장음표시 사용
441쪽
liter ; secus, si verbaliter tantum degradati sint : multo minus si sint solum irregulares suspe usi aut exeommunicati etiam vitandi; hi ei in non desinunt clerici esse , et ut tales habentur. 6. Biganti. I. ' Coia, jugali, qui neque habitum gestaut , neque alicui ecclesiae ministraui. U. a.' Nomine Monachi comprehenduntur omnes
utriusque sexus Rcligiosi , quin et eorum conversi , et novitii. Item Equites IIclitenses ; sutit enim veri veligiosi , propriis Votis ligati. Item Eremitae , si subjecti sitit alicui rcgulue , Vel superiori. Q. III. Quid significetur per manus violentas pH. Quaevis injuriosa, seu contumeliosa actio exterior mortalis circa clerici personam , vel res ei adhaerentes , sive fiat immediaee absque ii truimento , Ore, manu, pede; si Ue fuste, gladio, veneno. Hinc resoIves , hanc excommunicalionem incurrere , I.' eum, qui in Olericum Pulverem . sPutum, aquam,
pileum per injuriam projici I ; qui ejus vestimenta lacerut , aliquid eripit per vim , et iniuriam de ejus
corpore , puia Pitcum , aut pallium. a.' Qui clericum in carcerem detrudit , Vel vioIcntor ' detinet in loco , unde sine dedecore exire Von potest. Consule Cap. Nuller 29. de Senient. Excommunio. 3. ' Qui illum insequitur , ut tu flumen , vel in fossam incidat. 4. 'Qui equum, cui clericus insidet, laedit, Dacnum instingit , aut vi sistit ; quia actiones istae aut.perSO- Ddm , aut ejusdem honorem laedunt , et dedecorbiat.
Contra vero. excommunicationem Don incurrit I.' quitaritum vestis clericum o Mudit , aut lapidem injicit , ut illum laedat, re ipsa tameia unc illum, nec rem ei adhaerentem tangit. a ' Qui pallium , crumenam per furtum ab eo abscindit; qina actiones istae nullam vim Personae , eiusque dignitati instrunt. Q. IV. Quaenam caussae excusent injicientes manus Miolentas in clericiam ab incurrenda, excommunica tione Z uIylures iam supra de censuris in genere indicatae .utit, videlicet ignorantia juris , ct facti , justa deserapi' , et cetera ornuta , quae a gravi culpa cSimunt.
442쪽
Ηine qui perculit clericum ex desensIone insulpata sui , vel rerum Suarum , non incurrit excommunicationem: ctim pim in repellere in continentι
Sent. excommvn. Sed hic Servandum inculpatae tu-wlae moderamen , intra quod sistere censetur , qui id solum saeit, sine quo aliter se, aut res suas servaretion potest. Qui tamen aliqualiter justae defensionis modum ex deret, ex ea commotione , quae in hoo casu , iuvitis etiam nobis, irrepit , non incurreret
2. Immunis est a censura , licet non a culpa, qai 'clericum turpiter tractantem Propriam uxorem , ma
uem , sororem , filiam , Percutit, sive ut viodicet injuriam , si e ut a crimine avertat , dummodo ilium Percutiat in ipso crimine Vel continuo post , etiamsi cum eisdem Don forni aetur , sed solus cum sola inuis suspecto reperiatur, quia dissicultas temperandi dolorem, et impetum Vindictae aliquid meretur indulgentiae. Secus , si percussio non fiat in continenti, vel percutiat inventum cum alia conjuncta , ed non cumsonsanguinea in primo gradu. Lege Iaud. Caρ. 3. tit. Od. et Glossam verbo turpiter. ' Similiter libera est a Censura mulier, quae ipso facto a clerico ad turpi tudinem sollieitata , illum violeuta percussioue rejimi, quando' solis verbis non potest. 3.' Magistri, Praelati, parentes, subditos elericos hi minoribus constitutos eorrectionis titulo percutero
valent Cay. Cum Ooluntate 44. S. Si qui, habit
Tatioue culpae, et excluso seniper excessu. 1mo Prae Iatus , et Praeceptor ecclesiasticus possum castigareelericum.in majoribus ordinibus constitutum, CGPEM tenore la de Sent. excomm . modo per se , Ve pet alium clericum , si necessitas urgeat, castigerit, Non tamen per laicum alioqui. contrahitis excommu
Dicatio tam ab eo , qui t Iem verberari jubet. quam ab illis, qui verberant. argumento Cap. Unioersit iis Σ3. tit. cod. An idem possit paler . in utramquπPartem probabiliter disputatur: affirmativam sententiam tenet Concina , qui docet , possint parentes fit s Clericos , etiam in sacris conatitutos punire 3 Mincut
443쪽
ligare, in carcerem detrudere , delinere et eri omnia exercere, quae πρOrtuna Prudenter judicantur ad iia
4. ' Denique si pueri clerici mutuo rixantes, pugnis, alapisque εe porcutiant, licet naribus guttae sanguinis etlluant, excommunicatione non innodata tur ; illos enimastias excusat , ut ait Alexand. III. in Caρ. Supere 3 I de Sevi. excommunia. secus Si scholastici clerici puberes ex odio , seu gravi ira Se percusserint , Cit. Cay. Su er eo tit. e I Q. V. Qui possit ab hac excommunicatione absol
nst. Huiusmodi excommunicatio de jure communi reservata est Boni. Pontilici ; possunt tamen Episcopi, . t alii Superiores multis in easibus ab eadem absolvere. Ad cujus intelligetitia in haec sunt adnotanda. I. Triplex distinguitur clerici percussio , enormis, mediocris seu gravis , et levis ; ut colligitur ab L να- paganti Perlectis , relata a Moarro in Maniacili Cap.
XXII. ntim. 9ia II. Enormis seu aἔrox habetur , I.' ex graVitate Percussioriis : ut si clericum occidas , mutilas , aut ei grave vulnus instigas: a ' ex gravitate injuriae irrogatae. Unde licet aliquando percussio ita se sit laevis , cera setur tamen enormis, quia est clerico valde injuriosa : quod diiudicari potest ex variis circumstantiis epula t.' ratione personae offensae , ut si Episcopum, Vel Praelatum percutias ; 2.' ratione personae laedentis, ut si osticialis Iaicus auctoritative clericum laedat rct.' ratione teriaporis , si sacerdotem sacris vestibus indutum serias. q. ' ratione Ioci , nempe si percussio fiat in cocIesia , vel platea: 5. ratione scandali , si monachus cum gravi scandalo clericum Saecularem per cutiat.
H. Mediocris , vel graois censetur illa, qulie inter levem, et enormem media inccdit: ut si, praeci- ia aliis circumstantiis, clerico extrahatur deus , vel capillorum copia epellatur, aut si si at sugillatio Oarnis, qua sanguinis copia effunditur Kbsque vravi laesione t
444쪽
De ceris uris Cay. II. - rv. Lepis deniquet percussio dicitur illa , quae onia
ponitur ensirmi , et medioeri, non quae Sit tantum eulpa venialis , ob quam nulla iucunituI eXCommunicatio ; sed quae intra latifudinem peccati mortalis est insuaa : ut si, praecisis aliis circumstantiis cum percutias palma, pugno , batulo Sine suu illatione ca nis , et multi sanguinis effusitne et C. quae omnia adat hi trium viri prudentis dijudicanda Sunt. His Positis. Dieo 1.' I alere Diseoyos absolMere ab e conam nicatione contracta Ob Clerici Percussionem , etiam publicam , dummodo Percussis lepis sit. Prob. . Ita Doctores communitcr . - ρ. Pere enita 7 . de Sent. excomm. Dico 2. ' Posse quoque Discostos in mullis basibus ab eadem censura absolpere , etiamSi graMis , Mel enommis fuerit clerici Porciavio. Prob. EnumeruliODC casuum , quibus Doctores communiter ex pluribus carionibus relatis in tit. Decretalium de Sent. excom. in Episcopis hanc facultatem
I. A percussione graVi, dummodo non sit enormis, potest Episcopus absolvere 1. ' clericos collegiali terviusntes , Cap. quoniam 9. de Vita . et Hon. cleria. Ossicialem , seu ostiarium , qui sub Praetextu sui .cii clericum malignatus Percusserit, Cay. Si oero. a. de senteni. excoinm. 3. ' Praelatus regularis potest absolvere suos religiosos iuyicem se percutientes, dummodo percussio non sit enormis , Cast. Monachi a. et Cap. Cum illorum 3 a. de Sentent. excomm . Sincligiosus clericum S ccularem Percusserit, non potest absolvi, titsi ab Episcopo . videlicet si percussio Iovis fuerit : uti sancitum occurrit in CaP. Religioso a I. de Sentent. excommvn. in 6. Aliter vero nou nisi per scandalum epicetur, poterit absolutionis beneficium promereri, ut decrevit Innoc. II . in Cap. Ciam illoriam 3 a. de Scnt. excomm. II. Valent absolvere seminas a quacumque clerici percussione etiam publica et enormi , ex Cay. utili res 6. de Sent. excomm. Idem est de impubcribus , etiamsi petatur absolutio post pubertatem : cum Pro- ρter defectum aetatis , in qua fuit commissus exces, Ἀ
445쪽
rigor sis mansuetudine temperandus , qri mau molam P. ult. tit. eod. loquitur Gregorius IX. III. Clerici percussor potest ab Episcopo absolvi , etiamsi percussio sit enormis. quando delictum esto ultum , nec ad forum contentiomm deductum , ex Tridentitio , Cup. Liceat Sera. XXIV. de quo suo loco agendum. Item si percussor ex impotentia physica , vel morali non possit Romam 'accedere per scipsum , quamis possit per alios ; cum obligatio adeundi Pontificem sit personalis. Ceterum a percussione mediocri . vel enormi , si est publica , polesti absolvere ininum Papa, aut alius , qui gaudeat Pontificia auctoritate , ut Legatus a latere, vel Legatus missus ad aliquam provinciam.
De communicatione , quae contrahitur ex monitorio in Iinem repelationis. i Nota. Monitorium est mandatum Ecclesiae , quo inti cxcommnnicationis poena praecipitur iactum aliquod revelari. Q. l. Quinam . monitionem in inem rerelationis concedere possit Z U. Solus Episcopus eam decernere vaIet, idque Prore non Vulgari, et caussa diligenter examinata, ex Trid. Sess. XXI Cap. 3. de Reform. Hinc eolIisegit doctissimns Collet . graviter peccare tum qui levius de caussis Monitoria petunt, tum iudices, qui sic concedunt. In hac Neapolitana Dioecesi teste Gentiense in suae Praxi , excommunicatio non pubIicatur , nisi pro aureis saltem quinquaginta , quando qui damnum passus est, non Sit pauper, et in Paupere aliquando etiam pro decem. Insuper peccar iudex Monitoria concedendo, quando res potest aliter probari, vel si praevideat, populum illa contempturum. Item si debitorea non sint solvendo ' PR
446쪽
ppres , aut si res sit adeo antiguata : ut Mn sit qui revelet. Item si delictum factum sit coram iis , qui
Q Il. Quinam teneantur reo lare ZΗ. Omnes Dioecesani, qui subjacent Epis po mo nitorium concericuli , tenentur revelare , statim Ai monitorii notitiam liahunt ; Disi jure eximantur a revelando : illi enim suo Episcopo generaliter praecipienti.
u. III. Quinam facto Manilorio excusensur a roseliando p . N. In mon noriis , in quibus agitur de bono pul,lico Fidei, vel Religionis, aut de communi bonisset Publicae , nemo liber est a revelando, nisi sceleris auctores , ant socii. Quia quisque bonum publicum Fidei. vel Beipublicae .cuique bono privato nuteponere debet. Unde illud essalum; - Contra Pusilicos hostes, et majesimis reos Omnis homo miles. Hinc si agatur de crimine hacresis, lactae injustatis etc. silius contra
Putrem , uxor CODtra maritum, et vicissim revolare debent.
Excipiuntur sceleris auctores , aut socii 3 quia nemo reus tenetur prod re scipsum , nec Segleris socios, cum I OC esset idem , ac seil,sum Prodcre ; etsi teneatur aderi minis sui reparatiotiem , quam per alios, Praecipue Vero per Consessarium praestare facile potest : ita monet Collet. oΗ. u.' In ceteris monitoriis ex conanicini sententianari tenentur ad rcvelandum, qui denunciare Don poS- sunt absque pIiqua sui diffamatione : I.' sine P vi detrimento : 3. sine secreti naturalis dissamatioue :4 ' ex quorum revelatioue nulla exoriretur utilitas : ano verbo , quibus sub mortali praccipi nequit , ut revelent. Quia leges humanae ordinarie non obligant Cum gravi incommodo , seu damno , inutio minus ad violandum jus naturae , vel ad subeundam gravἰssimam excommulaicationis poenam Pro peccato non admisso , Vcl 'veniati ; quae mala sequerentur , si .ECClesia intenderet obligar ad revetauduin in receusitis ea sibus. r . '
447쪽
Hinc. . nina tenstris denunciare parentes, pratres. filios , coniugem , consanguineos, vel amnes usque 'ad secundum gradum juxta aliquos , et juXla Phares. usque ad quartum gradum ; tum quia ordinarie id fieri ne Nait siue aliqua propria insani a , adeoque sine grivi iucommodo ob revelantis conjunctionem ; tum quia facilc ex tali revelatione orirentur odia , et dissensiones in familiis; nec praesumi potest, rem ita odiosam exigi ab Ecclesia. Idem doεent de famulis , et domesticis contra dominum ; id enim vulgo sine gravi detrimento praestarc nequeunt: secus , si s Saturde erimine privilegiato , puta de saeresi et c. u.' Si delictum audieris caussa petendi. a te consi lium , ut Advocatus, Theologus . Medicus: quia ad
bonum coinmune spectat, quod homines secure petant Consilium , ne detur occasio errandi ; unde intentio judicis non est, ut reveles contra legem naturalem
3.' Si scias detentorem rei alienae impotentem esse, ut restituat, et, a sortiori si legitima usus 'sit compeii datione , praescriptione ; quia rem , quae culpa Vacat,
in damnum vocari non convenit.
4 ' Si delictum audieris ab ignotis , nec sὰe dignis
hominibus : vel tuum testimonium probare non possis quia ad aclum inutilem nemo tenetur.5 ' Si peccatum sit occultum , et emendatum , nec habeat os lectum in futurum ; quia sic cessat omnino
finis illvis praecepti , excepto haeresis crimine....IV. Qui faeli in Monitorio consenti noticiam
strabet, an teneatur statim Post primam monitionemreMelare pH. AFir. Nisi legitima caussa moram permittat , quia quilibet Ecclesiae praecipienti , in materia Praesertim gi 'Vi, quam primum Ohedire tenetur : quia CX dilutione revelationis saepius sequitur grave laesae Par iis detrimentum ; puta , quia dum procrastinatur , resfurto ablatae absconduntur , aut debitor fugam arripit. Obligatus ad revelandum, si intra' tomi us tu moni torio praefixum non revelaverit iraviter peccat, et eXcommunicationem latam contrahit , remanetque obli
Salus ad xcvelandum , quamdiu conjicere potest. e mutilem
448쪽
utilem fore ; quia terminus in monitorio appositus est ad sollicitandam , nou vero ad finiendam obligatis
Dixi, nisi caussa legistima moram Permittat, quia Posita legitima caussa, censeris impeditus. Hinc non Pescas , si caussa petendi consilium , quo indiges , ut. scias ad quid tetiearis, non statim intra terminum Praescriptum reveles. Q. V. An obligatos repetare ex Moniturio, si non repetet , teneatur tertio damnum restituere rου. Juxta multos non tenetur; quia talis revera non Peccat contra iustitiam com mutativam , sed contra legalem , vel obedientiam , quae nou obligat ad rest tutionem t
Suspensio est Censum ecclesiastica, per quam Cle ricus priMatur usu .cii, aue benescii, μι utriusquα simia. Prob. Appellatur i. ' censura, ut distinguatur ab ea prohibitione , qua Sacerdos aliquando interdiciturae Consessario , ne celebret, quia indisnus. a.' Clericus in defiuitione positus , non laicus , subjectum hu jus censurae designat. 3. ' Per quam 'ripatur usu . cii etc. haec verba produnt discrimen inter SusPen si ovem , et excommunicationem mitiorem ; quia haec Pri Vat tantum usu passi vo Sacramentorum illa vero activo, aliisque funitionibus ecclesiasticis. Insuper Suspensio dissert ab excommunicatione majori: quia haec Privat his iunctionibus , quatenias sunt quaedam com
municationes eum Melibus , iIIa vero privat , quate Mu. sunt functiones clericales. Denique differt ab in- Tom. V. F i ter-
449쪽
ter dicto ; quia hoc Prohibet interesse talibus functionibus ; ideoque afficit late os ; illa vero tantum prohi-hc eas exercere , ideoque solos assicit clericos. Suspensio aliquando in jure accipitur pro cujusvis ossicii , et dignitalis usu , et exercitii privatione ; iuxta quam sigDiscationem valde amplam officiales , Abhatissae , I riorissae ab ollicio suspetidiantur. Q. Quotuplex sit Suspensior . M. Suspensio alia est a jure , alia ab homine , ut
est omnis censura. Quae a jure est , incurritur ipso Dolo , seu ipsa commissione criminis , si verba legis Omnem judicis actionem excludant, ut si dicat : Su- Is 'eii ditiar , maneat i 'se facto suspensus. Contra vero
serendae sententiae , si judicis sententiam requirat , ut infligatur ; idcirco haec verba , qui hoc fecerit , Su-Vendatur , significo ut suspensionem serendam. Quae ob homine est, licite non sertur , nisi in scripto in
quo caussa , et Species cenSurde eXPrimatur , praece dente etiam monitione , Sine qua suspensio est irrita. Πinc quando Episcopiis subdito verbis tantum prohi-bct, tau celebret, non pra Sumitur ea esse vera cen Sura , sed pura poena , CcnSurae essectus Don serens. Rursus suspensio ilia est ab Officio , alia a benef-cio , alia demum ab utroque simul , quae in totum . Seu totalis nuncupari solet. Insii per dividitur in eam . quae est ab ordine tanium, Per quam cloicus Privatur usu suorum ordinum, ita ut ei non liceat Sacramenta ministraxc, c lebrare Ct in Eum , quae solum est v jtirisdictione , ita ut non liceat ei censuras ferre , institu re , delegare Pt C. Di ira eam, quae est a beri ycis tantum , quae PriVat solum fructibus beneficii. Hae tres suspei siones partiales subdividuntur in plu- res alias partiales. Nam SuspenSio potest csse tantum a parte ossicii , seu aliqua tantum stinctione sive ordi-
nis, sive jurisdictionis ; vel a solo munere audiendi consessiones. Similiter in beneficio aliquando quis su Spenditur a quotidianis distributionibus, aut a dimidia1ructuum parte Dividitur etiam. suspensio ex parte temporis in tem PDralem , et perpetuam. Temporalis eri ad mensem . Disitiroc by GO fe
450쪽
ad annum ', perρetua milla duratione limitatur. Deciique suspensio ferri potest vel absolute , Vcl sub. conditione , vel per modum merae poenae In vi adictam eriminis praeteriti, vel per modum medicinae , ut Ele vicus resipiscat. Inter haec postrema suspensionum genera quid discriminis intercedat , qui nosse cupit, consulat Natalem Alexand. Theol. Mor. et dogmat Lib. II. cap. 3. ura. 1.3. II. De Eretibus Suspensionis.
Nota I. Suspensionis effectus alii sunt. Per se ' nim-pe privatio ossicii , vel beneficii , vel utriusque ; alii Per accidens , de quibus infra. Nota II. Nomine tincti intelligitur omnis potestas spiritualis , sive ordinis, sive jurisdictionis , sive administrationis ecclesiasticae. Benescii vero nomine Venit jus perpetuum ad ecclesiasticos proventus , Vi FPiritualis tituli percipiendos. Q. Quaenam regula assignetur ab auctoribus , ut qualis, et quanta sit Suspetigio cognoscaturi Consideranda sunt verba , quibus scrtur SusPeu 3io , quaeque stricte accipi debent , utpote in materia
Dico I.' Si verba legis sunt absoluta, et indefinita, nec distinguunt, puta si absolute dicatit : Suspendatur : intelligitur tam ab ostiolo , quam a beneficio ;CIam nulla sit ratio , cur potius ad unum , quam aduliud limitetur. Dico a.' Si supensio sit tantum ab ossicio , ct ab-εolute proferatur puta si dicatur : Sit ab osscio su-sPensus , intelligitur ab omni actu ossicii, sive ordinis, εivc jurisdictionis, sive cujusci linque ecclesiastici ministerii , quod a solo clerico exerceri potest. Dico 3.' Si suspensio lata , sit .determinata ab aIi quo Officio, vel ejus actu , intelligitur . de illo, qui exprimitur, vel cum ipso necessario conuectitur. Ita