장음표시 사용
151쪽
Darunt ac Oeeuparunt: Nam cum Omnia sere Reipublicor munera obirent, & si quod gerendum esset bel*lum exercitihus praeessent, hi domi nudo atque inani Regum nomine Cont Cnti propter deSidiam Hi. Otio v1-
vel, in t unde eo progressa res est, Vt Chil derico Rege I 8 Regnum obtinente pipinus Magi ster Palati j, qui Restis nomine magna diuturnaque bella gesserat, Saxones de Vicerat, suamque in potestatem redegcrat,oblatam Regij nominis occupandi facultatem non repudiarit, exercitu presertim eoque victore S glorioso inimii ctus. Tanta aut em praesectorum potentia initium cui diximuS coepit tempore Clothari j secundi, circiter annum Christ1 3 8 8. id cst circiter annum 1 3 o. post Regnum Francogallic constitutum. Porro hic Pipinus in Regnum, deposito Chil derico, sublimatus est. De quo vide LectCr, hac in appe-dice Hunibaldi apud IO. Tritemium, praeter Marsit. PataVin. de Translatione Imperij cap. 6. Eodem anno inquit Tritemius Proceres totius Regni convenientes in unum, si per abrogatione Regis Chil derici inuti lis coeperunt habete concilium, placuit autem incommune omnibus, ut Rcgem Childericum nullam regnandi vel peritiam, Vel potestatem habentem deponerent, S Pipinum penes quem totius Regni siritima manebat authoritas, in Regem sublimarent. Sed Pipinus in hanc rem consentire noluit, nisi prius consilium Pontificis Lachariae inquiratur, causas allegans se moventes.
In magistri huius Palatij locum successisse videntur Comites stabuli, vulgo Connestabili. Comites vulgo
dicebantur omnes, qui amplissimos quosque honores in Regia obtinebant, di Rem p. pro parte administrabant. Erat autem Comes stabulli fere is qui apud Romanos Magjster Equitum dicebatur,id est, qui equitatui diraeerat, cui custodes equorum suberant, qui Vulgo Scarieri appellantur. Mareschalcus Germanis vocatur. hodie eandem obtinet dignitatem quam olim Praefecti Praetorio, seu ut diximus Magistii Palati j, Ssub eo hodie sunt quatuor Mareschalci, id est Magistri Equitum, ad quos introducuntur lites rei militatis. post hac erecti sunt tempore Hugonis Capeti licet non satis inter scriptoresue hac origine conveniatὶ qtios Pares Franciae Vocant. Ille enim remoto legitimo haerede cum Regnum occupasset, Proceres aliquot novo aliquo honore ac beneficio sibi de Vinciendos putavit, nam eiusmodi aliquid ab eo iactum esse omnes
Horum Parium conlii tuendorum causa duplex fuisse videtur . Primum ut Regni inaugurationi, atque ut tum loquebantur, investiturae praeessent, hoc C si, ut Regem imperij sui insignibus, atque insulis solemniter in Principum atque Opi imatum conventu exornarent. Deinde ut si quis e Potentium & Principum Francienumero fraudis capitalis reuS fieret, iudiciuna illud exercerent, nam cum antiquitus iudicia illa in publico getis Consilio exercerentur, Ut dictum est, arque is mos maiorum paulatim Capevingiorum instituto ad luridiciale Partamenium traduci coepisset, neque Principes Regni facile illi Partamento 1uas sortunas committendas putarent, Regibus illIS ad suas rationes commodissimum fore visum est, praeter illius Partamenti curiam suum hunc Parium consensum instituere , quae Parium Curia Vocitata est, quorum tamen ordo ac numerus aliquandiu varius fuit, neque enim duodecim viri semper fuerunt, Vt nonnulli eXistimant, 1ed interdam plures, interdum pauciores erant, prout Regi, a quo in sum mi honoris ac beneficii loco Magistratus
ille deferebatur, commodum Videbatur, idque varijs exemplis probari posset, sicut & Parium dignitas sqpe variis Principibus attributa est, & ad illorum iudicia nonnulli insuper alii & Franciae Proceribus, & Satrapis, Episcopis, adhiberi soliti sunt. Postremo in illorum numero cliam Reges ac Principes cxleri fuerunt. Porro etsi hac Parium institutione, & quod Hugo ille Capetus ad conciliandos sibi retinendosque svr diximus) Procerum animos, dignitates quae temporariae erant, puta Regni Ducatu S, & COmitatus, perpetuas
fecit, haud parum publici de quo diximus) Concilij authoritatem, licet cum eiusdem Concilij consensu,
astute imminuerit, caetera tamen cuncta adhuc ab eodem pro more pendebant Concilio, adeo ut etiam Budaeus,& Caiolus MOlj neus tradant rei nummariae jus, hoc est pMestatis n umorum vel augendae, Vel minuen-dς semper penes populum Francorum fuisse. Memorabile est illud bellum quod propter publicum bona Proceres Regni alliduis plebis querimoni j s&expostulationibus incitari adversus LOdovicum undecimum Regem decreverant. Quin nec illud omittendum, sub eodem Lodovico Consilium publicum apud Tur nes ad Calend. Aprilis Anno I 6 7. coactum fuisse, in quo placuit ut certi probatique viri, 3 6. scilicet Curat ores Reipub. ex singulis Ordinibus deligerentur, qui Rempub. constituerent & j uri ac iustitiae provideret. duodeni scilicet ex Clero qui unum ordinem iam obtinebant i totidem ex Equitibus, dc totidem iuris ac iustitiae periti ex populo, fidemque Rex Regali dicto promissoque dedit ratum se habiturum quicquid illi 3 5.
Atque haec quidem in genere ad Capevingiorum usque tempora totius Reip. gubernandae, Regnive administrandi ratio fuit. Eaque recensuimus Oiliciariorum Regni munera, quibus qui praesunt vel funguntur proprie Regni seu Coronae administratores, Ossiciales vel Sapientes dicuntur, quales sunt cum primis illi quos publicum Concilium constituere diximus. Item Pares Franciae, deinde Connestabitus, Ammiralius. Cancellarius, quaestor generalis Franciae, & c. Alii etiam omni tempore fuerunt Consiliarii ac ossiciarii Regii, qUt privata ipsorum negotia curabant, Regique famulabantur aut ministrabant quales sunt Camerarii realii Ministri & Ossiciales Aulae Regiae. Praeter haec publica munera instituta sunt successu temporis alia atque alia Partamenta iuridica, qua in resciendum ad ha c fere Capevingiorum tempora, & simplicem facilemque ius reddendi rationem, rarasque Gmnino lites suisie, quod vel hinc licet cognoscere, quod Rex Lodovicus cognomento Dives, qui regna Vit circiter annum Ia 3 o. ut ex Ionuillio, qui eius vitam descripsit, constat ipse vel controversias discepta bat, Vel disceptandi negotium nonullis e suo comitatu madabat. Quod idem de Carolo Magno proditu cit, qui vel du calciaretur,vel amiciretur, lites dirimebat. Hui' lex talis in capitulari extar. Hoc - si nostri mim facio
mitibus O populo quodnos is o mni siμ-- ω diem ad causas audi dissedere volumw. crescote delac Prauit xς
152쪽
Est aliud in hoc Regno constitutum Consilium quod Magnum vocatur,quod eae veris Principibus ac onem puas Aulae & Regni consistit, quod tempore Caroli Septimi & Octavi,nor nisi circa nino tu, R Tac ipsius Rei p. incolumitatem Occupari solebat, sed & hoc ipsum adeo multitudine causi rum ac lutum 1hccestu temporis Obrimim fmt, Vt CaroluS Octavus Urdinarium ex eo Consilium, I . Consiliariorum fecerit. Qua s deinde Lodovicu S duodecimus ad viginti adauxit, addito Cancellario Consilii Praeside adeo Vt sub I raucis co & ipsa Cancellarii dignatas in Praesidatum erecta fuerit, atque deinceps solum vacarent cognitioni
Pr ter ordinaria iam dicta septem Iuridica Partamenta, ut familiari utamur vocabulo, & Magnum Con- filium habet Rex privatim adhuc Consilium, quCd perpetuum S Ordinarium est, Regemque fere comitatur, & circa negotia Regni pracipue Occupari soler, quanquam & id hodie in Ordinarium quasi Consi in conversum sit, quando scilicet causis civitatum & Partamentorum sere vacat, & plerumque etiam aliorum privatorum non ita magni momenti causis, adeo ut hi viri spectabilas & illustres alijs Occupati negotiorum publicorum & Statum Regni concernentium, cognitionem & curam propemodum Omnem amiserint totaque Regni adm1nistratio & cura Regis arbitrio & paucorum decretorum electoruiri iudicio commissa esse hodie videatur, quod Secretum Co milium nuncupatur, in quo cuneis fiuiat deliberationes summam rem oncernentes, & super quibus delaberatum a Privato & Finantiant m CCnsilio fuit, si eiusmodi modo negotia fuer1nt, quae Regis peculiarem cognitὶCnem requirant. In hCc cuncta beneficia literae & mandata Regia sjgnantur, aliorum Principum, LVgatorum, PraesuIUm, & Capitaniorum literae reserantur eorumoueresponsa concipiuntur,&SecretarijS Statuum committuntur. Est ergo S aliud Consilium quCd Vulgo Finantiarum vocant, quod universi Regii ac Renni Thesauri cur
rina sisti , ct ii adiuncti quCque sunt intcndcntes, ut V ant, Secretatij Finantiarum, item Quaestores aerarij
V VM ad coeIestem rationem universiam Geographiam reducere suerit institutum ut iu- Ua'. Utrum symmetria, qualis in Sphaerica terrae figura existit, etiam in plano quam pro- xime servaretur, debita graduum longitudinis ad meridiani sive latitudinis gradus propor-ilio con tituenda fuit. Cum ergo paucos latitudinis gradus contineret proposita tabula,ad mediintere parallelu tabulae ea proportione redegi, sic ut quae illius paralleli ratioest ad me ri anu, ea etia emet gradu si longitudinis in eode parallelo ad gradus meridiani sive latio. . -.e hiudinis proportIO. Ac tu merid ani omneS inter se paralleli existiit. Cu vero plures erkt la lividi ius grad quia multa 1 n sumo imoq; parallelis fit proportionis ad meridianti differetia,ne nim si ivero recederet,locorutymmetri duos delegi parallelos aequaliter fere a medio & extremis distates ad o irationes,meridianos graduu logitudinis designatores eostitui,qui tu 116 paralleli fiat, sed pro stipioru paralis , Jotu inter se distatia maiore Vel minore,pl'mia've ad se mutuo di ad medium tabulς meridianu inclinantur.
153쪽
quo antem modo ea meridian Oxum designatio sit invenienda, in Geographico Ptolemaei opere ostendi. Gradu s porro latitudinis ac longitudinis in latcribus tabularum delignatos invenies, & quidem pro i xi. ma parte latitudini S in viroque labulae latere, longitudinis vero in sit nam Oatque imo, quando videlicet usi. lato G c graphis more Septentrione in stiperiore parte collocare licet . Quod si regio descii benda magis inter meridiem et Boream extendatur, quam inter Orientem & Occidcntem, tum sere Occidentem sui tu locauimus. Vtut fiat, Orientale occidentaleque latus semper tibi latitudinis, reliqua duo longitudinis gradus repraesentabunt. Suntq; singuli gradus in 6 o. partes, quas minuta VCcant diuisi, aliquando in singula, cu magnitudo id patitur, alias in bina, quina, aut etiam dena. Hoc fundamento posito optimas quasque descriptiones in delineandis regionibus sequutus stina, qua in re non parum subsidii milai attulit insignis Chorometer & solertissimus Regis H p. Ccographus Christianus Sgrothcnius, qui multas regiones perlustravit, S prae caeteris amplius exactiusq; descripsit. Tum eiusde quoque Maiestatis G cographiis diligentissimus Abrahamus Ortelius, ipse candor & humanitas, qui quid vispiam tabularum nactus fuit, mihi communicavit liberaliter, iam etsi in codem mecum esset instituto. Qui praeterea aliquid attulerunt au illi, eos suiS locis commemorabo, quo iustum sui beneficii cncomtuni apud studiosos consequantur, nec ego ingratus reperiar . Omnia autem quae ab aliis C blata simulque quae ipse cO-quirerc potui diligentissime inter se contu)i, quo quam fieri pCsset, emendatissimas descriptiones exhibe oaem. Vnum tamen interim, qUOd maxime in Votis erat mi hi defuit, nimirum Principatuum & Nobiliuma ocorum exactior enumeratio ac designatio, qUae in aditas tabulis quam maxime desiderantur. Proinde huic defectui nostro veniam dabis Lector , S ad celebrandum nCbilitatis ordinem politicum suppetias ferre dignaberis, loca huiusmCdi sitiamque ac non ina, qualitatem que eorum indicando, tuo ad nCmini decus erit. Orbiculi exigui locorum quorumlibet venim situm indicant,ati .e hinc corum distantia sumenda est. Cauerum his subinde signa ad harent quibus internoscantur loca. Simplices pagi solis orbiculis, ubi ornatui Iocus deest contenti sunt, castra quotieS nota Occurrunt ex lante unco notamus hoc modo cy, coenobia cruce sic ὁ , oppida turres ut minimum duas habent, pagi nobiles unam. Haec observavimus quatenus nCbis fuerunt nota. Facilia pocio factu signa ad has distinctiones sumpsimus, quo quilibet omissa facile supplete
Si quis longitudinem ac latitudinem loci alicuius explorare velit, ubi meridiani paralleli sunt id essiciet distantiam eius a latere tabulae circino sumendo, circinumque sic cxpansum ad aliud latus applicando. Si distantiarn ab Orientali latere sumpsisti, circinus ex eodem latere in Septentrionali latere gradum dc minutum longitudinis ostendet. Sin a Boreo latere distantiam habes, ex eodem in Orientali latere latitudinem designabit. Cum vero meridiani non fuerint paralleli eodem quidem modo loci latitudo reperietur, at in uniuersalibus tabulis ubi paralleli sunt circulares, distantia loci a proximo parallelo sumpta idem in latere Orientali Ostendet. Longitudo autem quaerenda erit filo aut regula loco superimposita versaque, donec in Boreo Australique latere idem utrinque eiusdem gradus minutum designetur, quodcunque tum illud erit, loci assumpti longitudo existet. Miliaria in diversis regionibus multum subinde differunt, si ergo lubeat ea ad invicem comparare, eadem circino ad gradus meridiani refer, & quot in uno gradu ' comprehendantur revoluto circino explora, videbis quot Vnius, quot item alterius regionis miliaria gradum unum emetiantur, Sic Germanica communia miliaria i quae 13 sunt in uno gradu quadrupla in xenies Italicis communibus, &subdupla fere quibusdam Suevicis ac oestselicis. . Nonnumquam occurret simplex linea orbulo annexa, sic D , ω, ea nomen ad locum pertinens indicat, ideo addita, ne in locorum pressura, quod cuique nomen debeatur ambiguum fiat.
Galliae universalis. Q. TurieligoV .
Loiharingiae pars Septentrionalis.
Lotharingiae pars Meridionalis.
Artesia. N. Burgundia Ducatus. C.
Burgundia Comitatus. Namurcum.
154쪽
a M Errarum, Mormaiorem Gam partem commisendit Frioru Regi cuius Metroposis Lutetia Parisiorum est,paret Huius ri
Thoo e. Artesia & Flandria olim Ab Corona Francia eranti nunc ad Regis Hypan.Htionesper inem s Dux Burgundiae, i Dux Normaniae.' Duae Guienne es Seculares uitaniae. tres Franciae ra. ab ὶ Comes Fiandriae. one Ca uine i Comes Campaniae.
rouersia, pote natem Remensis.
tus cum Ugorum Hientelaribus comi Orib. PS. tanqua perpetum patrimonium et hare ita , Auernia cui tima L
Borbon crisiubesZ Comes Aorest arisiensis, cuius 8Ο,perpeStatus Ciuilis:Septem Ioanne Aviano, o diuiditur in .. urias uni siummi matus per TholosanuS. . Gallia, quos vulgo: Par , ROiliomagensis, Eoam. lamenta vocant, a quici Diuionensis, Don. bus appellare non licet. l Burdigalensis.l Aquensis, A in Prouincias Grationopolitanus, Grenobo. Academiae in Regno Galli unt hae: Paris,PθkBers,Bourges, GUGDMea-, Nantes, Don. leam, Mompellierimbres, Grambo, nonve, Mims, Anmera, Camquae Cadomensis dicitur, Nimes,Romam. Status EcclesiIasicus. schiepiseopatus duodecim, quorum Suspretaneos inparticularibus tabulis notabo M. Vimensis Primas. Reims, Remensis. Eordea . Megalensi. Toura, Tmonenss. sis, A ensis inprouincia. Narborae, Narbmensis. sux, Auxit anus. Eoan, Rotomagems Vi- , Viennensis. Thol sic, Thoosan/ . Murges, Biturice P. Sem,Senensiis. 'Ducatus Comitatus ibicsupra nominati, Paparte aerendisint, indexpoatabulam sequens induabi que inhumi sem Oollegi, mi salte claristra quaeq; oca mox immisiE int, quanis qua inparticularibus sunt tabula, compγὸ hedere immes operis esset, nec admodum necessarium. Medius labia lae Meridianus est a 3. reliqui ad eum inclinantur iuxta rationes 4 . & 9.Parallelorum.
155쪽
156쪽
Re o. 'υ 'ISP ΑΝΙΑΜ eiusque prςcipuas provincias perlustravi pyrenaeos transgresso Gallia se offert.Hanc, Π mo qua potero fide percurram. Partem Europae quar hoc tempore Hamia, dictam olim multi memC o MedericD. A A riae produnt Γαλατί sis Γάλα Lac Latinis sonante, quod lacteos, id est albi coloris homines producar: Montibus hoc enim addunt) nimium solis ardorem inde excludentibus. Diodorus nomen natum scri hit ab Galata Heiculis filia . Alii alia tradunt . Cestogalatiam Ptolemaeus nominat lib. 1 1. ceterique Graeci. Atirαλατία Gallia putatur formata ; quam ramen vocem ali3 aliunde derivant. H talia non tanti, ut Lectore multis morentur. Certe Galliae appellatio Latinis Scriptoribus fuit latisIima, ut ex sequentibus plenius discemus. Hebra is T anphat vocari scribunt Postellus & Arias Montanus. Arancia nuncupatur hodie ab Fra, cis, Germanie ad Rhenum Populis; qui Vi Regionem hanc dc armata manu occuparunt; Vulgo ne Eo au ede nance. GallOS Graeci Celtas universura & Galatin Vocarunt. lj dcm Gomeratae, teste Iosepho, olim dicti fue-Situs. runt. Atque haec breviter de nomine. Sequitur stitus di quantitas. Eam explicabo in finibus, Longitudine, Latitudine, Circuitaque. Quod ad sines Regni quod Danciae nunc dicitur, ad Septemtrionem, qua quidem Germaniam Inferiorem respicit, Limes statui 1blet in ducta ab Caletibus in Argentoratensium usque agros linea; quae ab sinistra relinquit Artesios, Hannonios, Leuceburgenses S alios;ad dextram Picardos & L ha-ringos. qua vero Angliae jacet obversa, Vastus aestuosusque Oceanus Britannicus, Ad Occidentem idem eam pulsat, ingenti facto in Aquitaniam Sinti, Oceanus. Ad Meridiem, qua quidem Hispaniae adhaeret Purenaeos habet montes; qua vero apertior, liberiorque &sui quasi iuris sit, placidiore nempe mediterraneo ter . minatur Mari, 'uod ab Usa Gallicum. Ad ortum denique Alpibus separatur ab italis, Iura ab Helvetiis Rhetano ab Germanis. Galliae Vel Franciae nam Voces has ἁδύαφορως usurpabo) Longitudo ab occasu recta in Ortum, milliarium Gallicorum est paulo amplius CCC.; vel ab Cauro in Vulturnum stupra trecentorum &triginta. Latitudo milliar1um rere C C XX C V. Circaitus supra mille viginti milliarium. Ea igitur est Quantitas; sequitur iam nunc Qualitas: cuius causa plurimum Clima. Subiacet parti quidem Quinti, totis autem , hi , es QP QqWς Cit - Φbu , P-rti quos Q UctaVi inter gradus latitud. XL 1.&L1 1 : L gitudinis autem X X & X X X v I I I. Et licet Vm et sim Uentis Obnoxia sit plurimum Septemtrionalibus, propter aeris tam Esahibtitatem & temperiem Optimis Europae Regionibus adcensenda. Constitutione felicissimam facit Clamilian . saluberis a dicit Caesar lib. III . bell. Civ. semlissima hominia Genitricem lib. 11 de Beli. Gai Strabo orce IxrverniS , S al H. Ager magnam partem est planus: amoenos hic, ibi habens colles,interque eos valles Ah sis, this. JHς indissim tua cumba tum illosi Uccunditate admirabiles. Arva bene culta Triticum aliasque seselestii xuile magna producunt. Multum fert Gallia si umenti, teste Strabone, mi iij, glandis. Nihil in ea Ociosum, , p- Udς , ux il obstant- Vino abundat, eoque Optimo, idque partim suis Britannis, Normanis, . ardis, paltim confinalibus Germanis, Belgis, Anglis, alijsque quibus uuarum maturitatem negare solet Acris frigiditas, subvehunt. Auri quoque & Algenti apud Gallos fuisse metalla, testatur praeter Strabonem etiam Athenaeus; ea nunc creduntur exhausta. Ager,qui aliunde non occupatus omnis generiS nutrit arme ta; quae faciun x t CamiS Lactas, Butyri, Calei, Lanae, rerum e aliarum abundet copia. Franci Cmnes Gal-1 γ, ἡ,m I lias pacifice obtinuerunt sub Rege Hlodo 'eo, qui primus omnium totius Galliae Monarcha est factus, prui ,.M. Inusque Christ1 nomen professus, ea, quibus in hodiernum usque diem Francorum Reges utuntur Trium Liliorum Insignia, coelitus, Ut voluot, accepta usurpavit. Regnasse post eum scribuntur successione nunc di-1ecta, nunc collateres1, Childericus, Hlotatius I, Cherebertus, Childericus I I, Hlotarius I 1 Da bertus Magnus, HlodOVeus II, Hlotarius I , Chil deficus x , Theodoricus I, Hlodovetis II I, Childebertusos iii l. . Π δ ὲ δ H O RURβ J V, ChilpQHςu Theodoricus 1 I, Chilpericus 11. Hic anno Regni x K .- hristi Vero ID C C L I, auctoritate & iussu Lachariae Pontificis, cui Pipinus vituperabilem di probrosam R 2 vitam , transmisso libello, depinxerat, Regni jure privatus ad Monachatum est coactus. In locum eius factus est accusator ipsius Papinus Caroli Martelli F. Pi pini N. Brevis cognomine, ex Praesecto & Maiore Do R Vxὲς in antur CaroluSMagnUS, LudOViuias Pius, Carolus Calvulis, Ludovicus 1 1 1
Oiliarius v, & Ludovicus V, Ultimus ex Caroli Magni posteritate: quo veneno necato, habenae Regni tias sun d Hugonς C pei na, primuna Gallum, Comitem Parisiensem, Ducemque Francorum & surgundiae titulo- tenus. Capeto successerunt Robertus Pius, Henricus I, Philippus I, Ludovicus v I Crassius
Dppus III Philippus I V Pulcher, Ludovicus XHutinus, Philippus V longus, Carolus I v Pulcher cui sine prolemasciuaMefuncto suffectus est Philippus v I Valesius, Caroli Vales rum Contitis 1 filius Sequia
. . I Q alesius, A IanclicUS I I, CarClus I X, I cmicuS rertius; cui Iacobitae Monachi manu Obtruncato S CCst ri e PQ Si Borbonius, Antonii Borboni, Ducis Vindocinensis F. Rex Navarrae Galliarum Rex Christianissimus. Sunt autem Galli alacres & ad arma proni de Quorum bel
quatiavi, am, Lugdunensem, qus eadem est cum Caesaris Celtica, 'Eo iam o Narbone Desinia
157쪽
lesini Verunt eain Pyrentas Montibus, Rheno, Oceano & Alpium iugis: quum hodie quicquid a Caleto
, HUiHςxnditu spe at, non Galliae sed Germania adcenseatur : & Rheni utramque tipam Germani late sibi '
H II eta l. rves piaecipuae lunt Lutetia Parisitorum , ilia, Narbona, Lux binum, Piectavium, βψ Heaia,N-- Lacin magus, Ni cmagus. Aurelia, Rothomagum, Rufesiae, aliaeque plurimae,de quibus in particularibus descriptionibus fusiuS. Lacubus non caret Gallia. Inter eos principi S loci qui latinis Lemanis: plerisque Galliae Lacus habitus. equo cuna pecti liarem in hoc Volumine Iabulam habeat, plura hic non addam, eo Lectorem remitten S. Qirmita a pido Arverniae Besso miliaris parte Mons est, inque eo Lacus late se extendens: tam altus, Ut fu-clo existimetur carere. Nulla in eum, quod quidem intuentium oculis parere potest, influit aqua. Si quisqUla m eum proiiciat, Tonitrua dicitur mox auditurus, Fulge ira visurus, Pluviam & Grandinem habiturus..Haud procul inde Crypta est, cuius Os rotundum, Vu o Creux H 5 ulcis: & Abyssius,cuius profunditas eXplorari nequit: & huic si quis injecto lapide aurem admo eat, Murmur percepturus auribus perhibetur ingens α mirabilem strepitum, Tonitruo ex remotioribus venienti locis non absonum. Aestivis mensibus et ii nihil muciatur, Strepitus tamen in Ca, i a cibus intelligitur. Putantur inesse Venti, inter se quasi belligerantes. Abitatam vel Amitata, cui ab aVito nomen, Lacus in Arvernia apud Claro montem tam graph ca est apud Sidonium liti I 1 Epist. I 1 reique conveniens descriptio, ut hodie primum delineara videatur, qua dexter, qua laevus De Rubreso Lacu legendus Pomponius Meta. lib. I 1 cap. quo Gallia Narbonensis depingitur: Plinius Rurensem nominat. Si Iaboni est&Stephano. Laetat u rctiam Gallia Fluminibus, qua: magna,
quae parva, innumeris. Nominat simul Fluuios non paucos Au sonius Fidullio iii, ubi de Mosella. Non tibi se Liger anteferet, non on 8r ιμ', Et pau l lo post, Matrona non, Galtas, fel que intersita Ane Te Drana te sparsis inarta Druentia ripis
Santonico restum non ipse Carant onmaectu, Z--, σ auriferum pos ponet lia Tu=nem: L anumque mens per saxa rotantia late In mare purpureum, Dominae tamen ante Moseri Numine adorato, Tarbe im ibit Aturnis.
simque colant vij , duplicemqueper urbem
ut meat, ct dextra Rodanus dat nomina ripae: Te Stagno ego caeruleis, magnumque AmmAmnibus aequoreae te commendabo Garumnae.
Primu aute inter fluuios agnae ducM Sequana, Ligeris, G ὶ a, Fodanus. Sequana Lai.,Σηκουάνα Pt., κουαν, Str. Σηκοανος Steph. Siban, Benjami no, Syne Vul. Oritur in Bu gudia: Duc., in Alseti Regione paulo a pli' leucaver1' Scptentrione a Burgo,qui S Sequano Sacer; duc byravi la S, DOS inter Pagi iacent dissis et Pernere. Lustratis sectisque cum alijs, tum Lutetia Parisiorum, cui nobilissimam facit Insulam, Rotomagoque, Mare Britannicum vel Normannicum ostio satis lato irrumpit. AE ituarium ibi statis est nauigantibus periculosum, ideoque provide magnaque solicitudine adeundum . Normannis vulgo vocatur La Bare. Sequana enim Mare ingressus repente contra fluviorum ce erCrum na UTam refluit, horrendo sonitu ascendens ad hastae Iongioris altitudinem. In expectata solent hic negligentibus & in caric sis oriri discrimina. Currens Sequana fluvios suscipit varios, in quis nobiliores celeris, An i quis etiam noti atrona vulgo Marne; EM,ODevel si vulgo, Avona, vulgo 'ne, Aisi e , elisne. Ligerim secundo loco nominaui, ab C sare ali jsque nobilitatum: λίγο ρος vel ut in alijs Codicibus melius, λιγρις & λ Strab. tib i V & Ptol. HodieLoire & Leire.
Caput ejus in Pago Uelauno: Locus vulgo La Font de Leire . Ampl1or est reliquis, ut merito Pater Galgiae TD miorum audiat: aquae Limpidissimae. Facto inter Varios Populos Celtas ab Aquitanis olim ex Strabonis notatione dividebat) procursu, exonerat se in Oceanum Occidentale, inter Nannetes & Pictones ostio quatuor fere Leucas amplo, Pulvillis aliquot insesto: interius ad duas cum semileucas Rupes sint, quibas a Porcis cognomen. Ingentes & Navigiorum patientes eXcipit Fluvios non paucos, Elauer, vulgo rugier; Carim, nunc Cher; Vennam hodie Vienne, Vianee Vignane; Meduanam, hodie ita Drynsiet alios. Garumna sequitur, ae sari Gallos ab Aquitanis disiungens : Strab. lib. l Γαρωνας 3 Ptol. Γαρυνα ue Garonm Frontino : quod nomcn integrum hodieque retinet a capite ad Bla 'iam Castrum, ubi lingua Romana incipit. Nam inde Getarentae & Giunde dicitur. Geminam etiam Vocat Gulielmus Brito in stia Philippeide. Oritur ex Pyrenaeis,haud
procul opido, quod vulgo Cadalup Hic hodie perlustratis cum alijs, tum Tolosa et Burdigala, Mari se miscet
s. quitanico, duarum fere Leucarum Oscio quod intrantibus occurrunt Scopuli, quibus ab Asellis cognome. Septemtrionalior Nautis Belgis Morder sel, Australior, Suder-Fse Pharum vel praealtam sustinens Turr1m quae vulgo Lar in Cordan. Excipit na Vi l OS Flu ViOS Tarnim, Lo Tam vulgo; Gallice LeTar: Egenium Vasco nibus hodie Cres; Otium Arvernatibus &mtaniS Cadurcis Oolis, Vel cum articulo UOM, I Ooθ; Di anuini , hi offae La Dordogne,&ahimi Dordonne, et ad IOS. Vltimum Eodam dedi locum Fluvius hic Scriptoribus onibus
S Gliscis quibus , οδανὸς, & Latinis notissimus. In uniuersum Gallis nuncupatur Le Rosee: sed indigenis LoEos: Eridanum nominant Oppianus in Halleuticis Lib. I V S philostratus in Vitis Sophistarum . Plinius ab Roda Rodiorum in illo tractu Colonia nomen impositum scribis. Oritur haud procul Danubii, Reni, Arolae Ticini aliorumque fontibus, prope montem, qui vulgo Briga. Lacum Lemannu apud Pagum Novam-Ui1 Iam mille ingressius, seruato fere colore permeat, &ad Gene 'ensium opidum egressus, rapido. cursu pergens in mare Mediterraneam erumpi scptem Ostijs,Vt scribit Apollonius in Argonauticis; quinque ut D1- Odorus & alij, tribus ut Artemidorus apud Strabonem, Plinius re Ammianus; duobus ut Polybius eode Stra- :hone teste & Ptolemaeus; pluribus, Ut prudenter sibique, ne medaci j a gui posset, cavens Livius: hodie quin que & plura numerant nominantque Adcolae, Gras i eas as dorgon, Gras Polet, Gras Grant, Gras d Enfer, Gras de Paeon, quorum postremum, quod versus M a malim sit, Massaleoticum appellat Plinius, Missi Portium Polybius, qui hoc Primum Vocat, quod ad G Marcellino & Antonino; a quo ceteris etiam Ostijs Gradus nome inditum. Excipi t Rodanus Arvam, Araram hodie Saone vel Sone; Isaram hodie sere; Drsmam, qui hodie Dromis est vel Drosine, Druentiam, hodie Durame. Sed haec de fluminibus in presentia sussiciant. Oceanus gintannisus a Septemtrione, qua Aia gliae, opponitur eam pulsat, Vt et ab occasu, uti supra diximus. A Mei idie Mis N Medi erraneum. Cum ad hoc, tum ad illum sinus Gallijs siunt insignes. Ad Oceanum est cumprimis iIle.
158쪽
Qui vitanicus Aethico & alijs. Turbellicus Ancon eleganti sti me apud Lucanum vocatur. SinuS etiam ad rerem Mare su ni non ignobiles, in quorum intim, recessibus locata videmus, Opida, Diepam, ConitantIam, Oc alla. Ad mare Moditerraneum Gallacus γαλατικο'ς Sinus est duplex, Maior se Minor. Maior ea MediteIranei pars
appellatur, ubi se in illud effundit . Angultu Gallicus M. Porcio Catoni. Gallicus dinus κατ εξ χην Liuio, Iu stino S aliis. Minor apud Strabo. scribitur ad Promontorium Montis Pyrenaei, quod Opis D um dicitur. Hic Salsiss vocatur Messae.Gamblaritanum etiam sinum ponit ad Galliam Narbonensem Antoninus. Portus, ut hodie, de quibus plene Lucas Aurigarius Charta V & quatuor sequentibus, sic olim habuit Gallia celeberrimos Princi pem obtinent locum Stauocanus, Vindana, Briuales dc ali 1 q uidam Veieribus nominati. Qtii diali ocanus Ptolemaeo,alijs.y. Paulis Don in Ba itannia existimatur, Rosoualij quibus Vt subscribam,facitiquod posterior priore multo siit fidior & con odic r quamuis enim Opposita habeat Insulam, cui cognomen vulgo Deras, facilem tamen dclutum septemque altum hodie Vinas, Utrimque praebet Nauibus ingressum. Priori, minax obiacet Taurus Insula est, Vulgo Le Taureat 9 qui circumpositas habet rupes innumeras & latentes & imminentes; a quibus mygnum Nautis male prouidis creari solet periculum. Haud procul inde in eadem Britatannia versus Meridiem post flexum Promontorij Gobaei, Vindana occurit Portus. Fens αι hodie, vel Conques, Iovio male Bres. Adsc bit hinc Portum Ptolemaeus. Nomen hodie sere retinet, Bres. Sequitur apud cundem Σηαδρ Portus: L sen vel Luxon hodie Hinc Santonum, Portus Ptol. scribitur, hodie Δ Rochesis, ut arbitratur Villanouanus. Succedunt Mon es & Siluae. Quod ad montes, Gallia alijs, quam alijs , ICcis est montosior. Eminent hic Delphinatus, Prouincia, Sabaudia, & Burgundia. Andegavensis Ager suos etiam habet Montes, qui in Britannorum Pictonum que fine, late se insinuant. Montes Galliae cum primis celebrant Veteres Scriptores Cebonnam, Vogesium, Iuram. Cebenna Mons est, qui, ut Canar scribit, Arvernos sceu d' uergne ab H et vijs ceu de Rivarem in distinguit. Gebennam Plin; bennas, Lucanus & Ausonius nominant; Gebennicos Mela. Vera genuinaque scriptura est, ut Scaliger suis ad Merulam literis monet, Cebenna per C. Dici enim hodie GMontaignes de Cebenes & Ceuenes: ut recti nS Κεμμενοὶ Ptolemaeo & Straboni, Cebennae Latinis quihusidam dicantur. Cebenne Vincto, NOZOreno, Villan Ouano Montaignes d Aouergnes nominantur. Horum MO-ti una pars hodie Tarara, teste Gulielmo Budaeo lib. I v de Asie, qui Lugdunum euntibus est superandus. In vertice sedes visitur Petrae incisa, cui Mercatores imponunt eos , qui Mercatum Lugdunensem numquam se quentarunt. Vulgo La Chere de la inrite vocatu r. Iurare namque coguntur veritatem , Lugduni fuerint unquam, nec ne; eoque nomine nonnihil, quo Genio Simul indulgeant, polliceri. Vogesim Galliae Mons Caesiari lib. de bello Gallico I v, Lucano lib. I Plin. , & alij S. Vocetus vel Vocetius corrupte dicitur apud Tacitum lib. I, Historia. & alibi, ut iam ab doctis viris notatum. Alpium nomine a Strabone describitur lib. 1 v. Hodie Montri nucides, alijsque nomenclaturis indigetatur. Separat Burgundiam Alsatiamque ab Lotharingia . Provomit Mosam, ut etiam testatur Caesar, & infinitos alios fluuios, quorum plerique Rhenum petunt. Pars Vnde Mosella profluit Mager appellatur; quod habere se tradit Ortelius ex Libello M S. Magni Gruberi in quo Rhenum describit: addens,Tractum hunc Ecto e Gallice, & Au dero is nuncupari in Chorographica Lotharingiae Tabula, iussit & impensis Ducis ab Ioanne Scyllio accurate delineata; nihilque ibi , eodem Scyllio' teste, praetet Asarum herbam prouenire. Gignit Vogesis in Valle Leberia Argentum purum; sed, ut notat
Munsterus, non ita multum. Iura Galliae dicam Mons, an Germaniae: Olim fere totus Galliae; quum Helvetia Belgicae adcenseretur: Hodie magna etiam parte Germaniae. Initium eius statui solet in finibus Basilie sium, iuxta Rhenum, e regione VValdZhuti. Altus est, multisque & ingentibus subnixus saxis. Meminerunt eius Caesar, Plinius,alij .Ptol maeo I ιια- est: Straboni Ἀράσιος & fόρας. Aeuo nostro Accolis Incolis'; pro ratione Locorum alij s atque alijs vocatur nominibus. Haud procul Arce Hasburgensi prope Burgim Opidulum est sic dictum Idiomate Germanico a Ponte, qui hic sta per Arolam ex uno Arcu Dicterg audi a Pago boleten, qui cum multis alijs Pedi Montis adlocatus. Hanc Iurae portionem Vocetum vel Hocetium esse Cornelii Taciti censent Munsterus, Schudus, Lagius, &alij. Ortelius tamen apud Tacitum Vogesium, de quo ante, legendum esse minime dubitat. Est eadem hac Montis parte Vallis ingens cui nomen Frisisti a Pago cognomine. Occurrunt & aliae hic ibi Valles, ut obiter hoc dicam, Lausen- ual, & S. Imer thac & similes: quarum iamen nulla Montem per transiuersum penetrat. Ubicumque volueris traij cere, opus est alta scansione. Inter Ararim porro & Farspurgum hic mons appellatur Schaomat, quod Latinis Ouinum sinat Pratum. Inter opidum olim & Humburgensem Praefecturam dicitu r N , -Haumennein Ueriinsectus Lapis: Per Saxa enim factum est iter. Inter Walnburgum & Balstallium Ober-Haumensera vocatur, Superior siectus Lapis; ubi currus nusti grandibus funibus per Montis decliuitatem demittuntur. Occasium versus procedendo inliser alnuncupatur, id est Aquae ruina. Vlterius eundo Iuram ab Sabaudis prisco fere nomine, appellatur. Brachium quod se extendit Basileam versus, uno ab Urbe milliario, iuxta Byrsam fluuium, Bois en dicitur ; crescitque non parum in altitudine &asperitate quousque Dei spergum veneris, ubi rursus in planiciem diducitur. Vlterius, versus Belliae Monasterium Gallicum procedendo, rursum crescit, at deinde iterum evanescit spatio unius mitiliarij: hinc iterum saxosum horrendumque Montis iugum ab Oriente in occasum extenditur ; quod peruium fecisse scribitur Iulius Caesar perforato in portae formam faxo. Portam hanc nominant alij nere ora,Petrae portam ;alij Pierregerim, Petramperausiam. Descriptam vere accurateque ab Sebastiano Munstero, Merula, qui eam aliquando transgressus, testatur. Inscriptionem supra Portam satis claram idem deprehendit, nisi quod primae vocis litterae reliquis magis sint extritae:
FECIT ITER PETRAM SCINDENS IN MARGINE FONTI
159쪽
, - by 2ςς sui mi silvis Lotharingia; Inme Dali, Lebanbois, Bois de i Mondon dem de de S. Bmo Astria grae, Dosicyne. In Burgundijs multae sunt silvulae,quarum nunc non Occurrunt nomina. AliaS . , qu p Hm per Gallias hic ibi sparsae. . duenna, hodie potissima parte est in inferiore Germania, eoque Iol cel crinenda. Gallicum vocat Claudianus:& Siluam Gallia maximam Canar tib vi. de bello Gallico, quoc olim Cnet In allia Belgica. Gallos vero admodum deditos Religioni, atq; inter primos fuisse qui Chrii namhei glonem amplexi sint, & semper prae reliquis eam seruauerint & coluerint, non solum V eterum opera bί rapta 'ommenta: Sed etiam magnifica Templa, aliaque Religioni loca Destinata te stantur, quae in Ur- 'olous, α pagis Vbique magno numero conspiciuntur. Cerse in una Urbe Parisiensi lXIX uniuersim numerI- tu I. inter ea augullislimum, Cathedrale D. Visginis , quod iacti: ab Philippo Augusto anno coc X cI, fundamentis , erio aedi Iacar i coeptum anno cincclxo, D. Ludovico regnantelex Galliae Miraculis pra cipuum. Volumni S cXX sustinetur. Longitudo Passuum clxxiv; Latitudo LX : altitudo C. Chorus Lapide cinctus 3 Historiis ex Veteri Nouoque Testamento insculptis. In Ambitu habet Sacella Xt v, ferreis Clathris munita . Vniuersim Portae XI. In Fronte tres bifors statuis xxx HI Regum insignes. Ad latera Tur-Tes Viiuntur, seu MOles verius Cam panariae, altitudine xxx 1 v Cubitoria. Campana Maxima, cui ab Maria Virgine cognomen, viginti Viros flagitat pulsianda; Sonitus sereno coelo per septem Leucas auditur . Infinitum
csset reliqua Templa quς hic & alijs in locis visuntur, describere. Infinitum, Abbatias, Coenobia, Monasteria, Xenodochia, Nosocomia, Plochodochia, & Orphanotrophia. Quid vero dicam de Arcibus. quid de conspicuis Regum Palatiis. Quid de Magnatum & Equitum aedibus pulcherrimis3 Ouid de alijs tam publicis qua priuatis aedulcijS De his ego tacere malo quam parum dicere. Academiae a Mercatore enumerantur. Ex his omnibus tamquam ex multis Equis Troianis, innumeri docti Viri Theologi , Iurisconsulti, Medici, Alij CXierunt: QUOS Vno ductu enumerare si conarer, maximum mihi quidem conciliarem laborem, Lecturis ve Γρ' ' ro taedium. Nobilitas sane Gallica quae frequentissima est) hodie tam pertinaci diligentia, ut hoc uniuersim φθε ς-- ς dicam, tamque adsiduo labore Meliorum Lirterarum Studia persequitur, adeoque in omni Disciplinarum in Artiumque genere eXcellit, ut nusquam terrarum magis. Videre ibi est summo loco natos illustribusque ortos familijs noctes diesque inhaerere Chartis, & nunquam non Musarum Sacris operari. Sunt qui de quacumq; rein medium prolata expeditissime possunt, methodo admiranda, ex tempore & absque ulla praemeditatione per horas aliquot, non sine audientium stupore differere. Bibliothecae in hoc Regno variae, cum primis , Parisi js Regiae LMaiestatu,&Snctoris, ut alias publicas & priuatas praeteream optimis rarissimisque cum edius, 'eu Manu. scriptis resertas libris. Ad Mores venio. Gallos acutos Ingenio,& ab Doctrina minime alienos esse, tauores. testantur Diodorus &Strabo. Commendat illorum in bonis litteris studia non uno in loco Symmachus :Marcus Portius Cato originum lib. II, apud Charisium Sosipatrum; Heraque Gallia, inquit, duas res indu Iriorissim esequitur, rem militarem ct argute loqui; ne nesciamus Veteres Gallos inter alias gentes Eloquentis gloriam reportasse. Et hinc Iuvenalis: Aia Gusidicos docuit facunda Britannos. Ingenium simplex, nullaque deuinctum malignitates egregia haec Veterum Gallorum laus tribuit illis Strabo. Pronunciat de ijs oculatus Testis Iulianus, Quod adulari nesciant; sed libere ac simpliciter cum Omnibus aequabilique iure vivere. Venerem Nuptiarum Deam & Bacchum istitiae datorem Coniugi, Prolisque,& Vini, quantum cuique libeat, potandi gratia tantum noui me. Quae his alijsque talibus aduorsantia non nul li proserunt, ut Conuicia, & tamquam ab maligna mente manuque profecta, siunt exaudienda. Nam quis novidet, lectis Veterum Scriptorum de Gallorum Indole Monimentis, factaque cum Genio, qui ijsidem hodieque est, commissione,falsum esse quod tradit Seruius, Gallos pigrioris esse ingenij ; quod Iulius Firmicus, stolidos; quod Iulianus, quasi sui Oblitus, stupidos, & rusticitatem amantes;quod Polybius, Doctrinae & Ariatibus operam non dare; quod idem cum Diodoro, Athenaeo & Clemente Alexandrino, infidos esse, crapuleque & ebrietati deditos;puod Liuius Polybiusque 'nolles esse & effoeminatos;quod Mela, Auri auidos, Suia perbos, superstitiosos; quod Solidus, Vaniloquos;quod denique pecuniae infatiabiles eme, Plutarchus in Pyra1ho. Fatendum nihilominus multa Gallis instillata aliorum populorum commercio. Nemo Gasgos,esu Florus lib. 1 H cap. x, tantum feroces diserit,fraudibus agunt. Auidos Iurgiorum docet Ammianus lib.xv. Reprehen dit etiam Diodorus in Gallis quandam Linguae intemperantiam, Sermone notans eos uti breui & subob1cu ro. multa ex animo dubia loqui, plurima ad iactantiam in suam laudem dicere , & ad ceterorum contemtum: minaces esse ac Detractore. , Opinoneque insatos . Iactantia illa ab Strabone etiam est animaduersa
160쪽
Aio e ea Gallica Ostentato est,qme ab Cc sare lib. vir. nominatur, di multis reliquorum librorum exemplis
adprobatur. Talis est libro i. Helueti 1 Dilaiconis clatio, dum Heliaci loriam virtvicio extollit, Ronianae Cladis memor iam Obijcit, Cetesiaremque minitaῖdo, admonet, ne committat, ut is locus, bi Romam confluat se nr ex calamitate Populi Romani internecionC exercitias nonacra caperet aut memoria prCderet. bic Vcrcm-
Eetorix in concione jactat se unum Consilium totius Callice essecturum, cuius conscia sui ne Orbis quidem ter rarum possit Obsistore. Quod ad Uctexum Gallorum Religionem, Cultumque in Rebus Sacris seruari sisti uim flocci faciendus cst M Tullius oratione pro M. Onici O stribens, Gasios minime ilia Religione moueri. Audiendus potius Liuius; qui, clii in ceteris statis huic genti iniquus,negligentem tamen haudquaquam Religionis adfirmat. & Caesar lib. V ii belli Gall. cui penitus cognita hec natio,dicit cam admodum deditam Religionibus. Maiaxime autem Mercurium coluerunt,COde Cassiare teste. Celias Dum coluisse a citatur Max. Tyrius, cuius signualtissima Quercus. Dianam templum habuisse apud Massilienses, Strabo icilis est: & apud Gallo Graecos Dianam cultam, Polyaenus lib. V m & PlutarchUS commemorant. Esem sive Hesum, TeutaIem ex Taranem Deos habuisse Gallos, Lactantius, Lucanu S & Minutius Felix reserunt: sed Martem, Mercurium, Iouem, hos plerique docti interpretantur. Frimm Gallorum Deus cst apud Ausonium, qui Βεήὶς apud Herodianum in Maximinis, idem fortean cu ni Tibi ne Tertulliani in Apologetico, qui graecis alijsque Apollo, putatur fui sie. Colebatur ila apud Gallos Abesseo He quo monimenta extare notat in Conuenis Novem populaniae Vir Nobilis. Iosephus Scaliger ad Auson. lib. I. cap. IX. Herculem etiam nomine col uase Gallos, auci Cr est Lucia. in Hercule Gallico. Galli autem Vet cres Deos suos in dextram conuersi adorabant, Athenaeo scribente. Dijs Homicidio alijsque rebus sacrificabant, Marti imprimis, teste Cesare. Nullum autem Gallis Veteribus Sacrificium erat sine Druidis, inquit Diodorus.Fuerunt hi Clini apud Gallos clari sacerdotes sicut & Bardirue quib' Lucanus. Hos quoque qui fortes animas, briisque eremptas Incolitu lucis: vobis auctoriburi imbrae L iis libis in longum vates dimittites aeuum, tacitas Erebi sieris, ditis eprofandi Hurima securi fudistis carmina Bardi. Pallida regna petunt: regit Mem bpiritus artus Ei vos Barba ricos ritus, moremque in rum Orbe alio: longae canitis si cognita) visae
Suerorum Druidae positis repetistis ab armas. t Mors media eis. - Lnde ruendi Solis nose Deos , ct coeli numina vobis In ferrum mens prona viro, animaeque capaces insolu nestire datum. Nemora alta remotis Mortis es ignavum est reditura parcere et ita. Atque haec de moribus Gallorum in Sacris . nunc de eorundem ritibuS in prophanis pauca subjjciamus. Gaulos ad Concilium armatos venire solitos, testatur Liuius Scribit Si ratio id in Gallorum Concilijs i statum fuisse, si quis Orantem inlcrpellat et prCgrediens Miniit er publicus districto gladio, adiectisque minis, sit entiam
imperabat; quod si non adquiesceret, idem iterum ier sic que faciebat: denique de sago Interpellatoris tantum amputabar, ut reliquum inutile redderetur. Gallorumpubita se repentina Consilia: inquit Caesar in Consilist cu-δiendis mobiles, ct nouis plerumque, rebus dent. Notat idem Caesar, Gallo S, ubi maior atque inlustrior res incideret, eam clamore per Agros Regionesquc mira celeri ate significat e solitos; hinc alios deinde excipere, &proximis tradet e. Libero Uuos, Ut idem sch oit,nistiquum adoleverant, ut munus Militiae Funinereposim, palam adseredire nonpatiunt m o liumque, in puer ili aetate in publico in conspectu Patris ad pere turpe iscunt. Hiri quantaspei uniri, code memorante, ab oribus Dolio nomine acceperint,tantas eae μὴ bonis aestimationescZa,cum Lotibus communicant: iis omnis Pecuniae coniunctim is habetur, structusque . seruamur. Vter eorum vitasuperarit, ad eumpam utriusque cumfructibus superiorum temporumpe uenit. Vira in repres, e vii in Liberos, Vitae Vecisquet habent Iote Eatem. Gallorum mulieres speciosa3, magnitudine di robore Viris similes, facit Diodorus; foecundas & bonas educ
ti uses; sive ut Strabo, pariendo educandoque felices. Fuit&Gallis 'si Ialam C re reliquarum Gentium Seruitus. Plerique , ait Caes. lib. VI, quum aut aere alieno, aut magnitudine, Tributorum, aut iniuria PoIentiorum prfmuntur, si
in s Butem dicant Obilibu in hos cadem omninosint iura, quae Dominis in Seruos. Tractabantur lamen humanius liberaliusque quam apud Romanos. Domini namque Galli suos obarratos,atque, ut Caesar VCce Gallica appellat, C mbactos, honoris quodam lCco circum se habebant, eorumque opera in bellis vi chantur Fictilia porro in usu habebant, Diodoro teste, densia ac Floribus distincta. Caenabant sedendo omnes, non insedibus, ted in solo,super stratis Luporum aut Canum Pellibus in Toris apud Strabone Ministrabant eis Pucri iunioreS,aetate tenera. Iuxra eos Ignes fiebant, ijsq; adposita visebantur ollae, dc Vertia Carnibus plena;maxime luillis, iam i ecentibus quam salitis; sed & Omnis generis Carnibus: plerumque vero Cibus erat cum Lacte, ut scribit Strabo. Audiamus hic Athenaeum ex Posidonio,sic fere Latine Sonantem .s Celia re sub rato Libationes propinam si per θ1n is mensis parum exstantibus. Panis se i aut in Panem hunc Fermento leuiorem eos facere, adnotat Plimus Cibus eri. Ca/ o multa elixa in aqua vel=perprunis aut in Ve= ultas assa: hanc Leonum modo iambabus manibus Artus integros to unt, morsioque dilaniant; sesquia aegrim diuestatur. exiguo id cultesio praecidunt. -- ponunt in Convivis P, es, qui Fgurijs adco lum, Interiora que es exterioris maris bitoribus: est eos curiale, cras σCymino squod etiam potioni ini, ciuno asses. Et pauli o post : Locup etes tinum bibunt ex Italia petitum vel M suem situm regione, o id mera interdum quaepaustulum affundenter. Fiactenus ille. Sed ct ex fringe madida Porum ad Phrietatem fecisse, Plin. est auctor lib. Xx II. cap vlt. Ex Hordeo Polum,quem Z Ilium appellabant Rcisse; αalium ex aqua, in qua favum Mellis lauerint, Diodorus tradit. Quod ad Vestitum , oua ferebant, notante Strab.; eaque densa ex Lana texebant, Laenas vocantes. Huiusmodi Saga scribit Plin. lib.v H I. cap. X III Διω- tulis diuidere Gallos i nstitui me. Quae Pli. Stutulae, Diodoro sunt α'u θiα. Per quae nihil aliud illi intelligunt, Nobili ssimo Viro Iosepho Scaliger o notante, quam quas Galli hodje vocant Lausvim, quasi Laurangias, ab Lauri folio quod habet Rhombi figuram. Bracis porro quae quod Gallorum essent,Tegmen harbarum Tacit Vtebantur Galli circum extentis vel Laris. Loco Tunicarum apud Strabonem Vestem habent Galli Fissilem manicatam usque ad pudenda ta nates demissam. Manet hodieque sorma in isto Vestis genere, quCd nobis Vulgo Pasiatroch vel contracte Pall-ro . Annulis dicit uti in dig1tis, nihil distinguens Diodorus, in medi tantum, Plin, natur. hist. lib. xxx III cap. I. Sed de his satis, ad specialiora Galliarum Pergo.