Nomologia, qua eloquendi ac disserendi ratio ad vsum forensem ciuiliumque causarum procurationem, pergrata studiorum omnium vtilitate, accomodatur Iacobo Omphalio iuris. authore. A P. Iusto Gaillardo in senatu aduocato recognita, & scholiis cum praef

발행: 1579년

분량: 380페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

301쪽

AC DISSERENDI. Isobis iudicantibus oportuit, neque defendentibus nobis.. TIφοκαταληψις occupatio suo praesum' ο op Ptio,quam & ηοληψιν vocant,cum tacitam obiectione prius diluina', quam obiici possit. necessaria in omni causa fi- gara, & plena prudentiar. Admonet enim diligenter animo complectendum esse,quae hominum iudicia, qui animo- rum sensus, quo a dientium voluntas atque affectus inclinent . quae omnia magnam aestimandi copiam praebent. Vtis tur hoc schemate omnibus in causis Cicero, sed frequentius exordio accom- modatur,ut in diuinatione: Si quis v

II αμολογια , concemo siue consessio, Cocenio. qua aduersario quaedam permittimus, t reliqua vehementius inuadi possint. Pro Roscio: Esto causam proferre non . potes,tametsi statim vicisse debeo , ta- dimen de iure meo discedam, fretus huius innocentia. Esto fueris inimicus, occidere tamen nulla iniuria prouocatus no

II αραδιας λη magnam cum hac habet cognationem. Condonat enim aliquid,

ut vicinum quiddam deroget. Laetus 'sum,sed tamen non petulans. Liberalis . r ii

302쪽

est, prodigus non est. Erudixionis gloria obscurari potest, praeripi aut extingui ῖ non potest. Clemens sum, non dis lu

bus, cum obiectionem aduersiarij, sit-miore argumento retorquemus. Libertatis periculo ducitur uxor, sed est necessalia illa vitae contuitistio ad soboli procreandam. Pulchrum regnare, sed periculosum. Praestat enim , inquit Bru-Zr66 se tus,nemini imperare,quana alicui insertentia. uire. Sine illo vivere honesic licet, cum

hoc vivendi conditio nulla est

Κισμor Oti Παρς finitio quaedam. Non secessio, fuit, i ed icelus: non error, sed perfidia: quando imperatorem, huius opibus sis auctus . deseiere & suis illum hostibus

prodere impunc nemini permittitur m g obet en Σωσίς quae & ενα diciae, Latinis sussi, uatio & imago appclla turchemate nascitur, poetis & historio graphis admodum familiaris. Nam &. reram simulacra verbis depingit, & ad . . . dientes in rem prcsentem adducit Multa eius exempla sunt passim . Venustissi-

est illud , M. Caelij in Antonium: ipsum offendunt temulento

303쪽

AC DISSERENDI. Ist sopore prosi gatu totis praecordiis sterrentem , ructuosos spiritus geminare,pra clarasque contubernales ab omnibus spondis transuersas incubare, & reliquas circumiacere passim, quae tamen 'exanimatae. terrore hostium aduenta percepto excitare Antonium conabantur, nomen inclamabant, frustra ceruicibus tollebant, blandius. alia ad aurena inuocabat, vehementius etiam nonnulla feriebat,quarum omnium vocem ta- in i mque no scitabat, proximet cuiuique collum amplexu tenebat, nec dormir excitatus nec vigilare ebrius poterar, sed femi somno sepore inter manu S ce turionum concubinatumque iactaba

hic re ρίὸς distributio toti in partes,cu- Mius inῬr a rgumenta fecimus mentione. H. Vniuersa vitae communitas conuellitur, fidei religio a Turcis expugnatur, labe- fa ctatur ciuili dissidio concordia, vis affertur inermi,aequatio fortunae imponitur , expugnatur virginum pudicjtia, rapiuntur ad stuprum atque ludibrium matronae, negligitur parentum pieta , coli vitae societas amplius iam non potest Tota exordii pars in Pisonem, hac

figura est amplificata. Et pro Milone;

304쪽

Omnia non modo quae repre bendi palam,sed etiam obscure cogitari possunt timemus:rumorem,sabulam fictam,tab fam perhorrescimus,ora omnium atque

oculos intuemur.

p pra retulimus. Διαλογι ιος sermocinatio, cu alicui per- - φρ' sone sermo attribuitur. Cicero pro Put . - Quintio - De re pecuniaria cupio contendere, non licet. At ea controuersia est , nihil ad me attinet: causam capitis, dicas oportet. Accusa ubi ita necesse est. Non , inquit, nisi tu ante nouo modo priore loco dixeris. Pro Pub. Sylla : Ita, inquit, tu enim inuestigasti, tu patefecis h sti coniurationem. 'ρ

'se' Transitio, qua monem' quid di tum sit & quid reitet, qualis est illa Cicero- nis in oratione pro lege Manilia, Quoniam de genere belli dixi, nunc de ma

gnitudine pauca dicam. Pare be- Παρω odi breuis interpositio ve, sis. Tam Venus otia amat,finem qui quetris

amori.

Caedat amor rebus res age , tutus eris

305쪽

DE LOCIS COMMVNIBVS.

Ad locupletandam exaggerandam- - . que orationem supra indicauimus comodatissimos, esse locos communes, id φημ' est ingenuarum artium fontes,ceu qua dam virtutum vitiorsimque formulae: uprum alij vehementem cum ampliscatione increpationem habent, veluti in parricidam, in sacrilegum, in prodi- Tocorum torem. Alij vero deprecatione aut com- commu- miseratione constant, cum humanae vi- nium 'istae conditionem, ni ueram fatorum ne- atque di- cessitatem, fortunae acerbitatem deplo ramus. Quidam etiam disputationis causa assumuntur, vehati de virtute, de honoribus,de aequo & bono, de magistratibus : quorum omnium vim atque artem, persecta rerum ac disciplinatum ognitio suppenditabit.

DE GENERIBUS , EN-

TENTIARUM.

sententias Quintilianus orationis sumina & veluti oculos quosdam eloquentiae esse credit. Illustrant enim elocutionis 'enustatem,& ipsam illam

306쪽

DE RATI O. E L o Q V EN Det simplicem planam,huivit .m & sine conatu profluentem dicendi rationem gravoruosta x qxi d in 'oluptate exornant quarum hi ni, .l. Qx δ Π Dxa quoniam iis Demosthenis oratione frequentius elucent, creditur eius eloquentia maxime laudabilis. Nullus enim locus,qui non aliqua sententi et co formatione illuminetur, ab illo dicitur. Sed usius earum opportunus& modicus e ste debet, vitaquam gemmarin auro ; sic opportuna seniori tia in Oratione eluceat , quae si crebrior . sit Momnibus clausulis addita, concisem facit orationem , & oructura carentem: . nec sple loris admirationem consequi-Setent M tur,& suam etiam gratiam perdit. Estrin. autem sententia quae Graecis vo catur,egregium dictum ad vitae institu tum pertinens, ut illa Antisthenis : Re

gium est audire mal cum feceris bese. Et Theophrasti: PRECIOSISSIMUS SUMPTUS EST TEM-

P V S. Periandri, Infortunium celadum, ne voluptate assicias inimicos. Lapis S uiauis *yxi id dφη, urum hominis. Quintilias multa eius facit gener Sed ducitur λὶ ea ituri 'ix Vtum officiis, genere; fortuna, rerum euentu. Estque sententia locus quidam

communis,vel initium,vel clausula epis

307쪽

chetematis,aut enthymematis, v Nulla ' re propius ad deos accedimas, quani salutem hom ibus dando. Caesar igitur deus immortalis habendus, Hiinc quo' . . que locum ad pronunciata referri dixi - mus. Nam interim sententiae ornati x orationis, interim fidei faciend e gratia assumuntur. Sunt autem pulcherrimari,

quae integrae sunt, & Pygmentis sucoq; 'illo puerili carent. ' I Ub1Emφων μια dictet sententiae acclamatio est, ad augendam admirationem, ut pro M. Marcello: Tantus est splendor in laude vera,tanta in magnitudine animi & ' .consilij dis nitas, ut haec a virtute don

ta, caetera a fortuna commodata esse vi Q. deantur. In Piscinem: Magnum nomen est, magna species,magna dignitas, magna maiestas consulis. Liuius: Et facere

ct pati fortia Romanum est. Et Cicero lpost grauem fortunς , infestique casus querelam sic acclamat. O misera vitae ratio,quae tam diu resides in voluptate, quam diu fortunae poscit libido. Prosertur enim nonnunquam per exclama

tionem. -

Noημα sententiam non extollit, sed adea Noema, aut locum aliquem mmmunem allusio

ςst , xt Beneficium dando accepit, qui

308쪽

DE RATIO. ELOQUENDI digno dedit. Nam ut praeciatὰ scribit Ennius,Benefacta male collocata, tva

lefacta arbitror.

Addunt his clausulam quae ad cones usionis finem pertinet, ut pro Ligario: Quare prius de facto vestio fateamini neςesse est, quam Ligarij culpam ullam

merb. reprehendatis. Profuerit autem magnoris eo. pere omnibus hie adhibere , libros D. Mitis,i- Erasmi de verborum & rerum copia.

Breuissimum hoc sit de ornatu prae ceptum, ut quoniam dictionis ornatus& styli gloria perennis sit,omni secul

rum memoria victura,in hoc plurimum impendamus operae, ut oratio pro ipso materiae genere sit grauis,erudita, liberalis, polita,admirabilis,colorum varie-. rate, figurarum splendore, sententiarum. Iumine illustrata: quas orationionis virtutes; cum praeceptionibus, tum imitatione, usu etiam , qui doctrinam cpn- .firmat , & studio facile conseque- - inur. iustis,uilis 4bs 'Vimus sere, ut potuimus duas i elocutionis p partes, perspicuriatem& or natum. Vtraque communis est, α simplici,& coniunctie elocutioni: sed quia ' ibanc diximus coli cicatione constarcire : ' 'λ emus pauca ouaedam eo ri , pauca

309쪽

DE COMPOSITIONE.

Compositionis est verba sit colloca- nm re,Vt ipsa verborum concinnitas orbem suum conficiar, comprehensio numero- fa cadat, ne vel asper eorum concursiis, aut vaste contextus , aut inconditὸ fu-. sus, voces hiulcas & asperas reddat: sed cita tota oratio coniuncta cohaerens, honeste cadens,acriter insequens.& aequabiliter fluens, cum gratiam, tunc delectationem mereatur. Huius non leuis Vis est, cum ad animorum motus excitan- dos, tum Veio ad uniuersam causam de- HEBaalectatione,suauitate, atque decore illa' composi- .strandam. Nihil enim perinde cogna' tisuis. tum humanis sensibus est,atque numeri & voces quibus & excitamur, & languescimus, & ad iucunditatem , & ad commiserationem ducimur. Cum enim molliores illae & delicatae in cantu

flexiones arte quadam expressae , au dientium animos non solum voluptate singulari demulceant sed sine sacietate delectent: quanto a mirabilius & suauius illa humanae

Vocis harmonia consensioque audien

tium sensus assicit, & in quencumque

310쪽

affectum impcllit 'Mihi face nulla tam suauis musica videtur quam orationis

compositio,&condecenti aptis nume- Ahelope iis conte ta. Commemoratur Penelo. re, ut absentis coniugis fidem atque ma trimoni j facramentum, animi innocensetia ac vitae conseruaret religione, Obre penteS voluptatum illecebraS, citharae sono cantusque dulcedine domuitie. Inibi ira Pyxh gQ rei. quoq; moris fuisse Quin- tilianus refert, ut cum euigilassent, ani- .anium ad res agendas lyra excitarent: , ea deinque sub noctem mentes re um negotiorumque contentione defatiga- tas ad tranquillitatem . componerent. Quod si tanta vis harmoniae & modis ineo, non potest no maximam vim ha- bere vel ad concitandos , vel ad lenien- dos affectus , oratio modis ac numeris vincta. Cum igitur solennibus epulis, ac rebus etiam ineptioribus fides ac tibiae abhibeantur, nihil autem sit humana oratione aut pr stabilius aut admirabii ius aut etiam iucundius, essiciendum Ionga animi prouisione, ne illa infracta, amputata & soluta fluat,ne erret, ne inaequalibys insistat inter spirationibus sed membris distinguatur,& conuersio-

SEARCH

MENU NAVIGATION