장음표시 사용
31쪽
De anti Rom. s. Graec. interua . mensuras.
meum ad finem de Heredibus instituendisci cuius haec sunt Hereditas plerumq diuiditur in duodecim uncias, quae assis appellatione continentur. Habent autem&hae parte propria nΟ-mina ab uncia us'. ad assem, sexcunx, sextans , quadrans, triens, quincunX, semis,septunx, bes, dodrans, dextans,deunX,as . Sic&terrae iugerum partitus est Columella, qui inciam ipsam in sicilicum, sextulam,scripulum, semiscripulum diuisitii. s.c. I. nec ultra se miscripti im , id est Graecum obolum processit, etsi Seuerinus Boetius, quantum ad geometriae disciplinam attinet, Pe dalem unciam non solum in se mi obolos sex monaginta, fliquas sed ipsam quoq. Siliquam, quae est scripuli pars sexta siue oboli tertia, in duo puncta, iunctum ipsum in duo minuta,& minutum in duo momenta, diuiserit quae postremae partes potius ingenio percipi, quam oculis cerni, aut demonstrari pos.1unt, nisi adeo magnae quantitatis uel uncia constitueretur, ut has diuisiones reciperet. De quo etiam Sicilices ut ad eum redeam)meminit Plinius sic totius Africae assem fecisse idem uid c turlib. I 8. c. s. sic scribens. Sex homines semissem Asricae possidebat, cum interfecit eos Nero princeps. Non minus etiam has unciales partes numero appellauerunt, ut constat eX eodem lib. 33. c. 8.qui de lapide Heraclio, siue Lydio sic dixit: Sunt autem modici, quaternas uncias longitudinis, binas'. latitudinis non excedentes Qvjn quinariam, quae aquae est mens tra, Munciam, digitum mensuralem ipsum denique digiti scripulum, Frontinus in lib. de A quaeductibus in asctem& uncias diuisit. Unciae inquit modulus habet diametri digitum inu, Mirientem digiti. capit plus quam quinariae octaua hoc est sescuncia quinariae,&scripulis tribus, i esse scripuli Digitus quadratus in rotundum redactus habet diametri digitum unum, digiti escunciam Se tutam capit quinariae dcYtantem. Digitus rotundus habet diametri digitum, capit quinariae septuncem semunciam, sextulam. Hactenus ille. De quibus quidem unciae diuisionibus nominibus, quo modo se ad unciam habeant, infra libro quincto satis dixi. A pede pedale pati v appellauit Columella, quod unius
pedis mensurae esset, lib. I. c.9. his uerbis. Deinde ut arbusculae spatium pedale in circuitu relinquatur, atque ita cum suo cespite planta eruatur. Sic Bipedaneum, Tripedaneum appellauerunt,quod duorum, aut trium pedum mensura esset Columella
32쪽
eodem libuc. 1.Si ante annum fiat,quam uinea conseratur, scrobs
est, latitudine tamen bipedanea. De quo lib. .c. I.&Plinius lib. 3 .cta. his uerbIS.Non omittendum,quod annales annotauerunt tripedaneas has statuas in soro statutas, haec uidelicet men-
em exigatur postes compactiles , praeterca dines pedum Dentes inter se sesquipedis Varro de re rust. lib. a.α4. In haris
c ex hara,cum mater prodit,transilire possint. Item pede fit sessi quipes:de quo Vitruvius,ubi Pxime,&Horatius in arte poetica: Proucit ampullas,&sesquipedalia uerba.
Cubitus quoq a pede formatur, qui est sesquipes idest palmorum: ut proxime dixi idem enim cubitus est, quipes de quo Vitruvius lib. .c. I. Cubitumq animaduerterun e: se patin ζconstare, lignis' uiginti quattuor. ex eo etiam uidetur ei Graecorum secisse, uti, quemadmodum Cubitus est sex palmo
rum,sta In Grachma quoq.e numero uterentur.ille enim aereos signatos,ut asses ex aequo se quos obolos appellant, quadran
tesq. Obolorum, quos ali dichalca,ali trichale: dicun pro di '
xi acandrachma constituerunt in QB ursus a Pede proueniunt Passiis,Stadium,Milliarium, Actus minimus lima, Actus quadratus, Iugerum,Centuria Saltus de citi
bu singu/atim dicendum. Interim iambit
res longitudines demonstrant,quibus plerunq geograpta seriaptorcs ad locorum distantiam demonstrandam timui cetera ue1o nomina longitudines latitudines complectu tur ut&latitis X init adscendis apparebit
Passus,quem paruo uc diducti brachiis iuniore dictum putant, constat
33쪽
De antiq. m. s Cyraec. interuasi mensiuris. or
constat ex pedibus quinq in longitudine dicente Columella
lib. s.c. I .Passus habet pedes quinque. Stadium Graecorum mensura fuit, cuius tamen usus nomen ad Romanos transiuit,constans passibus centum uiginti quinq. Columella ubi supra,Stadium deinde habet passus et s. id est pedes
sexcentos uiginti quinque. Plinius lib. 2.c. 23. Stadium centum
uiginti quinq nostros essicit passus , hoc est pedes sexcentos ut ginti quinq. Ex cuius sententia illud animaduerterunt iuniores, longitudinis diuersae suisse pedem Graecum a Latino nam ex Herodoti Suidae sententia, stadium Graecum, quod constat ex Graecis pedibus seXcentis , pedes efficit Romanos,ut Plinius declarat DXcentos uiginti quinq qua ratione pes Graecus Romano pede longior est semuncia eiusdem Romani pedis .sexcentae enim semunciae constituunt uiginti quinq illos pedes , qui
seXcentorum numerum excedunt quod uerum cense, etsi Plu ,
tarchusjn uita Gracchi , infra de milliario referendus, discrimen istud non nimaduertens, putauerit stadia octo non integruconficere milliare, numerans ipse stadium pedum Graecorum sexcentorum , qui octies multiplicati summam pedum quattuor millium octingentorii constituunt quo fit ut ad integrum quinque millium, ducenti deficiant qui ducenti ex illa semuncia,qua
pes Graecus Romanum excedit,constituuntur, ut praediXi. multa enim similia inueniuntur, quae animos doctissimorum etiam uirorum distraxerunt, ut&infra notavi Milliarium, siue millia re, costat, ut&ipsa uox sonat, ex passibus mille,stadiis uero octo, pedibus autem quin i millibus , ut columella loco progimerelato declarat. pro quo milliare mille passus leguntur. Varri, deling.lat.lib. s. Nam quod sensus nullus, quod abest mille pas. sus, sentire possit. Oculorum sensus uisus'. ad stellas peruenit. Horum milliariorum uiginti pro diurno itinere in ius uocatis praetor tribuit, ut inquit Caius Iurisc.lege I si quis cautionibus iudicio sistendi causa factis non obtemperauerit, cuius haec sunt uerba Vicena millia passitum in singulos dies dinumerare praetori ube praeter eum diem,quo cautum promittitur, eum,mquem sistere in iudicium oportet quoddam plius declarat Vlpianus Iurisc.l in itinere de uerborum&rerum signific sic in quiens In itinere faciundo, uiginti in illi a passivi in m dies singi los peragenda,sic sunt accipienda, ut, si post hanc dinumerat1O- nem
34쪽
nem minus,quam uiginti millia,supersint, integrum diemoccupent, uidelicet,si unum tiginti millia passuum snt, biduum ei attribuatur Milliaria autem, quoniam lapideis columnis in viis signari coeperunt, Lapides scriptoribus appellata fuisse passim
legitur. Hoc autem a C. Graccho inuentum puto nam ante fa-
non ζmini me legisse cie quo Plutarchus in illius vita. Ad haec, inquit, uiam omnem per milliaria dimensu. capit autem paullo minus octo stadia milliare columnas lapideas, spatij signandi caussa, locauit. Haec ille. Quo loco animaduertendum est,quod paullo ante dixi, Plutarchum in eo,quod dixit, octo stadia paullo minus esse milliare,discrimen Romani Graeciq. pedis non animaduertisse. Quod autem milliaria Lapides appellarentur, clarius est,quam quod probatione indigeat tribus tame Plini locis contentus ero.lib. I s. c. I 8. de ficu Carthaginiensi a Catone in Senatu allata, Non castra Punica ad tertium lapidem uallatae.Et lib. 3I.c. 3.de aqua Virginea Agrippa ducta Virginem adduxit ab octaui lapidis diuerticulo Et lib.,6.c. Is de ductu aquae Claudiae quippe a lapide quadragesimo ad eam e
celsitatem,ut in omnes urbis montes leuarentur, influxere Cumtius,atque Caeruleus sontes. Quibus illud Martialis accedat libro epig.X. de Torquato Otacilio. Ad lapidem Torquatus habet praetoria quartum: Ad quartum breue rus eruit Otacilius. Quorum quidem lapidum, seu columnarum, non nulla uestigia adhuc in uia Appia, Roma Neapolim proficiscentibus occurru sunt enim columnae lapideae quarum ina est in porta ciuita tis Fundorum, in ingressu, si recte memini, a sinistra, in quibus milliariorum numerus, quo columnae ipsae ab urbe distant, signatus inspicitur. Actus minimus habet in latitudine pedes quattuor, in Diagitudine pedes centum uiginti.Columella lib. .c. I. Actus minimus, ut ait Varro,iatitudinis pedes quattuor, longitudinis habet pedestentum uiginti: Clima,codem teste Columella ubi supra, quoquo uersus est pedum sexaginta. Actus quadratus undiq.finitur pedibus centum uiginti,teste Columella loco proxime relato,& Varrone de re rust.lib. Ι .c. Io.
Iugerum ab eo dictum est,quod duos in se iunctos actiis quadratos
35쪽
contineat excolumellae LVarronis sententia locis pro ime relatis Varronis haec sunt Modos, quibus metirentur rura, alius alios constituit, nam in Hispania ulteriore metiuntur iugis in Campania uersibus,apud nos in agro Romano MLatino iugeris iugum uocant, quod iuncti boves uno diei Xarare possint. Versum dicunt centum pedes quoquo uersum quadratum:Iugerum, quod quadratos duos actus habeat: de quo apud Pliniti lib. I 8. c. 3. sic legitur Iugerum uocabatur, quod uno iugo boum in die exarari posset Actus , in quo boues agerentur, cum aratur uno impetu iusto,hic erat centum uiginti pedum,duplicatusq.in longitudinem iugerum faciebat. Haec ille. Sed id, quod iugerum in Plinio legitur,iugum restitui debet alioqui lapsus fuisset Plinius cum iugero Romano tribuisset, quod iugo Hispanico Varro tribuit in quem errorem multi ex iunioribus, corruptam lection Esecuti,ceciderunt. Ex hac traditione iugeri mensurae apparet iugerum esse pedum quadratorum duo de triginta millium octingentorum,e Columella lib. F.c. I. Ergo, ut diXi, duo actus iuge rumificiunt, longitudine pedum ducentorum quadraginta, a titudine pedum centum uiginti quae utraeq. summae inter se multiplicatae quadratorum faciunt pedum uiginti octo millia octingentos. Haec ille . Libet hoc in loco animaduertere, Palla dium de re rust.lib. I.c. I a.de iugero non recte sensisse, ait enim, quadratam tabulam iugeralem constare quoquo uersu pedibus centum octuaginta quac summae si inter se multiplicentur jummam pedum quadratorum duorum triginta millium, qua dringentorum constituunt , cum e Columella Momnium sen tentia viginti octo millium octingentorum tantum sit. lapsus est,ut arbitror,quia cum uideret iugerum in longitudine esse pedum et o &in latitudine Ieto quae duae summae coniunctae costituunt summam trecentorum CXaginta, putauit ille,non admodum optimus geometra, hunc numerum trecentorum sexaginta diuidendo iugerum aequi laterum constituisse, non reminiscens Vitruvium lib.9.c. I. ex Platonis sententia tradidissi aream qua
dratam certae quoquo uersus mesurae siquis duplicare uelit, numeris assequi non posse . cui tamen si prope accedere uoluis set, latera ex pedibus centum sexaginta nouem: dodranteri eo minus,constituere debuisset.
Centuria centum iugerum olim mensura fuit, quae postmodum du
36쪽
pli ita, ducentorum facta,pristinum nomen retinuit ita Varro de re rust. lib. I .c. Io cuius haec sunt A centum Centuria dicta. Centuria est quadrata in omnes quattuor partes pedum, o c. hae porro quattuor centuriae coniunctae, ut sint in utramq. par tem binae, appellatur in agris diuisiis uiritim publice saltus. Haec ille, quem Columella lib. s.c. r.seques, sic divit: Centuriam nunc dicimus, ut Idem Varro ait, ducentorum iugerui modum, olim autem ab centum rugeribus uocabatur centuria, sed mox duplicatam omen cluauit, sicuti tribus dictae primum, a partibus populi tripartito diuisae,quae tamen nunc multiplicatae,pristinum nomen possident. Hactenus ille. Sed animaduertendum puto, Varron1 numerum duum millium centum, librariorum incuria, quorum culpa multa similia pernotas scripta desiderantur, corruptum esse constat enim,quattuor centurias simplices, seu duas duplicatas, quinquagiescenties millies septingentos sexaginta millia quadratos pedes habere, id est secundum hodie num numerandi modum ut ego quoq. uerbo millionis utar, quo iuniores logistae utuntur pedum quin l. milliones ac septingentos sexaginta millia continere ex eo autem Varronis numero non nisi quattuor milliones a quadringenti decem milliare di cuntur locus igitur restituendus est,ut numerum duum millium quadringentorum contineat: quadrabit. Saltus postremus est, constans ex iugeribus quadringetis, ut ex praedictis colligitur. haec citra controuersiam uera sunt Pedis autem ut ad pedem redeam quae uera fuerit mensura, diu inter doctissimos nostrae aetatis uiros disputatum fuisse scio. nam ut ineptias quorundam, qui nescio quas nugas de ordei semini bus, quae etiam ab antiquis reprobata sueriat, repraesentare nixi sunt,omittam ritem illa,quae Budaeus,uir alioqui drictus, & e regius, de suo Lutetiano pede tradidit, ab omnibus reprobato cunihil cum Romano commune habere dignoscatur Leonardus Port1us Vicetinti vir sane doctus, primu omni u nostrae aet iis, qui de hac rescripserit, mensuram Colotiani pedis pro uera tradidi lacum nec tunc alia appareret is aute Colotianus ex muri orea base sepulcri n.Cossuti sculptoris, ut arbitror, sumptus est quae quidem basis olim in hortis Angeli Colotii unde Colottim podis nomen ad Pinctimontis radices, viri sane doctissistit nunc autem in aedibu nobilis Mari Delphivi, a Gentile' eius
37쪽
eius fratres, uiro doctissimori rerum antiquarum perito, compa rata superioribus annis, multis item aliis Epitaphiis: in scriptio nibus congestis,conseruatur: quem iuniores quoq.secuti suntii ius sepulcri schema in calce operis subnectere uisum est, ut appareat sculptoris consilium fuisse, no exactam pedis mensuram de monstrare scut nec circinorum, nec libellae, aut mallei, sed tan, tum ostendere, cuius professionis hominis cineres inibi conseruarentur sic l. Colotianus hic potius ansam perquiren dilegiti
naum pedem praebesit, quam quod ipse legitimus sit. Cum hac Colotiani pedis mensti ra Gulielmus Philander, qui ab hinc an
nis circiter trigintat omae floruit, in annotationibus in Vitru
uium lib. 3. c. 3. pedem alterum marmoreum congruere testatur,
in alia marmoreabase sepulcri T. StatilisVol. Apr. mensoris aedificiorum Romae suo tempore ex Ianiculo refossa, in Vaticani Pontificios hortos transportata, cum quo fine conuenit modico dicrimine hic Statilianus, habens satis clare digitos uncias distinctos, quibus ille Colotianus caret omnino Mihi autem multis ab hinc annis pes unus aereus allatus fuit, terra rubigine q. Vt refossus illico fuerat,obtusus,& inuolutus,in ruderibus antiquarum ruinarum ex Vrbe antiquitus evectis, ac prope extra portam Nomentanam proteistis,inuentus quo in loco maxima tunc
Christolithorum copia aliorum .pretiosorum lapillorum cum plumbifrustulis carbonibus, aereis clavibus, seris armillis aliis q. similibus eo tempore reperiebantur, adeo ut locus ille uniuersus,qui uineatus erat,cribro perquirentibus fuerit euersus,&eYcretus. Est autem pes iste palmis, unciis digitis'. diuisus complicabilis, qui cum explicatus est testerula ex eodem aere ansulata, lavo in una ipsius parte affixa, clauis duobus altera parte in-ngis, inseritur atque ita clauditur, ut, nisi ea testerula remoueatur,complicari non possit. in cuius superficie ab altera ipsius parte litterae quaeda punctis notatae inspiciuntur, quas tamen prΟ-pter antiquitatem materi et q. tenuitatem legere aut interpretari nequiuimus mam quadratus est, eius crassitudinis, cuius gallinacea penna ex ala esse consueuit , si illius rotunditati quadrata sor
ma suppleretur qui pes aereus dictis duobus marmoreis Comparatus septima unciae parte, siue unciae scripulis tribus,4 duabus scripuli sextulis,& sextulae semisse breuior est Cu aute diu haesi lassem, frustra i porphyreticam illam columnam perquisiuillem,
38쪽
Liber Priminge qua Martianus in suo de antiquitatibus urbis,in Philander,
1aepes nec non iuniores meminerunt, quam ego,dum iuuenis essem,in aede sanetorum duodecim Apostoloru ad aedes Illustri de Columna inspexeram,&in illius calceio Δ . saepius legeram,alius mihi pes aereus,seu ex orichalco, allatus est, itidem ut primus,complicabilis quidum complicatus est clauo ab uno capite astixoioramini ab altero capite existet infigo, ita clauditur, ut se facile explicari non possit, cum explicatus est simili testerula, ut alius proxime relatus sustinetur, ut complicari non possit,palmis, unciis, digitis, seXtula disti m tus quo factum est, ut ancertior essem multo,quam prius inueni enim eum nona ipsius olotianas Statiliani unciae parte illis longiorem esse, illo priore aere unciae illius parte tertia, silue duella, cuius pariter longitumnis illum ex porphyreticae columnae mensura sumptum, Philander, qui eam columnam se metitum fuisse testatur loco supra relato exstitisse constanter asserit. Quamobre ulterius perquiredo inueni duos alios aereos pedes,ita ut praedi complicabiles,cu suis ansulatis tesserulis Mesauis,eiusdemq.fere cras situdinis, cuius ille meus primo loco descriptus, pariter palmis
unciis,&digitis distinctos,penes illustrem Fulvium Vrsinum, Canonicum Lateranensem, uirum bonarum litterarum eruditissimum, rerum antiquarum peritiminum, affluentiminum,cum 1llo priori meo etiam longitudine ad amussim conuenientes aliumq. omnino praedietis similem, penes praefatum nobilem
Marium Delphinu,qui tamen tribus praedictis longior est, quantum est unciae scripulum, scripuli triens inos'. Xinde, meum lc1licet&Ιllustr. Fulus triplici testimonio, atque omnium litteratorum,qui Romae sunt,assensu comprobatos, pro uera&le i-tima antiqui pedis mensura,proq. ueris&antiquis pedibus mensuralibus habui,& palam facere non dubitaui. Sed non eo minus In uestigare libuit, si ratione aut coniectura assequi possem unde
horum aereorum pedum meorum discrimen oriretur habebam enim pro comperto, illum meum maiorem, Graecum pedem noeste,cum Graecus pes, ut supra tradidi, semuncia Romano pede maior ut, meus autem ille uiX tertia unciae parte siue duella istos alios superaret quamobrem cum haberem penes me antiquam 1elibram lapuleam admodum incorruptam cum hac in superiori planitie nota, . dodrantem unum aere uiuia quadrantem pariter
39쪽
De antiq. Tom .s graec. interua mensuris. 6 i
riter aereum unum, massamq; lapideam alteram pariter integra& incorruptam pondo librarum dece , alteram q. libr. .inuicem concordantes , respondentes, etiam cum alia aerea libra penes praefatum Illustrem Fulvium exsistente , in cuius suprema planitie argenteis litteris haec erat nota, I.4 in circunseretia hae aliae EX AVC. D. CAES. necnon&cum alio eiusdem semisse aereo,idest unciae sex , inuicem pariter conuenientesin conco dantes,sextarium formari curaui, qualem me in manibus Angeli Colotti,dum iuuenis essem, uidisse memineram. erat enim forma rotunda,plana base,altior quam latior, ab imo ad summu aequalis, cum inscriptione Honori Imperatoris: huncq. ita a me sormatum sextarium,ita modulatus sum, uiginti unciarum ex praedictis ponderibus sormatis,purae quae ex cisterna, quae pluuia est,capa esset. Dein ex eo communi pede, quem legitimum me credere dixi,quadranta cupressinis tabulis, quae omnium mini me humore aut siccitate mouenturiormari feci,sicque sextarium praedictum cum hoc quadrantali,purgato cribratoq. milio, quo
Romae mensurae examinari consueuerunt, examrnaui, diligentiq. cognitione adhibita inueni, quadranta praedictum odito quadraginta sextariis expleri, plenum euacuari, regula radula semper adhibita, ita ut nihil nec de sextario nec de quadrantalis peresset,aut deficeret cum q. apud me esset alius sextas aereus ponderis maioris aliis praedictis, in quo insuperiori planitie ita notatum inspicitur 3.B. id est unciae duae, inter cuius sextantis unciam, Millam relatorum aliorum ponderum grana unum: uiginti, ex nostri temporis uncia sumpta, intercedunt, quibus haec illis maior est. de his autem granis intelligo, quorum quattuor deuiginti scrupulum constituunt rursus alium sextarium priorissimilem fieri sicci , qui uiginti unciar eiusdem aquae e cisterna capax esset: pariterq. aliud quadrantale illo maiori aereo pede formatum habui,diligentiq. examine ut prius feceram adhibito,
non minus sextarium hunc ex maioribus unciis, cum hoc'u drantali ex maiori pede formato,conuenire reperi , quam sexta rius ex unciis prioribus cum priore sormato quadrantali conuenisset unde coniecturam seci, hunc maiore pedem unciam po sterioris Fere ultimi temporis fuisse: quia hodie quoq Romae uncia maior praedictis reperituri ut credere liceat, paullatim pondera ad hanc, quae nunc est,ponderis magnitudinem excreuisse,
40쪽
shut ex contrario monetarum bonitas pondus decreult,&isa
dies magis decrescit. Sed haec ex coiectura dicta sint. Ceterum, ut praedixi,asserere tot testimoniis experimentis non dubito, Romanum antiquum' legitimum pedem illum esse, qui ex tribus aereis praedictis colligitur,marmoreis reieci is: quin,ut etiam praedixi,non eum finem sculptoris fuisse credendum est, ut ex ciam pedis mensuram demonstraret, sed ut ostenderet instrumenta professionis hominis illius, cuius ossa aut cineres eo in sepulcro clauderentur cum contra finem eorum artificum, qui pedes aereos tanta subtilitate formauerunt, credendum sit eum fuisse, ut illorum mensurae essent legitimae,&ad metiendum iuste spatia deseruirent quorum omnium mensuras &schemata in operis calce subnectere uisum est. Verum lec- candide, ut ea, quae
in sequentibus dicturus sum, planius intelligas, scire te equidem uolo,antiqua ponderi quae Romanis Graecis communia fuisse ex iis quae lib. quinci o dicentur, facile intelliges non eadem
fuisse cum iis,quibus hodie Romae utimur nam libra, quae Romae,ut olim, sic hodie una eademq. est omnibus argentariis,monetariis,medicis,ueterinariis, pharmacopolis laniis, piscariis,&demum negotiatoribus omnibus,&tam ciuibus, quam agricoli&comunis,maior est antiqua libra, scripulis quattuordecim quae
scripula uelim intelligas de iis, quae a libra instantis teporis proficiscuntur, Me quibus quattuor liginti unciam constituunt, quae rursum scripula singuli ex receptiori medicorum sententia, ut lib. quincto dicam in partes quattuor liginti, grana appellata, dividantur quo fit, ut unciae Romanae temporis instantis undecim, drachmae tres&scripulum unum, antiquam libram, de qua supra memini, peraequent: uncia uero nostri temporis, maior sit uncia antiqua, scripulo uno granis quattuor, quaeratio ad calculum ineundum, tum antiquas liquidorum aridorumque mensuras, cu nostri temporis mensuris pondere exa minabimus, necessario tenenda est. Non minus Maliud te scire
uolo,quod palmus, quo hodie Romae Architecti titutur, de quo cum reliquis ab eo proficiscentibus mensuris sequenti libro dicam,sicum legitimi antiqui Redis dodrante id est unciis nouem,
quem dodrantem Plinius, ut supra retuli, spithamam, uocabulo Graccis nutuato, appellato con cratur, examinetur palmus odi utc,sculpithama, quantu sinu duae nonae partes unciae