etiam usque ad tertium cactum , si noti pr: ticipiis istis innixa sunt , illusio diabolica potius, quam contemplatio est. Limset enim nos , aut Angelus de caelo eoangelizet octis, Praeter quam utiod eMaugeliare imus Mobis , anathema sit, inquit Apostolus Gal. l. 8. Atqui nec fides, Deque Spes beatitudines asserunt , sed potius desiderium , eum objectum habeatit adhuc obscurum , ' et absCns. Sed nec ipsa charitas ; nam ut suo loco dicemus ad- Verbus Quietistas. ejus etiam proprius actus est desiderium videndi Deum , ut in se est, quod desiderium

beatiuadiui adversatur. Qui euim non liabet quod de a fide

46쪽

De actibus humanis, eorum I. reguIa etc. siderat , beatus dici noti potest , ut advertit Augusti nus Lib. de mor. Eccl. Cαρ. 3. Ergo etc. H. Conc. miit. quoad I .m Pari. Fides enim , et spes solae beatam vitam non faciunt , sed sunt nece

sarium iu hae vita charitatis suu lamentum ideoque diximus , in fidei , spei et charitatis actibus sitam e M praesentis vitae beatitudinem. Diat. miri. quoad 2.m Part. Actus proprius , scd non praecipuus , a Primarius charitatis est desiderium videndi Deum . HC. Praecipuus , ac primarius, neς Actus igitur Charitatis praecipuus est conjunctio cum Deo , in quo

animus quiescit, et gaudet. Sed ex amore necessario Sequitur etiam desiderium majoris conjuncti ovis, si Deus nondum per visionem healam possidetur ', et de-

Siderium perpeti ae conjunctionis , si jam Possidetur unde de ipsis beatis Angelis dicitur: in quem desiderunt Angeli prospicere I. Pet. Ι. I a. quod desiderium uou beatitudinem excludit , sed fastidium. Hinci Augustitius in ea verba Psoal. CIv. Quaerite faciem ejus semper , haec habet : Charitas inoenit Deum Persidoni, et quaerit habere per speciem . . . Est enim sine fue quaerendus , quia sine sne amaudias . . . . Proinde quem quisque diligit, etiam cum eiam pidet, sine fastidia i semper pult esse praesentUm ut

non huic inquisitioni , qtia signiscatur remor , finem

Praestet inoentis , sed amore crescente , inquisitio G scat inpenti. Inst. I. ' Charitas utcumque servens , ut supra' di-

imus , non tribuit objecti , quod diligitur possessionem. Ergo et .

U. Nex. coras. Non enim dicimus, per charitatein, quae in hac vita esse potest, possideri persecte Deum, sed utcumque apprehendi finem intermedium , nempe fra iam sancti acantem , quae ad finem ultimum ceris perducit , nisi homo voluntarje illam ab iciat. Inst. a.' Sicut beatitudo persecta posita est in actu in

tellectus , in ipsa scilicet Dei visione ; ita etiam imperfecta beatitudo ita actu intellectus ponenda est , liret impersecto , qualis est fides. Ergo pistius in solas de beatitudo vitae praesentis videtur collocanda. u. My.

47쪽

V. Ner. ant. et Parito Visio enim beata est 'aetas intellectus puxsuctissimus , quo Persecto possidetur Deus: ut supra ostriadimus : at poritru Per fidem latitum ab vst , ut Possideatur Deus , ct quiescat Voluntas , qui potius eo magis. accenditur desiderium videndi ea , quae obscure creduntur. Cuinque ipsa fides possit etiam esse in peccatoribus , non est ipsa per se sinis interincilius.

PROPOSITIO VII.

Omnes actus si os debet Immo ad Deum Misione beata PossideMdum , ininquom in Inem ultimum , incentione saltem Oirtuali, et implicita

referre. 1 e

Prob. I a. pars. I. ex Script I. Cor. X. 3I. Si mergo mandiacatis, sise bibitis . sire aliud qaid facitis, omnia in gloriam Dei fi tacite. Et Colos. Ill. i7. Ο- mve quod iam pie facilis in perbo. aut in Ostere . omnia ini nomine Domini Iesu Christi , gratias age ira Deo , et Patri ρ r ipsum, uuae verbo explicans S. I Iiomas Leet. III. in Caρ. III. ad Coloss. ait :Quidam dicunt , qtiod hoc est consilium : sed hoc non est perrum. Et Bernardus Serm. III. De dioersia.

Ouidquid facimus , jubemur facere in gloriam Dei

Prob. II. - DP. Augustinus Lib. I. Da Dodyt. Christ. ex primo Decalogi praecepto : Diliges Dominum Deum fiagura ex toto corde tuo , quod ex jure naturali omiars homines obligat , inseri , quidquid aliud diligendum occni rit, ad Deum reservi oportere: Cum aut m ait: ex toto corde , ex Iota anima , Gua me re , nullam pilae nostrae Partem relinquit, quae Va care cieb/ at, et quasi locum dare, iat alia re Melit

frui , sed qυidquid aliud diligendum renerit in animum , illuc ruseiatur, quo totus dilectionis impetus

currit.

Prob. III. ratione. h. Quidqn id agit homo, ex aliquo ultimo line oritur, ad qucm refertur, ut μορ- I. ostendimus; ac proinde si non ad verum siuem ul

48쪽

De Actibus humanis , eorumq. re uti ete. M

imum refertur ad salsum res cratur nec Me est. Atqui absurdiun est dicere , homitiem Don debere verum fini m ultimum animo inlcndere, salsum rejicere. Debet igitur: omnes actus suos ad verum finem ii Ilimum diis righre. Atqui verus linis ultimus non est , nisi Deus visione beata possidindus, ut Pro'. IV. et V. d cuimus. Ergo od eum oniates a Ctus suos reserre debet, . v Non debet homo ne verbum quidem Proferre Otiosum , hoc si ad finem ultimum attingendum inuti- Ic ; de eo enim verbo rationem reduci in die jκ- disii Mutth. III. 36. Ergo mullo minus actum uJlum ngere otiosum Si de oerbis otiosis , inquit Hiero Dymus in . Psal. III. ratio redditur , quanto maσis deoperibus Sed otiosus est omnis actus , qui ad verum finem ultimum non referturi ideo enim otiosus dicitur,

quia inutilis eSt. . Prob. 2. a Pars. Intentio Semper actualis humanae Naturae iii hac vita virus CXcedit , estque prorsus i in

possibilitis. Sufficit eugo Mirturiis , sive quae ex pre- Qederiti aciutili intentione Prosecta , in sequentibus aclibus perseverat. Uinc S Thomas. De charitate art. I. ad 3. Vir tialiter, inquit, omnia r ferre ad D tim cadit stib prae γω Charseatis , ciam hoc nihil liud sit . qιιam hiabere Deum tittimum in m. Sed

tit aclualis intentio in actibus Sequentibus perseverare censeatur , DPDrict , ut actus illi ab ea intentio-Ne, tamqnam a causa oriantur. Si enim actualis intentio diu a uic pracesserat , aut actus inter se dispa- uti sunt , aut Non nimia charitate homo serveti facile post primam finis ultimi intentioDem alterius finis prava intentio interscritur. Ilinc qui maiie omnia opera sua , qu au eo die facturus est , ad Dcum dirigit , Don Proptere a Censendus est , xcVera omneS diei actiones propter eum sinem efferre, nisi identidem renoxata intentio ullos subrepentes fines praeveniat,

aut excludat.

Prob. 3. a Pars. , se iIicet salis esse , ut intentio illa sit implicitu in generali idea honestatis, et justitiae sine qua obtineri vita beata non potest , quae qui dem ipse Deus est. Qui servat Dei praecepta pro pter eum finem , ob qucm a Deo Praecepta sunt, fa-

49쪽

Instit. ThooI. Lib. IV cs'. IV.cit utique quod debet. Atqui praeter primum Deexl

si praeceptum , sunt et alia noVem a Deo praecepta propter ipsam rerum honestatem , atque justitiam ut violere Parentes , alterum non Iardere , jus suum cuique tribuere. . Qui Drgo gratia Dei adjutus ea faeit propter ipsam gen alem justitiae ideam , quae ncnaliud est, nisi Deus , facit ille utique quod debet. Solountiar Objectiones. Obie. I. coni. I .m Part. cum Vas es , Sum ea nonnullisque aliis. Praeceptum illud : Omnia in gloriam Dei facile , est praeceptum amrmans. Atqui ea est praecep orum amrmautium natura, ut non obligent Semper. Ergo N. Neg. cons. Non enim dicimua , teneri homitiem semper , idest quolibct vitae suae momonto aliquid agere in Dei gloriam ; sed tantum quoties deliberato

animo actionem vere humanam efficit. Inst. Supra humanae naturae Conditionem est, Omnes actus humanos ad Deum ut ultimum sinem resese

U. Dist ans. Intentione actuali . conc. Virtuali , siabdist. Viribus naturae, conc. Auxilio pratiae, net. Sussicit ergo , ad Deum omDes humanos actus res e re intentione oιrtuali, quod saltem auxilio pratiae impossibile non est in actibus singulis . licet ut simul omnes ita ad Deum referηntur , ut nullum Ru Tepat in toto vitae cursu veniale peccatum , specialis gratiae opus sit privilegio , ut alibi diximus. Obio. II. Sunt actus humani quidam nutura sua honi , atque honesti ut infra diemus , ideoque ad finem bonum natura sua reseruntur. Ergo non est necessc , ut ad siuem ultimum ab operante diri

gantur.

H. Div. ant Sunt actus natura sua honesti, et tamen ab homine possunt ad finem prouum dirigi , ut succurrere indigenti ad vanam gloriam ea plandam , conc. Secus , neg. Si ergo actus illos ad verum Gnem ultimum homo non reserat , ad praVum sinem , sive ad creaturam ut ad ultimum finem reserat, ne-

50쪽

De Aetibus humanis, eorum'. meetiti ete. 47ne eesse cst. Quid enim magis rationali naturae eonia veniens , quam scientia y ct tamen'si scicutiae amoetid debitum finem non reseratur , ad tiostram scit Cet , et aliorum aedificationem , turpis est. Sunt qui scire polunt ut sciant, et turpis curiositas est, inquit Lernardiis Semn. XXXVI. in Cant. Inst. Si actus illos ad finem ultimum referro ne Cesse esset , sequeretur , eum , qui iustitiae opera e ercet , absque eo quod ea ad Deum reserat, i Sis justitiae operibus peccare. Hoc autem absurdiam est. Ergo. N. Dixi. maj. Sequeretur , eum Psecare vitio peris, quasi ipsa justitiae opera, quorum finis proximus horius est, sint poccata neg. Vitio operantis, subdist. Si ea reserat saltem ad generalem justitiae, et honestatis sti m , neg. Secus, conc. Ait enim Augustinus Lib. IV. coni. Iulian. caρ. 3. Cum facit homo aliquid , ubi peccare conpincitur

Quidquid boni fi ab homine, et non Propter hoche , pro 'ter quod feri debere Mera sapientia praedificat, lyso Non recto fine peccatum est. Ceterum susscere diximus, ut ad finem ultimum reseratur opus Mirtualiter , et implicite ; nec asserimus , huju modi desectum , quo opus ad finem uitiamum non refertur , si id ex negligentia quadam eveniat, esse semper grave Peccatum amicitiam Dei dissoN

Vens.

Objie. III. S. Thomas, quem auctorem Sententiae nostrae supra laudiuvimus , solam requirit in honoopere habitualem relationem ad Deum ut ad ultimum finem. Ait enim Ia. 2ae. Q. LXXXVIII. an. i. Diaeendtim , quod illud praeceptum Ayostoli I. Corix omnia in gloriam Dei facile ) est .rmat

νum ; unde non obligat ad semper . et sic non facit contra hoc praeceρtum quicumque non actu refert in gloriam Dei omne quod facit : subcie ergo quod aliquis habitualiner referat se , et Omnia

ad Deum. Non igitur necessaria est intentio vi tua'is.

N. Dist. ant. Et nomine habitualis intentionis i , sam intelligit intentiouem Minturiem , qua in aliquan hab

SEARCH

MENU NAVIGATION