Ethica epistolaris seu Epistolae morales ad usum familiarem vario argumento scriptæ authore p. Michaele Pexenfelder, soc. Jesu

111쪽

in propter ad micum scribit Epist. ad

Lollium... Animum rege, qui nisi paret, Imperat, hunefrinnis,hunc ἔκ eo se ca-

Ne sine, ut erumpat instar canis rabui , die de em in obvios figat. Si vis nomen inter Sapientes mereri, iracundiam cohibe , vindi- eandi cupiditatem coerce i pusilli animi est, ait Romanus Philosophus, rebus parvit OG fendi, di ab ira vinci. 'uo qui est in ar,magis es placabilis ira, Et faciles mor- mens generosa capit. Iuxta effatum sacri parce miographia Fatu- flatim indieat iram suam 1 qui autem dis mulat injurians, cal idus es. Prov. ιδ. Fecit hoc Saul, recens in Regem Hebraeorum electus, quem eum maledici quidam etiam connvitiis insectarentur , illi di Habat se audire. l. Res. io. Nihil gloriosius potuit debac inauguratione diei. Adde laudem hanc

caeteris tuis ornamentis ,-mereberis inter victores, expugnatores, non tam urbium.

quam perturbationum, adscribi ac celebrari. Valere te iubeo,& vincere pugilich, postqης victoriam triumph rλ

112쪽

rhua Epistolaris.

AD THEODORUM SALVIUM

I saltibvi malarum suggestionum, Osc Ialutis fluctuantem .

COUlatoria. Uid est , quod adeo delicias animum, charissime Theodore i ut scribas,parum abesse, quin spem salutis aeterna deponas, tanquam inemendabile sit malum, quo laboras ; insuperabile, quod toleras. Quereris, perpetuum tibi bellum cum hostibus internis esse a nullam quietis partem concedi ab insultibus di aggressionibus saluti tuae in sidiantium 3 gravissimas di pene continuas imis pugnationes insurgere, adversus fiduciam in divino auxilio reponendam i frustra coelum precibus pulsari ab homine, aeternis ignibus destimato ; affictationibus corporis non mi, ligari pugnam , sed exasperari 3 identidem tibi vocem at aures insonare a frustra agis iactum est a coelo proscriptus es 3 quid irritis animum consiliis satigas i non es volentis,

out eurrentis, sed miserentis et U; proiectusas a facie illiin, qui quem destexerit, quis praerit corrigere ' EM. γ Cede DE O , di

113쪽

'o Ethica Epistolaris.

quo te Fata trahunt , eo sponte sequere; δnumero infelicium es ; fatalis te necessitas urget; da te laetitiae, indulge geniali vitae, ne bis cogaris esse miser , di temporaneas Geis rumnas cum sempiternis sociare. Atque hos ictus irrequietus malleus ingeminat, di acerbum reddit , quod spiras. In hoc equuleo quis perseveret i quis non abrumpat istos cruciatus . di non repetat illud antiis quum t Ad inferos haud segniter eundum est Nimis tu quidem haec a ecte,&non ex more hominis Christiani. An nescis, quod Iobus inclamat i Militia es visa hominis smper terram et id quod etiam in nostrum pudorem Philosophus Ethnicus agnovit. Sene ea ad Lucilium epist. 3 6. Vivere, ait, mi Lucili, es militare. Nunquid enim in hoc nati , vocati, educati sumus e in hoc, lustrali fonte abluendi, sacramentum diximus, ut militemus , di pugnemus e De arduitate hujus certaminis Cyprianus lib. de mortalitate et

Obsessa mens haminis, O andique diaboli infe atione vastata, vix occurrit singulis, quomodo re universis Est ergo perpetuo standum in excubiis, imo versandum in acie, & strenui militis ossicium exequendum.

Haec est tessera Christiani bellatoris: in secu-: ritate

114쪽

ritate periculum cavere, in periculis animo praesentem esse , non te deseret Ille, qui hanc pugnandi necessitatem tibi imposuit. Nec primus es, nec postremus, cui haec animi tormenta sunt experimenta, di pro exercitio virtutis , ac probatione fidei, D E O datae, testi. monia. Ipse Supremus hujus belli Imper tor, milites suos certamen aggressiaros , pro classico jussit incinere: Et ne nos inducas intentationem. Quibus verbis docuit, non vitare pugnati , nec declinare aleam , sed poscere vires ad sustinendam impressionem ho. stilem. Quis illo Antonio, Anachoretarum Principe , clarior hujus generis victorijs ρ quis nobilior triumphisy Et tamao in dimicationis fervore desideravit agonothetae sui praesidium e medius inter hostium phalanges. desertum se di destitutum ratus , postquam spectabilem habuit Adiutorem di auspicem belli sacri, exclamasse fertur: ubi eraου, bone IESU, ubi eras ρ ecce plagas in tuam gra' riam excuras: acriter quippe ab Orci tendibrionibus diverberatus fuerat: mox ad aures vox allapsa : Tecum eram, Antoni, tuam si micationem spectabam, tibi virtutis famam. mictorias coronam jam tum parabam,qsa -

fere

115쪽

'r Fibica Epistolaris.

ferebas. Et nonne Heros ille per orbem eanotatus Paulus, antequam adoream a Summo

Polemarcho referret, per simulor earnis, di concupiscentiae colaphos ab Angelo Satana probandus fuit i Solenne est huic militiae. . rerum horribilium obiectu auctoramentum sibi re. At monstra terrent infanda, di vel cogitatu detestanda ; hoc ipsum est, quod te solari possit ; invitus pateris teterrimas larvas. Haec terricula sunt artes veteratoris Acherontici, quibus plurimos Panica formidine attonitos in perniciem inducit. De eo Jobus: Sub umbra dormit in secreto calamir umbras amat, di in umbris tendiculas suas

abscondit & quidem latebras sectatur sub

calamis, hoc est, in arundineto ; solent enim arundines foliorum motu strepere, di evanido sonitu aures percellere: id agit Panurgus. ut inanem timorem excitet, di animas coelo charas in dissidentiam de misericordia ac bonitate Numinis praecipitet. Tu fac animo sis intrepido, di ride hos insultus. Alius hostis saepe periculose contemnitur ; hic debellatur contemptu. Potest quidem tempestatem ciere , sed non potest mergere 3 potest arborem concutere , sed non ab altii radicibus revellere et dolosus vitrorum artifex est Orcus, lo-

116쪽

Eulea Epistolaris. 93

ea as ut gigantes, muscas ut elephantos reis praesentat ἱ non magis timendus, quando in giganteam molem intumescit , quam cum culicis in modum extenuatur. Falsis religionibus animum tuum concutit I scrupulos

tibi iniicit , di tanquam scopulos proponit; ibi te timere iubet, ubi non est timor; tenebris mentem involvit, di de nocte omnia terribiliora reddit ὁ varia monstry ferarum ob oculos pingit, ut larvis percellat ; novit te natura timidum, & ideo fatuos ignes excitat, ut te spectris territum in paludes agat; solet enim hoc accidere meticulosis 3 pinguiores

exhalationes ac vapores motu accensos obiicit,tanquam nocturnos viae duces,ti incautos

in fossas ac voragines impellit, errabundae sunt flammae , illudunt oculos nimium credulos, maligno lumine facem praeserunt, ad avia , devia abducunt. His tenebris involvit hominem erronea conscientia. . Aliunde quoque caliginem tibi offundunt, nescio, quae anxietas, & sini stra persuasio de Praedestinatione, quam vocant Theologi, seu Electione ad beatitudinem aeternam. Numerus salvandorum nimis stricte a te contrahitur; fauces Tartari aequo latius panduntur;

verba illa Christi, Matth. ao. Multi sunt

117쪽

vocati , pauci electi. Et illa Matth. 7. Lara paria, s statiosa via es, qua ducit ad perditionem , ct multi sunt, qui intrant pesteam. Angusta porta, s arcta via est, qua dueit ad vitam, se pauci sunt, qui inseni.

unt eam, totidem tonitrua di fulmina tibi via dentur, quae aures di animos percellunt , di spem salutis .dubiam reddunt. HIc iterum laboras in Sirtibus, nec satis assequeris verum, de Pradestinatione, seu Praelectione sensum Procul cum Stoica , di haereticorum nostri temporis fanatica necessitate, quasi miseri mortales, nolentes volentes, absoluta di de eretoria Numinis sententia, ac severo praeludicio , destinarentur ad sempiternos rogos,

qtubus irretractabili Judicis supremi saevitia

exurantur, cui sola ratio puniendi sit, voluntas punientis.Facessant hae ab auribusChriastianis voces, in DEUM ac Superos contu meliosae: stat rata divinarum litterarum firmitas : DEUS neminem deserit, nisi rius ab eo desertud te neminem condemnat, nisi meis ritum. Madium Augustinum audi; is pulchrE di graviter eap. a s. de Gratia di Libero Arbitrio r DEUS, inquit, teddit mala promatis , quia justus est i bona pro malis, quia bonus est: bona pio bonis , qMa

118쪽

hanas se justus es t solum non reddit

mala pro bonis, quia injustas non est. Neque dicas , quod DEUS praesciust , certissimo

eveniet, ergo non est in hominis potestate, bene agere , quem praescivit male acturum. Qui subtilitis respondent, distinguunt dupli-eem necessitatem , Antecedentem di Consequentem; prior cum libero arbitrio stare non potest, posterior potest. Sed meum non estν

haec in epistola acutius tractare: auctoritatibus te duco , quarum altera memorati Praesitis Hipponensis lib. 3. de Libero Arbit. Sicut tu memoria tua non cogis facta esse . qua praterierunt: se DEUS praeficientia sua non cogit facienda, qua sunt futura. Altera Ambrosis, qui breviter di nervoser Nonasὸ

praedestinavit DEMS, quam praesciret: se

quorum merita praescivit, eorum praemia praedestinavit,lib. a. de fide. c. Plura non adjungo in materia quam quidam vocat Labyrinthum , mille maeandris & erroribus implexum, profundissimum divinorum conis filiorum pelagus , nulla rationis bolide investigandum , in quo complures, velificantis ingenii temeritate abrepti,di ad scopulos allisi, naufragium salutis fecere. Hic locum habet illud Ecclesiastici c. 3. v. 12. At fora

119쪽

fueris. Potius id agendum, quod monet D. Petrus epist. a. c. I. Satagite, ut per bona opera eretam vesram vocationem se electionem fuciatis. Et loc. cit. Siracides, postquam eonsilia & seeleta DEI non esse scrutanda docuit, subiunxit: Sed quaprae is tibi DEUS, ista rogita semper i reliqua fac missa. Serutator es majestatis, opprimetar a gloria.

Prov. a s. Atque haec contra curiositatem cognoscendi Arcanum Hadestinationis. Pie , di ad mittendam istam anxiam fluctuationem salubriter, Thomas ille Theodidactus reseri , quendam his fluctibus agitatum , ad aram, velut ad oraculum, se prostravisse,& de perseverant ia sibi metuentem , altius in divisae voluntatis secretum se immittentem, hoe in. terius responsum tulisse: ui hoestres, quid facere velges 'se nunc , quod tunc facturus esses, di salutis te securum existima. Abstersit ea vox tristitiam animi, & fiducia aesolatio plenum ab Aris dimisit, Thomas Κ-pens de Imit. G. lib. t. e. as. Ad hoc ipsum asyl u in te recipe ibic anchora fage, quando peris turbatione hujus Arcani te lactatum advertis. Nune ad salvandorum , seu Libro vitae in.lcribendo turn numerum quod attinet, expa vescere

120쪽

pavescere te , ais, quoties cogitas, immensam hominum multitudinem in censum damnania dorum venturam. Non reprehendo hunc timorem , si limites non excedat prude vitae.

Scio , quid Regum sapientissimus in suis Proverbijs asserat: Beatus homo, qui semper es pavidus, cap. 28. v. i q. ti Jobus probatissimae vitae Princeps. non dubitavit hunc meritum consteri c. '. v. a 8. Herebar omnia opera mea,siens, quod non parceres aelinq*emti. Inter scopulos nempe navigamus I Q imus navarchus Timor est.; secure vehit ar, qui in malacia quoque temptitatem metuit

Sed hic ipse Timor, qui ad clavum sedet, da ad moderamen Rationis cursum flectat, similis attonito stppebit, di, quid agat omi

tatve,haerebit. At terrent vivae voces e cathe dris, mortuae ex libris , quae exiguo mortalium numero januam caesi aperiunt. Protriuta sunt illa argumenta , ducta ex paucitate Hebraeorum , ex AEgypto in Terram Promissonis proficiscentium: sexcenta millia virorum erant, qui eo tendebant: Josue & Caleb soli pervenerunt, Exod. t 2. Et aureum jlludos Chrysostomus pro concione dixit, Antio, chiae in urbe vastissima , di centum ac amplius hominum millia continente, vix cen-