Ioannis Grammatici Philoponi Alexandrei Commentaria in libros De generatione, et corruptione Aristotelis ex colloquiis Ammonii Hermeae. Propriisque eius considerationibus. Hieronymo Bagolino Veronensi interprete

발행: 1549년

분량: 96페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

absentiae , ct priuationes , subsissentia carentem mate. iam taciunt, nisi in aliud quid ens actu, dc formam sacta sue iit inutatio.

is Haec igitur.aut talia alia Apponere nihil differt: modum enim Oaerimus. sed non subiectum: in non res igitur simpli iter uia corruptio inplex iis isti iter utilem ens generatio simplex. quibus igitur determinatum est, siue igne Cr terra, siue ah squibusdam . horam erat hoc quatim ens, illud uero non ens. Uno igitur modo hoc distret smplaifer stiluet aliis quid fliri, er corrumpi ab eo. quod non fimpliciter, alio vero materia qualiscunque scierit. euicis enim differentiae hoc aliis pidiniscunt magis subblantiu , cuius autem priuationem non ense ut calidum quidem praedicamentum quoddam ei T. Crforma. frigidi us uero priuatio: silerunt dialem terra, π .eio. ignis Cr his differenti)s. v idetur autem intillis magis, sin ti

bili. O nosen bili dissore. eum enim infensibilem mutata sue

taenimus umere esse in ipso sentire determinant: se & ipsis sensibilibus esse aiunt,in eo Quod sensum mouere poslunt. nam illa uerba. i Ita AE tes nct in sentite sim sicat,

sed in sensum mouere posse. quare omnia quidem deter minata sunt sensu, se insensibilitate sed umentia quidem, eo Q sentiant, alia uero,eo quod sensibilia sunt. Cortiges autem illos, putare inquit magis scibile magis ens esse, minus uero scibile minus ens , re simpliciter per scien tiam,& ignorantiam distinguere ens, re non eras, uerum est nam quod secundum sui naturam seiri non potest,neque ens est: sed in idem dueerit sensum cum scientia falsum est. Σ.ει

Aecidit itaque secundiam opinionem, et secundum veritiate aliter Cr generari simpliciter. er corrum 4piritus enim. er uersicundum sensum minus sunt. quapropter corrupta simpliciter in haec mutatione corrampi dicunt, generari utilem, cum in tangibile. in terrum mutata fuerintsecunis

menides,nihil differt: non enim quaerimus stibi equiti eir υος ζ.rtu Olicuius,icta ejica a. nanque propter materiaca Quod consideramur disserentiae, sed disset Etia, ipsas, differre, ι eo quod i substantia uel non, dia eo quod his Ed distinistronis modum quo generat o quaedam a simis quidem magis,iri uero minime e eo quod e quidem maplici distinguittit: disserentiam enim praeposim eorum,m infensibilislli materia, ex φ, Cr in quum, Ea vero mi quae mutantur, quae mutantur,qwbus differentiis smpli ha, ni Vcem a quadam generatione distinguimus Qualibus inti. - . - Veritas quidem dicebat magis entis esse generat ong cdissisimplicem: multorum autem opimo non magis entis,sed

c . 64.tur,inquit, determinatum est ens,lc non ens differentias, siue igne dicas,& terra,determinatum est, siue alij qui busdam ipsorum alterum ens dicetur. alterum uero nonens materiam autem nuncupat simplicia corpora, tan

quam materia subiecta generatroni, Ed corruptroni compositorum. A uidebitur ob hoe eomposta a sorma desinari magis, Ad praedicta expositio eonsonare proposit in qua dicebamus Aristo. primam disserentiam exporete seeundum simplicius,& compositivet, eo quia hoe quidem materiae proportionatur,ecim postum uero forismae inunc autem,ut de in materia is corporibus scilicet simplicibus,differentia considerata exponit secundam. disserentia autem est, sicut praediximus eo Q simplicium haee sunt magis substanti illa uero minus e magis qui dem activa magis habentes differentias, Ac formae pro portionales, qualis est caliditas: calidum enim praedica mentum quoddam est,hoe est existentia, cu habitus, misgiditas uero ueluti priuatio,de ob hoe informata minus sunt M peius substantia. quare, inquit, quoniam ignis, Ad terra hisce differunt differentias, scilicet habitu & praua

rione erat ignis quidem magis substantia , tetra uero mi nustae mutatio terrae in ignem corruptio erit quaedam, simplex autem generatio: in contraria uero mutatione

econtra.

Ens enim, ex non ens,eo quod sentiatur. Crnon, delemia

navi, sicut finire quidem en non cognoscibili vero non ense sensus enim sciretiae scutiatem habet.

Cum dixisset et tiam dissetenti an ecundum Q mulistis apparet,eo Q haec quide magis,illa ueto minus sunt sensibilia: nunc addit causam, quare uidentur multis magis sensibile,magis esse, minus uero, minus. quonia enim sensum idem eum scientia esse putabant per scientia autem, re ignorantiam ens,& non ens secundum uelitatem distinguitur: ens enim sciri,& cognosci potest, non ensuero,Neque scam, neque cognosci putant sensu, 5c insensibilitate distingui entia de non entia.

Quemadmodum igitur At in ipsissentire.uel in ipso posse,

Cr umere, π esse opinantur, ita er res modo quodam prosecuquenses uerum .idem autem dicentes non uerum. Altera probatio opinati faciens sensibilia entia esse, non sensibalia ueto non entia,eo quia putant seipsos esse, S unaete,dum sentiunt,uel sentire pollum. sicut enim seu magis sensibilis. sed haec sbi contraria sunt, aer enim Edspiritus congregatus in terra multis uidebitur ens deterius, quia minus sensibilis sit: ideo Sc quae in aetera eor tumpuntur, in nihil dicunt resolui,ut si aqua corrumpatur in aerem, non consueuerunt dacere aeris generatione, sed aquae corruptionem: si tamen ex aete corrupto fiat pluuia,dicunt generationem pluuiae,no aeris corruptionem.propter hoc igitur teri a tanquam tangibile quis existens,&resistens, hoe est solidum,magis esse uidebitur,quia magis sensibile. secundum ueritatem autem magis est ens aer terra, quia continens ipsam, formali rem habet differetianisse ilicet caliditatem Haec cum dixisset,differentias reas lumit, quibus simpliciter genera tio a quadam distinguitur. Id autem 3 Propter materia diget telut omnium differentiarum comune dictum est, ae si diceret quod simplex generatio a quadam distin ruitur, eo materna eorum,quae mutantur, differt per aliquam harum differentiatum . Inseri postea differentias tres,aut enim eo . substantia est, aut non, ut dicat primam differentiam, ea scilicet, quae per ens de nG ens, uel eo . magis uel minus est,magis materialem dicens, Ac magis formalem,aut simplieitet seeundum quod ii se quidem potior,illa uero deterior labstantia est r quoniare forma materia potior,tanquam id cuius gratia eo,qust illius gratia, uel eo . magis, L minus sen fibilis sit. cur autem haec quatim impliciter fieri dicuntur. illa uero aliquidsolum non ex mutua generatione, quo nunc dicιmus modo. nunc enim tantum delerminatum st,cur nam omni geoneratione corruptione existente ulterius, Cr omni corruptione eximiae esurius alicuius generatione. Onstmiliter assiognamus eri, o corrumpi in his, quae ad sinuicem mutunaturi quod autem posterius dactum est, non hoc quaerit, sed cur

nam adisiens quidem non dicitur simpliciter feri , sed feri

scien quod uero genitum est feri. bee autem praedicamentis silinclusum Me enim Me aliquid Iliviscant, illa uero tale, ita aulem quantiam. aecunque igitur non substantiam significant, non dicuntur simpliciter, sed aliquid generari. nihil tantissimiliter in omnibus generatio secundum ea, quae in dia

tiosasura coitigatione scitur: vi insultimia quides ignis.

sed non

22쪽

Liber primus

sed non si Disa: in quali sero si fiens, sed non quando non

, a misti sciens. De hoc Criti ctir haec phelter feri, illa uero mini iam si id. er omni instit stant ijs ipsis dictum est. er proptos id tuitis generarionem scilicet i se continue cutis, ut maleris,subiectam.quoniam distabile ιβ in contraria o salterias generatio semper in substant ijsuherius corruptio, o ulterius generatio. Cetum εο Hactenus eum de generatione in substantiis, quare haec quidem simpliciter fieri,illa uelo cum additione di

cuntur quae suis et,nuinc eandem quaestionem mouet noin substant sis inqu)t enim se non loqui de his, quae ex se mutuo generam' sed uniuersaliter de omnibus,cur hie quidem simpliciter dicimus seri,illa uero non simplici ter. dicit ergo quod ista praedicamentis sunt distincta,&quae sunt in substantia simpliciter generari, aliquid uero,Ad non simpliciter, quae secundum aliquod aliorum accidentium praedicamentorum generatur: nihilomanus dicit etiam in omnibus praedicamentis hoc commune similiter esse sue simplex peneratio cons deretur 6 quem admodum in substantias,sive quaedam genet alti quem admodum in reliquis praedicamentis,eo quod mutata ad nobiliora dicatur generatio,ad ignobiliora uero, βύdeletiora corruptio: generatio enim albi, huius uero in nigrum mutatio,non nigri generatio,sed albi corruptio. Ita Alexan. exposuit eoncorditer his. quae dicta sunt in

Physicis,& omnino in substantiis, quaesuit enim x in substantins distinctionem simplicis genreationis a quadam,quae fuit Sc uniuersaliter in omnibus, quod quide declarat illud omnino. merito autem addidit in substantiis, quoniam,non in omnibus entibus, quae sunt a ictu alterius generatio alterius cuiusdam entis corruptio est,ut in eo qui addiscens, re sciens fit: priuatio enim est non scietis, quare in illis solum hoe considerandum in quibus eo nitariis existentibus,melius Ad peius cernitur.

τὰ .ai. stantque dubitare oportet propter quid generamur sim, per deperditis. quemadmodum enim er corrumpi fimplicuerdiunt, cum in insensibile deuenerit,m in non ens: militer ergenerari ex non ente uiunt cum ex insensibili. Cum dubitasset in praecedentibus quare non descit

tenerati ,sed perpetua sole continuat dubii attonis probabilitatem ostendit ex eo , quod abit sempo aliquodentium corruptorum,dc in non ens pior redientium.Cuinitur ostendisset in praecedentibus breuiter eur non de scit generatio, S dixisset eo quia alterius eorruptio at te ius est genctatio, ob hoc soluisset omnes propositas dubitationes mentionem nune facit rationis dubitationem probantis,inquiens, st solutionem dictam noamplius relinqui locum rationi comprobanta dubitatiomem, dicens non oportere genoationem semper esse deperditis quibusdam, re in non ens abeuntihus: non auteper eundem sermonem rationem reassumit, sed quoniam

proxime dixit, quod multi simpliciter scit,& corrumpi mutationem ex insensibili in sensibile uel ex sensibili initis sibile fieri putant,quia secundum sensum uiuentes hoc modo ens,& non eras quaerunt,& quod sub sensum non cadit uel non magis,necs esse putant. hoe igitur in exemplum proprn sermonis assumpsit, huius se ilico alterius generationem, alterius esse corruptionem Ad econtra.& modo quod a ex ente fieri ea,quae sunt, Ac in enscorrumpi:modo autem quodam ex non ente fieri, Ad in non ens dissolui .multi igitur inquit penctationem stra pliciter ex insensibili in sensibile mutationem iudicant, α eottuptionem in sensabilis non omnino no entio.Comuni igitur ratione , smpliciter omnis generatio est

ex non ente,quia ex materia,quae omnium habet priua tionem: priuatio autem non ens est,ex ente uero tutius,

quoniam potentia est omnia,& id ex quo continue ensest,& no ens,ut s ex aere sat ignis,sed si est aliquodeus aer,non tamen adhuc ignis, neq; manente acie ignis est peneratio. quare Ad hoc modo ex non entrio ente uero missis,po se quidem ex ente quonia ex subiecto , qa

quidem ens est,per accidens autem, quoniam eae aere accidit enim ex quo ipnis si uel acrem esse, uel lignum, uel oleum, uel quodcunq. aliud.eadi Ad in corruptione sunt opposito modo.proptet quod,inquit,ron oportet dubiis late propter quid deperdito aliquo in corruptis non de

scri generatio non enim in mnino non eris corruptio est, ne at ex omnino non ente generatio. consolatur ra

tionem hane ex multor uva usu, qui ens εc non ens sensibili,& insensbili determinant no enim nullo modo ensnon ens uocitant, sed ipsis insens bale. nil igitur admirandumae id nos dicimus seeundum quid ex simpliciter ente, secundum quid uero ex simplicito non ente generationem,& corruptionem in ens,& non ens,diicto modo.

sitie igitur existente aliquo subiecto. Re non, generatur

ex non enle quare militer σgeneratur ex non ense, o corrumpitur in non ens. merito igitur non defici ueneratio enim corruptio est non entis,corruptio vero generatio non entis. Noe est siue habeat existen tram quandam hoc, quod Cessi. via. dicit ut insensibile,3 non ens,sue non est subiectum, nihil differt ad lationem: na uniuersalito ex tali sit quod si, in quale abit quod eortumpitur.s igitur eorrupto ente peneratur non ens manifestum v, ex non ente eortu pto,generatur ens.& ecce quo pacto in non ente exaeste generationem dixit, declarans manifeste, . cum in notiens abire dicimus quod corrumpitur, non in omnino noens dicimus. siue igitur existente aliquo subiecto, siue non,quod corrumpitur,dicunt quidam in ii G ens abite, eo quod in insensibile sensibile muteturmon curantes,siue existente subiecto aliquo in sensibile saeta sit mutatio sue non hoc est siue habeat existentiam ipsum in sensibile, quod Ec dieitur non ens, sue non . sed neq; quia esse aut no esse dicant hoc insensibile,proptet hoc aut est, aut non est generatio. sed quia est, u subiicitur , propter

hoc ex ipso sensibile senesatur. Illud igituli Sive existe te aliquo subiecto F iistius eat, sue esse dicat' ab eis, siue

non esse. ne. enim ipsi determinant hoc insensibile, ex N, quo eue generationem dicebam,st ne de numero entim an non: quod uis enim horum sit, non desciet generatio.

s enim si de numero entium hoc insensibile in quod est corruptio,& ex quo est generatio, propter hoe ipsum,

non desciet,quia tion est in omnino non ens corruptio.s autem non entium,quoniam corruptio n5 entis in generatro,peneratro uero corruptio non entis, rursus non desciet sibi nuicem succedentibus ente,& non ente.

sed hoe non ens simplicito,sibilaret aliquis utrum alteu vie, ,

ram contrariorum est ut terra crvdue non ens,ignis autemo leue ens. An non sede' Cr terra en illa vero no ens, muttria terrae,o ignissimiliter. In praecedentibus quaerebat s est aliouid, quod iam-plicito, idestit me generatur:& dicebat ex simpliciter non ente facti. cum igitur satis docuisset de goactatione simplica,& simpliciter ente,& secundum quot signiscata dicitur,nunc quaerit de simpliciter non ente quid fgniscat,nunquid alterum contrariorum priuatrua, scilicet differentia fguratum,ut terrae te ignis,nunquid noens terram esse dicimus,ens autem ignem. An non dehis,quae abusue dicunt ut, sermo est: sed quxstio est uniuersalit et de entibus pio ptae,& seeundum subsantiam, quando dicimus ipsa ex non ente seri, quale, illud non rutamus es e. quod igitur superius dicebat,dices no enaoe esse, quod potentia quide ens est,actu uero no ens,

hoe manifestius hie dicit:materia enim inquit est nonen ex qua Ec ignis,& terra genriantur. Si autem dixeris quod maloia ipsa secundum se ipsam non subsistit, sed est semper cum aliqua forma, ut nequaquam ex Nonente,sed ex ente fieri quod sit. Ad hoc dicimus quod desuperaus diximus,quod sinina ad matiae existentiam

23쪽

confert ad generationem autem eius, quod non est, ni- horaci em permnens aes rotundiam. aliquanti uero an

gulare,id existens. cum uero tortam muta in si erit,

mutatur m nem, sed ut est potetra ignis: hoc autem ut φ ' in, , , , -

Imateria ipsi inest ex materia igitur est quod fit, sicut aeshia: et a sat uti, ut exposioris Alexan. utamur exemplo, squi de limpo sibi leo at si e sorma statuae Ribstare inuis talis autem in se Dulcem se aiu)s,ron propter hoe a pro pria priuatur exi stentia, sed erat altera a statua, Ac ea, qtim si natua: Ad ii non ex albo a te sat, sed ex statua, non dicitui tamen ex statua Histum esse, sed ex aere statuae. lia se habet Ad in materia, qtioniam semper cutu ali qua est sol ma. nihil enim actu existens subsistentia ea-rens en es quod ex ipsa si semper quidem cum ala quo fit quod ad e, istentiam ipsi consert, non tamen ex illo, quod est ad ii materia, fit, quod fit, sed edi materia, quae potentia est corpus.

Et nunquid diuersa utriusque materis,an non utique se,

rent exstinuicem, neque ex contrarijs his enim insunt contruria ignι,tere aquae,ucri. Cum dixisset non ens simplieiter alterum esse ab his, quae sunt, no quod uideatur minus esse,propterea quod priuatiuas habeat dofferentias, sed subie iura ut risis, Ac magis,& minus enti quaerit deineeps si timuis illorum totae scilicet Ec ignis de quibus meminit diuersum est subiectum. Hoc autem hi euibus negat dicens, quod si

diuersum erat utriusii,& non idem nubiectum, non am plius ex sein uice ut ex contrariis serendi contraria enim ex sei nute em sunt eodem existente subiecto positum est autem a principio alterius generatione alterius esse cor ι ruptionem. non diuersum igitur est contraiiorum subie inum,terrae inquam. Ed ignis. Quod autem contrarietas inest terrae . c igni, ostendet in subsequemi sermone. ex se inuicem igitur haec sunt ut ex contrariis .s autem hoe, communis,& una utrorum qi materia.

An est quidem ut eadem est uero ut diuersa. nam quod ullis quando est ens bibit idem, is uero non idem. de his uia

t in tantum dictumst. Expedito priori sermone,inquit secundum quid eandem esse eorum,quae fiunt, materiam, eundum quid uero diuersam: quomodo uero eadem, quomodo diuersa apponit. inquit enim quod materia, seeundum quod est materra, i secundum propriam naturam eadem est om-

rubus, quibus subiicitur nam quod aliquando est enuopud Aristo. biectum spmseat. Re ut ita dacam sui p-sus natura una omnium est materia, aptitud)nem enu ν

simile, secundum quod est materia ad omnia habet. Quoniam autem esse,& subsistentia ipsi semper eum aliqua ima ess, non eadem erit materia secundum formam,&exissentiam omnibus: quae autem secundum sormam easderatur est materia proxima, ut igni quide subieeta aer est,am autem,si se contingat,aqua adt aqua uero terra. igni igitur Ad aquae supponitur terra Sc aer: haec ueroseeundum materiae rationem eadem, seeundum sormam diuersa mon amplius ut prima, sed ut proxima materia consderata. Ese autem δd se ducte quoniam ut Sc infra diei debet,materia quidem subiecto est eadem, rati ne autem disserens tanquam Ac disserentium ratronem continens in seipsa in igne, terra, M ains, subiecto quadem eadem est,tatione uero disserens:non enim eadem ratione ignis ,& terrae,& aliorum formas suscipit: alia enim ratione territ,alia uero ignis formam suscipit,& secundum alaas rationes aliorum formas.

De generatione uero, er ulteratione dicamus quid diis runt dicimus enim d tiersas esse bus mulationes a scintist m.

Quot am igitur es aliquod silisbum, diu rsu passio.

P ti Asiecto natu est diei, o est mutatio viritissae horum, ulteralio igitur est,ctim manente subiectosensibilι existent matatum fuerit in sui sitis passionibus, aut e trurijs exiis peri in aut intermedij ut corpus sanum est, ex rursus tia

genisura funguis aut ex aqua uer,uul ex aere omni aqua eneratio iam tale is pitis iuro ccistiptio. Naxime verosi

latitatio fiat ex insensibili insen bile.utit lusu, aut omnibus sensistis ut cum aqua genita, ut I torrepta fuerit in aerem, der enim prope modum infin lilis ei l.

Quonam disserat renctatio ab alietatione diastu quidem est ab 1pso breuibus Ac antea: attamen Ac nunc reas sumens rursus orda nate de ipss dicit. nam cum dixerit quae cunua degeneratione quaerere oportebat, .u quid est Ac si in omnino, quonam re unde sunt ea, qui sunt, se propter quid non descit peneratro e opportune nune quaerit quo am disserat ab alijs mutationabus,primum Q ab alteratione, ipsas a seinuicem hoc modo distinguens. Quoniam enim,inquit, est hoe qui de aliquod subieistum quod substantiam sῖgnificat,illud autem panso,quod Ad ae eidens nuncupatur e est autem secundum utra at mutatio,& secundum substantiam , quod uocat subiectum,& se eundum passonem scilicet aeeidens: se eundum subiectum quidem mutatio, generatio est,secudum passones urto manente subreso immutabili, alte-tatis. Haec cum dixisset,dubitationem quandam, quam quis inconsiderate contra praeducta adducere posset, ea Ac examinans ponit,atque dissoluit. si en ira circa subiectum eum sit sensibale,& idem manens facta mutatro,

hoe est si eirea insormatum subiectum saeta mutatro, alteratio est.quonUm in mutatione ex aqua in aerem per spicuum,& humidum manet, mutatio autem secundum

calidum,& stigidum sit erit aeris in aquam mutatio alia teratio: circa subiectum enim an formatum, perspicuum inquam, L humidum si mutatio. Eandem quo si ratione, licet Ad in aliis elementis dubitate. nam in omnibus,qus ex stinuicem sunt dubitatio est. Ad hanc autem dubita tionem occurrens Aristo.inquit, a, si quidem passo erat ipsus subiecti humidi, A per spieui, calidum scilicet Sestigidum,per quae ad n uicem ipsorum mutatio si alteratio utam erat,ut se habet in aqua calefacta, frigesainauit ibi enim, quoniam adueniens aquae qualitas passio est, id acciden g nihil ad esse ipsi aquae conserens alteratio estud quod si in mutatione uero aetis In aquam, cali duna, frigidum non amplius passiones sunt humidi et perspicui,m si sorte secundum accidens, sint utrari; ipsus passones ut cum in Socrate caluum inesse dixeratamus albo per accidens,eo is utra a ,ε album, de caluum dem insnt, ut taetri enim passiones sunt foetatis.se igitur Se hie calidum,& frigidum humidi quidem non fuerint vassones nisi per accidens. materiae uero haec ipsa calidum,inquam de frigidum,& hum:ditas, pastiones, sunt in imis materiae Fassiones autem insor mantes,persectivae iis . nania; s passio accidens hum:di frigidum, aqua non habebit esse per frigiditatem,& humiditatem sed per frigiditatem tantummodo. similiter auton Ad ae tis non humiditas de cataditas, sed humid tas sola erat perfectiva si uero humiditas utroruw perfectiva substititiae est, aquae Ad aeris: non habebunt disserentias quihi, useeundum substantiam separotiuntur.passiones enim nonciunt substantiales d fierentias. non igatur passiones caiidum,& mgidum aeris re aquae, per 'uas . c mutantur in generatione ex sernuicem,sed neque humidi passo Maecidens catadum si adum qi: quoniam coniuncta non unam perseere potuerunt substantiam. v si non passo, ne. alteratio quemadmodum dicebat dubitatio:altera tio enim dicta est esse, cum passio,& accidens in eiri, per quod mutetur, quod mutatur. Addiderit autem aliqui ilhis,quae dicta sunt, hoc: o ne Ii proprie ipsa hunti di ias in aere Ad in aqua, necu perspacultas absque uarietate in eadem: aer enim re mapas perspicuus, tu humidior est aqua quare non permanebit impassibilis in mutatione ex aqua

24쪽

Liber primus

ex aqua in aerem,ritia i humi duas aquae, neq; perspicuitas, quoniam ne,i, an aer et igne caliditas secundum speciem eadem est. in compositis quo ii multa sunt secun dum genus calida, specie differentia talia enim est, quae in uino caliditas, et atra quae ut prpere, uel castoreo, uel hallanio et smilibus. Scire igitur omitet, , quemadmodum s ex uino sanguis sat, tota uina id ea corrumpitur, re alia quaedam secundum speciem in sanguine fit caliditas,sic re in elementorum ex mutua penet atrone contangit.& si quas non secundum speciem differentem ei e uelit aeris,& ignis caliditatem uel aquar, re aeris humiditatem, sed secundum intensionem,& remassionem solum differte ille quippe necessario salebitur has esse numerodissetentes,quc admodum enim ianapi uel piper satum, α si eandem ieeundum speciem penetrent caliditatem in iis quae eκ ipsis germinant,cum sint eiusdem speciei, sed numero differens esse fatetur,quae in sentine, re quae ex ipso aeneiaio studiu est qualitas sic necesse est & in elementis intelli cre quod tota aeras idea coitupta st. si igitur A quis cone ederet,& in aqua secundum forma eandem humiditatem x perspicuitatem genitam esse, numeto tamen diuersam esse dicere cogetur. quate nihil permanet ipsus aetas materia excepta. non agitur ex formato in informe murairo est, sed ex informa in formatum, squidem quod solum informe est permania quare ne ii alteratio est,quae ex aqua in aerem mutamo. Recte uero adiposuit tiens bili existente subiecto lscille et sensibili exi stente subiecto α perinatiente, per qa sens bile est actu

hoe aliquid, M solviatum . hoc autem ad distinct)onem ductum est ipsius materiae:etenim re materia subiectum astens, dem manet in generationibus, re tamen non est alteiatio tunc, sed generatioton enim sens bile est materia, neis actu hoe aliquad. simile istitur est,ac ii diceret. eum subiectum simul umimus existens materia, M sor maddem manens mutatum tuerit secundum aliqua papsonem compost x sentibilis, tune alteraiio est: in generatione enim subiessitum quod subihat,materia est mutata secundum tormam. Illud autem i in si psius passonibus Iadditum est declarans id, quod secundum passi

res in seipso mouetur, L has immutans passones , non secundum habitudinem, quae ad aliud est. nam quae secudum aliquam passonem extra mutata, mutantur quide, non autem alie tantur: ut dextium iactum pio snanto, passonem quidem sol tuum est, non tamen alteiatu est:

ne is enim mutatio Hista est in passionibus, quas in seipso suscepit: aut & cum seruus fiat dominus, uel dominus seruus. Potest quo illudi In s psus passionibus is-mstare quod deinceps dicetur,quod Miam prius con

derat una est.in mutatione etiam elementotum mutua

comune aliquid pei manere inquit sensibile, sed in quod est & secundum quod non est passo permanentis, ut mmutatione aetas in aquam commune quidem permanes perspicuum cum si sensibit non tamen perspicui neque numidi passio per quam mutatio ips aeti in aquam iit: per calidum autem & frigidum mutatio est. Quod uero' deinceps ditatum est,cu inanifestum quae enim In passoninus mutata sunt,uel ui contrariis,& extremis passionibus, quas habent,uel in intermedis, ' ipsae intermediae contrarare participantes per c Otraria mutationem saeis tr fuscum enim albo participans,& nigro si in nigrum mutatum fuerit, non quatenus nigro,sed quatenus albo participaton tugrum mutationem sata. Illud ueros Cum totum mutatum fuerit idixit pro eo quod est,per subiicitia secundum quod est. hoe autem fit eum nihil permanserat sensibile ut subieictum. Illud ueros Ex toto, α ex tota leiusdem est signis eatiuum eam quae est in toto,& in substantia mutationem significans. s maximel uero dixit, no quia maxime generatio est tunc, sed quia uidetur multis qui sensibili,& insensibili ens,& non ens determinat, ut pauloante dixit .a actu uero insensibile non solidum, De p resilientiam habens dixit: quemadmodum α haee habens sensbile ta ictu, se ut se het tota,& aqua ad aete. In his autem sui qua permanserit passio,eadem e tra αrietatis in generato, Cr corrupto,tit cum exuere aqua sumo

bonististia dat frigida fuerint,non oportet tartis ulterum passionem esse in quam retiturins uero non erit. distratio. xt minutis homo correptas di horris utitem immoctis geniatis cst, tuo titro permunci Mim. Pt adultam dubitationem nune examinat, quod uero inquit tale est eorum, quae ui cortraria mutantur, si ali qua communis passo manserat, ut in aqua ct aere, nono pol iet suspicari hane alterius forum passonem esse mat cita enim in contraria mutatur aet & aqua scies in calidum enim x frigidum,quae sunt conitati a. Contrarietatem,ai tem, uel corpora a contrat is differentiis formata dixit uel contrarietatem quidem intelligens ea tac cottatias disserentias passonem uelo, quae est altera palse Attaractatis, quae eadem manet in genito at corrupto. Communiter autem dicens in aere & aqua hocs Si uitaque perspicua snt limulit illud s Aut si apidat non ut a

te stipado naturaliter existent sed urce exempli scimon εraestans. utrius aute erat dacere aut humida, ambo enim

umida sunt. Potest autem illudi Aut stipitat exempla

liter ad alteras coniugationes se mone transgrediente intelligere,ut in terra,& aqua. uitaq; en ira irinda sunt: in horum igitur adinvicem mutatione primanet frigidum.

Si ergo huius non passe erat perse mustra, π mmusica,

huius quidem generatio utis foret,illius uero corruptio. quapropter hominis quidem hae passones.hominis autem musime ex hominis immusici generatio, Cr corruptro,nunc autem passio haec permanen is, quare alteratio haec. Quod pet haec dicit est huiusmodi. mutatio inquit aeris in aquam no est alteratio, quia illud. secundum quod est mutatio scilicet calidum, & frigidum, proculdubio non sunt passones per se eius,quod mutatur . est autem quod mutatur perspicuum calidum enim x mei dii non doci potuetunt passiones perspicui,nas per accides, quatenus ambo calidum inquam α frigidum eidem accidiit materrae. cum enim id, secundum quod est mutatio , panso suerat per se eius, quod mutatur,tiinc est alteratro, ut

in musco homine,& in immus eo se habet: nam & hie si inam usi eum & musicum non essent passiones hominis, sed essent per accidens eo quod essent illius passones, cuius & homo passo erat,iiciat calidum,& frigidii pet-

uicuo dicebantur ine Je, non uti alteratio solet quς exmus eo in immus cum mutatio, sed generatio e quemadmodum quae ex aere in aquam mutatio. nunc aute quia Huscum,& immus eum sunt per se passones hominis, hominis quidem ait: atio est secundum musaeum A in musicun muratio, huius uero totius musici hominis, &inimus ei hominis generatio,& corruptio quaedam enim generatio alteratio diina est esse. Voha autem transitive

ordinata, ct ob hoc obscura existentia legenda sunt hoe pacto. s Si ergo huius non erat passio per se musica re imitius ea, huius quidem uti. foret generatio,illius uero corruptio. l deinde illud,s Nunc autem passo haee permanetis. I& tue illud,s Quapropter I hominis imae passiones, hominis autem mulici re hominis immusci generatio,& corruptio. ldeinde illud. i Quare alteratio hic Fna generatio musci, quatenus muscus est, ait Gatio est. Forte autem etiam error scripturae interponens uetha 1lias Quare alteratio h se Icausa fuit obscuruatis,eu etiam sat illis liters sensus seruetur. cum Citur secandum quantum victu mutatio contrari tutis,uramentatio, er diminutio edim autem secundiam laeum titio, cum uero seiundum passionem, Cr quale alteratio: matitem nihil permaneat sensibile eatus altera par o. aut accidcns, omnino generatis .itae utro corruptio.

25쪽

vult per sdie doeere Aristo. quod non omnia muta tio seeundum accidens subieeti, de sensibilis est altera

tio,ut pollet aliquis ex dietis metito suspicaitina Ad ipstanium esse, est accadens,& secundum hoc contraraetasmopnitudo est,es paruuas, haec autem sunt quanti, non qualuatis. si erro secundum contrarietatem in quatito muttit ut siti vectium sensibile existens, talis mutatio est augmentatio .v diminutio: si autem secvnaum passo rem aut passibilem sua litatem ist, secundum quam est mutatio si ieisti sensibilis manentis talis mutatio est alteratio: si autem secundum locum,& secundum hune cottatietatem talis mutatio erat latro. Haec igitur sunt om-

iij a secundum quae fit mutatio substantia sensibili manete cuius accidentia sunt. cum uero dicit Nihil pei maneat sentibile fcurus passo altera, aut aecidens aliquod

est per quod mutatio iacta est,illudi Alieta, lillud secudum quod mutatio stigniscat, quod generatio est, Se

corruptro.

Efl utilem materia maxime quidem, Cr proprie sabieciu

generationis, contiptionis fusi ptiuum modo uero quoda

r alijs mutationibus,quia omnia fusi priua subiectu aliqua

rtim contrarietatum sunt. De generatione stiris, ercorati α

ptione. o si est, si non est. quomodo est, cr de alter alio

ne hoc modo determinattim si

ars. Nie habes manifestam intentione Aristo. de s stmsea in materiae.materia enim propriis fame dieitur, ita iubi ei tui sinuatiae re propi 1e penerationi re corruptioni, qua docti uero, A omne, quod est materia illius,cui subiicitur

ad mutationem. ut enim quaecun a mutantur, generatione participam,sc etiam materia, dc quo modo de uno, ita Se de alio: susceptiuum enim contrarioru quouis in

do est illorum materia,& hoe igitur pacto substalia sensibilis,& actu exissens est materia omnium accidetium, de hoc modo alteratronis,augmentatuanis,& latronis,sit ut dictum est.

α a s De augmentatione uero reliquum est dicere, ex quonam differt a generatione ex alteratione, Cr quo pacto augetur eorum,quae utigetur unumquods, riminuitur unumquodseorum quae diminuuntur. Considerandum itaque primo atru

solam modo in eo.circa quod eorum est interse differentia: ut quod quidem ex hoe in hoc mutario,velut ex potentia substan

tia in actu substantium generatio est, quae vero circa magnitudinem augmentatio, o diminutio, quae utilem circa passi nem alteratio utraque uero ex potentia earibtis in actum mIta io Actoram s. An modus dissert mutationis. apparet enim id quidem, quod ulteratur non ex neces tute mutulum secundum laetim, neque quod generatur: quod uero augetur

ex diminuitur, sed alio modo ab eo,quod fertur. qetenim feri

tur totam mutat locum,quod vero augetur,ficia quod extendistin hoc enim manente particulae secundiam locum mutant,

non quemadmodum quae spherae. hae enim in aequali loco maistuntur toto manente,quae vero eius,quod augetur semper inemptiorem locum, in minorem uero quae illius, quod corrum Tincia o pitur. Qv igitur mutulis disseri non solum circa quo sede iam cab eo,quod', er alteratur, er augetur, mani festum est.

αα ν. Cum dixisset de generatione, & alteratione, εd quid

utram,& quonam a scin uicera disserant, transi ad ser monem de augmentation qui est tertius modus muta tionis.Duo autem sunt,quae proponit quaerere, quonam differant ab aliis mutationibus augmentatio, Ec diminutio:& quo pacto augentur, quae augmentantur. in quo

quaeret quae sit materia subiecta augmentationi,& qu modo fit addatio ei quod augetur & quid est quod augetur, de quid augens .sed primo nunc proponat dicere,

quo differt getinatione x alietatione procedens aut εα , mutatione secundum locum ipsam distinguit, Ac si non principaliter sed quali extra propostum nam sermo

de mutatione in loco non est proprius negocio de teneratione, re corrupti ire ideo opportunius in negocio decreto pei laetum de ipsa sermonem tradidit . quaerat autean uno tantum differant augmentatio a penet atrone δύalictatione,aut pluribus. Sed ut hoc melius uitelligam', scire oportet Q iactivarum attium, hae quidem materia solum a scin uicem disserunt,minime ii secundum forma, ut fabrica oetaria & aurifusoria: matera a enim cum disserant huic enim aes subucitur. illi ueto argenti im eandem sere sol mani operantur: ut tacti eram, aut sextarrum, aut

tabellam, aut aliquid huiusmodi operatur. quaedam urio sunt,quae in materia c mieniunt , sed in forma disterunt, ut carpentaria,& raui factiva. est enim halum materia communis ligna ipsa. sed ii se formam, uerbi gratia nauissa cit,illa uero portae,aut abacs. quadam uero materia Ad forma disserunt, quae Sc omnino separatae sunt, ut carpsitaria,& medica, ita etiam ligna materia habet, de re his portam aut solium iacit,medica ueto humana corpora,

Ed in his sanitatem. De peneratione igitur Ad augmenta tione quaerentem considerare oportet quonam differat. an secundum alterum solum,an secundum utram scilicet materia,& forma. dico ergo omnes mutationes Ad in ambobus 3 seinuicem differunt: in materia quidem, quia alia in alio praedicamento subsistit augmentatio enim et minutio sub quantitate, generatio uero circa substantia, alteratio autem circa quale quod signis cauit dieens, circa quod . nam circa hoc unumquod eorum, quae mutatur mutantur,ad quod modus mutationis i educitur: ut

quod generatur,& corrumpitur circa substantiam proculdubio mutatur sub quam Ad generatio, βύ corruptio reducitur, & ita de alus. Haee igitur est apertissima ipsa tum differentia. sed quod dassetant etiam in forma, cui . cuncta est manifestum. nam generationis est quod generatur ad sinuantiam deducet alterationis uero mutationem per aliquam passiuarum qualitatum operatum si s se,ut calefecisse aut in frigidan rubrum aut album Deisse sue aliquod sinitium:eius uero,quae est in quantitate, addid)sse aut subtraxisse magnitudini: localis uelo sur sum,aut deorsum secisse,aut secundum aliquam aliatum dimen sonum. Hae e igitur ut manifesta praetermittit, sed quaerit nunquid Ac modus disserat mutationis, scilicet

qui augmentationis ab eo qui generationis re ali eration .inquat autem 5e secundum hoc differre a in uice mu latrones,& differentiam ponit. nam quod alteratur nonne eesario in loco mutatur. nam dum alteratur, non mutat loeum. nam quod ostensum est in Physica, quod om Mino necesse est in loco mutationem alterat: nem praecedete,& alias mutationes,in diuersum ab eo, quod nune docetur. 1bi etiam dicebatur quod in omni mutatione to calem quendam motu necede est seri,non omnino eius, quod alteratur,& generatur sed alterius cuiusdam, ut alterantis: oportet enim solem secundum locum motum esse ut alter et aerem qui circa nos est. nune autem sermo dieit in non est necessarium quod alteratur in ipso alterara loeum ex loco mutare: smiliter ne in quod generatur, Ed corrumpitur ex neces state mutatur in loco: cerusa. n. ex plumbo saeta non mutat locum,neis lae ex sanguine genitum, neq; alia multa huiuscemodi. quod autem austetur, 3 minuatur necessario murat locum, non quia totulocum deserat,ut id quod fertur, sed quia alterum oecupat,in quo detinebatur praus in augmentata ne maiore, in diminutione minorem,assimilatum secundum hoe di, quod extenditur. Et ratra habes augmentationem distinctam a mutatione secundum locum. sicut enim qu Meae tenditur locum, quem a principio habebat continens alterum assumit,ita uadetur Ed quod augetur secundum locum mutari: attamen Ec ab hoc differt. nam quod extenditur in una dimensione locum augmentans, in alterae

necessitate

26쪽

Liber

necessitate dinum.it, Ed e contra s in una, aut uuabus di mensionibus maiorem locum occupat,in reliqua aut reliquis duabus dimens onibus nec ei te est pii rem locum d in attere. sed quod augetur, aut minuitur secundum tres dimensones,eodem modo se habet aut occupans alteruaut priorem minuens . Sed nunquid inquit assimilatur quod augetur si liaetae circulo mota in locali mutatio tiae: nam ut id quod augetur in pticii loco manens mutatur secundum partes sic uidetur 5d sphaera se habere. Anx ab hae disseri. na sphaera in aequali loco tota manens partes habet qua secundum locum mouentur: sed par tes eius, quod augetur, in ampliorem locum Gieduntur, in minorem uero corripiuntur eius quod minuitur. pla num autem q, ex his quoque potest a peneiatione 5d alterata inedistingui. nam quod generatur non necessatio mutat lo euam quod aute augetur di 'o modo diuersum Iocutra asti t. id etiam quod generatur,st aliud, alteratum uero alterum quod autem aureiur uel eorrumpitur neque aliud neque alterum,sed addit soli quanto ut Aristo. in praedicamentis ostendit. nam quadratum circum posito gnomone totum quidem est augmentatum, sed alteratum non est, cum maneat quadratum rursus. Cum uero dixisset de itibus mutationibus, pennatione scilicet alteratione augmentatione,intulit 3 Vttaail aut idem significans quod omnia,aut ut tam dixit Ed secundum substatiam mutatum per quod id quod sit,signiscatur,& seetidum acciden quod commune est eius quod augetur, A alteratur. commune igitur inquat in unaquaque mutatione eae potent:a tali in id, quod est astu mutata, in reten. Da enura substantia in actu substantiam peneratio est, Acin telaquis eodem modo.Illud autems Sed de se I hoe ein modo mutationis.

circa quod autem se intitatio augmenti, er diminutionis cirra magnitudinem aurem uidetur esse aeteri, diminat,

utro modo ratiocinandum. Cum locutus fuisset de disserentia,qua differt augmetatio a generatione, Ad altet atrone, transi ad alia, quae .pposita sunt. erant autem tria numero, quae sit augmenta

tionis materia,& quae effectiva causa,& quid quod si, hoc est quid augens,dc quid quod augetur, de quis est modus L ipse actus. quo s*ωIgmentatio. Et primo Musiit quid nam sit hoc quantum,quod materia augmentationis si,utrum potentia corpus,& magnitudo actu uero incorporeu,tu carens magnitudine: aut actu corpus,

quod praetermalit ut necessatio subintellectum. α ostendit secundum omnem modum impossibile esse ipsam esse potentia corpus,actu uero incorpoream, ut necessario relinquatur alteru assitu scilicet esse corpus materia augmentationis. Si enuri inquit potentia corpus, actu uero

incorporeu diceremus esse id ,ex quo fit mutatio in qua titate necesse esset hoc aut ipsum per se subsistete, separabilem habens naturam,aut in alio quodam esse corpore. s ergo a Itu separabile sit non existens corpus,aut punctum, Aut uacuum,em nullum occupans locum,aut cor . pus non sensibile, hoc est nullam habens disterentia senis tibilem. punctum igitur, aut uacuum supponere est apet tissimum impossibile. neq; enim ipsum per se substitetit puniatum aut uacuum.ostensum ess enim omnino non esse uacuum:& puni tum in corpore δί magnitudine semper habet esse. Praeterea absurdum est ex puncto dicere magnitudinem auaerimam etiam hoc pacto rursus u cuum indue mus. li enim quod augetur maiorem occupat locum, proculdubio locus,quem occupabat auctu, erat uacuus ante hoe,& sc rursus actu uacuum erit,aut erit corpus non existens in loco: quorum utritui est 1mpossibile. sed quomodo omnino puni iura additu es, qu' augetur,maius totum fecit diictum est enim saepe quod insinita impariabilia libi inuicem apposta non facient magnitudinem. omnino autem pundium pol ctia corpus non est ed est aliquid corporis. igitur nec uacuum, nec

primus. I 2

punctum contingit illud,ex quo fit augmentatio , quod potentra eorpus esse supponaturris autem non sensibile, sed mairectum sit corpus quale est trisariam dimensum, necelle est hoc esse in loco: onane enim corpus in loco e. Praeterea quia illud, cui apponitur,loeum aliquem occupat igitur Ad quod ap situm ivit loeum aliquem occupabat,& erat massectum M propter hoe in sensibile nemetum quatenus ast ecta sunt corpora,& sensibilia in loco sunt: sum enam ineorporeae qualitates ipq,α magnitu dine ea rentes: sed quatenus tri satiam sunt dimensa qua te de si non st sensibile corpus, nec participet qualitate, necesse est ipsum esse in loeo nam esse in loeo ab ipsis dinnensionibus corpora artribuitur: nam ab ipsis qualitatibus locos um dictet tia corporibus inest: na ob has alia quidem sursum sum alia uero deorsum , sed omnino esse in to eo est ab ipsa dimensione:oportet enim aequale esse corpus locatum ambienti ipsum loco aequale autem est quanti proprium necesse est,igitur Ad ii itia nititi Minsensibile si aliquod corpus, ipsum in loco esse.rursus ueto is in loeo sit necesse omnino ipsum aut sursum esse,aut deorsum, aut secundum naturam in utro π,aut prater naturam:& hoe pacto esse unum aliquod assectorum corporum. dixi enim quod λ qualitate habent corpora sursum est e,aut deorsum,& in utroqi naturaliter aut prstet naturam.s quidem ipitur secundum naturam sursum

esset,es et ignis,aut aer: praeter naturam uero, aut aqua,

aut tenta. sntiliter de is deorsum, si secundum naturam terra aut aqua erat:s praeter naturam ignis, aut aer. si autem hoc ,non erit amplius inassectum eorpus,sed sensibile, sic unum aliquod ex quatuor, sed hae e ut manifesta existentia praeterna ist Aristo.1mpossibile est ergo esse in a quin eorpus, ut separabile existens, quod ut materia augmentationi subneuut. Eundum ergo est ad altera partem diuisonis quaerentes nunquid potentia existes corpus in aliquo est,& non per se subsistens. hoe aute in aliquo non neeesse est diuidere, es in id, quod est in eo, os augetur,oc in id,quod in alio. est enim communis consessio,id,quod augetur,adueniente aliquo ab extra augeti: suare in alio,& non in eo,quod augetur. s igitur in aliost materia augmentationis, quae Ad potentia corpus suponitur nec eue est tursus eisse in eo, in quo est, aut ut m- il eius, in quo est existentem,nem partem, ne l. passo nem, neqi aliquas sibi ad esse conserentem, aut existent si illius patiem,aut simpliciter aliquid. si igitur in aliquo actu existente dicat quis ipsam in nihil existentem substantiae illius,in quo est,ut in uase contentam: accidet, cuestresa fuerit hae e ab eo,in quo est, steti quod fit ex ipsa, nullo modo mutato eo,in quo est . ut si quis dixerit ex aqua aerem seri non mutata ipsa aqua, sed matcria qua dam ex ipsa aqua egressa, de segregata, quam in seipsa

aqua continebat ut in uase. secundum autem hunc sermonem ita dicentemon aliquo materiam esse non exissetem astu corpus nem complentem illud, n quo est, ne spartem aliquam illius existentem, neq; aliquo modo a toto decisam, nihil prohibet etiam secundam in eode materiam sie suppons, Ec rursus aliam δd aliam, de se in instrat una. Si autem nihil prohibet in eodem infinitas suppona materras et unt an eodem infinita secudum adium qu est omnino impossibile. Vacuum quo. pariter ex haesuppositione inducetur. quod enim ex materia est appo situm et,quod augetur, eorpus locum proculdubio occuauit: ne enam corpus est in soco.hie ergo proculdu io uacuus erat prius: nis quis supposuerat ut ex pol cini corpore in actu corpus mutara materiam, sic & o actu corpore corruptoon corpus potentia mutationem seti. sed nulla uidetur mutatimneq; ex non corpore facta, neque in non corpus. sed neq; uidentur sua sunt, se ex se inuicem seri,ut remaneat illud tirapassibale,re quo illius, quod fit materia secernit ut, sed toto illo mutato re in generata ne,& in augmentatione. nem enim aqua temanente aer ex ipsa st,sed tota corrupta: neque panis manet, du

27쪽

ex ipso corpora nostra augemur. necd ex aqua nutriente plantas α eo, quod auget remanente, illae crescunt. im

ne tibile est igitur ne esse in aliquo, id quod auget, ut nilui sit eius, in quo est,aci inrelinquitur igitur id, quod auget pati em esse eiuS, in quo est,. quo decim,& apposita

aucto lic ipsum auget. si autem hoc erit actu corpus. Amagnitudo subiecta mutationi secundum auguremationcm, quod erat ostendendum a prIncipio uerum exilics. Si uero quis dixerit in ala quo ipsam esse,non ut separatam. nil ut elus erit centcni, neq; ut partem corpoream existario; ed ut est informis materia corporis actualis, ct formarimam S. haec potentia cst corpus re mainitudo actu uero incorporea in corpore a quali esse habens,

ut subiectui Q materia cius. si quis hoc dicat, sciat se

non augmcntaiic ris, sed generali nas, re corruption Imateriam urucitisse Dicteri autem generatio ab augmentatione, ut dictum est. nam materia generationis est uere inateria informis magnitudine carens, sed augmenta tionis quamificatum corpus. unde In generatione quide contangrt eandem materiam, re malori, Sc mari rimoli subiacimum aqua uirius cy athi corrupta malorem mole aerem iacit: in augmentat:one autem quanta suerit mo

res eius,quod apponitur ex mammento post repletionem resoluta ad tantam magnitudinem necesse est, de quod augetur augeria sit enim re in augmentatione generatro

prius,ut cum nutrimcntum in uentriculo in chylum re

dacit uiri hepar recipiens sanguinem secerit. sed iam generatus sanguis appositus ipsis partibus cum tanta mole, α unitus ei,& assimilatus Uus additione facit augmen talionem. quare omnino quantificatam oportet ei se augmentationis materiam,& ii eius praecessent generatro.

Vtrum ex potentia qui tim magnitudine Cr corpore, actu utro incorporeo, Cr magnitu ue curente feri corpus cir magnitudinem. Cr eum hoc dupliciter contingat dicere, utro mo

do augmentatio'. atram ex separata ipsa persi sum mute

ris,dut in alio corpore inexistente. An impossibile utroque modosparabilis enim cum sit, vel nactum occupabit Deum, ves ut punctum quoddam, uel uacuum erit, aut corpus nonsensibit horum autem De quidem non contingit,illud uero ne

cessarium in loco esse 'per enim alicubi erit quod rex ipso quare ex istud aut per Raut per accidens. At uero si in aliquo inerit si quidem Daratum sit, ut illius non sit aliquid per Raut per accidens accident multa, Crimpossibilia. dico

autem ut si fat aer ex aqua, non ex aqua erit mutata ,sed pro

pter esse ipsius materiam, tanquam in uasi aqua: infinitas. h. nihil prohibet materias esse,quare π feri actu.

Cum dixisset ex potentia magnitudine, non reddadtio aestu magnitudine, quod consequens erat: sed eandem

partem subdiuidit,& illud relinquit, ea quam neces Iarao

subintellectum. Illud uero 3 vel ut puninum 1 obseurimi reddidit apponens illudi Uel. F uidetur enim distim ii

nem significare ed oportet pro sed, sum accipere,ut totum ii e modo se habeat. aut nullum occupabit locum, sed uel punctum aliquod uel uacuum erit. quaedam uero exemplariorum sc habent.aut nullum occupabit Iocii, ut enim punctum aliquod ,aut vacuit erit, Ec corpus n5

sensibileollo scilicet E pro ue disiunctivo posito.

Sciendum autem est quod, cum dixisset ex potentia qui dem magnitudine S corpore, ac tu uero In corporeo Scmagnitudine carent hoc membrum subdiuidens, utrii, inquit ex separata materia hac, uel in alio corpore existete: separabilita enim,rnquat, cum sit,aut punctum erit, aut uacuum, aut corpus non sensibile, quoniam enim Sc incorporei α magnitudine carentis haec erat subditaso, b id huius particulam, non seir fibile corpus, praetermi-it: quod magnitudo est. Haec autem eum dixisset, in

fert quod eorum, quae proxime ducta sunton quae separabile, M per se subsistens diu debamus, sunt tria. aut enim

pundium,mquit,aut uacuum erat aut corpus non sentibile. horum igitur inqu:t uacuum quidem, aut purictsi ip- ponere augmentatronis materiam ei se non esit mrat: duo enim in unum comprehendit. quomodo uero non esituirit, quia neq, ex puncto fieret unquam aliquid, non esse uacuum in Physicis demonstratum est non sensibileueto corpus in loco elle dicens. id enim s In aliquo ei te iiii loco intelligendum est, .u quomodo.necessatium si eapponit . unpossibile enim eorum quae fiunt, aliquod emem Dico, Sc hs,ex quibus fiunt 'n loco non existentibus.

Videtur autem ratio haec non determinate demonstrare non sensibile corpus in loco existere, sed uniuersaliter toti accommodari, quodcunm quis supposuerit subsedium esse motus augmentationis . nam si quod auget ut locum apprehendit, .u in loco est: omne autem , quod penitum est in loco ex aliquo subiectio in loco huius existente per se uel per accidens penitum est subsedium,ex quo auctu est: quod augetur in loco, uel per se uel per accidens ellenecesse est sed si per se in loco esset corpus acqu, Sc setilitate esset .si uero per accidens pol ctia corpus, Ad materia informis: naq; propter materiam addidit id 3 Secundum accidens, F quoniam ex hac fit corpus,quod est in loco, ipsa quidem existente in loco,non tamen per se, sed per accidens,eo quod corpus, in quo es , in loco est. At materiam quidem informem augmentationis subiedium nooportet dicere: ipsa enim generatroni, M corruptioni,non autem augmentationi substernitur, ut ostendidunus: reliquum est actu corpus augmentationi subrectum dicere. quare dacia comprobatro communiter totam alteiana diuisonis partem destruit, dicentem potetia corpus,ec magnitudinem ess t augmentationis materram: ad corpus non sensibile improprie relata est Quapropter melior sortaile est alicia expositio ab Aphrodisiens Alexadro tradita .potest enim inquit, quod dicitur tale esse. horum aurem duorum modorum auo enim inquit dicti sunt trio di,& qui separatam ipsam per se supponat materram, A qui in aliquo existentem horiim quippe duorum modorum, secundum uia uiri separatam materiam supponenteison contingit ipsam in loco esse ne iii enim puniatum, neque uacuum in loco erit. sed neui non sensibile corpus, it quidem non sensibile corpus mathematicia dicimus. hoc

enim in intellediu tantummo o est. secundum igitur di Otum modum non contingit in loco esse Id auteni l Ne cessarium in loco eide. Phoe est materiam eius, quod au retur necet Te est omnino in loco esse, aut per se, aut per accidens, per dic iam probationem diectem,son per enim alie ubi erit quod fit ex ipso. manifestum iῖitur in no erit materia eius, quod augetur quae uno modo stipposita est potentia ipsa esse magnitudinem, . pci seipsam separa tam dicent eo quia non possit iuxta hane suppositionε

in loco esse necessarium autem omnino eius quod auae

tur materiam in loco esse Postea ad altera tantionis partem transiuit,considerans si in aliquo subsistit cius, quod

augetur, materra. necesse est autem inquit in aliquo cumiit, uel nihil esse eius, in quo est, neqr pars, neri, simpl: O ter ad illius,in quo est, constitutionein aliquid coiiseres, aut ullus partem aliquam esse corpoream : quod interea omisit contra datim uere:& rationi diccti in aliquo quidem esse, sed nihil este illius in quo est, ostendit sequentia absurda. 3 Illud uero accident multa. α impossibilia, Fdictum esse potest, non ut impossibilibus quam pluribus

Happositio m eo tequentibus. non enim dixit multa quae

dant uno enim solo usus est argumento: sed ta uua quod multae tales supponi materiae,& infinitae possim: Quod

est impossibile.

Amplitis autem neque sic apparet factus ara ex aqua, ue

exiens a manente.

Cum comprobasset non posse materiam eius, Quod augetur in aliquo esse, eo modo ut nihil fit illius, in quoesi, per hoc argumentum is infinita ex ipso fierent ean quam

28쪽

Liber primus 13

quam in exemplo tenerationis, & mutationis ex aqua in aetem sermone saerens, nunc rursus secundu exponit argumentum eiusdem construis auum, euidentiam ipsam in testimonium adducens. no enim,inquit,videtur in mu tatione aquae in aere aer,ta quam ex aqua secretus,aqua immutabili manente, sed totam aquam corrumpi, ex qua aer generatur. Eece autem Q aterum de materia eius, qu' augetur, quaerens, ut in generatione Ad eorruptione loquitur,ostendens geniti materiam non exister te in aliquo, eo modo, ut nihil sit eius, in quo est.

Cum destruxisset materia in aliquo est ut nihil si illius,in quo ess,3c ipsam posse ab eo in quo in , sepatari, deinde Moe e sequens est annectit dices,melius esse oth supponere materia n5 potentem separari,pn esi sequetia absurda separari ipsam dicentibus, nihil eo mutat a quosuerit separata. propter hoc igitur inquiis melius omni-hus 1 hoe est oibus se dicere melius. vel . oino melius. quare si de eius quod augetur, materia nunc loquitur,inseparabile dixit,pro eo, qa est no separat 5 ab eo, in quo est,sed illius aliquid existente,& illud genita,quod est in

quo esse dicitur. quare no licet dicere ipsam aquam aeris materia c5tinere, sed aqua ipsam aeris materia esse. dustuest n. eius, quod augetur,ma tema no est potentia cor pus,sed actu, R in aliquo existens,eo modo est, ut eius pars existens, in quo est.s uero nG de materia eius, quod augetur,loquitur, sed eius qix generatur, de prima. s. atq; in tormi etia se uti ai uerus fuerit sermo. inseparabilis. n. ere ipsa, no potes ab e in quo est separari. Cosona autesunt,& quae deinde inseruntur secim dii hune intellectu. inquit. n. Tanqua existente eade & una numero, rone uero no una. t una enim,& eadem numero aquae est materia incorporea,rone uero non eade. aliud. n.est ips ma teriae.& aliud aquae esse.& ad es Noe auget,materia ea de tatio: aliud.n.est aquae esse,& aliud platata materiae. Tanquam existentem eandem Cr unum numero, ratione uero non unam.

a, Cum proposuisset a principio destruere esse potentia

corpus,& no actu eius, quod augetur,materia, & per diuisone sermone produxisset,Ostendit ptimum impossibile esse hanc,potentia corpus existente ipsam per se subs-sere. deinceps uero proponebat quaerere,utra esset in aliquo aut ut nihil existens eius, in quo est, aut ut aliquid existens eius,in quo est.& eu demonstrauit Q dici posset esse in aliquo,ut nihil eius in quo existens: accidet. n. parati ipsam posse, no mutato eo,in quo est ad quod mulista sequent ut impossibilia praetermisit altera parte inconsutatam tanqua uera,& quae subintelligi potest . dico inquam in aliquo quide existere,esse aute aliquid cius in quo est si aut est in aliquo mus, quod augetur materia, conserens ad eius in quo est,eonis stentia: aut erit ut pars

in toto,aut ut materia informis in e si positor sed in sotmis' qui de no augmentationis,ut prius diximus,sed est generationis,& corruptionis materia. nune aut est ei propositu augmentationis materia quaerere: telinquitur ergo ut partem esse in toto.si aut hoc,actu corpus, re magnitu do erit augmentationis materia,quod erat a principio demonstrandu . Si aut quas dicat,cur partem dicimus esse in toto eius, quod augetur materia:cut. n.potius debet dici pars, qua tot ite Sciat is propos tu erat ostendere esse actu eorpus, se magnitudinem eius, quod augetur materiam,& non potentia: persei tam uero, & non desectuosam eum fecerimus mus quod est in aliquo diuisionem, unum tantum inueniemus membrum, quod ut meon sutabile dimisimus. illud. s. q, ut pars si in aliquo, non quia , materia esus quod augetur dicatur esse pars totius non enim hoe est propositum distinguere, pars ne sit, an to tum sed ut adiu corpus institutum,& non potentia esus, quod augetur materia hoc enim erat ipsum pro postu,

cum nihil intersit, sue totu si ,sue pars. omnis igitur de monstratorum ordo talis est. Sed quaerendum est,quid est quod nune subiungit. eum enim demonstia let impossibile est supponere materiam eius, quod auaetureae in aliquo: ut quae possit ab illo separari,in quo est,nihil illo,in quo est,mutato ut in exemplo generationis mmutatione aquae in aerem,inseri dicens,melius est omni

bus sacere ins atabilem materiam. quod quidem, si ut ad ei principio propositum didium sumas, de inateriarius, quod augetur,est es sermo,dieenti oportere mariqu' augetur,materiam supponere non posse ab eo,in quo est separari: quia est illud idem,quod dicitur esse id, in quo in ut uerbi gratia non in aqua contenta, sed ipsam aqua

existentem aeris materiam, hoe est adhu eorpus existen tem, quod est veru .numero enim inquit nihil digeri erus, quod augetur,materia, hoe est aitu existens eorpus, ut aqua a materia prima aquae, quae ad esse aquae mutatur. est enim eadem numero,& subiecto,ut ui sequentibus latrus demonstrabitur. sed latione inquit non est una: alia enim est ratio materiae quatenus materia, Ac aha quate nus aqua facta est. Consonant autem ea, quae dicuntur nune illis,quae paulopost dicentur ab eo: dicente, ius quaugetur materiam non esse diuersam numero eum male

ria generati,nis ratione. Potest quoq; illud s melius omnibus facere inseparabit dira Fno ut ad prius, sed ut ad proxime dichum reseraicit enim exposuisset a principio sup postion ora da centora eius quod augetur,materiaira in aliquo esti,ut nihil si illius,in quo est in exemplo stenera tionis manifestum fecit die es.dico autem, ut s sit aer ex aqua, non erit propter aquam mutatam, sed quia materia ipsius sit,ia quam in uase aqua: deinde destructionem huius suppositionis describetis, non posse. s. sup poni inare Nam in aliquo existentem ab eo in quo est, separari, nilui leo,an quo est,mutato,rursus ut in mutatione ex aqua in aerem sermo non saeit, quae est generatio,& ut ad proxime dictu, quod gratia exorapti positum est . ut diximus subiunxit illud. s mesius igitur omnibus inseparabilem incere materiam id e pruna,& anformi generatorum ma

teria locvens: materia. n. inquit aeris,eam. s. quae est aqus

ex qua tit aer,mesius omnabus inseparabile esse ab aqua in qua est.no enim altera est ab aqua numero sed eadem Ee una differentia ueto sola est secsidum rationem: aliud

enim est aquae,& aliud materiae esse. At vero neque punctu ponendum, neque lineas corporis materium propter easdem Oufas. Dixit quidem de punctis ea non esse materiam rius quod augetur, summens hoc, ut sequens ad suppostiones potentia corpus,sse separabilem esse per se Eusqa

augetur, materram supponentes. nune autem indetur invehi contra illos, qua ex superficiebus eo ora generabant , quae ut corpora non ex magnitudine earentibus

componerent probabili suppositione utebantur in hoe: nam Sc superficies sunt magnitudines, sed ob hoe non sumebant impossbile . nam ae s snt magnitudines ipsae super scies , non tamen in loco sunt. ostensum enim

est 1 prineipio, eum id quod fit, si alicubi,id quoque,

ex quo sit, necesiario esse in loco oportere, aut per se, aut per accidens. non erunt autem in loco superficies, neque per se, neque per accidens, eo quod supponan tur corporibus praemastere, siue eo quod per compositionem ex superscrebus corpora componantur secun

dum Platonem, sue eo quod suentibus ipsis seeundum des uxum eorpora generentur. Est autem ei propositum inuehi eontra facientes ex superficiebus eo mora,&apposuit punicta, tanquam sit cis consequens, Ad expunctis magnitudinem sacere . nam ut in libro Coeli di istum est, ousdem est intellectus ex supersieiebus f cere corpora, de ex punctis: ius quod hoe absurdius esse

uidetur ex omnino uacantibu et magnitudine sacere magnitudine . Alexander uero ductu illud. s At uero necti Io. Gla.de Gen. C

29쪽

putisa ponendum i per hocineo enim puncta poneduassumpsit, ut totus sit cotinuus literae intellectus .melius igitur Oibus est inseparabile sacere materia: nem. n. puta Eta aut lineae pone dae sunt corporis materia: neq;.n. per

se aliquod horti subsistere potest, neni ex indimensis punctis dimensio steti. Alexando igitur ne exposuits Ne vlineas ponenda corporis. Fae si contra facientes eorpora ex superficiebus esset ratio.trea ua, ut ipse ait, erutae est intellectus ex supeis erebus iacere corna, ex lineas super scies, dia ex punctas lineas. Attame uioletu est ita litera exponere: de lineis. n. sed no de superficiebus me nit. Quapropter dicendu est Q eii superius oste disset impossibile eis puncta supponere eius qa auget materia, nunc docet Q neq; lineas, eoauiamens de lineis sermone. Cur aut impossibile est necit lineas supponere, ipse sub iunxit .per easde. n. causas,eo quia nullii horti per se sub-sstere potetit,neq; ipsas per se locu alique occupare. Vt aut AE antea animaduertimus,uidetur Aristo.in sermone de prima materia transgressum fuisse,Ac si a principio de

materia eius,qa auget, esset m propositu docere. In me di . n. gratia excpii de generatione sermone suscitans,ubdetur 5d continuati sermon:s consequi etia de prima materia disputare,quae generationi substernitur:& a principali proposito tecedere.& nune expositor Alexader corporis mat etiam prima informem interpretatus est,& sed ei neeps totam litetam exponens accommodauit.

Illud autem, cuius bri extrema materia est, quam sine pas

sione nunquam pos bile est se, neque sine forma : ι igi ur

simplicher alteram ex altero,quemadmodiam Gin alijs deis

terminutum est. Cis dixisset impossibile eae linea , aut puncta mate tia supponere, nune dicit quodna est corporis materia, dicens illud esse materia cuius extrema, tu ultima sunt lineae,& puncta. dieit aut proculdubio corpus actu, huiusdi. extrema sunt lineae & puncta. Quonia aut ipsa per se existens materia, neia, actu est corpus, nem 1 Iineis terminatur,subiungit quonam si ipsus se habetis fines sunt,

Ed ultima lineae: ut cognoscat quare extrema materiae Ii necis dicit.propter hoc. n. extrema ipsus sunt lineae, quia

ne in s ne passone aliqua,& forma est, esse.n. ipsi est etii, is esse. proptee hoe igitur,4 inseparabilis sit a passonere forma eo actu corpus est materia,& n5 informis, reptima. de aut est quod hie dicitur ei, quod a principio in superficiebus diistii est, in id quod fit, ex aliquo actuente,& formato fit realis agitur est Alexadri expositis,pet qus declarat praesente sermone esse de materia eoru, quae generantur, quae ad existenta a quide sorma indiget, re huius actus subsistens est: sed ut materia considerata,

Ee hoe aliquid,& quae hoe seri possit, inso is est, id

incorporea. si igitur no de materia eoru quae generantur sermo est Aristo.sed de illa eius,quod augetur, quae uerere ut materra eius, qa augetur, considerata actu est cor

pus. Quare qua do ipse dicit. At uero nem lineas ponedia ne si puncta corporis materas Hubintelligere opor tet, eius quod augetur,ut de corporis,quod quide augetur,materia loquatur, qua do dicat, 3 Quonia aut est iu substantiae materia eo olem l quod uero hoc consequituri Istud aut euius hae e extrema matera a P congrue magis in hae expositione trahitur,ipso uolete actu corpus, Ee nci potentia esse eius, quod auaetur materia, qua sine

passone,& forma nunqua possibile est esse. Ad proxume ueto dicta expositi ne si accomodaueris haec uerba,

die ens ab Aristo. dictu esse actu eo mus, quod tripliciter dimensio natu eosderatur nunqua tine passione es forma cosistere: diceret uti as forma quide naturale sorma, passo uero hie solseat et accidentia. Id ueros Simpliciter laut proprie,aut uniuersaliter intelligendia. Illud ueto Ex altero j pro eo quod e ex quo da actu ente. quoniapositu est altera us generatione alterius esse corruptione,

queadmodum in alias det cim latu est, dixit enim de his,M in primo Physei auditus. eum enim quae fuisset quomodo contraria ex sei nute em fiunt, causam dixit comu ne aliquid esse ipsis subiectum, ut totum ui successue suis

sceptiuum existens.

Et ab aliquo quoque actu ente, dat eiusdem generis, aut eiusdem eciei, ut ignis ab igne uel homo ab homin e , aut abacta. darum enim non a duro fit. Quo rava omne,quod fit,ex aliquo se M ab aliquo ed 3

dixi ii et ex quona augmentat)o Q ex actu magnitudine, nune dieit α quo, hoe est ab essectiva causa, Oino. n. impossibile est,ut inquit Plato,sine causa se habere genetatione. propter hoc α Aristo.cum dixerit de materiali , causa ipsius augmentationis nune dicit re de effectiva, quantu ipsi ad praesens confert. ne . n. separatim ipsus augmenta nune effectiva causam tradit,sed omnis simpliciter generationis,& secundit substantia, Sc se nasi alteratione.inquit igitur is omne quod sit,ab effectiva causa fit actu existe te, eiusde genetis, uel speciei cu eo quod sti de eiusde quide speciei ipse exempla apposuit, ut cum

ignis ab igne, uel homo ab homine sit. Illud ueto 3 Abeo quod eiusde getieras lipse declarauit ab aliquo inquit, die ensi Aut ab actu. lsi enim Jd eiusde speciei non esset

faciens cu eo quod si eiusde igitur generis Oino est stetidia hoe ipsum, per quod actu est,smiliter ei quod sit. dursi. n. inqu1t no a duro st. uidelicet no ab eo qu' eiusdem speciei, sed a frigido, si se eontigerit,eo quod ab ipso eo de setur, quod eiusde generis est eu eo quod si, eo ciuod actu si si igidia queadmodu illud, quod si actu duria. ob hoe igitur ab eo quod eiusde generis sit quia ex actuente. effecti . n. causa,quaecuna fuerit,oino actu .est Ad inter herbas quo ';,quae sponte nascuntur uon ex eiusdespeciei causa effectiva generatione habet, sed ex actu ente,&ob hoc erutae generis.opificiae. n.rationes , cu actusnt,eotu quae sponte fiunt, causs sunt,& albu quoqi noah albo sit,& in alns infinitis, sed ex actu eme. Cosciet autem haec, quae nune dicta sunt, sermoni de augmenta tione ad ostendendum quod in aliqua effectiva augmetationis eaula,quae de propriam, Sc similem efficit eius

quod augetur materiam ipsi materrae augmentanti. et

Quoniam autem est σsubstantiae materia corporeae, corporis autem iam turis,corpus enim commune nullum, eatimer magnitudinis,s passionis reu,ratione quidem separabim

iis,quanto vero non separabilis, nisi ex passii essimis arabiles. Nanifestim itaque est ex dabitatis quod non es augme

tatio maturio ex potentia magnitusne, actu vero Milam haeshente magnitudinem sieparabile enim utique esset ipsam com a l.

mundi e dure quod impos bile es,dictum est in alijs prius. Amplius talis mutatio non augmentationis propria, bd ge

nerationis omnino: augmentum enim est existentis mugnitudinis incrementum,decretio uero diminutio. quapropter necesse es habere aliquam magnitudinem id quod 'utigetur. qua

re non ex materia magnitudine curente oportet esse augmenatationem aductum magnitatinis generatio enim est corpoaris magis, non augmentitio. Cla quaesuisset de materia eius quod augetur,& osse C tab a a.disset esse actu corpus, ne quis putaret hanc esse primam materiam, nune docet quod etiam ipsus eorporis est materia, quae prima, .u informis est,& incorporea ta nee essitate: est enim aliud materia ab eo euius est materia.etit igitur corporis materia,non corpus, sed incorporea:& ssubiecta est omnibus iatntis,erit igitur in sotmis. Ec alia est materia eorporeae subfiantiae,& alia augmetationis. uidetur etenim, squidem hae est informis, & ineorporea, quae prima est,ea uel quae augmetationis, actu corpus. inquat igitur u eadem est materia substatiae, de augmenta via,& alterationis: nam per Magnat udine augmentalionem,

30쪽

Liber

men lationem,& per passionem alterationem intest exit. si enim alia suerit materia corporis, alia uero quanti de qualis, cu reliquoria, erunt accidentia inseparabilia a corpore, quod est impossibile. ea de igitur est de generatio n1s i augmentat 1 ms & alterationis materia: eadem tame nc otia ,sed secundia quid eade.& quo eade apponit dices,rone quide possibile est e separari altera ab altera loco uero minime. corpus. n. actu quod augmentat: -ri, A alteratrona suppostia est ratione quide diuersum esta prima informi materia: alia. n. est ratio primae mare

rix, 8c alia corporis. numero uero εc subiecto unii Se ideambo sunt,& loeu eunde oceupant. s. n. daxeris in alio quide loco substantia matella esse,in alio uero eam qu sest augmentationis Ac passionu, erunt in alio loco substatia corporea,& in alio pastiones : quod impossibile est passiones extra corpora ipsas per se subsistentes supponere.s Corporis autem iam talis, corpus enim e mmune millim l Quonia inquit generatro est particulati v eor potu, tu huiusce cuiusda .ria esie eia de at is praedieetur, neque generatio simpliciter est,neas subsistentia, uniuersale etenim in solis opificibus consistit, quare Sc materia ali- euius erit corporis,& non ipsus esiis.s enim eois corporis esset, no amplius actu eu et materia, actu non existe te eoi. quemadmodum igitur est uniuersale in opisse istationi Duqota se uniuersale materia opinandisi est ege. nullan.est timuersale in subsistentia, neq; corpus, mel corporis materia,Cu aute quaesuisset de materia augmetationis,& ostendisset quod multa sequuntur absurda illis, udicunt ex potentia magnitudine, assitu uero magnitudine carenti augmentatione fieri,concludit nunc ea, quae ostela sunt in non ex potetra magnitudine augetur quod augetur,sed ex actu naturali magnitudine si enim ex carenti magnitudine magnitudo crescit,& augetur,erit separahile uacuum ut coirmune' utriani enim Sc serabitur, Scutrum rationem habet.f. n. scribaturi Separabile ipsum ede, significat quide per cυe, materia ecce. n.est olum subiectu. dicetur aut in si sat augmentu, Ac magnitudo ex no magnitudine,& potentia corpore,erit potentia magnitudo,quae est materia ipsa per se subsistens, a magni

tudine, actu corpore separata. . si ita se habetet, j Separabile enim uacua solet i diceret uti v v si sit augmentia ex potentia quide magnitudine istu uero taci habete magnitudine ,etit se partitia re ipsum per se subsistens uaeuum. si enim quod auctum est ampliore alique loeu suscipit,nsi contentum ab eo,quod aecedit, de augmentulerit liud enim expers erat magnitudinis, suisset locus hic, que id quod altilium est occupauit,vacuus prius,quine impossibile ostensum est in quarto Naturalis audi

tus. uero nec D contingat materia ab omni sorma separabile esse, diximus multoties. Scire aut oportet Q hoe concesso, illa eota, quae coriumpuntur,in omnino nonens abit uera est eo probatio ad inconuemens deduces, Ec inducens uacuit. Si quis aute dieat Ac corrumpi in non ens, Ad ex nG ente generati, suppositioni huic uacuuaesti actu in conueniens sequetur. que enim id quod cor rumpitur,deserit locis, hunc replet,id quod generatur.ua quocu de in augmento,si quis dixerit non solum ex potentia magnitudine fieri augmenta tu, sed δύ quod corrupit ut in potetia magnitudine mutari, no amplius locus eris uacuo. tanqua igitur concesso, a, id quod corrumpitur, non mutatur an potentia magnitum ne, se probatro procedit. Si Quis autem quaerat,quid tibi uult, additio Separabilis: hsusscit enim dicere is et it vacuum : sciat

ad distin mone pleni dictuin esse,doeuat enim in Physos in plenum a uacuo sola habitudine disseit: id plenia

nil aliud est nis uacuum eorpore repletum: α uacuu rursus plenum corpore ptiuatum igitur uacuum separatum

nihil aliud qu1m uacuum per se subsilens significat.

3 Amplius talis mutatio non augmentationis propria, sed genetationis lex hoc loco uadetur magis conuenien t e citi luetam quae dicebat, separatum enim estit quod

primus Iss

eommune, hoc est materia.ad absurdit enim hoe, inquit,

talis materia generationis magis non augmentationiscinquit 1gatur is ex carenta magnitudine magnitudinem sem, Don mutata nas an augmentatione proprium est, sed in substantia, hoc est generationis. nam augmentatio no est generatio magnat udinis, sed incrementum, decretio uero diminutio. quapropter,mquit, habere aliquam magnitu

dine Oportet,id quod augetur. Scribitur aut &3 Quod fit. 1 de Alex .etiam de hae litera mentione secit,dic εs oportere extra subaudiri maius, ct minus, ut fit uerbola series: quapropter necesse est aliquam habere magnitudine,id quod si,nci smpliciter, sed maius aut min' factu,

quare non ex earenti magnitudine. . quide ex non prae existenti magnitudine minime fit in augmento magnitudo,sed praeexistentis est aut incrementum, aut dominutio munis testatur de augmentatione intellit pila. attamenon e ,quia augmentatio mutatio est prae existentis magnitudinis in maiore, iam ex necessitate augmentationis materra non potentra magnitudo est, sed actu: hoe enim nondum probauit. quid enim prohibet, quantia ad praesente attinet probatione, esse quide augmentatione prae existentis magnitudinis inclementisi, inclementu tame fieri ex potentia magnitudine, quae materia sit augmetationis .dixi quantisi ad praesente attinet probatione, quoniaper alias probauit augmentatione non ex potentia ma

gnitudine sieti,quarum principalior fuit no posse ex nomagnitudine magnitudinem fieri, uidelicet ad maius erescere: ad hoe enim uidetur uacuum induci. Scite tamen oportet, in quemadmodum in his, quae fiunt nihil fit ex non entibus, uel ex incorporeis, sed omnia quae sunt ex corporibus actu entibus fiunt potentia uero illud habentibus,quod est id quod fit,praeterquam . in ima materia corpus actu subsistens no die inius, sed e mune subiecitum earca quod mutatio consideratur. quod quide potentia est omnia diu uero semper cum unica forma consideratur, se de ui augmentatione. Ac si quis supponat v,

augetur ex corpore augeri,attamen augmentationis materia nihil prohibet corpus esse potentia, quemadmodu& in generatione 5c ii in superiori diuisione inter alia haec consulatum fit membra, quae potetra corpus de noa tu materia esse eius,quod augetur,introducebat, illud tamen, quod dicebatur,potentia magnitudinem esse materiam,mus quod augetur in aliquo exastente,nsi ut pars corporea eius,in quo est non tamen ut nihil omnino existetem eius. n quo est,sed ut materiam in eompolito, mitis, quae ab Aristotele dicta sunt nullo modo consurari potest nisi quis extraneae dieat talem materiam esse ge

neratronis, non augmentationis propriam.

Sumendum itaque magis . velut tingentes quaestionem a principio,puli num exissente ipso augeri, vel smintia caua

fas quaerimur. Apparet itaque eius quod augetur quamlibet partem auctam esci militer quoque s in diminui minorem

factum esse, amplius aurem accedcute aliquo augeri. π rectis dente disium, nee se iraque vel incorporeo averi,uel corpo

re.si igitur incorporeo erit separabile uaeuum. impossibile autem a magnitudine materiam Ues arabilem, quemadmodum dictum est prius.

Cum proposuisset quaerere quaenam est augmentationis materia,induxit talaonem per diuisione is augmentationis materia,uel potentia corpus est, actu uero incorporea, uel actu corpus est. Quod igitur no est actu eorpus,necs ut separabile,& per se sublinens, ne ii ut in alio quodsi existens per prae assumpta ostendidit: nunc igitur uult de reliquam diuisonis parte examulare,dico si actu corpus sensibile est augmentationis materia. Reassumit a tem totam rationem uniuersaliorem saciens diuisionem, re magis ad utramque partem dubitabilem sermonem deducens. sed antequam hoc saciat, prius exponit, Aequae ex communi hominum conceptu augmentationi

SEARCH

MENU NAVIGATION