장음표시 사용
31쪽
ctum, quod certe abhorret Phil sephia Peripatetica: docet praeterea, idem simul moveri & non 'moVeri, actionem motus esse in mOVente, non in mobili, nihil moveri posse, nisi per circulum; Deum omnium motuum solam causam esse; nihil reale&posit vum in Corpore moto reperiri, quod quiescenti non insit; Legibus naturae adVersari, ut quiescat id, quod semel moVetur; aut moveatur, quod semel quiescit; omnem motum ex natura sua re-' ctum esse, motum motui minime contrarium, sed quietem; mutabilitatem creaturarum Immutabilitatis Dei argumentum esse; rem
ruamlibet tendere ad permanenum in eodem statu. Cuncta haec
Doctrinae motuum a me traditae penitus adversantur.
32쪽
lx. Habet praeterea septemregulas circa motum' imprinum mo-
tali ab extrinseco, quas ego falsissimas reputo, ac praedicta: Doctrinae omnino repugnantes; prima est, si duo globi A. B. perfecte a quales, aequali velocitate in sese invicem in directum impingantur, - A. scilicet dextram versus, &B. Versus sinistram,reflectitur uterque in
i dem velocitatis gradu. haec regula, ut dixi,falsa est, cum nulla ibi reflexio interveniat, sed novi impetus producto, ut suo loco demonstravit secunda est, si A. sit tantulo major, quam B.,hae refle-ectitur, ilis vero versus dextra tendere pergit: Haec etiam falsa est; A. quippe si tantulo major sit, repelletur a B. versus sini. Bram; fieri tamen potest, pro diveraniole, ut A. vel repellatur
33쪽
a Bia et sistat, vestre pergat me sus dextram, tardiore licci momo tertia est, ssint, aequales, M A. moVeatur celerius , quam B. a quali deinde motu uterque ad de tram ibit: hoc quoque falsum est; sed A. repelletur a Ba versus sinia
stram, tardiore motu, in B. vel ciore ab A. versus dextram. Qua
ra est, s B.omnino quiescat; α si paulo major, quam Aὸ hic imp ctus in B. quocumque motu . illum' non movebit loco. hoe falsissi mum est, B. quippe movebitur ab
A.,&A. reflectetur, quamquam tardiore motu, non aeque Veloci,
utvult Cartesius. Quisita est, si R. quiescat, M sit minor quam B., Echic in illum impingatur , ambo deinde versus unistramaeque Velociter moventur : hoc aeque falsum est , si enim B. sit tantulo majO A. quidem movebit sinistram ver-
34쪽
sus, , Celariore mota, cic verssis eamdem ibit, longe tardiore. SeX-ta,si sint aequales, & B. quiescat, hic repelletur ad dextram, ω illa reflectetur. nihil falsius r nam B. quidem pellitur, sed A. sistit, ut
suo loco demonstravimus. Septima demum est, si A. &B. III eandem partem deXtram mΟVCan-εur, & B.. sit major, & tardiusmoVeatur, ac proinde A. in illum incidat; si excessus celeritatis sit major excessu magnitudinis, . A., ita pellit B. ut deinde uterque V rius dextram moveatur , aequali motu; hoc etiam falsum est, ut constat exdoctrina in Dialogis explicata. Cum autem potissimum doctrinae Cartesianae fundamen tum in motu positum sit; vel inde perspicuum est, quam parum mea illiconsentiat
35쪽
M. Secundo Physicae tractatu, egi de calido, frigido , humido, sicco, molli, duro, liquido, aliisque sensibilibus corporum statibus, item de Luce ac Lumine. Calorem Cartesius explicat peragitationem partium tertii elementi , tactam a subtili materia liberiorem campum nacta; ego Vero per, Veram, realem, physicam M absolutam qualitatem, cuius effectus est, rarefacere, re l-Vere, εc partes homogeneas calidi Congregarer ilIe frigus explicae Per quietem earundem partium, ego contra per motum subtilis hu
midi, calidi P sdividentis. ri
midum explicat, per motum par tium textii elementi, siccum per . quietem , ego contra, cumPhil
lapho , humidum proprie illud este dico cujus minima Physica
certam x determinatam figuram non
36쪽
non ita postulant, quin ab extrinseco facile mutari possit , contra Vero siccum. reliquos status corporum eodem modo explico , nimirum per diversam commixtio nem & diversum plexum partium calidi, frigidi, humidi, Iicci; in Luce ac lumine toto coelo inVicem discrepamus i ille quippe nihil aliud vult esse Lumen, nisi motionem, vel actionem Caelestis materiae, sim globulorum seu partium secundi elementi, ego Vero absolutam qualitatem reputo, quamVis alioquina puro calore minime distinctam. XII. Tertius Tractatus est decoloribus M nis. utrumque argumentum multis propositionum centuriis prosequutus sum, in quo a Cartesianis placitis longissimEabsum. nempe ille Varios colores explicat per Varios Vertiginis mo-
37쪽
tus globulorum secundi elemenati, in retinam ili serum ; ego Vero per Variam modificationem radiorum luminis in oculam alapsi , petitam scillaec a diversa ratione continui S discreti, id est, a diversis commixtionibus Iuminis 3 umbellarum, ut loquitur Philoso plaus, &totamremistam Colommiperspicuis juxta atque selidis sin
damentis inaedificavi , sonorum Mero, in reciprocis & alternationi-hus subtilioris aeris, veIaetheri. motibus, vel appulsibus ita funda' i, ut acutiratio a frequentioribus: vel spissioribus ;. graVis autem a rari
risibus M mi Sfrequentibus petatur; ratio vebo hujus Mili ius ni, puta iubae, fistuli Cytharaeda tali modificatione talis motus Vrg. a crispatione qiuadam in Cy rdve sis spiris , seu vertima, & ab His hujusmo'
38쪽
. . PRIMA.. ude his apud Cartesium altum Mentium esti illii enita satis fvit
dixisse: generatim, in sono totum aerae moveri, quo nihili falsius. ex cogitari poterat..
XIII. In quarto Tractatu , de odoribus M saporibus primum egi, ω ni fallari evici, odorem inesse Iinitur,. clusus: afflictu, olfa stus organum afficitur ; Saporem Vero corpusculis quibusdam saportlarn, hum et dilutis ac ma ratis, Ac ab eodem quasi vehicula in organum Gustus ita invectis , ut eo illapsu
afficiatur :: Varias autem, Odorum
saporumque species; definini, &multis illustravi experimentis. De his autem nihil,. aut sere nihil C ar resius, dixisse contentus genera' tim,i cuncta haec per morum fieri. Quisquis ea leget, quae juXtameritodum geometricam stiper has dedimus in lucem , fateri coge-
39쪽
tur, me in has, a Cartesio maxima dissentire, uti M in iis, quae prosequutus sum eodem traliatu de intensione, remissione, diffusione, sphaera activitatis, refractione Screflexione qualitatum , Cartesius certe nullam qualitatem abit inmadmittrii nullam igitur qualia intum vestactionem, dissu nem. ω non tam dies nocti dissimilis est, quam ego ,. in his omnibus h Cadi
XIV. Ad quintum Traamam venio, in quo triae illa principi
Corporis naruralis, materiam selliacet, sermam ω priuationem , cum Aristotele, religiosissime , iisdem Cum eo Vocibus usus, adstruxi haec xident Cartesiani, planis μrotundis buccis; sat stis. Hoc tamennon tacit, quin permaneam in hac sententia 3 materiam es t
40쪽
tentiam, quae nec est quid, nec quantum, nec qualm quisquis enim aliter sensit, & quampiam incitatem aiablutam agnoscit praemateria , Aristotolicus non est, formam etiam, rationem scilicee
illam qua corpus hoc, vel illud est, lignum V. g. lapis , metallum , forma quippe dat esse rei; id est,
species iIIa, ratio, iaγνιν, qua V. g. lignum est, ita materiae adhaerens, uineutra sine altera esse queat. Deforma materiali loquor , undeuriaque ens respectivum importar, quod substantiale dicitur, non tamen, nisi valde improprie, substantia. quod autem respectus substantialis concipi possit, veri Philosophi sciunt: in his sermanam
Aristotelis mentem, ni ratior,enu cleavi, eaque facilitate, quama ijor excositari non possit, Mostendi clarissime, quid in generationzB O fiat,