Disquisitiones Plinianae in quibus de vtriusque Plinii patria, rebus gestis, scriptis, codicibus, editionibus, atque interpretibus agitur auctore Antonio Joseph comite a Turre Rezzonici ... Tomus primus secundus

발행: 1763년

분량: 328페이지

출처: archive.org

분류: 로마

91쪽

6 DISQUISITIONES PLINIANAE LIB. III.

tur, verum etiam ex Itinerariis Plinio comparatis Ptolemaei errorem Equestrem Coloniam in Sequanis collocantis dignoscere poterat; ut neotericorum Helvetiorum fines arctaret, omnia tenebris involvit; attamen aperta Plinii verba sunt, cum Equestrem Coloniam in Suitensum provincia collocavit. Ex Itinerariis demum satis constat, oppidum inter Lausannam, & Genevam extitisse s in, illudque a recentioribus Nion appellari modicis adhuc antiqui Coloniae nominis manentibus indici

is. Hinc est quod Astructus bi), &Bochatus b) Equestrem Coloniam in Noviodu-

no absque ulla dubitatione agnoscunt; idque magis ex Bochato adnotandum, quod apud Laus annenses Propraetorem ageret, cum suos de veteri Helvetiorum historia commentarios vulgavit. Ut autem disputationi nostrae propius accedamus, Plinii Fausti memoria ad trutinam venit revocanda, cum insigne elogium Gene-vae ad portam Ripariam olim visendum, nunc primum e Marquardi Gudii schedis restitutum exhibeamus in hanc syeciem sa).A NN O R . XII

C. P L I N I O M. F. O V F. L. PLINIO

A E D I L l . t I. UIRO SABINO IV L. E Q. FLAMINC. PLINIUS F A V o

UIUOS

P. CHaud ignoro, quod notae illae OV F. Oufentinam Comensium Tribum designantes ab aliis praetermittuntur, a nonnullis primi elementi initium unice adsertur, a quibusdam diversa omnino ratione exhibentur M. Verum nos meliora excogitasse

montem, Belgieaeque Galliae limites positos, & sibi Helvetiorum nomen adstis ni veteram sedes non habuisse. Da Col. addit. ,. Ptolomaeo LMmts m sequanis collocatur lib. 2. eap. v. Id nomen habet fortassit ab Fquitibus Limstaneis eo deia iactis. Apud Gruter. pag. 468. reperta inscriptio in pam Versoye vri Genmatis, COL E In libello μου. Gomortim Civitas Equestris, ideli, Novioduno, unde Nion esse eesligunt Guillimamus, Cluserius, Monesus ad Lemanum Deum. Nummur agenteus apud D. DE BOLE, hane habet σὰν here: f SEDES LAUsANE Gmyiam .)0 CIViTAS EQUESTRI. Crux aream implar. Cusis hie nummus pia an m i 3ῖ6 , ω pulsos e Ciυitate Lausana Catholicos . A te Harduinum memoratus nummus a Sponio, aliisque aisertur: Gregorius Laetus illum veluti antiquum videtur agno. stere, indeque Lausannam vetustam Iuliae Equestris sedem fuisse eolligit e . ruleeampias haesit, utrum Coloniain Equestrem ex doctorum sententia Neocomum Neuchateι , an Lausannam diceret A . Baudrantius quosne de illius positione dubitat, eum ait Equestris Colonia, Colagna, oe Gallis Coloigne oppidum Galliae Besticae in suibus Πρω- νum insis Allobroges, siue sabaudiam, G Sequanor, seis Burgundiae comitatum , a Gen d 4. leticis dissans, ab Oetelio Vmbo Burgundiae 3. aliis Danoy in Sabaudia, m reeione, quae Chablais. i Ita eum Benedicto Iovio recentes Helvetios liceat appellare, quando loeas neoterieum nomen extorquet. a ) In Tabulis Peutingerianis legimus Laeum Osonne Colonia equestris Genua Turones norunt Genuam in tabulis Peutingeri, & G--- anonymi Ravennatis pro Geneva usurpari. 3 Pauea quaedam ex Iohanne Ialaberto infra restituemus, in quibus Gudiani exeriptoris diligentia desideratur.

Apud anonymum Ravennatem Lausenna Equestris

Genna Ua

Gruterus tali pacto Geneventa inscriptionis partem subjecit se .

Ludoviens Antonius Μuratorius ti .

P. C.

Elogiam Muratorius ex Iosephi Bimardi fide vulgavit, sed hae in re suenm Bimardo, & ipsi seeerant amanuenses. Videtvr in aper, quia sua aetate potuisset Iuliae Equestris situm ostendere, nee vulgare, excidit laetis, atque de eius siti eruditi adhue disputant. Constat igitur notas C. N. perperam suisse ingestas, eodemque loco additum Fausto, quod cognomen subsequenti versu ponendum praeter alios indicant Gabriel Simeonas . , Guillimannus th). Plantinus ι ,& ipsemet Polycarpus Patermus . Non me pariter latet Glando tum ci), Spontum m , & Gregorium Lae

92쪽

DIS . IS ITIONES PLINIANAE LIB. III. 7

tasse confidimus, cum meditationes nostras Viro Cl. Iohanni Jalaberio Geneven sis Reipublicae Senatori, atque a penitioribus consiliis aperientes, voti compotes fa

cti sumus; & Plinium Equestris Aedilem, & Flaminem ad O entinam Tribum spectasse satis superque didicimus. In hoc igitur elogio, cum de Magni Plinii genitore probabilis quaestio esse possit, genuinam lectionem in Plinii vitae initio, harumque disquisitionum quinto volumine iterum proponam, ubi Bochati, & caeterorum diversa opinantium argumenta diluentur.

Num & Plinii Fausti elogium junioris Plinii temporibus recentius Patermus judicabit se , quando eadem ratione, ut in primo Comensi lapide CALVOS, ita in Gene vensi UIUOS appareat λ Certe antiquarii, ubi similia in elogiis inveniunt, illa ad Romanam Rempublicam, atque ad Caesaris, Augusti, & Tiberii princi

patus reserunt. Quae licet ubique statuenda non sint, ut vir eruditus Franciscus Zaccharias adnotavit a); recipienda tamen erunt, ubi nullum posterioris aevi emergat indicium, cum nujus di voces ante Plinii senioris tempora invaluerint.

Nimium igitur mihi blandiri non suspicarer, ubi Plinium Faustum in Iulia Equestri Colonia Aedilis; & Duumviri muneribus functum, a nostris ibi deductum fu

isse colligerem. Faustus enim ex ou sentina Tribu Comensis satis apparet. Fuit hic sortasse Plinius Faustus Marci illius Filius, cujus elogii fragmentum apud Bilacium agri nostri vicum ducentum & septuaginta ab hinc annis inventum scimus, ubi adhuc extare adnotavimus M. PLIN. OUF. Qua ratione Palermus se hoc loco expediet, cum Plinios omnes Comenses, vel adoptionis jure, vel per Servorum manumissionem a Plinio Caecilio in familae nomen adscitos, civili saltem jure a Veronensibus prodiisse affirmaverit λ vel saltem Plinianos nostros lapides cum multis aliarum civitatum nobis communes fateamur, illo judice, necesse si Verum elogia longe ante Uespasiani aetatem Pliniis dicata Comi extitisse ostendimus; ideoque naturalis historiae scriptore satis vetustiora. Quae vero alienis in urbibus Pliniorum visuntur memoriae, ubi omnes u- nitim dinumeres, Comensibus minime comparandae; quodque magis est, ex iis per

ANNOTATIONES.

tum μ) notat C. N. referre: vertim huiusmodi neque apud recentissimum scriptorem Eloom, nee in Sealigeri, MComme lini schedis apparent. Qua demum ratione apud vetustiores antiquarios irrepsit C. . . vel C. N. e1 eontigisse arbitror ut alibi innuimus qu seculi deei misexti initio ab omnibus sigiarnm OUF. valor ignorabatur. rasinus hae de re a Benedicto Iovio interrogatus anno I 23. foveam, ceu securus nihil reddendo, praetervolat. Id vitii in celebratissimo Plinii iunioris elogio, quod Mediolani in Aede divi Ambrosii visebatur, olim quoque aceidille eompertum habeo: ubi eum nitidε legeretur C. PLINIUS L. F. ΟVF. CAEClLIVS, perperam nonnulli invertunt. C. PLINIUS C. F. C. N. quam lectionem a vero deerrantem sequuntur Panvinius, Gruterus, Palermns. Pagius. Huiusmodi omnino paria ex legentium imperitia, & literarum obseuritate in Genevens momumento accidisse quis neget Fateor quidem in nonnullis antiquorum elogiis Avi quoque, & Proavi, Atavique recordationem inveniri . Id tamen in viris apprime illuitribus, & perrarb receptum animadverto r exempli eausici dum illius colitur memoria, qui vel triumphos reportasset. vel nobilissima gessisset offieia. Contra hie Plinius honesto quamvis loco natus appareato adhue Aedilis, Duumviri, & Flaminis munus in Iulia Equeitri peral um non tanti faetendam existimo, ut praeter morem Avi recordationem hoc toto p stat. Gabriel Simeonus, qui omnium primus monumentum retulit, multa quidem eorrumpit, sigiam tamen M. minim8 legit, quae ignoratis OUF. pauillullum exesis, eaptuique disti ei libus in epi/ snecessit. Distorta lieEt haee satis appareant, tamen in notis III. servato legimus C. Plin. M. F. M. N. Fausto . Aia. PL

Glandorpio tonveniunt, nbi versieulorum ordine minim8 III. Viri Cia. Iul. Eq. Flam. C. Plin. Fausth Vmos Poni Cur it . uuamvis ipsissimae notae III. apud Simeonum, & Glandorpium Oeeurrant, diveri tamen ex eaussa apud utrumque iraehserunt. Primus illas ingessit ob ianoratas lULiae Emesias sistas. Seeundus Vrbis nomine reeepto Plinium Maret Nepotem, Aedilem Plebis, ae Triumvirum falsd coniecit. Diversa quoque ratione lesitur apud I.aetum, qui Sponium sequi profitetur, ubi utrumque elogium conflat, & eorrumpit: Amor. XII. L. Plinii Fausti Fil. Sabino C. Plinio M. F. C. N. Fauseo Aedilis II. Viso Iul. D. Flamin. C. Plinιus Faust. VHos. Ex horum igitur scitanti1, vel inani amplifieatione omnes dignoseent, quanto magis magisque Gudii sapiens, & oeularis diligentia

I Sponius a Gregorio Laeto allatus, eum Plinianum Genevense elogium explanaret, dieit monumentum huiusmodi positum fuisse, ut sepulchri vieem praeberet Parenti, & Filio ex Plinia familia, quae Traiano Imperante, & sue- cessorum temporibus elaruit. Haee ultima omnino talia: fortasse Τrajani eognomen loco Vespasiani exeidit. saJ Excμνs siuran pag. I s. sbJ NUM. Gmιν.

93쪽

18 DII ISITIONES PLINIANAE LIB. III.

multae patriam nostram attingunt. Materiam suppeditat Vignotius, qui post Pa- Iermi obitum natus, ingentem lapidem prope Aversam effossum vulgavit, nunc in Museo Valletiano Neapoli spectandum.

M. V E R R I V S . M. L. AB ASCANTUS M. VERRIO M. F. F A L. CELSO, LEG. III CYRENIACAE ET M. VERRIO PRIMIGENIO SOCIO SUO PLINIAE CYCLADI M. PLINIO FAVSTO M. VERRIO ANTHO. CYCLADIS CONIUGIBUS. PLINIAE INGENUAE Vxo RVERRIAE HYGIAE IUNIORI LIB. LIBERTIS LIBERTABUS VE S UIS

Hos certe M. Plinium Faustum, Plinias Cycladem, & Ingenuam libertinam sapere originem conjicimus, & quidem ad memoratos M. Plinium OUF... cujus

fragmentum Bilacii , & ad C. Plinium M. F. OV F. Faustum patronos spectasse:

cum in Aversano lapide recensitus praenominibus, & cognomine nostris conveniat: unde illius genitorem, vel avum, horum Pliniorum Marci,& Fausti libertum suisse colligerem. Et sane libertinam originem sanguinis cognatio cum M. Abascanto, Marci Verrii Celsi liberto, Pliniaeque Ingenuae marito satis ostendit. Marcum vero Plinium Faustum, & M. Verrium Antholidem Pliniae Cycladis utrumque maritum ad eandem conditionem resero, Pliniamque Cycladem , & Plinium Faustum utrumque libertinis Parentibus originem debere assirmarem; atque in patroni gratiam eodem familiae nomine appellatos, quamvis nulla inter se fanguinis' assinitate jungerentur. Ut Pliniae Gentis nobilitatem ab OUFentina Tribue levatam adnotavimus: ita Verrii Celsi illustrem conditionem ostendit FALetina, in qua recensetur. Caeteris vero in elogio nominatis, utpote deterioris ordinis nulla Tribus adscribitur. Nunc ad aliqua Pliniorum monumenta properemus, quae a Palermo adseruntur, primumque ex MaZZochio,& Petro Appiano desumit Romae visendum in ruinis Templi Elagabali, seu Domus Comneliorum a): quas vetustissimas Aedes sub mirinali appellat Catanaeus b). Vtrumque Plinii Caecilii libertum suisse, utique ostendam; mirorque hujusmodi Palermi, aliorumque diligentiam effugisse. Ignoratam igitur rem attingam, &Abascantem, & Phosphorum familiae suae in oculatos ex allato elogio cum epist la ad Trajanum data invicem comparatis demonstrabo. Ait enim Plinius o item νοσε, indulgeas Jus Quiritium L. Satrio Abasanto I in , ct Publio Caeso PMoboro Panebariae Soteridi, quod a se volentibus patronis peto. Ii igitur qui servitute liberati

C. M.

1 Plinia Cyelas M. Plinium Faustum, & subinde M. Verrium Antholiden duxerat nisi dieas eodem tempore duobus viris nupsisse i quod non infrequenter in Ethaieorum elogiis inveniri Antiquarii, & Muratorius etiam animadvertunt: eaeterum dubito, quod tu elogio exscriptoris diligentia desideretur, praesertim in verbis LEG. TIT 2 Patarem in elogio legi unteo I nomen PLINI, uti de more. Catanaeus utroque loeo habet C. PLIN. 3 Catanaeus legit AB ASCANTII. PHOSPHORUS. Catanaeus; atque ita ex graeco fonte, orthograehi , & Plinii e teibus restituendum. si sie enim apud Plinium legendum ex eodice Aldino, atque ex ips1 appellandi ratione. Nee fanὸ apud Gram eos eadem in IVS retinenda, uti apud Romanos praeterquamquod Abascantus hoe loeo eognominis vleem induit. Reeedendum igitur a Catanaei eodieibu , ubi irrepsit Abascantio; & qui vitium in Aldo annovit ipsa arguendus es Paullus Danies Longolius, novissimus Plinii Caeeilii epistolarum illustrator da, qui ut falsam Catanaei opinionem firmaret, ad Statium provo Vir. . Ad huius L. Satrii Abastanti filium Brtassis pertinet memoria, quae apud Fleomnium extat oΤTAEDIAE ZMYRNAE CONIUGI &e. C. SATRIUS AB ASCANTVS. Verum tanta sive exeriptoris, sive Typographi incuri exhibetur, ut quid eerti statuam prorsus ignorem .saὶ Palem. pnt. I r. DJ In Comm/ην. ad VI. Misit epist. ad Traian. g. edin indis. Is I1. Ua Lib. X. pag. I.

94쪽

DISQVIS IT IONES PLINIANAE LIB. III. ρ

Lucius Satrius, & Publius Caesius patronorum praenominibus, nominibusque suaque retenta appellatione Abascantus, & Phospnorus dicebantur : post Herum suorum mortem a Plinio in propriam familiam recepti, illius praenomen, nomenque gestarunt vetere cognominis vice ) retenta nomenclatura, quae Graeca videtur. Hac de caussa Andreae. Alciati opinionem minime sequar, ubi a C. Plinii Caecilii stirpe originem duxisse credit Marcum quendam Caecilium Plinium , cujus memoriam Mediolani in Eoa Porta extare asserit, & tali pacto in Ambrosianae Bibliothechecae codice legitur a), uti & in nostro . Verum haec Alciati decidit conject ra, cum allatum elogium plenius ex secundis illius schedis in hanc formam exhibeat Muratorius b).

V. F. M. CAECILIUS. .

PLINIUS SIBI ET M. CAECILIO CAECINNAE SPATRONO B. M. ET CAECILIAE NEMESICOLLIBERTAE SUAE ET S U A U I . .

Constat igitur hunc Plinium praenomen, nomenque a Marco Caecilio Caecinna Patrono habuisse: Plinii autem appellationem ubi corrupta non sit din, hoc loco vice cognominis adjectam a Caecinna deducere minime poterat, cum Patronorum cognomina Libertis assiimere vetaretur: unde hunc Libertum Plinii nomen antequam

P AB E

CAECILIUS PLINIUS SIBI ET CAECILIO

... INNA E

. a. SUAE

in Caeciliam gentem a Caecinni reciperetur, gestasse innotescit, uti Nemesis Colliberta quae Caecilii Patroni nomen propria adjecta appellatione ostentabat. Triplices ultimae a Palermo allatae

Pliniorum inscriptiones hujusmodi sunt: Brixiana in Divi Augustini ex Gru

teros D. M.

Apud Scodram in Aede Sanctorum Sergii, & Bacchi circa ripas Buenae Ma

rino Beci chemo auctore. C. O SALVI A P. PLINIO F. INFELIX MATER SALVE AETERNUM F. MIA I X I T A N N. XX. M E N. ILDIES XVI. Eodem auctore Dyrrachii. DIS MANI B. SACRUM D. PLINI A L. FLAMI. V ΚUALAE MI V VALESed quorsum ista a Palermo adeo buccinata Z Neque enim Pliniorum memorias unice Comi inveniendas protulimus. Sed nobiliores nostris in finibus unde gentis splendor apparet ) nonnullas etiam alibi extare assirmamus: apud Montes serra tentes in Ecclesia Paroeriali vici Claus occurrit se).M. ASONIO SP. F. CEPHALONI SEX. V l R ASONIAE PH ILEM ATIONI SOR. PLINIAE T. F. MARTAE ASONIAE CALLIOPE SOR. ASONIAE EUCHARI SORO.CHYLO MURRANUS L. D. S.

2 Melitis in aliis elogiis, & qtobatis eodieibus Caecinae eognomen unico N. reddirer. 3 Fortasse cognomen adest Primus, vel Priscus, vel Pinus . . . . Brixiensis a Palermo appellatur, quem loquendi morem plures Neotericorum sequuntur. Verum antiqua elogia Brixianum, non Brixi em ubique legunt, ni Μuratorius ad rem eleganter adnotavit. 3 KRIM. loeo KARIsS. Patermus perpatam. Vide Graterum pag. DCCXXVI. 32. Ο Praenomen seminis minim attributum superius allata, atque infra proserenda ostendunt. Praeterquamquod isto so ordine seribendum erat O. uti in sequenti . Ad ea, quae de maxima inter Seviros Equitum Romanorum, & Sextumviros differenti alias adnotavimus sal: addit J Par. 6α sba Pal. - I s. M Nov. νεά. MώνM. pag. DCCXXm 7. sdJ I. Coroliar. Parm. edit. an. 17 7. Pet. 14.

95쪽

8o DISί VISITIONES PLINIANAE LIB. III. De hoc elogio id utique dicere possemus: Asonios quidem Mon ferratenses, Pliniam vero Mariam non certissime ad illos reserendam : aliqua sane ad quartum versiculum complendum deesse videntur, exempli caussa, UXORI: nam qua ratione

media tot inter sorores Plinia T. filia hoc loco recenseretur J Suspicabatur aliquis Pliniam Mariam Clausi degentem Pliniae Maimae Clausoni inveniendam, sororem, Vel agnatam extitisse, quod neque approbo, neque rejicio: hujusmodi si quidem monumentum, ubi rite descriptum sit, longe Ρlinii Caecilii aevo posterius indicant Chylonis Murrani appellationes, quae priscis Romanorum placitis adversantur Din. Meliori sane jure Pliniam Hermionem cum Plinio Hermete patre genita Videatur, atque Hermetem Plinii Caecilii libertum agnoscamus ) Comensibus aliquo jure spectasse dicendum erit. Liberti siquidem Patronorum nomina gerebant, idque Hermeti potiori jure quam Abascanto, & Phosphoro profecto accidit, cum illo Plinius Proculatore ad amplissima peragenda negocia uteretur Q. Monumenta demum quae Beci chemus Graecus homo in terra sui subjecit, supposititia esse vel Tyrones dignoscent; quamvis enim Falsarius veterem scripturam imitari studuerit: ad aliqua tamen minime advertit , unde illius inscitia statim apparet. Neque enim Romanae feminae praenomine distinguebantur, vel saltem id moris circa Plinii tempora, imo superioribus, & sequentibus seculis aboleverat

ANNOTATIONES.

addi potest, quM ubi etiam Sextumvir non per numerales notas VI. VIR. sed elementis, uti hoe loeoSEX UIR , feribatur: adhue distinanitur tenue liuiusmodi osticium a Seviris Equitum Romanorum, quorum nullum invenies SEXUI Rum, sed SE UIRum unieὸ appellari. I Chylo nulla ratione praenomen esse potest, enm pro e nomine tantum usurpetur b . Quinam igitur fuit hie Chylo Murranus, ubi nullum praenomen, familiaeque nomen, sed duplicia tantum cognomina inveniuntur Inver iis prosectb Romanorum appellationibus utebatur, serreisque seeulis, & eloquio iam a nativa sede deturbator nisi potius haud levia apud Amanuensem sphalmata eubare suspicemur. Conjicerem tune non CHYLU, sed ULO legendum quod praenomon esse licet a Paullo Μanutio ignoratum e libro VIII. ostendemuς γ . Tune olonem Μurranum ad Asonioet pertinuisse eolligeretur, quamvis gentilicium nomen praetermittatur; hoc enitn per se constat, eo quia triplices sibi ad sui ne Asonias sorores testatur. Hae methodo usus est ATILLUS MACRINVS SECUNDUS eum MACRINO PRIMO FRAT. litaret d)- Σ Patria lingua Beckh quod ipsis sonat Berice. Vide quae diximus lib. I. pag. II. 3 Vtrumque elogium sibi admodum eohaeret, atque ab eodem ealamo proficiscitur. Manea in seper apparent; nam ex eo ipso, quM in longinquis a patria regionibus ponebantur: aliqua erant adiicienda, exempli caussa, de osticus, seu militia, quibus Ρ. Plinius, & L. Flaminius distinerentur. 4ὶ Romanarum seminas praenomini hus fuisse dis inflas nonnulli affirmarant. Huius opinionis suit Paullus Manutius; oppositum tamen ostendit Ioseph Castalio singulari opere adversus seminarum praenominum assertores. Quae enim de Caia Caecilia Tarquinii Pris ei uxore narrantur, ut inde seminae omnes noviter nuptae se Caias esse responderent,& Caiam commune omnium seminarum praenomen fuisse scribunt e r ea ratione intelligendum, ut aliam omninorem denotarent, quam Caiae praenomen seminas aestatis. Id ineluctabili testimonio ostendit laudatus Castalio ex Horiorum Carpensium monumento, quod est huiuimodi D.

L. V A L ERI v s

L. L. R

T T l C EUALERIA L. DL. R R T E M l s

A L. L. I

UALERi u S L. L. FAUSTus L. VALER

A L. L. V

R R A N RVALERIA

L. D.

L. L. A

GKibertos, addit Castalio, collibertasque fers, non fratres, oesonores dixerim, qui enim feri potest, ut sexdecim uno tempore fratres, sorore que adoleverint, monumentumque communi nomine, ae si ru extruxermi P Quid autem hoc Iuculentsus , quia apertius au feminorum praenomina disturbanda tesimonium λ Viris quippe Lucii praenomen praepostum, feminis eteτὸ nuu um videmur excepta inversa illa seeundae murae nota, qua ad feminarum tibertos compendio significandos utebantur, Me m do , D. L. id se Coiae libertus , s sic L. D. idest Lucii, s Caiae Iibertus pro Meii in iaciae, quia tamenseminini generis praenomen non adhibebanι, sed pro eo Caiam resto nebant, aratio in ejus heiam subrogabant. Nam Coae praenomen semianis omnibus tribuebatur, cum est mulieris silentis ostendendus, ne cognominis proὰuetiore incabulo titi cogerentur. Hue usque Castalio, eui ad exeludendam tot tantarumque fraterni tatem, addi potest e duas eodem cognomina liberistas , nempe Valerias Attices occurrere, qubd minimὸ aecidisset, ubi appellationes a Parentibus aeeepissent. Secundb perpetuum in I.ibertis Luci praenomen ostendere, eommunem illorum Patronum suisse L. Valerium. Graeca igitur fide Beelehemus Caiae Salviae, & Caiae Pliniae monumenta fabricavit, vel ipsi parum in Romanorum appellationibus dolio seiolus imposuit, eum nusquam in antiquis elogiis, quae parentibus . viris, statribus, sororibus, filiis feminae diearunt; ipsae praenominibus distingnantur. Ad haec sanὸ Palermus minimε respexit, qui nosse utique deinbuerat Caiae Caeeiliae Tarquinii Pristi uxoris praenomen non tanti suisse, ut Romanae Reipublicae temporibus seminae praenominibus vocarentur. Vibis initio familiarum itidem coeperunt exordia, multaequae appellationes a prae

96쪽

Vtcumque tamen se res haberet, atque hujusmodi elogia per improtectum argumentum genuina essent: cum latinis literis in Graeco solo exarata sint, ad latinos Plinios pertinere constabit, neque inde deducetur, cui nam Vrbi sint adscribendi.

Contra C. Plinius Calvos Sextum vir Comi, ibique tot Plinii gentiles, Plinius Philocatus Comensium Fabrorum Collegio addictus, P. Plinius Plinianus, C. Plinius Valerianus Medicus Comensis, Μ. Plinius ex OUFentina Comensium Tribu, S C. Plinius Faustus Marci Filius eidem Tribui annumerandus, C. Plinius, & P. Plinius Burri Uota Genio Asci solventes, Plinia L. Liberta, & Plinii Phileti mater, C. Plinius Secundus Medicus Novocomensis, & reliqua satis superque ostendunt, non aliunde quam Comi Plinianae familiae originem petendam: unde hac etiam de caussa Comensibus potius, ubi tot Plinii, quam Veronensibus ubi nulli, naturalis historiae scriptorem annumerabimus. m. I. L DIS-

ANNOT ATIONES.

nominibus i nomina, & eognomina abierunt. A nomine eerta Gentis oripo in seminis dignoscebatur, quod eommune cum fratribus gerebant; idque ex antiquorum historiis, Auguilarum elogiis, & numismatibus usque ad satietatem ostenditur. Inter spuria igitur omnino retieienda erunt elogia, quae seminis praenomina attribuunt; atque iugenuinis ipsis, ubi D. L. apparet, attent δ inspiciendum, an Caiae Liberta. vel potius ex Si is Con. Liberta legendum sit, uti ego in allato Carpensium Hortorum monumento omnino intelligendum statuerem. Adnotavi in nonnullis Valerii Maximi eodicibus legi Caia mania Lucinii Brumnis uxor a , quae res utique Manutii sententiam videretur probare; attamen mendum in iiς vocibus tubare ostendit titulus de Calphurnia se uxore Licini. Eratonis. atque insea C. Asaniae nomen objicitur. Quare modo Calphurnia, modb C. Affrania, postmodum utroquo voeabulo appellatur. Exeriptoris ignorantia igitur Calphurnia, vel limite nomen in Caiam, &Astraniam bipartivit. Quamvis & rectitis Calpurnia, quam Calphurnia scribatur. Haud ignoro Sigonium , & parentum aetate I hannem Georgium Graevium b; erudita dissertatione, & quamplurimis adductis Romanorum inseriptionibus semininorum praenominum exussam sustepisse. Uertim non animadvertit pleraque ex iis inelinatae latinitatis temporibus

Vbi enim sigia m praenomen signifiearet, illud potitis

fratri, qu1m sorori adaptarem . M legerem Mareus Munatiae &e. Qua enim ratione insolito Mareae praenomine gaudere soror, nulloque frater recenseri debuit ὶ Metalepsis hujusmodi quandoque Oeeurrit, & monumentum sequioribus seeulis demandandum suadet. Adde quod nullum elogiam Graevius primariae seminae dicatum ostendit, nisi illud

vG . UALENTINI v ETERANIE TUETER PsHaiusmodi extra disputationem nosita nemo non videt. eum IU Christianae aerae seculo respondeant. Ante etiam id temporis Romani a prisci, appellationum methodo desciverant. Haee inscriptio paullulum diversa affertur in Gra. teri thesauro e , atque a Span hemio tu). Memini & Gneae Corneliae Superae quae uxor ibit valeriani iunioris ). argenteum nummum vidisse, Vaillantio notum e , qui tamen nulla ratione ostendet C. Caesaris, M. Tullii. Ze C. Plinii temporibus seminas praenominibus appellari, tum magis ubi ad Senatorium, & Equestrem ordinem spe

ctarent .saJ Libra VIII. 3. Vid. Misi . men. x o3. f.L CIMIII. H Praefat. ad. stom. II. hesauri anxiqMi . Romanari

sca Pag. a 4. a. VJ Da praestor. numismari Dissere. Ull. seJ Tom. II. pag. 384. assignanda, permulta gentilietis nomiuibus notam P. anteponere , quae etiam posuit quandoque valet indigitare. Μ. Munatiae dieatum monumentum tui nam persuadere poterit Mareae Munatiae signifieare eur inret Tullii Ci-eeronis filia nusquam Marea Tullia appellatur ego illud elogium tali pacto reddendum conlicerem.

FINIS. LIBRI. TERTII

97쪽

PLINIANARUM

LIBER QUARTUS

TABULAE. PLINI ANAE

SECT IO . PRIMA

Uniae gentis origine investigata, omnibusque pensitatis elogiis, quae ad illam spectare possent: aditus per se patet, ut tempora, quibus Magnus, & Sequens Plinius floruerunt, unico exhibeam conspectu. Quanti autem laboris hoc in volumine susceperim iis omnibus constabit, qui molestam Chronicorum discordiam minimHgn rant. Vetus enim illud adagium quot capita, tot sententiae nemini magis adaptabitur, quam scriptoribus, cum Mundi, Urbis Conditae, & CHRISTI natalis annos statuere, atque invicem comparare voluerunt M. Recentiores, qui nostra, & parentum aetate vixerunt, priorum lapsus emendasse arbitrantur, cum biennium ab illorum supputatione dementes SERUATORIS ortum ad annum Urbis Conditae IDCCLII. retulerunt qua in re, ni fallor, integro adhuc anno a veritatis tramite aberrant. Horum omnium hallucinationem Muratorius subodoravit: verum & ipse alibi nimio festinans apparet, cum Imperatorum principatus in annos digerens, eos Christianae Aerae,& Pontificiae subjecit. Invenio exempli caussa IV. Imperantis Caj Caesaris Caligulae uin annum tertio ejus consulatui respondentem a): ac postea iterum insequenti anno cum illius mortem referre cogeretur non. Kal. Februarii ; & IV. Consulem processisse constaret nihil. de imperii annis addidisse; nec immerito; nam tum Cajus IV. Imperii annum excessisset, quando patet regnasse triennio decem mensibus & diebus octo. Hac de caussa, cum imperantium Caesarum anni nusquama Kal. Ianuarii incipiant; ne lector incertus de illorum Regno evadat: Octaviano Aug. moriente I. Tiberii annus incipiens anno CHRISTI . XIV., insequenti completur; unde Christi XV. anno Tiberii I. finitur, II. incipit; ideoque Arabicae notae I. I., & ita a. 3., 3. 4. , &c. ubique apponuntur, ut singula suis locis reddantur. An haec ab aliis chronicis scriptoribus peracta sint, prorsus ignoro, quae tamen optima esse nemo inficiabitur. Apud laudatum Muratorium comperio Neronis mortem XV. ejus imperii anno auligatam D: hujusmodi ex indicati superius numerandi ratione profluunt; et in sup

Conditae X. Kalendis Maii numerentur. Recentiores nonnulli huiusmodi minim praecaverunt. 1 Hae de re, alio in opere agemus . . De Caligulae cognomine, quod Caius rerum potitus repudiavit, astemus libro sequenti. Iad ιam. I. 13a. LM Mid. pom. l. - . 78. pag. 367. est' seq.

98쪽

DIs ISITIONES PLINIANAE LIB. IV. 83

supputatione nostra minime contingent, cum imperii uterque annus desinens, &incipiens unico Christianae Aerae respondeat; & ita Neronem neque XIV. imperii annum implesse constabit. Huiusmodi doctissimo Muratorio, amico olim nostro, nequaquam vitio vertenda sunt, nam certe Caj Principis, & Neronis Imperia suis assignantur temporibus, quamvis nec Cajus IV. Imperii, neque Nero XIV. excesserit: sed ex eo manant, quod I. utriusque annus incipit a prima Regni die;

fierique potest, ut aliquis Imperator tribus annis regnasse dicatur, cum vere unicum, mensesque aliquos impleverit: exempli gratia qui anno Christi I. Kalendis Decembris Princeps dictus esset, NKalendis Februar. anni Christi III. periisset. Caeterum Muratorio ea laus tribuenda, quod Annariorum scriptorum lapsus, ubi Consulares & U. Conditae annos Christi natalitio jungunt, omnium primuSindigitaverit a); atque ubi eximio naturalis historiae testimonio adhaesisset, quae primoribus tantum labiis degustat, ex integro in rebus ad Romanorum historiam Ipectantibus probasset. Cui enim Consulares annos, Urbisque Conditae enumeranti fides magis, quam Plinio habenda; & praesertim cum de iis loquitur, quos vel citatis annis recenset, vel subsequentibus vidit, & quandoque se vidisse testatur Plura inde hausimus lumina, quae suis locis redduntur, atque inpraesens sussiciat adnotasse, illum Asinii Pollionis, atque Antistii Veteris consulatum anno V.COn

ditae IDCCLXXV. b) adscripsisse. Ab hoc igitur quo Plinius etiam natus est

recedentes, ut tempora VIRGINEI PARTUS inveniamus, Vrbis Conditae annus IDCCLIII. primo CHRISTI regerminabit M. Omni igitur jure meliorem hujus voluminis partem Tabulas Plinianas appellabimus, cum non unice utriusque

Plinii gesta per Ono in contracta suis reddantur temporibus: sed ipsa temporum

ratio Magno Plinio auxiliante constiterit. Operam igitur jam videbar navasse, ubi aliqua ante Plinii natalem diem praegustassem. Primo, quia XXIII. annorum spatio a naturalis historiae scriptoris ortu recedentes, in tempora incidimus, quibus naturae AUCTOR humanam carnem vestivit. Secundo, ut Christiani annales ad genuinam supputationem deducti, verius Imperatoriae, & Ecclesiasticae historiae omnibus; minique in enarrandis utriusque Plinii vitis nitidius conserantur. Horum ordo ex initiis desumptus tanquam in speculo perspicuus elucescet. Tabulas demum a I. CHRISTI anno ad vicesimum supra centesimum protraxi, quo Catilius Severus Plinii Caecilii amicus Consul processit. Nostri enim cum vera mortis tempora ignoremus, tabulas eo loco Voluimus conquiescere, quo illius amico, & suppari Romani fasces praecedebant. Haec ultima cum libro XVIII. magis proficua evadant, ante Plinii Caecilii vitam plenissime retractabimus. Interim ea in Plinianis tabulis exhibuisse confidimus, quae nemo antea congesserit. In sanandis Consulum appellationibus magno nobis usui fuerunt Fastorum illustratores :sed prae caeteris tanquam Phosphori illuxerunt Norisius, & Muratorius. Ab horum placitis, ubi discedam, semper salva tantorum virorum dignitate id factum lector intelligat.

ANNOTATIONES. r) De linius cognomine quod C. Caesar Germaniel filius repudiavit ) agemus libro sequenti. 2ὶ Nostra supputatio omnino convenit Fastis Consularibus, quos sequitur Lengletus Vid. tom. I. pag. 238., & Fl-

99쪽

84 DISQUISIT I9NES PLINIANAE LIB. IV.

TABULAE . PLINIANAE

Anni Anni Anni Prim C. Iul. Caes. Anni Consules Iesu Aerae cipatus Im. Octav. Aug. Urbis

Chr. Vulg. perator. ComRomanori dit.

28. 39

GUST. Legitimi Imperii initium aV II Comsulatu desumtis

mus.

C. Iulius Caesar M. Agrippae, & Iuliae F. IL. - Aemilius Paullus ,

Φ29. 3.

ornelius natuS

erat Pompeja Magni filia: perperam in fastis Idalianis Magnus Pomis

36. 3776 IC. Poppaeus Lo Sabinus I quibus suilecti O. yulpicius Camerinus L qa S Kal. Iulii M. Papius Mutilus χQ. Poppaeus Secundus S

I IL

37. 38762 P. Cornelius Dolabella I Kal. Iul. suffect. C. Iunius Silanus 5 Ser. Cornelius Lentulus Maluginensis

I 338. 39763M' cis Aemilius Lepidus I quo abdicante L. Cassius Longinus S suflectus T. Statilius Taurus ci γ

100쪽

i Creverins, tangletus rect8 Aemilio Paullo Lucii praenomen attribuunt: Muratorio in Italorum annalium initio a vocatur Marci praenomine, sed calami, vel typographi errore manisello, eum infra Lucius appelletur tb . Ephemeridis Romanae auctor adeli Ioseph Catalano celebratus e), nescio cui haec minime adnotaverat, i md ex Muratorio legat Mareum Aemilium Lepidum hoe anno consulem. χ) P. Vinieius iuxta Creverium, & Muratorium: mala apud Pagium Vieinius, & Stampam innums.

tionibus respondet Alfenius, atque Assinius, eum in IVS desinant, quamvis & Alfenus in modi eis tamen hominibus ,& sere Libertinis invenerim. Nepotis cognomen Vinicio a tot tantisque assutum ei duxit a non benε pensitatis Pan- vinii, & Pighii Fastis. Vbi P. 'nucius Μ. F. P. F. Nepos.

cratem medicum m valetudine Considiae M. Servilii consularis filiae, omnem curationem auferam νecusanris , diu efficacite usum latis Caprarum, quas lentisco pascebat: fortasse Servilius, eertὸ Considia cui Serviliae Considiae appellationes tu ille dieendum & Servilius Democrates medicus Plinio notissimi evaserunt. Servilio alteras iungendas appellationes utique eredo. Quae sint ignoro. Lengleto, multisque dicitur M. Servilius Geminus. Anonymus Fastorum Consularium an tor a Noriso illustratus Catuli cognomen primo Consuli attribuit, hae in reminime sequendus, uti nee in proximo anno Consule, cui Volas cognomentum suisse innuit, quamuid id melius sustineti pollit, ut statim apparebit.

eo VOLESO te a Muratorio adnotatum f): alterum affert idem Gruterus apud Fulvium Vrsinum C N. CINNA MAGNO L. VOLESO . COS. ε Haee potiora videri possunt nummo ab allato Ursino, & Carolo Patino publiei iuris facto in, ubi VOLVsUS VALER. MESSAL. III. UIR. A. A. A. F. F. Nam praeterquam dubitari potest, an de nostro sermo habeatur, inverso ordine recensetur, eum ultimum cognomen praenominis locum sertiatur. 6 Dubitat Μuratorias, utrum Atteius,& Vibius sui secti fuerint Aemilio, ae Arruntio, eo quia mancum sit elogium, unde eorum nomina deduEta suere . Duplices habemus inscriptiones apud Gruterum e in secunda olim legebantur Augusti nomen & dignitates, unde tempora huic anno accommodata emergunt. Haesitationem omnem aufert Pomponius I. C. siὶ . In Pishianis is C. Ateius Capito . C. Vibius Capito,, secundum Capitonis cognomen loco Poslami irrepsit.

'' Nonniuς apud Lengletum. Rectilis scribitur Nonius, ut d ent elogia Uid. Gruter. pag. CCXCU. ubi QUINTI- Ll ANUS. Apronium. & Vibium Consules quidem suffectos dicit Μuratorius: quibus autem suffecti fuerint, non recensuit in thesauro antiquitatum, sed pollea in annalibus retulit. Apparent in Pighianis. 9 Apud Μuratorium in annalibus Pompeius, sed typographi vitio ι . io in Creverius, & Lengleius Sulpicio Quinti praenomen attribuunt riia; alii male Laetum appellant. ir Len*leto Q. Poppaeus Secundus. in memoratis apud Grulcrum fragmentis Q. POPPAEUS Q. F. Q. N. SECUN o. quod Secundum, & Secundinam potest referte. Muratorius Lengleto potitis aeeedit. Conveniunt iis Falli Pighiani.

ir In stilis Idalianis etiami excursu Sabinus loco Silani recensetur. 3χὶ Aliis Mareus, aliis Numius praenomine : vide Muratorium m , qui Lepido suffectum dieit K. Iulii L. Cassium Lonsinum. Vide & Fastos Pighianos. creverius Statilii praenomen Caium: Lengletus, & Μuratorius Titum t alii Luetum. Fasti Pighiani nobis su

SEARCH

MENU NAVIGATION