Viglij Zuichemi Phrysij ... Commentaria in decem titulos Institutionum iuris ciuilis quibus omnia pene testamentorum iura eleganter ac dilucide explicantur. Titulorum catalogum sequens pagina indicabit

발행: 1579년

분량: 424페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

i IN TIT. DE MILI. TEST. sustae occurationis veniam,sinalis priuilest j milix ris L seseri

caussa fuerit, cur non &olim huius caussae vi reetulae inque argumento, priuilegiam cestaverit,opusque Icem Onoua constitutione, quae vetus restringeret benefici-

um. Caussa igitur finalis per se dispositionem tollere a d Enequiuerat; quod in alia,quae hic allegatur, costitutio-

ne dici potest: y Nam etsi immunitas tutelae&curae ob diuini cultus occupationem clericis data fuerit; nisi i men id expressisset Iustinianus,desides etiam & vaga- cbundi hoc ad se beneficium traxissent.Vnde apparet sh μ 's pradictae regulae dubiam eseargumetationem. fAli- τam verbcaussam, quae affecta quidem ad ipsam legem esse videtur, &adiumentum acidisponendum attulit, mouitquealiquo modo legi satorem, impulsivam vocat Accursus, eaque squis diligetius perpendat, multiplex est; veluti in exemplo, quod adsest Accursus de Calphurniae, R siue ut Valerius Maximus i tradit j de C.Aphraniae clamoribus,quae causi in dedit edicto, ne i deinceps mulieribus postulandi ius estet. Sed quam hic

caussam vocamus,ratio appellari nequit. Neque enim e Vis Nic dicimus Afraniam rationem dedisse edicto. Ratio vera

est illa, ne contra pudicitiam sexui congruentem, alio loc si pr nis&virilibus fungantur omicijs; eaque causa, originalis diei potest Sic&Macedo improbus foenerator Glo senatusconsulto, i L. Lentulus iuri codicillorum caus a. f. i. sim dedit. Verum locus hic non patitur nos de causa ibibar tum tractatu longius evagari. Rccurrendum itaque ad dous eos,qui argumentorum locos digesserunt.' Est autem glos. hoc a cessante causa argumentum inprimis tritum; sed supe- Ver- ut indicaui debile; eludique fere solet, causam impul- bo, cariς- sum,non finalem esse: Nam & in dubio impulsiva cs ruantur. creditur; quae quidem non tantam vim habet, ut hL. quae iadispositionem euertat; quddsi probabitur esse finalis tu inele . eam Accursius intelligit,sine qua res csse nequit tum CP ibi quidem ius dispositionis ex ea metiendum esse,receptu Farnao est. l Porro illa Accursj quaestio, g an qui non residet i C.csidii ivt nunc loquimur in in Eces csa, Sacerdoth commoda Bus. cap. possit percipere, sic sistet finiri; Aliquando enim cum de ciet veniaaliquis abest, ut ob studiorum caussam: h Item si ro. extra Pontifici maximo vel Episcopo suo adsit, vel aegritu- declari no

142쪽

ri. nou

praeter.

a. aret. ex

teri hic. dine aliqua prematur. Nam & tum is plenum ome nium percipit emolumentum, praeterqistin si quae ob praesens ossicium distribui conuieuerunt. Quods sine caussa longius abest , citandus est primum; αs non veniat, quas contumax sicerdotioi exuendus, nec enim de altari vivere debet, qui altari non se uit s atque cetante caussa, tum demum cessabit

Iure communi J Sed an cum filiusfamilias de I x

castrensibus iure communi testatur, praeterire patrem poterit Z & id quidem iure antiquo clarum est, cum Iustinianus '' etiam constituerit, ut de quasi strensi peculio testamentum factum, querela dei noLficioso non sabiaceat: quod tamen correctum esse per nouellam 'non est dubium, qua expressὰ constiturutur liberos in his rebus, in quibus testandi habent potestatem, non posse sine legitima caussa parentes praeterire vel exta aeredare; quod necesse est nos inreulisere de filijs in potestare emancipati enim de omnibus testantur j itcinque de castrensi vel quasi costrensi peculio , cum de nulla aliare testamentis istionem silij familias habeant: 'Et dabitur exhaer dato querela, qua institutio tota rescinditur, siluis hodie letatis,pnon condictis,qua ab scriptis haeredibus rata legitima auferretur, quod communi opini ne confirmatum Vest. sed an idem sit cum iure mi-bi αlitari,id est, in castris de de castrensibus filiusfamilias testamentum fecit, quaestum est λ & mihi illorum probabilior esse videtur opinio, qui in hac specie praeteritum parentem non posse querelam mouere aiunt. Novella enim constitutio nihil expresse docidit; &sic potius accipi debet; quo minimum de antiquo iure aetrahat. Procedet, itaque tantisin quoties necesse est testamentum i ure communi fieri, mulitumque priuilegio non derogabit. Nam Sc paterfamilias, dum in castris militat, praeterire liberos potest citra querelae tinetum,&quanquam plerique Rid quo- que immutatim hodie putent;ego tamen non video firmum x f. aliud quoque capitulum in authent. it cilin Mahpeliatione coanos.

143쪽

IN TITVI. DE MI L. TEST.stinum aliquod eius opinionis argumentum, cum nouum ius generaliter loquatur, & iniquum si, uti sum ad specialem iuris antiqui singulariter con- .stituti casum extendamus, i quod & Romanusculus est; nihil erit itaque in milite correctum; nec obstat,quod obi jcit Alexander ,δ necessees e,ut de ca 'I'il strensi peculio Novellam intelligamus, id enim fateor, α supra comprobaui; sed non inde quicquam rectE ad militem intuleris : Nam & paganus factus, de castrensi testari potest. Et hodie non sussicit, ut castrense sit peculium, itemque vi miles ; sed oporta it circa Llet, ut expeditionum tempore fiat testamentum, cum Ualioqui iure militari uti non illiceat. Absurdum quo idem in lque videtur in hac sola specie militum minui bens quibo exiicium, quod secundum ius gentium est introdi, caussi eo iam, quo nulla institutionis aut exhaeredationis C. de lib. sema praescripta est, sed nuda voluntas sum cit; eo- pr . que iure parentis de filio iudicium approbatur, quod OVt hic. nequaquam impium esse praesumitur. Quam ob

rem ad hanc exhaeredationis sorinam niuites atastringere, qua pagani utuntur, non aliud est, quam eos ad legum diligentiam, cuius ipsis semel gratia facta est, reuocare. Nam quod putat Angelus pii- cL. r. de

uilegium citraalicuius iniuriam accipi debere, mini- eod. imum me mouet, cum id veteri iure cxpeditum sit. Hanc itaque sententiam puto validioribus arguine tia niti; quanquam non negem diuersis, communi- iter receptam esse, & in speciem magis aequam. An-norauit autem ad Porcium Iason,Bariolum in nostra

esse sententia,quam Se postea comperi latius dab eo d Ind. - defendi. propter res non caret serupulo, cW- eo ii quis legi magis, quam opinioni, & iuri, quam ae- dem 'uitati velit adnaerere. Decius' verbin posterioribus ea d. l. scommentariis, nihil se dignum, quod nunc nodum clini. aplicet, adfert. Hoc nouissimi aduertendum nul- i modo posse hoc testamenti genus ob sele ha-tem deficere, cum nudam in eo voluntatem nec ullam sormam desideremus. Porro, qudd hic praecia Pitui filios undias debere iure communi testari, id Accinc

144쪽

Accursintelligit cum cessat expeditionum neeesstas i Nam belli tempore occupati, merito iuris solenni- Isbus aliorum instar soluti esse debent;&qubd hic iubetur iure communi restari, ad praecedetia refertur, cum

scilicet in numeris manentes, &stipendia percipientes,in hybernis tamen vel alij s locis degunt. Quodque antea de patribus familias decisum fuit, ad filios familias hic extenditur. Porcius tamen aliter intellexit,&nunquam filios militari iure testari posse credidit. Sed ambiguitate Graeca interpretatio distatuit: υττε -

κι Πωμ ισιν εὐο ζ.Et siquis rect2 perpenderit illa verba,ets fili j familias sint, videbit magis dubitasset iussatorem de filijsfamilias, quam patribusfamilias,

clim illis quaedam etiam olim in caricensi peculio e tra militiam singulariter fuerint conccua: Vt supra ostendi. Paganorum J Pagani opponuntur militibus,ut tm I gati sagatis cinctisque,non solummodo u Iureco fultum,sed&Suetonium,Plinium,Iuuenalem,Vege mum; quos & Quirites vocasse videtur Caesit arua Lucinu: Discedite,inquit,castris Tradite nostraviris ignaui signa Quirites. Pagani aute appellatio inde desce disi videtur,qubdij domi relinquebantur ad ruris culturam. Paganient inproprie sunt rustici, a pagis appetit iis quod irrum suoque nomen Tullius Rex Romanoru diuisis i ii regiones agris, a Graecis mutuatum ii

didit; veluti a Dyonisio Halicarnasseo traditum est. Post urbem veto conditam non ex rure, sed ex urbes αε semper, adstipulante Vegetio, in bellum Romani proscchi sunt. Marcus tamen Cato de re rustica affirmat ex agricolis viros sortissimos & milites sti enuissimos gustia. Paganorum autem sacra Dionysus & M.Varro paganalia vocari aiunt; ad quae Persius allust,scribens se semipaganum ad sacra vatum carmen suum offerre. In Codice quoque D. Iustiniani titulus extat De sacritacijs paganorum,& scribit Paulus,Diaconus lib. III. i ruentibus Gotthis omnium paganorum in urbem fa-

145쪽

IN TI . DEMII. TEST. nctum concursum, conclamatumque ab omnibus, se haec ideo pati,qubd magnorum Deorum sacra neglexissent ; tractatum vero tum de repetendis sacris,quae nostri postea principes multis constitutionibus vix a rogare potuerunt, aduersus quae etiam D. Augustinus editis libris disputauit: Ab rusticis itaque in agris r lictis verisimile est hane significationem paganorum venire,ut sic dicerentur omnes,qui non militarent, nomodbagrestes,sed etiam ciues. Acut To coijcio ob I petita ab ipsis idoloru sacra,omnes qui veru Deum non prosterentur, paganos deinde posterior vocavit aetas.

, LANa detestamentis militum D rasianus Statilio Seuero ita resti ipsit. Id priuilegium, quod militantibus datu est,Vt quoquo modo lassita ab his testa menta rata sin i,sic in telligi dehe t; Vt utiq; prius constare debeat testamentum laetum esse, quod E sine scriptura&ansi militantibus sieri potest. Si ergo miles, de cuius honis apud te quaeritur, conuocotis ad hoc hominibus, ut voluntatem suam tessaretur, ita loquutus est,ut declararet, quem vellet filii haeredem esse,cui libertatem tri hueret: Potest videri sine scripto hoc modo esse restatus, Voluntas eius rata habenda est. Caesterum sic ut plerumque sermonibus sieri solet dixit alicui: Ego te haeredem facio: vel, Bona mea tibi relinquo, non oportet hoc pro te moto obseruari. Nec Vllorum magis interest, quam

ipsorum, quibus id priuilegium datum est: HOiusmodi exemplum non admitti: alioqui non difficulter post mortem alicuius militis, restes existerent, qui adfirmarent se audisse dicentem aliquem, se relinquere hona sua cui visumsit, sic per hoc vera iudicia subuerterentur.

i De Catilio Seuero.

Casiu

146쪽

Di,haeredemsbi Caesarent esse.Plerunque autem Alemus alicuius erga nos merita commemorantes agnos centesque ciuiliter magis,quam ex animo dicere, nos

vicissim ad illum bona nostra velle redire. Sed ani mus bique aestimandus est Quamobrem eleganter Mar- f L. nonnitialis Procillum quendam ridct, ciui inter pocula ius si sus postridie coenatum venire, serio aderat; citatque il- ceraleta. 'lud vulgatum prouerbium, μισιο μvκμ uta συμ dro τlis, id est, odi memorem compotorem . . Inspicien- g Facit ex dus etiam regionum in hac re mos est. Quaedam ia: c. mnu enim gentes ad promittendum faciles sunt, sed a quibus nec, quae aequum est, queas extorquere. Aliard nant citius,quam promittunt. Et in promissis etiam pi- raris, tyrannis,praedonibusque iidem seruandam esse existimant; cum tamen iure ciuili nulla cum talibus si obligatio: h Sic,quae apud suosdam est ciuilitas, G b Not in Lpud alios necessitatem soluendi inducit Vbique autem bona sid. laudabilius est, ut in promittendo parci, in hraestando pWi liberales simus. In proposito erso in primis consideranda mens est proferentis: Valet enim sine solen- .nitate aliqua militis voluntas in vim testamenti; sed pri u de voluntate certi esse debemus. Semper enim ui aliquid asserit, antea probare necesse habet hoc, cuilud innititur, & sine quo consistere nequit: Quod multis exemplis ab caeteris interpretibus declaratum Uest,nec controuersiam aliquam patitur. Bart in. l. Si conuocatis ad hoc hominibus. J Ex his verbis con--j stitutionis recepta vulgd sententia est; militem cum in castris testatur, duos saltem testes rogare debere; quaquam cum in acie moritur,aliud arbitretur. yy C

ius distinctionis tua potest videri ratio, quod hic serib horarinib- Proculdubio,quid velit, enuntiet cui enim lubeat eo lADL Lu- tempore lacari aut lμdere, i nec oti j satis est illic testes

accersere:De illius voluntate,an veluti testamentu sa- dem.cturus hoc dixerit in castris, siue incGui vijs, siue in quo ru Ar. l. t tidianis colloquijs,nsi immeritb ambigitur. i Haec ta- mites. c. me interpretatio,dubia semperante me fuit; neq; enim eod. expressam in legibus ea inuenies distinctione;&ius ge-n Bart. intium quo alitare testametu cessetur,' hoc n5 exigit; α ιneqym.

147쪽

CO MMENT. VI GLII

ex communi sententia testium rogatio non est neceς OGl. circa. saria*intestameto vel parentis inter libros, vel ubi pis

fu .ini f. tate erga scriptum haeredem movemur, vel ubi lex mu- caecossi nicipalis ciuilis iuris solennia abrogauit. Praeterea ubicit. no. in rogatio desideratur, non potest dici simplicem&nu l. hac conia dam voluntatem suis cere: Nam si certo alioqui devo- sulti f. f. luntate defuncti constat, non video cur magis in acie ex imper- morienti,quam in castris occupato, fauere debeamus t C. de Et certum est hac constitutione declarare tantum pri- iesum. uilegium suum Traianum voluisse, non vero noui alia quid disponere. Quapropter puto posse defendi,nec in tentorio testament una conscribentem opus habere testes aduocare . Et ad hanc Traiani constitutionem non dissicile est respondere. Praecipue enim in eo agunt, ubitur, ut Voluntate constet. Species autem una est constat, cum conuocatis hominibus voluntatem si am testato aliquis exposuit,ut in proposito casu even rat;si itaque iliter constare de ea potest, non abnuit Ii perator, quin valitura sit voluntas; non enim quasse pArg. Icili mam hoc inducit, ut per P aequi pollens impleri ne- per satu- queat, sed pro 'cipue de voluntate andagandum constiarem. 17 tuit Idem mihi Pauli q responsum velle videtur Respo- de iitrocii, inquit, militibus quomodo volui,& quomodo pos qLLuci is sunt testamentuin facere, concessum esses ita tamendi eo.

ut hoc ita subsecutum esse legitimis probationibus stendatur. Vnde colligo, in militari testamento,uel eo, quod iure gentium sit, non certum nec formalem esse probandi modum ; sed ut legitimus sit, sufficere. Pro Dationis verblegitimae no vnicum modum esse liquet. rm. gloss. Ergo si scriptura ipsius inuenietur, voluntatem su- in L pro- premam continens, camque testes non rogati adstri trietatis. ent, nihil video cur no iure militari valere debeat; quin C.depro. & lascriptura defuncti, si nulla erit falsitatis suspicio R. tui. iure gentium sorsitan sui sciet. At ubi nulla adfuit scria moue- plura, ut in ficti specie ad Traianum relata, alia admi-di. f. de Dicula quaerenda tuere,quod scilicet testes vocati sint

nec obiter volantatem audiuerint; nisi etiam fortet les essent testes, easque voluntatis circunstantias rese rent, viceridanimus testamen in m facere volentis cola

ligi posset. Amplius aio, ubi praesumptionis adest: aliua

adminicu-

148쪽

edminiculuim,vnsi testem satis esse; sic enim hoc, quod inprincipio dicitur,legitimum testium numerum non requiri, interpretatur Theophilus: α ελa τοι si princi

si coτG. Quin & Accurs. sne ullius testis praesentia val e in acie consectum testamentum vide- Q ι 'ri voluisse; si modo ipsum postea probari potest;&Κ --m ' . quid illic est speciale, magis existimo inco consistere, quod sine aliquorum telii monio aliundξ colligatur voluntas,quam quod in illa ta litum specie testcς vocari non sit necesse. In summa, ego non multum differre credo hanc militis voluntatem ab caeteris paganorum 'ucontractibus, ut eodem scilicet sere modo illa probari possit, uolii;&suiliciat qualiscunque &cuiuitiis ge- necis probatio , lumnu db legitima existat. Debet itaque non quibuscunq credi, qui affirment audisse se, &c.Nam nec hoe alibi conceditur, si diestiumve5- L. ad ditio & fides caeteraeque circumstantiae inspiciendae dem . si sunt; quae ubi concurrerint citra rogationem lineo iu- de te ib. dicio in &in castris factum testamentum valebit: Nams no alia ratione, quam per rogationem voluntas pos set colligi, male in codicillis & alijs specialibus testari mentis, rogandi necessitas communi interpretatione est et remista, in quibus α huius constitutionis ratiqprocedit; ut quamuis sit remissa tenuitas, de volun dutatis tamen veritate constare adhuc debeat; facilius au tem praesumitur voluntas in verbis ad cotractum aptis,

uam ad testamentum, quod Faber rscripsit , sed cum a Fab. his

evoluntate aliter constat, irritam eam fieri, ob testes thi

non vocatos, minime arbitror.

V r Ni Mb dc mutus 5 surdus miles testamentum sacere potest.

tra communem opinionem. a cru

149쪽

perscriberetur, vita desunctus est:x ulgaria vero scripturarum compendia literis constare palam est. Harum autem notarum significatio certa haberi potest, ex de claratione eorum, cum quibus de ipsis coiritentum est; ut longe aliud sit in nutu, maxime circa testamentum,pArg. Icii pqui eli actus subtilissimus: Nam signa quibus edere, antiqui- bibere postulant, nota sunt; sic & recum ipsarum p9C

ias C. sesso animum .idire volentis haereditatem satis argui c.

i. a. 9 At haeredis& legatari j distinctionem ex signis hastaq in . ita quisquam recte potest colligere. Concludo itaque,

δε haere. nec militem quidem olim potuisse testari, siue utroq; quali. vitio natura, siue casu erat affectus, cum iteratum cia, misi. . set ignarus: Nam si literas scit,& scribere potest, perinde aceti t. de habet: iracsii loqueretur, vim loquelae scriptura o haere. tinebit. i Quomodo igitur hunc accipiemus patagr

rL. nou L phum i allet quod crit milicis priuilegi uin, qualia his stura. V. mutis surdis vel de quibus modo suma; loquuti ex

ea moxi. ceptis, caetcri iure communi testari positat 3 &milii Cr ob m. quidem diligentius hoc intuenti videtur, non Ele Ini / ' perato rem agere, possitne mutus tcstari, an non; sed cum tunc, cum testari potest, xt militem id facere pol se, id est, citra solennium obses uationem. Ratioque set ubitandi satis euidens est: Videbatur enim natur aevitium testamenti factione, communis iuris sesennit sAr'. l. hac te* iupplen una maxime in militibus: attamen nec in

cuncti hista eis vcstringi priuilesium Imperator voluit; Se hie desima. C. solennitate testandi tantum agi totus titulus indicat; qui testu. quodigitur bic dicitur,ad principium referenaum est, Laobis modo: Qui nimb & supra dicta diligens obserua tio militibus mutis est remissa. Et quanquam alia sint militum priuilegia; tame ea hic noluit attingere: Nam' qui testamentum facere possint, subsequenti rubricat L. iure explicatur. Hoc& Vlpianus expressi E 'stendit, a quo militari. hic paragrapbus sumptus est. Iure, inquit, militari tu

F.eod. dum & mutum testamentum sacere posse placet.Potest& ratio dabitandi maior elici. Quoniam enim ob accumArg. uot. dentem valetudinem mox erant dimittendi, coepe in l. pen. rantque ad bestiam esse inutiles, videbatur mox ipsis

V. eoae. ademptum quoque eise priuilegium iure militari r standi. Hoc igitur, mea quidem sententia, voluit

150쪽

INTIT. DE MILIT TE ST. Iorimperator posse etiam mutum, &surdum iure militari testari , id verb intelligo ijs casibus, quibus eis ho- Eie ex Iustiniani constitutione hoc licet. Qudd sive

omnino suis urgeat, est ealiquid etia inperionaeorum concessum,dabo,ut quo casti hoc permitterePrinceps supplicantibus solebat,yid sine libello militanti bus fuerit permissum. Iustinianus autem sorid videns dissiculter Principem a prouincialibus adiri, constituit sine impetratione id hodie licere iis casibus,qmbus oli in permitti per impetrationem selet. Nec mihi fit verisimile, alijs hoc oli in singulari principis priui- y si legio fuisse concellum, quam quibus hoc lege generali delega GIustin. tribuit; & in hoc alibi consentit Accurs. Iam si a Glos in LMarcianii, reiponsum considerauerimus,quod deve- qtii inpo' ieri impetratione loquitur, praecedentiq; coniunx cri- test Grc. mus,animaduertemus desseparato vitio,"ies ad- ωι uersi valetudine, aut alio casu hoc vitium non a nati, se l. f. dcia accidisset illum senisu e. ς Nec potest dici plus valere te, Lgunerale militum priuilegium, quam speciale in- ιD L .mncipis concellionem; de viiij sitaque hisce separa a in itis. telli senius,quomodo&hic paragraphus meo iudicio c Fac. l. accipiendus est. Cum igitur constitutio concedat, Octaui. . . quod olim a principe erat impetrandum, consequens I. . Uu- est, ut etsi qui muti alias intestabiles, ob militiam te- decta. stari potuere, id hodie iure communi non ex priuil sio habeant. Prolixior fortassis quibusda videor, quam pro rei necessitate; sed cum idem in testamentis aliarum Aetium, item patris inter liberos,ac alijs, qdae singulari iure censentur,obtineat, plenius veritatemh ius articuli examinare operaepretium duxi

E n haetenus hoc illis a principalibus

constitutionibus conceditur: quat satis militantio castris degunt. Post missionem vero Veterani Vel extra ca stra alij, si faciant adhuc militantes testamens tum,communi omnium ciuium Romanorum

iure id facere debent. Et quod in castris secerint xestamentum non communi iure, sed quomodo G voluerint

SEARCH

MENU NAVIGATION