장음표시 사용
411쪽
yo has ede possidere,a quo suus repetere haereditatemro est,titulum non babere,nec usucapere posse.
dedemqImpe rescripsit,ex testamento, vel abii resta- έ, δε toe: istente filio et nepoti sub haerede,nem incin 3s
se at intestato haeredem existere; de praecedens con-
ititulo aperte declaratur, e communis opinIODIS c
ror integitur.' Fictio ergo ista iuris ciuilis circa domi- niun tantum est,non etiam poliastioncm; haeredem nim cominuan veteres dixerunt, atq; inde situs haeres dicitur, ii usqua uod legitur possessionis ius filio com munitatu fingi, cum ponestio non tam iurisii quam facti, subtilitates commentitiasque istas iuris ciuilis seliores* respuat. Quapropter non recte existimo Ac- cur tr; dere,vivo patre filium, quasi possessorem xςst e. O 'Suita is autem multi sunt essectus. Nam neque adire tuus neces ex habet; non aditam haereditate trans . ni ittit,&quanqua se abstinuerit,legatu tamen diberta- 'tis selosei haeredis nudo nomine δ confirmatur; quod de pup laribus φ tabulis,&testam etaria tutela vulgd x L traditum est;&alios etia effectus Porcius notat Saepe tamen ij dc rursus aliunde impeditic Tectum sua amittunt. Namst praetorius abstinendi dedit, s uitatemque es luit. Et ipse pater vel expressa voluntate vel inlli al. tutione in arbitrium fili j collata, v c lex haeredatione vel substitutione , vel cohaeredis datione, suorum haeredum iura tollere potest; quanquantisiadan de controuerlah sunt, &doctorum intricata alterca o. i ber. tionibus; ac nos interdum per occasionem alibi quaedam artigimus, quae si singula ad amus lilii dilbutere si fiata,
vellemus, in immensum praesens opiis cresceret. O Iim qm putri quoque nepotes iura suorum haeredum habebant, pa- st de vult re eorum emancipato; quod correctum est, ut alio G
T loco latius ideclaraui. - Cohaerebat aut nolim iiii- p pritati necessitas, v adesiit & necessari j haeredes iiiij dl- .i hἱc. cum ur; aeque ea ob ius patriae potestatis introducta b Non iii est. Nam cui licet occidere, cur non 3c haeredem si- aisi Lb. a bi facere' liceat 3 4 Sed tamen paulatim humanius cFacit ti- constitutuna suit, praesertim a praetoribus, qui cum tui. Eec0-
viderent saepe hac necessitate compultas filios , ob tui eclis X debita 7 eui ci.
412쪽
debita patrum acreditoribus ignominiose tractari, f. Vide titis esse statuerunt patre, quam filium, mortuu,quis Theoph. viuum, non sentiente, quam sentientem iniuiria anti; hic hoe est, quod hic dicitur, praetorem permitterevolesti bus se abstinere haereditate, ut potius parentis, 'iam. ipse rum bona similiter ac reditoribus possideantui F cit igitur praetor ex necess ario voluntarium, si tam iis , se abstineat. In dubio vero secundum receptiorensententiam creditores adhuc coguntur i inmixtionen filij probare,priusquam aduersus filiu de paternis bolis experiantur: Quapropter interea dum filius tacet,nsus penso sunt stitatis iura.
AETERI, qui testatoris iuri bieat non
sitiat, extraneth aeredeSappellatur. Itaq;
liberi quoq; nostri, qui in potesate nos stra non sunt, haeredes a nobis instituti, extra. ne i haeredes nobis videntur. Qua de caussa Ecqui haeredes a matre instituuntur, eodem num rosunt; quia sceminae in potestate liheros non hahent. Seruus quoque haeres a domino institutus, de post testamentum laetum ab eo manu missus, eodem numero habetur.
Extraneos dici a d disserentiam suorum. Caium non recte definiuisse extraneos.
Extraneos multipliciter dici. iῖRT i A deinde haeredum species est.' quod quidam istini extranei,atque ij certe ad suorum disterentiam dicuntur; scilicet quia non domestici sunt, sed ex alia' familia ad familiam,id est, haeredi tem, accersiantur ;qui nihilominus veteri Quiritum more, testatoru non-MAlcia. c. I. nunquam nomen assiimebant, perindeque habeban- lib. - .Hysi tur,ac si in defuncti familiam&potestatem, quasi avia uo adhuc eo adoptati fuissent. TMelius autem hic ex- α in traneos definiuit Tribonianus,quam posteriore Instim rua. titutionum libro Caius, eos hcile dicens extraneos,
413쪽
qui nullo propinquitatis gradu testatori iunguntur, se enim posse extraneos aliquando accipi no negauerina; sin dum suis opponuntur,ij omnes significantur, quibus sui haeredis definitio non competit. Quamobrem squis vel defuti ii voluntate, vel lege municipali prohibitus fuerit aliquid in extraneum, alienare, ex verisimili mentis coniectura crediderim, de eo intelligendum,qui ii si est in cadem familia, si alioqui sit cosn tione i ictus. Etenim cum ambigua aliqua vox incidit, ad voluntatis coniecturas recurrendum est, arie exsu 3 iecta in primis materia ast umedae sunt: f varie λ quippe Mota extraneus dicitur,intei durespectu eius,qui in potestate est, interdum si iij, interdum vel agnati vel propinqui.
N extraneis haeredibus illud obserua. tur,ut sit cum eis testamenti ψctio, si,ue haeredes ipsi instituantur, siue hi, qui in potestate eorum sunt,& id duo/hus temporibus inspicitur, testamenti quidem facti tempore, ut constiterit institutio mortis vero testatoris, ut effectum habeat, hoc amplius Ec cum adit haereditatem, esse debet cum eo tostamenti lactio, siue purre, siue sub conditione hires institutus sit. Nam ius haeredis eo maxime tempore inspiciendum est, quo acquirit haeredυ
tatem. medio autem tempore intersa Gum te/stamentum,& mortem testatoris, vel conditi neminstitutionis existentem, mutatio iuris non
Docet haeredi, quia Vt diximus tria tempora inspici debent. S C M VI di sitio huius. F. AH etiam conueniat. Nouus intellictus huius g. Difficilis antinomia: ex Tertulliani responso. .i IN extranen haeredibuo illud obsieruatur J f Videreiu- diuersum ius in alijs haeredum speciebus esse; nam cur separatim de extraneis ista' dicerenturὶ Sed tame ostendit hic Aretinus suos quoq; , si quo tempore incapaces
414쪽
fuerint, frustra in stitui. Sed an non frusta irritum qu
que icctaaDent uni censetur,cum abiit testato haereditatem occupare possinr,qui tempore mortis sui sunt; po ne quoque filium deportatum cum fratre, qui in ciuitate remansit, haeredem fuisse institutum, qui tamen
cum pater moritur ciuitatem recupera uir, an diccnius propraeterito hunc habera , testamentumque ob id infirmari 3 cerre hoc casu, non sui tali tantsim, sed&testa-a Arg. I. A mento δ re sirtutio opitulari videtur. φ Ego porto Fl c. delen-ienti iriimba quo hoc responsum sumptum est, aliud ten pas sensse arbitror. Disserentia quippe inter silos necessa-bLsi alie- riosque haeredes & extraneos ea est, quod non potest num. . in non esse cum suis & necessatijs, quatenus ipsis sui las trane . necessitasque cohaeret, testamenti factio; cum extra de hae- ii eis autem aliquando e st testamenti factio, aliquando, reae insti. non est; quapropter in ipsis necesse fuit tempora diue sa inspicere. Quod sic usuis vel necessarijs aliquo tempore non fuit testamenti factio; sane neque suos, ne s L Ither' que necessarios eos luc existimauerim. Caeterum quodum ei triplici tempore domini capacitas exigitur, ut seruus
Ρ- de 'sic' possit institui, cum Tertullianis responi. multum dic qiti. h r- sidet.' Accursius d alibi vulgari imperitorum in dissol-3d In d- uendis antinom ijs more, hoc, quod hic statuitur, stain extra- c uidum strictum ius est e ait, aequius tamen quod Te Ne - . t ullianus respondit; vides icet ut domini conditio non e L si mihi obsit seruo, vel imanumis o, vel alienato, hoc verbioco e tibi. f. existimat,apud Tertullianum dominum fuisse priis curegul. depaliter incapace, non seruum; sed neq; hoc conuenit, cum regula' sit iuris no stri, seritos caput non babcre,&jL. uomi- ex domini persona eorum in stitutionem x censeri; nec nius de Barioli solutiones mihi placere, supras ostendi. Qua-h re. in- propter in cadem adhuc maneo sententia, quam illic sit. tradidi, videri mihi apud Tertullianum, suisse quidem .sertim. cum domino testamenti factionem salioqui cnimi supra. de stitutio non constitis et sed tantum illius .haereditatis haere. D - vel portionis squod in fine innuiturὶ cap cem non e stiri titi ste,& satis est, ut cum domino sit testamenti factio, ι L. debi- quo consistat institutio; xametsi quorundam bon ror. . n. rum dominus capax non fuerit, ', quae tamen deinde aeter. a. sexuus4pse capere,vel n*use domino,acquirere poterit.
415쪽
Es TAMENTI autem saetionem non
solumis liaberevidetur.qui testamenρ lacere potest, sed etiam qui exaa lieno testamento vel ipse capere pitcst, vel alii adquirere, licet non possit sacere testamentum .Et ideo stiriosus, ct mutus, Ec pomlium tis,i in lans, Sculius lamilias, S seruus alte. D us testamenti sectione habere dicuntur. Licet
enim testamentum lacere non possint, attamen
ex testaincto vel sibi, Vel alu adquirere possunt. a Tactionem testamera dic alijsq, erbis non aequὲ coniungi. ros in potestate no habere. et Q se haeredes institui nequeunt,eos quoque libe-i ITE lamenti oretem factionem J Aliud aliquando
significat sectio, unde scilicet factiosi dicuntur in
hac lignificatione, nisi cum testamenti adiectione apud bonos aulla ores non temere reperias. Qui autem testamentum facere non possint,integro titulo pertractatum est ; & eorum quidem serui haeredes nihilomia nus institui possunt,cum Scipsi met possint. Peregrini verd deportari,hostes,atq; alij, qui haeredes scribin queunt,ne per seruos quidem acquirere possunt, defi-lijs non est dubium,cu ipsi liberos in potestate non habeant. Qiaod autem de furioso textus, dicit, id The
abstinendi potestas est, immiscuerit se bonis haereditatis; siue extraneus , cui de adeunda
416쪽
adeunda haereditate deliberat e licet, adierit p. stea relinquendae haereditatis lacultatem non het, nisi minor sit vigintiquinque alapis. Nam huius aetatis hominibus, sicut in caeteris onanυhus caussis, deceptis, ita & si temere damno sana haereditatem susceperint, praetor succurrit. Sciendum est tamen diuum Hadrianum etiam
maior viginti quinque annis veniam dedisse,
clam post aditam haereditatem grande aes alie num, quod aditae haereditatis tempore Iate hat, emersisset. Sed hoc quidem diuus Hadria Dus Cuidam speciali beneficio praestitit. Diuus autem Gordianus postea militihus tantum/modo hoc concessit. Sed nostra beneuolentia commune omnibus subicetis imperio nostro hoc beneficium praestitit, de constitutionem tam aequissimam, quam nobilissimam scripsit, cuius tenorem si obseruauerint homines licet eis adire
hqreditatem,Sc in tantum teneri, quantumvale. re hona haereditatis contingit, ut ex hac caussa, neq; deliberationis auxilium sit eis necessarium, nisi omissa obseruatione nostrae constitutionis,
α deliberandum existimauerint, Sc sese veteri grauamini aditionis supponere maluerint.
I Differentia inter suos π extraneos. ob. a casibus acquisita haerὲditas dimitti posa olim semper in folidum creditoribus haeredessi spe obnoxios.
De inuenta ν compendio.s . O in foro conficientiae haeres ultra acceptum
n legitima amittatur omiseo inuentario. 7 Multis rationibus defendi , Trebellianicam non amitti. a Gra
417쪽
DE HAE . . ET DIFFE. 3338 EAn ob rei alicuius Arreptionem cesset inuenti
1 INTant suos de extraneos non obscurae sunt dissere liae,quas & ex hoc paragrapho notare licet: Illi enim necessarij, hi voluuiarij : Illi se immiscent, hi adeunt: Illi abstinent, hi repudiant,&qui abstinent, charach rem tamen suitatis semel impressum secundum Theophilum retinent; qui repudiant perinde habentur ae si
nunquam essent vocati. In eo tamen aequalis est utriucque conditio,qubdacquisita semel haereditas, siue e 1 traneo,siue suo, dimitti rursus non potest,' nisi vel mulitiae priuilegio, vel ob grande aes alienum, quod postea emersit; vel fauore aetatis, cui lapsae regulariter subueniri solet , nisi tamen & hoc restitutionis auxilium
sacramento abiuratum fuerit,de cuius potestate multa
hie intempestiue Porcius inculcat. Proinde deliberatione olim opus fuit in adeunda haereditate,cuius ex tor pro arbit tu suo tempus praefiniebat , R quod men nodie limitatum est,hii quis veteri iure uti malus
rit.Interea aute ij, quibus delata haereditas erat inspectis iustiumentis ς & expensis defuncti facultatibus V L fv- 3 quid factu opus esset,consultabant. Veteres enim us que ad Iustinianum eo iure usi sunt,ut haeredes credit qisidam-ribus solidum per luerent; nonnunquam autem C detur. contingit,ut plura defunctus debeat quam relinquat, deliber. unde haeredes damno assiciebantur. In legatis velo ad c L Amsio. dodrantem Vsq; grauari tantummodo poterant, Falci- V. de iure 4 diamque detrahebant. x Iustinianus T deinde totum delib. hoc deliberandi ius, quaeque illi occasionem praebuere a Da. An immutauit, sinducto inuentarij copendio, quo nihil dre. ad hodie neque consultius, neque usitatius est; ad cuius Soec. f. f. quidem ordinationem quae obseruat i conueniat, ab δε instrv. Aretino hic congesta sunt, formaque eius a Speculato- eZ. re&pragmaticis tabellionibusque peti potest. Praestat e L. quae do autem eam haeredi utilitatem, ut tantummodo in eo tu st sola. creditoribus conueniri possit, quod ipse in bonis de- matr. suncti inuenit. Quiverbiam salubre consilium spernit; fInjia ad non modo creditoribus vltra vires haereditarias, ut o- lege Falc. Iim obnoxius erit, verum nec Falcidiam legatis detr g In n. .
418쪽
I. D.ID.f. het. i Postea&acerbius hunc grauauit Iustinianus in tu nouella constitutione, ut&i: Negra ab eo legata exis postgita. possiti ultra patrimoni j haereditarij vires. f Lexi enirn si D. s. hinc praesumitetina,qiri inuentarium ori ist, bona subit 1iobis per xiv ;quod tame subsurdum est, atque ideo communi- totum in ter traditu in Alexander ait,in foro conscientiae sic aucte. de nim nunc loqui in rὶ neminem ultra accepta grauari, . haere. CP cum ubiqile praesumptioni veritas sacraniento deci fala. rata' praeferendast. Sed tamen mihi nunquam illorum
Inrabr. superstitio religio placuit, qui huiuscemodico mei σιόι a- tis&conscientias illaqueant,&leges bene constitutas ij γοg. convellunc Exsili pra dicta autem Iustiniani constitu D. de ac- tione apparet lesem Falcidiam mirξ restrictam esse,qui. ba r. quae tum sol una hodie competit, cum Icpertorium L
IFac. c. - ctum est. Quaeritur quoque de legitima liberorum uani P p. parte an ea ob omissum inuentarium denegari possit 3G i5igh. & vulgo responsum' est non denegari; de cruo tamen extra sse probauiliter dubitari potest. Nam si haeres de proprio homicia. legatarijs expendere cogitur, cum haereditas non est m Bari. in siduendo, ni agis etiam videtur legit; ma,id est, debita authen . sibi portione priuari eum post e, si inuentarium feta Iea cuni apparuisset forsitan non legatis tantum solue testarer . dis, sed etiam legitimae haereditatem suffecisse. Con- , adtest. sequenter&illud in maxima semper controuersia fuit, jatria. Ρ an ut Falcidiae sic & Trebelliani caelucro , inuentari j
ΜViuola missi culpa haeredem priuet. Vtranque partem musti detro Iasib. iis graue aut bores descia lut,ut nonnulli discernere ' nol. Marcel. quiuerint, lux nam esset crubrius recepta, quam&iu-
ad Hed . ii litium disceptatione sequi pollent. Recenti 'The5o. res tamen videntur velle id quod de Bart. asse uit non p L.f. te i nixxi Trebellianica; quam& nos aliquot rationibus f). ι. ad coiit inabimus, hoc enim satius est,quam in authoriunmiris. cizatione diffundi. Non fatilet certe hoc silentio pro . sibi. maiy. xpriturus Iustinianus, qui verbosis ubique procem ijsoithiciis studium suum in nouarui legum con- j. sed uuia commemorate solet; nec temere nobis licet quod in Falcidia statutuest, ad Trebellianicam pextendere, cum differcntiae cui densit ratio. Siquidem in-- uentarium in longioris dei: betatio his locumqsuccen
sit. Igitur, biolim nulla opus fuit deliberatione, ibi nec
419쪽
nunc debet habere locum ' inuentarium , veluti in 'ulenta haereditate, in Qua specie tota haec controuersia procedit, nam si soluendo non est, quarta deduci nequit, nec ista tunc disputatione est opus. Sed & haeres, qui aes alienum & legata uniuersa persoluit, saepissime lucrum consequitur ; apud haeredem vero fiduciarium, id est, rogatam restituere, nihil unquam si diuersim seu teritiam sequeremur remaneret, nisi sortEquid maliciose subtraxit;& iniquum est contra quo cunque graues &honestos viros peruersam suspicio- ' .nem inducere; quam si admiserimus, consequens etiam erit, ut aduersus eum de bonis restituendis in litem quoque iuretur; quomodo enim ibiam quartam, r Arguset uam iure sibi retinere potuisset, subtraxiste cum su- tutor,tytii picabimuri quod tamen ut inauditum, sic&iniustum reperto -
a esse arbitror. Quin α incerta saepe fidei commilli rium. f. conditio dubius e exitus est; Veluti si quis sine li- aead,
beris decedat restituere est rogatus; nonne iniquum ni t. tat. erit quartam illic impediri eo praetextu, quia non factum est inuentarium , cum haereditas locuples&sideicommissi, ni sub incerto euentu pendeat 3 Redit auten sere ex inuentarij consectione quaedam ad de sun FIn . hincetum iniuria, qui vulgo creditur non soluendo suis: nobis. in 'se,qubd nemo bona eius sine inuentarij cautione suc auobe. decipere voluerit; quae fortassis ratio etiam est, quare haere
apud Francos usu moribusque receptum sit, ut pro fastid haerede se gerere cum inuentari j beneficio nemo poc t D. . hinest, nisi ia a principe impetrarit, item ut proximio- nobis.
rem hoc beneficium impetrantem sequens excludat. πιι o. cyuaest Interdum tamen & cum inuentarium ractum est, cec canon
sare adhuc Falcidiam Bariolus - caeterique aduersus priuilegi. ius antiquum induxerunt; scilicet si haeres facto inuen-x d. y. . tario nihilominus aliqua surii puerit vel caelaverit;& hinc nob. Iustiniani vi utur aut horitate, qui compctere ait Fal- γ Ca inau. eidiam; si nihil malitiose haeredes interuerterint. EG rhen. Icam si quid erit surreetiam priuilegium merebitur a- cum re mittere, qui concessa sibi potestate abusus Rest..Quae stator. C. opinio magis etiam adstrueretur, si negativa particu- ad leg. Ia ex textu tollatur, eluti notauit quoque Accursius. falci .
Sed tamen Cyni opinio I meo iudicio vetillinia est ; ut . 'qui
420쪽
ut rein surripuit, non omnino beneficiu in legis Falciatae amittat, ted in ea duntaxat re , quod& veteri i reo mul' pobtinebat,nec immutatum expresse comperitur,'&ν. ad leg. ea inductio,qua superius usi sumus, ex subintellecto
ki. sensu,& contrario tantum id probat, & negatio etiama c. prae in Graeco est exemplari, nec sine ea consisterere id concipimus. structio potest. Quamobrem temerarium fuerit alute C. de ρο- veteri discedere. Certe si inuentarium nullum essetf
pella. ctum, tum oblegitimam fraudis pia sumptionem, i ficiari nemo post et, amitti Falcidiae bcnencium , alii uentarium prodesse sane debet illa verba Iustiniani, ex quibus id illi colligui, loquuntur ante inuentarium factum & ut etiam significaret amitti Falcidiae beneficium, non esset tamen nouum po steriores leges per 5 L. non est priores h declarari ; videlicet ut id in re tantum surrepta noui . V. intelligeremus, neque enim facile correctio inducende legis. da est , & iniquum est ruti tuem grauius puniri, quam
deliquerit, ac obleuis sorte rei subtractionem toto I cro privari. Iam vero siquis bene Iustiniani verba imspexerit,videbit ea minime ad hanc quaestionem fac re. Vult enim plerosque ad Falcidiae legis auxilium d currisse, qui rerusurreptione ipsi Falcidiae occasionem, . praebuerunt; quod ne amplius fiat, &vt incontamin ta legis maneat authoritas, nullusque dolus ab haerede committatur' inuenit Iustinianus inuentari j cauti nem, qua obuiam eatur haeredum fraudibus. Nihil it
que illic inducitur de Falcidiae, si quid fuerit surreptumiamissione. 'TEM extraneus haeres testamento institutus, au t ab 1 ntestato ad legiti imam haereditatem Vocatus, potest aut pro haerede gerendo, aut etiam nuci voluntate suscipiendae haereditatis haeres fieri. Prohaerede autem gerere quis videtur, si rebus hora reditarius tanquam haeres utatur, Vel Venderi d' res haereditarias, vel praedia colendo locari/doue, M quoquo modo voluntatem suam declaret, Vel re, vel verbo de adeunda haeredit