장음표시 사용
71쪽
Verum quid e fit de tanta vi ac robore argumenti istIus, quotiescumque invictissime probet ur nullum apud Iudaeos
extitisse umquam ante illam clade m numisma signatum ne
que figuris neque literis Si id profecto demonstretur, ruat
necesse est moles tota gravissimi hujus argumenti. Quae procponimus lucule missima nobis videntur. observandum primo est Abra ami tempore usum ne. quaquam invaluisse monetae signatae. Ipse enim ut sepulcretum erigeret uxori suae agrum emit pecunia, quam textus ait appendisse si . Hoc autem Verbum appendere ad lancem ponis derare significat, non numerare, Sc ubi dicitur in vulgata quadringentos siclos argenti monetae publicae, Hebraeus habet 'as sina id est argenti transeuntis ad mercatorem , unde septuaginta vertunt argenti probati a mercatoribus,
quo persectio ponderis iudicatur, cum probata esset pecunia illa, sic tui soleat eam probare exactissime mercatores ).
M i Gen. 23. IA ' Infirmari neutiquam eredimus hane Historiae veteris partem ex eo quid legatur versu decimo nono capitis 3 . Geneseos, emisse Iacob paratem agri a filiis Emor tentum Hestah. Cum enim non adhue consenistiant interpretes quid proprie significet uox illa chesiit ah mi tum potest se mari certum argumentum contra opinionem quam modo defendimus. Alii volunt innuere monetam veram seu legitimam, alii nummos cum figura agni signatos, alii proprie agnos, alii a radice persio ehisa id est vas aliquod in quo essent nummi. Uerum non solum Vulnata verba illa eentum Hestahaeeipit pro eentum agnis, sed etiam versio Chaldaica, Syriata, Arabica, &Pagnini; unde cur recedendum ab huiusmodi interpretationeὶ sertassis quia est ιMHah generis foeminini In capite 2 . v. 7a. Iosue ubi eadem Hist via memoratur se legitur in eadem vulgata ossa Ioseph sepel ierunt in parte agri quem emerat Iacob centum novellis ovibus. Cieterum cum nulli bi reperiatur in scripturis vestigium uti a nobis compmbatur, signatae monetae; e contravem dumtaxat appense, ex hoc dubio testimonio perperam tibi consulunt, qui ex eo argui volunt tunc temporis invaluisse Inoneta in signatam. Insuper
72쪽
Munerum, quae obtulit Rebeccae Eliezerus, valor omnis desumitur ex numismatum pondere i) . Aliud quoque illustre testimonium produnt Scripturae , ubi tradunt Iosephi fratres retulisse pecuniam, quam , dum redirent , inve nerunt in sacculis eodem ipso pondere sa). Eamdem quoque consuetudinem viguisse aetate Mosis commonstrat Dei praeceptum emendi Aromata ad componendum Thimiama, ubi indicatur pecuniae pondus Γ3J. Constituta etiam Hebraeorum Republica idem mos servabatur. Pondere siquidem distinguntur Sicli , quibus existimabantur Absalomis detonsi crines ). Ieremias quoque in cuiusdam agri emptio. ne appendit argentum in statera s) . Amos etiam obiurgat eos, qui non solum condebant fruges tempus expectando amplioris quaestus, utque transirent cito festi dies, cupiebant ad avaritiae indulgendum, sed etiam quia juxta emptionem vel venditionem augebant vel minuebant pecuniae pondus supposita lance dolosa 6 . Plura alia referri possent ex scripturis petita testimonia in huius rei confidimationem , sed haec ad rem nostram satis utique sunt. So. Ium addere liceat apud Sanctuarium etiam extitisse pondus ut fraus omnis tolleretur in ponderandis pecuatis, & He-Κ braeos
eur potius a figura agni appellatam fuisse monetam illam, non vero quia Reeellerit traditioni pecudis, ita ut non a figura, sed a rebus ipsis quae antea permutabantur sortita si nomen 1ὶ Genec 24. 22.
73쪽
braeos detulisse secum, dum ad commercium accederent, ad pecuniae pondus notandum, quosdam lapillos; unde ubi vulgatus interdum legit Siclum, Hebraeus habet raes id est lapidem, sumpto mensurae nomine pro re dimetienda. Colli. git quoque Hermannus Conringius I), carieras etiam nationes tunc temporis nummos non habuisse cuses , utiturque Aristotelis auctoritate, qui non longe a sua aetate commemorat incepisse usum signati numismatis sa), cum antea magnitudine Sc pondere distingueretur pecunia . Nullus etiam, addit ille, hisce temporibus nec Assyriorum, nec Medorum, nec Chaldaeorum , nec Persarum superest
nummus . Graecorum vero nummorum vetustissimi haud
attingunt Peloponnesiacum bellum. Romani sub Servio Tul. lio, cujuς regnum incidit in tempora exilii Babilonici, a sem libralem ejusque partem signare carperunt, & aeris illius etiamnum supersunt nummi nonnulli. Quae vero supersunt arris gravis illius Monetae, non debent ipsi Servio Tullio natales suos, sed vix primum punicum bellum anteceducit .
Hisce itaque antiquitatis monumentis, neminem arbitror esse , qui non det libenter nummos seu Siclos illos qui exhibent vel Abra ae, vel Mous, vel Davidis, vel Salomonis imagines cum quadratarum literarum inscriptioni. bus spurios esse ae recenter cusos; sed tolerent etiam ad. Versarii necesse est, ut etiam suis nummis cum literis Sa
74쪽
maritanis vetustatem abiudicemus, quam eisdem tribuunt; eonstituamusque aeque esse supposititios, neque promereri ut ob eam causam summo studio, ac diligentia custodiantur iaNummothecis; & si repudiare eos oportet quos vidit Hottingerus, Stephanus Morinus, Bartoloccius aliique, repudiandos quoque quos obtrudunt Valthonus, Spanhemius, Sgam batus, Arduinus, Soucietus, & Rabbini etiam. Hi ne jure merito dolet Hotto Sperlingius si) perperam se torsisse viros ceteroqui doctissimos in illis explicandis,& oleum operamque perdidisse in assignanda eorum aetate. Hosce S, clos comparuisse observat post restaurationem studiorum lin. guarum Orientalium in Concilio Viennensi sub Clemente Quinto, unde concludit sequioris aevi ad decipiendos Christianos ab Iudaeis oberrantibus suilla confictos, & obtrusos lucri causa, cum verissimum sit a nemine antiquorum de nummis propriis Hebraeorum cusis & signatis sive aureis sive argenteis & eo minus aeneis mentionem fieri. Mentio. nem quoque Monetae exhibentis imaginem Saulis, Iosuae, Davidis, Salomonis non fieri nisi in recentiorum Rabbinorum libris , sed nihil in tota Scriptura, nihil in primis Scriptoribus post Ierosolymae excidium. Primus siquidem horum numismatum mentionem facit Rabbi Mose Gerunde a. sis , qui in vivis erat ineunte saeculo decimo quarto, &Rabbi Azarias decimo quinto saeculo sa). Haec tam perspicua sunt, ut non indigeamus argumen-Κ a to
75쪽
7sto petito a summa Hebraeorum cura ne imagines fierent, ut non praeberetur occasio infringendi legem, labendique iaIdololatriam, cui ruditas populi proclivis erat. Non levis tamen ponderis est . Hebraei omnes tradunt , apud suos neminem qui imagines saceret, locum habuisse; & in urbem nullus excipiebatur pictor, statuarius nullus . Sic Mai monu
& alii. Haec tamen tanti non essent ut ipsis adstipularemur, nisi eadem proserret Philo 4 , qui ait Mosem speciosas artes Picturam & Statuariam e sua republica expua. xisse. Iosephus vero ipsum damnat Salomonem, qui boum simulacra construxerit subter Bas m Maris sue , in quo tamen reprehendi non poterat tum propter usum cui in se viebant, tum etiam cum dissicile omnino fuerit, ut in templo ipso ob iugem veri culius observantiam & Sacerdotum vigilantissimam curam figuras quaslibet occasionem esse potuisse erroris, & superstitionis: e contra vero si imperitum vulgus ae durae cervicis domi haberet insculptas imagines. Scripturae zelum commemorant Ezechiae regis, qui aeneum
Serpentem usque ad sui aetatem servatum comminuit 6) , quia Iudaei eum colebant, cujus criminis magis poterat imminere periculum ex familiari consuetudine habendi apud se faciem insculptam Abraat, Mosis, Iosue, Davidis Sancti
76쪽
simorum virorum, qui ob eam causam aliquem mereban. tur honorem. Notatu quoque diglium est hos Siclos qui circumferuntur, nullam Regum Israelitarum praeter Davidis & Salomonis, imaginem exhibent. Possibile ne est ut nullus ex Regibus, qui eis successerit, cum iam hoc foret in usu, voluerit ut numisma cum sui imagine euderetur Quod si si tum est , cur remotioris aetatis tantum n Oa re centis nummi inventi sunt Si non ambitiopis causa vel adulationis, certe dignitatis amplificandae augendique eommercii ea numismata lapsu temporis succrevissent. Demum eur hi nummi Hebraeorum detecti sunt, non vero caeterarum nationum orientalium Calmetus , licet alibi pugnet
pro antiquitate Samaritanorum characterum , attamen ex
Siclis nihil quo ea sententia erui posse δc ipse fatetur in. genue si) concluditque quascumque, quae fiunt a Villa, pando, Valtono, vasero, aliisque, ratiori nationes in land
mentis nutant , ut proinde horum numismatum vetustas
speciosior sit quam solidior ). Eadem habet Christophorus
Volfius, remque esse positam decernit extra omnem dubitationem sa). Si itaque nummi isti omnes post captivitatem Babylonicam formati sunt, nequaquam idonei erunt ad
i) Disserti R. de Num. Hebrae α ' Riehardus Simon uti vidimus e p. I. in Hist. Critie. Vet. Test. Samaritanis astentit, sed in Biblioth. Critie. instructior factus, ut ait ipse, palinodiam eanit. Auctor AnimadWersionum in eamdem Bibliotheeam ipsum carpit. At immerito. Totum enim suae reprehensiotas fundamentum colla. eat in suis Sielis.
77쪽
ad controversiam de antiquitate characteris Samaritani co m. ponendam .
De Penthateuco Samaratano. Expenduntur quoque nonnulla Calmeti observationes.
ΡRaestat quoque Peathateuci meminisse Samaritani, ne illustre argumentum ab eo petitum in suae causae praesdium ab adversariis, consulto praeteriisse videremur. Hunc Penthateucum vetustiorem ipsi saciunt Hebraeo, eumque esse purum putumque Dei verbum contendunt, quod scripserit Moses, ita ut Samari iis haec laus concedenda st , verum dc genuinum legis Codicem servari apud ipsos. Cumque huiusmodi Cod ex literis Samariticis exaratus sit, colligunt inde easdem in Scripturis primigenias esse. Qui hanc sententiam invexerit primus & acerrime propugnaverit, suit Ioannes Morinus I), quem secutus est Ludovicus Capellus a aliique quibus alte defixum erat Samariticas literas primum tenuisse locum iu Scripturis. In selici tamen suciscessu. oppugnatus siquidem vehementer est non solum ab
Ioanne Buxtorsio s3 sed majori vi ab Ioanne Henrico
78쪽
mo in eum strenue causam egerit , fuit Stephanus Morinus sa) . Deinde Ioannem Morinum , plus aequo extulisse
suum Penthateucum animadverterunt etiam Richardus Si
Ad Morini an .e opinionis refutationem utitur Vasmuthus verbi
Apostoli, ex quibus colligit 7 non solum primo Hebraeos habuisse eloquia Dei, sed eadem semper Sc costanter absque ulla immutatione ipsis veluti depositariis fuisse concredi. ta 8 . Ea etiam profert Chri iti Domini dum ait: scrutamini Scripturar, de me enim scripsir Moses sy) ; quae verba innuere contendit originarium textum Hebrarum esse non Samaritanum, eo quod non ad hunc, sed ad alterum I a.
cum Samaritanum, ut de gradu suo dei ieeret Hebraeum textum quo abute bantur Heterodoxi, & ad id permotum suisse a De Berulle. Quod si v rum , certe κonsilium seret eam miserandum u pote iniurium tum textui latino scripturarum quo utitur Ecclesia. tum ipsi Ecclesiae. Etenim vulgata non supra rex tum Samaritanum, sed super H brarum eoncinna a est. Iniurium vero Eeelesiae, quasi ipsa Haebr.ei textus testimonia pertimelcat , ae fateatur ex eo depromi posse argumenta contra id qu d docet, & credendum praeeipit; quod quam falsum sit eomprobatur ex iis quae a nobis dicta sunt in praefatione. Certe si non Morinuς. alii tamen ex catholicis temporibus Lu thori ae desnee pet Hebraico Samaritanun ea de eaula anteponi Voluerunt. aepropugnarunt etiam antiquitatem characteris Samaritani Absit i men ut pro postum illud attribuatur Ecclesiae, quae non ex textu latino solum, sed &Hebraeo Sacrosancta fidei dogmata probat, erroresque eonfutat. 64 Dissert. 8. ad prim. muni. aet. Hui. vet. Teii
79쪽
8o Iudaeos compellato Christus, Hoc, subdit, negari non potui se a Valtono qui pronuntiat diserte nostrum textum H,hraeum habere testimonium Christi, & Apostolorum si). Notum quoque est Augustinum non Samaritas , sed He. braeos vocata scriniarios nostros ob diligentem in quavis aetate sacrorum codicum custodiam. Sed quod rem magis causamque continet, illud profecto est, Veteres Patres vix aut nihil Penthateucum Samaritanum adhibuisse. Etenim si
origenes eundem repulasset vere Originarium numquam eum
praetermisisset in suis exaptis . Neglexisset siquidem quod praecipuum erat. Hieronymus quoque pluribus in locis Hebraeum textum commemorat praeclaro hoc nomine Hebras. eae veritatis, L hanc Hebraicam veritatem supra quemlibet alium textum etiam Samaritanum eminere pronunciat.
Ubi vero occurrunt ea verba Caia ad Abel sa) , nimirum. transeamus in campum quibus potissimum utitur Morinus in suae opinioni x confirmationem cum deficiant intextu Hebraeo, idem Hieronymus decernit 3 superflue apponi in volumine Samaritanorum. Immo ex ipsius sententia in qua Origenem sequutus est ), contra i tus ge manam significationem adjecta sunt. Vult enim in iis verbis dixitque Cain ad Abel subintelligi ea quae locutus est Dominus, ita ut sensus sit Cainum narrasse Abelo quae illi
pauis o Proteg. q. 2 cap. 4. v. 8. Genes. ρὶ In qu est. Hebraie. ad a. Genes. 4 In exapl. Edit. Μo inue.
80쪽
8I paulo ante dixerat Deus, videlicet quare' ratus es &e. .
Ad uberiorem vero sententiae nostrae confirmationem
observandum est, saepissime ab Hebraeo discrepare textum Samaritanum ubi incidunt in Hebraeo literae in structura si
miles, quarum unam pro alia usurpat textus Samaritanus. Loco exempli nonnulla proserentur, cum persequi omnia
longissimum foret . In Genesi ubi Hebraeus habet exire fecit seu maginaυis , Samaritanus habet comminuit si), idest pu' pro pua sumpta litera Dalers pro litera Rese. Usurpat quoque literam be pro m ebet. Sic in Genesi ubi
montes dicuntur alti, Samaritanus legit montes ealvos a). iteram etiam finalem eapb pro res legendo betoob pro beror,
id est in ordine, & non in medio sa). Dicitur in Hebraeo
Histe verbis transeamus ἰn eampum quae non solum in eodice S maritano , sed etiam reperiuntur ia versione Septuaginta Interpretum. & ia Vulgata, putat Morinus validissimum hausisse argumentum ad comprobaniadam Autentiam eo dieis Samaritani. Roborari autem censet eo quod in nouis nullis codicibus Hebrati textus eompareat laeuna, que indieet eo loel verisborum deficientiam. Sed praeter ea quae docent Origenes & Hieronymus. notandum eli ea teras Versiones earere iisdem verbis. Insuper notat Christ phomsVolfius in sua Bibliotheea parte seeunda praestantiores Codices inter quos Parisni Bibliotheeae Regis dellitui laeinia; & Rabbi Menachen de Lon Zano accuratissimus Hebraicorum Penthateuci eodieum observator , quam plures se vidisse tellatur vetulsissimos , qui eo loei nullum spatium relinquunt. Sunt qui putant idcirco ea verba superflua esse, eum ibi tantum tradatur Cainum detinuisse verbis Abelum, ut deambulando in locum perduceret, ubi eommode ab eo Oeeidi posset. Nos vero solvi quaestionem eredimus ex observatione deducta ex indole Hebratae linguae, quae utitur saepe verbo perseqo ad significandum imperfectum. Unde si legatur & Cain loquebatur Abeli, innuitur Cainum praecouceptum odium suum ae livorem occultasse loquendo eum Abel, & simulando animi perversam dispositionem. Sed die quadam nacta opportunitate eum occiderit. Aliquod temporis intervallum interfluxisse indi- eant verba sequentia, videlicet Dit cum essent in agro σα Haec autem phrasis sape in Scripturis denotat etiam diilantiam temporis. I) Gen. I . I i) Gen. I. 19. 3) ab. Ios