Scotus academicus seu Universa doctoris subtilis theologica dogmatica r.p. Claudii Frassen ordinis ... Tomus primus duodecimus Tomus nonus. De Divinae gratiae beneficio

4쪽

S COTUS

ACADEMICUS

Universa Doctoris Subtilis

R. P. CLAUDII

ordinis Μin. Reg. Obs. Lectoris Iubilati, & Sacrae

Facultatis Parisiensis Doctoris.

ΤΟ Μ US NONUS.

De Divinae Gratia Bens .

6쪽

Disputationum, Articulorum , Sectionum , & Quaestionum

stuae in hoo Mno Tomo tantinentur. TRACTATUS TERTIUS.

De Divinae Gratiae beneficio. pag. Inalaia Tθαρ ca: in quibus omnia, quae de Divina Gratia dicenda sunt, praevio lumine sequentibus in Paragraptis illustrantur. 26.I. suae sit Propria , ac genuina nominis

Graiis Iroiseatio. ibid.f.II. I tuplex su Gratiae divisio , ae distinctis. qq. IV. suanti prae eaeteris facienda fit s. Augustim Actrina in solvendis ae resolvendis

de gratia supernaturali eοηtroversiis . 8s.I V. Ia quibus F. Ausini doctrina de ναris, ιta ab Mel a probata sit, ut ne tam tillum ab ea recedere liceat. I rf.V. suam avidὸ omnes quotquot post .r. κά-gUιnum exiiserunt haeretici, ipsius doctrina suos errores tueri ambierint. Η . Decreta, seu Canone t ciuilii Carthi ginens celebrati anno Cbristi 4 8. quibus proscribitur,ae damnatur resis Pelagiana. Isq. VII. ηοηes Concilii Amusicani II. celebrati anno So. quibus maxim , quae derratia Me tenenda sint, flatuuntur. II Bulla Summorum Ponti eum Pu V. Gregorii XIII. Di Urbani VIII. qua plurimae Baiipio βχηes damnantur. 23 Censura Iaerae Facultatis Parisiensis contra quasdam ex illis propositionibus. 3o

DISPUTATIO PRIMA.

De Existentia ,-Meustate Gratiae. ya

ARTICULUS PRIMUS.

uuaestio L an misit bomo in 'Tu naturis

lapsae, absque speciali divinae gratiae auxi Ito, omnes veritates naturales speculatu scognoscere. 31 Quaestit, II. an Oi qualiter gratia sit messaria ad verum Morale detegendum. 42 Quaestio III. an , quae gratia neeepcisit ad cognoscendas veritates is erraturales,

seu ad agentiendum msuriti Aii. QARTICULUS SECUNDUS.

De necessitate Gratiae ad boηum faetendum. Quaestio tu Utrum bomo possit me ulla ιratia velle em operari bonum supernaturais3 o dinis Quaestici II. An gratia soctsanr necessaria', suffieisns ad quodtibet opus bonum eliciendum. UQuaestio III An gratia fidei ita sit me artas ad Mηum faciendum, ut omnia issilium Opera cenberi debeant esse pereata. or Quaestio Ιv. An , is, quomodo Gratia necessaria sit ad diligendum Deum,tit Auctorem natur . sQtiaestio VI. suomodo trahis necessaria At ad servanda praerepta. EsARTICULUS TERTIUS.

De necessitate tratiae ad malum viseendum, bi vitandum. IOZL suasiter eput fit d minae gratiae avia xilio ad tentationes superandas. ω

Quaest. II. ηπ,-qualiter g ratis fit ηees . saria bomisi lapse, ut resurgat , is, abstia

neae a peccato. Ios

Quaestio III. An , on quasi boma indigeat gratia ad perseverandum in fuga mali , c boni prosecutione. I in

DISPUTATIO SECUNDA .

ARTICULUS PRIMUS.

De Elηtia gratiae. Quaestio L so gratis quid increatum, vesereatum , ιntrinsecam vel extrinsecum substantia , wI accidens. in Quaestio II. Utrum, is quasiter gratia b-tuatis distraguatur a charitate. I ΤΟ Quaestio III. Au , OV qualitre gratia babitualis augeri post, O, minui , corrumpi .

Os deperi. UARTICULUS SECUNDUS.

De Causis Gratiae. E ra

7쪽

DIs PUTATIO TERTIA.

ARTICULUS TERTIUS

De Zivi e . cs, multiplici Jerie Gratiae. IsrSectio I. De divisione Gratiae in gratiamratis datam. θη gratum facientem. 1id. 6.I. suotuplex fit Gratia gratis data. is 3 s. II. De sermoηe sapientiae , , 'iratiae .pag. II 6.1II. De fide. quae est gratia gratis data. s. IV. suid βι Grazia saΠ4atu,n , im op

6.VII. suid si Gratia generum linguarum. I QI.VIII. Guid sit interpretatis sermonum. ibid. Sectio II. De divisionepas g tum aciemis, in gratiam sanitatis, medicinae. I s I .I. Au gratia Medicinalis in Me a sanitatis gratia differat, quos bule dissenii-: illi vero necesse δει assentiri. I s ε.II. In statu naturae integrae area susciebat ad primam voluntatem bonam auxilium bx-bitvale cum illustratione intellectus: sed prae

terea opus erat auxi is quo morderetur volvv

ras ad elicien m illum actam amarii easti, per quem iamines adiaererent Deo. I g. III. In quo tandem eo flat distrimen Gνatis sanitatis a medicinasi. IΤT Sectio III. De di vis e Gratiae analis in operantem, i cooperantem; praevenientem, subsequentem excitantem ,-ad Pan

ARTICULUS PRIMUS.

De ἄν tionibur ad gratiam sancti Pantemdenderatis. 226 Cirestio I. μη Mαο se e duponere debeat ad iratiam i stafieationis. ibid. Quaestio II. An. is, qualiter actus Dei Gn. rrat ad 3ustificationem. 22' Quaestio IlI. suot, quae sim istositiones νequisita ex parte voluntatis ad ijistificationem ia 235

ARTICULUS SECUNDUS. De i a jugi mi e fremasi. 2 a Quaestio I. an ustificatis impii sat per Iustitiam inbaeremem, O, intrinsecam, an autem per imputativam, externam. 243

Qουaestio II Utrum in iusti Miisne impii fueωνὶ remisso peccatorum. . 2 8 Quaestio III. suatiere Gratia iustificans οὐ ponatur pereato, illudque exprigat. Is a Quaestio I, . An, ouot . cθη quae intervenia trutilationes in Jubficatione peccatoris. 238,

ARTICULUS TERTIUS.

pereatum amitti. 27o

Quaestio IV. svate , is quotum sit Ioisi

carisaris beneficium. rata

De merito bonorum operum, etsIQuaestio I. AA ,. γ qvid δε meritum Mηaru operum.. ibid. aestio II. svotvplix sit meritum . 288 Quaestio III. sivit, quae sint eanditiones ad meritum. 293

8쪽

TRACTATUS TERTIUS

DIVINO GRATIAE BENEFICIO.

I VINUM , cr inrabatisium Gratia inlesias thesaurum , ac es metrum in f igare, o reserare auspicor eo lubentius, quod Theologica materies ad docendum uberior , et et ad d)scendum uti

lior, vel jucundior sit ad audiendum. Quid enim debet esse jucundius, vel infirmis gratia qua sanantur, vel pigris gratia qua excitantur, Vel volentibus gratia qm adiuvanturp. t acerrimus gratia assertor, θ' et index LAugustinus uisi. I 6. uanum captu, conceptuque facilior, oe utilior do Irina ι Quam aratiae Dei , quae inquit S. Fulgentius lib. I de Praedesti ηatione cap. I 6. prius donatur homini non cognoscenti, non diligenti , non desideranti ; ipsaque se faciat cognosci, diligi, postulari Nullum etiam e re apud Theologos argumentum, cujus disceptatio sit laboriosior, quam gratia Dei; pleraque enim tam ardua, ct recomia dita complectitur, ut merito dubium sit, an vlla parte Theologiae dissciliora posint immeniri. Unde mιlla prorsus occurrit, in qua D ctissimorum ingenia magis hucusque desudaterivis si enim gratiae nimium tribuas, fiatim liberum laediιur arbitrium: bi libero quid nimis eoncedatur arbitrio, confessim gratia necesssas, atque praesentia cistelli videtur , ο imminui. Hine fit, ut discitimum sit hae in Radio decurrendo , mia regia semper incedere, non declinando ad dextram, neque ad finiliram. Hac tamen ita ju-RE, re aquὸ libranda sunt, ut quae libera arbitrio propria eR cooperandi vis , non perimaturr atque visissem ita liberi arbitrii cooperatio ess agerenda , ut gratiae emacitati, ae necessivit nihil detrahatur. Nam, ut perbellὶ ait S. Bernardus lib. de gratia, 6, libero arbitrio: Tolle liberum arbitrium, non est quod salvetur : tolle gratiam, non est unde salvetur. 'Nulla tandem uberior en, ac sublimior docendi , dicendique seges , quam genuinus isse divini in homines amoris faetus, ct partas, quo terrena licet labe concreti in Deum ipsum assurgimus, o densia peccasi colluvie divinam illius pulchritudinem induimus. Gratia namque, ait S. Augustinius uiff.8s. en pictura Dei, vel, ut inquit S. Gre-Frassenneal. Torn. IL A 3 tortu

9쪽

gorius Mavias HomiI. 27. in Elangelia, interioris hominIs pulchritudo, & humanae mentis eandor. Quapropter S. Ambrosus lib. 6. Hexameron cap. 8. eam pracla- τὸ appellat, vestem coelestis pulchritudinis: ET S. Hinoomus lib. I. contra Pelagianos , inscriptionem Dei. Hae enim videιur dietina pulchritudinis particula quaedam, anima coelisus infusa, eamque tam amabili luce perfundens, ut non solum Deum in sui amorem rapiat , sed o supra omnes natura limites evecta , nec jam amplius humi repens, ct gentiluit Iuti vernacula , fiat divina coUors , oe particeps naturae. Maxima namque, ait S. Petrus, & pretiosa nobis promissa donavit, ut per haecinctamini consortes divinae naturae. Maxima, inquam, cum naturam omnem, e fictim mortalem, antecellant; pretiosa tero, qua non corruptibilibus auro, vel argento, sed comparata sunt proprio sanguine Agni immaculati christi Domini. Ilafiremo . Per haec divinae simus consortes naturae ; nobis enim in ordinem , natumque divinum gratia beri ficio subtilis, vita ipsa Dei, diti que illius dotes tamia praecellentia conferuntur, in quod is, argumentum Divinitatis Deus ipse Exodi 3.

assumpsit; Ego sum qui sum; Me idem homo per gratiam in Deum transformatus , quantum Divinitalis lineamenta fragile lutum capit, terre audeat , Gratia Dei sum

id quod sum.

Tanti igitur, tamque divim beneficii dignitas , ct secunditas , ut nobis aliquatenus innotescat, praesentem Tractatum tribus Disputationibus absolvemusr quarum Prima iratia existentiam, ae necessitatem ad verum cognoscendum, bonum sectandum, re ma-um declinandum aperiet. Secunda , ejusdem gratiae essentiam, e fas , oe nobiliores illius divisenes, ae species explicabit. Tertia tandem dispositiones ad gra:iam sanctifieantem exeipiendam , nec-non θ illius sanctificatismis rationem , ae fecunditatem in bonis, seu meritoriis operitus eliciendis , declarabit. Sed prius praelibanda, ae praemittenda sunt quaedam praeludia, quis securiori pede prinundissimum gratia abyssum , v ri qua ct abditissimos illius recessus scrutari, ae perlafirare liceat.

10쪽

'PRAE LUDIA THEOLOGICA.

In quibus omnia , qua de Divina Gratia dieenda funt, prauis Iumine sequentibus in parasrapbis illusrantur.

minis gratiae , cum a sacris ,ri mi tum a profanis Auctoribus usurratio , ne quis ob vocis ambiguitatem statim in limine haereat ,non ingratum fore arbitror illius variam significationem prima fronte detegere. Primὸ itaque , gratiae nomen significat quandam venustat , seu pulchritudinem corporis, juxta illud Proverb. ult. ειψυκgratia, vana est pia ritudo , Din. Usurpatur itidem proelegantia, & concinnitate sermonis. Sic Eccles. 6. Verbum dulce multiplicat amicos , es, tingua Eucharis. i. e. gratiosa, in bono homine abundat . Unde quotquot Christum Dominum oracula fundentem audiebant : Μirabantur in verbis gratiae, quae procedrbaηt de inre e us :Hinc pronuntiaverat Vates Regius: Diffusa est gratia in labiit tuis. Sumitur interdum gratiae nomen proeDfectu benevolentiae, dicitur enim quis redire cum alio in gratiam, dum illius aD sectum promeretur , unde nihil in Scriptura frequentius, quam si inveni iratiam in oculis tuis, i . Significat etiam gratitudinem, seu gratiarum actionem, sic a. Reg. a. David ait: Ego reddam Pratiam ; unde illud Sophoclis, gratia gratiam parit; idest, beneficium omne gratis collatum gratitudinem pollulat. Vettim omnes hae, Ze aliae similes gratiae acceptiones impropriae sunt, & ab instituto nostro alienae. Itaque gratia magis proprie significat donum omne gratuitum ex mero Dei beneplacito , & liberalitate proficiscens ι sic enim recte intelligitur, quomodo non reddatur meritis, sed gratis omnino tribuatur ;quae ratio est cur gratia nominetur. Namque nomen gratiae suam ori3inem habet , non ex eo, quod gratum faciat suum subjectum, sicuti partim accurate aliqui dixerunt, sed ex eo, quod gratis detur; quemadmodum constat, tum ex Scriptura, R man. a. Ei fui operatur merces non immistatur secundum gratiam , sed seeuxdum δε-

bitum a

Quo loco Apostolus gratiam opponit

debito: & clarius adhuc c. i. ejusdem epistolae: Si autem yatia, Jam non ex operibur, alioquin vatia iam non est gratia. Tum ex S. Augustino pluribus locis passim, maxime lib. de natura, de gratia c.q. taee, inquit, gratia sine qua nee infantes, nec Oeta te grandes salvi fleri possunt, non meritis redditur , sies gratis datur , propter quod patia nuneupatur. Et in Ps. q3. Gratia, inquit , merito nomisatur, quia ratis datur. Similia habet infinitis prope locis , maxime ubi disputat adversus Pelagianos. ipsi concinit S. Bernard. scr. a. de Resurrectione , his verbis: Gratia gratis datur ;etiam cum emitur, gratis emitur, juxta illud Isaiae 3 s. Renue, emite absque avento vinum, lae. Hinc S. Isidorus Hispalensis in lib. I. Reg. Cap. Io. praeclare observat gratiam recte assimilari lacti; quia , inquit , tu es in earne gratuitum , ubi mater non quaerit aeripere, sed satant dare: hoc mater gratis dat, ntristatur, si defit qui aeriapiat. Ex quibus omnibus constat , gratiae nomen, quatenus a Theologis usurpatur, significare bonum omnino gratuitum,quoacitra debitum , atque obligationem dantis, & citra ius recipientis tribuitur. Ruae ut clarius innotescant , sciendum

est duplex couantum ad praesens attinet intelligi, & distingui debitum: unum qui

dem ex parte meriti, quod refertur ad personam cujus est exercere opera meritoria,

juxta illud Apostoli ad Rom. q. Ei qui

optratur, merces non im satur seeundum yatiam, sed secundum duisum. Alterum vero est ex parte conditiovis naturae r sic dicimus debitum esse homini, quod habeat rationem , liberum arbitrium , & omnia alia , quae spectant ad integritatem , &conditionem humanae naturae . Particula autem cratis in definitione gratiae proprie sumptae, excludit utrumque debitum,