De praepositionum usu apud Tacitum. Specimen primum

21쪽

ΙΙ. 69, 2 quae apud legiones aut urbe jusserat. XI. 16, 3 uno reliquo stirpis regiae, qui apud urbem habebatur XIV. 26 8 in XV. 52 6 in Rom. IV. 4, 8 si cives Romani apud cunctas siae insulas et urbes trucidarentur' aut alle Insul und in alien Stadten siens. IV. 5 6. XII. 7, 4 apud forum in in foro. ΙΙ. 24 9 apud Scopulo et prominentes oras. I. 7, 4 Cyrri demum apud hiberna legionis convenere'; III. 46 l2 hontem pedites invasere nec cunctatum apud latera. 59,l0 auspicia saltem gentile apud solum inciperet aufuateriandischem B0den. 72, 12 theatrum Pompei. IV.

montem in monte. IV. 48, 2 Translata castra ho- Stem propter, relictis apud priora munimenta Thraecibus in de vorige Verschangungen. V. 64, 3 XV. 53, 13 apud aedem in in aede. XI. 8, 17 Bactriano apud campos castra contulit' insolentius dictum, quum caStra conferantur in aliquem locum , Sed erant castra in Baetr campis. s. ach ad Ann. I, 39.

XI. 9 4 nati Frisiorum consedit apud agros a Corbulon descriptos. II 8 4 piacula apud lucum Dianae per pontifice danda. II 69, 10 in XIII. I, 10 apud provincias. XIV. 14, 6 non modo Graeci in urbibus, sed Romana apud templa. XV. 32, 3 et 74 2ἡSoli est vetus aedes apud circum, in quo acinus parabatur. XV. 40, 1 apud imas Squilias. A XV. 72 8ἡNero Tigellinum et Nervam ita extollens, ut Super triumphales in foro imagines apud Palatium effigies eorum Sisteret. φ XV. 4, 8 pugi0nem apud Capitolium

sacravit.' XVI. 6 8 laudare pud roStra i. e. in rostris' vel potius, ut ferme dicitur pro rostriSμ, quod legitur H I. 17 6. Ann. ΙΙΙ. 5, 6 76, 7. IV. 12, 1. V. 1, 15 - Haec exempla si consideraverimus, versimillime ad hunc usum referemus locum inrann. I. I, 13

22쪽

ἡLuci propinquis barbarae ara , apud quas tribunos mactaverant' ut Wolffinus quoquo vertit aus welchen'), sed sine ullo dubio huc pertino locus in lib. I. 64, 7 Cherusci Sueta apud paludes proelia ἡ in au Sumpsigem Terrain', quum sensus, qui in verbis hujus loci inest, hanc vim flagitet.b C0njungitur praepositio apud cum urbium Ominibus: a ea significatione, quae est bet, inter Nahe.' Haec vulgaris notio in Historiis tribus locis exceptis sola valet, quum tamen in Annalibus multo rarior prae illa,

quam secundo Oc commemorabimus, invenitur. Hujus praepositionis loco etiam ad VSurpari nemo nescit. In usurpandis autem praepositionibus ad et apudμ

scriptores historici quidem sibi constant hanc vel illam

praeferendo. Quam rem quoniam nemo tractavit neque

Handius I. 90 4l3 quidem, qui in eis, quae jam Rud- dimannus instit gramm Lat. II, 282 attulit ad oth apud promiscue accipi acquievit, liceat mihi de hoc

usu aliquid accuratius afferre. Quod ad Ciceronem attinet, ut uno Verbo tangam, quo quantum disserat a ceteris Scriptoribus intellegatur, Sane non Solum ei locis, qui ad usum, quem in initio ex adnotatione Heraei ad H. I, 4 commemoravi cs. p. 14), Spectant, praepOSitio apud invenitur serumtamen ad epistolarum tantum dictionem hunc praepositionis apud μuSum pertinere Suspicor cf. ad lam. XVI. 3 l. V 4, 80 9 ad Attic. V. 20, 3 etc., quum tamen ad quoque eodem sensu compluribus locis legitur sed etiam nonnullis aliis locis f. ossic III 30 109 ad lam V. 12, 5. XV. 4, 2 etc. apud ad significandam vicinitatem conjungitur cum urbium nominibus pro magis usitata praepositione ad', sicut de imperatore, cui Romam cum exercitu intrare non licuit, semper, ut Sati notum, ad urbem dicitur: s. Caes. B. G. I. 1, 2. Cic. Verr. I. 15 45

23쪽

ad lam. III 8, 1 etc. A vario Ciceronis usu longe recesserunt rerum historicarum ScriptoreS, quum apud Cae- Sarem Semper ad reperiatur Xcepto uno loco in B.

G. ΙΙ. 75, 1 Dum haec apud Alesiam geruntur et uno in B. C. III 57, 1 Haec cum in Achaia atque apud Dyrrachium gererentur', sicut apud Corfinium in epistula

ad Oppium inest, quae legitur inter Cicer ad Attic. IX, C . 1. inius quoque uno exemplo in . XXVIII. 29

12 hunc finem exitumque editio militum coepta apud Sucr0nem habuit excepto, quum nomen, quod est Sucro, hoc loco de flumine accipiendum esse vix crodibile sit cf. p. 15), Semper ad usurpavit, cuju8 in locum, ut Freundius cf. lex s. v. ad μ monuit, ab eo semel XXIII. 43 4 genetivus est admissus, quem uno loco etiam apud

Cornelium Nepotem XXIII. 4, 1 Clastidi pro apud Clastidium' Brem aliique scripserunt de Clastidio μ)invenimus, quod autem Verbi , apud Padum μ, quae t tim Sequuntur, Xcusatur omnibus ceteris locis amon

praep0sitione apud uSus est. Etiam Sallustius os Diotsch ad Jug. 20 1 57, l), ut jam Fabrius observavit, Semper SurpaVit apud', quum ad apud eum directionem tantum ad aliquod oppidum versus indicet quem usum apud Nepotem non habes. Quod ad acitum attinet, Solam praepositionem apud ad significandam vicinitatem urbium nominibus adjungit, sed ad directionem ad aliquam urbem versus exprimendam nusquam in ejus scripti praepositio ad invenitur, nisi fortasse quispiam huc trahit locum in Hist. lib. III. 79, 1 ad Saxa rubra venit', Sicut quoque, quum antecedat verbum Oppidum', huc non pertinet unus locus in Ann. lib. III. 1, 7 ruere

ad Oppidum Brundisium. Quid Plinius scripturus fuerit, constitui non potest, quum et in epistulis et in Panegyrico exempla desint cf. II. 8, 1 in IX. 7, 1 ad Traj. LXXXI, 1 paneg. 35) Apud Suetonium autem quinque

24쪽

locis Div. Jul. 25. 36 68. Aug. 6. Ner 2 exceptis Semper legitur apud μ Div. Jul. 68 69. 75. Aug. 16. T. 4. Tib. 6 14 40. Calig. 31. Oth. . Vesp. 7, cf. Aug. 93. it. 5, sicut ad directionem in oppidum versus exprimendam omnibus locis solus accusativus invenitur Xcepto uno, qui inest in ib. c. 4. Fortasse mireris, quod Velle sum Paterculum, primum argenteae latinitatis auctorem, inter Scriptores modo allatos non recepi consilio feci. Is enim minus in praepositiones ad I. 9, 3. II. 26, 2.28, i et apud I. 9 4. II. 26, 1. 70 l. 79 4 animum convertens eam habet proprietatem, ut ad significandam vicinitatem in urbium n0minibus plerumque praepositione,, circa studio quodam utatur eadem fere notione atque ἡ ad et apud', quod inter alios demonstrat locus II.

28, 1 exercitum fuderant duo Servilii apud Clusium, Metellus Pius apud Faventiam, M. Lucullus circa Fidentiam. II. 4, 2. 12, 4. 8, 2. 20 4 2l l. 23, 3. 25, 2. 47, 1 et . t 4 68, 1. 69, 3. 76, 2 et 3 77, 1. 79, 3 et 4. 102, 3 3. Sed revertamur ad Tacitum. α Primus locus ubi apud urbis nomini junctum ἡbei in de Naho' significat, est in H. II. IT 8 capta

cohor apud Cremonam', nam quod attinet ad H. I. 1,5ἡp0stquam bellatum apud Actium atque omnem potentiam ad unum conserri pacis intersuit vocabulum Ac

nomen urbis S acceptum; Si vero, quum urbs demum post victoriam reportatam ab Augusto condita Sit, promontorium, cf. Suet. Aug. l7 18 96. Sine dubio autem

errat Zerniat l. a. p. 94 ἡ apud Cremonam hoc l0c et

i Accuratius locos adscripsi, quod Velirius omnium in hoc usu frequentissimus ab Handio I 61 parum est observatus. s. Praeterea I. 3, 1. II. 19, 2 et 4 21, 1. 32. 4. f. alch emend. Li

vian. p. 25.

25쪽

23ΙΙ. 57, 7 apud Bedriacum III 54, 1 Vitellius ractis

apud Cremonam rebus nuntios cladis Occultans φ, 54, 14 apud Cremonam genetivi loco positum Sse ratus. Dicitur potius de pugnis, quae apud illas urbes sunt commiSSae, et quod minu accurate Cremonae pro, apud Cremonam', Η ΙΙΙ. 46, 14 legitur, sane nullam habet Gnsionem. H. II. 30 1 Munientibus castra apud Ticinum' hoc loco Ticinum pro nomine urbiS, non pro flumine, ut primo obtutu videri possit, habendum esse, indicare videntur verba in c. 27, 5 jam enim i- cinum venerat ' H. II. 50 9 avem apud Regium Lepidum celebri luco consedisse l. e. luco frequenti prope Regium Lepidum sito. Huc quoque pertinet locus in H. III. 79, 10 apud Narniam dediti Zerniat pro Νarniae dictum ess putat et oelminus i. a. hapud Narniam cinquit Moh - in da e capitulieri gewias hinter de Mavorti de Stad Schut gesuch hat. Si causam, quam vir ille doctus attulit, quae tamen minime firma esse mihi quidem videtur, omittis, Tacitus ipse rem aliter SeSe habere docet, quum narret inin III, 58 init.: a Vitellio partem copiarum Narniae relictam esse et in c. 63 Vitellianum militem transiturum in partes in δubjectos Narniae campos descendisse; ibique se ded0runt milites, ut ex eis quoque, quae statim in c. 63 Sequuntur, Satis elucet: Flavianus XercituS jussi. μ- .QV. 46, 9 Vitelliani qu0s apud Bovillas in deditionem acceptos memoravimuSμ de ea re f. IV, 2. H. IV. 58, 19 apud Geldubam, apud Vetera. μ 62 4 et V. 14, 2 apud Vetera. V. 21, 1 Plus discriminis apud Grinnes Vadamque. In Annalium libris hic usus multo rarior III. 9, 1 relictis apud Anconam naVibus. μΙV. 5 l Italiam utroque mari duae classes, MiSenum apud et Ravennam, praesidebant.' 62, 3 coepto apud Fidenam amphitheatro. A X narrati0nis serie patet, in vici-

26쪽

nitate urbis sexstructum fuisse amphitheatrum: Boottich. L. T. p. 65. XI. 23, 16 apud Alesiam cs Caes. B. G. 68 sqq. XII. 12 8 positisque castris apud Zeugma. XIV. 3, 13, 2 6 Anicetus, classi apud Misenum praesectus.'XV 26, 9 auxilia regum in unum conducta apud Meli- tenen. Zernia sine ulla causa pro ablativo loci apud M. dictum accipit. 51, 4 Nero multo apud Puteolos

et Misenum maris usu laetabatur. μβὶ Altera significati in primum invenitur in H. IV. 35 16 legionibus apud Vetera obsessis. 58, 14ἡΤolerant cum maxime inopiam obsidiumque apud Vetera legiones die ori ingeschlossenen Legionen. H. IV. 77 I3 captarum apud Novaesium Bonnamque legionum' ad hunc locum nemo editorum quidquam mOnuit; oelminus i. a. autem verbo Bonnamque pror-Su OmiSSO apud Novaesium in Novaesii, da sic die Bomer aut , 57 ac Novaesium uruagegogen at- te uti dori aut , b obsessi aren. Etiamsi virum illum doctum adeo errasse non puto, ut dicat ObSeSSOS',

qui IV. 59, 17 sunt enim obsessi in Veteribus castris)Commemorantur, tamen non video, qua re inductus Voculam cis erat Romanorum legatus - obsessum Novaesii suisse arbitratus sit. Obsessus sane non erat a Classico

et utore, qui haud ignari quantopere Vocula milites ei infidi sibiquo proni essent e tantum consilio Voculam ad Novaesium cs. 57 16 duum milium spatio distantibus campis consedere' erant secuti, ut milites in suas partes traherent sibique conciliarent, s. 57 17-20. Atque Verbum captarum non vulgari in gelangen neh-men, ut Boetiicher, Schlueter, Gutmanniet verterunt), Sed latior Sensu accipiendum esse apparet ex eo, quod prinprie captae non sunt legiones erant enim Novaesii

id quod, quum de legato Romano et Romani castris dicatur, si nihil aliud, quod obstabat, a Scriptore n0Stro

27쪽

allatum est, jam in verbis Novaesium concessit inest ibique sua sponte i ad hostes transierunt. Id quoque quadrat ad eos, qui apud Bonnam capti esse dicuntur, quae Verba, quum haec re a Tacit non accuratius sit narrata, reserenda sunt ad . 62, 16, ubi mentione tristis legionis sexta decima itineris in coloniam Treverorum versus acta additur Duplicatur flagitium, postquam desertis Bonnensibus castris altera i e prima)se legio miscuerat sextae decimae c.)μ, quocum Stconferendus locus in c. 70, 26 legiones a Novaesio Bonnaque in reveros traductae': unde verisimillime concludi potest, Bonnae, in ipsa urbe legi0ni XVI, quum

in itiner a Novaesio eo eni8Set, primam Sese adjunxisse. - Praeter re lOCOS, quo modo commemoraVi,

hic usus in Historiis non invenitur, saepissime autem in Annalibus inest: . 5, 13 apud urbem Nolam Nolae, qu0 legitur 9, 3 cf. Suet. Oct. 98 Nolae Succubuit. - . 39, 1 et 57 8 apud aram Vbiorum in in Colonia Agrippinensi. - II. I, 5 Sacrarium genti Juliae iugiesque divo Augusto apud Bovillas in Bovillis)dicantur', cf. reli. Nipperd ad h. l. - 53, 2 apud urbem Achaiae Nicopolim. 54, 11 Non semina illic Colophone), ut apud Delphos.' II. 48 4 Quirinius, ortus apud municipium Lanuvium. 63, 5 apud Pergamum Aesculapii compertum Sylem retulerunt. 71, 5ἡRepertum S aedem e8Se apud Antium. 71, 8 ita donum apud Antium statuitur. . Antii, quod legitur XV. 39, 1. IV. 27, 3 apud Brundisium et circumjecta

28쪽

oppidaμ hoc loco apud pro in accipiendum si non certum, tamen verisimillimum. 37, 10 apud Pergamum in ergami, cf. IV. 55, 13 Pergamenos aede Augusto ibi sita satis adeptos creditum. 57, 3 apud Capuam, apud Nolam', cf. Suet Tib. 40 cum Capuae Capitolium Nolae templum Augusti dedicasset. Ι. 11 9 apud Romam in Romae. 20 l3 scientia Chaldaeorum artis, cujus apiScendae otium apud Rhodum magistrum Thrasullum habuit' in odor aus Rhodus: dijudicari enim non potest, utrum insula an urbs sit dicta, quamquam magis in hoc inclino, sonia. I. 4 i5.

II. 42 6. III. 48 8 Rhodi, . 53, 6. VI l0, 6 Rhodum, VI. 51 9 Rhodo. - XI. 1, 15 repertus est apud Bajas' et XIII 8 i5 apud Aegeas' his duobus locis quamquam significatio dubia esse potest, tamen vis magis Sitata in Bariis, Aegeis videtur praeserenda. XI 29, 10 ἡ longa apud Stiam Caesaris mora μ, cf. XI. 26, 16. XII. I 2, 13 apud oppidum Edessam. XIV. 4, 2 festos dies apud Bajas requentabat. V. 5, 6 Casperius centurio apud oppidum Nisibin adit regem apud in in , quum re Sane in urbe Versaretur; 23 l0 apud Bovillas, apud Antium. μ 34, 6 apud Beneventum. 46, 1 apud oppidum Praeneste. 52, 2 apud Bajas in villa Pis0nis in BajiS.c Cum insularum nominibus conjuncta haec praepositi in Annalibus tantum reperitur atque praeter primum locum I. 2, 2 Pomprius apud Siciliam oppressus', ubi vulgarem illam vim bet, in de Nahe habet, quia Sex. Pomprius, ut recte jam monuit rellius, proelio navali inter Mylas et Naulochum ideoque non in terra ipsa devictus est, ceteris locis significat aus II 55 12 adsequitur Germanicum apud insulam Rhodum. 59 6

apud Siciliam in in Sicilia. 5, 8 Pisonem interim apud Coum insulam nuntius adsequitur V. 10, 3 Drusum

29쪽

apud Cycladas insulas, mox in continenti visum. I. 10, 6 apud Capreas individui. De loco VI. 20, 13. cf. β.d terrarum nominibus junctum apud semper eam habet vim, qua idem atque in ' valet. Bis tantum in Historiis inest. Qu0 Buhlius do Taciti stilo p. 56 ad alterum locum I. 49 17 dum vigebat aetas Galbae c. militari laude apud Germanias floruit monuit explicare sorsitan potest hic praepositionis apud usus inde, quod Romani bellum adversus Germanos gesserint in ipsis Germaniae confiniis versus Galliam et Italiam, unde orta, Sit, et in sermone vernaculo latino invaluerit locutio: apud Germanias jam refutavit Handius, quum dicat miro modo Xpressum esse, si apud G. a bellis in ipsis Germania confiniis gestis esset dictum Germaniae dicuntur pro Germanis, quomodo Britanniae, abliae estque Taciti sententia, Galbam cum militari laude in Germania versatum esse. Sed idem vir doctus in

eo errare nobi videtur, quod omnibus locis hunc usum ita explicari posse opinatus est, ut nomen terrae pro

populi 0mine dictum putemus. Quod si ad alterum quoque locum in H. IV. 69 7 Constat obstitisse reveris Lingonibusque apud Gallias, quod cum Verginio steterant', ubi Galliae μ eodem sensu ac Galli dicumtur, quadrat et ad nonnullo Annalium locos, ubi haec dicti quaterdecies reperitur, tamen id constituendum,

scriptorem nostrum Sicut in eis, quae Supr memoraVi, paullatim praepositionem apud μ eadem vi atque inμuSurpa8Se. Ann. I. 34, 14 celebrans, quae apud Germanias illis cum legionibus pulcherrima fecisset explicari quidem potest Germaniae A dici pro Germanis, ut eadem ratione II. 26 19. IV. 8, 3. XVI. 15 4 apud Britanniam μ, sed quam parum acitus ipse id observaverit, demonstrant loci: I. 47, 4, ubi praepositi0nes per '

30쪽

et apud sese excipiunt validior per Germaniam exercitus, pr0pior apud Pannoniam das starker Heu in Germanien, da naherstehende in Pannonien. V. 5, 15

ἡ ripam Danuvii legionum duae in Pannonia, duae in Moesia attinubant, totidem apud Delmatiam collocatis. μIII. 2 4 in VI. 32, 15 cunctis, quae apud Orientem parabantur, L. Vitellium praefecit. V. 13, 4 civitati Cibyraticae apud Asiam, Aegiensi apud Achaiam subveniretur. VI. 11 9 apud Italiam. VI. 32 9 - XIII. 8 8 in XV. 12, 1 apud Syriam in in Syria. Jamjam transeamus ad illustrandum i eum usum, quo praepositio apud adjungitur . perSonarum nominibus, ubi in universum significat, aliquid in vicinitate personae esse aut fieri. Sic proprie legitur H III. 54 5 mirum apud ipsum de bello silentium es herrschte ei selisames Schweige liber denar in de Nahe einer Person. Hinc si de eo dicitur, qui alicui est adjunctus: H. II. I, 3 ut legation apud Caecinam ac Valentem fungeretur, minitantes rabant μ quae verba Ru- pertius aliique n0 recte explicavere ut legatus ad eos mitti vellet', qua notio sane cogitatione supplenda, Sed tamen verbis ipsi non expressa est recte jam Handius locum intellexit, quum cs Turs. I. p. 407 interpretatus sit ut legatus Caecinae adjunctus esse vellet. - Εο-dem modo apud variis significationibus cum personis conjungitur, tamen ita ut semper primaria illa vis locali cognoscatur Usurpatur enim γ' eo Sensu, ut Significet in alicujus domo se domicilio vel sim aliquid fieri aut esse. H. I. 13, 15. H. I. 14 9 cui apud Rubellium Plautum exercita cum is0ne amicitia G. e. in

i Paucos locos, quum saepe usus maXime vulgaris sit. Omisi; attamen disquisitionem ita institui, ut nonnullos semper adscriberem.