장음표시 사용
42쪽
aniae,quae continent vocabula & principia Guometrica,ad cognitionem Astronomiae necessaria.
Vm tam in SPHAERAE=TΗΕΟ-RIARUM,earumipamum de finitione, quam in totius Astronomia tractatione, creberrimm si vocum Geometricarum νμ. de 3ssu cientia huius Tyrones, qui in Euclideupraeceptu nondum siunt versati, tisprius dicendum est,quam ad ipsam doctrinam accedamininium enim his cognitis, facilius,qua deinceps tradendasiunt, intelligentur. . CORPUS, Στερεον,Solidunet. Est longitudo, latitudo, ct profunditas.J Vel. Quὸd longitudinem, latitudinem , ct profunditatem , hoc est, omnes tres dimenstiones habet.
A corporis definitione incipere visium est propter
Tyrones, quorum mentes, si modo ad
FICIE I cognitionem peruenire volent, non a priori,ut communiter fit, sed aposteriori informandae sunt. Hoc enim si fi .at,facit Antelligent,quidnam inter corpus,superficiem, linea & punctum Ρhysicum &Mathematicu intersit, quod sciI. in omnibus conueniant, praeterquam,
43쪽
quod Physicum sit in certa quadam & desi
trum papyrus,vel quid cunq ; aliud, in quo certς Physcae materi ratio habeda est Μathematicum autem non quidem ab omni simpliciter, sed ab illa Physca materia abstractumst,nec eius contagione,Vel in minimo i datur,sed verbi gratia, Triangulum suum,/efituat, di ui dat cui certe materiam siubesse, attamen abstractatio Physica ne ceste est) proprietates eius inquirat,no ullo respectu habito , siue in orichalco, siue in
arena describatur, nam no ad a,Nὴνsed νοη esu materiam ei respiciendum est. Hinc in
telligi potest : Superficiem esse ipsissimam
corporis eXtremitate,&inde reuera non sein parabilem: sie superficiei extremu esse lineia anastineae verbextremueste puncturn .Punis lati itaq; hoc modo intelligitur esse omniueXtremorum eYtremum,& sic simplicitet ά heu ρετον γ, idq; tam in Physico, quam Mathematico corpore. Huiusmodi aute punctum, sicut Sc linea, intelligi quidem, non autem vere depingi potest. Contra Verbi quia priori ad istam cognitionem veniendum putant: fingere .lent, punctum esse minustii stimum aliquod corpusculum At cum nullum tale inueniatur, tandem eb
44쪽
abstarditatis deueniunt, ut punctum Physi cum dicant diuisibile, & Mathematicum indivisibile, quia illud sit materiatum, hoc
autem non. In quo tamen ipsi viriq; male riae fit vis, & exlxema ignorantia prodituris Corporu extrema βnt Superficies. SUPERFICIES e tionstit idn ct latitu
δε sne profunditate. J Vet a longitudinem ct latitudinem tantum habet i Cum fit corporis, seu ipse soliditatis
aut crasiitiei extremum. Superficierum alia est plana, alia curua ἀθharica,assa mixta SUPERFICIES PLANIA, est,cum meoriam nec intumescit, nec deprimitur. J Uel. Quaen
i Superficiei termini siunt Lineae.' LINEA, in longitudo, sine latitudine in profunditate.J Vel. Est longitudo latitudinis ex peri Chin sit ipsi vivi latitudi
' Linearum alia est Recta, alia Curuaseu circularis, alia mixta.' LINEA RECTA est, qua ex aequo intero iacetμa puncta. J Vel. Est brevis ima a puncta ad aliud punctum extensio. Linea extremaseu terminisunt puncta. P UΝCTUM, Est cuius pars nulla. J Vel e pd a limes
45쪽
limes ne stacio, vel limes linea, hoc est, nulla ma
Si a posteriori ad Puncti cognitionem
rum,seu finis magnitudinis dicendum est. Si vero a priori de eo disputetur,appellatur principium magnitudinis.' NOTANDUM. Et punctum nullam ha. beat magnitudine , sed i fit inpliciter ἄδιυρετόν π, hoc est, nulla OΜΝΙΝΟ magnitudo: In Astrο-mmia tamen istam obseruare non flemus. Est enim Astrono nus ratione obiecti sui, quod est Corpus caeleste, Physicus. Ibi igitur Ab puncti Q-pellationem O.nia illa veniunt, qua nullam SENSIBILEM magnitudinem habent. Hinc Terreis rem globus puηctum dicitur, quia eius magnitudo ad caelumben bilis non est. ANGV LUS, Est duarum linearum , in eadem superficie, vel plurium, quam duarum Iinearum in diuersis stiperficiebus h. e. plurium,quam duarum si perficierum in corpore)sese mutuὸ tangentium , ct non in directum
iacentium,mutua inclinatio. angulorum diuisiones. I. Secundum dimensionum parietatem, Angulorum alius est Supersicialis, alius Solidus.
ANGULUS SUPERFICIALIS, est duarum linearum in Supersici est tangentium, ct
non in directum iacentium, mutua inclinatio. anguin
46쪽
Angularum Superficialium secundis superficierum diuersitatem, alim est Planae, alius Spba
in stuperscie plana defribitur Vel Est dua rum linearum in supersicie plana se tangentium , O non in directum iacentiam, mutua inclinatio. INGVLVS SPHAE-
perficie Sphaericaseu cur- uadescribitur. Vel. Est duarum linearum insuperficies'barica se rufigenti
um, o non in directu iacentium, mutua inclinatio. INGVLVS SO- r
pluribuW, quam duabullineis, e mutuo tangen tibus , ct non in eadem superficie existentibus, continetur, ad omnes lineas inclinatio. Uel. Est, quassubplttribis, quam duobus superficialibius angulis comprehenditur,non exsentibus tu eadem super. cie,ad νnumpunt Ium collectio. Ein
47쪽
IN G V LVS RECTILINEI Sehangu Ivirectis lineis comprehenses. Vel. En duarum re cturum in eademst per ιie,vel plurium, quam duarum rectarum in diueriis siti perficiebus se tangentium, Θ non in directum iacentium, mutua inclinatio. AΝGI IUS CURVILINEUS , est qui Curuustu circularibus lineis comprehenditur. Sed
nil ecie CVRV INEVS est,qui curuis lineis n plana siversite describitur. SPHAERALIS aurem, qui in superficies' rica est. INGVLVS MIXTUS,
qui curua ct recta linea, in pu no , vel partim curuis, partim planis superficiebm , in corpore t includitur. Eius Jecies est anta γgulvisiumenti. Est autem A Ν-vLI 8 SEGMENTI, qui bub recta ct circuli circumferentia comprehendi-
I II. Secundum angulo Tum quantitarem Angulorum alius est Rectus, alitu Obliquus .Et horum Hiis est obtuse,apta acuitu. ANGULUS RECTUS est, quem duae linea in eadem superfici vel tres in pluribuue supers-ciebis, quarsi pna cum altera escit angulos ptrinsaquales,comprehendunt. sngulum rectum planum rectilineum Euclides
48쪽
2R LEGO ME A. 7βι δε finit. Quando recta super rectam consistens angulos utrins aquatisfecerit .Rectis est uters aqualium angulorum. Ista linea νero insiens appellatur
Perpendicularu. Est autem PERPENDICvLARIs LINEA, q super aliam lineam conmmns,angulos utring aquales esscit. - ANGULUS OBLIVFVS, est quem duae, Vel plures linere, qua rum una tu alia escit angulos utrinsinaquales, comprehendunt ex utraque parte. ANGULUS OBTI SVS est,qui maior est recto. ANGULUS ACUTUS est, qui mi hor est recto, LINEAE PARALLELAE E -- aqui istantes, sunt,qua in eodem --
plano existentes,es νι rins in infinitum producan
PLANA PAR)LLELA siue SVPERPI CIES PARALLELAE fiunt, quae nuda parte ad se inclinant, hoc est, qua siη infinitum pro uo
FIGURA est, quasiub aliquo , sua aliquiti sterminis comprehenditur. Figurarum alia est Superficialis vel Plana, alia solida seu Corporea. FIGURA SI PERFICIALIS vel PLA N a est, qua insuperficie aliqua descripta , dum tantum dimensiones habet , videlicet longitudinem
49쪽
O latitudinem. Appellatur proprii Superficialis, ct generalitersiumrovocabulo minus tamen proprie)Plana,chm plana figura tantumst in planasuperficie, ista autem etiam in 'lurica. FIGURA SOLIDA vel CORΡΟ-RE A, q in corpore aliquo descrina, tres dimens es habet.' 'CIRCULUS, usitato modo sic definitur. Eist figura plana, una circumducta linea comenta, i in cuius medio punctum est,
a quo omnes linea ducta ad 3cinumferentiam, sunt inter se aquales.J Potest etiamsic definiri. Circulus est figura plana, quam describit lineaffecta, circa terminu alteru quiescente circumducta.' CIRCUMFERENTIA CIRCULI vel CIRCULARIS LINEI, ARMILLA, est linea circulum comprehendens, ad quam apuncto intra eam medio omnes producta linea sunt inter se laquales. J Vel. E l linea, quam describit transitus
alterivi termini linea recta, circa alterum terminum immotum circumducta.' gi hac ipse linea e t νηa se sola, quae propriὸ
50쪽
pRO LE G o ME N A. 9tur improprie tamen)procriumferentia, pilar missa, Vti sequinoctialem, luros,etc. quanquam tantummodo circalares lineaesunt, descripta in circumferentiailhaera : circulos tamen appellare con
sueuimae. Ouod si autem quandos de circuli huiuscemodi area dicendum est: voculam , Planum, a
dirum, pt: Planum aequinoctialis, planum Ecliptica, ctc. Interdum etiam circuli appellationem tribuimus seuperficiei duabus circularibiu lineis comprehensa, qua Zona proprie diti debebat. Hoc mod
Zodiacat, circulus Pocatur.' CENTRRUM CIRCULI, ecthuncti in circulo medium, a quo omnes recta ad circumferentiam circuli ducta,sunt inter se aequales.' DIAMETER CIRCULI, est recta per centrum circuli ducta , O ad circumferentiam utrinque terminata. Ve est recta , qua circulumbifariamsecat.' SEMIDI AMETER est recta ex centro ad circumferentiam ducta. SEMICIRCULUS, eit figura plana comprehensa sub diametro ct ablata linea ex circuli circumferentia. Vel, est Dura plana, qua sit b dimidia circumferantia circuli, ct recta linea continetur.
QV ADRIUS , e t figura plana duabus si midiametris ad rectos angulossiesecantibae, o cir-n i cuti