Helvetia antiqua et nova, seu Opus Describens Helvetiam ...

301쪽

EX. VCCL. D.D.D. locus datus decreto Decurionum)

Et Alia in lapidis fragmine ibidem. G il

DONATO. C A. S. AUG.s ALVI AN O. EXACTORI. TRIBUTORUM. IN. HELV COMMVNIS. VICARIUS.

In templi pariete etiam sequentem suis inscriptionem referunt Guillim. & nitimas ibid.

V. FE C.

In caenobio in ara templi , apparet etiam

302쪽

D. M.

VIXIT ANNIS L X XX XI.

Extat adhuc lapis in dicto templo a D. David Moriot Domino dicti loci vi indicivi iur

nuper inventus, cum hac inscriptione.

Extant quoque Murati sequentes insicri ptiones, procul dubio ex Aventici ruinis ebrranslatae, constat enim Muratum antiquum non esse. Siniter. MSC. In Ecclesii a parrochiali S. Mauricii extra urbem liaec tegitur inscri-

D. M.

F. C.

Ab altera vero parte templi liaec extat inscriptio.

D. M.

303쪽

Pelinesca' H Hujus loci meminit olorinis. Distat ab

Aventico XIII. m. p. vel juxta GAjLXX Vs II. m. p. In tabul is est Peten i sca. Legit apud Antoninum Guill. Pyrenesica,creditq; fuisse oppidulum hodie dictum tam ent in ditione Burriensium ad Arolam situm. Uult tamen Cluperius esse oppidum Biennam. De hoc nihil aliud apud veteres habemus; unde dubius haereo , & quinam possit esse locus, Uereor definire. Non esse Biennam certum, quia non est recta via ab Aventico Salo dorum usque. Hic praetereunda non est sen tentia D. Gaudardi, qui ait, Premesam spei potius Pedi nescam )eo loci fui se, ubi hodie est viculas Tri-bey medio stil. Aνentico Salo utam usique itinere non procul a Ddovio inter frolum ses. Telam ct pagos illos, Iens se Schvvanden, quousq; olim per mediampaludem antiqua illa Romanorum via quae adhuc hodie aliquibus in totis integra apparet O

bat. Quod probare videtur. I. Nominis assinit τι

304쪽

Lo Colluu D sis CRIPTIONE. 269 viis, qO aventicum, Solo urum se Ny optum ct inde bipennem pel Biennam, Gall. Bienne, Gerau. Biel ) ducebant. Ithde a Genitivo Tri PEDIS, nomen Pedinesca ortum. Vel dicitur Ρed inesca quas Pediens ca, nominibus duorum illorum locorum Tripedis mens in unum consatis , quia procul dubio blini pagiis lens dicti loci s Dbey subtirbium fuerit. 2. Rudera aedisuim , maxime sub terra, longe lateque diglyersa. 3. Ruina vetetis cujusidam arcis. q. Varia NuIn mala ibidem reperta. S. . Loti in rerione fertili ad montis pedem siti, ct medio

inter Arretitaim o Saludurum itinere, commoditaS. 6. Fossu quaedam ex vicina Arula omnis generis memcibus o aliis rebus linc advehendis opportuna, qliae

adhuc hodie vulgo dcr si te len appellatur. Ou omnia urbem his fiuise ostendunt, , sententiam nostram constumant. Hactenus D. Gaudard. ide lex.

APud Antoninum non habetur hic locus,

sed in libro Provinciarum , inter quinq; Sequanoria civitatus ponitur. Arbitratur Guill. p. 30. hunc locum esse Neocomum oppidum, comitatus Neocomensis caput, cu ias vetustate

petit jam a caesaris tempore, quo e X duodecim Helvetiorum oppidis unum, & cum aliis c obustum fuisse credit. Alij Lausanam e ste di-Xerunt, sed male, cum lacus Lausoni), ut vidimus

305쪽

ν DE AN Timro RuM HELVETINdinitis, di sierta apud Antoninum sat mentior referente eodem Gui mi reno, apud quem vide. Alias etiam dicitur Noidonolex.

Celebriora se Antiquiora Pagi Am

bronica loca. I in ad Ambronicum accedimu S pagum, qui quidem Urbigeno oppidis & vicis minus frequens fuit, cum enim maxima hujus pagi portio, montosa fili, & antiquis temp0ribus minus culta fuerit, non rot oppida, nec tot vicos habuisse verissimile est. Unde etiam loca quae in hoc pago antiquiora esse creduntur, in inferiore Argovia, id est, extra montes in planitie prope fluinina constructa fuerunt. Inter haec numeramus Salasson m & Vindoni μι, sit quae alia fuerint , eorum memoria ad

nos non pervenit.

HUjus loci ut opinor) primus scripto

rum meminit Antoninus, qui distare ait iPetin esca X. m. p. dc ab Augusta Rauracum XXIII. m. p. apud cnim alios vetustiores non sit,quod sciam, mentio,nisi valeat Cluper lib. 2. c. . conjecturae; credit enim ille vitio se apud Ptolomaeum, Ganodurum pro salo rum legi, cum positio Salo duro magis coae veniati

306쪽

veniat, quam Constantiae squae Gano durum Ptolomaei quibusdam videtur ) Antonino

Salaturi , in tabulis Saladurum dici tur. Unum ex antiquissimis totius Helvetiae oppidis esse dicit Siniter. lib. 1. Reip. imb so rorem aestimari Trevirorum, quorum urbem Nini seculo conditam vetusti tradunt annales. Hinc siste ius in Thesaur. Chron. tit. XXIX. aferit, Salo iurum&Tigurum 3 o. annis po1t Trevirim circa A. M. gooo. fuisse conditas , adeoq; has tres urbes sorores appellari.

Sed hoc fabulosurn nimis judicat Guilini. qui

tamen unum eX XII. Hel vetiorum oppidis

suisse asserit, qu bd post ejus incendium, resti tutum maximus fuerit vicus , &postea sub Maximiano castrum factum. Stu lib. .

chron. p. m. au. asserit etiam hanc urbem temporibus Abrahami ro. circiter annis post Trevirim fuisse conditam, eodem scit . tempore, quo Dat nascus in Syria condita fuit. Quidquid sit, celebrem ac veterem fuisse lo curia, ostendunt non sol tim cocti lateres varij coloris, & rudera per ambitum reperta, sed etiam veteres Romanae inscriptiones , quarum adiit sc quaedam extant, reperta enim suit inscriptio Deae Eponae facta, Heliogabali, ut credo, teria pore, qui M Antoninus dictus, di solis Sacerdos fuit: extat illa in privatis aediis bus e regione macelli.r En

307쪽

D. D.

TEHanc in scri prionem Stum , chron. lib r. pag. in. 22 . sic interpretatur; Deae Eponae maximae Opilius Restio, miles Legionis XXII. Antonianae primigeniae piae felicis immunis custos, Curator Saleiasium, vico Sal odoren . dedicavit X III. Kal. Sept. Domino nostro Antonino Aug. & Sacerdote II.& Consule: Votum solvit libens meriis Circa annum Ch. C C L X X X VIII. sub Diocletiano δί Maximiano, S. Ursum ex legione Thebana , cum sexaginta uex sociis, martyrio affectum ferunt , ibique sepultum, unde postea in ipsius memoriam , conditum

templum, in quo erat monumentum hoc, cua jus pars tantum habetur.

l . . S. COS. CUR A. SA-- . . N S. VICO. SALO D. .. XVIII. KAL. SEPTEMB. . . . . D N. ANTONINO. l. . . . II. ET. SACERD Oi ... I I COS. V. S. L. M.

308쪽

LOCO RuM DEI CRIPTIONE. et 73 dissol veretur, in eo repertum arcae specie saxuquadratum, educta in cacumen suprema pa te, ligamentis ferreis admodum firmum, exterius erant hae literae, referente Gmlinitim. M

D. M.

FL. SEVE JOAN ΑΕ. interius repertae duorum corporum reliquiae, in cranio unius erat argentea lamina, cum hoc versu; Conditur hoc Sanctus tumulo Thebaidos ursis. Duas reperio, circa vocis Salo dori originem, sicia tentias. Credunt nonnulli Salo dorudiciuna, quasi Solis turrim, quod arguere videtur Antonini bi aliorum pronuntiatio , qui Salo turum vel Soloturum pronuntiant, & antiqua turris, quae adhuc in urbis medio conspicitur, quamque arcis ab oriente introitum servasse ait Guillinnamius. Unde volunt multi Vocem Durus aut Durum, veteribus signis casse turrem , quam Germani vocant dipiti lal aut Thorn , ad quod respicere videtur hodierna pronuntiatio Germanica Θolo flairia. Reserunt tamen alij, inter quos Cluremis lib. I. c. .

vocem illam significare transitum in urbibus ad amnes positis; Anglis enim Dore,Germanis Devre, idem fere significare quod Graecis θυροι porta, per quam transimus. Prima haec sententia hac conjectura firmari posset, nempe quod cum Apollo, id est, Sol,in Helvetia celes bratus

309쪽

2θι Da Auristia Iolluu Agiva Tirebratus, hic quoque coleretur, ejusque cultus vel institutus,vel restitutus sub Heliogabalo, solis Sacerdote, cujus meminisse videtur in scriptio, fuerit ;verisimile esset illam turrim

soli consecratam, ex quo Soloturum nomen acceperit.

Arridet tamen aliorum sententia, qua sta- ruitur Salo durum, a Saliensii bus populis ita denominatum, quorum fuerit caput: Et sane supra memorata inscriptio vocat Salodorum non Solodorum) vicum Saliensium , quorum memoriam conservare Videtur Salsech, sive Saliensium aquae, vicus inter Salodorum& Biennam: quin etiam regio quae Neocomo Salodorum usque pertingit, antiquitus appellabatur Sal eνν sve Sale evi', id est, Saliensium tractus aut regio. Salienses autem dextram Arulae ripam a Bienna usque ultra Salodo rum incoluisse testatur Guillnn. pag. ἶTi. Qualis vero fuerit Saliensium origo, non ita ce tum , forsan a Saliis Germaniae populis, qui& Franei dicti sunt. MarcelI. lib. 17. hos ira nuncupatos . Sala fluvio opinatur Althameris in Tacit. Ab his legem Sal icam promanasse putat Alciatus. Fuerum quoque Salii Mar.

tis sacerdotes, dicti ab Hebr. , d id est, exaltare, elevare, Merul. parr. a. lib. . cap. Ι 8,

de quibus Virgilius Mneid. 8.

Hic exultantes Salios nudosci Lupercos.

Est quoddam militum genus, quos Soldu

rios

310쪽

LOCO RuM DR sCRIPTIONE. 277Hos a Gallis appellatos narrat Caesar. lib. . bel. gal. IIorum, inquit Caesar, baecelsi conditio, ut omnibus in vita commodis una ctim his struantur, quoi uin amicitiae se dediderint: si quid js per vim accidat, aut eundem casum unaserant,sbi mortem consciscant, vel adhuc hominum memoria, repertus est qui psam, qui eo interfecto, cujus amicitiae se dev vijsset, mori recusem. Quid si hoc militum genus, e X na, in qua erat Sol durum, regione, oriundum Russet y Sic enim Gessatae Polybij, Helvet ij quoque fuerunt, ut alibi vidimus. Quos vert, e iste putet Soldurios Caesaris, Guillim. vide

EXtat hodie in inferiore Argovia exiguus vicus dictus V disich, cujus tam pauca

vetustatis supersint argumenta, ut olim celebrem fuisse locum vix credi posset, inisi ejus antiqui meminissent scriptores, qui amplissimam p0pulosissimamque civitatem suisse testantur, sed ab Attila Rheni hoste sic eum

vocat Sidonius Apollinaris 4 ita landitus eversam, ut hodie vix vici mereatur nomen. Huius antiqui illustrisq; loci inter alios Antoninus in suo itinerario, Vindonissam inter Vitodurum& Augustam Rauracum sitam scribens, MCornel. Tacitus Varijs locis, memineruiar. Liber provinciarum ac urbium Gallicanaxu, ca struui