장음표시 사용
31쪽
I SCANDIA inter varias Oceani occidentalis insulas quae Noruegiae Regno subiectae sunt, maxima, nome-uhabet a gelu, quo ex parte riget. Dicitur&Sn land1a, a nive: item Gardarishoin n. i. Gardarti Insulam, dictam quondam ab inuentoris nomine scribit Amgrimus Ionas Inandus ipse .Plerique hanc voluerunt qui UUS, Ocesse antiquorum P taon. Quam & Ptolemaeus Thulen vocat,cujusque medium ponit grada Lat XXX. aQ. Long. Cur inclita. 63. Haec quinque dierum & noctium nauigatione ab Orcadibus a Solino statuitur. Insula si qua alia Poetis celebratissima, cum disiunctissimum aliquid innuerent, quasi totius Orbis remotissima. Hinc Virgilius Titaseruias visima Thule. Seneca, Terrarum diraisa Thule. Claudianus, Thulen procul axe remotam. Statius , Ignotam vincere Thulen, & Nigrae titiora Thules. Hoc tamen adnotasse liceat Thulen pro Britannia a Statio illo istis inversibus usurphri. haud aliter quum iamicat incola Thules, Agmina falcifero circumuenit a Za covino. Et pro remotissima quaque regione in illo Iuvenalis.
De conducendo loquitur iam RhetoreThiae. . . - '
Nomen traxisse scripsit Suidas a Thule Rege Aegyptio, Isidorus a Sole, Reynerus Reneccius a Saxonica dictione Tel, i. Limes,quassi Septemtrionis & Occidentis limes fuerit. Verum enim vero an Thule aliqua fuerit , dub1tat Sinesius, & nusquam comparere scribit Giraldus, ancipitique de ea sententia distrahuntur doctio res. Plerique undiam Thulen uti diximus olim vocatam asseruerunt, his tamen Saxo Grammaticus, Crantia 'etius, Μilius, Iovias, Peucerus refragantur. Ortelius suspicatur Tilemarchiam Noria egij regni tractum esse antiquorum Thulen : atqui ex Isidoro Thule inter Septemtrionem & Occidentem sita quum sit, alibi quaerenda est. Doctis sinius Gaspar Peucerus libro de terrae dimhnsione author est Schetlandiam vocari a nautis Nilen I: quod si ita est merito nobis cam eruditissimo Camdeno dicere liceat, inuentam Thule ia, eamque non Isaudiam aut Til archiam sed Schetlandiam esse. FIaec enim insula est inter Scotiam & Noruegiam frigoribus horrida; & undique piocellis exposita, cuius incolae piscem Vento exsiccatum contusumque pro far re & pane habent. Sed de his fatis; redeo ad Issandiam. . , . sita est non sub Meridiano primo', ut notauit quidam, sed octauo in degradu Longitudo eius est C millia- situs. rium Germanicorum , ut vulgus seriptorum habet, his addit quadraginta quatuor, dictus Ionas. Latitudo milliarium Germ. 63. Coelum habet inclemens, ac pro maiori parte inculta est, praesertim versus plagam Sepate111trionalem, ob austera spiracula venti Circij; qui nec frutices, ut seribit Olaus, eleuari permittit. Tellus autem sementi faciendae minime idonea, neque ullum seri frumentum: at graminis adeo foecundum solum Coeli dc 1O- ferunt in hac instula omnes qui de ea scripsere, ut nisi pecus a pabulo interdum arceatur, ab arvi na ne sun hce- la riualitas tur , periculum sit '. . Praeter equos & boues nullum iumentum apud hos esse, fatetur ipse Ionas: Boues de , . α vaccae hic omnes cornibus carent; oves non item. Catellos habent albos quos impensius diligunt. Falco- Antinnaliunes candidos magna copia; sunt d Corui candidi agnellis & porcellis infestissimi . Ursi item & lepores all)i . Ei i
. am teste nostro saepius dicto I silando, aquilae albicantibus caudis 3 quos Plinius sui addit) pygargos appellauit. V x x
Praeter Betulam dc Iuespertina nullam hanc insulam ferre arborem, Velleius testatur. Quare lignorum maxima per vitiuersam Insulam inopia est,nisi sorte quod interdum accidit ex Septemtrionali plaga arbores gran-- diores ventorum turbine funditus extirpatae naufragii instar ad licc littora deferantur: quibus incola ad usum focorum, aedificiorum, nauiumque Utuntur. Subest Regno Norumiae ab anno nempe Iasio. quo primum
hos homagium huic praestitisse, traditidem Ionas . Qua ratione Rex Daniae qui & Nomegiae eo quotannis ImperiUTPraefectum mittit, qui in arce Besteae sedem suam tu et, rique nunc Obediunt Vt quondam suis Episcopis; a Maiorun quibus, ad Christianam fidem sub Adelberto conuerti fuere. Tempore Harmi Pulchricomis Harsagro ver uacule, Ionae primi Noruegiae Monarchae, sunt qui putant habitari coeptam: cum hic nempe regulorum
multitudiuem expulisset ex Noruegia, qui nouas quaerentes sedes, huc cum familijs commigrarunt , atque patriae desiderium exuentes, mansiere. Circa annum Christi millesimum haec accidisse verisimile: Circa an irim g . scribit nominatus Issandus Ionas, apud quem habes horum Episcoporum omnium seriem & no i mina. Primum eorum Episcopum nominat CrantZiuS Issephum. Sub eorundem NorDegiorum imperio videtur Misse, ante annos ducentos, ex excerptis Nicolai Tenij Eclogis, ubi legimus hanc insulam a Lichnai Trinandiae Rege bello petitam, sed frustra, &a Regis Noxumiae militibus praesidiariis in hac insula pontis rea pulsum. Diuiditar vero Insiuia uniuersia in totidem p artes, quot sunt mundi cardines . Orientalem vocante uulendis Horduet, Occidentalem me oraeuet, Septemtrionalem, Nortim g ordo , Meridionalem M lendi assor g. Vrbibus carent, montes Pro Vrbibus habentes. Fons hiC qui fumigantis aquae vitio na- rtiuam rei cuiust ibet originem demolitur :&qAicquid sumi huius exhalatione respergitur, in lapideae naturaeeutitiem transmutatur, forma duntaXat superstite. Est & fons pestilentis Undae, quem qui gustaverit ,perinde ac veneno prosternitur. Sunt latices Cerealis poculi proprietatem imitantes. Oceanus autem Septemtrioanalis in quo haec insula sita est, tantam piscium copiam subministrat, tantamque Reipublicae I andidae viiii talem pristat, ut non multorum hominum, sed totius Insulae salus & fortunae inde pendere videantur, inde enim omnes aut vivunt aut victam quaerunt, familiasque sustentant. Hic si velim huius maris pisicium geneara omnia recensere, tempus me deficiat. Aliquot Vero rariora non abs re fuerit commemorare. In er que Piscis Nah I. Haius carnem siquis comedat, statim moritur: habetque dentem in interiori capitis parte promi nentem ad septem cubitos. Hanc quidam pro MonocerotiS cornu vendiderunt. C ditur venenis aduersari. Quadraginta vinarum longitudinem habet belua. Mider, centum triginta Vinaruna est, caret dentibus. Eius earo esui accommodatissima gratistamque: pinguedo multis morbis medetur. Crim Britannicus, longitudi ne triginta vinaram: dentibus caret, linguamque septem Vinaram habet. Est & maximum Caetorum genus quod
raro apparet, insulae magis quam pisci simile. Insequi minores Pisces prae corporis illa immani mole ne
32쪽
33쪽
dio illi radit tamen illos sua quadam arte re astutia. Alius item pisicis Stainussatur dictus totus cari 1laginem, rat-m zodo similis: sea insitimis modis maior, insulς speciem cum apparet Prae se fert aliS naues elleriit. Sunt & Semara, boues marini, colore gristo; egrediuntur aliquando mari & Vicino in littore pascuntui, mero si1mul plures, eoru nasi solliculus adhaei et,cui' beneficio an aquis vivunt. Et alia. Ad montes transeo. Issandi et inquit Georgius Agricola tres sunt montes elati in eoelum, quorum Vertices perpetua nive candent,
radices sempiterno aestuant igne. PrimUs Vocatur plecta, alter Crucis tertius Helga, id est, sanctus. HORN ' absunifodine silphuris, pene unicum Incolarum mercimonium, &Vectigal insulae:
-ς en im laues eo Onustas euehunt Mons ipse cum furit, ut horribilia tonitrua insonat, pro ijcit ingentia saxa sulphureuomit, cineribus egestis Omnia longe lateque complet, Vt ad Vacesimum lapidem terra col 1 novos t. Qui naturam causasque eius incendij curiosius contemplaturi propius ad montem accedunt, facile una aliqua jatente voragine Viui absorbentur: nam & multe sunt, & cineribus ita tectae, ut nemo 1ibi cauere possit. Locum propterea Vocant carcerem sordidarum animarum. Accedit huc, quod quum glacies soluta totos octo menses magnis Dolibus littori undique allidatur, horrendum sonum edar, quem incolae dita eunt animarum esse eiulatum & quiritationem, Eiusdem naturae alius mons nomine Helgai. Hic mons anno 1 , si teste ona tanto fragore & tonitru ignes & saxa eructauit, v t inde ad octuaginta milliaria grandiores machinae bellicae explodi putarentur. Apud hunc Vorago quaedem, Vbi spectra se offerunt, congressibus hominum tam manifesta, ut tanquam uiuentes accipiantur ab ignaris mortis illorum; nec deprehenditur error, prius quam disparuerint umbrae. Sed haec aut fabulosa sunt, aut certe Daemonum ludibria. Ipse Ionas fabulosa putat. Crantetius Istandos specus plerumque habitare scribit,ad montium latera excavatis mansiunculis.
Quod idem quoque Olaus asserit, in primis tempore brumali. Ex ossibila piscium domos exstruunt, penuria onerat lignorum . Contra Ionas,dicit hic templa & domicilia exstare satis multa ex ligno,eespite, & saxis fatis magni- . sica& sumptuosa. Duos habet Insula Episcopatus Cathedrales, Holam rub quo sunt Monasteria Pingora, Erilalica Oc pri I doti Mun reteres Scriboli cui Monasteria subsunt Hidem Pyrnebar, Minebar, d uirda. Ex Vellei hui uata. tabulae auctoris.tamen scriptis intellis itur nouem in ea esse monasteriar S templa praeterea trecenta vigintii novem. Episcopi autem ex Academia Hallaensi eo mittunturi quorum alter boreali Iusulae parti praeest, alter Meridionali. Ac uterque Gymnasium publicum aedibus adiunctum habet, in quo viginti quatuor pueros Mores suo sumptu alere & erudire tenetur. Incolae communi tecto , victu& strato gaudent cum iumentis. In simplicitate sancta vitam agunt, cum nihil amplius quςrant quam quae natura concedit. Nam & montes hahent pro oppidis, Ut diximus,& fontes pro delit ijs. Beata gens cuius paupertati nemo inuidet,& inde beatior quod Christianismum acceperit. Sed mercatores Angli & Dani quiescere gentem & suo contentam esse non
sinunt. Nam ob piscaturam evehendam, Insulam hanc frequentantes, cum mercibus omnigenis Vitia quoque nostra inuexerunt. Res maiorum memorabiles carminibus celebrant, vel scopulis insculptas vindicant ab obliuione. Piscibus ut plurimum victitant, quibus quoque exsiccatis & confusis, tanquam in farinam redactis, loco panis in mensa utuntur: lautiores autem pane bis cocto. Potus Olim aqua, ditioribus lac nunc autem fruges aliunde allatas huic miscere didicerunt;&simplicis Vndς, postquam exteri cum ijs negotiari coe-Mertamin perunt, oderunt haustum. Lubecenses enim, Idam burgenses, & Rostochienses quotannis hanc insulamnia. nauibus suis frequentantes eo deserunt farinam, panem, cereuisiam, mulsum, vinum, pannos Anglicos,lintea,serrum, chalybem, aurum, argentum, mulierum vittas designa in usum aedificiorum de nauigiorum: exportant pro his pannum Istandi cum vulgo Ualman) magnas sulphuris effossi moles, pisces induratos. butyrum, sebum, vellera, ferarum pelles, vulpes, falcςnes albos, equos, & alia istiusmodi. Piscium hic santa copia, ut eorum strues altissimas sub dio concinnent, atque ita venum exponant, altitudine interdUmip sa aedium tecta superafite. Tanta etiam butyri salsi copia,ut cistis odoratis recondant longitudine pedum quν draginta, altitudine 3, praeter usitata dolia.
Sed lubet Erasini Michaelis versus,quos habet lib. 3 rta Nauticae de Istandia adiicere.
Ultima Parrhasias Gloria penat in Arnos,
Sub Corumporrecta gradus: non diuite tantum Laeta bolo, cum vel catas occlusa cauernis
Sulphura lana coquit mistisique extrudit are-οῦ Pabula vel iatis pecori grati ma pratis Rundit, ct o letas i sit gramine vises: t vicina etiam solidos cum littorapisces c meri , nec mensura, cerrove fere os Nisminibus stipat, ratibusque immittere cenas.
Prouentus uidem vario cum excesserit, is Hoc vincit tamen, ct cumulato sice redundar, fucta opibusfortesque animis complexa colonos. Cuius er in Notios quae pars iacet obuia ventos
34쪽
Cum Orcadibus , Hebridibin, agona, metata caterui dis circumiacentibus sub nomine Britannia
comprehenSic NM 0mnς in i s, quae iniex Hispanias & Germaniam magno teri rum spaelo aegro.
Galliae praetenduntur, suo nomine complectitur .Eam nuper L huyddus Prydaniam Th. Nomina a pera Eliottus eques Britannus πρυτανειαν dici voluerunt, sed studio magis contentionis, quam busct cur in Lveritatis incitati, contra Aristotelis, Lucretii, Iulij Caesaris ,& aliorum veterum scripto ru ta. authoritatem ac fidem . Qiata aurem Olim Britanni omnes se glasto inficerent, quod caeruleum emciebat colorem, ut hoc horribiliore in pugna aspectu essent: ijdemque quicquid depictum & coloratum Britti patria & antiqua lingua appellarent: recte quidam statuunt Graecos qui primum hoc nomen ita conceperunt) ab incolis, quos Britti & Briton appellari accepissent, ad Brith Tama, quod regionem significar, adclidisse: & ideo Britanniam regionem Britonum , id est p1ciorum αcoloratorum dici, non aliter atque Mauritania Mauri, Lusitania Lusi & Aquitania aquarum regio nominatur. Vt autem prisci Galli a Gomer filio Iaphet Gomeraei, Gomeritae, Cimmeri j &contracte Cimbri: sic etiam Britanni sua propria lingua olim Cumeri Scombri dicti sint. Itaque eos veram esse Gallorum propaginem , e nomine, situ, religione, moribus & lingua, manifeste constat. Britanniam autem omnibus eueli a si bisnis G natura domuis, in qua nec rigor es nimius Vt habet Panegyricus Constantino dictus nec ardor aestatu: in qua .rietum tanta secunditas, ut muneribus viri que semctat ,o Cereris cst Liberi: in qua nemora sine immanibus bes s , ρ y
erras ne strepentibus nox,s. Contra, pecorum mitium innumerabilis multitudo, lacte dilenta es onum it Leribos reric ' μ μ quod propter vitam iligitur, longi imi dies, o nusiae sine aliqua luce noctes, dum ilia littorum extrema planities non isto Hor sit umbrin, noctasque metam coeu, se oderum trans assenus, ut sol sie qui nobis videtur occidere, ibi a areat aeterire.
Est sane Britannia naturae gaudentis Optas, quam quasi alterum Orbem , extra orbem , ad delicias humani iactis constituisse, & tanquam formam quandam ad eximiam pulchritudinem & uniuersi ornatum egregie depinxisse videatur. Ea varietate gemmea,&descriptione amoena Oculi quOCunqlae inciderint, reficiuntur . . o Vt incolas taceam, Optima corporis habitudine, commodissimis moribus, mitissimis ingeniis di maximis a μ' - V m μέ nimis, quorum virtus rebus domique bellique gestis est uniuerio terrarum Orbi testatissima Inter OeS Brita- is . . - .
nice insulas duae reliquas magnitudin' longe praecellunt: sibi , sub qua Anglia & Scotia continentur, & ρεμ οφ
Hibernia. Prima m agnitudine est C sibon, quae nunc sola nomen Britanniae retinet, quod antea Omnibus erat commune . Atque hoc nomen magiS e libris emitur quam in communi sermone V siurpatur, nisi quod viae dicta. Scoti se C Ainich & suam regionem Albin adhuc vocent. De nomine autem L lbion non multum laborandum , quod huic insulse imposuerunt Grςci ad differentiam, eam circumuicinae insule omnes Britannicae vo carentur. A Graecorum enim vanitate, fabulositate &desiuitoria illa in singendis nominibus leuitate enatu
videtur. Cum enim illi Italiam ab Hespero Atlantis filio Hesperiam, Galliam a Polyphemi Gallatiam & c. fabulose dixerint: hanc insulam ab Albione Neptuni filio Albionem etiam fabulose denominasse, vero non absimile videturiquod Perottus &Lilius Giraldus prodiderunt.Λlij ab Κλφον malunt deducere, quod teste Festo, album Graecis sonat, unde & alpes appellatae. Albicantibus enim rupibuS, quas mirificas moles Cicero vocat, cotonaturi unde & Orpheus albicantem terram dixit. Figura eius triquetra est, Siciliae maxime similis, nain tres diuersos angulos siesecta neat. Promontorium primum Occidentem Versus Angli Vocant, Ne cap ura est δε ario via. Ptolemaeus vocat αντ-εςτωον η co. Diodoro est Belerium. Secundum Cantium quod Orien rem prosipicit, Atillis N ihorland: Tertium Orcas sive Tamisium quod longe in Septemtrionem extenditur Scotis Dungisbeheaddictum. Liuius & Fabius Rusticus eam Oblongae scutulae liue bipenni assimulauere Ah oc casu, qua Hibernia sita est, Vergiuius Oceanus irrumpit, a Septemtrione, Vasti THMO & apertissimo Hypers horeo mari pulsatur, ab ortu qua Germaniae praetenditur, Germanico, a Meridie qua Galliae opponitur Bri tannico urgetur. Qui coeli sipacia terrae tractibus accuratius compararunt, Britanniam Octatio Climat tibia iecerunt, Parallelis decimo Octauo, &vicesimo sexto ineluserunt. Diem maximum horarum Aequinoctia Iium xviii. cuna semisis putant . Cesar latus eiuS quod Meridiem spectat, scribit continere millia passitum quingenta : Quod ad Occidentem vergit . septingenta millia: quod autem contra Septemtrionem protenditur, mil. lia passuum octingenta; ut circuitus uniuersus sit Vicies centum mille passivum . Diodorus libro sexto ambitu eius scribit esse duorum & quadraginta millium stadiorum. Martianus : Britannia, inquit, longa mi libus octin gentu, lata trecentis, circuitus tricies octies viginti quinque millia tenet. N ugata Doctissimus & accurati m mus sicriptor Canadenus hanc rationem iniuit, a Taruitio promontorio ad Beletium, itinere ob sinuosos littorum tractus earuato, millia passilium sunt D CCCXII . Inde ad Cantium CCCXX. millia '. denique a Cantio ad Taruitium DCCIIII. millia. Quae summa est MDCCCXXXVI millium passuum .Haec Insula Olim in duas partes diuisa fuit, teste Ptoletarato magnae Costructionis lib. 2. Vbi insulam uniuersiam in Britanniam Magnam ct Paruam dispescit
i Magnam vocat citeriorem eius partem ad Meridiem . Paruam xero ulteriorem ad Septemtriones. Romani vetato ulter iore parte neglecta, Pia Vt m quit Appianus, tons utilis esse nonpoterat, citeriorem in Prouinciam iam re dactam primum duplicem fecerunt, Inferiorem & Superiorem, Ut ex Dione Colligitur. Angi ia: enim partem ci- ' teriorem cum Masgia Superiorem. Vireriorem & Septemtrionalem Lnferiorem Vocat. postea in tres partes de scripserunt, ut ex Sexto Ruso liquet, in t aximam Caesarsensem, Britanniam Primam cst Mitanniam Secundism. Po
strem 5, cum Imperij Romani formula indies immutaretur, Britanniam quinque partitam fecere , Britannia nimirum Primam, Secundam, Maximam Caesarien siem, Valentiam, est nauiam Caesariensem. Atque hae quidem fue runt sub Romanis ipsius Britanniae diuisiones. NOnulli uniuersiam Insulam Olim fuisse in tres partes diuisam seripsiere, nempe in Loegriam, Cambriam & lbaniam. Sed hanc recentiorem esse diuisionem credit Cam dens ut quae a tribus populis, Anglis, Cambris re Scotis, qui postremo Insulam inter se diuiserunt, videatur enata Postea in duo regna, nem pe Angliam&Scotiam, diuisia est insulariam vero foeticissimo sub Iacobo 6. vn Ita haec duo sunt Regna, & tota insula UVagna Mitannia appellata. Vastissimo autem & apertissimo Oceano vi supra docaimus, Britannia undique circunfunditur, quem B. Basilius Guare magnum, o mulantibus horVendum
35쪽
Nomma estquot qucitiis orbiculis asinis here loci amyustim prohibuit
ur sierandum Mercatorem Cum priuilecto
36쪽
dixerit. Late certe modos Carppos viminos incidat modo res agit & nuda dc ut cit Plino loquar, in magni ine hac aperta, Lune Vim lax C gi a tantiS emcacitaS sentit, tantaque vi semper immittitur, ut non solum famino; troagat, sed aut terrestria deprehendat animalia, aut marina destituat. Tot enim & tanta monstra marina in lictore Britannico derelicta singula quq que arias vidit & Obstupuit, ut non temere cecinerit Horatius,
Et Iuvenalis: aquanto Delphino satina Fritannica major. Tantumque erat vel hoc nostram mare hyeme nauigare, ut Iul. Firmicus in libello de errore profanarum religionum ad Constantem dc Constantium Impp. exclamarit. H eme quod nec factum es aliqVando, nec fer tomerates, uientes undab catiastis Oceani Brita Di, sub rem , m Iris Incogniti iam nobis pene maris unda contremuit, ct insperatam Imperatori aciem Britannus in uidi. c,-,ί,Mn. ampliras vultis' virtuti, vestris victa et cma cesserum. De commoditatibus quas hoc mare prae uat, de tepore quo terras fouet, de vaporibus quibus aerem nutrit, & agros irrorat, de piscibus varij generis, Salmo nibus, passeribus, paguris, asellis, halecibus, etc. quorum infinita CXamina alit, nihil attinet dicere: Marga ritae tamen non sunt silertatio praetereundae quas rotunda specie mari Britannico gregatim natare ducem sectantes, more apum Iubas memorat. Et Marcellinus. Q gen gemmae etiam in Britannici sic Mibus maris gigni legi h licet dygnitate dispari non ignoramur. Harum spe Cauarem Britanniam peti jsse aut Or est Suetonius, easq. tanta magnitudine fuisse, Ut in nonnullis manu ponduS exegerit, thoracemque ex illis Veneri Genetrici dica uerit. Atque haec de Albione, nunc reliquas praecipuas per curramus. Inter omnes longe praecellit Hibernia de qua nihil hic, de ea in propriis quas Occupat tabulis, dicturi. Eam sequuntur Orcades nunc Or ny xxx. pluao raris, Unde minus insulae, modicis inter se discretae spatiis, quaS ita appellat antiqua quςdam membrana, quali Gingui id Hai. est pra Getas, ut ibi exponitur : Camoenus malit sit pra Cath, obiacet enim Cath regioni Scotiar, quam ob promontorium Cath esse nunc Vocant, cuius incolae Carini pro Cathmi perperam Ptolemaeo nominari viden tur. Solini aetate homine vacarunt,& iunceis herbis inhorruerunt, nunc vero cultς sunt, sed sine sylvis, horta sis fertilitis. dei fatis feraces, tritici & arborum omnino indigae. Serpens in eis nullus aut venenosum animal. Animali nimalium iam greges numerosissimos nutriunt: lepores cuniculi, grues & cygni hic multi. Copiosa item in his piscatio est, ex qua incois non parum emolumenti capiunt. Iulius Agricola classe primus Britanniam circum uectus.
Orcadas ad id tempus incognitas, inuenit domuitque, tantum abest ut Claudius deuicerit quod Hieroninu Chronicis asseritur,) ut Hadriani tempore Iuuenalis cecinerit: oma quid vora
Littora Iuuer promouimu ct modo capi δ cades, or minima contentos nocte Britannos.
Deinde vero cum Romanorum con eret in Britannia imperium , Pictorum sedes fuerunt,& Claudian pCetice lusit. acuerunt Saxone fuse Orcaris. Nennius etiam tradit Ochtham & Ebissum Saxones, qui Britannis meruerunt, cum xl. C sis, id est Muopa ronibus circa Pictos nauigasse, & Olcades devastasse. Possea in Norvvegorum potestatem & Danorum deuenerunt unde Gothice loquuntur incolae, dc demum Christierit' rex Daniae pacta pecunia, Anno M CCCC
Ixxm I. omne ius suum in regem Scottae transtulit. Harum autem praestantissima Pomonia Episcopali cathedra celebris; a Soli no POMO diutina ob diei prolixitatem vocata, hodie Binianae incolis, quasi continens esset. Stanni & plumbi ferax,ac sede Episcopali in Hir zmab oppidulo,& duobus castris ornata. Ocetis etiam inter has a Ptolemaeo recensetur, quam Hothst nunc dici coniectat Canadenus. An vero He , quae inter has numeratur Plinij Dumnam dica in , i n quit idem Canadenus, ncndum statui. Cenesi non sit, malim Tabene, r. infulapulchra,cuius oppidia in quod habet unicam mmo dicitur, Dumnam existimare, quam cum Becano marrius in Lappetandia consere. Hactenus ille. Zelandiam quoque unam earunt nominat Ioannes Maior, quinquaginta mille passibus in longum exporrectam. Incolae potio harum insularum cum abundantia hordei potentissimum conficiant potum, & omnium mortalium situ bibacissimi , nullum tamen in eis Vnquam ebrium , aut mente alienatum , nullum amentem aut stolidum visum esse testatur Boeti- Hebrides, eam us . His proxima: Hebrides Insulae numero xl IID . quas Beda anii , Ethicus Peteoricas , Gi- nomina. ΠωMMahii Inchades se Leucades, Scotim eme es, I. Occiduas Insulas : Ptolemeus cum Plinio & Solino Vnde dictae EM E sudas vocat mominus, huius rationem elicere non possiim, inquit Canadenus, nisi ita dictas existimem, quod fruges hic non prouenerint; prodit enim Solinus harum incolas fruges nescire, & pisce tantum lacteque vi luere Britannice sine frugibus sonat. Haec ille. Harum triginta esse Plinius scripsit, sed quinque re- Censet Ptolemaeus. Prima Ricina est, Plinio Eicnea, Antonino Ridum, nunc Rac line. Insula haec exigua est
Obiecta Hiberniae. Proxima Epidium est nunc ua steste Cam deno insula fatis ampla, & campestri planicie ferax. Inter hanc & Scotiam Iona interiacet, Beda: ct m, situ plano gaudens, in qua Episcopalis est sedes, in
Sedore Opidulo, unde Insulae omnes Sodorensis etiam dictae fuerunt, quod in eius dioecesi cen setitia r ; celebris autem est Regum Scottae sepultura. Inde ualem est Ptolemaei, nunc Mula, cuiuS PliniuS Videtur meminisse, cum inquit Eeliquarum Me a xxv. misi pus amplior proditur. Sic enim antiquissima Plini j editio Venetijs concipi Vbi in Vulgatis legitur Reliquarum nulta. His Orientalior nunc S te, dei 'de Scottae littori longe obendiatur, & Hebum occidentalior magis in Occa su ni divergens, nunc Leu es , cui praeest Mac clod, &in antiquo Manniae libro, Lod dicitur, monticulis praerupta, saxosa S raro cultore, sed omnium amplissima , a qua exiguo Euripo Eus disiungitur. Caeterae praeter Hyrtham ignobiles sunt aut saxis asperae, aut cautibus inui A& Vix virenti cespite vestitae, has tamen omnes velut imperi j sui firmamentum numerata pecunia a NOTV Vegis coemerunt Scoti, etsi minimum inde fructum percipiant, cum incolae antiqui scilicet Scoti, siue Hiber-hCrmci, homines erectis animis, & proiecta audacia, legum seueritate, & iudiciorum metu se illigari non pa- tiantUr. Qxiod Vero ad mores, caltum & linguam spectat a sylvestribus Hiberiit eis, ne tantillum discrepant, Vt actae Unam eandemque esse gentem cognoscamus Sed de harum insularum incolis libet verba SoliniicδPponei equi ita de his scribit: Nessiunt fruges, pista, amum se iacte mluunt. Rex ' es et niuer Is .m ροπροπIVnt, omnes angunta interluu' diuiduntur: Reae nihiI suum habet; omnia et niuefixum, adquiralem cerus legibus stri diuertar a vero, di m opertate misiam, utpote cui nihil t rei familiaris: merum alitur ὸ publico: V GaIUemr propria: sed per viri nudine in quamcunque commotus fuerit, τ surariam fmit, et is ei nes
lotum m c pes conceditur Liberorum. Sequuntur Mona & vectis de quarum altera in tertia Tabula Angliae, de al-- , m , -- R-b ςqWkdςm de Britannia, deque insulis praecipuis Britannicis hoc loco in genere diacta Iumcient. caetera in singulio deinceps tabulis raponemus.
37쪽
AUERNIA Insilla sequitur, Orpheo, Aristoteli & Claudiano Iema, Iuvenali & Melae Iuuerna, Diodoro Regi'.
Siculo , Eustaehio Hernia & Bernia, incolis Erin, Britannis Turedian, Angi is orianae de haec pro om na 'lanuXerint nomina, variae ut in re obscura subinde enatae sunt opiniones . Hiberniam alij ab Hibero du- es recentia, ace Hispano, qUt primus magna hominum coacta multitudine, eam occupauit, dictam volunt: ab Ibero flu- quibus is cur muto alij , quod illius accolae primi insulam habitauerint: alij ab hiberno tempore, Oia ad Occidentem vergit: vita. Eulogi j author ab Irnalpho Duce, Postellus dum Melam Lutetiae praelegeret,ab Hebraeis repetebat, ut sit Irim
quasi se in , id est Hebreorum terra, Hebraei sinquit si Dijs placet) cum essent i Magi peritissimi, sirentque Imperi
Vmuersi futurum in angulo fortis imo, qui eis ad Caurum, Eus paries, eo Vberniam quamprimum occuparunt, Syri eo Tri, ilias regiones ut bas futuri imperi onerent, incoleres at egerunt. His cum eruditissimo Canadeno suffraga- xi non ausim, ne receptissimae quidem isti de hiberno tempore opinioni, quamuis legamus in hac Insula ex
omni Vento aerem brum escere. Hibernia, I-erna,& ουε is, procul dubio ab Orphei & Aristotelis Ierna dimanarunt, Lema autem illa, Dis, Mersion, & Delaia, ab incolarum Erin. Ab Erin ergo gentis vocabulo clymon petendum. Hic Cam denus cum magnis illis Philosophis ἐπεχει, nec quid opinione augurari possit se habere dicit: nisi forsan , inquit, sit ab Hiere Hibernica voce illis occasum, siue plagam occidentalem sonante, Unde Ozn quasi Occidentalis regio deducta videatur. Protenditur haec Insula ab Austro in Aquilonem, forma len- ticulari, siue Ouali non viginti dierum nauigatione, ut Philaemon apud Ptolem sum tradidir, sed CCCC. tantumili. pass. Latitudine vix CC. implet. Sita est inter Tropicum Cancri & Circulum Arcticum : inter Hispania scil1cet & Britanniam : ab ortu habet Britanniam, a qua mari Hibernico & unius tantum diei nauigatione discluditur. Ab Occidente vastum Oceanum. A Septemtrione, qua Oceanus Deucaledonius quem Ptolemeus vocat 'perboreum, irrumpit, habet Issandiam: as Austro respicit Hispaniam . Aer huius insulat est salubertina', 'temper c
Coelia in mite, clemenS, blandum, nam neque aestiuo calore incolae ad umbraS & loca opaca impellantia r; ne-i que frigore ad eos: semina tamen Obautumni humiditatem rarius maturescunt . Hinc Mela scribit, coelum ad maturanda semina iniquum habere. Salubritate tamen & serenitate aeriS multum Britanniae praestat. --mo propter hiemem ibi aut fama secat, aut stabula fabricat iumentis. Terraemotus hic nunquam, vix semel in anno tonitru audies. Regi Ogleba praepingui, uberique frugum prouentia felix est: pascuis tamen quam Diagi-hus , gramine quam grano foecundior. Tritici namque grana sunt hi ccontracta & minuta, et vix alicuius vani beneficio purganda. Quod ver gignit, aestas nutrit, vix in metae pluuiali S aquositas colligi permittit. Aeolicis namque flatibus, & pluuialibus inundationibus prae ali is terris haec exuberat. Verum ut inquit Mela )adeo luxuriosa herbis non laesis modo, sita etiam dulcibus, ut exigua diriparte pecora se impleant,stnis pabulo prohibean- ων diuti pasta di Hiant. Quod etiam Solinus de hac insula testatur. Hinc pecorum infinita multitudo, pri- Animasium τε
n. 'κ praecipuae i ncolarum opes, ovium etiam greges plurimi, quas quotannis bis tondent . Equi item opti- rietas. m Dbies vocantur) quibus non idem qui caetetis in cursu graduS,sed mollis alterno crurum explicatu glome-iat Nuti ii ibi reptile degit, nullus serpens, priuilegio cum Creta comuni: tape etia illuc de Britania allati serpentes, mox Vt prOXimantes terris odorem aeris 1llius attraxerunt, intereunt. Beda testis est, vidisse se, quihusdam a Gerpente percussis rasa folia codicum ex Hibernia asportatorum propinata esse, & continuo tota vim grassantis veneni, tumoremque inflati corporis recessssisse . Falcones prcterea,accipitres & nisos, prae alijs regionibus copi te producit, Aquilarum quoque non minor hic copia, quam alibi miluorum. Tanta vero multitudine se aes ingerunt, ut Uno in grege centum frequenter reperias. In Boreali plaga cygni abundant. Ciconiae vero ' totam insulam rarissimae sunt, dcillae nigrae. Desunt perdices, phasiani, picae &philomelae. A- oputanta mulsitudo ut non soli1 in alvearijs, sed etia in arboria truncis & terrae cauernis reperiantur. Scribit etiam Giresdus de auibus prae caeteris hoc memorabile, ex ligni Squibusdam in mari temere natantibus, gummi primum estiuere: hoc gummi postea in crustam indurescere, intuS nasci animalcula, quae primum vitam, Postea rostra, pennas, alaS concipiant, denique vel in aere Volitent Vel aquiS innatent, neque aliter generari hoc animal. Sylvester Gyraldus quem diXi, testatur se istiusmodi aves permultas vidisse semi formatas, wstro ex testulis pendentes, quae si perfectae fuissent, reliquarum more volis assent. Easidem quoque in Scotia nasci ferunt, vocarique ab incolis Ramilles. Sunt & aueS, eodem teste, biformis naturae, quas aurifrisios vocant, plurimae, aquila quidem minores, accipitre maiores, quibus alterum pCdem Vnguibus armatum, apertum ct rapacem; alterum vero clausium & pacificum, solique natatui idoneum, naturae ludentis opera contulit admiranda. Sunt &aliae quas martinetaS vocant, merula minoreS, in modum Cortunicum curtae, sed albo ventre nigroque dorso degenerant. Mirum de his auiculis, quia si mortuae in loco sicco seruen tur, putrescerenestiunt: & inter vestes aliasue res locatae, eas indemnes a tinea conseruant. Et longe stupore dignius est;1n ortu ς quoque in sicco si spensae, redivitia plumarum renouatione singulis anniS immutantur. Ferarum quoq; omnia fere genera Continet. Habet enim ceruos qui prae nimia pinguedine parum ad cursu m apti sun &quato minores sunt corporum quantitate, tanto praecellentius efferuntur cornuum dignitate. Aprorum magna copia est. Sunt &lepores multi. Sed omnium animalium ferarum & auium corpora, hic quam alibi minora. Est & taxus, & mustela. Sed caret capris, damis S ericijs. Talpae nullae vel rarissamae: sed mures infiniit. Lupum, item & vulpem habet. Sed de his fatis, ad alia transeo. Hibernia quondam multos Regulos habuit, s nunc autem sub Anglorum regimine & per Proregem quem Dominum deputatum vocant administratur. Hibernia vero sub dominio Regis Anglorum incidit circiter annum II 73. quo Rodericus Connaciae rex, Regem uniuersae Hiberniae nominauit, qui cum totam insulam subiugare contenderet, bellum continuum
cum caeteris Regulis gerebat, ex cuius quidem Adi tione factum est, Vt alij Reguli se siponte, ac sine ulla sangui nis effusione Anglorum Regi Henrico secundo dederint: S inde omnes Hiberniae Domini dicti sunt usqtie aduenricum octauum , qui Rex Hiberniae ab instulae ordinibus & Proceribus declaratus fuit, quia quibusdam id ditiosis domini nomen erat inuisum. Quatuor in hac ciuitates praecipuae, D VBLINIA totius Aiber Vrbia se
niae Metropolis, sedes Regia & Archiepiscopalis, AEde S. Patricij ac Comitatus titulo exornata. Hic iudicia &N Comitia
38쪽
39쪽
comitia duae vulgo partam chia dicunta, celebrari solent. Hic etiam Insulae Procurat ores It plia timum
si ei Secundas paries tenet ina refordia. Tertias Lis' ruum, diuarias Corcagia. Sunt S alia ibi oppida
ne in inicidia latis magna de quibus in particularibus descriptionibus fusius. Lacio quoque plurimos haecie hesa habet inter quos lacus esit in Hultonia ab Erno lacu XV. mill . distans,de quo suo loco fusius, Super c vir ω Gm Urbem staginum est haud amplum, in quod si hasam defixam aliquoi menses relinquas, pars ea quae luto inhaesit ferrea quae aquae immersa JAea, cAsta AS lignea futura sit. Est &Emo lacus, qui xxx mil. pali' inton,itudine xv in latitudine diffunditur, sylvis Opacis Coronatus, & adeo piscosus, Ut piscatores nimiam fre ouentius piscium copiam, reIiumque rupturas, potius quam desectus conquerantur. Fama est inter accolas hune olim agrum fuisse culti uissimum, & incolis frequentissimum, sed su bito propter eorum infandam cum bestiis venerem, superfla sis aquis in lacum redactum. Terram, inq it Girald VS, tam turpium contra naturam fis cinorum consitam, non tantumprimis, sic cum S mps m habitatoribud indignam a uiuor naturae tu anis. Flumini
has item cor ijs scinditur & rigatur insula: quorum nomina haec sunt: enli , Dubel perfluens, andi, per Mediam ς Eanna per Vltoniam ; per Connaciam, Lin d; & GMoaduri per Kenet cunilliam, Sticheiam,oc Samairam , t Mod ius vero & Aurses per Κencleoniam. Sunt & alia plurima, quorum quiniarn ςx tetiae penetralibus irriguisque fontium Venis emersia, alia Vero su bito e stagnis erupta, illustres insulam per partes Iongis excursibus disterminant,&distinguunt, de quibus suis locis. Inter Omnia vero flumina Hiberniae non immerito principatum Synn-s obtinet, tam quantitatis suς maiestate longisque terrarum excursibus, quam ineundissima piscositate. Caeterum flumina & lacus suis sibi innatis soccunda sunt piscibus, & praecipue geneatibus tribus, Salmonibus & Turiris, anguillisque lutosis. Muraenisque oculosis D eμου aestiuit. Sed desunt ge nerosi aliarum regionum & dulcis aquae pisces: luciJ VideliceL perticae, gobiones,omnesque fere qui non ex. marinis fluctibus Originem trahunt. Habent autem e contrario sugna trium piscium genera, quae nusquam alibi reperiuntur. Sunt enim turtris longiores & rotundiores, albis carnibus consertis&sapidis, umbris persimiles, nisi quod capite degenerant crassiore. Sunt & alii marinis halecibus, tamforma & quantitate, quam eolore & uapore, simili limi. Sunt & terti), tur tris, nisi quod maculis carent, per omnia similes. Haec autem tria genera piscium in aestate tantum, & nunquam in hyeme comparent. Terra inaequalis est SP montosa, mollis & aquosa. In faminis montium Verticibus stagna reperies & paludes. Pecore montes, nemora seris abundant. De mari quod Hiberniam & Britanniam interluit sic scribit Solinus: Mare quod inter Hiberniam σBritannum interluit, una t- ct inquierum toto in anno, non nis; aem auculis diebus est nauigabile. Sed errat. Satis enim tranquillum est, nisi Ventorum Vi agitetur. Et non solum istate, sed etiam sium ma hyeme, vectores vltro citroque nauigant. Matinis autem piscibus per omnia latera, maritima fatis abundant. Habet Hibernia in uniuersum Comites triginta tres. Archiepiscopos quatuor. Armachiensem totius Hiberniae primatem. Dublinenseat Hiberniae primatem: Cassiliensem, &TOamensem. Et hi quatuor viginti nouem suffraganeos habent, quos omnes sino loco & ordine in sequentibus tabulis recensebimus . Sed antequam ad reliqua pergamus tenendum est,Hiberniam ex incolarum moribus in duas partes distribui. Qui enim legibus teneri recusant & incultius vivunt Iriseris, & vulgo Mil Irish, id est, sylvestres Hibernici vocantur. Qui vero legum potestatem sanctam habent, & iudicijs se sistunt, go tabe cidicuntur, & eorum regione glissPale. Qui in Anglica prouincia habitant, victu, cultu&sermone ab Hisernicis differunt. Nam a priscis Anglorum moribus ne transiuersum quidem unguem discedunt. Anglice, naturaliter & incorrupte loquuntur: Hibernice tamen norunt, propter quotidiana commercia. Aullioritate nutuque Britanicarum Legum Remia publicana administrant di suos tantum ciues affinitate deuinciunt: & Hibernicos procos vehementissima animi contentione repudiant. Haec de Anglicae prouinciat habitatoribus dicta sussiciant, reliquum est ut de Hi- hernicorum moribus atque consuetudine nonnihil dicamus. Hibernici primarios quosdam Tyrannos habent, quorum imperio plures tenentur: sub Anglico iure & imperio, nisi simulate & quandiu Angli mili res eorum territoria depopulantur, non vivunt. Iudicia tamen propter depraedationes S furta nocturna certis temporibus & locis constituunt. Illic reorum qui accusantur, proprium est: Nego. Si conuincantur, ad litem aestimandam quosdam arbitros: quos illi Milonios appellan t, adhibent. Isti sunt ex una familia proseminati, qui quamuis intelligentiam iuris non habeant vulgo tamen propter arcanam quandam scientiam ac moribus acceptam, quasi diuini habentur. Militia eorum partim equestris, partim pedestris est. Equites habent equos valde tractabiles, quos sine ullis adminiculis, etiam loricati insiliunt. Hastas bene ponderosas circa medium manibus praehensas supra capita in hostem vibrant. Inter pedites quidam sunt sagati milites valde robusti,quos Gale actos vocant, & tela pedalia securibus similia, eaque gemina, cultris tonsorijs acutiora. Ion gitisculis hastilibus affixa gerunt,& totius Hibernici belli sundamentum ac robur sunt Secundum locum obtinent Pedites leuis armature machaerophori, qui Hami dicuntur, & neminem Cccisum putant nisi capite truncatum . Tertio loco sunt cursores, quos Daltinos vocant, qui inermes incedunt oc ministros se praebent equitibuS. Totus autem tam equitatus quam peditatus, quoties ad manuS Venitur magna voce Pharao rastro inclamat : dc tibia utriculari loco tubae Viitur . Coenitant Hibernici magnifice & opipare. Nam licet delicatis arto laganiS minime abundent,nec etiam ulla urbana in epulis lautitia adhibeatur, mensias tamen habent, boue, porco, & alijs cibarijs, prout temporum obseruatio exigit cumulatissime instructas. Porcos praecipuo Spimos Pimi opere appetunt: faciunt pluris omnium obsisniorum nihil. Nonnulli dictitant illos crudis car- Dibus vesci, quod contra est,ac dicunt: tametsi non admodum coctis, nec plus satis assis defectantur, tam ea cruditate minus saepe nauseant. In epulis accumbunt lectulis positis. Primus in mensa locus tribuitur matrifamilias, 'talari tunica, & soepe crocota, bene manicata amictae. Inter cςnandum adest citharista oculis stapo Captus, musicis minime eruditus, qui chordarum pulsiu sunt autem ex serreis aut aeneis illis , non ex neruis ut alibi sit contextaeὶ animos accumbentium relaxat.
40쪽
In qua Vltoria, Connacia, A seria: πρου
HIBERNIA in genere de2ripta: antequam ad specialiorem ungularum partium delineationem me
Cingam, Operaeprecium paraui primum, distributionem eius proponere. Hibernia in quinque partes seu Prouincias diuiditur. In Lageniam quae ad Orientem est Angliae proxima: C aciam vel Coismnachriam quae ad Occiclentem Vergit: ntoniam in Septemtrionali parte : noniam in Australi plaga sitam. Quinta pars edia appellatur, ques medio loco sita a carieris clauditur. In hisce quinque Prouincijs alia quedam notabilia territoria ponuntur, ut in Lagenia includuntur Hetalia, Ossalis, Lesia, Ostoria, & Or i M. In edia reponuntur Stania, nuria, o Deluinia. In Comata comprehenditur Claria: in senionia continetur HrLID, C mrim a Lecalia cTreconcita. In Homoria concluduntur Tr petatis, Neria, Costmaia, Desmondi Tomondia, nonnullaque alia. Est & alia Hibernis partitio quam in tabula generali etiam attigimus haec magna eum cura & diligentia est consideranda, si quis huius terrς statum cognitum,ac perspectum habere aueat .Qua- .ic obseruare diligςnter oportebit, Hiberniam in duas paries distributam esse in Anglicam & Hibernicam: Hanc Germani &genuini Hiberni, illam Anglorum prCgenies incolit: eaque portio, plebeio sermone, Anglica Prouincia nominatur, quod sit Anglorum territori S, quasi palis & sieptis circumsessa . Etenim postea quam Angli Dermicium, exactum Regem, Hibernicis bostibus, armis castrisque Oppressis, in patriam atq; adeo in regnum restituerunt: Angli victores sedem stabilem & domicilia certa, in lectis Hiberniae locis habue runt: deinde cum inter se & domitos Hibernos, quaedam quasi insulae diuortia secissent, illam partem, in qua coloniam collocarunt, Anglicam Prouinciam appellauerunt. Hac maior Lageniae & Mediae pars, acea Vltoniae portio, quae Milia dicitur, continetur, sed praecipua Lageniae particula, quae Fingalia vocatur, Dublinio, ad Aquilonarem plagam, finitima, primas tenet: Media secundas . Mercator autem partes priore distributione a nobis positas, quatuor tabulis luculenter exhibet, ab Vltonia, Connacia, Media & parte Lagenite
facto initio. Harum omnium Partium, quo Ordine ab authore nostro ponuntur, delineationem, quam potero fidelissime, proponam. Offert se primo loco V ltonia. Parb haec Hiberniae prima Latine V2tonia dicitur, Anglis Viper, Hibernicis Cui id est, Prouincia Guyst, Britanni S i P . Protenditur ad mare Hyperboreum, S hinc Suinda a Media, illinc Emo Lacu & Bannis fluuio a Connacia dirimitur. Regio ampla, a sicubi sera X, alicubi macra, viriditate tamen ad aspectum ubique iucunda, di pecoribus resertissima. Iohannes Cureius βρβq et Primus Anglorum hanc regionem aggressius est, ct Duno, Armachaque expugnatis, uniuersiam aut bello,au t deditione complexus est, primusque Vltoniae Comes est dictus, sed cum illi res prospere gestae ita inuidiam
conflassent, ut ex suis virtutibus, aliorumque Vitijs in eXilium ageretur; Hugo My qui illum bello perseque-hatur, daria serat a Rege Iohanne su ccessior . Huius Unicam ni iam Gualterus de Purgo Dominus Connaciae uxorem duxit,&vxorio iure creatus est VItoniae Comes, permansitqu e ille honor in Richardo silio, ut Iota annem nepotem taceam qui ante patrem Obijt, & Guillelmo Muto huius IChannis filio ex Eligabetha Clara haerede altera Gilberti Ciare fratris sui qui a suis ini effectus EliZabetham Vnicam filiolam reliquit, quae Le Onello Clarentiae Duci enupta. Per huius vero Unicam filiam ad Mortuomarios,& ab illis rursum per filiam ad Richardum ducem Eboracensem VItoniae titulus est deuolutus, cuius filius Eduvamus i m. Rex Angliae sacro patrimonio siue Domanio, ut vocant, regio adiunXit. Quo tempore cum Anglia in partes discederer, intestino exardes rite bello, & Angli qui hic meruerunt, Vltonia relicta, domum prCfecti partes sequerentur,o- ais, S alij Hibernicae originis in has regiones inuolarunt, S ita barbarie efferarunt, ut nihil supra. Diuiditur in citerio1em & ulteriorem . Citerior tres habet Comitatus, fouth, Do vn & Anti me: Vlte rior septem, mahon, Tiroen, L Armata, Colone, Don gast: Hermaneth, & Ca n. Ptolemaei vero aetate hanc u niuersam incoluerunt motan V, Da , Eois V, & 'diri. Volunt ij, Vnde Guly, S Vliter forsitan profluxerunt tenuerunt tres Comitatus Do , mr me, &Louth, qui &b dicitur, CUIUS Comitem primum Ioannem Ar uiam creaui t Rex Edvvardus secundus quod iusto pra lio Ed V dum Brusium Scotum, qui se niberniae Regem declarauerat, ad Dundaia oppidu in maritimum profligauit, & Occidit. Regiones etiam adiunctas in sederunt, quarum nomina latino sermone eloqui Viλ datur, Thoc scilicet, quam nonnulli Lugendi terram la..tine interprej ntur; Rrem, Lucagh, c ourne, & regioneS illas quas Anglica Ei az-vsorum familia occupat, qui nunc degeneres eodem sensu cruac Mahomi. Vr H appellantur, cum Nil VVarny, S Kilulto Sylvis densissi mis; & Chersonesis duabus Lecale & Arde. Nihil in his memoratu dignum Occurrit nisi Hibernicos regulos
commemorare velim. Melioris notae inter urbes soli ii modo Armach sedes Archiepiscopi & totius Liber niae metropolis., ab Armacha regina sic dictam fabulantur Hibernici: sed Cam leno eadem esse videtur, quam Dearmach vocat Peda; & Ruborum Campum, ex lingua Scotica siue Hibernica interpretatur, ubi circa annum sata Iutis Dix. monasterium extruxit celeberrimum Columbanus. Q sed tandem eodem quasi tempore tum in Metropolitanam sedem a Viuiano legato euectum, & a Iohanne Curcio in Anglorum pote itatem redactum, nostraque aetate templum illud antiquum a profligatissimo v. le O rao incedio est deformatu