장음표시 사용
171쪽
eernalitas non est ligatus, nec adstrictus ad virlinque, sed ad alterutrutantum Coenon utrunque, sed alterutrum tantum est in obligatione ιimpliciter, seu presse&pro pii eloquendo .nec enim aliud eli in obligatione esse,quam debitum & adstrictum esse. Sed quia utrinque ex praessim in dispositionem deductum est non simplicit cr, sed alternatiue, utrunque uere est in obligatione,non simpliciter, sed alternatiue, i si osseu eo modo, quo in drspositionem seducta sunt. t Et ita intellia rii 2 - situr.l. si duo, infra eod.non enim dicit utrumque esse in obligatione obit impliciter, sed poni ad obligationem, in qua subaudiendum est alte sata mativa, iuxta naturam & qualitatem expressam stipulationis vel dispolitionis, ex qua illa obligatio orit mo. n.potest metas, & limites cotrarius ex quo orit, redi. Ita etia necessario intelligitur. l.cum hereditas. s. vlt. supra qui & a qui b. manumissi lib.n-l.qui decem. f. Stichv. deae lut .vbitox. clare priae supponit in utraque re, valide in stipulatione ad ternatiuam deducta consistere,&:obligatione,de solutione.Et sic verissima est munis sentctia recte intelligendo, prout etiam comuni- et
a 2o ter sentiunt secundum iura,quae allegant.' Et hic eandem distinctio uic adhibe, de qua supra eod. num. Io. Io 7.aut est clectio debitoris,&Qbligatio alio non impcdi ente mero pura est,& propria, & naturalis alternatui ara ut ostialectio creditori id tunc praeter id, quod utrunque .pur non simpliciter, sed alternatim in obligation o est, & quod optio Puro competit, quodlibet praecise in obligatione est sub conditiones ii creditor illud eligat: & electione sequutarin clecta incipit esse puria in obligatione, resolubili tam e,si & quadiu uariare licet i sed si variareno licet,res electa sola in obligatione est,alterae vero vel reliquae res ob ligatione exemptae, tex .in l. si quissipulatus si,de verbo obligat. Et siet 1. V cum est electio creditoris, non cstaimplex alternatiua,sed qualiscata, ita in seu alternatiua prerogata,eo quod edi tori. alterutrum ptaeeligere li--xi cet,& altcrnatio non et ad commodum debitoris, sed creditoris com I 1 P tra regulam communem . l. picrunq; de iure do t. t Obligatio inatem magis ex parte debitoris,in quem agit,quam ex parte creditoris denominetur.Tuc aut debitor non est obligatus alternatiue simplicis.
ur sed cum adiectione praecis, obligationis in quolibet, si illud uelit dicreditor eligere, licii tamen & hic proptae obligatio altcrnatiua, quia
.forma obligationis ad alterum duorum tantum in ea alternatiua ex
Iar preliorum competit. t Et quod de duobum dico, idem de tribus,ties
.pluribus in dispositione alternatim expressis, quia adhuc cst alternatio ruat icci minus propria.Ut enim alter, uel alteruter,pprie,& stricte di .citur de duobus latum .l. nonuqua, scitidi c. l. si ex toto.I. vlt. l. si is cui a
172쪽
bus.in princ de bon .possess.cotra tab.l.quicuq I.uniuers. O. 1ila haeretic.I. ancillae. R ibi. Bar.Bal C.de surtSaul .cons. cclxiij.videt dicedit. lib. 2.ita alternatiua stipulatio vel dispositio dicitur Rrriste tibi prie de biduob. tm. d. l. si duo. d. l.cum hereditas de tribus aut, quatuor,uci pluria. bus dici potest sed large,& tato minusSprie,quii id magis degcnerat inumero duali ; tuc.n .potius remanet subgnali nomine distuciae, ut i igeneraliter.in prin.C.de inst.& subsist.l. penul C. de verb. fgn. quam ras sub speciali verbo altonative. t Sed qd de eo , q tenetur ad incertude certis: ut in I.Iulianiis .supra qui & a qui b.manumissi lib. no si. an sit obligatio alternatiua,vel generis Respondeo,alternatiuam esse psep sonit ex prellam cste formulam alternationis: & sic et si de corporibus constet, si in nullu est expressum, non potest dici obligatio alternati tia,sed obligatio generis subalterna,ct sit non sint nisi tres, vel duo, qatu sint plures, vel pauciores, casuale est,& remotu a sorina obligatio Mis,tex. in.l. quidete. .Stichu & Pamplii tu in sin .de solui. ubi ide statuitur quod in obligatione generis, ditarenter ad obligationem vere
alternat ille .Facit rcgula iuris,expressa nocet, non expressa non nocet.
Ei quis igitur tenetur ad unum ex pluribus,quam duobus incertis, nullo modo dicitur obligatio alternatiua propter defectum tam formae,
quam materiae, sed obligatio generis, siue generalis, sue subalterni , Et licet haec incidens quaestio sit leuis,tamen quia ad sequentia & a' uti
dia viam aperit,omittere nolui. - . z. . suo. r.
' NVNc PRO VII OvAasTr o Na videamus succinctEdi deci siue,in quibus obligatio generis & alternatiuae coueniat vel discoueniat: qm Doctore in quibusda circa hoc multu cotroueri ut.Dico et ergo,q, hae obligationes in multis,& sere regulariter corient ut . l . cumis.f.sn. de c6dic in leb.Primo in unitate obligationis,ua sicut stipui tio & obligatio giaris una est,ita alternatiua:quauis in copulativa tot sint stipulationes & obligationes,quot res.l. sci e debemus. I inter stipulantem .f. si stipulato,in s .infra eod.sic legatu aItonat uin unu tatum uete &wprie.l.si ex toto.f.vlt.de l. I .I. illud aut illud.de legat et,Lcum illud i prin.qua.dies legat. ccd.no aut plura legata, nis imbi prie,& siti sid. l. plane. ι .g. penu .ibi, duo esse legata, idest, duas seu diuersas res ccnseri legat as ita. n.dct ille text.intelligi de log. I .Ratio manife-sa est ex praediistis,qa in effectu in unu tatum, licet incertu,siue de cerris,sive de incertis est in obligatione siue glaris, liue alternatiuae, sue lectio sit debitoris,sive creditoris. Secudo coueni ut cateris p ribus . t
ualitate obli pationis,& indiuiduitate solutionis,d.f.& harii.& quod ii, & f. ex bis,dicitur ex pa e debitoris, vel eius haeredii:ide conuersi
173쪽
terminis ex parte creditoris, ves eius lia redum, si habeant electi erga non possunt eligere partes in diuersis rebus,sed in una re tin. l.si tam I 2 F to.=.vla.delm. t . t Ceterum quemadmodum in alternatiua non potest debitor,nec unus haeredum partem offerre, nec creditor tenetur recipere, nec constituitur in mora, nec pars obligata stat eius periculo , nec praecedens mora otarentis purgatur: ita in obligatione generis edi paritor in utraque etiam principalis dcbitor soluens partem sponte recipi cnti creditori, non ccnsetur ex eo solo genere illam rem, etiam si electionem habeat,nec se praecise adstri ngere: scd solum dare, ut duexpectat ius habere in reliqua parte,vel deliberat, maneat in suspenso secundum iuris dispositionem dicto M. & harum. Ieg. si stipulatus. in fine, de solutionibus,& idem in pluribus haerodibus eiusdem debitoris,vel in pluribus principalibus debitoribus ab initio, siue in solidum, siue simpIiciter constitutis, de quo texta in rotundus in Ieg. plane,de condictione indebiti. Et sic turpiter errauit Ioan . Coras in d. f. si tamen tenens contra communem, quod unus ex haeredibus debitoris
seneris possit partem suam creditori inuito soluere: perleg. si stipulatus. 9 . primo. de solutionis quia nihil probat: Ne in contra iura prae dicta, & text. rotundum in dicta. Ieg. plane, pariter dico quod creditor in his disiunctis, vel generalibus obligationibus non censetur sibi prs iudicare, nec solutionem diuideru, recipiendo part cm : sed
accipere ut magis interim sibi cautum sit: quoniam ex actibus nostris non debet colligi prssumptio preiudicati,, vltra quam ex illis necessario infertur .l. prima. f. Iulianus de itiner. acit. priuat. cum vulgar 26 ribus. t Quod amplio pariter ex parte creditoris , sicut feci ex parte debitoris,uidelicet primo iidem sit etiam si creditor habeat electionem . Sed tunc sertiter obstat,quod sponte, & simpliciter recipiendo
partem alterius alternatiuae, vel unius rei de genere,videtur illam rem Higere. Et ita post Rapha l.Cuma. firmat Paul. in d .f.& harum,col .vit. num . . ubi in hoc facit ditarentiam inter debitorem habentem electionem,qui potest variare quandocunque.l.eum qui certarum. in fin .infra eod. Et uc soluendo partem in una re,non sequitur liberatio in partere sequatur varietas, cum semper variare posiit: secus ait si creditoris si electio, quia creditori non est concessa variatio, &sic sequitur liberatio in parte sibi soluta : quia censetur illam rem eligere:nec amplius variare potest. Idem firmat LancelGaliaulain d. g.& harum, col.iiij. I et 7 notabili. iiij. per tint .in d. l. cum debitore. in fin. rem rat.hab.t At cotrarium indistincte vult Alciat.in d .f.& harum . num. I I. per aliam sua rationem, videlicet quia creditor icnetur partacularemsolacionem re
174쪽
edere, etiam in specie, etiam in genere, vel alternatiue debitis.Et conia sequenter creditor recipens partem rccipit coactus,& sic non censetur eligere,ncc diuidere, quia inuitus facit. Et per ista reprobat commune limitationem de tacita voluntate credi toris.Sed certe ratio illa,& opiniis Alciat.ad portentum , & monstrum usque degenerans falsa est,ut I 28 late conuicimus supra ead. parte quaest. prima num. I7. t Et sic vera est communis limitatio de tacita voluntate , vel pacto creditoris,& debitoris si de hoc constet,videlicet de absolute liberando in ea parte, a tiara vera est ampliatio nostra:quia ut debitor habens clectionem no cotinuo censetur eligere, nec suus ius eligendi: consumere ex eo solo, Ppartem in re certa offert, & soluit, cum multa cadere possint, ut vel non possit debitor in eadem re persoluere, nec reliquas partes acquirere, seu luere, vel ut sibi aliud expediat, ita creditor habens electione nocensetur cam consumere ex eo Io, quod debitor, vel unus hqredum eius partem in una re obtulit. Forsan enim creditori non vacat deliberare,& si vacet, nondum vult eligere, sed partem oblatam ad maiorem 129 securitatem recipere. t Non obstat ratio Cumani &Pau. quiano quaeritur electione facta,utri magis variare Iiceat sed an oblatione, &receptione partis clectio continuo facta sit, quod nos negamus. Et haec est etiam communis mens & sentctia Doctorum. Quinetiam creditori quoque quandoque variare licet.l. siquis stipulatus.in fin. pri n. infra eo. licet non tandiu,quandiu ipsi debitori .d. l.eum qui certarum .indin.de quo impertinens est hic disputare,cum nondum constet, nec pia sumatur electionem osse factam.Non obstat d. l.cum debitore,rem rat. hab. quia nullo modo probat electionem factam esse, nec liberatione
in quinque petitis secutam, sed nec illa quinque soluta, vel recepta eL se. Imo nec ad hoc tendit, sed solum probat cautionem rem ratam haberi non committi ad poenam ed ci cautioni satisfactum esse,ex eo cydominus dictam petitionem ratam habuit. Reliquum vero, videlicet
an dominus aliud petere possit, & an in dictis quinque liberatio natarpo sit,ab alijs legibus,& alijs circunstanti js secti pendet.t Amplio secundo prsfatam conclusionem nostram ex parte creditoris, ut procedatietiam in pluribus haeredibus eiusdem creditoris, vel in pluribus principalibus creditoribus ab initio,siue insolidum, siue simpliciter constitu. tis,sive sint socij, siue non. Et ita clare sentit Bart.in d. g. ex his,columma. a. num. F. per tex.Cptimum in I.qui hominem .f. si duo,in princ. dedolui.&omnes, cum Bar.transeunt, excepto solo Udatrico risio, qui ind.I. , his nume. II. cum seq.contrarium latc tenet: di mouctur,qa
solutio in partem variam & diuersis rebus permissa est, ubi cessat absurdum & in conueniens i in executione.f.pro parte.infra eod. Sed sic
175쪽
dum disium illud inconueniens cestat hoc casii,via unius ex haeredi-dibus stipulatoris non interest quae pars soluatur cohaeredi suo, S sic obligatione inter cos diuisa potest cuiquc pro parte sua in alia , di aliare sua solui. Et ad .d. g. si duo respondet, quod loquitur in duobus reis, vult dicere in duobus correis stipulandi.Sed haec solutio falsa est &diuinatoria,quia text.ille simpliciter,& generaliter dicit, si duo rei stipulandide c non dicit, si duo correi. Et sic non debet ad correos restringi, sicut nec ad socios. Falsa est etiam,& iniqua ratio Zalii: quia imo ante
diuisionem bonorum quamdiu nomen commune est,nec uni adiud tacandum singulorum haeredum interes etiam si aliter no sint socij singulis in eadein re qui siue communi procuratori in eadein re. Imo quod.fortius est,si consentiant in unum, non potest criam in mere diuiduis particularis solutio fieri: ut noue dixi supra eadem parte quaest.2 . num. 2I . Et sic Zasus nimis aberrat,qui ctiam Iasonem authorem suae
haeretis facit, sed somniauit in Parnasso,quia Iason nihil prorsus de hoe dicit:Verum cst quod super priina oppositione Bar. in d. g. his, cola. I .de l. legatarius in gloss. super verbo immutatur. Ias .i bicol iij. subobscure discedit a Barcised postea in I. si in col. I.inctius cogitans , vadit cum Bar. Sed tota illa oppositio, discordia,&concordia Iasonis alior 3 i spectat, nec est ad propositu huius qusstionis, vel ampliationis .i Tertio comi eniunt in impedimento,uel modificatione exercitis actionis. In quo mirum quam varie puto ex ignorantia praxis Doct. controuertantur. Accur. d.I.& harum & in l. in cxecutione,insea cod. tenuit cxe
citium actionis impediri in parte soluta. Cotta ex diametro tenent a iij, solutionem partis non cessare, nec suspendi in/aliquo exercitium actionis,nec in principali debitore, nec in eius haeredibus, siue in obligatione generis suae alternatiuae, sed ad totum ut prius, agi posse:vt Pe
pen .vcrs. tertia sit con lusio,distingui in t inter obligationem generis, in qua possit adhuc peti totum,& obligationem alternatiue, in qua nopossit peti nisi residuum:& est crebrior sentcntia. Alcia. n. 6. sequitur opinionem Petri,CVn. & sequacium . Subdit tamen distinguendum in obligatione alternatiua, an in altera parte debeatur quantitas, & pars quantitatis soluta sit , ut tune non possit peti nili residuum, eo quod quantitas est reparabilis: & tunc demum procedat communis sentcntia: secus idantii in species debeaturi, vel pars speciei soluta sit, ut iunca linictotum peti possit.Sed nec haec conciliatio valet: quia utcunque caeteris propriis accedat literς legum controuersarum,tamen integrae I inenti non conuenit .at His igitur contentiolibus omissis breui
176쪽
tet hic, quo Moluta parte, exercitium actionis quadam tenus I imperimpcditur, modo enim suspenditur, modo tantum modificatur ratione partis receptae, pro ratione,& . equitate subiecti calius. Si enim ag tur contra eundem debitorem, non suspenditare exercitium actionis', sed ad totum agitur: quia clim reus sit debitor, di in mora totius,adi
tum conueniri potest, pars enim recepta non cessit in solutum sed quatum ad hoc pendet,& iure pignoris retinetur. Modificatur tame actio in bot 'nod actor debet offerre deducere partem receptam, si in eadere persoluatiir,ves offerre eam restituere, alia ro intcgra sollita siue ar33 se,sive aedebitore,aut a iudice electa, vel eligenda . . t Et ita debet intestigi tex .in l. li non sortem.I.si decem, supra decond. indeb. ibi,peii quae possunt ab eo: reliqua quinque,aut Stichus, quia quantum ad reliqua quinque, debet intelligi in effectu,& propter petitioncm dicta o blatione modificandam: non quin ut ipsa,meroq; iure totum peti potast, cum sit id cm debitor,& in mora totius. Et sic ille tex. nullo modo discordat,sed rectEintelligendo concordat clim I si stipulatus sum. r. ad fin. infra de solui.quae loquitur in eodem debitore generis, & dicit luta parte Stichi hominem adhuc peti posse, quia debet intelligi vi ipsa, meroquαvcre,ita tamen ut petitio secundum praefatam obliuationem modificetur,ut satis patet per finem eiusdem tex. ibi, sed si debi I 34 tor. t Idem dico, si contra omnes principales debitores simpliciter,seu uiriliter obligatos, vel contra omnes unius debitoris haeredes agatur et non enim tcnctur actor suspendere exercitium actionis suae,
etiam respectu eius tantum,qui pro parte sua soluit, sed sufficit praes inobligatio,&hoc si agat prout agere potest& debet nedum ut so Dat pro partibus suis, sed etiam ut cadcin rem soluant, & in hoc cosentiant. tenetur etiam qui soluit in eadem certam rem consentire.L. seruo generaliter. de t.leg. Suspcditur autem necessario respectu unius
ex dcbitoribus, vel hqredibus,qui offert tam pro parte sua solvere,quam
in eadem rem consentire,hoc oni in facto no tenetur litem conicuari, nec si contestata sit,tenetur ultra procedere, modo etiam impensas liatis,si quae aduersus eum factae sunt, offerat. Ι .si reus paratus, te procurat. quod est verum quantum ad impensas, acta & exercitia residuae litis,quia vere tenetur perseuerare in oblatione,& darem a datum procuratori in eodem loco,& inmbi, si opus sit eligere domicilium ad subeudum sententiam simul cum rcliquis consortibus,vel pro parte sua,prout magis expedierit actori adceleriorem de expeditiorem satisfacti 33snem. t Quarto conueniunt in rci per errorem solutae repetitione d quemadmodum etiam si debitor generis certam rcm soluerit pu
177쪽
offerendo: Ita &alternatiue obligatus, si alterum putans illud solum deberi soluerit. text.est de utroque in i .cum is, in sin. de cond. indcb.,Quod enim Accur.& eommuniter Doct. ibi dicunt,non esse similitudinem in eo,de quo ibi loquitur tex.sed in quibusda in alijs,me rape ί6 uersio est . t Verum est quod ad hoc videntur coacti per manifesta antinomiam. l.si is cui de leg. a. sed non dcbuerunt cogi: quia d. l. si is cui, quae dura est ,&absque aequitate corrigitur por legem Iustiniani
aequil simam. in l. penuLC.decond. indeb. ubi nominatim approbatur opinio . Salvij I liliani,quae habetur in d. l.cum is . in s n. condita a Iuliano,& reprobatur opinio corvin,qui contrarium tenuerunt,ut Vlpiani, Marcelli,& nomi natim Celsi, qui fuit author d.l.si is cui, ut patet insuperscriptionibus dictar.legum. Et licet d.l. pcn. non loquatur nisi indebitore per errorem alterum soluente, tamen puto totam opinionem Celsi in d. l. si is cui corrigi nedum in secudo responso de haerede ait rum soluente,cum ignoraret electionem sibi relictam,sed etiam in primo responso de Icgatario, qui alterum praecise per errorem vindica uit: quoniam cadem est ratio,& aequitas utriusque casus, nec legatarius cui debetur,ex testamento,debet esse deterioris conditionis,& minoris fauoris quam alius, cui debetur ex contractu, vel alia dispositione. 37 t Et sic triplici ratione rei;ci edam puto conciliationem nouam Alciat.quam inulto labore in d. g.& harum .in sua glo. in verbo eiusde coditionis. & in lect. chart. vltim. dare conatus est uel dictam Ieg .cum is in sin.quae est Iuliani,& ad d.I.si is cui .quae est Celli, faciendo differentiam non inter obligationem generis & alternatiuae, ut ante eum sitit communis opinio ted inter contractus &vltimas voluntates, & m Ic:tum primo, quia ratio differenti ae in qua fundatur,videlicet quod tain obligatione generis,quam alternatiuae,siue ex contractu, siue ex t flamcnto res soluta fingatur sola fuisse in obligatione, falsa est, in nuda, vana,& commentitia subtilitate, & non in aliqua ratione reali, vel lege fundata M satis superque in quaestione praecedenti,num. I Oo.conuici mus. Quod autem prosare nisus est, singulas res esse in obligatione sub conditione,nili alie soluantur, satis supina numer. Io 2. cum sequen .confutatum est.Consequenter non est ad rcm,quod infert condi-I38 tiones in ultimis voluntatibus non retrotrahi. t Praeterea illud, a, conditiones non retrotrahantur, nunquam fuit specialiter in ultimis Doluntatibus statu tum, nisi in earum fauorem,ut noue scripti super t. si Pamphilo .de opi . lcgat. Tum secundo,quia illa commentitia conculiatio em ad absurditatem,& iniquitatem deducit, videlicet quod deterioris crunt condictionis,& minoris fauoris ultimae volutates,qua in contractus,contra regulas iuris.Tum tertio,quia opinio Cclli autor
178쪽
,Is d.I.si cui nominat im,& in eade materia corrigitur in d .l .penul.Nec obstat quodd. l. penu l. loquitur in eo, qui sub alternatione.promi serat et quia non est uerum, nisi in principio,& vice exempli duntaxat, ut patet per epitalin de decisionem dici. l. que non fundatur in ratione contractus,nec hoc ullo modo considerat,sed fundatur in hoc quod cita
seneraliter disponis ut is habeat clectionem repetendi, qui de dandi
habuit.Et in summa,ut condicitio indebiti, nedum competat ubi prorsus indubitum est solutu,sed etia vi beneficium electionis omissum, seu quando per errorem plus solutum est cause,ut in f .huic autem. Ins f. de adtio. quemadmodum quando plus cst solutum re vel alia notabili qualitate o ut in I.sed & si me putem.=. I .de condict.indeb. Et lic cum d. l penui sit fundata in ratione generali, reliquis partibus iuris conformi, 13 9 N in se squissima, generaliter obtinere debet. t Et not.quod licet recipiens indebitum regulariter perinde teneatur, ac si mutuum recepisset, ut inquit text. Ins . quibus modis re contrah. oblig.f. a. de de oblig. qus ex quasi contract.f. item is cui,tamen praesertim in specialibus lolutio facta per errorem soluentis bona fide recipienti, qui nec exegit, nec in errorem induxit, sed potius inductus est, non debet huic captiosa eliciti forte res casu perierit, vel eam bona fide consumpserit.Tum enim h*c condictio,quae tacite ex quasi contractu,& ex bono & aequo
ritur. l. nam hoc natura.l.hec condictio. de condici. indeb.non datur.
nisi in quantum reus locupletior inuenitur.l.in summa. f. in frumento .f.si seruum .de condic.indobit.& ita debent te perari, que nimis gen crati ter, N incaute contra Bart. tradunt Bal.Salicet. Alox. Iasin l.in-I debiti. I. sed si nummi .de condici. indebit. ' Vnde vindicatio per
errorem facta ut in I .respon .d. l. si is cui .de legat. 2.non debet esse captiosa ei, qui rem petitam bona fide soluit. unde omnino debet reiii tui in eadem causa , in qua erat tempore solutionis : alioquin non potest alia res vindicari , vel peli:,nec sufficeret offerre aestima tionem rei solutae , etiam casu fortuito p crcmptat, quia satis est . quod quocunque modo penes reum potuissent non perire. l. cum res, in sin. de legatis primo. de quod facto actoris non debet uir que re carere , bcd quod debet ex parte sua plene restitui,& indemnisicruari . l. uni c. C. de reputa. quae in iudic. si quia ex parte actoris est quedam in integrum rem tutio in eius errore fundata, quae non debet alij cile captiosia .Et consequenter si reus illam re dum bona fide facto aduersalij se liberum putat alienaverit,uel com sumpserit, non tencetur nisi aduersarium deceperit, di in errorem induxerit. l. quod si minor. I. restitutio . l. intra utile. de minori b. t. si seruus communis.f.idque cui lantius. ibi,culpam eorum quorum causa contrabia
179쪽
lur. de furt.intelligo enim vel quorum errore quasi contrahituri. lod1 i not.utpote ab aliis non tactum,& ad multa utile in praxi . t Quinto eo ueniunt in effectu liberationis per interitum rei oblatae:quia in neutra tenetur creditor acceptare oblationem partis, etiam pro parteint gra offerentis,putamus haeredum, nec constituitur in mora, necpars oblata perit eius periculo,sed periculo offerentis: nec praecedens ofi rentis mora purgatur,nisi res integra offcratui: quia iicut solutio,ita de oblatio, quae solutionis initium est,indiuidua est,ut dixi supra.quicquid I 2 scripserit Alciat.d.gin harum num. 1 6. notab. ij. t Et e diuerso sicut in oblatione alternatiua iusta & integra oblatio constituit creditorem in mora, & facit rem stare eius pcriculo, ut si sine culpa osterentis pereat, liberetur ipso iure indistincte. l.stipulatus sum Damam.infra eodem,quae no distingui trita in obligatione generis. l.huiusmodi. . sic ii homo .de legat.j.intelligendode cxception e intentionis secundum Raphael. Cuma. ibi,quem Alciat.d.β.& harum .iau. 2 2.Icontra omnes alios. sequitur. Et hanc sententiam Cum a. & Alciat. contra communem sequor,& veram puto.tum quia equa ta iusta, tu quia iuuatur regula aequiparationis generalis harum obligationum,in d. .cum is.f. vlt. de con dict.in leb.tum quia realiter solum in ci videtur, per quem iniustest 1 3 tit,quo minus realiter soluereturiarg.l.iure ciuili .de reg.tur. t tu quia vetus illa &superstitiosa differentia inter clectionem reseruatam persiturum subiunctivi vclindicatiui,de qua in t .sii quis stipulatus sit . infra eod.quae loquitur ex parte stipulatoris,di secundum stylum, formulam & modii in loquendi sui temporis , quaeque postea exoleuit, nor peritur de iure introducta,nisi ex parte stipulatoris,ibi electione contra regulam communem,& contra quam tacitede iure instin reseruantis.vnde non debet extenda ex parte debitoris, quanquain expresse sibi electionem reseruantis,cum sit longe diuersa ratio:quia ex parte stipulatoris ea roseritatio duriorem facit obligationem,& isdit regulam c munem, merito debet aliquatenus restringi; sed ex parte debitoris versatur fauor facilioris liberationis & regulae communis,imo specialis dispositio iuris, quo indistincte variare potesta .cum qui certarum. in sim infra eod. Et sic si debitor expresse sibi r cruet electionem,haec expresso quae tendit ad eius commodum, non dcbet contra eum retorqueri, sed potius ad ius commune mferri, quam aliter distingui. Et sic Ba .in in il .l. stipulatus sum Damam .infra cod.mald restringit d. l. & male e
tedit.d. l.si quis stipulatus sit. ad debitorem, seu promistorenuquam iiis Bart. secuti sint omnes Docto.in dictis locis, & nouissime disi. in d.l. si quis stipulatus sit . ut plenius, di noue dixi in nono intellectu d. l. Iq. Ideo Bart.in d.l. stipulatus sum Dama m. licet omnes eum ad us-
180쪽
re secuti sint male infert,qudit debitor alternatiuae, altera re oblata,
et ride perempta,non liberetur ipso iure, sed tantum ope exceptionis, dii variare potuit, ut quia tacit. habeat electionem a lege. d. l. si cortaruin sine. vel eam sibi reseruati erat, per futurum indicamii: quia' inquit non obstante electione variabile,altera res remanct in obligatione; secus quando non potest variare, quia tunc sola res oblata in obligatione est, de sic o pcrempta liberatur ipso iure. Vnde vi rei ius infert, quod si res oblata erat tantum in solutione,ut in t .milcs.f. decem. de re iudic.
in t .si quis stipulatus fuerit decem . de solui. quod ca perempta non s rq 3 quitur ipso ilia festamurn ope ceptionis . t Sed quicqυ id dicant,
teneo contra omnes, d bitorem alternatiuae indistinctae secundum di
spolitioncin iuris communis variare poste non obstante formula d. l. si quis stipulatus sit. etiam tempore d. l. nili aliter de rcstrictione faculta tis eligendi contiet. Et chiod indistincte rempta re congrue oblata liberetur ipse iure dem si res oblata lit tantilina in 'solutione. Et idem te neci contra communem in obligatione generis. Quodvi cui formulario magis arrideat communis sentcntia, id distinctione in alternatiust, &rursus de disteretia inter obligationem alternatiuam δέ generis,quae in vana tinula,& ca male fundata consistit, adhuc aequiparatio nostra procedit inspecto effectu,quo perpetua Ze fauorabilis exceptio tam uri I 6 Iis est , quam liberatio ipso iure. 3 Sed fortius communem sententi Eaxat pugno per lex apericis. Priind.in l. li stipii latus i. in s. le solutio. quae
loquitur in debitore hominis ici gener ride dicit, quod si parte Stichi dara reliquam obtulerit,liberabitur, si per creditorcin strici it quominus accipiat; non dicit opc esceptionis,sed sinpliciter liberari, ergo ipso iu re, prout tex. simpliciter & absoluid loquitur.Seci indo in l. qui decem , in princ. de solutio. ubi quod illa verba, loli mali exceptione,debebant lintelligi de exceptione intentionis,probatur neduin per d. l. si stipula aus .i. in fi.& per praedi et t. sed per eundent tex. da. qui decem. in tribus locis; primo ibi, pro soluto oportet esse, ergo ipso iure Iiberatur, sicut per solutionem,alias non esset pro soluto. Secundo in vers. de sane .ubi quantum ad hoc aequiparat obligationem speciei & quantitatis: sed in obligatione Deci ei clarum est,quisit ipso iure sequitur liberatio. l. se aium,in princ. infra cod.Tcrtio,quia in utraque obligatione decidit ex-Iq7sisti re,vel pecunia amissa, ipso iure debitorem non teneri . t Quod au tem Accursi.& omnes Docto. ibi intelligunt in d. vers.& sane speciale cile fauore dotis, falsum de i neptissimum est tum 'via d. l. non per modum specialis tutis,vel nitoris,sed exempli scatiue, Se per modum iuris communis procedit; prout etiam in dubio leges debent intelligi. l. iura non in singulas. supra de legibus.Alex. Ias. Philipp. Decius i. ciui-