Oratorum Romanorum Fragmenta ab Appio inde Caeco et M. Porcio Catone usque ad G. Aurelium Symmachum, collegit atque illustravit Henricus Meyerus

311쪽

tu omnia in causa superiora, Dim, iugam, lapidationem, crudelitatem tribunitiam in Caepionis gravi miserabilique casu in iudicium υocabas, deinde principem et senatus et civitatis, M. Aemilium, lapide

PercuSSum ESSe conStabat, Di PutSum ex templo L. Cottam et T. Didium, cum intercedere Dellent rogationi, nemo Poterαt negare.

n. Aemilium t M. Aemilius Seaurus in causa Norbani testimonium eontra Eutra dixit. Cons. Valer. Max. 8 , 5. 2.

In eadem causa fortunam Cn. Manlii et Q. Marcii Regis deploravisse Antonium, Cicero testatur de orat. 2, 28, 125. Eos enim itidem Caepionis culpa a Cim-hris devictos et occisos fortasse Opinor. In alia Sententia stat Eliendi p. LXV. et ad Cic. de orat. 2, 28, 125. qui putat, Mallium et Marcium ob eandem cladem

Cimbricam accusatos et ab Antonio defensos. I. Oratio pro se lege Varia.

Ea dicta est a. 664 90 . Italico bello exorto, cum ob sociis negatam civitatem nobilitas in invidia esset, Q. Varius tribunus pl. legem tulit, ut quaereretur de

iis, quorum Ope consiliove socii contra Populum romanum arma sumsissent. Asconius in Scaurianam p. 22.

Henriclisen ad Cic. de orat. 1 , 25, 117. Atque multi nobiles ea lege in iudicium Vocati sunt, inter quos M. Aemilius Scaurus, C. Aurelius Cotta, Q. Pompeius Rufus et II. Antonius. Cic. Tuscul. 2, 24. Quid ' qui volunt exclamare maius, num satis habent latera, Duces, linguam intendere, e quibus eiici vocem et mundi videmus'

Toto corpore atque omnibus ungulis, ut dicitur, contentioni vocis asser Diunt. Genu mehercule M. Antonium vidi, cum contente pro δε ipse lege Varia diceret, terram tange E. 8. Oratio pro M. Mario Gratidiano.Quo anno haec causa Privata acta sit, nescio.

312쪽

Cic. de offlc. 3, 16, 67. M. Marius Gratidianus propinquus noster C. Sergio Oratae vendiderat aedes eas, quas ab eodem iPSE Paucis ante annis emerat. Eae serviebant, sed hoc in mancipio Maritis non dixerat. Adducta res in iudicium est. Oratam Crassias, Gratidianum defendebat Antonius. Ius Crassus urgebat, quod vitii Denditor non dixisset sciens id oportere Praestari, aequitatem Antonius, quoniam id vitium ignotum Sergio non tuisset, qui illas aedes vendidisset. nihil mitissε necesse dici, nec eum esse deceptum, qui id, quod emerat, quo

9. Oratio apud centumviros contra Dalres Cossos. Causa Pri Uata. Cicero de Orat. 2, 23, 98. Curio verborum gravitate et elegantia et coPia suam quandam expressit

quasi formam figuramque dicendi, quod ego maxime

potui iudicare in ea causa, quam ille contra me

Antonius loquitur) apud centumviros pro fratribus Cossis dixit, in qua nihil illi defuit, quod non modo

copiosus, sed etiam Sapiens orator habere deberet.

CurioJ C. Seribonius Curio filius , de quo infra dicemus. Cossisl Qui fuerint hi Cornelii Cos i genti enitti Cornelias Cossos adnuinerandos docet Εckhel D. N. T 5. p. 186 , parum constat.

XLVIII. L. Licinius Crasgus.

Natus est a. 614 140). Cie. Brut. c. 43. Τribunus pl. a. 647 107 , aedilis curulis a. 651 103 , praetora. 655 99 . Consul a. 659 953, censor a. 662 92).Μortuus est a. 663 91). Vid. Drumann t. 4. p. 62. Eius magister dicendi erat Coelius Antipater. Cic. Brut. 26, 102. L. Coelius Antipater scriptor fuit

ut temporibus illis luculentus, iuris valde PerituS, multorum etiam ut L. Crassi magister.

313쪽

Cicero Bruto c. 36. Ego sic existimo, Antonium Crassumque oratores fuisse maximo ς, et in his Primum cum graecorum gloria latines dicendi copiam aequatam. e. 38. Erat in Crasso) summa gravitas, erat cum gravitate iunctus iacetiarum et urbanitatis Oratorius, non scurrilis lepos, latine loquendi accurata et sine molestia diligens elegantia, in disserendo mira explicatio; cum de iure ciDili, cum de aequo et bono

disputaretur, argia mentorum et Similitudinum copia. c. 39. Nam ut Antonius coniectura movenda aut festanda suspicione aut excitanda incredibilem Dimhabebat, sic in interpretando, In demniendo, in ex plicanda aequitate nihil erat Crasso copiosius. C. 43. Paratus υeniebat Crassus, expectabatur, audiebatur. a Principio statim, quod erat apud eum Semper accuratum, e ectatione dignus Didebatur, non multa iactatis corporis, non inclinatio Docis, nulla inambulatio , non crebra supplosio Pedis; vehemens et interdum irata et plena iusti doloris oratio, multae et

cum gravitate iacetiae; quodque di cile est, idem

et Perornatus et perbreυis. Iairi in altercando inυenit parem neminem. Versatus est in omni ere genere cauSarum, mature in locum principum oratorum Denit. c. 44. In omnibus orationibus Crassi inest quidam sine ullo luco Deritatis color, quinetiam comprehensio et ambitus ille υerborum erat apud illum contractus et brevis, et in membra quaedam, quae

κῶλα graeci vocant, dispertiebat orationem lubentius. Vellem plura Crasso libuisset scribere. - it in hoc etiam popularis dictio excellens, Antonii genus dicendi multo aptius iudiciis quam concionibus.

popuIaria dictioJ in coneionibus quoquo excellebat, Λntonius vero non tam in coneionali genere quam in iudiciali praestitit.

ibid. o. 86. Venio ad eos, in quibus iam perfectam Putas esse eloquentiam, quos ego audivi sine

controversia magnos oratores Crassum et Antonium.

Da horum laudibus tibi prorsus assentior, sed tamen

314쪽

non isto modo, ut Polycleti Dory 'horum sibi Lysip-Pus aiebat, sic tu suasionem legis Serviliae tibi magistram fuisse: haec germana ironia est. ibid. o. 97, 333. Nonne cernimus, Dix singulis

aetatibus binos oratores laudabiles constitisse ' Galba it inter tot aequales unus excellens, LepiduS POStea, deinde Carbo, Antonius, CraSSuS. Velleius 2, 9. Eodem tractu temporum nituerunt oratores Scipio Aemilianus Laeliusque, Ser. Galba, duo Gracchi, C. Fannius, Carbo Papirius, nec Praetereundus Metellus Numidicus et Scaurus, et ante omnes L. Crassus et M. Antonius, quorum aetati ingeniisque successere C. Caesar Strabo, P. Sulpicius.

Taciti Dial. de orati. 18. Agere enim mortius

iam et audentius Dolo, si illud ante praedixero, mutari cum temporibus formas quoque et genera dicendi, sic Catoni seni comparatus C. Gracchus Plenior et uberior, sic Graccho Politior et ornatior Crassus, sic utroque distinctior et urbanior et altior Cicero. Seneca Epist. 114. Mulci ex alieno secuto petunt υerba, duodecim tabulas loquuntur, Gracchus illis et Crassias et Curio nimis culti et recentes sunt, ad Appium usque et ad Coruncanium redeunt.

Quintil. 12, 10, 10. In oratione si syecies intueri Delis, totidem Pene reperias ingeniorum quot corporum Ormas, sed uere quaedam genera dicendi conditione temporum horridiora, alioqui magnam iam ingenii υim prae se ferentia, hinc sint Laelii, Africani, Catones etiam Gracchique. Mediam illam tormam teneant L. Crassus, Q. Hortensius. tum deinde ei lorescat

non multum inter se distantium tempore Oratorum ingens proventus; at M. Tullium habemus in omnibuS, quae in quoque laudantur, eminentissimum.

ibid. 12, 11, 27. Quin imo si hanc cogitationem

homines habuissent, ut nemo se meliorem iere eo,

qui Optimus fuisset, arbitraretur, hi insi, qui sunt

optimi, non issent: nec post Lucretium et Macrum

315쪽

Virgilius, nec post Crassum et Hortensium Cicero, sed nec illi, gra Post eos luerunt. Μacrobius Saturnal. 5, 1. dicendi duo,

dispare moralitate diver Si, eSi maturus et grαυis , qualis Crasso at Signatur. alter huic contrarius ardens et erectus et inmensus, quali est rιsus Antonius. Crassus multas Orationes dixit, paucas edidit, et Dagmenta Pene cuncta ex Orationibus senatoriis vel concionibus, non ex actionibus iudiciariis sumta. Laus eius maior, quam Antonii, et memoria apud Poster OS eelebrior. Cicero in Oratore c. 38. Uterer exemplis domesticis , nisi ea legisses, uterer alienis Dei latinis,

si ulta reperirem, υel graecis , Si deceret. Sed Crassi PerPauca Siant, nec ea iudiciorum; nihil Antonii, nihil Cottae, nihil Sulpicii.

exemplia domesticisJ i. e. exemplis ex meis oratiisnibus petilis. alienisJ i. e. exemplis aliorum oratorum vel latinorum vel graeeoruit . CottaeJ G. Aurelius Cotta, de quo infra erit sermo.

SulpietiJ P. Sulpieius Rufus.

1. Oratio in C. Papirium Carbonem. Ea dicta est a. 635 119). C. Papirius Carbo, homo popularis, optimatium adeo adversarius et inimicus fuit, ut a. 625 129 Ρ. Scipionis Africani minoris interfector esse crederetur. Cic. ad Famil. 9, 21. Cum vero deinde consulatum adeptus esset a. 634 120), a plebe ad optimates transire cupiebat, et, ut gratiam eorum captaret, defensionem L. Opimii, intersectoris Gracchi, suscepit. Sed frustra. Optimates enim iniurias ulcisci

studebant euinque L. Crassus adolescens in ius vocavit. Cicero auctor est, Voluntaria eum morte Poenam e

gisse, Valerius autem IIaximus 3, 7, 6, scribit, exilio

damnatum esse. Cicero scribit, Crassum anno aetatis Vicesimo uno accusavisse Carbonem, Tacitus in Dialogo de Orator. c. 34. nono decimo. Sed Ciceronis opinionem veram et rationi annorum magis consentaneam ESSE,

316쪽

docuere Dighius i. 3. p. 80. Heier ad Cic. de Off. 2, 13. , Εllendi p. LXXI. Weicheri de Calvo p. 109. Clinton in Fastis ad a. 635. Cic. de oratore 3, 20, 74. Omnium maturrime

ad publicas causas accessi, annosque natus unum Et Diginti nobilissimum hominem et eloquentissimum in iudicium Docaυi. Cic. Brut. 43. Crassus) accusavit C. Carbonem eloquentissimum hominem admodum adolescent, Summam ingenii non laudem modo, sed etiam admira

Tacitus de Oratoribus 34. Non odecimo aetatis anno L. Crassus Gaium Carbonem, uno et Dicesimo Caesar Dolabellam, altero et Dicesimo Asinius Pollio Gaium Catonem, non multo aetate antecedens Calous Vatinium iis orationibus insecuti sunt, quas hodieque cum admiratione legimus. Cic. de offic. 2, 13, 47. L. Crassus, cum ESset admodum adolescens, non aliunde mutuatus est, Sed sibi ipse peperit maximam laudem ex illa accusatione nobili et gloriosa, et qua aetate qui exercentur, laudeam ei solent, ut Demosthenem accePimus, ea aetate L. Crassus ostendit, id se in moro optime iam iacere, quod etiam tram poterat domi cum laude meditari.

Cic. de Orat. 1, 10. Carbonem adolescentulus Perctiliεti.

perculistiJ i. e. damnasti. lam ex vi huius voeis vere colligit Clintonin Fastis ad a. 635., Carbonem non anno 633 l2lὶ id est, anno ante quam consul faetus est, . sed post consulatu in a. 635 1 sy) a Crasso reum factum. Si enim Crassus ia in a. 633. Carhonem perinculisset, is certe a. 634. consulatum non obtinuisset. .

Cie. Brut. 27, 103. Carbo propter Perpetuam in populari ratione levitatem morte υOluntaria Se α SEDE-ritate iudicum vindicavit.

morte υoluntariuJ intellexit enim , se cunetis suffragiis damnatum iri. Sed Crassum ob hune exitum aceusationis suae poenitebat, ut Cicero tradidit in Verrinis. 3. 1. . Hoc ex homina elariaaimo atqua

317쪽

Cic. de orat. 2, 40, 170. Ex consentaneis Et 'praecurrentibua et repugnantibus argumenta ducuntur, ut olim Crassus adolescens: Non si Opimium demendisti, Carbo , idcirco te isti bonum civem putabunt. Simulasse te et aliquid quaesisse pervicuum est, quod Ti. Gracchi mortem saepe in concionibus deplorasti, quod P. Affricani necis socius muisti, quod eam legem in tribunatu tulisti, quod semper a bonis dissedisti.

eam legemJ Εα Iem non est t&lla s. tam pernicioua re*ublicas, aed omnibus nota illa. Ellendi. intelligitur enim lex Papiria de tribunis pl. reficiundis. Vid. Carbonia oratio. p. 212.

2. Oratio de colonia Narbonensi.

Ea habita est a. 636 118). Cum lex ferretur, ut nova colonia in Galliam deduceretur, senatus eam dissuasit, ne aerarium reditibus ex agro publico privaretur, ut Ellendi scribit ad Cic. de orat. 2, 55, 223. Crassus autem legem Popularem Suasit, ut agro assignato Paupertati civium subveniretur, contraque senatum multa et acerba dixit. Cons. Μadwig opusc. p. 290. Cum vero postea orationem habuisset, in qua suminis senatum ornaverat laudibus, id Bruto veteratori occasionem dedit ipsum perstringendi is lacessendi, ut qui nunc Pro

Senatu , nune Contra eum Staret.

Velleius 1, 15. Narbo Martius in Gallia Porcio Marcioque coss. abhinc annos circiter CLm. deducta

colonia ESt. Porcio Marcioque coas.J a. u. 636 118 .

Cicero Bruto 43. Voluit Crassus adolescens in colonia Narbonensi cauSae popularis aliquid attingere, eamque coloniam, ut iecit, ipse deducere. Extae in

318쪽

eam legem senior, ut ita dicam, quam aetas illa erebat, Oratio.

adolescenal lum erat annos viginti et duos natus

Cic. p. Cluentio c. 51. Ego vero in isto genere lubensius cum multorum tum hominis eloquentissimi et sapientissimi, L. Crassi, auctoritatem Sequor, qui cum Cn. Plancum defenderet accusante M. Bruto, homine in dicendo vehementi et callido, cum Brutus duobus recitatoribus constitutis ex duabus eius orationibus capita alterna inter se contraria recitan curasset: quod in dissuasione rogationis eius, quae contra coloniam Narbonensem merebatur, quantum PoteSt, de auctoritate senatus detrahit, in suasione legis Serviliae summis ornat senatum laudibus, et multa in equites romanos cum ex ea Oratione aSPerius dicta recicasset, quo animi illorum iudicum in Crassum incenderentur: aliquantum esse commotus dicitur. Cic. de orat. 2, 55. Cum Brutus duos lectores excitasset, et alteri de colonia Narbonensi Crassi orationem legendam dedisset, alteri de lege Servilia, et cum contraria inter sese de re Publica capita contralisset , noster hic Crassus) iacetissime tres Patris Bruti de iure cloili libellos tribus legendos dedit. Quintil. 6, 3, 44. Cum Brutus in accusatione Cn.

Planci ex duobus lectoribus ostendisset, contraria L. Crassum Patronum eius in oratione , quam de colonia Narbonensi habuerat, suasisse iis, quae deIege Servilia dixerat: tres excitavit et iρse tectores,

hisque Patris eius dialogos dedit legendos. Cic. de officiis 2, 18, 63. Haec benignitas etiam

rei publicae est utilis, redimi e Servitute caPtos, locu-Pletari tenuiores, quod quidem vulgo solitum feri ab ordine nostro in Oratione Crassi scriptum copiose

Didemus.

in orationa CrassiJ huic orationi vindieavit Ellendi p. LXXII l.

ab ordine noatroJ i. e. senatorio. Cons. P. Sulpieii Rus orati. locupletari tenuioresJ Crassus exemplis prohavit, Senatum saePeagris assignandis. eoloniis deducendis inopiam eivium sublevasse.

319쪽

3. Oratio pro Licinia virgine Vestali. Ea causa habita est a. 640 114ὶ mense Decembre. Vid. Clinton Fasti. Drumann l. 4. P. 59. Tres virgines Vestales anno 640 114) incestus atque stupri arguuntur. L. Caecilius Metellus Pontifex maximus totumque Collegium pontificum unam Aemiliam damnat,

duas absolvit. Sed cum Sex. Peducaeus tribunus Pl. in concione questus esset, Metcllum ceterosque pontifices male et improbe in ea causa iudicasse, POPulo Persuasit, ut iterum haec causa ageretur et L. Cassius iudex crearetur, cui cognomen scoPuir reorum inditum erat. Cassius damnat et Liciniam et Marciam, et frustra Crassus defensionem Liciniae susceperat. Antonium quoque Oratorem huius criminis participem fuisse, supra

vidimus pag. 282. Livius Epit. 63. Aemilia, Licinia, Marcia virgines

Vestales, incesti damnatae Sunt, idque incestum quem admodiam et commissum et deprehensum et Dindicatum sit, remEV MV. Macrob. Salurn. 1, 10. Fenestella dioen, Aemiliam virginem XV Kal. Ianuar. esse damnatam - deinde adiecit: si Sequebantiar eum diem Saturnassia. ' Mox

ait, postero autem die, qui fuit XIII Kal. Ian. Liciniam virginem, ut causam diceret, iusSam. Iul. obsequens o. 97. TreS uno tempore virgines Vestales nobilissimae cum aliquot equitibus romanis incesti poenas Subierant.

Asconius in Milonianam p. 46. Quo tempore Sex.

Peducaeus tribunus Pl. criminatuS est, L. Mutellum Ponti cem max. totumque collegium Ponciscum male iudicasse de incesto virginum Vestalium, quod unam modo Aemiliam damnaverat, abSOlυerat autem duas, Marciam et Liciniam: Populias L. CasSium creaυit, qui de eisdem virginibus quaereret , isque Et utras

320쪽

Cons. Dio Cassius Fragment. 92. Orosius 5, 15. Plutarchus Quaest. Eo inan. p. 360. ed. Hulten. iE-mus Plutarchi errorem, qtii quamvis damnatarum nomina Aemiliam, Marciam, Liciniam habeat, tamen rem ad Punica tempora refert. Ellendi p. LXXI. Cic. Brut. 43. D endit Crassus Liciniam Virginem , cum annot Diginti et sePtem natus esset; in ea lysa causa fuis eloquentissimus, orationiSque eius ScriPtas quasdem Partes reliquit. 4. Suasio legis Serviliae.

Ea oratio dicta est a. 648 106 . Q. Servilius Caepio consul a. 648 106) legem iudiciariam tulit,

qua iudicia, quae penes equestrem Ordinem erRnt, Senatoribus restituerentur. Crassus eam Suasit, et Caepio inde Patronus senatus appellabatur. Cic. de Iuvent.1, 49. Tacit. Annal. 12, 60. Druinann t. 2, P. 490. Baiter in Indice legum Tulliano s. v. lex Mi Dilia. Sed non diu ea mansit valuitque lex: nam duobus fere annis Post, anno circiter 650 10,) C. Servilius Glaucia legem promulgavit, qua iudicia senatoribus denuo erepta, equitibusque reddita sunt. Cic. P. Scaur. init. Cic. Brut. 62. Druinania t. 2. p. 489. Extabant igitur duae leges Serviliae iudiciariae, altera, a Q. Servilio Caepione consule, altera, a C. Servilio Glaucia tribuno pl. lata. Caepio et Crassus eam, de qua hoc loco dicimus, legem Suasere. Cic. Brut. 43. Eo Q. Mucio Scaevola) in rostris sedentes suasit Seroiliam legem Crassus. - Sed haec Crassi cum edita oratio est, quam te Saepe legisse certo Scio, quattuor et triginία tum habebat annos, totidemque anniti mihi aetate praestabat. iis enim consulibus eam legem suasit, quibus nati sumus.

c. 44. Mihi quidem a pueritia quasi magistra uit

illα in legem Caeselonis oratio, in qua et auctoritas Ot natur leniatuS, quo Pro ordine illa dicuntur, et in Didia concitatur in iudicum et in ciccuSatorum