Ventidii Tamberlanis Iuris dialogus ad L. in quartam ff. Ad L. Falcidiam

41쪽

die, ut ex iurib. stipra allag diligenterpe spici pti test;

hie alio modo ex coniecturis talem esse te toris anuvium dignoscatur,arg.eorum quae scribuntur in l. li

cel ff. se leg. i. Ad quae potest etiam Sillud exemplispertinere, quod Aluariis icet/lias diminutusAddi. clit, videlicet si testator dixerit, luci Titi contentus sis aureis centum. Hic quide nihil est ab haerede expreL se petitum,& tamen petitum intelligitur, quonia ne. gari non potest haeredis fidei commillum videri,ut iulos aureos centum Titio praestaret, Vt d.f. qui Mam ritam versnon autem,faciunt l. unum ex familia β. vltide ivra. L is quis deleri y .cu concordantiis.Quianimo non solum verbo volo,ut dictuin est,fideicomi Psum constitui potest,sed etiam verbo Iubeo, dumodo testatoris voluntas,quantu ad haeredem attinet,precaria intelligatur. T A M a. Eateor Clarissime Campane in hanc me diem usq. quid deleg. Si eic.dignoscendis explicitesentiroen, nesitasse, verum vis bl nocturnas radiando dimouecumbras, sic omnes eX animo meo tenebras expulisti. Sed posteaquam libenter non minus, quam humaniter meo arbitratu a falcidiae e quicatione digrestus es, humanius quaei eo,unde discessimus, reuertaris. Attamen inprimis, eam, quae nunc mihi succurrit dubietas, ut soles, facile dilue. Utrutinaei licet, ' eiusmodi Quartae S falcidiae de Trebelliani

dicendae sint legatorum Stidei conam istorum Quar Ure, an uero Haereditatis. C A M p. Haereditatis, ut ostenditiexinostra ibi in Quartam haereditatis, S uprima primo supra eod. in illis verbis,ne minusquiquartam partem naereditatis. T A M s. Extraereditate igitur, non ex legatis vel fideicommissis,ut supra strinxsti,retinendae erunt. CA M p. inficiari non possum, quin ex haereditate retineantur, attame cum pleruli haereditates legatis pene elaustae inuenirentur, acit F a iiii

42쪽

in totum per narres restitui deberent, non , immerito ex legatisvel ndeicommissis deduci dicuntur; quam' uis quartae haereditatis existatisi uniuersum haeredistatis corpus intueamur, unde praedivi omnia em nant. T a M a. Subtilis haec tua est explicatio, sed non mihi videtur ex omni parte tuta, naiam fateor coarta ex falcidia vere haereditatis quartam appellarii esse quemadmodum clarissimis rationib.demonstrasti:sed quomodo idem de quarta ex treb. dicendum sit, ad huc mihi dubium em cum omnes hic comuniter Doctores non esse haereditatis Quartam concludant. C A M F. Scriptores, ut ais, ita sentiunt, Verumtamen quod dixi aptius quartae ex treb.conuenire putarem,

quam falcidiae, quandoquidem quarta ex treb. cum onere retinetur, no deducto aere alieno fised quia stipulationes instile fideic. Haeciquod& supra monuiamus. Illa vero ex falci sine onere consideratur,puta deducto aere alieno β. vitiinstit. deIeg. Lilc.Atq. ninc IN him ex treb. retentionem haereditatis quartam no ab

re dici possi contra communem opinionem firmare, hocq. euidentissime probatur in Lita tamen 6. trebetilianum Zad treb. dum Iulianus inquit, partem quarta

Meuianae haereditatis, in s. sed di si certa Institi de fudetc. Haer.& in l. prima Caid treb. ibi Qitariam par tem haereditatis. T A M a. Huic tuae pulcherrimae

Upinioni, non leue mihi negotium facit l. ipsa nostra. quae dum loquitur de falcidia in principio explicat. in quartam haereditatis, quam per t. falcidiana naeres habere debet&c. At in vers Sed in fideicommissaria

haereditate restituenda, tantum Quarta nominatur sine haereditatis additione. Ergo cum ea in parte I. Q non expresserit de haereditate, videtur,quasi de ea nointellexeris ipsius repetitionem de indultria ominis1L1e ais. l. commodissime cum alis de lib. dc posth. N eo magis

43쪽

magis cum ab uno ad alium casum traducatur sermo C a M p. Non contemnenda tua haec est obiectio, navi insignis est differentiae ratio inter falci& treb. quod altera ex uniuersalib.altera ex particularib. relictis deducitur, altera cum onere, aliena sine onere remanet,

ab eo altera detrahitur,qui amplius uniuersalis haeres non remane altera ab eo, qui temper haeres existit,&adiae complures differentiae sunt, quarum supra late

meaninimus. Potuerunt ea omnia anetam non leuem

Laebere ut falcidia haereditatis a iureconsulto in hac aperte diceretur, ut subtiliter I Underasti. De qua ta vero loquens treb. haereditatis non dixerit, quasi non ita tale illi nomen conueniret; ibi legatorum po tius aut fideicommistbrum uniuersilium: exquib. de duci totiens scriptum est. Verum animaduertendum est,rmetitam videri dictionem illam haereditatis an tepositam,etiam cum de quarta treb. loqueretur,arg. eorum, quae scribunt Dociores in l. licet ff. de leg. i. nec inconueniens est,ut seo uentia a praecedentit, clo. Harentur, & ex contrario l.Nam S posteriores csi sim. fideli. praesertim quando iureconlulti breuitatis stim io delectati repetitionis nausea effugientes, quae si mel dixerunt subintelligi facile putant. Acciait insi, per quodsi omissum calum tractaremus, vel ommisia esse negaremus,postquam a coniunetis praecedentita declarari potest l. si seruus plurium L vlti de tv I .l. talis scriptura aetitulo, vel etiam si fateremur, attamesuia ead. ratio haereditaria militat in utraq. quarta; ideo eodem haereditatis nomine utraq. creenda eslet. arg. eorum, quae late scribunt Doctores in l. Gallus. quid si tantum de lib.& posth. Nec obst. obiemo eximis huius verbis per te adducta,nam dum L Q in in haec verba loquitur. In quartam haereditatis, qua, per L Falcidiam, dic. ponderandum est illud relati ,

- - ' qua

44쪽

83 quam,' cuius est natura generalia verba restringeretita tamen adiectio isde leg. Quo fit, ut si restrictunt genus consideremus, aliam haereditatis quartam inaueniri fateamur, quippe quae alia esse non potest', qua

quae ex treb. cuius mentio est in vers. Sed in fidei comnussaria & institide fideici Haeri sed quia si haeredes. Non obst. quod ab uno ad alium casum sermo conuertatur puta de falcidia in trebellianicam, suoniam non

id re Nectu Quartae haereditatis,quasi in origine haereditarii sontis essent disseretes, sed quia alia esset falci=uartae imputatio, alia quae ex treb. inducitur, utinara opportunius dicemus. Illud tame animaduertcn. dum est, cum diximus utramq. Quartam haereditatis esse, non hoc intelligere, ut ab vnmersa semper haeroditate detrahenda sit, quid enim si duo fuerint haere des institutie Quom alter maiori fuerit legatoru, sed

fideicommistbrum onerepra gauatus , minori alter cui etiam praestitis legatis non uiae tanturrepartis, ve

rum etiam habito ad uniuersam haereditaterest ectu; integer semis, seu quadrans remanebat, alteri ve ro magis grauato restitutione facta parum, aut nihil reliquum futurum esset: numquid huic erit detractio deneganda, quod Cohaeredi saluus quadrans esset, dcconsequerer totius haereditatis quarta Scripsit The' philus institi titulo delege falc.f. quidam igitur, Iusti . Miano placuisse suae quemq.partis,ex qua haeres scri. Dius ei et, quarta retinere posse. NM.ideo ergo,quodaeius integrum semissem, aut quacrantem nabeati .impedimento id erit Titio, quominus quartam parte suae institutionis retinean Singulos enim haeredes;

quartam partem institutionis suae habere oportentT A M v. Recte omnia ut optabam,sbium si recte momini ex propositis reliquum est, ut intelligam a quib. 84 Mersonis i eiusmodi quartae detractio soleat exerceri.

45쪽

CA M p. Aequum est, utor Pnem propositum 'absin uens, te personis pauca subiiciatnus,qua in re imitabimur Himinum rerum omnium opificem, qui Mundi Nachinam admirabilem prius perfecit, quam innumerabilium rerum in ea contentaruin, pedonas quasi Dominos in posscisionem induceresi fateor tamen ab tam nimis similitudinem ad hanc in laicam tractatioralem imitandoac inodasse, sed certe non incongri am; siquidem ut homini b. uti dominis omnia in Ter

gis crota bellignissimus Deus subiecit, ita legis ut res Hyredib. ipsis, qui vocabilli potestate perspect Dornini dicuntur, ut late per Do res in L pri s certipetiexpressimini. Item quod Mela, alias;n Velius β.legis Aquiliae is ad i. Aquil. potestatem ves Particularibaeb. vel ex uniuersalib.vidistinctius ricemus eiusmodi Quartam detrahendi praebuerunt, -T A M s. Ergo alii,qui nomine haeredis non censraikgur,clctrahcndi ficultat non habent ρ

utiquatam TA M a. Cur iram quaes9 C A M r. Qui vivi pra diximus,onerib. haereditariis praeter quai, Haeredes alii non implicantur,&ideo eiusnodi det ctionis beneficio non utuntur, nec enim legatarius

sublegatario, nec fideicommissarius subfideicommi sario detralia si sed 'portetquo detrahere possint, utranquam haeredes grauentu ut est mirabilis ille Te ini. Mulier j.vltasad trebo iacit lex falcidia sit 'raeo S L Acceptis infra ibi cui haereditas relicta est Hacternus puto nisi aliud restet, pollicita praesegomena mirse expedita. T A M s. Explicata quidem sunt ex animi Pei iententia, alq. ex his visummam caepi voluptate

ita& non modicam huius legis preeuntem quasi cor gnitionem, licet in ce fus' mihi videor assequutus.. M p. Non mirum id tibi accidisssi quando muliq

46쪽

um scientiae animum appelleres, philosephiae stin. ijs initiatus philosophorum Principem audisti dicents rem, primul nobis dilucida, ac manifesta confusa m sis este. Τ A M s. Audivi. CA M p. Non ab re igitur mita principio uniuersalia proponere, ipsaQ. genem liter explicare, quod & Imi erator noster obseruauit in *. his igitur instit de Iusti.&tur. T A M a. Laudo ordinem docendi, ceterum magnam mouisti quaestis nem, adhuc apud philosephos controuersam, cuius, si breuitatis studium pateretur, si institutus alia de re sermo non esset, pulcherrima futura esset disceptati hC A M p. Nisi praedictam philos sententiam secunda ordinein doctrinae, quem proposuimus, sequuturiq.: sumus, intelligamus; de ea non immerito dubitatio, caderet. TAM a. amabo demonstra, nisi digressio displiceat, quomodo, quae dicis, intelligas. C a M p. Meum est satisfacere, quamuis Brian contra nos illius Artis profestbres inclamat, si eoru palmese aer distexere. Nostri vero toruis oculis nos aspicientes sussurabunt, praesertim qui vix legum principiis tincti sun elusinodi tractationem legum professoribus non conuenire: cum nec iis aectuum esse videatur, legum Peritis latine loqui,vel scriberNermittendum. ibus de rebus toties in me iniquisitina malediEhi, S conuitia carissiime Tamberlanes summa tua cum indignatione audisti. TAM a. Audiui quide&stomacatus sum, videns sacratis imam legum mentiam, a pria letissilvis viris omnium bonarum artium excellenti peritia liminstructissimis,m isse ei ntisiimo,propri .sei mone

86 euulgatam; ab m publice doceri, i qui quod proferutfbrsan non intelligant, & qui b. verbis explicent, non inueniunt: putantes Triumphalem promereri Coronam si imum centonessi scribentium versiculos accumulendi notissimam iuris r gulam confirment.Dam

47쪽

nant siquidem & in te,& in aliis viris Clarissimis,si qui

praeterea sint,ea,quae ipsi assequi non possint,cecutiεtes'. illos inii tantur,qui solis fulgorem damnant,quia in ipsum oculorum aciem intendere instar Aquilae non possunLDamnarunt iniqui paucos ante annos Metati scripta. Nebulones damnat hodie amicissimi tui Culaccii persectissimas legu interpretationes.C A My. Age ne tempestatis nostrae miserias deploremus, nasi cle hac re plura fiant, vel acrius Crabrones excitabimus, vel nullum legentibus fructum asseremus; si quξdem si qualis esse iuris Peritus debea ad suam veranet immaginem depingamus, talem describemus: ut eo peruenire posse is est male iuuenes in disciplinis innituendi abusus inualescens aliquis sperare possit.

ΤAM a. Sperandum tamen est, ut tempus veritatis pater meliorem aliqua die ad hanc adipiscendam scien tiam viam monstret. Sed peige philosophi sententiae incidenter dupra propolitam explicando persequi. C M p. Scias nostrum fuisse propositum, Ut Optabas, celebrem hanc lege In Quartam e vestigio explicare, 'verum quia non nulla ' secundum prius S posterius, ut aiunt illi, se se offerebant consideranda,veluti magis mittersalia,quam ea, quae in legis contextu contineri 'tuni praemitteri duxit ut Zimara&Alii dicere cona uerunr secundum ordinem dominae,cuius descriptionem hanc tradunt, esse habitudinem S essentia tialem dependentiam in scibilibus scientiae secunduprius de posterius viconsiderationi subijciuntur:& talem esse ut a remotiorib. de uniuersaliori b. procedamus. δέ ut illorum Princeps ait, ex uniuersalib. ad singularia. ut Phiclib.primo in princip. quibus & Imptaratoris nosset locus stipra citatus reipondet. Quare noab re suit, uti generalem ac veluti uniuersalem ad hac ligem ordinem praepunere Nunc diligentius & ex G ctius

48쪽

situs persequentes quominus magis ad intimami

terpretationem accedere. TAM a. Iucur e hactentis

te philoiphi ossicio iungentem audiui, tucundibsune partes i. C. pioximius exigentem audiam, dceo iucundius, si quem ordinem explicandi sis 1eruaturus,quas praevio indice fgnificatieris. C A M p. O do secuncium quem progrediar, iii hunc se habebit modii, primo tex. in suas diuidam partes,deinde facti speciem,moux incideri ponam, ipfius etiam si eciei

caussam inuestigabo: muremo conclusiones collisid gnas diligenter colligam, easq. via.C. visum mersi, ampliorib. vel restrictiorib. cocluda terminis. T A M 3. Nil ali iid fici C A M p. nil aliud. Τ A M a. relinques notabilia CA My. relinquam, quia in ipsis conclusionibus facile concludentur. Ta Ma. Vteris ne aliorum oppositionibus. C My. Vtar quidem, te non sub oppositionum nomine. TAM a. quomod

igitur CA M p. per similitudinciti podcchirati

nem, quoniam quidem illaei es, ex quibus nostri r se at suas oppositiones, i vel sunt similes huiusn strae l.decisionib. vel cum diuersam facti speciem habeant, declarationem recipiunt teste Iustiniano ipis, qui in Proemio Pandectarum dixit,omnem contrarietatem, qua leges ad inuicem aduersari possent, fuisse explosam, Idem'. Proemio inst. tetigit. T A M a. Non poterunt ergo dici oppositiones. CAM p. non pol runt certe, piopterea quia oppositiones&contrarietates, ut inquit Philosephus, haiant fieri circa idem si biectum,puta circa eamdem facti speciem: verum nullam in iure diuersam inuenies speciem, cui diuersa non sit data decisio, nulla inuenietur eadem, quin e dem decidatur modo: Atqui hoc manifestissime batur ex solutioni b. hic a Doctoribus ad oppositio-no duiolum s natis , quae quidem solutioiles, aut similes

49쪽

smiles nostri tex. decisionibus suiu, aut dissΤmiles

quemadmodum insta latius ain arebit. Enimuero si simile, nullo modo erunt oppositae, quia ead. Species ubiq. si dissimiles iam. etiam opponi recte dicentur 'quoniam cum diuersa sit sipecies, diuersim necessiricrequirit decifionem, ut diximus: quare cu comam octa sitiones circa idem lubiectum, vel circa ea inde risi 'ecim nomilitent; sed potius circa diuersa vel

similia,nescio quo pacto oppositionum nomen mera erunt. Ta M a. Tua haec ratio cum luce meridianaerior sit, haud n mari potest, verum quomodo D etores nostros prae in veteres defendemus, qui comuniter omnes eum stylusequuti sunt C h. pro

Nunc 'rum subire defensionemrim. volo,ra . nos sim, video enim potius m.amplexatos fuisse abusu. Τ M liceat ergo nobis ab illis in hocgenere non in-:uria abhorrere, dcconuenientius similes, aut dissimis Ies uecisiones ordinatim magis digerere, dc quae una sunt in nu cogerere. bed ria eamus unde discesimus , Glossarum inteTrerationem num quid N uisl.mor c ordine peri' uerisian potius omm1ttes C a M ν. ne idem semel ac iterum repetamus, ut res Postulabit, pleraq. ommittam, non nulla in medium proponam. T A a . Nihil inalias trepetitio. CA M p a Die ui ram, quandoq. confusionem cum idem di uersis verbi . diuisaq.ratione repeti contingat: & ple rvmq. cuiuidam extraneae quaestionis ocasio indela matur. T A Ma. Progredere igitur, ut magis libeti C a M p. Pollauam multo ante mihi persuasi, quod tibi congruufiuim fueriti& si alii non proben id accia dat, quia 'uod deceat; non intelligant: reuertens ad ordinem institutum,Tex. in tres diuido partes princia

pales, secunda est ibi, sed in fideicommissaria, quae in quattuor subdiuiditur particulas, secunda ibi, mea

a . G a vero

50쪽

vero parte, Tertia ibi sed & si accepta pecunia, ques ta ibi, sed& quod: implendae. Tertia principalis ibi, si

Quid vero. Omisib ita'. summario , cum per Bar. hic Aalios multos, ut varium cuiq. est ingenium colli 89 iur, primae partis speciem referam: 'ceterum quo cibus intelligas,redige in memoriam nicidium indu risse, ne plus quam naereditatis dodrans testamento legari possit d. l. prima hoc titulo coardiando facultatem illam amplaindegandi ri. I a. Tab. datam d. l. verbis legis ffae verb.&rer ligatqui quicquid praeto odrantum supereratAd haeredem iure haereditario Pertinebat: S propterea legata, praeceptiones, & data conditionis implendae mima in falla. no imputantur. Idartianus vero cum suo tempore sorsan dubitari co tingeret, falcidii decisionein haec verba reposuit. In quartam haereditatis,quam per L falcidiam haeres habere debet, imputantur res, suas iure haereditario capit, non 'uas iure imati, vel Geicommissi , vel impiadae conditionis causis accipit. Ratio dubitandi poto Tat esse eiusmodi, quia cum haereditatis inraroe

intentione l. falcidiae induceretur, ne testantium me. 'tes, si nullum vel modicum lucrit haeres percrpere idesereretur,nihil referre videbatur,quomodo quaria renes haeredem remaneret: dummodo commodum oc vel ex haereditate, vel legati nomine, vel alio titi' lo cons ueretur. Attamen contrariti ut audiri,deci .

sum est. T A M a. Audiui,& rationem dubitandi verae

simam puto excogitatamrattente modo audiat quae

fuerit ratio definiendi. C A M p. Meliorem video asserri mn posse, quam ipse I. C. atari, nepe quia elusino' di arta deducenda haereditatis esse debeat , dii ducit in quartam haereditatis. S Paulus supra eodem in L prima capite secundo in illis verbis, ne minus quam

partem quarta hae tau Gyn hoc omnes post