Vitarum Italorum doctrina excellentium qui saeculo 18. floruerunt decas 1. 6.. Auctore Angelo Fabronio

191쪽

que litterariae huic si pellectili ipsium praelacerat, aedificandaeque spectit e curatorem constituerat. Sic domus Marsilii, quasi ludus quidam , atque ossicina reconditiorum disciplinarum essecta est. Ille interim de condendo restituto cogitare caepit , qua in re principem consilii Eustachium habuit. Acta cum Senatu res est , cumque conditiones convenissent, Marsilitis omnia illa, quae apud se collegerat, publico in loco civium sitorum usiui, Patriaeque ornamento consecravit. Post hoc sex creati Magistri :in iis Eustachius, cui data est Astronomiae provincia . Quo factum ell, ut relicto Collegio , quo ab aedibus Marsilianis concesserat, in domum Instituti se contulerit. Tali modo condito Instituto id fuit anno duodecimo iupra miblesimum septingentesimum Eustachius auctor fuit Marsilio , daret operam , ut Inquietor Academia illi adiungeretur, quod facile a Senatu impetratum est. A quibus illa prosecta sit initiis , quosque per gradus ad eam in qua nunc est, altitudinem pervenerit, breviter explicabimus . Cum Eustachius in pueritia , ut initio docuimus , nobilis inter aequales ferretur a

192쪽

tur, omnesque incitaret studio suo, accidit , ut ex his multi ad eum venirent, quo in Philosophia exercerentur. Qhiod quisque vellet in medio penebatur, & in utramque partem dissi rebatur non ad copiam Rhetorum , sed ad Scho. Iasticorum morem , tenuiter stilicet & ieiune . Interim a quibusdam cogitatum est de dirige dis huiusmodi exercitationibus ad leges quas

dam, dandaque huic conventui Academiae fio ma . Itaque & leges conditae , & Princeps creatus , cujus annuum esset imperium ; assumptumque Insigne, quod erat terrae globus cum sole & inerrantibus stellis , atque anguis, qui caudam ore tenens ad significandam aetemitatem , illa omnia complexu suo coercebat. His autem inscripserant: ΜENs AGITAT ; quodque in haec verba , atque in illud ipsum Insigne maxime convenire videbatur , Inquietorum nomen sibi sumpserunt. Mansit Academia apud Man-stedium quatuor annis, ab anno scilicet ΜDCXC. ad annum MDCxCav. , mox ad Iacobum Sandrium doctum virum, medicum clarum mi gravit , locum quaerens opportuniorem commodioremque . Eo tempore Bononiae missiorumta

193쪽

caussa commorabatur Ioannes Baptisti Morgagnius , de quo supra mentionem fecimus, singulari ingenio adolescens, multisque iam tum praestans artibus, ac disciplinis, facile ut appareret , omnia consequi posse, simul ac velle cae-piiset. Hic, Manstedius , & Stancarius interimi conijlia erant enim inter se & amicitia, de omni voluntate, studiisque coniuncti) de novis condendis legibus , abolendaque veteri disputandi ratione , & quod nimis ieiuna esset , & quod iisdem de rebus semper quasi dictata decantaret , vel si aliquid novi quaereret , non selum

non reperiret, sed etiam quae ante fiterant detecta , prope iterum contegeret, sic ut disputam tes nihil commutarentur animo, & iidem abbrent , qui venerant. Sed cum viderent huic rei multos adversarios fore nam saepe ita variis imbuimur erroribus , ut vanitati veritas , & opi Dioni confirmatae ratio ipsa cedat) illius conficiendae tempus idoneum exspectandum putarant. Haec cum molirentur , Princeps Academiae creditur Morgagnius. Cum nihil igitur opportunius potuisset accidere , leges describuntur, Academ, corum animi pertentantur , laudantur prompti,

194쪽

confimantur dubii, incitantur segniores , dissidentesque oppugnantur. Hoc facto , convocat concilium Morgagnius . Conveniunt frequentes Academici. Ad unum omnes probant illius semientiam , quam gravi splendidaque oratione e plicavit. Sic trium virorum prudentia Acad mia Scholasticorum tyrannide. liberata est, reis lictoque inani studio certandi, totam se conis venit ad excolendas Mathematicas distiplinas, naturamque per eXperimenta investigandam , . Quo factum est , ut brevi tempore illustraretur. Cumque eo iam processisset , ut cum celebrio

ribus Italiae Academiis cenare posset, & discessit Morgagnii, &' mone Stancarii , alii1que

de caussis tanta rerum commutatio facta est, ut vix ulla amplius esse Academia videretur . Sed perc*mmode accidit , ut illa Instituto adiungeretur . Nam ex hoc tempore Academici examsere ad gloriae recuperandae cupiditatem ; ho

minesque ingeniosi industriique illud assecuti sunt, ut haec Iustituti Scintiliarum Academia hoc enim nomine nomen Inquietorum libuit comm

tare ) forentissima multum omnibus fere Itali sis gloria praestet . Porro laetissimus. cunctae C,

195쪽

vitati fuit dies, quo Instituti cum sita Acbdemia publice solemniterque Musis inauguratum est. Is fuit III. Idus Martias anni MDCCxiri Eodem die ceteros inter Μanfredius ea ipsia disseruit, quae postea pluribus persecutus est in suis ubemeridum libris , de nova eclipsium

praedicendorum ratione , posuitque exemplum in eclipsi, quae futura erat anno sequenti vI. norinas Maias. Post hoc in eos , qui aliquem hon ris gradum tenebant, quique huic solemni ina gurationi intererant, librum distribuit, quem ipse consecit de Schedis Mathematicis Stanearii, quemque inscripsit Senatoribus Instituti Praesessis. Optandum erat, ut quoniam huic lingui ri viro, qui in matura aetate ad summi Mathomatici de Philosephi laudem pervenerat, vita prius erepta esst, quam ei licuerit mandare ii, teris ingenii sui monumenta , aliquis curam susci peret illa colligendi, edendique . In quo quidem libentissime elaboravit Eustachius, tum ut publicae utilitati , Patriaeque gloriae, cum ut immo talitati hominis carissimi consuleret, cuius etiam vitam & mores in eodem illo libro de

196쪽

na in vulgus edidit, eaque summo Pontifici

dum sibi munus fuisse Pontifex humanissimis ver bis Lancisio significavit, eique, ut iustas debitacque gratias Mantadio ageret, negotium dedit. Plurimi enim ille liberalium artium studia , doctosque homines aestimabat. His vero libris nuhil potest esse utilius Astronomiae studiosis. Nam

Eustachius non sic fecit ut ceteri fere omnes huius generis scriptores, qui divinandi levitate huius facultatis terminarunt modum, cum nihil ille tam irrideret, quam praedictionem ex astris rerum humanarum , sed omnia complexus est , quae ad Astronomiam utcunque pertinerent , cuius principia, Omnesque supputationum modos primo in libro expositit. Hinc diligenter notati in iis reperiuntur Lunae transitus per meridia. num circulum , eiusque declinationes; traiectiones Planetarum , horumque appulses cum ad se invicem , tum ad Stellam quamcunque primuriam , Lunae cum Planetis coniunctiones, eclip. ses Satellitum Jovis, aliaque plurima cogniti ne dignissima. Fatetur idem , tot calculorum

confectionem infiniti fuisse laboris, quem tamen ei

197쪽

IDei aliqua ex parte levavit labor Sororum. Atque has rationes duxit ipse e tabulis Astron micis Ioannis Dominici Cassinii, quas longa observatione a se confectas , ac nunquam editas

libentissime Eustachii pollulationi concessit. Haec

volumina, quae annos decem continent, secutastini alia duo, quae ab anno MDCCXxv. ad minnum usque MDCCL. Ephemerides perducunt. In

his conficiendis praeter Sorores , alios quoque s eios laboris sibi sumpsit Eustachius , cum expet tus fuerit, plus se oneris iustulisse, quam pars

virilis ferre posset , praesertim occupata Opera , impeditoque animo . . Secutus est easdem tab Ias Cassinianas, correctione tamen quadam adinhibita , in Iove praesertini, ac Sammo, ac partim etiam in Mercurio poli observationes a d etissimis viris Maraldio, & Cassinio iuniore habitas, ac secum pro ea, quae sibi cum iis intercedebat, familiaritate communicatas. CI stat inter omnes , nihil ab aliis , nec Regiomomiano , nec Magino , neque Keplero exceptis , fuisse persectum, quod hi libri longe multumque non siiperent, qui simi editi, ne stientia a tantarum rerum iis, qui in Astronomia versiam Μ a tur,

198쪽

18otur, deesset; earum qile utilitas manaret quoque ad Claronologiam , Geographiam , artemque Nauticam. Neque praetereundum est, eos qui sunt apud Sinenses verbi Dei praecones, his

ipsis libris uti, ex quibus existimari de ingenio Eumpaeorum debeat, quos prae se illi popaei pene rudes atque agrestes putant. In Aracadica quoque ubemeride condenda , iubente coetu Pastorum , in quem iam ab anno MDCXCIIX. nomine Acidis Delpusiani cooptatus fuerat, multos annos ante elaboravit Manstedius, in quo tamen primae partes fuerunt magni nominis Ur nomi Francisci Blanchinii. . Interim Bononien-Ωs illum Romam miserunt cavisa contrOUe

uiae , quam ii cum Ferrariensibus , 'sicut suprasgnificavimus , habebant de Rheni aquis. Quotquot erant in Urbe doctrinae ac litterarum lat, de praestantes homines eos. potuit facile sibi

coniungere , quod celebre eius nomen erat; quodque brevi summa in ciustem consiletudine & fami- .liaritate suavitas cognita est . Sed praesertim com junctissime , iucundissimeque vivebat cum Imέlo Fontaninio , Nicolao Fortiguerra , Joanne Maria Lancisio, Francisco Blancirinio , Caese-

199쪽

stino Gallianio , Prospero Lambertinio , Philippo Montio, Joanne Baptista Lappio, & Mario

Crestimbento , quorum omnium pervulgatata . sunt nomina. Hoc quoque ad animi sui. dol elationem, fructumque ducebat esse permagnum , diligenter observare vetustatis aedificia , eorumque reliquias ; atque invisere locos ii, quibus memoria dignos viros acceperimus' esse Versatos. Quanquam id fere infinitum est ii hac Urbe . acunque enim ingredimur , i in ali quam. historiam vestigium ponimus. Paucis tum mensibus Romae fuit Eustachius . Eodem vero

ineunte anno MDCcxvII. remigrare S iiussus , hiennio fere com moratus est. Hoc tempore

Iepidam illam de vidua Ephesina. ex Petronio fabellam in Arcadum coetu dixit, quam tanta elegantia condivit, ut Bocaccium oscripsitte non puderet . Legi haec potest in secundo uolumine earum rerum , quae stat ab illustribus . Arcadibus seluta oratione scriptae , ut & in. libro carminum Italorum Manstedii , qui oniae est Editus an. MDCCLx. Cum in Patriam . rediiiset rediit quoque ad stia studia Astronomica ,-u quibus divelli iniquo serebat animo γ Frequens e

M a tiam

200쪽

tiam erat in Academia Institiui, de cuius gloria

amplificanda dies ac noctes cogitabat . Rel . tum legimus in eius commentariis , illum amno MDCCxIx. ad diem xvI. Kalen. Decembris .exposuisse varia Geographicarum tabularum , menda a se multis, eisque consentientibus ob servationibus comperta , atque correcta . Hac

quoque in re alii Academici se exercuerunt, eam secuti rationem investigandarum longit dinum i locorum , quam ille in Academia primum , mox in Ephemeridibus explicavit. Quo. rum exemplum utinam alii imitarentur , quo ieret ut tabulae Geographicae a vitiis plurimum abessent , quoniam iis carere omnino non possiunt . Idem triennio post de dimensio.

ne a se facta Gnomonis Petroniani 6 multis disseruit eaque de re postea commentariolum

consecit . Dudum enim suspicabatur, vel po- tius intelligebat, aliquid detrimenti ex diutum,tate 'temporis illum accepisse. Itaque omnia simmo studio ac diligentia scrutatus ac demensus, Varietates, mutationesque cognovit, einque sua adhibuit remedia . Eo qui secutus est autumno, qui suit annus MDccxxIII. id accidit , quod