Tractatus diuidui & indiuidui cum noua et analytica tam in theoria, quàm in praxi declaratione legum omnium eius materiae, compilatore Gaspare Caballino, I.C. Omnia ad amussim copiosè, perspicuè & decisiuè dispuncta, ..

발행: 1576년

분량: 584페이지

출처: archive.org

분류: 상속법

221쪽

plex indiuidui

tas i in

que heredum insolita siem eontra defunctum. Plas dico, quod hoe 'non est propter aliqua indiuiduitatu solutionis:quia in hae specie so- Eitici nedum obligatio utrinque diuidua est, quia solutio partis si recepta sit statim Opatur liberatione in partem sic nulla est indi uiduitas nec obligationis,nec sellationis, sed ro scii natura pignoris uel quast hoc OPatur: riwbat text.i d.f.offerri.ibi, quasi pignus, supra de actio. empl.& ind. f. ide Marce lus.ibi, ira ucditor pignoris loco dec. 1 Porta et o Tris quaquam proprie unica sit a diuiduitas,in multiplex c indiuiduitas late & imi te supra, seu pssuas Ioqucdo indivisibilitas uidelicet tu ris indiuisi,quod quis diuidere etiam inter plures debitores uel haere des no tenetur quantumuis alias diuiduum si ut primo in Iultione pignoris lici hypothecae,veI quasi pignoris:o nuper diximus per d.f.offerri.& l diaeredes. 9cidem iuris. supra famil.ercisc.l. si non sortem. . si 2 8 cetum de condit.indeb. t Secundo in implemento conditionis, non enim conditio indiuidua est ut vuIgo putant imo potius regulariter diuidum ubi enim sunt duo textus in iure de indiuiduitate , seu Potitis non diuisione condition s,sunt sex textus de eius diuisione rut supra de condit & dem .pet totalit.imd nunquam est inditi idua, nisi quando apponitur super re iudicata,vt in hoc arem si in facto. Sed in I. respo .f.Cato.& ubi aliis non druiditur, non spcctat ad indiruiduum, sedetosi ad tutionem non diuisam. Adde infra eadem parte quaestione. 7. Tcitio qwxdam indiuiduitas totius unius intcgri ncgotii, siue fac icth-di,siue resoluendi, quae non consistit in hoc,quod negotium illud non possit fieri,vel rescindi pro parte, prout rcylariter potes ded consistit in hoc,quod non debet quis adigi ad iaciendum, vel resoluendum pinparte.puta si quas debeat uendere, vel locare domum, vel emere aut conducere,item si agatur de aliquo actu,vel contractu resoluendo, siue ipse in m. i. quod si uno de in diem adice.siue per viam actionis. l. si non sortem. f.si centum .de condit .inde b. I. cum eiusdem.I. plerunque. de Pdil. edict.siue per viam alterius distractus.I si quis alicui. de solat siue per viam restitutionis in integrum.1 tutor. curator.de minorvivia neutrobique siue actor, siue reus tenentur facere, veIresoluere pro parte nisi communi consense,vel in separatis. AI.cum eiusdem.I ctiam .g.cxcati se, supra de n. i no. Et haec in taliduitatis propriae species multum accedit materie nostrat,quia in singulis exemplis horum iurium agitur de executione obligationi x. Differet tamcn quadantemis , quia in hac indiuiduitatis spccae,non agitur principaliter de solutione debitFex obligatione prcambula: sed magis, & principalius de negotio nouo contrahendo, vel de contracto resoluendo, Plares alias usque ad decem

species huiusnacidi impropris indiuidyuatis a gam infra parte iij. n

222쪽

2Io 23. ' Vera autem & propria indiuiduitas,est indiuiduitas obligati cinis concernens tam vinculum ipsum,quam implementum,live sim ut sue seorsiim&haee proprie & stricte contra communem, Sc omnium adusque sententiam non duplex est, nec triplex aut multiplex, sed uni

o;quia nihil aliud est, quam indiuiduitas vincti Ii, siue multiplicatio ipsus vinculi in quencunque obligatorum insolidum, siue qualitas obli diuiduigationi adhaerens & faciens indiuisioilem, S sngulos, quos contigit latis. insolidum teneri,quod cx natura rei dubitae procedit. Et se indiuiduitas obligationis stricte una est, prout unicain habet definitionem; tametsi quidam repcriatur intensior alia, ut obligatio, qua seruitus praedialis debetur, quae est utrinque indiuidua, videlicet tam ex parte uinculi, seu debitoris passue, quam ex parte creditoris,seu actionis; quia nedum a singulis, sed etiam singulis debetur insolidum .d. g. ex his . l. 2 I a vIt. de seruit. legat. t Item haec obligatio non solli in indiuidua est ab initio,antequam sit in eise,vel dispositione deducta, non Iu in sub ipso statu,& eonsistentia obligationis, sed etiam in ipse resolutione rquia non potest etiam pacto, accepti latione,vel logato, vel alio respectu eiusdem debitoris,vel creditoris, seu stipulatoris pro parte tolli, de

pro parte non, sed tota tollitur in eadem persona, veI tota remanet t. pro parte in fin .deserui.scilicet in se,quia onus ipsum respectu dubiatoris, di emolunxent tun rcspcctu creditorum recipiunt diuisonem aestimationem de compensationem partis, ut tetigi supra numer-r 97. 2Ia lunde alteri Eeredum pro milioris serui tutis praedialis potest stipit alator liue gratis siue accepto prctio accepto torre, non animo tollendi totam obligatione im, nec alterum liborandi, sed animo hunc hqredcm pro parte solum liberandi, S remittendi ius. suum pro parte, & valet remissio,vel accepti Iatio,vinoue docui in nouis intcleei. d. l. pro par te. de seruit.& l. si communi. . si unus. supra de seruit. R. pred. num c. 2O.cum seq. num .3 I. cum seq.& per hanc liberationem non liberaturi iste in parte,scd in totum, scilicet quo ad se. Coheres autem ipso qui idem iure remanci obligatus insolidum: sed babet exceptionem dimidiae partis remissae,quae non respicit essentiam ipsam obligationis, ita,eut nec essentiam seruitutis;sed respicit modificationem obligationiur& facit,ut ipse cohaeres, licet mcro iure teneatur in solidum costituere serimu tem,tamen in edictu non tenetur,quia stat per actorem,qui co haeredem liberauit .Et siccὼ redacta est obligatio, ae si duorum domi-:norum alter pro se tantum promisissct, cui sufficit actorem quo ad se non impedire, nec tenetur ad aliud donec actor co sensum alteritis r ia I.3 dcinorit. I.per fundii. supra de seruit. rust. prsd.1 Sed quid si iste, quia QMigatus est,postea forte ex adiudicatione de uisoria sa: dominus eoia

223쪽

tius sendi seruituri 3Respondeo,ex tunc tanquam habens partem indiuifam liberam,potest actorem in totum impedire, & cogere, ut aestimationem reliquae dimidiae partis accipiat,totam obligationem amittendo, velut cam exequendo refundat sitimationem partis remissi.tex. in l .cum filius. in si. prin .de leg.is .in l .i.9 .si usus fructus. l.si is qui quadringenta. in sin .l .lege falcidia interueniente. I. linea margaritarum. in sin. supra ad leg. Falc. l. in imponenda.C.ad leg. Falc. ide generaliter in oma I nibus,quq sunt indiuidua cotractu,& sic omni respectu .: In his autequar pro parte in dispositionem deduci possunt, ut certum opus, licet obligatio sit indiuidua respectu uinculi, seu debitors: tamen plerianque respectu actionis, seu creditorum diuidua est,& diuiditur.tex.in I. in stipulationibus .g. operarum .infra eo. l .a duobus. l. si qua do. l. libertus. supra de operis liberto .Et sic haec indiuiduitas non est ita intensa, sicut prior. Item sicut ab initio antequam in dispositioncm deducatur diuidua est o ita ex post facto respectu resolutionis diuidua est quia potest pro parte accepto serri ,remitti, uel confundi:ut not. infra codem.q. iij.nume. 3 3 3. Et sic huiusmodi indiuiduitas non remanet, nisi quantum ad statum,seu consistentiam,& adhuc non utrinque proprie , sed respectu uinculi passivi seu debitorum latum. Et notanter dixi plerunq;, quia quandoque etiam in his q sunt diuidua contractu obligatio indiuidua eu non solum ex parte debitoris,sed etiam ex parte credit ris, idest,non solum obligat singulos, sed etiam obligat singulis insolidiis dum .i Exemplum do quotidianum .Quidam uendidit,& constituit reditum annuum centum pro mille ducentis, & adhibuit duos sideiussores,qui, ut moris est, simul insolidum uendiderunt,& constituerunt reditum, seque principaliter obligarunt singuli insolidum,& certa sua praedia debitor,qui sortem solus recepit,wmissit suis fideiussoribus de quo

scripsi in tractatu commerciorum,& usurarum.qacxlx .cum sequeti infra triennium redimere,& eos eximere hac obligatione.Certum est debitorem ad hoc teneri utrique eorum insolidu, uerum est quod ex hoc

solo non sequitur,lianc obligationem esse indiuidua r sed indiuidua est ex eo,quod non potest praestari, nec impleri pro parte, non quia obligatio,qua tenetur debitor suo creditori,diuidua sit utrinque: sed quia non

est diuisamec tenetur creditor diuidere, nec etiam eius haeredes redemptionem pati pro parte:ut diximus supra parte ij.q. iiij. & quia ita actu

uel intellectum initio contractus,ne liceat pro parte redimere, iaci luere:& hic status initio prquisius,& impressus. Et sc impossibile e huic debitori eximere fideius lores suos,vel aliquem ex eis pro parte,nisi in totum redimat. Et sic haec obligatio,qua tenetur fideiussoribus suis indiuidua est, non solum ex parte debitoris, sed etiam creditoris: quia si d

224쪽

Diuidui, Sindiuidui.

bitor relinquat quatuor haeredes, haec obligatio descendit in eos insolidum,& linguli tenentur insolidum & conueniri pollunt eximere singu los fideiussores insolidum, ad quod etiam tenentur singuli insolidum . singulis haeredibus dictorum fideiussorum,quorum quilibet potest insolidum agere contra quemlibet heredum debitoris,ut a dicto reditu exiet I 6 matur. t Nec obstat si dicas,quod reus conuentus potest obtinere ac reditore,ut actor, puta unus hqredum unius fideiussoris quoad se cumstiis bonis eximatur,quia dico primo hoc csse rarum,&insolens& depe: dens a gratia tertii,qiue non est solita neque uerisimilis ,& sic no intrat nec mutat essentiam & naturam obligationis constituit, & uigentis in ter actorem & reum.Secundo dico quod reus hoc obtinendo praestat,

implet,& soluit solidum ipsi actori :quia illum,& bona sua pcrpetuo,&insolidum eximit ab obligatione & hypotheca,qua tenebatur insolidu creditori: N. sic non soluit actori partem,sed solidum. Sed interim credi, tot hoc faciendo diuidit eatenus seu reditum , & obligatione respectu

alterius fideiussoris, & alioru heredii, qbus tenebat,& tcnet actio nos cedere,si velit eos urgere,& quaten' no potcrii cas facto suo itegras cedere eatenus exceptione rcpelletur.l. Stichum, aut Pamphilum f.penui. de sellit.& scripsi late in tracta.commere& usura. q. 89. & sic catcnus: Obligationem suam diuidit in effectu respectu eorum,quibus actiones 217 cedere tenetur. t Sed antcquam hoc fiat, non est in consideratione, . utpote dependens ab euentu insolido,vel verisimili,& a voluntate ter r iij, sue ab accidenti, quod nullo modo cst in potestate debitoris , & de . quo non est spes,aut uerisimilitudo, ludd aliquando contingat. Hoc binter alia exemplum delegi,quo commodius theoriam nostram appli- . cem praxi frequentissimae in usu,quod exemplum luculentius est in ter. ininis Consuetudinum Gallis,in quibus postessio etiam minimae pam. tis praedij hypothecati certo reditu annuo obligat post esserem,S: singulos possessores quemlibet insolidum: ut dixi in Consuet. Pari. To .F.: IIJ.& nihilominus extra illas Consectudines.& in terminis Iuris no Istri procedit exemplum,& indiuiduitas huius obligationis utrinque, id est, tam acti uc quam passi ucsquia ex quo exoneratio dictae obligationis tuitio hypotecs non potest fieri per debitorem pro parte, nςc re-cipi, vel haberi per actorem, seu creditorem pro parte, sine consensu

Mut ij,qui no tenetur c5sentire,nec uerisimiliter diuisurus est,remanet . ea.obligatio inter eos utrinque indiuidua,, quantumuis initio, seu con

tractu fuerit diuidua, sed pleruqu ut dixi,obligationes diuiduae cotrainu diuiduntur ex parte creditorum,& haeredum corum , vidςlicut Ma. do possunt, & tenemur inter se tali derc, nec diuisio dependet a volun

225쪽

haeredes suos eximere Titium a simili reditur quia quantum ad statum obligationis idem est,ac si grauasset eos eximere illum a quadam seruitute praediali compcicti tertiouuec enim obligatio,& actio ex testamet to competit in singulos hsredum insolidum,& singulis haeredibus I salarii insolidum: quia non potest pro parte praestari,sicut Iegatum faciendi certum opus,domum,vel statuam, non potest pro parte fieri.I.fidei commissa . vlt.de leg. 2.lii is qui quadringenta .quaedam. ad Icg. diis Falcid. t Sed in his ultimis exemplis si sine culpa debitorum veniendum sit ad s stimationcin,tunc hincinde diuidetur obligatio,vtpote in rem virin que diuisibi lena rcsoluta,ut quando creditor reditus, qui non erat redimibilu,non vult redimi,vel dominus seruitutis non vult illam vendere. l. non dubium.infin.deleg. ii .l stipulationes non diuidutur. D .; 'v LIdeoqu de Verb.obligilemus dicam infra pari.iij d Ex praediso i hab siubdiuitione notabilem, quod obligationum indiuiduarum mem- quaedam ex necessitate originis sunt indiuidus hae tam origine, seu bris. contractu, quam statu,quam resolutionen omni respectu tam active, uam passiue,tana ex parte creditoris, quam debitoris semper sunt iniuidue .Quidam citra necessitatem originis,vel co tractus, sed ex simplici natura rei,di harum quaedain quantum ad statum, seu con sistentia

vinculi passivi indiuidus lunt,& sic proprie respectu debitorum,& passive tantum. ut supra num. 2O 8.quaedam etiam respectia creditorum in

xeta diuiduae: ut supra num. etos.' Sed haec subdiuisio magis est differentium exemplorum,quam specierum , quia plus aut minus non faciunt ditarentiam specificam .l. is qui, in prin.supra quemad. serui.amitta .l. vla.dc fundo inst.& instrv.lega.vbi cpitome Bart. impropria est.la de hoc ultimo melius,& proprie loquitur Bar.in Limperium. col.iij. nu. 9.de iurisd. omnium iud. in I. I. in prin. col. 3.numer. 8.& ibi Iai. col. Iq.de acquir. vel amitten. possest. t Priusquam ad alia transeamus , ad vitandum paralogismos,& aeqriuocationes ad pauca aduertendo diligenter notandum cst.Aliud tae obligationem indiuiduam,aliud plures debitores,vel unum ex eis teneri , & exigi posse insolidum quae valila ditarunt, quia cutiam diximus obligationem esse indiuiduam non est plures teneri insolidum: sicut nec pluribus deberi insolidum, hoc. enim non sufficit,ut patet in correla credendi, vel detandi, ubi qualitas dictributiva,seu multiplic tiua lidi,personalis est:quia non tra sit in haeredes, nec ad haeredes, intor quos acti di passive diuiditur. Sed qualitas solidi in indiuiduis realis est quia non personis ut illa correorum. sed obligationi ipsi, de rei debus adlitro ac transia ad hqr des , imo etiam in sngulorum haeredum singulos haeredes insolidum .

113 t Obligationem ergo esse indiuiduam, est esse indiuisbilem saltem

226쪽

Diuidui Sindiuidui. Is 7

passiue , & quatenus debitum remanet, quod dico propter secundum membrum subdiuisionis praecedentis,niun. 2Iq. Ideo indiuiduitas obligationis quamuis pro ratione maici te subiectae nunc intentior, nunc remissior iit: tamen eadem semper habet essentiam promanantem ex essentia, vel natura ipsius debiti. non enim causatur, nisi cx co, quod

res debita sui natura,vel ut debita est, non potest praestari, seu solui pro adiss parte . t Caeterum quod plures teneatur singuli insolidum, procedere potest ex multis causis. Primo ex natura rei,& obligationis indiui- Quot duae:vi ductum est. Secundis ex pacto tacito, vel expresso : ut cum sunt modi plures rei debendi.Tertio ex testamento. l.si ex toto.M. I .supra dele3. I. l. eandem, in sin. pri n. infra de duob.reis. Quarto ex sententia Vel si- insoli milibus dispositionibus hominis. Quinto ex dispositione legis: ut in dum. codictionc furtiua.l. I .C.de condi c. tur. iuxta l. in condictione.ff. eod. tit. quia plures fures tenentur conditione surtiua rei persecutoria, videlicὰt ad nummorum surreptorum,vel rei furtiuae restitutionem, singuli in solidum ex suo delicto dispositione legis, quae est vera ratio, cur conditio furtiua sit, & oritur ex maleficio. I si mulier .suprii rer. amo-tar.l.si ambo. supra de compen .contra gloss.vit. in sin .in l. I .C.de cod.

fur. qui reprobatur per Cy.Ange. Perus.& alios ibi, & per Bart. in l. si pro fure.=.vit. pta decond.furt. Ex his,& smilibus casibus semper intelligitur,quod plures teneatur ad idem, siue ad eadem sein mam,rem, vel idem fictum: ita quod praestatio vel solutio unius, caeteros liberat: quamuis teneantur singuli insolidum, alioquin si solutio unius non liberaret alios, sed teneretur singuli ad singulas res,vel summas, ut plures eiusdem furti consortes actione furti poenali tenentur singuli ad soIidam poenam dupli,vel quadrupli a. I .in prin.C.de condic. fur. non esset una obligatio unius rei. sed plures diuersarum rerum, nos autem loquimur quando respectu materiae,seu rei debiti,& in effectu obligatio est una, licet respectu simplicis formae, seu uinculi sit multiplicata. via a s in i .eandem,in sin .de duo.reis.1 Quod autem in istis primo casu excepto non sit obligatio indiuidua,plusquam manifestum est: quia noest in diuisibilis, sed diuis bilis,prout inter hqredes cuiusque obligatorum pro portionibus haereditariis ipso iure diuiditus. Secus in primo casu, quando debetur res indiuidua: hoc est pro parte non prsstabilis: quia tunc nec inter plures ab initio principales debitores, nec inter haeredes,baeredumq; haeredes diuiditur, sed quoscunque contingit,insolidum obligat. Et sic patet,quod sola natura rei debite, non autem dispositio hominis, nec simplex dispositio legis statuentis plures tenori insolidum, facit indiuiduitatem obligationis. ' Ilcm aliud est obligationem esse indiuiduam aliud certo casu unum ex pluribus sue principalibus,

227쪽

Diuidui, o indiuidui.

si testa

t T.

tu soluere,uel totas actiones suscipere icnerctur.Teneas ergo hic nostrum nouum, facilem,& practicum intellcctum ad d. l.cum ab uno ,rezas tectis com mcntis Gl.& Doct. ibi .lBal. autem in l. pro haereditarijs.col .ij.vers. Iq.C.de haerct. actio . multum adpropinqtiat lacritati, sed . .

in hoe labitur,quod dicit in d. l. cum ab uno,esse delegationem unius ex debitoribus, uel haeredibus, quod est diuinatorium, imo falsum et quia delegatio fieri non potest sine stipulatione creditoris, quae non

interuenit in d. l. cum ab uno, & etiam caeteri omnes essent in t tum liberati: quod est contra text. dict. leg. c&n ab uno, circa medium . Dicendum ergo nihil addendo, ncc diuinando, quod loquitur in deputatione unius haeredum ad soluendum,que ex aperta mente, &23o verbis resultat ex legato. Ex his habes obiter uerum , di nouum intellectum ad multa alia iura,vt ad I seruo legato. g. si testator, dcleg. j. ubi si testator quosdam ex haeredibus iusserit is alionum soluere, ii Age Intellemero promissam dotem dare, non creditores, sed cohaeredes,uel filia dotanda,quorum interet , habent actione in ex huiusmodi legato. Hoc . n. nullo modo repugnat d. l.cum ab uno,qa d.f. si testator,toqtur de actio .ne cx testamento siue cx legato duntaxat, que no copetit creditoribus uel genero:quia nihil est cis legat lim, nec legatum est factum directo' ad commodum eorum, sed ad commodii si ie,vel reliquorum haeredis: merito hi soli ex testamento agunt. Caetcrum de actione ueteri ex contractu competente creditori,dict.f. si testator, nullo modo loquitur. Et sic in nullo repugnat dictae .l .cum ab uno .in prin. que de veteri actio- .ne ex contractu loquitur.Sta per eam, inquantum opus est,suppleri debet. Vel aptius loquendo , si quaeratur an gener uel creditores quo quomodo contradictos haeredes grauatos agere possint, recurrendum est ad l .cum ab uno.per quam ex lcgali equitate,& expressis verbis, me teq; legum dicendum,quod possunt actiones suas veteres ex contractu

23 I cotra dictos heredes grauatos intentate.1 Quia i dicto legato duo sunt Primum legatum ipsum tactum ad commodu filiae dotatae, uel ad exonerationem reliquorum heredum . Ex quo quidem legato sola filia, uel soli cohaeredes,qui soli sunt veri legatarij agunt, si legatum acceptare velint . Secundum est ipsa electio, uel d cputatio ccrtorum tisreduper testatorem facta ad totam debitum di sibi uendum . Et hoc mediate quia non debet esse minoris esticaciae,quam pactum ) potest crcili tor cui alias nihil legatu fim si velit actiones suas integras cotra dictos deputatos efficaciter intentare, per d. l.cum ab uno,inquantum tamen sic deputari,& grauari potuerunt a testatore, ut in d. l. clim ab uno ad fin.

α adi idem in similibus .i Tertio contingit unum ex pluribus non insolidui obligatis conueniri poste insolidum,quoties agitur de simplici restitu

228쪽

i 6 o Tractatus

tione detentionis,uel etiam possessionis rei ab actore prosectae, uel ablatae, ut in deposito,comodato locato, precario, ut expulsiva, uel ablati-υa,uel tiirto : licet enim plures heredes coinmodatarii simpliciter loquendo ,& alio non supposito, non teneatur ad restitutionem,nisi proportionibus haereditarijs.lcx.in l. in depositi .in prin. l. si duo. in fin .deposit.& de commodato tex. in l.3.3. haeses. in prin. commoda . Tamen si contingat, quod unus ex eis tota in rem teneat, vel totius restituendae

facultatem habeat, potest solus insolidum ad hoc conueniri etiam non supposito alio facto,culpa, uel mora sui, uel cohaeredum .d.l. 3.I. haeres in sin. supra comoda.qui text.loquens in commodato fortius locum ha3 bet in deposito. arg. l.pen. in s n. prin.C. lepoliti. Φ Et intelligo non modo iudicis officio: sed etiam iure actionis. Et est ratio, quia primaria ista obligatio ad restituendum non concernit aliquam translatione

iuris, sed nudum factum restitutionis, quod potest fieri per unum solii

ex heredibus,alijs non uocatis,&ignorantibus,cum non agatur de iure, vel preiudicio eorum, sed potius de commodo, ut exonerentur. T vhuiusmodi restitutio non potest ex bona fide fieri pro parte, non mos certa spes naturaliter indivisibilis, ut cqua commodita sit, sed etiam si naturaliter diuisibilis, vel per num crum, ut pecunia, tanquam species commodata: vel deposita in eisdem corporibus subsistens o vel per partosint fundus.Vnde si unus habet facultatem totam restituendi, bona fides & natura contractus cxigit , ut totam restituat, & hoc est quod dicii text.d. . si haeres,in sin. quasi hoc boni iudicis arbitrio conueniat , idςst, quia bonus iudex ita debς arbitrari, non quin hoc ueniat mero iure actionis,&obligationis etiam primariae. licci Bal. ind. . l. pro haereditariis .colum. 2. uersic.duodecim .de haertanar. action. dicat hoc fieri ex vi secundariae obligationis.quod non est uerum,quia ex eo quod unus hqredum totam rem commodatam, uel deposita d ii net, nullum dolum, nullam culpam committit,& sic non tenetur, nisi primitiva obligatione, quae ex mero facto defuncti in eum descendit,& non siipposita facultate totum restituendi,nec alio accideti, non tenetur nisi pro parte haereditaria: sed accedente facultate totum restii tuendi, obligatus cst ad totius restitutionem, ad quam conueniri potest etiam,antequam dolo, uel culpa deneget restitutionem, etiam si habeat iustam causam credendi non debere restitui ,&sic necesse est lianc obligationem ad totius restitutionem praecedere culpam, dolum uel in oram in toto restituendo, & consequenter primitivam e se . Idem dicendum in re locata locatione finita, uel precario concella, uel fitrio stlbstracta, aut ui rapta:& loquor de eorum hqredibus. 23 qt Quamuis enim haeredes furis teneatur ad restitutionem, uel satisfacti

229쪽

ctionem condictione surtiua non singuli insolidum, ut plures principales fures,de quibus i. I . C. de condic.fur. silpra eod. num. 22 q. Sed pportionibus haereditariis,etiam si nihil ad eos peruenit. l. si pro fure,iata. l. in condictione. supra de condi c. fur.Tainen si peruenit ad hqredes, S unus ex cis habeat facultatem totius rei furtiuae quae superest restituends, tunc nemo sane mentis negauerit,quin solus insolidum condictione furtiua conueniri possit. Non. n. minus teneri pollunt haeredraucri furis,quam heredeo depositari j,vel commodatarij. Et idem fortius dicendum de haeredibus raptoris, quein furem improbum lex uocat. Inst. le vi bonorum rapi.in prin.& est text.rotundus in l. 2.in sin. infra vi bonorum rapi. Igitur multo magis idem dicendum in latrone vide tinno,vel fundo expellente, & eius haerodibus per lcgem rationis naturalis,& sensus communis. l.cum ratio .in prin .infra de bo n. damnat.& pertex. Inst. leui bono .rapi. . I. in fin. ibi,ridiculum cni in est leuio ris conditionis esse eum, qui ui rapit quam qui clam amouet. t Non obstat l. I .9.ult.cum l. seq. l. si plures,in princ. supra de vi de vi armata, que negant haeredes ut Olcti expulsoris tenori, nili de eo,quod ad eos puenit,& generaliter. ex delictis defunctorum lite contra eos non con-aefata.l.unica. C.ex delict. destinet. in quantum haeredes teneantur, quia illa iura,& similia, longe alio respiciunt,quam glost.& Doct. putant, uidelicet ad c cream sui temporis formulam .ut dixi in nouis intellcct. quo necesse est identidem remit lcre, ne omnia in hoc tractatu ex 236 tricanda,& dicenda sint.' Et predicta pessime limitat glo. vlt. in sin. ind.l .in condictione. supra de condict.furt. dicens per. l. a. in sin. infra de praeto .stipv. quod si lis fuit contestata cum defuncto,tunc etiam si unus haeredum teneat totum, non tamen icnctur,nisi pro parte hqreditaria tantum: quod est falsum,& ridiculum, nedum contra dictamen rationis& sensum communem, quin etiam contra uulgares regulas iuris, quod nemo prosequendo, & litem contestando ius suum detcrius facit .l .non solet, cum l.seq. infra derog.tur.Non obstat d. l. 2.de prael.

Iipui. quia longe in utroq; suo capite ali uin habet intellectum , quam adusque putauerunt, ut dixi in nouis intellect.ne hic suo loco tradere 23 7 grauabor, si non desit ocium . t Idem gen craliter in omnibus similibus,siue cx cotractib. siue ex delictis dic cdu puto, ubi agit de simplici restitutione detentionis,vel ci possessionis: vi in uno ex his, qpcario rogauit,vel uno ex haeredibus,vcl in uno os hsredibus coductoris habetis facultate totius rei restitu dae, facit I .siquis coductionis.C. de loca..di sic noen faci da differetia inter cotractus bonae fidei & stricti iuris,

. nec an cocurrat Psonalis cu rei uindicatione, hic in Obput faci ut sese in- . uoluc do S cotrouertcdo Doct.infra cod.f. Cato .vba Soci.nu. 2 col. . . L Ia . l. si plures, de vi &vi

arma.

230쪽

Alime

ta diuidua.

Ia . conuincit manifestam dictionem Bar. sed solum inspiciendum

est an de iit prefata aequitas,de qua in d. 3.si haeres. Et haec sunt multu nivi ilia, non solum ad syncerum intellectum multorum iuri uin, sed etiain praxi. Quid cnim si is qui commodauit,deposuit, locauit,vel precario concessit, vel furtum pastus cst non erat dominus,vcl dominu probare no sit proptu, vel nimis sumptuosum,hic nihil operatur concura sus praetenss rei vindicationis. tum saepe sunt actiones stricti iuris.Sufficiat crgo praefata equi tas,& naturalis iustitia in iure fundata d.β.si heres. in quo dicendum citcuc ius commune,ubi similis adest ratio, non autem quod speciale sit fauore contractitum bonc fidei, nec propter cocursum rci vindicationis, ut Doctorcs formularum,quam squitatis studiosiores ex proprii capitis scnsu, praetcr mentem lcgum commenti 38 sunt.' Quarto iudicis osticio:vtin l. solent. supra de alimc t. lcg.Qua uis enim quis pro parte iriuere non possit: tamen alimenta diuidua sunt: id est res quibus alimur,& pro parte siue ab uno,siue a pluribus p- stari pollunt: ut natura & experientia docet. Et quod huiusmodi obligatio diuidua sit,& plures non teneantur, nec mero iure coveniri pos sint, nisi pro partibus,text.est in i .cu hi. .uult igit. ibi,& minutatim singulos couenire difficile ei sit. supra de ii asact.& in d. l. sol ci, in princi ibi, ne a lingulis haeredibus minutatim,& i l. pecumae. supra de ali inctare cibar. leg. Idco iudices suo officio vocatis heredibus decernent, per quem ex cis semct,& commCdius ali nacta comuni lii mptu pilent.Hoc aut fit officio iudicis:quia vi ipsa nemo plurium debet insolidum. quauis contrarium sentiat Ias .ini. stipulationes n5 diuid tiar nu. 3O. ubi tamen rcIinquit melius cogitandum infra cod. Item in casu l. iustissime.= propo nitur.de aedilit.cdict.ubi licet plurcs socii non teneant exempto,uci redhibitoria, nisi pro portionibus suis, tamen ex aequitate in unum ex illis habentem maiorem,vel saltem aequalem partem in societate,dat actio insolidii, no mero iure actionis,q tedit et ad dadu vel restituendum dominium,& no copetit, nili pro parte : sed iudicis officio fundato in maxima aequitate,ne emptor cum multis per partes litiga do, pluris damnificetur,quam sit actio.Tu quia reus licet insolidum conuentus ,& operans, socijs imputare pro corum partibus poterit. tum quia id genus hominum uenaliorum ad lucrum potius,uel turpiter faciendu pronius est, re furit suspecti fraudis, S collusionis ad in-

SEARCH

MENU NAVIGATION