장음표시 사용
311쪽
. Varie hic locus in exemplaribus legitur, nec operae nunc est, omnes lectiones, quum multae mendosae sint, sed dum taxat probabiles et tolerabiles reserre. Alius Vmphreatidas habet: nec temere, ut opinor, ut intelligantur conventicula et pagi, quorum Communia saCra Sunt, a Communione scilicet puteorum, qui νείατα Graecis dicuntur, Voce derivata. Nisi melius sorte Suemphratrias legendum putes, eodem Plane sensu. Populus si quidem Atheniensis, in duodecim tribus erat distributus : singulae iterum tribus in tres φρατρία quas etiam τριτιυας καὶ RHI vocant , Suida teste , dividebatitur. Θ hradas autem si legemus, quod non displicet,
communem consilii conventum, Communem senatum et euriam, accipiamus. Nam Graecis Consilia sonant. Notitamen desunt, qui Vmphradmonas legant. Quod, si placet, quasi consiliarios et musdem collegii senatores intelligamus. Quamquam hoc in loco quidquam deesse videtur .. Mn. De re cf. Valer. Maxim. V, 3, 3, et quae plura congessit Metiratus in Theseo, cap. I7. Adde : Biat ann Mer den
curiales. Cf. Ignarra de Phratriis, p. 54. De Thesei hoc instituto loci classici sunt Thucyd. II, 15; Plutaretii in The Seo, C. 23, cap. 56, sq. ed. Leopold. Etymolog. M. p. I 6o, p. x 45 cons. Steph. ByE. pag. I 88 Berkelii) : et 'χοριι iv τω
magis moror, quam alias. Cf. Philochori Fragm m. p. 35ed. Siebetis; Strabo, lib. IX, p. 369 DTEschuckii de eadem
re locus descriptus est in Turnebi commentarioJ; Cicero de Attic. lib. VII, Epist. 3 : α Sequutusque sum ... Terentium Imri aliquot adolescentuli coimus in Pirineum. Et idem :Mercator hoc addebat, captam e Sunio ; quod si δέαου: omida Nolumus esse, tam est oppidum Stinium quam Pirmetis ..Haec Cicero, cujus locum expedivit I. A. F.rnesti in Indi c. Di sitired by Cooste
312쪽
Graecit. in V C. Δῆμοi. Quae tamen ex parte accuratius definienda sunt doctiore annotatione Valchenarii ad Herodot. III, 55: Axilio, sive demum dicamus, Seu Ouidum, sive curiam singula Ciceronis adfirmari possunt auctoritate. Non apud Athenienses tantum, sed et alibi pagi vel oppida minora dic antur δῆμοi: neque tamen promiscue de quibusvis
ista fuit adhibita appellatio; nihil minus. Quando e pagis
diversis vel minoribus oppidis, CiVeS , seu Sponte, aut etiam inviti coaluerant in unam civitatem; tum dicebantur isti pagi et singulorum cives, in suam singuli veluti curiam transcripti, Curiales et ὀχμοται. Singula ista oppida sua sibi sacra habuerunt non tantum, Sed et Suos magistratus, Suum δ)χαοv. SiVE POPularem regimini Ormam π. Ceterum de
illo Τhesei instituto deque his Atticorum demis docte disputavit Eduard. Platner, professor Marburgensis, in libro: mitrage rur Kenninio des Attischen Rechis, I, S 5, S io,
Ad ea Ciceronis verba. de Legg. lib. II, eap. 4, 3 9 :
De hoc loco satis controverso antequam virorum doctorum sententias exponamus, Videamus librorum lectionem :Codd. Cr. W. habent: α Si in jus vocat atque ad ejusmodi leges alias nominare.. Cod. H. α Si in jus vocat atque atriusmodi l. a. n. . Cod. M. . Si in jus vocat atque ejusmodi l. a. n. . COpp. Vieti. a. et b. u Si in jus vocat at ejusmodi l. a. n. . Edd. ASC. I et 2, Crat. HerW. WSi in jus vocatur, atque ejusm. l. a. n. . Edd. Car. Steph. Ald. Brut. Paris. Sturm. Gothola. . Si in jus Vocat atque eat, ejuSm. l. a. n. .
313쪽
Ed. Lamh. . Si in ius vocat marg. al. vocet in atque eat, ejusmodi alias, leges nominare . Ed. Comm . . Si in jus vocet atque eat eiusmodi a. l. n. . De hoc nostro loco et de tota
lege XΙΙ Tabb. quae huc pertinet, docta est disputatici Id- single in libro qui inscribitur: a Variorum iuris civilis liber singularis. Hai lingae, 1738 u. Cap. 3, p. I9-3o. Hic item Post
morat addit: atque eat, uti, ait, hunc locum concipiendum
esse Charondas in peculiari libello ad XII Tabul. num. 55s qui tamen levicula mutatione legit astque eat, quod explicat etiam eat , Carrio, Emendat. II, Ia, et Sigonius
voluerunt, quamvis Gruterus, codices sequutus Palatinum quartum ac binos Aldinos, maluerit, α si in jus vocat, atque ejusmodi a. l. n. . cui etiam lectioni favere videtur P. Merula de LL. Romanorum, cap. a I, S 3, in medio. Verumen im vero quum et manuscripti codices illorum opinioni faveant, praeterea mihi ea adjuvari videtur altero auctoris ad Herennium loco, II, 13 squem vide in Comm. Turn.J, etC. Ε .hene cum Grutero sacit, sed male, iudice Goerenχio, Be-hotium probat alia Pro alias rescribentem ; quamquam ipse
Gostr. in ed. min. eum Sequutiis sit. Rathius item alia pra tulit, et ante ejusmodi inseri volui tet, quod certe addere debebant, qui Verba atque eat receperunt. Neque tamen, quum hoc fecerit, alterum se it Goer. in ed. maj. Nos cum eodem
post alias interpunximus , quod jam fecit Lamb. IVagia. et
Hidse mannus cum Bip. itemque Sch. recte sequuti sunt Ernestum. - Quae Sequuntur, Dirhsenio nostro accepta r
serimus : α Ab eorum criticorum partibus, qui post si injusNocat, inserunt atque erat, quique haec duo vocabula, ut verba legitima XII Tabularum, a nostro addita Censent,
nion. l. I, c. 8, Lutet. 1583, 4 , Iac. Gotho redus, etc. Ab altera parte, quam merito tuiti sunt Manutius, Gruterus, alii, qui non nisi verba si in sua vocat ex XII Tabb. recepta, Dissili ed by Cooste
314쪽
et quae Sequuntur atque ejusmodi alias, etc. Ciceronis narrantis esse volunt, ab hac igitur parte stant A. Augustinus,
6 36 sin libro de Legibus et SCtis. Rom. i583, 4, in Graevii Thesaur. Vol. II, P. I 28 I, seqq.); Ursinus, p. I 35o; Merula de Legib. Romanor. in Opp. postum. Lugd. Bat. I 684, 4), Otto sin Praef. ad Thesauri t. III, p. 26); Unterholaner in libro, qui inscribitur: Zeuschris fir grachichiucha Rechisinissenschain, t. IIo, II, p. 432- 44οὶ qui probavit Helia dorsit conjecturam in verbis et atque ejusmodi leges
Lex ipsa primas tabulae ita habet : . Si in jus vocat, ito ;ni it, testamino : igitur em capito .. Vid. D. C. G. Hauboldi
Instituit. Iuris Rom. Histor. - Dogmati. Εpitome, P. I 3I, ubi et alii citantur et vero vir doctissimus Unterholetner loco modo laudato. CR. Turnetius in primo commentario ita scripserat ad h. l. α Haud scio an melius sic legatur : Si jubent atque vetant. Nam et lib. I quum popularem legem a summa distingueret, eam finiit, quae scripto sanciret, quod vult jubendo aut vetando, et versu ab hoc tertio eam jussum et vetitum p Pulorum vocat. Quamquam in jus vocet atque eat Constare
potest. Nam quum leges aliquid jubeant atque Veient, qui in eas admiserit, reus citatur. Hinc etiam legibus proditae sunt apud jurisconsultos actiones , quibus in jus vocamur. Sic etiam Cicero ad Herennium , Lege jus est id, quod populi jussu sancitum est: quod genus, ut in jus eas, quum Vo
315쪽
Ex Engelbronneri Disputatione de loco Cieeronis, qui est de Legibus. Amst. 18oa , in- Praes. H. C. Cras , Pag. sI-S6J.
Cognitum est, Platonem si) Prooemia Legibus praemittenda censuisse, cujus rei causas, ut ipse suis expli at, operae pretium erit breviter hic exponere. ConStat omnes, . qui sive oratione ad persuadendum, sive Voce et cantu ad delectandum utantur, exordia declamationibus ac prolusiones cantilenis praemittere solere, quibus la ominum animos quasi flectant, et benivolentiam dicturi sive cantaturi sibi concilient: quare illis, quae Citharoedici cantus leges vocantur, et omni omnino musae, prooemia mire excogitata praeponuntur. Similiter legislator omnia una formula comprehendere non potest; quare, quum civibus de Ossiciorum et virtutis auctoritate persuasum esse cupiat, talia in prooemio
legis poni jubet Plato, ut, qui non omnino crudo sint animo, mitiores et benivolentiores ad audienda praeceptaeniciantur, eaque, benivolentiores facti, facilius perdiscant: quod si non omnino obtineatur, aliquantulum tamen profecisse iuvabit. Quae quum ita sint, et quum videmus citharoedos suis cantilenis, quas etiam legum nomine appellant, prooemia aut prolusiones praemittere, quidni nos iis legibus, quas revera hoc nomine appellare Oportet, quasque civiles
i) Hane Platonis Disputationem lib. IV de Legg. p. Isa et sqq. hue trans. tuli , ut potui : quia enim potest, aut poterit tiniquam imitari diuinam illam dieendi vim, quam uno ora summoque eonsensu omnia dilaudat antiquitas. Cf. qticis Davisiua citavit ad lib. II de Legg. cap. I. Vid. Omnino Ruhnvenilia in Pe sat . editionis Lexiei Platoniet Timaei Sophistae , Leid. I 8s, in pr. ac tandem in primis conseiendus est W3ttentiaehius in vita Bubnhenii. p. 48.
316쪽
dicimus, prooemia praefigamus p u Nemo tamen, inquit, umquam prooemium aut pronuntiavit aut reliquit scripto, quasi nullum naIura sit, atqui esse tamen aliquod natura procornium contendimus . . Neque tamen, quod legi4 prominium praemittit, propterea duplicem esse legem Plato vult; legislathri enim non licere, duo quaedam diversa de una re in
lege ponere, sed unum esse semper enuntiandum de uno, duas vero legis partes esse, quarum altera prooemium Contineat, altera legem. Atque ea, quae tyrannico more, Velut
emissa divinitus vox jubet, simpliciter non, disputat, ea igitur mera lex est. Alteri, quae prooerito utitur, nec Vi ac minis omnia cogit, sed aliquid etiam persuadet, benivolentius obtemperant cives. Quapropter non legis ratio, sed prooemium totum hoc merito appelletpr. Exemplum legis cum prooemio et absque Prooemio ex Platone adscribam. Qui, quoniam in omni civitati Principem legem de nutiis esse putavit, simplicem primo luem de nutus his verbis posuit:. Uxorem quisque a trigesimo si) anno usque ad trigesimum quintum ducet, ni saxit, pecunia mulctator atque dedecore :pecunia quidem tanta vel tanta, dedecore autem tali vel tali .. Et haec quidem ejusmodi simplex de nuptiis lex est. Nunc duphcem, sive cum prooemio legem ferentem audiamus Platonem : a Uxorem quisque ducat a trigesimo ad trigesimum quintum annum, cogitans , ita quodammodo genus humanum immortalitatis compos fieri: cujus rei quisque cupidi simus natus est a). Nam celebrem se fieri, nec inglorium
Tetua iv δὲ Ttineastv έκαστοτε. α De studio veterum sui memoriam propagandi. non attinet multa exempla proferre : Eouesevoint in haoθαι optimus eorum quisque, inde ab hein eoiea aetate ad Ciceronia tompora , et post etiam, vehementer cupiebant. CLTroisii Traelatos de studio Veii. sui memoriam propagaudἱ. V. Ge. pars tertia. ε
317쪽
obire quisque vehementer gestit : genus itaque hominum hoc modo sempiternum, in omni tempore durans, immodi tale exsistit, quod filiorum filios relinquendo, unum idemque, per generationem immortalitatem' adipiscitur : hao vero seipsum privare nullo modo licitum est, et privat tamen prudens et sciens ipse se, quisquis filios et uxorem megllit. Huic legi quicumque paruerit, indemnis esto ; qui vero non paruerit, et quinque ac triginta annos natus, uxorem non duxerit, quotannis tali vel tali poena multetur, ne existimet coelibem ac solitariam vitam lucro sibi ac voluptati fore, nee
particeps sit honorum , quibus iuriores in civitate seniores
Habemus duarum exempla legum,quibus inter se collatis, dubium non est, quamnam hilgamus; nec longiorem hanc esse ei vitio vertamus, siquidem Platonis me adscribo sententiae, qui, non brevissima aut longissima, sed optima quaeque a bitratur eligenda st . Platonis sententiam , quoad ejus a me fieri potuit, breviter exposui : de prooemiis autem nullum adhuc legislatorum cogitasse significat; nam quum liceat duabus tamquam viis ad serendas leges, Vi ac persuasione, uti. ad turbam disciplinae ignaram , quoad possunt, altera solum utuntur; non enim Cum vi persuasionem conjungentes, leges serunt, sed vi pura tantum utuntur. Plato igitur tertium quoddam in legibus faciundum censet, nimirum, oportere legislatorem omni semper legi 'praeponere exordium , quo illud essiciatur, quod Supria ostendimus. . In hac Platonis disputatione illud primum observo : Platonem, quum dicit ante se neminem posuisse prooemium, quasi nullum naithra esset, sibi non habere assentientem
Ciceronem; qui scribit, idem fecisse Zaleucum atque Charondam , quos imitatus Plato, videlicet, hoc quoque legis
putarit esse, Persuadere aliquid, non omnia in ac minis
. gere. si Vid. Plato t. c. et Passim.
318쪽
Dubium non est, quin, quum ista scribebat Tullius, ante oculos habuerit librum quartum Platonis de Legibus, et quidem illum ipsum, quem ei inuimus, locum ; igitur miramur Ciceronem a Platone dissentire, nulla diversas Platonis sententiae mentione fama. Videmus insuper, Quintum, auctoritate Timaei, Zaleucum ullum suisse negare, cui Mamcus si) Theophrastum opponit auctorem haud deteriorem,
aut sua potius sententia multo meliorem 2 Commemorare etiam Zaleucum suos cives Ciceronum Clientes Loeros. a Sed
inquit, sive fuit, sive non fuit, nihil ad rem, loquimur quod traditum est.. Vid. lib. II de Legg. c. 6; Turneh. in Comm. p. 3o7. Zaleuci et Charondae prooemia habentur apud Diodorum Sicul. Bibl. lib. XII, p. 84, et apud Stobaeum, Sem. 4a, p. 279; Zaleuci certe prooemium Cicero videtur expres
sisse, et Plato ipse, decimo de Legibus sa) haud multum
dissimile huic prooemium habet, ut certum esse videatur, primo, suisse omnino Zaleucum, aut si de hoc ambigatur, certe suisse Charondam; deinde, Platonem aut fallere nos, aut ipsum deceptum suisse, quum prooemiorum primum inventorem ipse se haberet, aut certe haberi vellet. Sed ecco, superiori saeculo horum Prommiorum originem dubiam esse voluit, vir artis criticae intelligentissimus Richardus Ben letus 3 , qui multis argumentis ostendere conatus est,
3ὶ vid. Phalaridis Epistolae , quas latinas seeit I. D. Vid. Lennep , Groniniagae ret O , in-43 R i. Bentleii Dissertatio ex anglico latine versa ab I. D. vid. Lennep, t et , in. . - Biblioth. Crit. ol. I, Pars II, Pag. 63, et omnino pag. ro, in fine. CL Daviaius ad lib. II de Legg. cap. I. n. I, qui Betilleium etiam eitavit, cujus tamen lihrum ex Bibliotheca Critica habebam eo nilom reonsulendas vero etiam I. A. Fabrielua, Biblioth. GF. lib. II. c. r4. Equidem , quamqnam aegra a Benueio dissentiam, non Possum non sateri, prooemia ista Charondae et Zaleuci, quae protulit Stobaeus, haud plane dubia niihi .idasti;
eerte Cieee nem ea ip- legisse eontendere non dubitem, aIquidem . Doneti pura mente colendum esse, non donis aut sacrisci Ia placandum ., etiama antiquisainnam ritum DP imum esse in , et ejusmodi alia permulta, Zaleueus et
319쪽
omnes Zaleuci et Charondae leges , apud Diodorum et Sto-haeum obvias, esse' Confictas et spurias. Attamen, si volmaxime largiamur, Spurias esse, quas apud Stobaeum in v nimus Zaleuci et Charondae praefationes, nil hoc impediet, quominus revera Platonis tempore exsistere potuerint alia,' σια horum legislatorum legum προοι α; neque enim, ut a teste, Platonis disputatio ad historicam fidem exigi debet, quemadmodum et ipse Cicero, loqui se, quod traditum est, fatetur, nec sive fuerit Zaleucus, sive non fuerit, curare dicit. Alterum nobis in Platonis disputatione observandum venit, nimirum : ad persuadendum unice Comparatum totum hoc legis exordium esse, illudque ex sua sententiae tatam, prooemium vis , non nationem appellarL velle , quo tollitur difficultas Senecae, Ep. 94. Plato enim non modo ipse Principia separavit a lege, sed idem etiam ut sacerent legislatores, nimirum, ut prooemium a lege Separarent, monuit; et hac quidem ratione frigidum illud, quod Senecae in principiis legum adeo displicuit, fortassis cavetur. Etenim lex ipsa Platonis nec tradit quidquam persuadendo, nee suadet docendo, sed ex ipsius Senecae praescripto, tantum jubet 1 , et Cicero, qui Platonis exemplum sequutus est, idem cogitasse videtur, prooemium enim a lege praeclare sejunxit, quod postea videbimus. Et sane Platonem idem fecisse videmus libro X de Legibus, quin etiam omnis ejus
ad librum quartum sa) usque habita disputatio. prooemii loco censenda est, quod ipse declarat s3 , ex quo illud in-Chae das ἱn prooemiis apud Stobaeum praeeipiunt, quae pariter, a Tullio . Iibro Morando de Legi s. moneri intra apparebἱt. Verum in hae tota quinatione nihil habeo. qnod eertum n irmem, et Aeademiam sequi ae verosimillimam tenere plaeet. xὶ rit hine observatio uerlasIma viri eona. P. A. de Fremes In erudit speeimine inang. de Rationibus xeterum JCtorum, publico submisso examini Lugdun. Bat. a. d. Ia iunii agor, eap. 3 , o hi agit, . de iis ρυα enm Rati tithua non sunt e Blandenda , et de Rationibus falso auspeetia is, P. I . 73. αὶ Plato de Legg. lib. IV, p. I98. 2oo, aol. 3) Plato l. e. Ta ιιιπροσρ v v πάντα. xlxiv srgo citatae vcueav.
320쪽
telligitur: Platonem hanc tenuisse sententiam, ut Prooemium ab ipsa lege separaret. Sed quamquam Zaleuco, Charondae, Platoni, quamquam Posidonio aliisque placuit legi prooemium praemittere, Ciceroni tamen, in hao re, non Platonis , aut Criusquam auctoritatem potius sequi opus fuit, quam morem majorum et consuetudinem magistratuum Romanorum, qui, inferendis rogandisque legibus, primum, delegis laude et necessitate in universum disserebant, dein in Concione a praecone recitari curabant : tum privatis etiam suadendae ejus vel dissuadendae facultatem dabant, quo facto a latore sitella deferebatur, ae sortes aequabantur, tribuumque sortitio fiebat : tandem populus, in suas singuli tribus, ad suffragia ferenda decedebant, ut , vel uti rogas edicerent, vel legem antiquarent si ).
naque Statoris, et Inoicti Iovis, etc.
Ita, servatis librorum MM vestigiis, scribendum duximus Cum Goerenato, quamquam V abula uncinis inclusa cum eodem interpolatorum esse credimus, quae ScimtZius plane ex orationis. Serie ejecit. Inierat hanc rationem Goer. jam in ed. min. eamque Wyttenbachius probavit, ita in scholis dicens : α Sententia haec, librariorum interpolatione obscu-
1 Vid. Ernesti In argumento lib. II de.Legg. Cieer. ad Att. I. Epist. 34 sde Legg. lib. III. cap. ara Livius. lih. XXXI, cap. 8; Tnrneb. In Comm. ad lib. II, pag. 34a. Et ad lib. lII, pag. 43 . Alios eitare alelorea. In re pervulgata . Omitto.