장음표시 사용
61쪽
46DISQVISIT IONES PLINIANAE LIB. IL
Petimus, pinius, Pometinius, Putinius,
quorum omnium elogia apud lapidum collectores, &praesertim in novo clarissimi Muratorii thesauro invenies; nonne
Ferrariae in publico Museo per me ipsum inspectum extat hujusmodi epigramma E
Nonne harum omnium familiarum viri, Caj praenomen, Secundique cognomen gestare potuerunt λ utrumque sane ita commune evadit, ut nihil facilius, & passim inveniatur; & ubi vera Panvinius adnotasset, lacunae spatium ab ipso inter P. . &INIVS relictum, longiora familiarum nomina, uti Papinius, Patinius, Petinius requirere videretur: idque magis, magisque Achilli Statio objiciendum, qui vacuum duobus saltem elementis implendum reliquit.
Eadem ratione mancae in sequenti versiculo literae . . NUD. . vel . . DUS, non
magi, SECUNDUS quam VERECUNDUS, vel IUCUNDUS referre potuerunt, cujus rei ne infinita addamus inscriptionum exempla, sufficiat Cigalinum, Appianum, Gruterum, & Muratorium consulere. Vt Veriora tamen adst ruamus, priorestiterae C . P . . in Veronensi epigrammate, Pan vinii aevo omnino desiderabantur, cum Plinii praenominis Pantheus, & Rusus nusquam meminerint: & Alexander Benedictus, qui primus versiculorum ordinem exhibuit. . INIUS . unice proferat. Alciatus demum ante Panuinii nativitatem audivit,, plerosque asserentes saxum illud, si quod Plinii nomine inscriptum tradunt, ita prioribus elementis abrosui '. ut pi
si ne intelligi non possit, Plinius sit, an Caninius, Licinius, Asinius, Comini. s, Attinius, & si qua similia. DVideat igitur, quanam ratione elementa C. R. in prolato epis rammate Panvinii temporibus extitisse, Palermus comprobare possit, cum Panuinio antiquiores,& ipse Panuinio recentior frustra illa perscrutaretur. Neque enim Patermum juvabit, ubi accusata seniorum oscitantia, Panvinium iis diligentiorem fuisse crediderit, cum non caeteris miniis arguendus sit Panvinius, tum magis ubi illum Alexandro Benedicto conseras; indeque uterque Palermianae inscriptioni comparetur. Ad Plinium igitur, cur unice adaptanda inscriptio, si literae tantum . . INIV . primo versiculo apparentὶ Non pauca solum ab Alciato, Iovio, Porcacchio, Ci-galino, ipsoque Palermo allata familiarum nomina similibus desinentia occurrunt;
sed mihi apud Muratorium antiquorum elogiis innotescunt Albinius , Afinius, Alfinius, Allecinius, An inius, Anninius, Antinius, Apinius, Aprinius, Asinius, Atinius, Avinius, Ausinius, Caninius, Carminius, Carfinius, Casinius, Castinius, Catinius, Cecinius, Ceprinius, Cerpinius, Cerninius, Cinius, Cirpinius, Clinius, Co-linius, Corfinius, Cossinius, Crassinius, Cusinius, Cussinius, Dinnius, Fulinius, Gabinius, Geminius, Longinius, Lucrinius, Lufinius, Macrinius, Melminius, Mescinius, Inius, Labinius, Latinius, Lem minius, Licinius, Ligustinius, Masclinius, Ninnius, Obinius, Obvinius, ominius, Ovinius, otinius, Patinius, Petinius, Pomptinius, Provinius supra allati ) Melinius, Mescinius , Ratinius, Rasinius, Sabinius, Safinius, Sancti nius, Sanguinius, Sappinius, Sarminius, Satinius, Sicinius, Stertinius, Stritinius, Taminius, Tarquinius, Tatinius, Ticinius, Tinius, Titinius, Varinius, Varsinius, Vatinius, Veistinius, Vestinius, Velinius, Uinius, Uir
ginius, Visinius, Vsinius, aliique. Sibi
62쪽
DIS.ISITIONES P LINIANA E LIB. II. 4
Sibi igitur consulat Palermus, videatque num in tantis gentiliciis appellationibus aliqua inveniatur, cui Plinius characterum numero respondeat, & destinatum ab ipso octo literis spatium exaequet. Frigescit hic illius animadversio, qua un, cum Plinii nomen recipiendum esse contendebat. SECTIO. TERTIAT E Plinii nomine haud satis in allato epigrammate constare vidimus supeHore sectione; in praesens ostendendum, quod ubi etiam Plinii Secundi nomen Iegeretur; parum prudenter avunculo Plinio hujusmodi elogium adaptarunt Pantheus, Rufus, Benedictus, Quintius Aemilianus, Panvinius, Moscardus , iique omnes, qui virum tantis dignitatibus insignitum solo secerunt ΑVGuram memorabilem. Ita enim plerique notas illas AUG. quamvis nudas, & in versiculi fine positas perperam interpretati sunt. Verum qua ratione Auguratus dignitatem quam nusquam a seniore Plinio gestam novimus recensere; caeteras vero Alae,& Misenensis Classis praefecturam, amplissimas procurationes, & delegatum Plinio a Vespasianis Impp. ossicium voluit praetermitteret Equitum Alae praefecturam in antiquorum elogiis perhonorifica mentione re
censitam, O imo gregariorum etiam militum ossicia digesta adnotavi: b) ut pauca inter multa ) afferam elogia, primum e schedis Farnesianis in Gallaecia inventum subjicio. Q
MATRI PATRITI B. IUNIUST I B. FI L. QUI R. QUADRATVS DOMO ROMA PRAER EQVIT . A L. Π F L . H I S P.
Alterum in S. Mariae Pantanensis, agri Tudertini. Q
T. P o P I L I O T. F. VOL. ALBINO T V DE R. PRAEF . A L ΑΙ . I ALPINO. TRIB. LEG. VII GEM. F E L. PRAEF. ALAE . I TUNCRORUM Da FRONTONVICANI VICI MARTIS TU DER. Ex AERE CONLATL O Q D. D. D.
Tertium Bathi haud multis ab hinc amnis inventum. o
L. VITELLIVS . MAN I A I F. TANCINUS CIVES HIS P. CAVRIE SISωEQ. ALAE VETTONVM C. R. A N N. XXXXV l . S T I P. XXVI.
Vltimum demum Augustae Allobrogum olim visendum. γ)
SUCCESSUS SILVANI F. E Q. A L. I. AUG. T V R. IULO OCTAUI. STI P. XIIII. VIX . AN. XL. .
EQVivon A- Iι. Flaviae HISPalensium Cisium Romanorum. Nec fortassis aliter ex ultimis fglis legendum videtur. Vbi alia desideretur, nobis matermissa minimE afficient. a vota nempe UOLt,nιa Trihus indigitatur. 3 TRUNCRORUM , aliis TVNGRORVM, quM Plinio auctore magis atridet. Nane ineolis modica differenti haee Vrbs Tunemn dicitur. 4ὶ Ita seriptum testator loeo CAURIENSIS Cl. Bimardas apud Maratorium. Nomen a Cainio Lusitaniae oppida dueitur. Caeterum & alia miniit eonsona oeeurrunt, eum Vitellii, & Civium Hispanorum appellationes rem e se ponantur. Sed huius discrepantiae plura in lapidum eollectionibus Oeeurrunt exempla; ubi CIVES loeo CIUIS exeriptorum tuentia irrepserit, tune omnis sublata difficultas i Notae C. R. S gnificant Ciuium Romanorum i prior
numerus vitae, seeundas militiae annos eomprehendit.
cs Hoe Sihi Exisuxit. vel quid simile reddunt si glae H. S. E. 6 Vel Tyrones intelligent, hune Suecessum Silvani filium fui Equitem Alae Primae Augustae in Tutin Iesu
63쪽
48 DIS QUIS ITIONES PLINIANAE LIB. II.
Superiora ad praefectos, postrema ad milites spectantia satis indicant, muti Ium Veronensium lapidem ad Plinium Alae equitum Praesectum nulla ratione tribuendum, cum hujusmodi ossicium minime recenseant.
Nonne antiquorum elogia PROUINCIARUM,& CAESARVΜ PROCVRA
TORES, ubique tali munere fungerentur, passim enumerant P Cur igitur Plinii nobilissimae procurationes reticendae Z Cur imperium Praetoriae Misenensis Classis ipsi demandatum sicco pede praetereundum Z quando non Ducum unice, sed minorum etiam ossiciorum memoria lapidibus demandabatur. Plura ex iis apud Antiquarios, & Cigalinum invenies exempla, omnibus tamen sussici et Muratorius, qui nemini in omnigena literatura secundus omnes utpote recentior in veterum mumentorum collectione, copia, atque interpretatione si peravit. Praeter indicata in annotationibus elogia ad Misenensem Classem spectantia, haec praesertim ab illo mutuanda duxi, quia paucis cognita, vel tantae Classis dignitatem comprobant, vel gregariis militibus dicata satis ostendunt, homines maritimo huic ossicio addictos, muneris sui recordatione in sepulcralibus memoriis decorari. Illustre igitur,& insigne erit L. Valerii Uictoris monimentum, qui victimas adducentibus praeerat, ut visendae in Μiseni Promontorio literae in hunc mo
L . VJ LERIUS VICTOR EX II FIDE cu NATIONE SARDVS VICTIMARIVS PRINCIPALIS co MILITAVIT ANNIS XXIlI . VIXIT. ANNIS XXXI A V R E L I ASPES COIUGI. B. M.
FECIT Rarissimum Victimarii principalis mu
nus in antiquorum elogiis inventu amrmat Muratorius. Verum Nonagenarii ignotum antea ossicium Uignotius e Ual
letiae Μuseo deduxit, ubi legimus ).
ET AELIA NICO LAICO Ni V X EI US . SIBIL IBERTIS LIBERTABUS Q. POSTERIS Q. EOR. FECERUNT
ANNOTATIONES. r Non Centurionum unie8 Aed Gubernatoris, Benefietarii, Evohati, Veterani, Emeriti, optionis, optionis Factionis, Artifieum, Dupliearii , seu Dupliciarii Militis ossieta in Classe Praetoria Misenatium invenies. pud Muratorium qu que notae I R. quaerendae se , quae IRENARCHAM fgnifieant; & Sigiae EX. VELAR. DUPLICAR. quas
interptaetarer EX VELAR tu DUPLICARius tanquam dupliei stipendio donatus, ut velorum euram haberet. Μα-ratorius aliter coniecit. Huac consule pag. DCCCLXI. 4. Stabiis quoque nostro aevo inventa honesta Trierarch rum Missio. a Notae II signifieant ex Diremi, sue Biremi, eui nomen Fides. Sie alias Dieres, Trieres, Tetrieres, Liburnas &e. invenimus; quae Apollinis, Neptuni, Tauri, Vellae, Salutis appellationibus distinguntur. .c3 Μuratorium audi: Victimarii Principatis munusia lapidibur rari simum: ad eum De labat victimas adducere, atque Omniamctruere ad fare etiam . Unum V;ctimarium nobis dedit Reine s. Ni fallar Victimarium his agebat intra milites , Dorum etiam fuit sacrificare interdum . 4 Sphalma in numerali nota procul dubio enbat. Neque enim qui XXIII. annos militavit, XXXI. vixisse unicἡ p tuit ἔ ut ab octavo anno e perit militare. Legendum puto XXXXI.
6 Muratorius de voeis interpretatione Si nonaereretur, ait, aetatem, heis uti videtur, re is eis. misum videatur, oue homo eamiarix, aut miles, aut nauta versaretur ση classe praetoria Mife ate. Num nonagenarius ossicii nomen, quemadmodum emtenarius, aut ducenariusfuit Is nonaginta hominibas praefu4set. At numquam ejusmodi muneris exemplum reperi. officii nomen ego potitis eontieerem neque enim hoc loeo aetatis annus ponendus, nulla temporis militiae habita Tatione. Praeterquamquod hune militem, vel eapularem dicere, tam illustre praenomen, & nomen, liberti, libertaeque vetant; omisso etiam qubd ubi nonaginta annis vixisset, benefietarii, veterani, emeriti, vel alterius gradus
Ostietum nactus esset. Videtur quM Marinus originem ab aliquo Claudii Caesaris liberto deduxerit. IH Fq. DCCC tr. r. IN PH. DCCCn. r. scJ Pag. D CLVII. u.
64쪽
DISQVIS ITIONES PLINIANAE LIB. IL
Ad infima deicendamus ossicia, qualia milites exercebant,& horum quoque
recordationem inveniemus Florentiae
apud Petrum Andream Andeinium Diis
Manibus Mussidii Capitonis dicatam se .
Sed prae caeteris miranda occurrit Baebii Hermetis, & Aureliae Probae parentum pietas, qui Μanibus Baebii Filii vix quintum vitae diem attingentis nu-jusmodi epigraphe litaverunt b).
C. MUSSIDI CAPITONI MIL CLASS. PR. MISENEX IIl PIETATE VIX . ANNis XXXVI MI L. AN. XVI . TERENTIUS VALENS
Si igitur hi omnes Misenensium armamentario addicti ossiciorum suorum recordationem in elogiis suppeditant, quanam de caussa nudam, jejunam, omni-Jue, ut ajunt, pumice aridiorem, Misenensium classis Praesecto inscriptionem a- aptabunt Veronenses, ubi nulla tantae dignitatis mentio recolatur Haud ignoro, quod ubi notae illae AUG. ad maximum Romani Auguratus οὐ ficium essent deducendae, avunculus Plinius nobilissimo munere perfunctus appareret ; sed nusquam in supremis Romanorum Elogiis haec unica caeteris praetermissis dignitatibus recensetur. Quanti Auguratum faceret sequens Plinius, suo loco persequimur. Hic illius verba ad Arrianum uin adducere sussiciat e . Gratularis mihi, ait, qu)d acceperim Auguratum; iure gratularis, primum, quod gravissimi Principis judicium in minoribus etiam rebus consequi pulabrum es, deinde quM sacerdotium ipsum, cum priscum, oe religiosum,
tum boc quoque sacrum plan/ es, quω non adimitur viventi. Nam caetera quamquam dignit te propemodum paria, ut tribuuntur, se auferuntur, , in hoc fortunae hactenus licet, ut
dari possit . Mibi verδ etiam illud gratulatione dignum videtur, qud uecus Iulio Frontino Principi viro. Te quidem uiscribis ) boc maxim/ delectat Auguratus meus, quM M. Tullius Augur fuit. 3 Laetaris enim, quod honoribus ejus in sam, quem aemulari in sudiis cupio. Sed cur Arrianus longinquum Ciceronis exemplum petit, cur junior Plinius se Frontino successisse gratulatur J Suadet enim ratio, quod Arrianus Cicerone praeposito recentem Avunculum minime praeteriisset, neque junior Plinius pro domesticis exemplis externa unice commemorant. Capitoni M historiam scribere suadenti, me ver3, respondet, γ) ad boesudium impellit domes cum quoque exemplum. Avunculus meus seidemque per adoptionem pater, bisorias, oe quidem religiosissim/ scripsit. Invenio autem apud sapienteis bonesissimum esse majorum visigia sequi, si mora recto itinere praecesserint. Non parum igitur a ratione alienum putaverim avunculum Plinium
ANNOTATIONES. i Ex Trieri , seu Triremi, eui Pietas nomen. Notae H. B. Μ. F. signifieant Haeret Bre inrenti Fecit.
Reliona militum Classis Praetoriae Misenatium monumenta consule apud Muratorium. 3 Cigesinus Arrium loeo Araiani legit, nulla tamen sustragante eodice. 4 Nonne Pontificum dignitas pariter perpetuar eur igitur Plinius nnieam Auguratus dignitatem vitaliter exereendamasnoscit Ea ratione puto, quia nonnulla adsunt exempla, ubi Pontifices os fieto renanetarunt. Legitur de P. Licinio Crasso, Pontifieis Maximi disnitatem deposuisse, ut Romanorum exercitui praeesset. cs Plinius senior, ubi augur fuisset, ad inclytum Romanorum Colletium, non ad saerifieulos illos, qui augures in munieipiis, & legionibus erant, proeul dubio spectasset. Ex nobisi. Romanorum magistratum reeenset innat. histori 8. Fabium Maximum, qui I.XIII. rimis aetur fuit. 9 De angurali selemia, & vanitate alibi egimus. Consulantur atrovius, & Rovillaens Tom. VIII. pag. 623.
65쪽
so DISQUISITIONES PLINIANAE LIB. II. augurem facere, cum nihil hujusmodi apud juniorem inveniamus; neque ad Amrianum scribens illius memoria occurrat; quando honestissimum sane erat adoptivi patris vestigia sequi, ubi filium in Auguratus dignitate tam recto itinere praeceΩsisIet. Parum igitur caute Carolus Rotlinius vir caeteroquin emunctae naris, &politissimus totius antiquitatis enarrator ) seniorem Plinium in Augurum collegio adscriptum vulgavit; a) cum tanta dignitas inconsiderate Misenensium Classis Praefecto attributa appareat; neque aliunde quam ex mutilo hujusmodi elogio deducta innotescat. Et san8 Pan vinius post edita
Fastorum commentaria exesam inscriptionem restituere intentans illam tali,
C. PLINIUS C. F. SECUNDUS VIVIR AUG.
SIBI ET ORCIVIAE MARCELLAE V X OR IC. CELERI PATRI ET OPTIMAE MATRI MARCELLAE
Hanc e Pan vinii codicibus desumptam 0 Ianus Gruterus postmodum ita exhibuit e). Quamvis enim utriusque institutum reprobandum sit, ut ea tanquam legenda subjiciant, quae nunquam sortassis in elogio extiterunt; nihilo tamen minus horum, & Palermi conjecturae accedunt eruditi, ut potius laudatum Caj Celeris filium Sextumvirum Augustalem, quam Augurem fuisse suspicentur. Id ante Palermum attigit Cigalinus; atque id unice sussicere arbitrarer, ut ad Plinium
nostrum lapidem minime pertinere assirmaremus, cum Libertos quoque Sextum viros Augustales,& Sextum viros,& Augustales inveniamus oh. utrumque enim ossicium tenuibus ut plurimum hominibus inter Decuriones, & Plebem, constitutis convenire ostendit Forosempronianum elogium in hanc sormam a Muratorio descriptum. e
FL. MAESIO L. F. POL. RVFo . PRO C. AULTRIB. MI L. LEG. XU APOLLINARIS TRIB.CΟΗ . MIL . ITAL . VOLUNT.
QUAE EST IN SYRIA PRAEFFABRUM BIS. MVNICIPES ET INCOLAE OB MERITA EIUS QUOD ANNONAΚARA FRUMENT. DENARIO MODIUM PRAESTITERIT EARUMQUE DEDICATIONE EPULUM DEDIT DECURIONIBUS SINGVL . H.S XXX. SEX UIRIS ET AUGUSTA
LIB. SINGVL. Η-S XII. PLEB. SIN G . IIII.
Liberti vero VI. VI R. AUGustales passim occurrunt, ut Nemausi. γ)
SEC UNDO POSTUMILIB. IIIIIL UI R. AUG.
ANNOTATIONES. t Consule Polyearpam Palemum is , & Gruterum, apud quos ultimo versimio redundat nota m a Apod eruditos disputatur utrum iidem suerint VI. ViRI & AUGUSTALES. Putat Μuratorius nihil inter eos fuisse discriminis, nisi praeminentiam is scilicet, qui reliquis Augustalibus praeerant. ii Seviri appellati, sive quod primi essent in universe sodalium Augustalium eollegio, sive quod sex forent Augustalium deeuriae, & primus in lingulis Sevir dieeretur is h). Meliora, & recondita Norisii, Fabretti, Cottadini, to Messei diligentia in lucem protulit, ut levem admodum VIuitsim Augustalium honorem fuisse discamus. Temporarium siquidem erat ossietum, non perpeis tuum, uti ex geminis elogiis eonfiat in Veronensi Musio allati . ubi legimus D M L. CARVLLl. FELICIMSIMI . BIS . VI . AUG. IDEM Q. LEQQ. CORPOR. UIN. VRB. ET. OST. &e. Ια sequenti elogio L. AVFILLENVS ASCANIVS VI. VIR I l. &e. UI Uiros Augustales in Augusti honorem primtimi institutos
Norisius ostendit adversus Reinesum; quosque Sacerdotra suisse satis constat: hos ego a Sextumviris Iuri Dieundo utique separabo. De Augustalibus meliora sentit Ma ochius. Inter Equites, & Plebem, alterum veluti ordinem eou. stituebant si . Pro omnibus sumetet laud. Corradinus, & Boehatus Tom. II. mmmentis. criticorum ad hist. Helvetior. Tom. II. pag. 4 6.s J Η st. antiq. rom. XL par. II. lib. XXIV. pag. 616. shJ Via. Grinen o Patrem. HE. Io . seJ -lian Patmm. pet. Iol. sdJ Lee. Φ. pag. s . seJ Pag. DCC . 4. s J Par DCCXDιI. a. sgJ Pq. 98.
66쪽
D Is VISITIONES PLINIANAE LIB. IL . si
Ast nonhos tantum, reliquosque Palermo notos, sed Medicos, Scribas, Grammaticos, Quincuennales Corporum Vinariorum N, quodque magis est, Tabelliones, pecuniarum coactores,& Apparitores etiam inter Sextum viros Augustales invenimus.
Legimus eiirn in Hispellano Elogio sa)
M. RUF ARTIS TABILION IVI. VIR AUG . COAETOR. ARCLNTARIOR. CELERIn altero Montis Sarraceneschi. b).M. UETTIUS .M. L. CISSUS APPARITOR X UIRUI. VI R. AUG. TE BULAE SUE O
Iis sane exemplis videat, quanam ratione sibi persuadere potest Palermus , Sextumviraturi Augustalem a Plinio in patria exercitum, ab illius dignitate non abhorrere M, tum magis cum adeo mutilatum sit nomen, ut tot tantisque minoris census saniliis, & plane Sextumviralibus possit adaptari. Neque enim negaverim C. Plini progenitoribus Sextumviratum potuisse convenire; nam inter Sextumviros, d Augustales & praecipue inter primos, qui nobiliores videntur viros Patricios, De Decuriones quandoque invenimus, ideoque hujusmodi ossicium agentilibus ii patria degentibus non omnino abhorrere utique concedam, cum nos& infra Plinum Calvum Comi Sextumvirum exhibebimus. Verum hunc Plinio historico, nusquin parentem assirmabo; tum quia elogium majorem sapit vetustatem; tum quia Plati avunculi patrem potiores in Municipio magistratus, non ultimos gessisse conjzio. Non minis igitur ad Plinium natur iis historiae scriptorem mutila Brixianorum, quan Veronensium manca in
scriptio spe abit, cum in illa adhuc Iegatur. 0
Videat igiur quam inepte Palermus ex lacunae dimensione unicum Plinii nomen receperio; caeteri vero sibi consulant, num Sextumviri Augustalis dignitas Misenensium clusis Praesecto conveniat. Certe si hoc pacto Veronensem lapidem restitutum novssent gravissimi illi homines Iovius, Alciatus, Cigalinus, multo magis auctores Rinium Sextum virum Augustalem facientes reprobassent. Neque minus in quarti, & quinti versiculi restitutione peccavit iteratis curis Panvinius, cum
S IBI ET ORCIVIAE MARCELLAE V X O R Iad alios proscto hujusmodi elogium reserre debuisset. Haud ignoro, quod Pan- Vinius post ecitum Fastorum commentarium primae interpretationis falsitatem no- Verit; atque ex Romanorum nominum studio resciverit, impossibile omnino suisse, ut Orci via Marcella Plinii soror extitisset; sed cur postea naturalis historiae scriptori uxorem tribuit, quando illum innuptum, & uxore semper caruisse erudi
Quin Quennalis. Laurentium. Lminatium. QuinQummavs. CORPOR ιm UINariorum URBan ET. osTiensium. Certὸ in illis, quae ad Corpora Vinariorum spetiant nulla est controversia, unde magistratus tenuitas apparet. αὶ Tabisioni lom Tabellioni, ita etiam Areentariorum. 3 a Sue loco Suae . Palemus huiusmodi adiecit eontradieendi libidine aliqui impulsus: eaeteroquia elogium ab avnaeulo Plinio ab. horrere minimὶ ignoravit. Laa PQ. CALXXV. a. sM MEM. πινα. DI Μανα. pag. DCCLXII. 4. sal Vid. Pale m. pag. tor.
67쪽
s 2DISQUISITIONES PLINIANAE LIB. II.
Hoc loco Palermus a Ueronensium suorum sententia tandem discedens elogium Plinii aevo recentius judicavit, quia nunquam hujusmodi Orciviae nomen apud vetustos auctores invenit; & Pan vinius quandam barbaris praecessam carminibus inscriptionem retulerit, unde Orci-
viam familiam posterioribus seculis de
mandandam conjecit. Monumentum in
hanc speciem a Palermo exhibetur. 0
T. STATIVS . UDIT PROCUL UEACCENSVS VEL p TVS ET ARGENTARIA EUTYCHIA PARENTES FlLIO OPTUMO, ET ORCIVIAE ANTHIDIVXORI EIUS SIBI Q. ET SUIS LIBER IS LIBERTABUS POἰTER IS Q. EORUM.
Quidquid enim de hujus monimenti antiquitate sit, illud constat hanc Orci-Viam Mensori aedificiorum nuptam, maritum vero Accensi Velati ilium; unde gentis tenuitas ostenditur, & a Pliniae familiae dignitate Orcivios ablorrere. Neque minus ad rem faciunt duplicia hujus appellationis monumenta ι Muratorio allata, quae cum brevia sint, hoc loco addemus ; primum nempe tomae hisce
ORGΗIUIAE DAMA LINI coCONIUGI SVE ET SIBI FELIX CAESARIS SER. FABIANVS FECIT Alterum Romae pariter in coemete
M. ORCHIVIVS .M. L. ILARIO M. ORCHIUIUS .M. F. IRISCUS FILA csa . VIXIT . AIN. XVIII.
Ex iis omnibus elogiis orchiviorum familia Romae haud infreqiens apparet, atque ex nuper allatis restituendam sortassis apud Panvinium Orchi torum appellationem conjicerem, cum triplici loco illorum nomen aspiratione reddatur; sed non ea ex caussa a Plinii cognatione Orchivios, sive Orcivios arcentos suspicor,
utpote posterioribus seculis adscribendos; sed quia populares, & mendici a Pliniana diviti, & illustri familii nimium distiterint. Vt autem restantes Pan vinii
conjecturas, quibus in supplenda inscriptione utitur quoque resutenus, adnotasse sussiciat, illum sexto versiculo vatem agere, cum non tantum mancas iteras . . ERI. Celeri cognomine reddit, sed Caj praenomen addit, quae unde confarent, libem ter rescirem. Possunt enim elementa illa. .ERI . quocumque cognoni ne similiter desinente compleri; quo demum praenomine fuerint praecessae, omnibus incomper
tum. Quid sibi OPTIMAE MATRI MARCELLAE poscit memo a , quid Ma
cellae cognomen absque alio familiae nomine, ut Marcellae appellationem, quam Orchiviis ignotam invenio, absque ullo primigeniae Gentilitatis indicio, matri adaptetur In hac demum restitutione versiculorum ordo immutatur, & praecipuum
ANNOTATIONES.ti Notae UOL. Tribum VoL-- designant, in qu i Statii pater, & filius suffragia serebant.
χὶ Aeeensi magistratibus inserviebant, ut ex Uatrone, aliisque patet. Hos in antiqvorum elogiis modicae supellectilis, & minoribus omelis annumeratos dignosces. Μuratorius th Herensi, inquit, miniseri fuere magistratuum ad e rum munus prompti. Erant inter eos velati sis a velo, quo se disinguabam, sis quod ad vela dominorum nunc It sice alla portiera flarent. 3 Nihil in hoe elogio oecurrit, unde posterioribus seeulis sit demandandum; imb vox illa OPTvΜo venerandam potilis, etsi non semper. reddit antiquitatem: eomam adjectam salsd putamus irrepsisse. 4ὲ Damalini nomen Orchiviam servilis conditionis seminam indigitat, nuptam Fabiano Caesaris servo. Huiusmodi m numentum primo, & tertio recentius apparet; idque etiam Priscorum leges in mariti appellationibus minime se
c3ὶ Sigiae FILA. si rectE exeriptae fuerunt FILAnini seni fieabunt. Ita enim antiquitus dictos Flamines dissemus suspicari, quia filo capita religarent, unde flaminis vox effluxit. Consule Servium, & Donatum a Veenhusio allatos ad epistolam XIII. libri seeundi Plinii Caeeilii. Hae etiam de eausa elogium vetustissimum appareret. A PV. roa. LM Novi Messen pag. CN AI. r. sea Pag. m. s. NI FAEE. MDCCXXI. 1.
68쪽
D Is . IS IT IONES PLINIANAE LIB. II. 33
puum genitricis nomen omittitur. Quis porro pugnantes illas ultimas notas V. T. F. I. interpretabitur Z Sigiae T. F. I., quae Tesamento Fieri Iussit, ubique significant, elogium seniori Plinio nusquam posse convenire vel Tyronibus ostendunt. Patermus cives nostros objurgaturus, eo quia hanc ex omissis titulis avunculo Plinio incongruam dixissent inscriptionem; males milia excogitata asserit, quia, quas literas deberet elogio mandare Haeres Testamento Fieri Iussus erat υ). Sed prior litera U. quid senatὶ minime sane Testamento Fieri Iust: ordinario enim sigiae illae V. F. nempe Uisus Fecit, elogii initio ponuntur, & Testamenti recordatione nequaquam copulantur. Videat igitur Palermus, qua ratione Pan vinium antiquarum inscriptionum religiosissimum in primis excriptorem appellet O ; quando illa addit, confarcitque, quae nulla ratione tueri Possunt; neque enim notam V. eo loco ingerendam, caeteri Veronenses, atque Achilles Statius praesertim ostendunt.
Ipse etiam Patermus tacite iis accedit dum fuit praeterea ait, se jussu testatoris ab
haerede eum tumulo erecta, cujus supremum judicium eludere nefas erat.
Haud modica assicior admiratione, Iovium, & Cigalinum ad haec diligentes manus non admovisse; cum tanta in elogio Panthei, Rufi, Sarainae, Pan- vinii, Curtiique emicent, quae illis minime objiciuntur. Quisnam fuit hic haeres, qui Plinio parentavit, ut supremis benefici Institutoris tabulis obsequeretur J Nonne testamentum Vlpiano teste Q est voluntatis nostrae justa sententia de eo, quod post mortem fieri voluerimus Z Testatoris morte viam accipit, e) ct mors intercedat tota-soris necesse es: testamentum enim in mortuis conismatum est. Vbi igitur ad naturalis historiae scriptorem memoratum spectaret elogium, illud Plinio vita iuncto, &Vesuvii eruptione necato Haeres posuisset, s resamentum es jusa sententia de eo, quod quis pos mortem feri vult haerede insituro o. Quisnam ex senioris Plinii testamento haeres extiterit, doceant Panthei assectae; nam testamentum a Plinio conditum, inopinatus vegeta adhuc aetate dolendae mortis eventus,& secuta jamdiu Caecilii adoptio credere non sinunt. uanam igitur nova haeredis institutione, quonam senior Plinius indigebat testamento, cum potestati suae subjectum, obsequentissimum haberet sororis natum, perque adoptionem in filium ab adolescentia commutatum Alterum ab illo haeredem testamento Plinium reliquisse quis dicet Verum hic non ex testamento bonorum, studiorumque successor, sed jure adoptionis evasit. Summis igitur assensionibus ex notis Tesamento Fieri Iussit hanc senioris Plinii non esse inscriptionem omnes spero comprobaturos; atque ex iis potissimum ad naturalis historiae scriptorem elogium minime pertinere constat, quod & Pale mus addere potuisset, quando ex modico Sextumviri Augustalis ossicio, ex memorata uxore, ex reliquis praetermissis dignitatibus seniori Plinio monumentum haudquaquam convenire assirmavit. Non minus tamen epitaphium ad rem suam facere conjecit, cum inde crediderit Pliniam gentem apud Veronenses celebratam, &quidem Secundi cognomine gaudentem ostendisse. uantum sibi in primo versiculo ex literis . . INIU. indulserit, jam ex superiori
sectione innotuit. Neque minus intempestive ex elementis ... NDU ... cognomen
SECUNDI eruisse contendimus. Plinii nomen caeteris resutatis unice Palermo arridebat, quia a Cigalino allata nimis longa, & Veronensium familiis ignota ipsi videbantur. Verum praeter Tarquiniam, apud Antiquarios Scaeviniam quoque
69쪽
VERECUNDO SIGN. COH XII l. NATO VERONAE OSSA RELATA DOMUM CIN l S. Hic ADOPERTA QV I ES C IT . HEREDES TUMULUM UERSICULOS ci CORNELIUS ERO ICONLEGAE ET AMICO
DIS VISITIONES PLINIANAE LIB. II.
que gentem Veronae floruisse constat bi), aliasque inter tantas a nobis simili terminatione allatas facili negocio invenimus.
Cur igitur eodem pacti, IUCUNDUS,
S VERECUNDUS mancae litterae referre non valentὶ Certe Verecundi cognomen permultis commune Veronae
quoque innotuit, ut Sex. Naevj ostendit monumentum. b)- Sed ubi etiam in Ueronensi mutilo lapide Secundi cognomen nitidirume legeretur, sortasse hujusmodi tali pacto recipienda sibi persuasit Palermus, ut perpetuum in familia, & indubium Gentilitatis indicium exhiberetὶ Eruditis lane oppositum omnino videbitur. Quis enim veterum Romanorum usum ignorat, ut quaedam ex cognominibus nec ad filios pervenirent, quaedam apud posteros qua in longissime propagarentur λ Si veram cognominum institutionem respicimus, mutari potius , quam in familiis aeterna et se debebant, cum necessitas primum illa excogitaverit, quia praenomen, & nomen ad distinguendos homines haud satis
esse quandoque videbatur. e) Horum diffusam historiam apud Sigonium, & Pan-
Vinium invenies, quorum alter alterum vel transcripsit, vel sibi invicem mira ingeniorum coagmentatione conveniunt. Uerum non me latet quaedam ad posteros cognomina incorruptis successionibus deducta, alia neque filios attigisse: inccr scentibus itidem in eadem familia cognominibus, quemadmodum Vetustimmum quodque aboleretur, recentia vero omnia plerumque retinerentur; & primo quidem, qui cognomen patris, aviae, majorumque tulerunt, id ipsum secisse videntur, illius praesertim, qui primus cognomen invenit, virtute ac praestantia adducit, Ita tamen, ut linquere, ac mutare illud cognomen pro arbitratu potuerint. Cujus argumentum delum it Sigonius e Plutarcho in Ciceronis vita, ubi qui primus, ait a
Ciceronis cognomen tulit is maximo laude floruisse τidetur, quia id cognomen nonsolMm o steris non neglectum sit, verum etiam sudiose retentum, & infra, cum autem M. Cice=oposqgam Magis tus coepit, crederetur cognomen illud variaturus, aut cert/ mutotui us,
respondit operam se daturum, ut id esset o Scauris, ct Catulis illustrius . . Hinc in Tulliis Ciceronem, in Post humiis per quingentos amplius annos Album, & Albinum, in Valeria, & saepe in Fabia gente Maximum, in Muciis Scae
volam religiose custodiri animadvertimus ob virorum praestantiam , unde hujusmodi cognominibus splendor addebatur. Sed non eadem sane ratione Secundi cognomen in Pliniorum familia ut innuere videtur Palermus) asservatum dicemus; quidquid enim peculiare Pliniis Veronensibus Seeundi cognomen asserat, in Iapides nostros omnes Pliniis avunculo, & Caecilio recentiores judicaverit; neque a Comensibus naturalis historiae scriptorem emanasse assirmet, quia Plinii a
I Cut versenios appellat unicum earmen Cinis seminino genere alibi etiam Oeeurrit, ut inratorius ac nota, It .Me his plenissimε eeit Masseius in Museo Veronensi pag. CLXXI. . - a Videtur potius qubd iuvenis Panvinius a Sistonio librum de nominibus Romanorum mutuaru , qtrario. Anno tI38. primum , quM sciam, Pan .inii opusculum prodiit Venetiis apud Valgrisium, cutis suae XXVIII. numeraret: Sigonius Romanorum nominum leges 1 md u V0 8 Vς o, sen;ri , , 3 Nonnulla Pliniorum elogia Comi, & Mediolani visenda utroque Plinio avunculo, & sororis Parent. Quae de Seeundi cognomine tradit Palelmus omnino inepta sunt; quamvis & nobis Plinucosnodi non desint, & Veronae fruifra quaerantur; nullum enim in Secund1 cognomine gentilitatis hoc loco, & infra ostendimus; quidquid similia Lexieorum sutoribus plaeuerint. Consule quae sequenti libro de Mineundo Atheniensi sophista reseruntur . ,
70쪽
D1XQUISITIONES PLINIANAE LIB. II. Is
municipibus nostris relati, nusquam Secundi cognomine distinguantur; id omne falsa, & contradictoria argumentatione confarcit, quia dissicile ei non videtur, ut
Plinia gens a principio Veronae Comum translata, ibi vel natura, vel civili jure
postmodum propagaretur. Sed quonam coemento similia copulantur λ Ideo seniorem Plinium negat e Comensibus Pliniis emanasse, eo quia nullum ex nostris δε- eundi cognomine notatum legit: ut inde diceret Novocomenses e Ueronensibus
Pliniis Secundis originem deduxisse, quamvis Secundi cognomina non Praeseserant tPotius enim, si vera traderet Palermus, qui avunculum, & juniorem subsecuti sunt Plinii, illorum adeo illustria cognomina serre debuissent, cum in posteris majorum cognomina reviviscerent. Quod si aeternum in Veronensibus Pliniis novit S eundi cognomen, cur Comenses, qui vel ipse Palermo judice, seniori Plinio successerunt, illius cognomina non propagarunt, Vel jure gentis, vel adoptionis, cum te.
ge cautum esset ut adoptatus adoptantis ferret appellationes Z Vt veriora tamen
adstruamus, nullum in Romanorum elogiis, historiisque invenimus cognomen frequentius ab omnibus adopatum, quam Secundi appellationem. Fuerunt quidem &alia insignia cognomina, quae nusquam a filiis usurpabantur, licet illis nobilissi
mi Gentiles exornarentur. Grande sane apud Insubres, Cenomanos, Venetos, Comenses sibi nomen promeruit Cn: Pompejus Strabo, qui Comum militarem Coloniam, populumque ad habitandum missum deduxit ibi; caeteris vero Transpadanis Urbibus, novis minime adjectis inquilinis, jus Latii concessit.' Hic bello sociali Imper. creatus de Pincentibus triumphavit, & clarissimus prosecto inter Romanos cives habebatur; nihilominus tamen illius filius Cn: Pompejus nec paternum nec ullum usquam tulit cognomen; donec ab Africa tota subam, & in ditionem redacta Magni cognomen spolio inde traxit, ut Plinius adnotavit b). Quid Magni cognomento illustrius poterat excogitari Z illud tamen Cnejo, & Sexto filiis ignotum comperio; unde haud satis recte loquitur Harduinus, cum MAGNI appellationem cognominis vice ad posteros transiisse scribit H; quamvis non ignorem, ab aliis postmodum Pompeiis usurpatum. Din Eadem ratione Felicis, Praetextati, Rulliani, Gurgitis, Verucossi, Oviculae cognomenta in Corneliis, Papiriis, Fabiisque adeo insignia neque filii retinuerunt. Quin etiam ad id comprobandum Si-gonius a Manliis petit exemplum, ut ostenderet, quod novis plerumque adscitis familiae cognominibus vetera obsolescerent. In iis enim primum cognomen fuit
Vulsb, inde Capitolinus, postmodum Imperiosus, demum Torquatus, &hoc ultimum unice retentum est. Fabii ipsi, qui plerumque Μaximi cognomine gaude
, ANNOTATIONES. 1 Astonius Pedianus in Cieeronis Pisoniana ius Latii a Pompeio Strabone Transpadanis Civitatibns e cessum, eleis
vat1 tantum incolarum dignitate, assirmavit. Verum Comensibus aliter res cessit, uti ex Strabone patet. Neque tune Novum Comum appellari coepit, ut perperam apud plures texieographos legimus; id enim additionis C. Iulio Caesari debent municipes mei. Coloniae tamen illae militares fuerunt, neque ab Augusto inter dedullas a Senata
a) Consule Valerium Maximum id . Nonium, & Plutarchum apud Victorium, qui.omnes a Pintiano, & Daleeam4 pio afferuntur citato Plinii libro . Richardus Dinothus Magni cognomen Pompeio tributum seribit ob multitudiωm gentium & populorum, quos vel recepit, vel primitin devicit e . Gabriel Sumeonius in elogiorum &numismatum antiquorum illus iratione vetustam tabulam in Romano agro paullo ante effossam exeribit f . euius initium POMPEi us sICILIA RECUPERATA AFRICA TOTA SUBACTA MAGNI NOMINE INDE CAPTO &e.
Haee, & omnia, quae sequuntur adeb Plinio conveniunt, ut Pompeiani elcgii partem a naturalis ivstoriae au tore exisseti piam diceres; nili suspicionis loeus adesset, qudd similia reeentioris aevi fabulatoribus ellent tribuenda, ideoque ex Plinii verbis potius ecnficta. Hie patet impol lara ex Magni nomine loeo eognominis. 3 Resumptum post Eaesaris Augulii tempora a Pompeiis Magni cognomen ostendit L. Seneea, ubi Pompeium Maiagnum Claudii generum ali hoe Imperatore Meisum affirmat P): Suet. li) Vetera familiarum insignia nobilismo euique ada-mit e Torquato torquem e Ciscinnato erinem : Cn. Pompeio strep/s antiquae Muni cognomen. A Pompeia Magni filia gestatum ostendere eonatur Bimardus εὶ, & Muratorias ): sed eue huius Magnae fratres absque cognomine appellatiὶ Cur Pompeius Traiani amicus, Aegypti Praefectus Plantae cognomine distinguebatur saJ VM. Strabon. lib. V. LM Lib. PII. a . DJ Τοm. II. πον. in Plin. par. 766. sdi Lib. I. eap. ωltima. seJ - res his. pag. 36. ssa Pag. 33. lad ta turi de morra Claud. Caesar. shJ in Caio Caes. c. 34. sib Dissu. ι. pas. o. shJ Pag. MDXCV.