Isacii Vossii Castigationes ad scriptum Georgii Hornii de aetate mundi

11쪽

pudentiae satisfiat, plures addam testes, ac primo quidem aequalem Apostolis, ac eorundem discipulum Clementem, cujus Epistola ad Corinthios etiamnum exstat, ac ab omnibus Christianis pro genuina & legitima agnoscitur. In illa itaque Epist la pleraque e Mosis pentateucho descripta loca

adeo probe cum ijs, quae etiamnum supersunt, exemplaribus conspirant, ut ne ovum quidem ovo sit similius. Clementem excipiunt Justinus Martyr, Theophilus Antiochenus, Irenaeus, Clemens Alexandrinus , qui & ipsi in omnibus conveniunt. Sequitur Origenes. Qui negant versionem των LXX, quam ille tetraptis & hexaptis suis inseruit, eandem suisse atque nunc sit, minime mihi sani videntur. Quotquot ex tetraptis aut hexaptis Origenianis supersunt fragmenta non abeunt omnino ab ijs exemplaribus, quibus nunc utimur. Primum gene-seos caput ex tetraptis Origenis affert Joannes Philoponus, ubi nulla cum vulgari hodierno codice occurrit varietas. Sed & ex innumeris ipsius Origenis locis clare colligitur, quam ipse vocat LXX. Interpretum versionem de libris Mosaicis loquor illam ipsam etiamnum superesse , adeoque nemine,qui quidem aliquo sit praeditus judicio, litem hic intendere debere. De alijs post Origenem patri-

12쪽

bus, qui Sacram Scripturam sunt interpretati, nihil adtinet dicere ; omnes squidem versionem LXX. Interpretum in scriptis suis ita representant, qualis illis in hodiernis comparet exemplaribus. Cum itaque sole clarius & manifestius sit, trans lationem de qua agimus, superesse etiamnum veram & integram, nisi quod temporum injuria & librariorum culpa leviora quaedam menda irrepserint, aeque ac in Graecis novi ac Hebraicis veteris Testamenti libris factum est; miror quid mentis fuerit cum alijs, tum praecipue Armachano, cum

in scripto quod seorsm de hac quaestione in lucem

dedit, ostendere conatus sit, versionem Graecam,

quae hodie exstat, confictam fuisse jam ante nativitatem Christi & statim post tempora Ptolemaei Philadelphi ac veram quidem translationem LXXInterpretum delituisse semper in bibliotheca Alexandrina, nec lectam, nec descriptam a quoquam, demum incendio fuisse consumptam ; succedaneam vero illam, qua hodie utimur, illico fuisse adprobatam, ac mox ab Apostolis eorumque discipulis admissam in Ecclesiam, usque ad haec tempora illibatam perseverasse. inamvis nihil tam falsum sit, quod non fidem apud aliquos inveniat, si gravis accesserit auctor , neminem tamen tam a prono

13쪽

prono ad labendum animo futurum arbitror, ut tam manifestam veritatem male fultae auctoritati

postponat, ac ex eo quod potuit seri squamquam 'si bene adtendamus, ne potuit quidem) id quod factum est, velit in dubium vocare. Rationes vero quas attulit quamobrem ita sensit, eodem omnes recidunt, nempe quia in scriptis Propheticis, Psalmis praecipue,alijsque monumentis sacris,tam longe a se invicem abeant libri. At vero cum ne ipse quidem Armachanus existimarit omnes veteris in- strumenti libros a Lxx Interpretibus translatos fuisse, frustra ex illis argumentu peihi. Ut sciamus perijsse horum interpretum labores, aut vera indicanda est translatio, aut ostendendum, illam, qua vulgo utimur esse fictitiam. Varijs aliquot lectionibus,nihil efficitur,cum certum sit, nullii antiquum librum,seu sacrum,seu profanum,post tot secula in- corruptu penitus ad manus nostras venisse. Quod

aute criminantur multa prave esse versa hac translatione, in eo omnimodo falluntur. Ex omnibus exemplis, quibus hoc efficere conantur, ne unum

quidem succedit. Quamvis hoc audacter dictum possit videri, expediam tamen felicissime, ut spero, ac simul docebo quam non parum verisimilis tantum, sed etiam impossibilis sit opinio, quam Umerius Armachanus, vir sane eruditissimus, in suo de

14쪽

Lxx Interpretibus syntagmate proposuit. Hec nunc. obiter praemittimus, privato scripto sigillatim de Graecis Interpretibus eorumq; auctoritate acturi ;ad praesens enim institutum sufficit de solis libris Mosis haec hactenus dixis se. Jam vero etiam si quis ita infeliciter fuerit animatus, ut contra tam claram veritatem audeat hiscere,& negare pergat superesse hodie veram translationem; saltem is calculum nostrum probet neces.se est,& fateatur,uti nos, ita etiam LXX Interpretes

aetatem mundi subduxisse. In ipse enim Lxx an-tographo, ut collegimus, ita olim quoq; expressos fuisse numeros, praeter illos, quos in dissertatione exhibui testes, addo nunc, Demetrium , Eupolemum, Alexandrum Polyhistorem & Philonem hi- storicum Judaeo Philone antiquiorem. Omnes hiante Christum floruere, nonnulli aequales,aut sere, Lxx Interpretibus. Omnes hi in annis do spatijs Patriarcharum conveniunt, ut videre est: ex fragmentis illorum,quae exstant apud Josephum, Clementem Alexandrinum,& Eusebium.Sed & in universa temporis mensura conspirant. Ab Adamo enimusque ad Alexandrum Magnum numerat aliquantum supra quinque annorum millia. Ecquid pluri

15쪽

pepo esse, quam homo , per me licet , ut pate. facta veritate cum Massorethis deliret. Sed profecto nimium diu accinctum te detineo. Quae ita- 'que sequuntur , ea in itinere legas, aut ubi paulo' fueris otiosior. Ne tamen in illis novum aut singulare aliquid exspectes. Imbellis adversarius forti mihi esse non permittit. Sua illi prodest infirmitas, qua sola ictus nostros eludit. Quia alijs destituitur armis, sestucas ac paleas triviales & scholasticum saltem in nos effundit pulverem. Utemur idcirco

leni flabello, usuri etiam flagro, si porro molestus esse pergat. Vale Vir Illustrissime,& rem patriae feliciter gere. Hagae xviij. Mah CI P. ID. LIX.

16쪽

CASTIGAT IONES

O IN

PRAEFATIONEM

Roponis hic argumenta quae faciunt pro utraque sententia; primo quidem illa quae nos ad confirmationem calculi nostri adtulimus, deinceps vero ea quae vulgarem Hebraici codicis supputationem

adstruere videntur. Ordo exigit ut tuam praemittamus opinionem priusquam nostram confirmemus. sic itaq; rationes tuas constringis quas mox latius explicas numeros iu Codicibus Hebraeu incorruptos aUeruΠt, verpionibus Syriaca Thaddaei Aposου, Chaldaicae On Hos, Latina Hieronymi , odicibus Euangelisarum antiquissimis , Seros Baselonio, Philone Iudaeo , ct annalibus ac vochis earundem gentium, sententiam suam confirmant. Examinemus singula, ac videamus ecquid hic sit, quo Matarethicam Chronologiam stabilire possis. Primum itaque locum tribuis versioni Syriacae , quam omnium antiquissimam & optimam vocas, ct cujus in Ecclesia Christi auctorita veneranda semper fuit. Nam quod antiquitatem spectat, prior ejus pars usque ad Prophetas transiria fuit jam circa annum mundi 3OO , nempe, ut mox subjicis, ab Hiramo Rege Tyri. Mira narras, cum ab Hiramo, illo Salomonis amico , libros Sacrae Scripturae Syriace versos existimas. Quid demum non credet, qui tales Syrorum &Iudaeorum credit sabellas. Unum nempe hoc nescivit Bochartus, qui tanto cum labore , ac tanto eruditiorum appalusu veteris linguae Phoenissae fragmenta collegit: is inquam nescivit extare etiamnum tam multos

17쪽

veteris Testamen ii libros, antiqua Phoenicum lingua ab .

Hiramo transtatos, e quibus tota corum lingua possit integrari. Cessent itaque tandem aliquando eruditorum lites de veteri . gua Cananaea seu Phoenicia , repertus est tandem homo qui hane possit controvcrsiam dirimere , ncmpe is jubet ut lingua qui olim Phoenices & Cananaei usi sunt, eadem fit atque illa, qua nunc utuntur Maronitae. Haec qui ad ruitiit , idem non disticulter adFittet puto, reliquam Sacrarum literarum partem , hoc est Prophetas dc Euangelia , transsatam esse ab Abgaro Rege & Thaddaeo Apostolo, quemadmodum tu ex usu ad Mesopotamao Mesopotami te aut Mesopotamio dicere debueras ostendere conaris.

Verum sit hoc sit . cur ergo non conveniunt vocabula Sy- Iiaca, quae in novo testamento occurrunt, cum iis quae vulgatae Syrorum versioni inseruntur 3 Hinc adparet, verum csse quod multi suspicantur, versionem Syriacam tam novi quam veteris T cstamenti , longe esse receptiorem atque vulgo arbitrantur, nec posse vel Abgarum vel Thaddaeum iobere auctorem. lam vero quod nonnulli adfirmant lacobum qui Concilio Nicaeno intersuit, ac S. Ephraim commentarios suos edidisse in 'ransarionem hodiernam Syriacam, in eo omnino sucum faciunt veritati. Ut hoc adstruant , utuntur quidem auctoritate Gregorii Nyssent, Theodoreti, Chrysostomi, Sozomeni, ac aliorum ι verum siquis illos consulat, nihil tale inveniet. Qui cordate do hoc argumento scripsstre , fatentur versiones istas Syriacas multis in locis esse admodum vitiosas, utpote quae concinnatae sitit ab hominibus qui ncc satis Graece nec Hebraice scirent. Antiquiora quidem hujus transsationis exemplaria cxpressa esse ex Graeco cainde liquet, quod illa exhibeant obeliscosoc asteriscos Origenis. Fab ita de Hiramo, Thaddaeo& Abgaro unanimiter exploditur, & sane ridicula est. Talibuta commentis qui creditis etiam credat Epistolae Abgari

ad christum,& Euanaelio Thaddaei

18쪽

Syro Interpreti succedunt paraphrases & versiones ClDI-daicae. De Paraphrasit lonathanis in Penteuchima , quam

recens dc quam nugatoria sit, monuimus in iis , quae ad cap. iv. annotavimus. Superest itaq; Onhelos,quem LXX in rer- pretibus vel aequalem vel superiorem facis. Tempus est ut te expergiscam. Scibo itaque utrumque esse salsiam , nec Oa-kelosum esse tam vetustum quam tu assirmas,nec illum auctorem esse paraphraseos Chaldaicae. Primum videamus quid nominis sit Onkelos. Nulli hoc melius expediant, quam ipsimet Iudaei. R. Azarias scribit; qui Sabylonιa sese icto Onhelos dicitur is Hierosolymstana vocasur Aquiti. Sed& per totum Thalmudum qui modo Aquila dicitur, is alibi Ancelos vel Onhelos appellatur. idem itaque nomen est Ακυλιις. lam vero Aquilam pros Elytum omnes faciunt similiter&iste, Rabinis vocatur an ludaei vel Simeonis vel Akibae hunc discipulum suisse scribunt. Idem de Aquila scribit Hieronymus ad cap. v I t l. Esaiae. Iam vero constat Aquilam seb Adriano floruissse: ipsum hoc complures e Rabbinis iaciunt , ac inter alios autor Iuchasin, qui ad Trojani & Adriani seculum aetatem Onhelosi resert. Nullum itaque dubium de nomine & aetate Onkeli vel Anceli vel Aquilae relinquitur. Ipse nunc judices an recte caculum intueris, quum Aquilam antiquiorem secisti LXX Interpretibus. Iam alterum , quod promisimus ostendamus, nempe paraphrasin illam Chaldaicam, quae hodie tanto apud Iudaeos x Iudaizantes est iri pretio, non esse vel Aquilae, vel ut ipsi dicunt Onhelosi. Primo quidem illud,nec vetum, nec verisimile, Aquilam natione Ponticum, quique sero admodum literas Hebrai eas didicit, simul quoque didicisse Chaldaicas, ac tantum in iis profecisse, ut paraphrasin scripserit. Sed & hoc quoque cilicaci simum est argumentum, unde Aquilam non esse auctorem Chaldaicae paraphrastos manifeste liquet, quod paraphrasis

19쪽

CASTI GATION Es IN PRAETATIONEM

sis haec longe recedat a versione Aquilae Graeca. Si quis

conserat vel priora Geneseos capita non modica statim oc- σcurret discrepantia. Verba Caini ad Abelem fratrem quae . l& in Hebraeo codice & in vel sione Aquilae desunt, exstant' in paraphrasi Chaldaica. Quandoquidem ergo Onkelos lidem est qui Aquila , iste vero Aquila non si auctor para- iphraseos Chaldaicae, superest ut paraphrasis haec incerti au- lctoris & temporis e sse dicatur. Uti autem non nimium re- lcens esse potest , utpote cujus meminerim complures Thal- lmudici scriptores,ijque satis antiqui; ita neque valde vetusta esse potest , cum nec Origenes, nec Hieronymus, nec ullus vel Graecus vel Barbarus qui quidem annis mille non siit recentior, ullam unquam huius paraphrastos mentionem se- cerit. Concludamus igitur Paraphrastas & Interpretes Cmnes Chaldeos non nisi sexto post Christum seculo, aut serius,

floruisse; Nec nos decipiant aut lud si autChristiani luda istae, qui ut aliquid haberent, quod omnium antiquissimae LXXInterpretum Versioni opponerent, splendida ista nominai Hierami & Abgari regum , Thaddaei Apostoli, Ionathanis. item & Aquilae sunt commenti. Solemnem hunc Rabbino- irum sui ne morem, non diffici ur autor libri luchasin , qui l. multis dCcet exemplis, usitatum esse genii suae, ut libros ijs ladscribant, qui longo ante vixerint tempore. lR rgumentum quod ex versione Hieronymi producis, id lnon facit ad rem, & omnino nullius est pretij. Quia in He- braicis codicibus Cainan iste deest , ideo ut multa alia , ita

quoque hunc in versione sua omisit Hieronymus. Tantum autem abest, ut negemus Hieronymi aetate Cainanem defuisse in exemplaribus Hebraicis, ut contra ad firmemus ne 'Origenis quidem seculo amplius in illis comparuisse. Graecae enim τω, LXX versioni obiliscum appinxerat Origenes ut ad cap. Iv. docuimus quia illa de Cainane verba dee-

20쪽

AD LECTOREM.

1ymi atate Hebraeos 'dices cum oriata es Chaldaica versio-a ne mannis plane coissentientes fuisse , id valde est facetum.

Ponis qualitatem ante quid ditatem , ut vulgo loquuntur. Tantum enim abest ut versiones illae, cum Hebraico codice convencrint, ikt Hie nymo Vivente ne exstiterint qui

dem.

Quartum argumentum petis ex codicibus Euangelistarum antiquissimum, in quibus nulliu adpares Caman. imo nus tantum toto orbe repertus est hactenus codex qui il-

tum non agnoscit. Sed agnoscunt illum mille codices de quidem illo Beetae antiquiores.Vide quae diximus ad cap. IV. Provocas dein ad Berosum Babylonium, quem dicis adornasse historium suam ex Chaldaica Moses versone. Imo Berosus mille annis antiquior c si paraphrasi Chaldaica. At tequam statueres, Berosum Paraphrasin Chaldaicam esse secutum, ostendere debueras Paraphrasin istam suisse. Cum vero etiam Beroso ignotum fuisse Cainanem adfirmas, plu- limum te tuus Armachanus sesellit. Si dixisset Berosus Abrahamum decimum est a Noachb, jam locum habuisset argumentatio iii haec: scd vero ille Abrahamum decima post

diluvium aetate collocat.

Sextum a pnd te argumentum facit Philo Iudaeus, cui ignoratum fuisse Cainanem ad firmas. Sed sane etiam hic mirum in modum fallelis. In toto Philone Iudaeo, qui ubique LXX Interpretes fideliter est secutus, nihil tale reperias. Sed hausisti hoc ex nugatore illo , cujus libellus de biblicis antiquitatibus, sub Philonis nomine saepius una cum delirijs Anni j Viterbiensiis in lucem prodijt. In illo Arphaxati filius dicitur suisse Sale, non Cainan. Sequuntur dein apud te Chaldaei: nam & hos quoque ad Masore thicum calculum confirmandum producis, idque auctaritate Armachani, qui . dicit Chaldaeos anno post diluvium II 3 non tantum fuisse, sed etiam jam vacasse astro