Epitome astronomiae : qua breui explicatione omnia, tam ad sphaericam quàm theoricam eius partem pertinentia, ex ipsius scientiae fontibus deducta

21쪽

tant tales libelli , has ob causas compilati.

Verum an optatum istum finem authores eorum assecuti sint nec ne , ex eo patet,

quod inter doctos nondu conuenit, quemnam istorum libellorum, taquam in ipsius scientiae fundamenta & verum scopum minus impingentem praeserre possint. Haec, Princeps illustrissime, Domine clementissime, cum mecum iam ante plureS annoS perpenderem , omnino existimavi huic scientiae mihi sic incumbendum esse, ac si ipsa aliquando ope mea fitutura sit Placebat mihi compendiorum conscriptorum intentum & praefixus scopus t Atinterim non minus dolere coepi, hanc animorum & docentium & discentium utpote proprio exemplo expertus ) distractionem: Non parum me commouit desiderium plurimorum, qui Epitomen aliquam, qua necessaria no omisia, nec ociO- fi seu stuperabundantia immixta essent, exoptabant. Sed multo magis miserebat me multorum irritorum laborum , quoSego commilitones meos aliquando in tyrocinio nostro in describendis nescio quibus quaestionibus, a quodam olim, forsan initio satis docte dictatis, sed multipliciter Pro tenuitate cuiusque infirmioris iudicii

corruptis, auctis, mutilatis, mutatis, aut

aliunde corrasis, insumsisse vidi. Nam cum in

22쪽

in Tubingensi celeberrima Academia, si-ctit & in aliis, Matheseos studiu non modo fideliter doceatur, sed etiam tam publice ab altiores honorum gradus petituriS, quam priuatim, praesertim a Cels vestra alumnis, in eiusdem Collegio augustisist-mo per priuatos praeceptores exigatur: Hi vero partim, quia alijs studiis principaliter dediti, videlicet theologicis, quibus in vi nea Dominicum fructu laborare aliquando possint, sibimet ex ipsius scientiae fontibus conscribere non possint: fieri solet,

ut quaeque undicunque excerpta commisceant, quandoquidem quae volunt habere non possunt. Quare mirum non est, quod

non pauci ab his Matheseos stud ijs, sicut

communes in plaerisque Academiis quaeret aestini, primo statim limine absterren tur, ingenuam enim indolem inaiduis tentare taedet, si manu ductorem fidelem, quem tuto sequi audeat, non habeat. Ex quo illud etiam promanat, quod dum ex eodem Celsit. vestrae colegio aliqui iuuenes, In reliqua politiori literatura optime, sed in hac Philosophiae parte, propter causas recensitas, forsan haud sufficien ter ver- fati, Scholis Coenobiorum praesciuntur, ut ibi adolescentulos, quos Cels vestra loco Ociosorum Monachorum, qui ol1msine ullo Ecclesiae fructu in eis saginabantur,

munis

23쪽

munificentissime & liberalissime quasi a

cunabulis ad pia studia initiatos fortet, iii moribus & pietate ad sublimiores literas

praeparent: ipsi eos in Mathematum Qntibus non tanta dexteritate imbuere dc eX- polire post uni. Has ob causias, princeps illustristi me, ante plures annos, me his utrisque pro te nuitate ingenij mei constitere velle, decreui, &idcirco cu adhuc Tubingar in eodem Cels vestrae Collegio viverem, coepi has praesentis Epitomes quaestiones constri bere, quas tamen vix ἡu coeptas toto tem pore intermedio,alijs occupationibus detentus, absoluere non potui. Iam aut cum me ab alijs illis curis & negociis liberiore, in Sparta hac Mathematica fideliter exor nanda totum deditum este conueniat: coe pii mei non immemor , Epitomen illam

ad manus reuocatam, tandem, Deo Astro

mam Rectore cooperante, qua potui dili gentia absolui. Eam etsi initio singulariter in usum eorum, quos Celsitudo vestra vel in Coenobijs , vel in augusti Rimo Tubingensi suo Collegio Quet, quos etiam compertu habeo, toto hoc tempore, quo me in eo occupatum resciverunt, avidi se 1ime editione expectare, sicut etiam ip Tum gratia magni v1ri autoritate multa

Pollentes crebro apud me, ut editionem

24쪽

maturarem, institermit, conscribere ce peram: Quia tamen illiusmodi Astronomiae elementa passim ubique desiderantur: in lucem publice data omnibus Astronomiae tyronibus & studiosis, totique literariae Reip. hanc meam Epitomen fruendam propono,ea spe fretus, labores istos meos propter ipsos elucubratos, non fore irritos, & vigilias, ipsorum huic Epito me propter Astronomiae cognitionem dicatas, non fore infrugiferas. In deligendo autem Mecoenate, cui li bellum hunc dedicarem , Princeps illi strisis. Domine clementiss. Celsitudinem vestram praeterire nullo modo potui, non tam quia mei meorumq; studiorum, sicut&eoria, quorum desiderij gratia hi mei labores initio sunt suscepti, nutrix munificentissima est, quam quia clementissimo fauore, auxilio, & ope omnia literarii bonarum studia, doctosque literatos compi

etitur cuius, pr ster alia plurima argumentum hoc postre nau non est: quod Cels vestra tanta cura &s udio iunioribus quasi a cunabuli S gremio receptis , ut viri docti euaciat, pὶ Ouidet: quod tanto Zelo Scholas illas Monassicas ad purioris antiquitatis exes luim institutas & reformata S co seruare, ut Ecclesiae plantaria esse possint, laborat: quod talata solicitudinς stingulis prae-

25쪽

ter Theologum Doctorem, aut alium virum pietate & doctrina clarum, Abbatem dictum, alios praeceptores doctos& fide les praefici procurat, ut per eos in singulis scholis illis praeter studia liberalia vigeat morum honestas, pietasque, ut ad sacra paretur aditus lectionibus Biblicis, quotidianis psalmorum cantionibus, praelectionibus Theologicis, nec non lectioni bus Artium, praesertim Dialecticae, Rhetoricae &Mathematicae, crebrisque exercitia s,in quibus sic educentur & prs parentur iuuenes, ut postmodum, quando Tubingam ad Academiam, ad ceIebre illud Collegium fuerint translati, maiori cum fructu fontes Philosophiae & Theologiae audire possint: quod item eosdem tanta liberalitate fouet, victum&amictum, libros etiam necessarios suppeditat: quod deinde eisdem in Tubingensi illo Collegio, tam paterno animo sit c prospicit, ne inmensa, habitatione commoda & amoena, priuata institutione, lectionum auditarum crebra repetitione, exercitiis Philosophicis & Theologicis, ita ectione indesinente & sedula &c. quicquam desideretur, sed ut ipsi omni siublato impedimento ad summum cruditionis fastigium conscendere possint. Sed haec pluribus verbis recensere nolo, cum passi in sint notissima, quandoqui-

26쪽

quidem ex illo Collegio , velut ex Equo Troiano, subinde doctissimi prodeuntes viri, n0n patriae tamum terrae praeclarissi inam operam in Ecclesijs & Scholis praestant, sed & in alias regiones &urbes propinqua & rena otas expetuntur , qui dρ hac Principis sui pietate, Zelo & liberalitate testantur. Eandem ergo Celsitud. vestram , cui has meas lucubrationes inscribo & dedico, supplex humili me oro , ut pro consueto suo illofauoxe dc benignitate , clementer hoc, quod offero, a me cpipere velit. Quod si consecutus fuero , omnino confido, labores hos napos tant4 maiori cum voluptate tam ab omnibus bolax spei adulescentibu artis huius tyronibus, quarma paulo prouectioribus , quin etiam a viris doctis reςeptos iri, quanto maiori cum clementi Celsitudinem yestram

eos approbasse intellexerint. Deum benignissi iniim Patrem , per dilectum fi lium suum unigenitum , ut veram sanctam verbi sui, bonarumque literaruna doctrinam & docentes & discentes, nec

non & patrocinijs fidelibus propugnan

tes clementer conseruet & tueatur, ar

dentissimis precibus inuoco. Bene dc Deliciter valeat Celsitudo vestra , me

27쪽

que sibi elementer commendatum habere dignetur. Datae Heidelbergae 19. Mariij. Anno II 8 2. Celfitudinis rastra subditisi. M. Michariasi m

Mathemati m.

28쪽

nomiae Studiosis, candidoque Lectori S, P. D.

V A bi Q v Α M, an lae tector, hunc is Astronomiam nouam Isago gem in qua ante me non pauci laborarunt, valde inutim actasserim,

quidem haud dubie, qui primaston

te hanc vitomen aspicient, Cramben recoctamputabunte Nou tamen aequo tuo iudicio di O, quin ubi causana impulsivam, rationemqb mei consil3 intellexeris, factum hoc meum adeo non improbaturussis, pt qua hic pides gratifimo animo sis accepturis, uuantum reterat qualibus primis in quavis scientia fundamentis animus informetur, quandoquidem quo semel est imbuta receusseruabit odorem testa diu: scut tu alijs, ita etiam in Urono-γvia luculenter conspisitur , qua certe non pauci magni viri ab opinionibus, qum primitus addidicerunt falsas , sedissicili ue amoueri patiuntur. Id circo cum diu multumi circumstiserem, cumuenausa ut horis Epit omen Apronomisam inter plurimas,q extant, talem iudicare possem, qua tyroni bus Astronomia cupidis, in tradendis veris eius fundamentis , prout vel ipseus scientia methodus vel ratio postulat , satisferet : Nunquam tamen

quod quaerebam inueni. Nam in aliquibus inuitus

29쪽

refero, qua tamen vera esse Dud pauci pa acceptum damnum intestigunt) certa 1nethodus ante Omma necessaria desideratur: alqin parergis sunt verbo, in rebus ipsis muti: alijpraeter ullam ratis-nem nudas ct concises diuitiiones existimant methodicum quid esse: alij non modo nihil ad rem facientia, omisiis necessarνs, immisitant, sed is fisa dogmata qua tamensuis ipfs authoribus incognita esse constat) pro peris tradere solent ctc. plura,

cum odiosasint, recensere nolo. Condolebam igitur Tyronibus non tantum js, qui radimenta saltem prima cognoscere, non autem intima penetralia Asronomia perfrutarimi proposuerunt, quos tamen nihilomuim meliora doceri par erat:sed gulariter etiam ijs, qui magno ardore queuis teu tantes, irritos labores inβmere coguntur, cum propter imbecillitatem iudicii adhuc dum tenelli, quae magis propria, genuiua ct peront, exstingulis excerpere nonpos mi. Rogat vi igitur a non pauci noluistudiose inuentuti dono meo qualicuns diuinitus mihi concesse ultra deesse. uitare has qitastiones conscripsi, commodiore methodo pro virili meo sincconcinnataου, ut in omnibus Astronomicae scientia fundamentis addisiendis satis aiant. Quoniam autem plurimum interest, qua me thodo Scientia tradantur: Ego initiὸ hanc conscripturus Epitomen diu mecum deliberans, pidi alios, qtii ante me huic eidem negocio intenti erant, inter seplurimum discrepare, adeo ut nescirem, clitus Pestigiu misimum esset insistere. Verum interim

30쪽

anin aduerti fundamentalibuι eorum pia sis paucissimis ceptis, quos tamen iure negligimia )ad Ioannis de sacro Busibo metam collimare pelle. Hac igitur occamne arrepta, quem illa Sphaera ag-ibor scopum praefixum habuerit, ct qua via ad eum

peruenire intenderit, examinare coepi. Quofacto tandem intellexi, methodam illam, quam ipsepersequi conatus est, non modo omnibus numeris absolutistimam,sed etiam talem esse, qua alia nulla huius cienti undamentis tradendis aptior excogitari possit. Ham νnam ob causam vitomen eius iam phra 3ο o. annos sibi occulto fauore omnes Europa Academias deuicisse mihi persuadeo, ut non tantismiscnmsivum, aque ac aliae sublimiores scientia, sibi inter eraseruauerit, verum etiam plurimorum iμ-terpretum animos sibi beneuolo; reddiderit, quin etiam non paucos, a quibus ipsi tanquam tyronum pestis agellatur, in suam sententiam pertraxerit, ut velint nolint quanquam methodum ritu hi nuula parte intellexerint, alioqui quod agunt nunquam acturi fuissent: illi verὲ eam non animaduerterinti cui exscriptis virorums clarum est ab eo abstinere vel palam vel clam non possint. Hanc ergst methodum mihi etiam seqtieaidamputaui. Quasic se habet Ioannes de Sacro Busicho non de Sacr4 Busta velut acro Dominico sepulchro, ut quidam astumant, sed vocula barbarica, de Sacro susiba seu

Rubo, de quo fixod. g. cui vel altare vel Sacellum,