장음표시 사용
381쪽
Emancipatus. Emancipat s ob amitiati. Iri sui juris est, hic alieni; issi habet familiam , hic nullam: adeoque ille paterfamilias est, his non: item ille testamen inm facit, non facit, nisi in bonis istis in quibus pro patre familias habetur: iri institutus, est
heres extraneus ; suus & necessarius. Hodie cum emancipatim instar sui redactus sit. l. meminimus. C delegit. hered. in favorabilibus, sive lex de familia, si ve de agnatione verba faciat, putat Alciatus & emancipatum contineri. I. M. C. hic. l. qui se patris. C. Vnde liber.
Communi jure gJ Communi jure familiam
dicimus omnium adgnatorum, qui ex eadem
domo & gente proditi sunt, cognationem ; ut ejusdem familiae recte dicantur, qui ejusdem nominis sunt: etiamsi saguli propriam alant familiam, suiqν juris omnes existant, aut adhuc in potestate sint. Ac proinde patroni & liberti & omnes propinqui ad fideicommissum , familiae relictum , invitati intelliguntur. I ult. C. hie. Etenim cum fidei commissum familiae' relinquitur, ad ejus petitionem admittuntur, qui ex nomine desuncti fuerunt eo tempore, quo moreretur: quo in numero & libelli & filii quoque postea emancipati habentur. l. 32. in . l. 69. f. ult. l. 77. g. eum inter. F. delegat. 2.L Ii . 3 cum pater F. de legat. r. Domo. hJ Domin pro familia usurpatur Cicero bb. 1 o. epistol. sic: Ego necessitudinem conjunctam habui eum domo vestra , ante aliquanto quam natin es. Et lib. 13. sic: ne enu
382쪽
ΙNter donum & munus , hoc inter- lest, quod inter genus' & speciem.
Nam genus esse donum Labeo a donando dictum, munm speciem. Nam munus esse donum cum causa , ut puta natalitium b, nuptatilium c.
EXPLICATIO. Inter donum S munm. aJ Munus a dono tam i
quam Grammaticos, aliosque auiores separatur, Sic Plautus in Cisteli. Inde in amicitiam in Lnuavit eum matre ,stmecum simul: blanditiis, muneribus , donis. Cicero in Cluent Tantum donis datis, muneribuε perfecerat. Quid autem inter donum & munus intersiit, cum Iurisconsulti, tum Grammatici dubitaverunt. Servius dicit Donum proprie superiorum Deorum esse: Munus vero inferiorum. Donatus in Terent. Donum proprie Deorum, munus hominum. Jurisconsultus Ulpianus Donum , hic. quasi genus facit; munus speciem: propierea quod quae muneri dantur, dona omnia sint r
383쪽
in Dig. Tit. de Verborum Signis. 33s
at non colura. Quod hic addi inrtinus esse δε- num cum caussa ; ut puta natalitium, nupt licium ; non universe dicitur, sed propriὸ ac praecipuE de libertorum in patronos grati animi significatione. vide. l. qui Libertinus. 37. deoper. liberi. l. Iulianus. 37. F. de bou. tiberi. At i-tet J Cius Marcianus in l. munus. 2i4. infra. hic. videtur donum a munere distinguere. ubi Vide.
Natalitium. bl Hoc se lemne apud omnessere Gentes munus fuit L sede, si vir. I. g.pen.
de donat. ins vir. uxor. Symmachus lib. 6.vj1. 8o γ 8 i. sic. AEt um maneat hic dies, qua te nobis filia dedit: alicere etiam ingravata tibi jucunda munuscula ut lineam misi: puta mar- .garitarum. l. lineam. 26. ad Leg. Falciae t. siquuuxoris. 11. 3 si linea de furt. Plautus Epidico.
Inaurem tibi adferre natali die. Censet inus de die natali, ad Caerellium eaρ. 3. Id moris, inquit, institutique majores nouri tenuerunt ;ut cum te natali munus annale Genio solverent, manum a cade o sanguine absinerent: ne die qua ipsi lucem accepissent, alta demerent. Nuptaticium. cJ In nuptiis munera conviviaque semper fuere agitata. Munus, quod Curialibus datur post nuptias, aut uxorum ad Curiales introductionem. Suidas interpretatur. Didimus Homer. Ibad. 3. refert pro-vCIbium, γαμηλίαν , nuptiale munm dare. Uxorem ducens in Graecia, lautius cogebatur parare convivium. Testis Terentianus adolescens : dicens , Leuem ad caenam vocabo .
384쪽
meorum aqualium. Fuit 8c moris, in Sponsae Sponsi propinquis tempore Nuptiarum vestes donarem. Vicissim Noti, Amici, Propinqui Nuptae munera, nuptialia dicta. l. I. g. praterea. de tui. ct ration. di trah. l. tutor secundum. ix de admin. tutor.
Idem Lib. XLVI. ad Erictum . ΡRonuntiatio sermonis in sexu masculino ad utrumque sexum plerumque porrigitur.
EXPLICATIO. Pronuntiatio. at Masculino sermone, sexum foemininum, non modo extensiυa signimationis beneficio, sui hic argumento verbi porrigitur, vult Alciatus in sed maxime sermonis proprietate comprehendi ex l. I. l . o. f. I. l. tiberinti. I x. I hominis. III. l. patroni. II 2. l. Servius.111 1f hie. & iis quae ibi diximus, patet. ut ex ι siquis. 7 f. de jurisdict. l. ait Dium. I 6. I G jure fisci. l. hac autem satisdatio. ΣΟ. eum L seq. F. de adopt. I i. g. de eo. F. de pecul. l. I. ubi Bart F. de const. pec. o, multis aliis. I D E M g. r.
FAmilia μ appellatio qualiter accipiatur, videamus. Et quidem varie
385쪽
in Dig. Tit. ad Herborum Signis. 337
accepta est. nam & in res, & in personas deducitur. In res, ut puta in lege duodecim tabularum his verbis, adgnatus proximus familiam habeto. Ad personaου autem refertur familiae significatio ita, cum de patrono & liberto lo
quitur lex: ex ea familiab, inquit, in eam familiam, & hic de singularibus personis legem loqui constat.
Familia .aJ appellatio varia est, &deducitur, id est, dividitur, in res & in personaM.
Ad res relata pro hereditate & substantia bonorum ponitur: l. ult. C. hic. ut in illis Legis XII. Tabul. verbis, Proximus agmus familiam habeto , id est, hereditatem. Quo sensu similiae
erciscundae actionem , quae heredibus de dividenda hereditate competit, accipe. 3. quadam actiones. Inst. de action. Hinc familiae emptor, qui imaginaria venditione a testatore hereditatem emebat, dictus. Vip. in Inst. detestam. Quintilianus Declamat. 3o8. Non dixerim ego resamentum, cui libripens emptor familia, ct eatera juri nec6saria deerunt. Ad personas veris cum refertur, vel certas personas, ut libe tum continet, vel corpus aliquod, vel gentem significat. ut ex 33 seqq. eonfiat. De personis actum videtur cum familiae testator relinquit; P Bart '
386쪽
Bart. l. D. C. hic. de rebus eum de familia disi ponit. ι nam quod. ad SC. Trebest. Ex eafamiba. bJ Videntur legis XII. Tab. veiba fuisse haec Exeafamilia unde Numanis μι manu es, in eam fami madscribatur. ALGat. hic. IDEM F. II.
FAmilia appellatio refertur & ad
corporis AE cujusdam significationem, quod aut iure proprio ipsorum, aut communi universe cognationis comtinetur. iure proprio familiam dicimus, plures personas,quae sunt sub unius po- Ustate, aut natura, aut jure subjectae ruti patremfamilias , matremfam bas. , filiumfamiliaου , filiamfamilias, quique deinceps vicem eorum sequun-rur, ut puta nepotes , ct ηeptra, ct deinceps c. Pater amem familias . appellatur, qui in domo dominium e habet. rectique hoc nomine appellatur,quamvis filium noni, beati non enim solam personam ejus, sed ius demonstramus. Denique S pupillum patrem milias appellamus, & cum paterfamiliab moritur, quotquot capita ei sub-
387쪽
in Dig. Tit. ad Verborum Signis. 33 siecta fuerint, singulas familias inci
piunt habere. Singuli enim patrumna miliarum nomen subeunt. Idemque eveniet & in eo qui emancipatin f est rnam & hic sui iuris effectus, propriam familiam habet. Communi jure g timi. liam dicimus omnium adgnatorum: nam etsi patre familias mortuo singuli singulas familias habent: tamen Omnes, qui sub unius potestate fuerunt, recte ejusdem familiae appellabuntur, qui ex eadem domo ἡ &gente proditi sunt.
EXPLICATIO. Corporis. a J Corpus, ad appellatio refertur, aut jure proprio ipsorum, aut
eommuni cognationis nomine continetur. Iure
rorio familiam dicimus plures personas, quae sunt sub unius potestate, aut natura, aut jure subjectae. Hac enim appellatione non servi modo, sed & liberi, qui in potestate nostra sunt eontinentur : l. o. 3 familia. oel hae. F. hic. t ix F. de adoption. Hinc patresfamilias, matresfamilias, filii familias, dicuntur. l. N. F. de lib.Φρ h. l. s f. de his quisunt sivi vela jur. Ite in . Edilitio Edicto familiae appellatione M ifilii familias, & omnes, qui in servitio sunt, liberi quoque homines bona fide servientes, de-
388쪽
monstrantur l. 2I. 3. I. l. 3I. g. idem Pedivi. . isde AEdu. Edict. Eodemque modo in Edicto Vi bonorum raptorum familiae nomen eos, qui in ministerio sunt, continere dicitur, etiamsi liberi esse proponantur, vel servi alieni bona fi de nobis servientes. l. 2. g. familia g. vi bon. rapi. Eadem in Interdicto unde vi, familiae fit interpretatio. l. I. 3 familia. F. de vi , vi arm. I. hac. 3. pen. Matresfamilias. bJ QSae matrisfamilias nomine veniat supra, l. 46. I. diximus.
Neptes-deinceps. cl Familiae ergo appellatio in descendentibus ultra quartum gradum intelligitur. Pater autem familias. dJ Itaque patresfamilias dicuntur, qui sunt suae potestatis, sive puberes, sive impuberes, ι. 4. F. de his qui sunt
sui vel alien Iur. Nam filii cujuscunque aetatis sint, morte patrum sui juris effecti patresfamilias sunt. l. s. quan. dies legat. Hinc Tertul---in tib. de vita. veland. Materfamili s , ait, vocatur licet virgo , paterfamilias licuimetestis. Paterfamilias etiam fit Servus manumis.sus. l. . 1 qui testam. Dc.
Dominium. 3m dominandi. Nam non ab actu dominandi dieitur paterfamilias ;potest enim aetate, judicio, vel alia ratione impediit; ut si sit pupillus, furiosus, liberos, servos, domi non habeat; text. hic. ct l. 4 l. 3. 'F. da his qui sivi vel ali. jur. sed a potentia; ut si liberos, servos haberet; aetate, judicio, valeret; jure potestatis jus in eos exerceret.
389쪽
in Dig. Tit. ad Verborum. Signis 3 I
Emancipatim. Emancipatm opponitur Inli amitim. Ide sui juris est, hic alieni; issi habet familiam , nullam: adeoque paterfamilias non: item ille testamen inm facit , hic non facit, nisi in bonis istis in quibus pro patre familias habetur: ide institutus, est
heres extraneus ; suus & necessarius. Hodie cum emancipatim instar sui redactus sit. l. meminimus. C delegit. hereae in favorabilibus,sVe lex de familia, si qe de agnatione verba faciat, putat Alciatus & emancipatum contineri. l. in. C. hie. l. qui se patris. C. Vnde liber. Communi jure. gJ Conrinnianista refamiliam dicimus omnium adgnatorum , qui ex eadem domo & gente proditi sunt, cognationem ; ut
ejusdem familiae recte dicantur, qui ejusdem nominis sunt: etiamsi singuli propriam alant familiam, suiqν juris omnes existant, aut adhue in potestate sint. Ac proinde patroni & liberti & omnes propinqui ad fideicommissum ,
familiae relictum , invitati intelliguntur. I ult. C. hie. Etenim cum fideicommissum familiae relinquitur, ad ejus petitionem admittuntur, qui ex nomine defuncti fuerunt eo tempore, quo moreretur: quo in numero & libelli & filii quoque postea emancipati habentur. l. 32. in n. l. 69. s. 77. 3-glegat. 2. Ii . g eum pater F. de legat. r. Domo. hJ Domin pro familia usurpatur Cicero bb. 1 o. epistol. sic: Ego necessitudinem conis functam habui eum domo vestra, ante aliquan-ro quam nat- es. Et lib. t 3. sic: Sua ne enu-P 3 merem
390쪽
merem totam domum tibi commendo. Virgil. t. AEneid. . Ascanius omnisique domus. Et iteriain: Da propriam radimbrae domum. Et lib. s. Hie domin AEuea eunctis dominabitur oris. Sunt tamen qui appellationem σικου, domin, latius volunt patere quam πατρυιας, famiba. Did Erasmiis ad cap. 2. Luca cap. 4. ad verba:
aequoderat ex domo ctfamilia Daseris. IDEM M. III.
SErriiutum' quoque solemus appellare familias, ut in Edicto Pra toris ostendimus sub titulo de furtis, ubi Praetor loquitur de familia publicanorum. Sed ibi non omnes erus, sed corpus quoddam fervorum demonstratur hujus rei causa paratum, hOg est, vectigalis causa: Alia autem parte Edicti omnes servi continentur, ut G hominibus coactis, vi bonorum raptorum : item redhίbitoria, si deterior res reddatur emptoris opera, aut familiae ejus; Et interdicto unde vi, familiae appellatio omnes servos comprehendit.