장음표시 사용
461쪽
putandum est non esse peccatum . q-a ρ4-m in aliquando alleui prodesse moliendo. Pas umis enim furando aliquando alleui prodesse . si pauper. eui palam datur . sentie commotym : di diues. euiciam tollitur, non senos incommodum e nee idὲo tali furtum qui qua ' dixerit non esse peccatum. PQM--- ct adulterando prodesse, si aliqua, ni si
ad hoe ei cissentiatur . , apparea amando moritura .-si vixerit, 'enitendo pur1anda : nec ideo peccatum negabitur eale adulterium Si autem merito neyu placet case με, quid quasio ostendit veritvi, ut pro erasi nam utiliιatam ista non violetur adu terando. violetur ista mentiehdo 'Flura
habet idem Augustinus in libro de
6. Et ratio est, quia quae intrinsect& ex natura sua mala sunt, nunquam bene fieri possunt , etiamsi σου bonum finem fiant: sed menda ei uni intrinsece M ex natura sua malum est, ut supra ostendi: ergo nunciuam behe fieri potest, etiamsi Ea ob bonum finem: Maior patet, 'uia quod intrinsere dc
ex natura sua malum est. per boe nullam et rcumstantiam extrinsecam potest fieri honum. Nam eircumstanti e extrinsecae , oc accidentales, non rn tant in trini ecam rei naturam & essentiam. Recth August. lib. contra mendacium cap. 7. In I quidsm plurimum
462쪽
causa, quo fine, qua intentione quusat: sed ea , qua constat esse peccata , nullo bona eausa obtentu , nullo quasi bono sine. nulla velut bona intentione facienda junt. Eodem sensu dixit Apostolus Rom. 3. r. non esse facienda mala ut euentant bona. .
. Ea dictis constat, duplicia esse peceata seu mala: Alia ex sola prohibitione Dei veh Superioris et alia intrinsece , dc ex natura sua. V. g. Comedere ex ligno scientiae boni δc mali , vesci carnibus die Veneris, contrahere clanindestinum matrimonium, sunt quidcm mala, non tamen ex natura sua, sed solum quia prohibita. Alioqui ex natura sua sunt indifferentia; & possunt bene fieri , si non prohibeantur; male, si prohibeantur. At furari, adulterari, mentiri, ex natura sua malla sunt, di nunquam bene fieri possunt. .
n liceat uti Equivocatione ' I. CEnsus est, an liceat alii. sal Iere, Q decipere, aut eludere per aequillocationes Z Caluin istae strenue utuntur hac acie, di quod ipsi faciunt, nobis per calvinniam impingunt. Certe Titeodorus Beza. in hac palaestra fuit ' exer-
463쪽
exercitatus. Is anno Is 6. scripsit confessionem,in qua asseruit,corpus Christi vere ac realiter esse prs sens in eo
na , atque ita secum sentire Helvetios& Geneuenses. Hoc ideo fecit, ut Lu- thera nosia qui idem docent, dolo ad Caluinismum pertraheret,auasi eadem esset Caluinistarum & Lutneranorum sententia. Sed quid factum Lutherani coeperunt triumphare de Zuingli nis, & proclamare ipsos , sera teste, mutasse sectam, de cum Luthero sentiare. Tum Helvetis. qui Tuinglio adhaerebant grauiter in Bezam inuecti sunt. quod de mutata ipsoru sententia falso id sparsisset. Bezaad Aquivocationis asylum confugiens, respondit se quidem vera' scripssse, sed a Lutheranis male intellecta. Non enim se locutum esse de coena Domini, quae celebratur ita terra de qua tamen erat quaestio sed de coena, quae celebratur in coelo, ubi Christus vere & realiter praesens est. Refert hane historiam Claudius Sanctes in responsione ad Apologiam Bedae, dc Bellarminus lib. I. de Eucha-
a. En specimen AEquiuoeationis Caluin isticae. QAid agas cum hoc ho- .minum genere Nam hoc artificio eludent omnia : Dicent se credere,Ponti-
464쪽
intςnigent, non Pontificem Roman qui in terris est, ted Pontificem Christium, qui in coelis est. Dicent se heri noli fuisse in coena'; sed iiitelligent taenam caelestem. Dicent Esclesiam extare non posse S sed intelli ni Eccle iam in caelis triumphantena. Dirent
se iurasse Regi .sidelitatem; sed in
telligent Regem regum, de Dominum dominantium. Et sic in aliis. 3. Iam , si uod deterius est ,Jaanc labem conantur ipsi nobis aspergere. quasi doceamus , lisitum esse aeguium .cationibus uti. Non ita est. Docemus, in omni congressu, pastione, edtractu sincere dc sine fuco agedum esse. unus casu est, de quo solet disputari, Ansellicet reus, quand' in iudicio rogatur de erimine, possit negare vel eIudere Utuntur autem Theologi nostri haedistinctione. Si iudex iuridice, id est, seruato ordine iuris interroget. reum teneri ad Arenaam veritatem ,
non autem teneri , si iuridice non procedatur. cap. Qualiter & quando , de cap. Ciari o orteat,& cap. Inquisti nis, de Aec attonibus. ) Ratio prio- is est, quia quisque tenetur obedir Superiori legitime praecipienti. Ratio posteti 'ris , quia Iudex non haber ius interrogandi, nisi seruato ordine iuris. Si ergo non serarat ordinem,
465쪽
non potest reo vllam obligationem imponere ad crimen aperiendum, cum ius non concedat illi hanc potestatem. Censetur autem non ieruare ordinem iuris , quando interrogat de occulto crimine, de quo neque est fama contra reum, neque indicia competentia, neque semiplena probatio. s. Quid ergo faciet reus in tali casu, quo non tenetur fateri crimen a se perpetratum Respondet D. Thomas in a. a quaest. 69. art. I. posse eum vel ἔ-r appellationem, vel alio modo licite subterfugere, sed sine mendacio. Sed quid, si aperte neget, se crimen perpetrasse, erit ne mendax Multi putant non fore, quamdiu crimen eccultum est. Nam Iudex non praesumi rur interrogare nisi de crimine, quod aliquomodo in publicam notitiam deducta est. Si ergo reus neget tale crimen a se perpetratum , non mentitur, si adhuc crimen oecultum est. Nulla hic aequi- uocatio Caluinistica.
r. vellum est singulare duoru eer-V tamen , ex pacto seu condicto initum. Μonomachiam vocant. Qvq-
466쪽
436 LIBER U. CAP. XXII. ritur, quando licitum , dc quando ritum sit Et quae sint poenae illicitiuuelli EI. CONCLUSIO.
a. Duellum in tribus casibus licitum. est. Frimo, quando necessarium est ad . euitandam iniustam mortem, certo alioqui imminentem. Ita Valentia tois m. 3. qu st. II. puncto I. cum Nauaris 'ro, de Caietano. Ratio est, quia sem-iver lieitum est subire minus malum, Cc exponere se periculo mortis perduellum,quam incurrere certam mortem per iniustam occisionem. Secundo,
Iieitum est, quando Princeps , qui iustum bellum gerit, videt se imparem esse, ae probabiliter timet succumbeis re, nisi bellum mutet in duellum. Ita Sanchius lib. 2. c. 29. nu. I 6.8c alij ab eo citati. Ratio est,quia in tali casu cessat malitia duelli, quae in eo consistit, quod uterque, inter quos duellum est, coniiciat De in periculum mortis sine sufficienti causa. At hoc non fit in Proposito respectu illius , qui geri diustum bellum. Tametsi enim coni j ciat - se in periculum mortis, hoc tamen facit ex sum cientissima causa, quia per Periculum priuatς mortis, vult totum exercitum liberare a maiori periculo publicae cladis ac internecionis. Nam maius
467쪽
DE DUELLO. - s 7 maius periculum est, quando debilior exercitus confligit cum fortiori in bel- Io, quam quando par pugnat cum pari in duello. Tertio, licitum est, quando miles nostret partis in bello iusto prouocat militem alterius partis eo animo , ut si alter recuset, nostri milites fiant alacriores ad bellum. Tune enim . suscipitur duellum ad iustum bellum promouendum. Item, quando miles contraris partis prouocat nostrum mi litem, sicut Goliath prouocauit unum cx Hebraeis. Tunc noster, qui iustam causam fouet, potest acceptare duellum eo animo,ut ostendat nostros milites non timere hostem, sed paratos esse ad certamen, quandocunque hostivisum est. Hoc etiam prodest ad promouendum bellum, & ad hostem deterrendum Hi casus ad duos generales reuocari possunt. Vnus est, quando quis videt se iniuste occidendum, nisi acceptet duellum. Alter, quando bonum commune id postulat. Vide Toletum lib. s. Instruct. Sacerd. cap. 6. virea fin em.
. Duellum non est licitum in his casibus. Frimo. quando suscipitur ad ostentationem virium, vel oblectationem ed antium. cap. I. de Torneamentis .
468쪽
si LIBER V. CAP. XXII. mentis. J Ratio, quia stultum ac temerirarium est . exponere se periculo virae prs sentis es futurae, pro inani ostenta tione vel oblectatione. Secundo. quad. suscipitur ad vindicandam iniuriam. Valentia q. t 7. P. s. in Ratio ζ quia prisuata persona non potest vindicare iniuriam sibi factam. Aiax th. . 39.& ca'. 26. 2. Ec Rom. I a. 17. ublica potest quidem, sed per viam iuris aut belli vindicat tui. Nisi sorte neςesse sit, bellum resoluere in duellum. supra g. a. τertio. quando suscipitur ad indagandam veritatem & iustitia alterius pariis. cap. Monomachiam, a. quaest. s.& cap. Significantibus . de Purgatione
vulgari. ) Ratio . quia duellum , quod suscipitur d Iestimoniuveritatis, vel proprii iuri ac innocentifex se fallax est ; quia sepe contingit, innocentem in duello succumbere. toap. Signifieantibus, citato 3 quando suscipitur ad defensionem proprii honoris, he is datur. Caietanus, sotus, Nauarcius, Valentia, &at' apud Sanchium bu 9 Ratio, quia quando agitur de
vero honore & ignominia, non opor- tet spectare quid di eant homines improbi & mundani ; sed quid probi de
sapientes. Mundani putant viro nobi-Ii ignominiosum esse, recusere Gbla- tum duellum, scortatio*em, Poratio
469쪽
tur. Sapientes e contrario censem honorificu in esse re puere quidquid diis ins leti advertatur . . quando suscipitur ad de Gentionem bonorum temporalium. T communi lcntentia. Ratio , quia sunt alia duo media, aptiora ad hunc finem. Vnuret . per . simpliceii, defensionem ei tra duellu. Postum enim , non ex pacto. Vt in duello fit, sed ex bona occasone, si of- 'fertur, in uasorem repellere, re, si necesse sit, interficere, ut reis meas mihi conseruem: praesertim si sint magni preti 1. Alterum , per viam iuris, qui si simplici detensioni non esset locus
bb perieulum propriet- -si inuasor esset fortior, quam ego ) possit
illum accusare de iniuria . de per sententiam Iudicis compellere ad restitusionem. Ex his duobus mediis alterum potest eligi. Nam si aduertam mafortiorem esse i suasore possum 'i ilium repellere: sin minus, ad se fit entiam Iudieis recurrendum est. Vtrobique cessat periculum propri vitet: At in duello. tata mea. quam inuasoris vir periculo exposita est.
III. CONCLUSIO. . Antiquo iure, poena suspensiq- his statuta est in Clericos duestu exercentes,
470쪽
so LIBER V. CAP. . XXII. centes, siue ipsi duellum obtulerint, siue acceptauerint. cap. r. de Clericis pugnantibus in duello.) Nouo iuro variet poenς constitutae sunt, tum a Concilio Trid. nss. as . eap I9. de Re formatione; tum a tribus Pontificibus , Pio IV. Gregorio XIII & Clemente VIII: as copiose persequitur Sanchius Ilis'
bris Z. cap. 39. nu. Ig. Summa earum est haec: I. Excommunicantur omnes, qui duellum exercent. 2. Exeommunicantur Imperatores, Reges,Principes, qui concedunt locum pro duello exercendo. 3. Excommunicantur omnes , qui .
pr bent consilium, fauorem, auxilium ad duellum , dc qui praesentes astatat, vel intersunt. 4. Morientes in duello priuantur sepultura Ecclesiastica. De niq; Clerici praeter excommunicationem priuantur etiam dignitatibus, beneficiis, & ossiciis Ecclesiasticis, s aliquo modo ad duellum cooperentur.