장음표시 사용
111쪽
qua Sivissent , mox Hannibali ea oppugnanti ad octo millia hominum, labore, vigiliis, vulneribusque sessorum se dederunt, Pacti ut arma et equos traderent, consillulisque in Capita Romana trecenis nummis quadrigatis, in socios ducenis, in servos centenis, quo Prelio Persoluto cum singulis vestimentis abirent st . Sociis vero sine prelio dimissis, summa haec equilibus aliquantum aucta est, ita
ut Pretium esset in capita , equiti quingeni quadri- 'gali nummi, treceni Dediit, servo centum 23. nisconditionibus acceptis, X legati ex captivis Romam missi sunt, qui senatum adirent, quorum Prineepa M. Iunius orationem tu senatu habuit, quae exsisti apud Livium l. I. C. 59. Quamquam aulem illa Livii ingenio debetur, facile tamen quod volo ex
ea Probatur. Orator ab liac sententia incipit: Patres conscripti, nemo nostrum ignorat, nullii iniquam civitali viliores fuisse captivos, quam nos irae , ' Probavitque senatus responsum verborum
veritatem. , Quum cuim Livii verbis utor senten-liis variaretur et alii redimendos de publico, alii nullam publico impensam faciunda in , nec prohibendos ex Privato rcili mi; si quibus argentum in praesentia deesset, clandam ex aerario Pecuniam mutuum, Praedibusque ac Pretodiis cavendum populo, censerent, ' tum T. Manlius Torquatus Pervicit, ut mos a Patribus traditus, necessario ad rem publi-Cam exemPl O, Servaretur, Sua que Oratione persecti, ut triste responsum non redimi captivos reddere. il in Liv. XXII. 52. 23 Ibid. c. 58.
112쪽
bstur, C. 60 sq. , quo lactum est, ut scribit Cicero sti, ut esset militibus insitum, aut vincere aut emori. Maluit autem civitas , minime in captivos jam indoantiquitus inda Igens in summa etiam trepidatione servos publice emptos armare, quam minore pretio redimere cives captos, C. 57 exlr. , et his non contenta, severe animadvertit in eos, qui ex fuga Canneusi superessent, qui in Siciliam relegali nullo praescripto militiae tempore ibi mmtarent, doneo in Italia bellum esset 2ὶ ; a quo SCto ne tum quidem quicquam remissum est, quum quadriennio Post poenae severitatem conquesti, supplices Peterent , ut abolendae saltem ignomi uiae, placandae civium irae, bene denique moriendi occasio sibi daretur 33. Quando autem e republica videretur ab hac norma recedere, milites recepti non continuo in priorem statum restituebantur, sed insignibus ignominiae nolis assiciebantur. Sic quum C. Fabricius ad Pyrrhum de recuperandis captivis missus esset M, et rex gloriae imperiique . quam auri cupidior negaret se pretium accepturum esse, captivosque gratis remitteret, Appius Claudius Caccus in illa , opinor, oratione, quam habuit de rogo in urbem non recipiendo d), severissimam tulit sententiam de captivis 6 , in quam lactum est SClum, quo equites
si De Osr. III. 32. 2 Uv. XXIII. 25. a) Liv. XXV. 6 sq. et porro XXVI. I sq. XXVII. II et 7, ubi similia de reliquita exeretius Cn. Fuixit proe. narrantur. s4 cie. Brat. 14. Epit. Liv. xl II. 5ὶ cie. et Li. . l. l. de senec t. s. Pomp. de o. I. I M. 63 I. I. I 5. de postul.
113쪽
ad peditem , pediles ad levem armaturam redacti sunt, aliisque Probris assecli l . - Atque, ut hoc obiter moneam , ad hune Patrium morem respexilucclamator, qui Demosthenem rogationem ad populum serentem facit, ut ii, qui apud Chaeroneam capit et a Philippo gratis Athenas remissi essent, ad consilia publica non admitterentur 2); quac ri ιice Athenis o Captivitate reduces notatos fuisse. tiusquam tradimr, ne dicam, quanto opere lalis sevcritas a Demosthenis Ρersona et Athenarum tune temporis conditione Iubrica aliena suisset. Atque uti in bello vix cogitarunt Romani de redimendis permutandisque captivis, ita inter pacis conditiones solemnis clausula de his invenitur, sicuti decebat eos, qui gravissimum immanitalis indicium habebant, si qua gens redimendi captivos copiam non saceret 3j. Sussiciat indicasse sormulam pacis post bellum Punicum II. 4), cum Philippo Macedoniae rege i53 et aequioris cum Antiocho, cujus hoC Caput memoratur: , qui ex regn0
Antiochi npud Romanos sociosque sunt, iis jus abeundi manendique est O. Servos sive fugitivos sive bello captos, sive qui liber captus aut transfuga erit, reddito Romanis sociisque s). Quorum numero in pace cum Aetolis icta diserte eximuntur
lὶ Frontinua IV. I. l8. Val. Max. II. T. Id. Eulrop. II. I 3. et oratio legali apud Liv. XXV. si , idem exemplum ex elianti .
114쪽
, qui capti, quum domos redissent, iterum capti sunt l . Quum satis de redemptione publice saeta dixerim, paucis jam praestabo, quod significavi supra, privatos homines Romae ad hoc onus faciles se praestitisse. Dionysius Halicarnassensis ad Ossicia clientium refert patronum ejusque filium ab hostibus redimere, eique uti et reliquis ossiciis religiose satis- secisse clientes docet 2). Idem scriptor inter sacra
hospitii jura Iiberationem hospitis capti recenset sa) , et Appianus 4ὶ testatur gentiles quoque ad redimendos gentiles captos suisse obligatos. Quae praecepta , sicuti Pleraque quae ad jus belli pertinebant, immota stetisse et ad alios etiam producta Risse confirmari potest cum doctrina ICtorum quam infra illustrabo, tum testimonio Ciceronis, de Oss. II. IS. quum dicat: a Atque haec benignitas etiam rei publicae utilis est, redimi e servitute captos, locupletari tenuiores: quod quidem solitum seri ab ordine nostro in oratione Crassi scriptum copiose videmus. V coli. C. 16, ubi viri Iiberalis esse dicitur, suis facultatibus captos ab hostibus
Ex iis, quae disputavi, apparet incaute Groiatium 5ὶ reprehendisse legem, qua velita fuerit re
s ) Liv. XXXVIII. II. - Η. I. observandum reversia non reaiilviatipendia temporis , quo apud hostea suerunt. L. I. c. de ra
115쪽
dem pilo captivorum apud Romanos, quum poli
dicendum sit, non facile senatum eam probavisse et in consultando ea de re severiora sere consilia praevalui SSO.
Postremo aliquid monendum est de redemptis alatronibus ad verba Ciceronis de OIL III. 29, ubingens de side juris jurandi cum hoste etiam servanda , ita Pergit: a si praedonibus pactum pro capite pretium uon altuleris, nulla fraus est, ne si juratus quidem id non seceris. Nam pirata non est Per duellium numero desinitus, sed communis hostis omnium. Cum hoc nec sides debet nec jusjurandum
esse commune. V Ex his verbis enim oritur qua es
lio, quo loco ii sint, qui a latronibus prelio oblato redempti sint 8 habeat ne in eos redemptor aliquod
jus, sicut in redemptos ab hostibus, an vero meram exercuerit liberalitatem p Facit autem Livii loeus II. 34, ut suspicer non omni illos onere suisse liberatos, sed redem Plori debuisse operas praestare, donec pretium restituerint. Conficio hoc ex verbis Marcii Coriolani, qui hostis potestatis tribuniciae, hiennio ante in civitate natae, in has voces erumpit: , Cur ego Plebeios magistratus, cur Sicinium pintcntem video, sub jugum missus, tamquam a la
tronibus re en Ius γ' quibus ni fallor declaratur conditio talium hominum dura et ingenuo homine indigna. Sed unico coque Iovi indicio non abulor, et Iubenter aliorum arbitrio permillo, qualenui suspicio nostra justa sit dicenda.
116쪽
Libera re publica redemptio captivorum utrum mera liberalitas suerit, an vero tale factum, ex quo jus pretii repetendi ortum sit, vereor ut ad liquidum perduci possit; posterius tamen verius videtur. Quo tempore vero juri rudentia Romana maxime exculta est, sub Antoninis eosque insequentibus Imperatoribus, omne dubium tollunt diserta JCtorum fragmenta. Ex illis Constat, redemptum fuisse in potestate emptoris a quamvis placeat, hune servum non esse, sed vinculo quodam reli-neri , donec pretium solvat' si . Quando et qua
ratione illud receptum sit, desinire non ausim: sortasse tamen non sine ratione dicetur, id quod nequitate suggerente moribus invaluerat, Postea suisse lege sancitum. Meminit certe Tryphoninus 23 constitutionis, quasi de redemptis lata ost, quam aliunde ignotam temere nonnulli interpretes ad solos servos redemptos reserunt. Id unum Certum ost, antiquiorem eam esse, quam illae constitutiones quae in codice leguntur, quiPΡe quae omnes IClo recentiores sint. Natura autem illius vinculi intelligitur cum multis locis infra citandis, ubi jus pig-
117쪽
noris vocatur, lum vero appellatione Pignoris naturalis l . Nam quum nulla res, extra Commercium Posita , oppignerationem recipiat 2), in eaque causa sit captivus, licet servus hostium sactus, singulare hoc jus constitutum est eo consilio, ut ditiores , spe Pecuniae ex Pensae repetendae Pro Posita , alacriores essent ad liberandos captivos.
Qui sint essectus illius vinculi quaestio est, quae multas cautiones habet, et si quis singula Persequi velit, latius pateret: quapropter id agendum , ut ad
eam respondentes audaciae suspicionem evitemus.
Initium facio a L. 20. I 2. D. de capi., ubi haec Ieguntur: . Reaeemptio facultatem re eundi 3 praebet, non jus Postliminii mutat. Quorum
verborum hanc esse sententiam arbitror: liberum esse redempto in Patriam redire, aut, si malit civitatem mulare, remanere apud hostes, sed non
mutari jus postliminii, quod non acquiritur vi redemptionis, sed vi reversionis intra praesidia sinesque imperii. Dubium igitur relinquitur, quolcmpore redemptus gaudeat postliminio, utrum statim post reditum, an si nilo demum jure pignoris. At argumento Legis I 5. D. de capi. illud certum
3ὶ Alii reluendi. Perperam : redemptio enim nou praebet facultatem, sed imponit necessitatem reluendi.
118쪽
jure postliminii, quam sublato illo vinculo, quamis quam ejus conditio sicut aequum est) medio tem pore longe sit melior, quam aut transfugae aut ejus, qui armatus se hostibus dedidit. Nam ut prohibetur testis esse in testamento redemptoris si , nomenque militiae dare I , ita rursus sive ex testamento sive ab intestato alicui heres exsistere Potest s3ὶ, legatumque sibi relictum acquirere s4).Cujus discriminis rationes probabiles excogitari possunt- v. c. illum a militia arceri, ne nova pericu Ia obeundo, redemptorem de pretio sollicitum faciat: Contra hereditatem capere et Iicere, ut aucta rosa miliari prelium aliquando solvat: - quibus eotadducimur, ut statuamus omnia illa permissa suisse redempto, unde spes oriretur liberandi se vinculo viguoris, relicua vero pro re nata vel suisse in sus- Penso vel Plane velita. Faciunt huc eliam Ulpiani verba haec: , Quodsi filius Uuae hostes si , suamdiu vivia, nepotes non succereunte proin s si fuerit reaeemptus, nondum succe uni an elui ionem; sees si in erim decesseris, quum Placeas eum sta u recepto decessisse, nepotibus Obstabit 5 . Prior pars hujus loci nulla difficultate
Iaborat: reliqua ita sere explicanda videntur. Quamvis filius reversus pretium, quo redemPlus est, nondum luerit redemptori, vel sic lamen gaudet jure
119쪽
qui heredis, ita ut non ejus liberi avo, sed ipse patri suo succedat. Quid vero, si ipsius morte omnis spes luendi piguoris tollitur, succedentne lune nepotes avo suo p immo ipso intelligitur patris sui suus heres, et avi hereditas non directo, sedl er patrem redemptum ad nepotes deserretur. Singulae quaestiones , quae hio usu veniunt, ad eandem omnes norm Rm exigi non possunt; quapropter utilissimum judico tu his, quae Ictorum diserta auctoritate confirmantur, subsistere et conjecturis abstinere, quibus aut parum aut nihil prosicitur.
Aliud caput expeditu sacilius constat in recensione variorum modorum, quibus illud jus pignoris tollatur. Sunt illi plures numero, quorum alii simul cum ipso pignoris vinculo exstiterunt, alii ex honestatis studio orti praetorum edictis, et JCtorum responsis originem debent, alii denique e religione Christiana profluxerunt: de quibus singulis deincep dicendum. Primus pignoris solvendi modus est xolutis it . Tenetur nutem redemptor vel invitus ad accipiendum pretium quandoque sibi oblatum ; quin recu sante eo redemptus tamen vinculo est liberatus in. Et solvitur aliquando pretium ex fisco, quum rei publicae intersit neminem captivitate et redemptione
120쪽
poenam antea impositam subterfugere, cujus rei insigne exemplum assert L. 6. D. de capi. si .
Alter modus cognoscitur ex I. I. de hom. lib. exhib., qui est remissio s. expensi Gnate , Cujus ea est vis, ut revocari nequeat: cs. L. 2. et L. it. C. h. t. . quo Ioco confirmatne id, quod supra monuimus redemptum non suisse servum redimentis, quum is soluto vinculo , non liberius essectus. aeae iv
nui ali restitutus, nullum obsequium siliis re- oris Hebeat. V neque ipsi redemptori, nisi quatenus turpe sit, grati animi ossiciis deesse. Est autem remissio illa vel expressa ve lacua. Nam quando Parentes V. c. liberos redimunt, velat pietas de pretio quicquam tractare, Videnturque Parentes eum amori suo indulsisse tum doloris pellendi
remedium sibi quaesivisse f2 . Poterit quoque liberari vinculo pignoris, quando sibi legatur, ut lestatur Ulpianus 3 . Λliud remissionis exemplum est in L. Ti. Pr. D. de a q. V. om.
hered. 29, 23, neglectum ab iis . qui de servis
redemplis scripserunt. Tradit Ictus, servum alienum ab hostibus redemptum, redemptoris iestamento heredem institulum fore liberum et necessa rium heredem, ea tamen lege, ut priori domino aestimationem suam offerat, ei ve obligatus maneat, donec pretium solvat. Tertio, suadente matrimonii sanctitate, obliga
ilὶ Verbia legis reseriptum contineri bene vidit Criacius, cujus auspiolo confrmatur L. II. I IT. eod. ii l. simile quid εἰ eo fieatur I Id. eod.