장음표시 사용
411쪽
in Dig. Tit. de Herborum Signif
EXPLICATIO. Pomum. aJ Pomi appellario, generalis est omnium fructuum qui ex arbore esui apti proveniunt, sive molles, sive duri sunt: & ea nuces , & ficus, & uvae duracinae, & purpureae, &quae ejusdem generis sunt quas non vini causa habemus , quas Graeci appellant, continentur. Nuces, ficus, poma dici ostendit Pallad. in Epigram. de nuce, sicubus. Martialis
Epigram. 2I. in xeniis. nuces pineas poma vocat. Imo Macrobius. lib. Saturnal. cap. I9.
Nuces dici, tradit, a quibusdam omne pomum, quod soris duro tegatur, & intus habeat quod esui est. Idem lib. a . cap. 6. Cascelli JCti dictum urbanum refert: Lapidaim a populo ratinius , cum gladiatorum munus ederet , obtinuerat , ut AEdiles edicerent, ne quis in harenam
nisipomum misisse viatit. Forte iis diebus Cascellius consultus a quodam, an nux pinea pomum esset ' respondit: Si in Vatinium missurus es, pomum est. Cum itaquEappellatio tam generalis sit, quaesitum fuit, an is qui fundum vendiderat ea lege, ut poma fundo liceret excerpere, censeretur uvas vini caussa paratas simul etiam excepisse λ Et respondit Paulus, nuces, & ficus ,
duracinas uvas duntaxat, quas non vini caussa haberemus, exceptas videri. Quae autem ad vinum uvae paratae essent, venditas esse.
Duracina . b J Uvae duracina sunt , quae propter acinorum duritiem iunde quas durus
412쪽
acinus dictae. Plin. tib. I . nat. hor. cap. I. tutae sunt a frigoie , ita ut vel suspendi, vel alio modo esui reservari possunt tempore hiemali. Hadrian. Iun. cap. de mensis secund e,fructib. Uvarum de ficuum genera vide apud Macrobium lib 3. Recepta. cJ Id est, excepta. Recipere enim praeter natas S vulgatas significationes , in tradendo promittendove ex ci re & sibi reservare significat. ut in hae Loel. H.sscom. pradi. I.
in M. F. selut matr. I 13. 3. uis. F. de action. est. l. 42. g. de mori. caus don. l. as. 3 si fundum. F. i legat. 3. l. 43 f. sipulatus. V. de usust. I o. f. fundi. , cum fundus. F. de contr.
emt. Sic Plautus in Tranum. Posticulum hoc recepit, cum ades venderet. Cicero in Topic. Heique quo ερε liberabs venditores flent, ut cum ades fundumve vendiderint, rutis casis receptis concedant tamen aliquid emtori, quod ornandi causia apte loco positum videatur. vide is Gedium. ub. IT. Nodi. Attic. cap. 6.
LEX CCVI. Iulianm Lib. VI. ex Minicio. V Damia vasa μ, proprie vasa tomcularia ceste doliab de serias e tam diu in ea causa esse, quamdiu vinum haberent. cum sine vino esse desinerent, in eo numero non
413쪽
in Dii Tit. de Herborum Signis. 36s esse : quoniam ad alium usum transferri possent. veluti si frumentum in
his addatur. eandem causam a horarum esse: ut cum vinum habeant, tum in vasis vinariis: cum inanes sint, tum extra numerum vinariorum sint: quia
EXPLICATIO. Vinaria vasa. aJ VFnaria vasa proprie Liar, quae sunt torcularia, id est, quae conficiendo musto usui habentur, & torculari, id est, machinae prae mendis uvis aptae, conjuncta sunt rdolia enim, & seriae , &horae etiam in alium usum, quam vini habemur: ut si tritico impleantur. Si tamen vini solum caussa eis paterfamilias semper usus est, vel in eum usum paravit, non ex vi verborum, de qua hic JCtus disputat; sed ex interpretatione, vinariorum vasorum numero erunt. Undὸ vino cum vasis legato, & amphorae & cadi debentur ; non dolia, quia non solent loco moveri. de trit. vin. oleo. leg. Dolia. bJ Sunt ea, teste Nonio Marcello, Vasa grandia quibus vinum reconditur. Non
habebant mensuram certam. Fuere tamen O
lim capacissima. Columena ; de picandis doliis loquens , inquit : Sunt sesquiculearibare doliis plavi dura pondo vicena quina satis. Sesquiculeare dolium; est amphoratum triginta: ut interpret. Budam lib. 1. de asse. O t Serim.
414쪽
Serras. cJ Seria erant vasa grandia, ut dolia ; unde vinum ad vetustatem servanchim diffundebatur in vasa minora. Budaus d. loco Brecham hic. Amphονarum d a Budaeus dicto libro , tradit amphoram esse octavam partem modii Pati siensis.
appellatione homines non contineri, Mela ait, & ob eam rem mangones b non mercatores sed venaliciarios d ait, & re 2E.
EXPLICATIO. Mercis. a i Mercis appellano ad res tantum mobiles & venales pertinet ; non ad homines, ut set vos fullones, vel sarcinatores, vel textOres , vel venaliciarios. I. I. licet. I. g. de triabul. act. l. mercis. 96. l. hac. g. hie. l. ult. Fri cond. tritis. Idque propter dignitatem homi
rum scilicet gratia & merces & caeterae res omnes a natura comparatae sunt. l. vetus fuit. 68. F. de usust. l. in pecudum. Σ8. f de Uur. vide tamen seupra. l. mercis. 66. Mangones. bd Mariones appellatione venaliciariorum veniunt: quoniam venalicia, id est, ser vos
415쪽
in Sig. Tit. de Herborum Signis. 367
servos venales expositos, ipsi emere praeoccu-Pant, ut carius vendant. Cum enim mercis
nomen in hujusmodi servis locum non habeat, L servos. in M. F. de legat. 3. consequens est, ut venalicii appellatione censeantur. Dicti sunt mangones quas manu agones: erant enim magistri sermae puerorum ; & mentiendi coloris artem probe callentes. Solebant enim pueros puellasque , quo facilius vendi possent, artificio quodam componere, atque colorem iaco ementiti, ut vendibiliores essent. Leuintil.
ob. cap. i s. IT. Mangones aliarum etiam rerum dicuntur, qui merces poliunt atque interpoliant, ut pluris vendant. Plin. lib. 7. cap. I .
bb. . cap. I 2. Mercatores. ci Mercatores, mangones, vena-
Miarii, non sunt quilibet, qui aliquid emunt, vendunt, sed ii tantum, qui res mobiles lucri
faciendi, negotiandique causa eo animo comparant , ut ruisus distrahant, importent, ex portentque vaenum. I. un. C. de nundin. I. suos
autem 3 3 pen. f. de legat. s. l. generali ya. β. uxori. ubi Bart. F. de usu ct usust. leg. l. semper. 3. negotiatores. . da jur. immun. l. in lege Censo-rra. 2O . st me. Venalitiarios. M Venalitiarii dici possunt omnes, qui res venales habent. Nomen hoc non male relictum Mangombm, quando Mercatoris non conveniebat. Mangones dicti, ut quidam volunt, quod manu agant venales servos, vel ementium manum. Servus creta domini in pedibus signabatur. Saltabat, currebat circa circum-
416쪽
circumstantes, dum Praeco eum venalem clammabat.
LEX CCVIII Idem Lib. IV. Quaestionum. Bonorum appellatio a , sicut hereditatis , universitatem quandam ac jiu successionis , non singulares res demonstrat. EXPLICATIO. Bonorum appellatio. Bona significant, ut hereditas, universum patrimonium & successionem commoda atque incommoda hereditaria continentem, ubi aperta est mens loquentis, ut in bonorum possessione, l. 2. 3.1. de bon. pus restitutione bonorum ex Senatu consulto Tiebelliano; l. nam quod. l . f. M. F. ad SC. Trebest. Alias, & quidem propriei puta cum naturaliter, non ut hie, civiliter. accipiuntur, ὶ bona sunt quae deducto aere alieno supersunt. L 39. F. I. l. II i. supra tibi vide.
LEX CC IX. Florentinus Lib. X. Institutionum.
Coram Tisia aliquid facere jussus, non videtur praesente eo socisse,
417쪽
in Dig. Tit. de Verborum Signifcisse, nisi is intelligat. Itaque sit furio-μου b, aut infans ς sit, aut dormiat non videtur coram eo fecisse. Scire autem, non etiam, velle is debet: nam &invito eo recte fit, quod jussum est.
EXPLICATIO. Coram Titio. a J Licet coram cx Latini se G
inonis ratione ad corporalem praesentiana refe- Ialur; tamen ex re, natura coram factum plerunque non videtur ; cui inteligentia non ac
cesserit i hae. S c dum ferre. UI. 3 coram.
de recepi. arbitr. Palum enina est corpor quem adesse, si mente alienus sit. l. nihil interes. a 6 F d. capi. ct postlim. γευ. Itaque furiosi, infantes, dormientes; & qui non intelligunt id quod agitur, absentum loco habentur. d l. hae. l. n. g. hic. l. 1 7. Fulcinius. T. g. ario autem.. . plane interdum. g. exquib.caus in ρί. t ubi non voce. II . g. furiosus.ss de div. reg. jur. Requiritur ergo ut sciam, non etiam ut velint, quod invitis fieri potest. hae l. in n. Nec est quod quis replicet ea quae invitis quibus tam fieri possunt, multo magis fieri posse iis ignorantibus. l. qui potest. 26. U. de δυ. reg Iur. Id enim neque in judiciis, neque in arbitriis, neque si lex vel testator coram Ttio facere Iussis , procedit. Non in Iudiciis, quia redduntur quidem in invitum , sed nunquam in ignorantem. l. intιr stipulautem. 83.
418쪽
g. i. Uda verb. oblig. Non in arbitriis, quia lierisimant originem a voluntate litigantium, pronuntiatio tamen albitri fit etiam invitis, non ut cogantur parere judicato si nolint, sed ut si non pareant cogantur poenam persolvere. II. C. de recepi. arbitr. Non si Lex vel te tor eo-ram aliquo facere jussit: quia vis verborum tum aliud suadeti UndE qui cum consilio alicujus facere tenetur satis est si consilium accipiat. c. cum olim de arbitr. licet id non sequatur. Nisi & hoc expressim aut tacite mandatumst, mandatum praesumitur; si consultor& administrationis collega sit: qui consulere debet inhabilis & idiota alias sit; ut cum lex adolescentibus permittit, L Titum. F. de admin.
tui. curatores, sed ex consilio necessariorum ,
suspectos facere. l. impub. F. des . tui. Furiosin. bl Is, cum quid agatur non intelligat, perpetuo absentis loco habetur. Corpus est hominis receptaculum, ratio, mens, intelligendi sensus , vere homo dicitur. Cicero in somnio Scipionis: Sie habeto, te non esse mortalem ; sed corpm hoc. Nec enim is es, quem forma icta declarat: sed mens cuyusque is es quissue: non ea figura, qua digito demonstrari potest. Furiosus igitur, cum judicio consilioque careat, absentis loco esse dicitur. l. ubi non voce. Ia a . de reg. jur. I a. de jure Codicili. l. a. in . Soluto. matrim. Imo sutor morti comparatur: l. ambiguitatem. ra D. Cod. deus ruat a. 3. si pecuniam. de donation. l. qui ad certum. Multo magis absentiae. Infans.
419쪽
in Dig. Tit. de Herborum Sigetri . 37r
Infans. c. J Comparatur Neuter eis ni ministis firmi judicii: quicquid videt ignorat. d. l. Fulcinius I. Ex quib. caus in pus eat. r. Coae de falsa moneta. l. nec mandata. 8. de tui. cur. dat. Si quid Infans a furiosim corruperit damnive quid dederit, etiam si hominem forte occiderit, impune e st: quasi tegula deciderit. l s. ad Leg. Aquil. l. quod infans. 6o. de rei vinae l. infans. ra. ad Leg. Corn. de Si-
Aut dormiat. dJ Dormienti surdove verba facere irriti laboris significationem habet. Orestes in AEschyli Agamemnone, Κωφοις αυτύακρονταςαζω. Unde cum rei quae geritur, notitia ; non sola corporis praesentia ad accommodandam pupillo tutoris au-
ori tatem sufficiat: Ulpianus subjungit: κι si
somno, aut morbo comitiati occupatus tacuisset. l. I. de auct. tutor. Forne . hic. Quid si dormiens commiserit homicidium : an meretur puniri λ Negant communiter Doctores. Arg.
h. l. n. - I. g. 3. de acquir. ρ6s ubi dormiens infanti & surioso comparatur. RectE. Nisi culpa aliqua cum somno si conjundia. Quid enim si de nocte luetus surgere, I ut solent no-ctambulones vitium suum sciens ancipiti claustro non firmaverit cubile fuit in Quid si brius 3 Idem plane videtur: Publius Mimus: Absentem tidit qui eum Ebrio litigat. Ebrietas quoddam veluti mentis exilium inducit: furori finitima. Apud Athenaeum Deipnosopb. lib. I. Eadem cum insania lance temulentia amos pendia
420쪽
L E X CCX.Lmarcianin Lib. VII. Inctitutionum.
Is , qui naim est ex mancipiis urbanis, & missus est in villam nutriendus, in urbanis servis o constituetur.
EXPLICATIO. In urbanis servis. a J Quia quae ad tempus in aliquem locum delata sunt, ι i. C hic. non censentur ibi esse, sed potius in loco in quo adesse consueverunt. l. qu situm. 78. 3 sin. f. de legat. 3. Hinc servis rusticis legatis, qui in villam nutriendus missus est , non continetur. I. servis urbanis. 99. 3 eum qui. 3. eod. Sic boves ei fundo cedunt , ubi opus faciunt, non ubi manere solent. I 4. defravd inser. Harmen- v. lib. I. rit. Io. Spectanda quippe, mens Domini , ususque rei perpetuus, non temporalis. l. fundi. II. g. Labeo. deact emt. l. I. g. ἀ- stiva. de aqua quotιd.
LEX CCXI. rotimia Lib. VIII. Antitutionum.
F di ' appellatione omne aedificium, & omnis ager continetur: sed