장음표시 사용
291쪽
1. Oratio adversus Q. Mucium Scaevolam augurem repelun
Εa causa acta videtur a. 634 120). Q. Mucius Scaevola augur Asiam sortitus obtinuit a. 633 121), unde reversus ab T. Albucio repetundarum reus est factus. Sed cum probaret, se Asiam iustissime et innocenter rexisse, absolutus est. Cic. de orat. 2, 70. Bruto c. 26, 102. In Onomastico Tulliano s. v. A. Wracius Scaevola augur P. 406. alter locus Bruti 30, 115 errore opinor) ad causam repetundarum Scaevolae auguris refertur, cum Politis de causa Rulilii Rufi, cui aderat Mucius Scaevola POnlisex Max., agatur. 2. Oratio pro se contra C. Iulium Caesarem Strabonem.
Ea dicta est a. 651 103). Drumann T. 3. P. 126. T. Albucius a. 649 1053 Sardiniam provinciam sortitus, in ea administranda male se gessit. Unde Romani reversum Sardi a. 651 10ῖ in iudicium vocabant eorumque suscepit causam patronus C. Iulius Caesar Strabo, de cuius Orationibus postea dicemus. Albucius in exilium it Athenas. Cicero de offic. 2, 14. . Suetonius Caes. 55. Cicero Divin. in Caecilium 1 9. Appuleius de Magia p. 316. Cic. Or. P. Scauro f. 40. P. 202. ed. Beter. Damnatus est T. Albucius ex Sardinia nonnullis etiam lati dantibus Sardis. XLIV. O. Lutatius Catulus. Consul factus est a. 652 102), postquam ter repulsam tulerat. Cons. Wunder ad Cic. p. Plancio 5, 12.
orellius in onomast. Occisus per Marium hello civilia. 667. 87). Cic. Tuscul. 5, 19. Ellendi ad Cic. de Orat. 3, 3, 9. Extant Catuli epigrammata duo in Anthologia latina
T. 1. P. 12. ed. lneae, eunde inque lasciva carmina fecisse,
292쪽
testatur Plinius Ep. 5, 35. Praeterea de consulatu suo et de rebus suis gestis scripsit: nain valde insignis erat in bello Cimbrico atque Mariano. Cons. Val. Max.
Cicero Bruto c. 35. Iam Q. Catulus non antiquo illo more, sed hoc nostro, nisi quid feri Potest periectius, eruditus. Multae literae, summa non Ditae solum atqiae naturae, Sed orationis etiam comitas, incorruseta quaedam latini Sermonis intexritas, quae Perspici cum ex orationibus eius Potest, tum iacillime ex eo libro, quem de consulatu et de rebus gestis stiis con Acriptum molli et Xenrehontio genere sermonis misit ad A. Frarium Poetam. - Fuit in Catulo sermo latinus, quae laus dicendi non medicoris ab Gratoribus Plerisque neglecta est. - Nec habitus est tamen Princeps in Numero Patronorum, sed erat talis , ut, cum quosdam audi ES, qui tum erant Praestantes, Dideretur Esse inferior; cum aratem lysum
A. Furιum poetami A. Furius Antias Λnnalium ilhros versibus hexametris scripsit. Cons. Welehert Poet. lat. rel. p. 352.
Ibidem c. 74, 259. Catulus erat ille quidem minime indoctus, ut a te Paulo est ante dictum, Sed tamen suavitas υocis et levis appellatio litterarum bene loquendi famam conmecerat. Cic. de Orat. 2, 7. Catulo non solum nos latini sermonis, sed etiam graeci ipsi εolent suae linguae
subtilitatem elegantiamque concedEVE.
Ibidem 3, 8, 29. Quid iucundius auribus nostris umquam accidit huiras Oratione Catuli' quae est pura sic, ut latine loqui Pene Solus Dideatur, sic autem gravis, tit in ε ingratari dignitate Omnis tamen adsit humanitas et lepos. Quid mi Ita' ipsum audiens equidem sic iudicare soleo, quidquid aut addideris
aut mutaveris aut detraxeris, Ditiosius et deterius uturum a
293쪽
Quintilian. XI, 3, 35. Laudatur in Catulo suavis appellatio litterarum.1. Laudatio funebris Popilliae matris. Cic. de orat. 2, 11, 44. In eo quidem genere laudationum) scio et me et omnes, qui cis erunt, delectatOS ESSE Dehementer , cram abs te, Catule, est Popillia, mater vestra, laudata, cui primum mulieri hunc honorem in nostra ciDitate tributum puto.
cui primum mulieriJ v. Krei Zer no in. Antiquitaten p. 454. , ubi de laudationibus mulierum loeutus est. Ellendi ad h. l. seribit: matronis eum honorem tributum esse post tumultum Giallicum Livius narrat l. 5, 50. Quare mors diu intermisso factum eaae Ruto, ut nullius ante Popiliam mulieria pro concione laudatae memoria aeripta extiaret.
XLV. 0. Careuius Metellus Numidicus. Drumann Roms Geschichte Τ. 2. p. 37, scribit, Metellum praetorem fuisse a. 642 112), anno deinde sequenti Siciliam provinciam obtinuisse, et a. 644 110
reverSum, repetundarum Postulatum et absolutum esse.
Consul fuit a. 645 1093 et bello contra Iugurtham in Numidia gesto cognomen Numidici meruit. Censor a. 652 102 . Postea a. 654 100) per Μarium consulem in exilium elicitur, unde a. 655 993 restituitur.
Cicero Brulo c. 35. Q. Metellus Numidicus et eius collega M. Silanus dicebant de re publica, quod esset illis viris et constitari dignitati scitis. Drum annus locum de Oratore 1 , 49. huc refert, quem Metello Macedonico potius vindicandum arbitror. V. P. 159. Velleius 2, 9. Eodem tractu temporum nituerurit oratores Scipio Aemilianus, Laeliusque, Ser. Galba, duo Gracchi, C. Fannius, Carbo Pastirius. Nec Praetereundus Metellus Numidicus et Scaurus et ante omnes L. Crassus et M. Antonius. Quorum tali ingeniisque successere C. Caesar Strabo, P. SulpiciuS.
294쪽
Gellius 1, 6. Metellus Numidicus gravis ac diser
Gellius 17, 2. Q. Metellus Numidicus caste Pureque lingua usus latina υidetur. Fronto Epist. p. 15. ubi gaudet, Μ. Aurelium ora tionem suam Propria manu descripsisse. Quid tales, ait, M. Porcio aut Q. Ennio aut C. Graccho aut Ticio poetae, quid Scipioni aut Numidico , quid M. Tullio tale usu venit ' Quorum libri pretiosiores haben-riar et summam gloriam retinent, oi Lampadiones aut Stiaberio aut . . . . aut Aetro . . . ar t Attico aut Nepote. Mea oratio excabit M. Caesaris manu acri ta.
Selmonιὶ Seipioni Africano minori, cuius supra orationes recensuimus. Lampadι Onel La padio, Staberius, Aelius Grammatici eeleberrimi, Atticus et Cornelius Nepos librarii fuisse traduntur.
1. Oratio pro se de repetundis. Causa acta videtur a. 644 110 . Ietellus Sio illam provinciam obtinuisse fertur, unde reversus repetundarum Postulatus et absolutus est. Cic. in Verr. 3, 90. Epist.
ad Attic. 1, 16, 2. p. Balli. 5. Valerius Max. 2, 10. Druin ann l. 2. p. 37. Ellendi p. LVΙΙΙ.
2. Oratio ad populum adversus Cn. Manlium tribunum pl.
oratio Metelli habita est adversus Cn. IIanlium Μancinum tribunum pl. a. 647 107), qui ante Omnes auctor et suasor fuerat, Metellum ex Numidia revocandi et Mario bellum Iugurthinii in committendi. Sallust. Iug. 73. Cum autem Metellum in concionibus saepe lacerasset et lacessivisset, Metellus ipse, Postquam invitus et invidia plebis coactus provinciam reliquerat, Romam reversus Orationem acerbam contra eum dixisse videtur. Ceterum de argumento orationis et de nomine tribuni pl. dissentiunt reliqui interpretes. Pighius enim t. a.
295쪽
274 P. 123. ad rogationem Mamiliam a. 644 110 latam
v. Salust. Iug. 40) referendam arbitrabatur, quam dissuasisse Metellum scribit; eumque in edit. Pr. Secutus eram. Ellendi autem p. LX scribit: Si Mamilius homo tum potens tantopere Metello obtrectavit, in ea quaestionis severitate, quam describit Sallustius, vix ille eo ipso anno consul factus esset. Alium igitur tribunum pl. intelligendum putat, Cn. Manlium Maximum, cum Rutilio Consulem, quem sordidum et ignobilem genere diu iacuisse scimus, priusquam ad consulatum perveniret. Priscianus t. 1, p. 369. Metellus Numidicus in Oratione, qua apud Populum Cn. Manlio tribuno plebis respondit: Nam ut aliis plerumque obvenienti magistratu ob metum stαtuae polliceantur. Passive επαγγiλλωντο.
. ManlioJ si e legendum e enseo. C. Manlio edd. ante Ereti l noenon eod. Genes. See. XI. lesie Duebnero. C. Manilio eodd. Κrehlii. aliisl pro allia unus Κretilii alias. Id verum videtur. obvenientiJ an adveniently magistratu dativus est.
Gellius 6, 11. Cum inquinatissimis hominibus non
esse convicio decertandum, - non minus ex oratione
Q. Metelli Numidici, sapientis viri, cognosci Potest quam ex libris et disciplinis philosophorum. Verba haec sunt Metelli adversus Cn. Manlium tribunum Pl. , a quo apud populiam in concione lacessitus iactatusque iuerat dictis petulantibus: Nunc quod ad illum pertinet, Quirites, quoniam se ampliorem Putat esse, si se mihi inimicum dictitaverit, quem ego mihi
neque amicum recipio neque inimicum respicio, in Eum ego non Sum plura dicturus. Nam eum indignissimum arbitror, cui a viris bonis benedicatur, tum ne idoneum quidem, cui a probis maledicatur. Niam si in eo tempore huiuscemodi homunculum nomines, in quo punire non POSSis, maiore honore gracim contumelia V cias.
Quirites, quoniamJ Quirites, qui Lion ex Guel ferb. eumque sequebar in edit. Pr.
296쪽
Ea dicta est a. 647 107.) Metellus invidia populi
coactus Numidiam Provinciam relinquit, atque Mario consuli Lellum Iugurthinum desertur. Cum autem Μetellus Romam reversus esset, inimici eius amplius detrectare eius laudes non modo non audebant, verum triumphus ei unanimiter permittitur. Sallust. Iug. 88. Velleius 2, 11. Gellius 12, 9. Honorem quoque mediam Vocem fuisse, et ita appellatum, ut etiam malus honos diceretur et significaret iniuriam, id profecto rarissimum est. Q. autem Metellus Numidicus in oratione, quam de triumpho suo dixit, his verbis usus eat: Qua in re quanto universi me unum antestatis, tanto DObis quam mihi maiorem - iniuriam atque contumeliam iacit, Quirites, et quanto probi iniuriam iacilius accipiunt quam alteri tradunt, tanto ille υobis quam mihi peiorem honorem habuit. Nam me iniuriam merre , υOsfacere vult, Quirites, ut hic conquestio, istic vituperatio relinquαtur. - Honorem, ingrati, Peiorem υω- his habuit quam mihi: cuius verbi sententia est, quam ipse quoque supra dicit: maiore vos asiecit iniuriα et
contumelia quam me. Praeter huius autem verbi notionem adscribendam esse hanc sententiam ex oratione Q. Metelli existimavi, ut definiremus Socratis esse decretum Κακιον εii O TO αδικειν του α κεισθαι.
facitJ sellieet Marius. de eo enim hae pavla orationis loquitur Metellus. contumeliam facitJ id loquendi genus Cicero in Antonio reprehendit. Philipp. 3, 9. Mureli Var. Laeli. 6, 18.
4. Oratio ad populum de ducendis uxoribus.
Eam Metellus in censura a. 652 101 habuisse traditur. Sed Gellius 1, 6. Metello Numidico. Livius Metello Macedonico tribuit. Ego ncscio quam recte, Livio maiorem fidem adhibendam ratus quam Gellio, orationibus Macedonici pag. 160, fragmentum inserui. Ac revera in dubium vocari potest, utri scriptori potius
297쪽
sit fidendum. Nain etsi Livii multum apud me valet auctoritas, tamen ignorantia quasi quaedam de antiquis- Simo rerum romanarum statu interdum apparet, Gellius autem, etsi ingenio longe inferior, in ulla et accurata cognitione vetustarum literarum romanarum Praeditus est, ita ut in tali re minus facile errorem commiserit quam Livius. 5. Oratio post reditum.
Cum Metellus Mario et tribunis pl. vehementer resisteret, cssecerunt, ut in exilium eiiceretur' a. 651
100). Sed revocatur a. 655 99) rostalione Q. Calidii tribuni pl. Liv. Epist. 69. Appian Civ. B. 1, 33.
Unum tantum vestigium huius orationis, quam Post reditum ex exilio habuit, superest. Cons. Freins heim
Supplem. Livii l. 69, 53. Gellius 13, 28. Verba sunt Claudii Quadrigarii ex
Annali tim eius XIII: Contione dimissa Metellus in Capitoliram venit cram multis mortalibras; inde cum
domum Pro ciεcitur, tota civitas eum reduxit.
Contione dimissat contionem dimisit, pobtquam orationem in conciona dixisset.
6. Orationes in Valerium Messalam repetundarum. Metellus accusavit Valerium quenda in Messalam, qui in administranda provincia socios vexaverat Pecuniasque exegerat. Interpretibus adhuc non contigit, ut hunc Messalam explorarent, ae nescio an sit M. Val. Messala,
quaestor a. 646 108), qui deinde a. 661 90) intest legatos erat, qui bello Marsico contra socios exercitibus Praefuere, cuiusque meminit Appianus Beli. Civit. 1, 40. Cra merus, qui de loco Gellii l. 15, 14. in Programmate a. 1827. Inest ad Gellium excursuum Trias. Niliae) seripsit, nihil aliud effecit, nisi ut probaret, hanc accusationem demum post latas leges Serviliam et Aciliam
298쪽
intentatam suisse, quibus nimirum in causis repetundarum introducta fuit et ampliatio et comperendinali Or quarum alterutra, inquit, in Messalino iudicio intervenisse, est quod oredamus: adducor Onim mentione facta liliri test iii Accusationis. Quod si igitur Cra meri Opinionem am-
Plectamur, causa de qua Sermo est, non ante annum
fere 654 100ὶ acta videtur: leges enim Aciliam et Serviliam de repetundis inter a. 648 - 654 latas esse ceristum est. Coni'. Balteri Index Legum p. 120, et 269 sq. Gellius 15, 14. Apud Q. Metellum Numidicum in libro Accusationis in Valerium Messalam tertio
nove dictum esse aduolaoimus. Verba Ex Ora iove eius haec sunt: Ciam sese Scit et in tantum crimen υEni3SE, atquE Socios ad Senatum questram sentes DeniSSE, SESE PECGraiaS maximaS ExactOS ESSE. - ει- crinias, iuvia it maximas exactos Pro eo quod est Pecunia3 a se maximas exactas. Id nobis Didebatiar
graeca fgura dictum. Graeci enim dicunt εi σεπραβατόαε reor υοιον, id Significat , exegit me Pecraniam. Quod si id diei potest, etiam exactias esse aliquis pecuniam dici potest. XLVI. C. Memmius. Tribunus plebis a. 643 11 l). Sallust. Iug. 27 , 30.A. 650 l04 praeturam gessit et provinciam nescio
quam administravit, e qua reversus reus repetundarum factus est a. 651 103). Postea consulatum Petens a.
Fragmenta quidem nonnulla orationum C. Memmii a Pud auctores memorantur, sed plerumque alitis Memmius intelligitur . qui postea vixit et contra Lucullum atque Caesarem orationes dixit, de quo infra dicemus. Cicero Bruto 36. Tram etiam C. et L. Memmii erunt, Oratore3 medita re3 , accreSatores ac Ves atque acerbi. Itaque in iudicium capitis multos vocaverunt, Pro reis non Saepe dixerunt.
299쪽
Sallust. Ιug. c. 30. C. Memmii facundia clarinpollensque fuit.
l. Concio post reditum L. Cornelii Bestiae.
Ea est habita a. 644 110). L. Calpurnius Bestia consul a. 643 111) bellum contra Iugurtham susceperat,
Sed a rege pecunia corrumpitur. Cum deinde Romam reversus esset, Memmius tribunus pl. concionem contra eum dixit. Sallust. Iugurth. c. 30. C. Memmius, cuius de ἔλbertate ingeni et odio potentiae nobilitatis supra diximus, prorsus intentus omni modo Plebis animum accendebat. Sed quoniam ea tempestate Romas Memmi iacundia clara Pollensque uit, decere existu-maDi unam ex tam multis Orationem eius perscribere, ac potissimum ea dicam, quae in contione Post reditum Bestiae huiuscemodi Derbis disseruit.
unam - perscribereJ nec lamen eam Salustius ad verhum in librum suum retulit, sed more suo cogitata Memmii stilo proprio formavit.
2. Oratio adversus L. Calpurnium Bestiam lege Mamilia.
Ea dicta est a. 644 110). Bestiam defendit M. Aemilius Scaurus, qui in bello Iugurthino Bestiae consulis legatus fuerat. C. Mamilius Limetanus tribunus pl. a. 644 110) rogationem ad populum promulgavit,
uti quaereretur in eos, quorum consilio Iugurtha senati decreta neglexisset, quique ab eo in legationibus aut imperiis pecunias accepissent. Sallust. Ilig. 40. Multi nobiles hae lege accusati et damnati sunt, inter quos L. Calpurnius Bestia Consul a. 643 111) erat, quem C. Memmius reum fecit. Constabat enim, eum pecunia corruPtum cum Iugurtha pacem fecisse. Cons. Livii Epit. l. 64. Florus 3, 1. Orosius 5, 15. Drumann T. 2. P. 95. Cic. de Orat. 2, 70, 283. Bellum etiam est, cum quid cuique sit consentaneum dicitur: ut cum Scaurus
300쪽
nonnullam haberet invrdiam ex eo, quod Phrygionis Pompeii locupletis hominis bona sine testamento Possederat, sederetque advocatus reo Bestiae, cum unus quoddam duceretur, accudator C. Memmitas, υide, inquit, Scaure, mortuus ruitur, Si poteS ESSE
Cic. Brut. 34. L. Bestia honis initiis orsus tribunatus , υir acer et indisertus, tristes habuit exitus consulatus: nam invidiosa lege Mamilia quaestione C. Galbam sacerdotem et quatuor consulares L. Bestiam, C. Catonem, SP. Albinum et L. Opimium, Gracchi interiectorem, Gracchani iudices sustulerunt. Atque Ellendi putat p. LXI., Memmium non solum Bestiam, sed una ea dein lege Mamilia C. Galbam, L. Opimium, Sp. Albinum in iudicium vocavisse: lii enim omnes tune damnabantur.3. Dissuasio legis Serviliae. Oratio dicta est a. 648 106). Ellendi p. LXXIII. putat, C. Memmium dissuasisse legem iudiciariam Q. Servilii Caepionis consulis a. 648 106), contraque Orationem eius ea dicta esse, quae ex Crassi oratione Pro lege Servilia ap. Cic. de Orat. 2, 59 et 66. leguntur. In eadem stat sententia Drumannus t. 4. P. 63. 4. Oratio pro se repetundarum. Ea causa acta est a. 651 103). Memmius Post praeturam repetundarum Postulatur, sed absolutus est. Valer. Max. 8, 5, 2. Cicero pro Fonteio 7, 14. In edit. Priore fragmenta, quae sequuntur, huic Orationi inserebam, sed nunc alii Oratori, de quo infra dicemus, adscribenda puto. Suetonius Vita Terentii e. 3. Q. Memmius in Oratione Pro se ait: P. Affricanus, qui a Terentio PerSΟΠαm mutuatus, quae domi luserat ipse, nomine illius in acenam detulit.