Honorati Fabri societatis Jesu Ad P. Ignatium Gastonem Pardesium ejusdem societatis Jesu epistolae tres de sua hypothesi philosophica

21쪽

exigens extendi impenetrabiliter, Cui tamen exigentiae, Deus possit non facere satis. 2. Nullas qualitates admi ttit, n is modat es , ego

alias non modales etiam admitto, pura , impetum, Calorem , lumen; praeter supernaturales habitus scilicet fidei, spei, Charita tis, gratiae sanctificantis,' luminis gloriae, M characteres in susceptione aliquotSacramentorum impressos. 3. DOcet, Vacuum omnino repugnare, quia, inquit, Concipi non potest, nisi ut extensum: Ego certe vacuum intra.mundi ambitum esse, non puto, quod tamen repugnet nemo dixerit; immo excia mundi pomaerium, nihil nisi vacuum est. 4. De Geometricisdemonstrationibus, merito dubitari posse, dicit, an sint Verae; quis amabo annuat, saltem Geometra i s. Vult mentem notiorem

22쪽

esse; quam corpus; quis unquam 'Corpus esse negavit i mentem sane multi, perperam licet; 6. Rerum creatarum notitiam a notitia Dei, qua scilicet Deum cognoscimus, pendere dicit, quod numquam 'ausim adstruere, Cum monente

Paulo, per visibilia ad notitiam invisibilium perveniamuri T. Item perfectiones Dei omni alia re perrectius a nobis cognosci, Cognitione scilicet naturali; Cur ergo de illis Theologi tam acriter disputant, Cum tamen de geometricis demonstrationibus numquam dispute

mus t 8. Quidquid persectionis

objectivae repraesentatur, Vel exprimitur idea nostra , seu cognitione, re ipsa esse, & existere m objecto : multa tamen Cogitatione fingimus , . quae reipsamn existunt. 9. Deum omnia , Velleverari; certum tamen est, Deum multa

23쪽

R EPISTOLA

multanolle. Io. Deum unicam ω solam causam esse; ego causas seeundas etiam agnosco: II. De Infinito disputandum non esse , multa certe de illo disputavi. I 2. Mundum esse indefinitum , id est, nullis

finibus contineri, mundo tame certos fines Deus posuit. II. Causas finales, seu fines reru examinandos non esse; ego finemrerum in Physicis maxime considero. 14. Erroremnihil aliud esse arbitror, quam assensum object o falso datum , ad luem Deus ipse concurrit, quod tamen Cartesius; negat.. II. Inter modos Cogitandi, operationem l oluntatis Collocat: velle haud dubie, non est cogitare- I6.. vult, omnia a Deo esse praeordinata ; egonea prandefinitiones, nec praede verminationes probo. 17. Laborandum Hen esie ut cum libertate

24쪽

BRIMA W

Hivinam praeordinationem conciatiemus : Conciliamus tamen Minerito. 18- Hominex semper ma-IQ. judicare, cum obscure Uer Ptis assentiunem et omnis ergo assansus probabilis proscribendus est. 19. Cognitionem distinctam

aliam esse a clara; Discrimen non. Video. Eo. Deum nobis indidisse Claram, ideam, seu notitiam sui: --Iur un tabula rasaia Addere sieniamum a fere alia, puta omnia dubia ero falsis habenda esse idem esie cogitare, seneste, velle, mentem solam sese cogitatione videre; Per se notum esse, quod res illa,q novit aliquid per fectius, a se non sit. Errorem, voluntatis non intellectus esse piAffirmationem Mnegationem-dos volendi esse; Raro nos usas.sentiri, quae claro non percipi-inus, ire non esse quid mer

25쪽

EPISTOLA

corporeum; Distinctionem rea- Iem inter substantias dumtaxat i tercedere ; ex his sane, multisque aliis , nullus me Cartesianum esse dixerit.

VII. Fateor tamen, aliqua esse in hoc genere apud illum , quibus assentior ultro, & quae aliquot annis ante,quam ille sua typis mandaret, jam docueram. I. Quod Dei conceptus , seu definitio existentiam necessari importet, ac proinde Deum existere, per se notum sit, saltem quo ad me. 2. EX eo, quod existam nunc, non sequi, me postea exstiturum, nec illud in mea potestate positum esse; at sequi potius, me ab alio pendere. 3. Durationem rei crea- tae esse ipsammet ejusdem conservationem: ac proinde durationem nihil esse aliud, quam actionum conservativarumseriem & fluxum.

26쪽

PRIMA. .

4. Cognoscere, seu cogitare non , esse Corporis, s ed mentis. s. Nobis intime perspectum δc notum, nos liberos esse, ac proinde, ut . dicere soleo, mihi tam evidens es . se, quod libere agam, quam quod agam ; immo Vult, nihil a nobis - evidentius comprehendi. 6. Mul- . tas qualitates modales esse. 7.Nullam rem, qualis sit, sensepercipi, sed mente. 8. a sensu objectum, exteriuS, puta colorem, non re-- praesentari, Vel attingi, sed senti- ri dumtaxat' affectionem organo impresssam: haec mihi sunt, ne quid dissimulem, Cum Cartesio communia , quamquam ego abeo minime accepi: non tamen dico , illum a me accepisse. ἰVIII. Ad Physicam descendo, Iam in Io. tractatus & F. tomostgessi; vix porro in tanta rerum

copia &sylva, cum Cartesio quid-

27쪽

piam mihi commune est, Primcharactetes literulas. prolxum illud proloquium Tomo Prmo Physicae praefixum lustrare flatis, ut vel inde manifestum fias' quantum ab eo, immo quam in cmnibus dissentiam; Tractatu pri moegi fusissime de Corporeo quan to, presso & tenso, denso&rarc gravidi levi, opaco M Saphano illud corporeum quantum; ex sui minimis constans a illaextensio,al eo distincta, per quam penetrabiliter, Velimpenetrabiliter extendi. tur, eaque maior, Vel minor, id est perfectior, vel imperfectior, in infinitum; numquam illi, ut puro, in mentem venit: pressi intensi, rari dc densi rationem, Iuxta modum-mentem Aristotelis, tam religiose, dc tanto cum rigo, ut multi exiis Vocans ,resili rint;

re ibidem explicui quos Peripateticos

28쪽

li rint, Aper intrusionem, vel ex ol trusionem Corpusculorum eXpli- , cuerint; cum tamen per maj oremi clumtaxat, aut minorem extensiora nem eidem materiae, vel substan-ὶ tiae accedentem, rem totam egori definiam; Cartesius longe aliter et nimirum per liberiorem, vel mia si nus liberum Campum, ad cien- dum motum; gravitatem Vero M

levitatem explicat per impulsumi subtilis materiae: ego per Verami, Mabsolutam qualitatem physicani3i nimirum impetum innatum, abj ipse corpore gravi realiter distine 'ehum, quo scilicet ad centrum sui globi semper inclinat, & si ab eoi dissitum sit, 'ad illud fertur motu I i accelerato, aucto scilicet singulis; instantibus impetu, ex quo impe- rus intenditur, & motus accelera Eur. Diaphanum ipseperi orosin. Gmnem partem rectos, a caelesti

29쪽

materia, ut Vocax, seiuglabulis, sibi factos de apertos ego Vero per partes in densitate & raritate homogeneas , secundum lineam rectam dilositas. quantum in Ia,sa Cartesio dissentiam, sianum

IX. Ad motum Localem venio, de quo plurima scripsi, tumsingu- . Iari Codice, tum in Metaphysica, . Variisque appendicibus, tum de- .mum in Dialogis Physicis, in quia

hus nonnulla, quae omissa fuerant addidi, pauca obscurius pro ta explanavi, immo M aliqua emendari, quae incauto exςiderant, utjam monuisse memini in rςspo sione ad Borellum, quamsimul una cum aliis apologematis editurus sum. Ante omnia igitur, impetum statui, causamscilicet motus, non efficientem sed formalem 3 cum

enim motus nihil sit physicae enti-

- - tati a

30쪽

xatis, causam essicientem stuproductivamnon habet; impetus autem n turam, Causas, effectus, productionem, Conservationem, destructionem, determinationem, intensionem, remissionem, prOPagation*m , aliaque huj usmodidi entissime discussi, & in eo,

qualitatem absolutam a mobili de motore distinctam agnovi: multa deinde de motu naturaliter acCelerato, Violento, reflexo, mixto, Tecto, circulari, in planis inclinatis sursum atque deorsum, item de projectis, latis, tractis, pulsis &c. in quibus omnibus a Cartesio dissisentio. nullum ipse impetum agnoscit, eram scilicet &absiautam qualitatem; Vult, totum motum

ab initio a Deo productum fuisse

eundemque semper manere, traduci tantum ab uno corpore in