장음표시 사용
21쪽
llegati, principes civitatum, ad Caesarem gratulatum eo n- venerunt Intelligere sese, tamessi, pro veteribus Heta vetiorum injuriis, populus Romanus abis pue,ias hello remtisset, tamen eam rem non minus ex uia terrae Ganiae,
quam populi Romani accidisse: propterea quod eo consilio, florentissimis rebus, domos suas Helvetii reliquitasent uti toti Galliae bellum inferrent impmoque otirentur, locumque domicilio ex magna copia deligi:rent quem ex omni Gallia opportunissimum ne fructuosissimum judicassent, reliquasque civitates stipendiarias haberent etiarunt, ut sibi conellium totius Galliae in diem erta omiadicere, idque Caesaris voluntate sacere, licerec sese habere quasdam res, quas e communi consensu ab eo petere vellent. Ea re perrhissa, diem incilio constituerunt, et jurejurando,,ne quis enuntiaret Histi, quibus communi consilio mandator*ffet, inter se Anxeriant.
XXI. Eo eon tuo dimita, iidem principes c titum,
qui ante fuerant, ad Caesai em reverterunt petieruntqu',
it sibi secreto de sua omniumque si lute cum eo agere Iiceret BR a 4mpetra sese omnes fleuis Caesari ad pedes pro serunt: Non millius se id contendere, et 'laborare, ne ahqris sis flans , nunciarentur, quam, ut e. , quae vellent, impetharent et propterea quod ii emanciat una
effet, summum a cruciatum se ventu voti viderent. 4,Ocutus est pro hi Divitiacus AEduus: Galliae totius factioncs esse duas harum alteat s principatum tenere AEduos, alterius Arve nos. Hi quum tantopere de potentatu intςrbe anultos annos contenderent, factum esse uti ab Arvernis Sepanisque Rimani mercede accerserentum horum Ti-rno circiter milli x Rhenum transii illis postv luam agro S, et cristum, et copias Gasiorum, homiria seri ac barbati a clamassem, transductos plurea: nunc esse in Gallia ad c et, millium numerum eum his AEduos, eorumque tentes, semel atque iterum aranis contendisse . magnam edami aatem pulsos aceepisse: omnem nobilitathm, omnem Senatum, omnen equitatum amitisse quibus proeliis alamitatibusque Raetos, qui et sua virtute, et populi Romani hospitio atque amicitia, Dirimnmacte in Gallia potuissent, eoactos esse Sequanis obsides dare nobilissimos eiu tatis, iureiurando civitatem obstringere, sese neque ob id c Petituros neque, auxilio in a populo Romano iis les,
22쪽
ros, neque recusatures, quo minus perpetuo si ithrum
ditione atque imperio essentAuuum se esse, ex omni eluserare duorum, qui adduci non soluerit, ut juraret, α suos liberos obsides daret; baeam rem se . civitate pI imgisse, et Romam ad Sensiturin venisse, auxiliis postulam tum quod solus neque jurejuradd6, neque obsidibus ten retur sed pejus vinoribus Sequanis, quam AEduis vicistis, accidisse propterea. quod Ariovistos, rex Erman rum, in eorum fit i laus ba isset, tertiamque partem agra Sequani, qui esset optimus bilus Gallia , oecupavisset, et nunc de uera parte term Sequanos decedere juberet; Pr Pterem quod Paucis mensibus ante, Harudum millia, hominum xiv ad eum. venissenta quibus locus ae sedes Pararuntur futurum esse paucis annis, ut omnes e Galliae inibvae pellerentur, atque omnes Germani Rhenum transirent: enua eonferendum esse Gallieum eum, Germanorari ciso, neque hanc consuetudinem vidius crim
di illa comparandaret iovistus autem, ut semel Gallorum copias proelio vicerit, quod proelium factum illam
gerobriae, superbe et crudeliter imperare, obsides ibilissim e usque liberos poscere, et in eos omnia exerta placruciatus edere, si qua res non ad nutum, aut . Oris talem ejus saeta sit. Hominem esse barbarum, im nisdum, temerario m. non posse ejus imperia diutius stistineri et nisi quid in Cae are populoque Romano sit auxilii,
omnibus Gallis idem esse faciendum, quod Helveti fecerint, ut domo emigrent aliud domi ilium, alias files .
sint, gravissimum supplicium irim i Cae Arem, vel auctoritate stia atque exercitias, vos recenis vid Oria, ἰὰ nain popuI Romani deterstere in se ne major ni ultitudo ei inanorum Rhenuni transducatur, Galliamque Omini,cm ab Ariovisti injuria posse deten iere. XXXII. Hac oratione a Diviti ci lithii , ni fis, qua
23쪽
dem tristitia taciti permanere Quum ab iis saepius et se-Teret, neque ullam oninino vocem exprimere posset idemn vitiaeus Eduus respondit me esse miseriorem, gravioremque fortunam Sequanorum, quam reliquorum quod est nec in occulto quidem queri, nec auxilium in Ploraere, auderent absentisque Ariovisti crudelitatem velut si e Tam adesset, horrerente Propterea quo reliquis tamen fugae facultas daretura Sequanis vero, qui intra fines suos Ariovistum reeepissent, quorum oppida omnia in potestate ejus essent, omnes cruciatus evini perserendi.
XXXIII. His rebus cohnitis, Caesar Gallorum animos verbis confirmavit: pollicitusque est, sibi eam rem curaesituram magnam se habere spem, et beneficio suo, et auctoritate, adductum Ariovistum, finem iniuriis facturum me oratione habita, eoncilium dimisit. Et secundum ea multae res eum hortabamur, quηre sibi eam rem cogitamdam et suseipiendam puraret inprimis, quod duos, is tr , confinguineosque saepenumero ab Senatu appellatos, hi stivitute atque in ditione videbat Germanorum teneri eorumque obsides esse apud Arioviaum ae Sequanos
telligebat et quod in tanto imperio populi Romiani tusepissimum sibi et Reipublicae esse arbitriaγatur. Paulatim a
tem Germanos consuestere Rhenum transire, et in Gal- iam magnam eorum multatudinem emre, populo Romam periculosum videbat neuue sibi homines seros ac bar-haros temperaturos existimabat, quin, quum aninem Gaiatiam occupassent, ut ante Cimbri, Teutqniique iseisient.
an provineiam exirent, atque inde in Italiam contenderent prasertim quum Sequanos a provincia nostra Rhodanus divideret quibus rebus quam maturrime occur-xendum putabat. Ipse autem Ariovistus tantos sibi spiritus. tantam atroganti- sumserit, ut serendus non videritur.
XXXIV. Quam inrem placuit ei, ut ad Ariovistum lenos mitteret, qui ab e postularent, ut aliquem med unuum utriusque colloquio deligeret: velle sese de Repub-vea et summis utriusque rebus eum eo agore. Et legati .r, Ariovistus respondit Si quid ipsi a Caesare opus esset. sese ad eum venturum fuisset si md ille se velit, istum aci
se venire opo. 'ere praeterea se neque sine exercitu in eas
ne Galliae venire audere, quas Caesar possuleret, ni duetaeuitum in magno Ammeatu, atqtie emolimant ori
24쪽
. unum loeum contrahere posse sibi autem mirem videri,
quid ni tui Gallia, quam bello vicisset, aut Caesari auaonmino populo Romano negotii esset i a XXXV. His responsis ad Caesarem relatis, iterum Mi-- esar legatos eum his mandatis mittit: Quoniam tanto suo populique Romani beneficio affectus, quum in
consulatu suo rex atque amicus a enatu appellatus ecet shame sibi populoque Romano gratiam referret, ut in colis loquium.venire invitatus gravaretur, neque de communare diuendum sibi et eqgnoscendum putaret; semesae, quae in eo postularet, primum, ne quam multitudinem hominum amplius travis Rhenum in Galliam transduceret a d ande obsides, quo haberet ab AEduis, redderet sequamisque pinnitteret, ut, quos illi haberent, voluntate jus
reddere tuis liceret neve AEduos injuria lacasseret neverus sociisve eoru- bellam inferret Si id secisset, sibi po-mioque Romano perpetuam gratiam atque amicitiam cum eo sinaram ris non impetraret, quoniam M. Mensata, ut Piliae, o Benatus censuidet, uti, quicunq- Galliam pr4vinviam obtineret, quod ommodo Reipublieae facere posset, AEduos ceterosque amicos populi Roma,
ni defenderet,il se AEduorum injurias non neglecturam. XIXVI. Ad Mee Ariovistus respondit Ius esse bellu
ut, qui vicissent, iis, quos letiant, quemadmodum euk- imperarent idem populum Romanum victis nonaa Nomius Praescriptum, sed ad sumn arbitrium imperam eonsuesse. Si ipse populo Romano non praescriberet, quemadmodum suo jure uteretur; non oportere se a P
Puto Romano in suo jure impediri. Induos sibi, quoniaam bini fortunam tentassent, et armis imgressi, ac fu rati inear, stipendiarios in fae M. Magnam Caeserem an
juriviti ere, qui suo, adventu uectigalia fibi deteriora s
emat. Eduis se oblides redditarum non est i neque iri nequαeorem foetis injuria bestum illaturum, in eo in netent, quod eonvenistet, stipendiumque quotannis penis derent si id non fecissent, iunge ab his fraternum nomen populi Romani afuturum. Quod sibi Carlar denunciaret, se AEduorum iniurias non neglecturum neminem Deum sim sua pernicie contendisse. Quum vellet, congrederetura inhiellinurum, quae invicti Germani exercitatissime in armis qu intra annos i tectum non subissent, virtute possent.
25쪽
XXXVII. in eodem tempore Caesari mandata referebantur et legati ab AEduis et Treviris venishmnt. AEdui, questum, quod Harudes, qui nuper in Galliam
transportati essent, fines eorum popularentur sese ne ob fi libus quidem datis Mem Ariovisti redimere potuisse. Treviri autem, pagos entum Suevorum ad ripam Rhenia sedisse, qui Rhenum transire conamentur iis praeesse Nasuam, et Cimberium, fratres. Quibus rebus Caesar ve hementer eommotus, maturandum tibi existimavit ne, sin a manus Suevorum eniti veteribus eopiis Ariovisti sese is junxisset, minus facile resisti posset. Itaque re fru- mentari , quam elerrime potuit, comparata, ammis Itineribus ad Ariovistum contendit. XXXVIII Quum 'tridui viam processitat, inciatum est ei Ariovistum eum his onmibus copiis ad occupam dum vesontionem qnod est oppidum maximum Sequan tum contendere, triduique riam a suis finibus processisse. Id ne accideret, magn'pere praeeavendum sibi Caesar exisistimabat. Namque omnium rerum, quae ad bellum usui erata, summa erat in eo oppido facultas, idque narara locis muniebatur, ut magnam ad dueendum bellum daret a. aestatem propterea quod'flumen Alduasdubis, iit ircinoch cumductum paenea'tum ρppidum cingit, reliquum spatium, quod non est ruptios pedum DC, qua stultae intermittit, mons continet magna altitudinur ita ut in inices iejus montis ex utraque parte ipse fluminis contingat,t. Hunc murus circumdatus arcem essicit, et cum oppido conjungit. Huc Caesar magnis diuinis nolturnisque ineribus contendit occupatoque oppido, ibi praesditam cothoeat. XXX lX. Dum paveos dies ad Vesontionem, rei fru-
mentariae commeatusque causa, moratur ex P.- tati
isne nostrortim, vocibusque Gallorurn a mereatorum, qui ingenti magnitudine corporum Germano ino edibili vir
tute atque exercitatione in armis se praedina diu saepenumero sese clim iis ongressos, ne vultum qui m atque aciem oculorum ferre pol uige i tantus subito timor omitent exercitum occupavit, ut non medioeriter ortinium mentes animosque perturbaret. Hi primum ortus est a tribunis militum, ausa aelectus, reliqxiisque, qui ex urbe,amicitiae cauis, Caesarem 1ecula ni igitum per erilum mestrabunter, quod
26쪽
tius, alta mala illata, sua salo ad proficiscendum neceiariam esse duceret, petebat, at ejus voluntate discedere Iieereto nonnulli pudore adducti, ut timoris suspicionem vitarent, remanebant hi neque vultum fingere, neque interdum lacrymas tenere poterant, abditi in tabernaeulis aut suum fatum querebantur aut eum familiis avibus suis commune periculum miserabantur. Vulgo totis castris testamenta obsignabantur. Horum vocibus,
ac timore, Paula tim etiam ii, qui magnum in castris usum habe ni milites centurionesque, quique equitatui praeerant f perturbabantur in se ea his minus timidos exisistimari volebant, non se hostem veresi sed angustias ituneris, et magnitudinem silvarum, quae inter eos atque Ariovistum intercederent, aut rem frumentariam, ut istis Cononode supportinuposset, timere dicebant. Nonnulli etiam Caesari renunciabant cum castra moveri ae signa sexri jussisset, non fore acto audientes milites, neque propter timorem na laturos. A L. Hae quum anaanadvertisset, movogato mansilio, Omniumque ordinum ad id consitum adhibitis cenem ion, hus, vehementer eos incusavit a Primum, quod au quam in partem, aut quo ouillio ducerentur, sibi quodi σndurn aut emitandum potarent. Ariovistiun se consule cupi
a me aio li Romani amicitiam appetisse. hunctam tu-re quisquam ab ossica ditheissurum iudiearet sita q-em persuaderi, cognitis suis postulatia, at e
quitat c ditionum perspecta, eum neque sum, neque populi'u an gratiam repudiaturum quod si furore quaerii monti m pulsus bellum intulisset quid tandem vererentur Duut eur de sua virtute, aut de ipsius diligentia decperarent. Deium ejus hostis periculum, patrum nostr Taim memoria, quum Cimbris et Teu onis a C. Mari puLss, nc minorem lauacan exercitus, quam ipse imperator, meritus videbatur factum etiam nuper in Italia, servili tumuli re quos amen aliquis usus ac disciplina, quam
a nobis aecepissent, sublevaret ea quo audieari posset, qualitum haberet in se bona conflantia Propteret, quod, quos aliquandiu inermes sine causa timuisserit, fio, postea avmatos, ac vidiores superassent denique hos esse Germa. nos, quibLscum repei umero Hiavetii congressi non se luminauis, sta cinuita tuorum finibus, elarumque superasses
27쪽
sent, qui tamen pares esse nostro exercitui riis potuerint. 8 quin adversum proelium, et fuga Gallorum, commoveret, hos, si quaererent, reperire posse diuturpitate belli deatitigatis Gallis, Ari istum, quum multos menses castris aepaladibus se continitisset, neque sui potestatem fecisset desperantes iam de pugna, et disperios, subito ad )rtum, magis ratio ac consilio, quam virtute, vicisse: cui rationi contra homines barbaros atque imperitos locus fuisset; hac ne ipsim quidem sperare nostros exercitus capi posse. Qui suum t morem in rei frumentariae simulationem, angustiasque timerem conferrent, facere arroganter; quom aut de ossimo imperatoris desperare, an ei praescribere viderentur thaec sibi esse curae; frumentum Sequanos, Leucos, Langones, subminii rare jamque esse in arris frumenta matum de itinere, psos brevi temporae dicaturos. Qubd-n finae dino audientes milites, neque signa laturi dieantis , nihil se ea re commoverit scire enim, quibuscunque exercitus di si audien non fuerit aut maIe re secta, fortiruam dei se aut aliquo facinore eomperto, avaritiam cis convidiam suam innocentiam perpetua vita,
seviitatem Helvetiolum bello esse perspectam. Itaque
se, quod, longiorem diem collaturus esset, repraeseraa--rum, et Proxima nocte de quarta vigilia astra mot vum, ut quamprimum intelligere posset, utrum apua uos Puden atq--δcium, - timor, plus valeret. Quin si praeterea nemo sequatur,amen se hum sola decima legi ne turum de qua non dubitaret sibique eam Praetoriam cohortem futuram. Huic legioni Caesar et indulserat Praecipue, et propter virtutem eonfidebat maxime. - LX Hae oratione habsia, mimur immodum convessae sani omnium mentes, summaque alacritas et cupiditas benti gerendi innata est princepsque dee . legio per trihunos militum ei gratias egit, quod de se optimum judicium feeisset, seque esse ad bellum gerendum paratissimam confirmavit. Inde reliquae legiones per tribunos militum et
Pr moriam ordinum centuriones egeretini, uti Caesari salic. aeerent se neque unquam dubitasset neque initiari, neque de summa belli filum jodisium sed imperatoris isse,
e stimavisse. Eorum sitis actione accepta, et itinere ex- , iis o per Divitiaeum, quod ex Aliis Gallis et maximam
28쪽
Ocas apertis eaercitum duce, aquarinvigilia, uti dixi. erat profectus est. Septic '. ν quum iter non late mitteret ab exploratorib. cretior factus est, Arioviri CDPias a nostris, millibus A suum v et xx abesse.
X lan. Cognito Caesaris adusntu Ariovistiis legatos acteom iti t qaod antea de eo loqui postulaωt, id per
se ea mirere, unnilim propius ae mitet, seque id ne
periculo iseere posse ex stimaret. Non respuit eonditione in Caesar jam qne eum ad sanitatem reverti arbitrabatur, quum id, quod antea petenti denegasset, ultro Pollisorem tur BI,gnamque in pem veniebat pro sui tantis, OP
lique Romani in eum beneflesia, eognitis postulatis, fore uti pertinaeia desisterit. Dies olimui dx eo da quintus. Interim, exum saepe ultro citroque Iagati inter eos mitterentur, Ariovistus postulavit, ne ' eam peditem ad colloquium Caesar adduceret, vereri se, ne Perinsidias ab eo circumveniretur uterque cum equitatu niret alia ratione se non osse venturum. Caesar, quod nec colli quium, interposita eausa, tolli volebat, equae
saluten suam Gallorum equitatu εomm ttere uae taeo odissimum esse statuit, Ommbus equis Gallis e in
bua detractis, legionarios eo inuites teston decanore u quam maxime confidebat in1mnere . praesidium quam a ciminum, si quid inpus facto esset haheret quum foret, si ram ut quidam ex militiis decimae. legionis di,ter Plus quam pollienus effet, Caesarem a. aere polib.tum, in cohortis praetorii loco decimam letis,gionem Mihittirum, ad equum re here. XLI I. Planicies e- magara, et in ea tumulos toreu satis grandias hio locu aequo feres patio a castris utris que a cati Eo, ut erat dictum, ad colloquium vene uotis Legione in Laesar, quam equis devexerat, passibus cc ino tumulo constituit item equit inviovisti pari interuauilo coniti runt Ariovissus, ut ex equis colloquerentur, et praeter se, denos ut in. cisloquium .addueeretat, post lavie Ubi eo ventum est, Caesar, initio orastionis, sua Semnatusque in eum beneficia commemoravit qu- re p. peliatus es et a senatu, quod amisis, quod munera an piiDsima missa quam rem et paucis contiguis. et a Rommis pro marimis. hominum ossietis eoaesum iis tribui doeulatu diluum, quum neque aditum, neque cavi in postulati s λ,
29쪽
t- haboret, benescio ae liberalitate Rama Senatus, ea prae a chnse ut im Doechat etiam, quam Veteres, quamque justae AD ae neoessitudinis ipsis cum AEduis intercederent quae Senatusconstitia, quoties quamque maiori . in eos facta essentu ut o mi tempore toti GaIliae princi tom AEdui tenuitiant prias etiam, qua nos
tram armcitiam appellissent. Popu i Romani rem se
σωι uetudinem, ut 1oeios atque amicos non modo mi nihil deperdere, sed gratia digaitate, honore lividios velitose Quoa vero ad amicitiam populi Romani attulissent, id res eriγ, quis at posset ' postulavit deinde eadem, quae lagatis .el marinatis dederat, ne aut AEduis, aut e rum stetis bessum inserret obsides redderet si nullam -idem Germanorum domaas remittere posset; at ne quo amplius Rhenum transire pateretur. XLIV. Ariovistus ad postulata Caesaris pauea respondit; de suis virtutibus multa prindic fit, traniisse Rhenum sese non sua sponte, sed rogatum, et aceerfitum a Gallis non finemagna ψα magnisque praemiis, domum Propinqu9s Greliquis sedes h ve in Gialia ab ipsis concessas, Obtes Horum volanta e datos et supendium capere jure
lii, quod mi res vitas in onere consueverint. Non isse 'Gassis, sed Gallos sibi bessum intulissea. omnes hirint. Ci-. viis es ad se oppugnand- venisse,ia contra se castra' Miri et ea O-m copias uno ab se Helio fusas ac superat eta staterum experiri velini, parati sese devertarer in pace uti maliut, iniquiri esse de Midio recusare, quod sua voluntate ad ii sempus pepen z. miratim populi Romani sibi ornamento, a prvio, nundetrimento esse oporterea idque se ea spe seu uiae si per Populum Romanum stipendiuin remittatur et dedititii subtrahantur; non minus libenter sese recusaturum Populi Romaetulantistitiam, quam appetierit. Quod niuirit udinem Germanorum in Galliam tranaeueat, id se su muniendi, non Galliinimpugnandae, eausa facere: ejus rei i est movi uni ae, quod, nrsi rogatus, mino rit, et quod buitum noa ininterit, sed defenderit se prium Galliam venita, quam
populum Ronianum nunquam ante hoc empus exercitum
populi Romani Galliae piovinciae fines egressum. Quid ibi vellet eur in suas possessiones venirer provincinin suum esse linac Galliam, si ustillam nostralia. tibi coii
30쪽
eedi non oporteret, si in nostro fines impetum Meret irae iterum, nos esse iniquos, quod in suo jure Interpellare
mus. Quod fratres a Senatu, Eduo appellatos dieerees Don se laeta barbarum, neque iam imperitum esse remam
ne non seiret, neque bello Allobrogum proximo duos Romanis auxilium tulisse neque ipsb in Φέ eonsentioni. bus quas AEdui seeum, et eum Sequanis habuissent, auxi illo populi Romani usos esse. Debere se suspieari, -- lata Caesarem amicitia, quod exercitum in Gallia habeat, sui opprimendi causa habere Quod nisi decedat, aut exerucitum dedues ex bis regionibus sese illum non pro amico, sed pro hoste habiturum quod si eum interseeerit, multis sese nobilibus, prineipibusque populi Romani, grai.
tum esse facturum. Id se ab ipsis per eorum nuncios eon . Pertum habereri quorum omnium gratiam atque amier
tiam ejus morte redimere posset inlod si decessisset, ae liberam sibi possessionem Galliae tradiaisset, maghum se tu lum Praemio remuner nurum, et aiaecunque bina geri vellet, sine ullo ejus labore et periculo confecturum. XLV. Mose a Caesare in eam sententiam dilita sunt, quas negotio desistere non posset; et, neque suam, --que populi Romani eo suetudinem pari, ut rivigne me .ritos socios desereret; neque se iudieare Galliam potitis esse Ariovi mi, quam populi Romani Bello superatos Arvernos, et Rutenos a Q. Fabio Maximo quibus popis.lus Romanus ignovi lihi, neque in provinciam edegisset,
neque stitiendium intiposinisset. Qito si antiquissimum quodque m pus speetari oporteret, populi Romani iuntillimum esse in Gallia imperium Laudierim Senatus servari oporteret liberam debere esse Galliam, quam bel lo uictam suis legibus uti voluisset. XLVI. Diam se in colloquio geruntur, Caesarhnuet elatum est, equites Ariovisti Propius tumulam aceedere, et nostros adequitare lapides Elaque in nostros eonii cere. Caesar loquendi finem feeit seque ad sties Heripit suisque imperavit, ne quod omnino te um in hostias reiicerent. nam, etsi sine ullo perieulo legionis deuelae
cum equitatu proelium fore vidiemat tamen jam ite
dum non putabat, ut pulsis hostibus, diei poMt eos a si per fidem in colloquio revmventos. Posteaquam rivulsns militum Haturae est, qua arrogans it is eo lo setiuo Ariovistus