De rege et regno, vel De regimine principum

21쪽

mereatur labet a peccatis tessare quasi in ultionem pereatibi uina promissilone impij accipiunt principatum dicente domino per Osee. Dabo tibi regem in furore meo. Et in iob dieie. quod regnare facit homine 'poeritam propter peccata populi .e ollenda est igitur eum a Ne testet tymnidis plaga. capitulum. h. IJomodo autem sitim predicta regis est offitium boliti', multitudinis querere nimia vidiretur onerosum elli

regis officis nisi ei aliquod bonum ut hoc proueniret Oportet igitur eost ditare quale sit boni regis premium tonuenies Ouibusdam igitur visum est regis premium ira aliud ' hs metem et metiam . ndi et tullius in libro est republiea diffinit pricipem ciuitatis esse alendum gloria. Cuius rationem aristotelea in libro ethicop assignare vidie.Ouasi ptinceps eui no lassicit honor et gloria consequenter efficie vian'. anest animis Oimve propatu bonii quenat. Si igitur ectent no sit glosa et honore. querat voluptates et diuitias et sie ad rapinas et subdito* iniurias couerrie. sed si hae sentetia

receptis pluria secine iconueniensia. prio nah hoc regi Messet disperiosum si tot laborea et sollicitudines pateree promercere ta fragili. ichil enim vidie in rebus humanis esse fragili' gloria et honore tu fauores holm drpetvat ex opinioniae boim et verbis eo ς qui nietat est mutabili' in vita holae. Et ite e φνsaias propheta huiusmoi gloria notat no

re seni. Decinae huane glorie cupido animi magnitudine assert. Dui enim fauore holm querit necesse e ut i eo casu odicit aut facit eorum voluntati aeseruiat. et sic du platereolae studimisero singulop efficie . propter Setia ite iussi' in libro di ome's eauendum dieit esse glorie eupidita .rripliciter enim animi libertatem p quam magnanimis viri s

22쪽

et omnis esse eonlantio. Ziebit autem principem qin ad magna pagenda instituitur diret magis' animi magetitudo igitur inconpetens regis officio humane glorie premis. zimiliter etiam ea multitudini no um si tale premium statuatur principibus . partinet enim ad boni viri officium vetonaempnat gloriam. simi et alia temporalia bona virtuosi enim et fortis animi est pro iussicia eontempnere gloriam

simi et vict. Diae fit quoddam mirabile. ve quia virtuosos actus eosequitur gloria ipsacs gloria virtuose eontempnitur ex tantemptu glorie homo virtuosus redditur per se naentia labi, bitantis. gloriam qui sipemit 'veram habebit. et te ca/thone dieit salustius. Duo miti' parebat glotiam. tanto magis assequebatur illam. cristi distipuli se sicut dii ministros e thibebant per Monam et ignobilitate per infamia et bonam famam. non igitur boni viri tonueniens premiugloria est. F contempnune boni. Si igitur hoe solum pinustatitatur ptincipibus sequae honos'fima. aut non assumere principatum aut si sumpserint inpremiatos esse. Implius cupidine glose pericillosa mala proueniunt. 42ulti enim duinmodicite in rebus bellida quAerintse ae suos vereritus perdidirunt libertate patrie sub homum seruitute redacta. Unae loquatius romanus pes epa i e templo huius uitandi diseriminis filium qui Oantra suum imperium ab hoste prouocarus. iuuenili ardore pugnauit. licet vitisset occidit ne plus mali elut in presumptionis e emplo. * virilitatis in gloria bostis ocessi. habet etiam cupido glorie accepte sibi familiare vicium similationem vir licet. quo enim difficile est paucis id tontingit eris 'virtutes assequi quibus solum labetur honor et gloria .s ulti gloriam rupientea irrutum simulatur ea fiunt propter o, simi salustius dicit. Imbirib

23쪽

multos mortales falsos fieri eoegit aliud clausum in pectore aliud promunt habere in lingua. magnum quia 'ultra querie ingenium bonum habere. did et saluator nostir eos qui bana opem faciunt ut ab hominibus viteantur ypotritas id e similatores voeat. Neut igitur periculosum est multum. Si punceps voluptates et diuietas querat pro premio. ne tap tor et echimeliosus fiat.ita perieulosum est si ei diterminee glorie premium. ne presumptuosus et similator eristat. 2ed strum e dimu sapientum. intentione alparet. non ea ratione honorem et gloriam pro premio principi tecreuerunt taquam ad hae prineipaliter ferri iubeat regig bona itentio. Sed quia disserabili' est si gloriam querat qua si pecuniam eupiat vel voluptatem sequatur. hie enim vitium 'nrtuti propinquius est eum gloria quam cupiunt homines nichil adsit. M augustinus diffinit se iudicium hominum bene te hominibus operantium. Cupido igitur glorie habet alio virtutis vestigium saltem te bonorum alprobationem querit et eis displitare recusat. pauli 3 igitur ad veram virtutem prouenientibua tollerabilius vitetur si perferatur ad regnum qui vel iudicium hominum metuens saltem a malis manifesti retrabitur.Oui enim gloriam rupit aut vera Nia id est per virtutem operis vicitur ut ab hominibus a probetur. vel saltem dolis ad hoe tendie atque fallae s. inui uero dominari aesiderat. si in ditate glorie larem noti meat bene iudieantibus displicere. etiam per apertissima scelera querit plurimumq; optinere quod diligit .vnde bestias superae siue erutvlitatis strue lupi rie 'vissa sicut in nerone tefare paret. Cuius ut augustinua ditis.tanta fuit luxuria vi nichil ab eo putaretur metuendum virile tanta . litas renichil molle hse puta doe autem satia

24쪽

e 'rimitur per illud p aristotcles tu magnanimo in ethicis

non querit honorem et gloriam. q. quid magnum φsie virtutis premissisifficiens .sed non vltrahoe ab homihistensit. e enim inrer omnia aerrena viditur else principiti

m hoc omni ab hominibus restimonium taetirtute redas Capitulum.ri'.

Nomodo ergo mundanus botior et hominum forta ' regie cissitudinis no est suffiitien, prentium inquimitum restat qualesie eiussuffiitiens premium. est aurem emueniens Ne re3pmium eripestet a dio . tuanifeste enim pro suo ministirio premium e ectat a domino. re aurem populum gubernando minister dii est. dicente apbstolo. φ dinnisporestas a domino reo .et paei est ministe vini in iram ei qui male agit et libro sapientie. Reges regni dii ministri dii discribune ostent igitur reges pro suo regimine premium e pectare a dio remunerat autem dius re es pro sub minim io temporalibus bonis interdum. sed talia premia lani bonis malisca comunia Undi dominus ad nethielemticie. Rabusodonosor rex babilonis seruire ferit e rettum suum seruitute nragna aduersus tyrum et merces non est reddita ei nec e ereidii eius di vis pro seruiture qua servivit michi aduersius eam: ea. s. servivite' pereatis sciam a potatum dii minister est 'findi in iram ei qui male ait. Et postea ta pinio dicit domino aeus ecce ego dabo nabugodonosor regebabilonis in dirci egypti et diripiet spolia eius et erit merees e retrui eius. Sigitur reges iniquos nim dii hosti pugnantes licet non itentione seruiendi dio sed sua odia et

cupiditares e tequendi tanta merceae dominus remumeraret

eis re Bastibus victoriam tribuat . regna subiciat et spolia diripienda proponat. Ouam fariet bonis remus qui pia

25쪽

intentione populum: regunt et hostes i pugnant nem qui

rem terietnam. sed e ternam tia mertarum promittit nec i aliost in se ipso dieente petro pastoribus populi tui. pascite qui

in vobis est gregem rei ut cum venerit prineeps pastoram dies reF regum erita parecipiatis imertestibile gloriemronam.te qua dieit Haias. Erit dominus sertum qui lationis et dyadema glorie papula suo. hoe autem rasione manifestatur. Est enim mentibus omnium ratiore utentium indirum virtutis premium beatitudine else virtus enim uniuscuiust esse discribitur que bonum faeie habente et opus eius bonu reddit Id hee aut qui sid operandi ruenire nititur. ad

id quod est maxime aestumo insitum. e autem est selitemella φ nullus patet ira uelle Doe igitur premium virtutius eouenterer expectae φ fuit holem bonu. Si aut bonu opari virtutis est opus bene regere subditos.Doc etiam erit pmiuregis p eu faeit esse bonu.m autῆ hoe fit hinc tonsit ran8 est beatitudinem quium dicim' ultimu residi rio' finx nee

enim disiaerj motus in Uerati procedit. esse eni inane narurale disiaeriueam infinita etiansiri non possint. Cum autem disideri u etiam intellestualis naturesie uniuersalis boni. e solum bonum vere bonum facere postri t. quo adepto nullubonu restat. φ apti' aesiditari posit. vnae et beatitudo ditiis homi perlectu.q. ora disiturabilia in se copae helicina.tale aute non est aliptanu terre .lda qui diuietas hiat apio Ne disicerat. et simile patue in teteris. et si aptiora no querat desiterat in ut ea Emaneant vel alia in locum eop succedant.

nichil mi Emanens inueniet in reta terrenis . niihil igitur terrenu ἐ.quietare animu post t. ne a iste terrenum aliphonum Beere potest. nec possit ese regia conueniet pretum.

adhue evellusinalia rei ιfectio et bonii coplatu ab aliquo

26쪽

supinin rependit quia et ipsa mi paralia miliora reddime

adiunctione meliori . priora vero si aeterioribua admisceantur .sicut argento si miseratur aurum argentum fit melius

φ e 3 plumbi admixtione impurum efficitur Constat autem terrena omnia esse ista mentem humanam beatitudo auteest hominis finalia perfectio et bonum empletu ad q6 oes venire disiterant. ν=ihil ergo terrenum*potest hominem beatum fatere neque igitur terrenum est aliquod regis premium suffieiens. non enim ut augustinus dirit. eristianos pricipes beatificamus quia diuit a imperauerunt. .l iperates . alios morte placita reliquerut .vel hostes rei publicediminuerunt vel ciues aduersuaseisurgentes. et capere et ometiere potuerunt. sed felices eos dirimus si iuste imperane si malucupiditatibus potius * gentibus quibus licet imperare. fiomnia latiunt non propter ardorem inanis glose sed propter caritatem felieitatis eterne.Tales iperatores cristianos dicimus beatos esse interim spe.postea ipsa re futuros tum id quod expectamus aduenerit. 2ed nee aliq= ereatu est φhomimem beatum fariat et poste regi aeterminari pro premio.Tendit enim mi ini R disdirium in suum prin ium a quo esse suum ereatur Causa ero metia humane hoe' aliud j tres qui eam ad suam 'maginem fecit. Solus igitur aeus est qui hominia disiilarium quietare potest et facere hominem beatum et esse regis conueniens premiu. Implius mens humana uniuersalis boni cognoscifiua est per intellectum et tesilam tua pervoluntatem .imum aurem niuersale non inuenitur nisi in ero. nichil igitur est φ possit hominem beatum facere eius implendovoluntatam nisi i di quo dici potest. Cui replet in bonis tesilirium tuum. Jn hoc igitur re e suum premium statuere potest et rebet. Doe

27쪽

igitum eonfiix ans dat id rex dicebat uid enim mihi estieela et a te quid volui saper terram .cui postea rn Pns dixit Iniehi adherere di I bonum es et ponere in dio spem meam. Jpse enim est qui d at salutem. non solum temporalem qua tomuniter saluat homines et iumenta . sed eam ae qua dicit Isaias Palus autem mea in sempiternum erit. qua homines saluat eos ad equalitatem angelorum perdueena .2ie igitur 'verifieari potest φ regis premium non sit honor et gloria Ouia enim mundanus et eadutus hInor huit bInari similis esse potest ut homo sit ciuis sanctorum et domestitustri et inter rei filios eamputatus hereditatem regni celestis asse/quetur eum erita hie est banor ν concupiscenset admirasre e david. dicebat. ν imis honorati sunt amici tui reus quei perhumane laudia gloria huic glorie reparari pol ' nafalla e blandientium lingua non dicepta harm opinio falla

profert. sed tot interioris costientie testimonio prodit. et dii testionio eonfirmatur qui suis eo nisabribus prc mitit pionfiteatiir eos in gloria patris rum angesis dii. qui autem hae gloriam querunt eam inueniunt et qui non querunt gloria hominum consequutur. e cemplo salomonis qui non solum sapientiam quam quesiuit aecepte a domino sed factus est sua omnea alios reges gloriosus. Capit i c. Onsiimrandum restat ulterius. ν sublimen et eminen, tem obtinebunt celestis beatitudinis gradum qui offitium regium digne et laudabilirer e equiis . 2i enim beatitudo virtutis est primiti eonsequens est ut maiori virtuti maior gradus beatitudmis rebeatur. Est aarem virtus pete. eipua qua homo animis non soluseipsum sed alios dirigere

potest et tanto maior quanto plurium regitura est et qr se euadu virtuae eorporalem tanto aliquia 'virtuosior reputat'

28쪽

Manlii plures vincere potest.aut pondria plura levare. Nigitur maior virtus requiritur ad regendam dominitam familiam' ad regendum seipsum. multo 3 magis ad regimen ciuitatis et regimen regni. Est igitur regimen eos cellentia virtulis bene regium siletum exercere oebetur igitur eessena in beatitudine premium et ad hoe in omnibus artibus et potent s laudabiliores sunt qui alios bene diriguto qui sit udum aliorum directionem se bene habent.Jn theculatiuis enim maius est virtutem botendo alijs tradire se ab alio traditam capere posse. in artifieijs etiam maior estimatur. maiorique pretio eoducitur architector qui edi fictum disponit. φ artifex qui sc5m eius dispositionem manualiter operatur et in rebus bellitia maiorem gloriam tu victoria eonsequetur prurentia ducis ν militis fortitudo. zie autem habet se rector multitudinis ininque sunt in singulis sc5m virtutem agenda sicut doctor indiscipulis. et architector in edificijs. du in bellis. Est igitur rex maiori premio dignus

si bene subiectos gubernaverit se aliquis subditurum si se

bene sub rege habuerit. Implius si virtutis estut per eam opus hominis bonum reddatur. maioris virtua esse viditurm magis honum aliquis operatur. Naius et esuinius est bonum multitudinia. O nius. re et interdum malumvnius sustinet .si bono multitudinia redat sicut oeciditur latro. ut pa multi rudini ditur. et ipse dius mala in munda non sineret nisi eis bona elitaret ad utilitate et pulchritudine

niversi. pertivet autem ad regia officium.ut dinum mul/titudinis midiose procuret maius igirur premium labetur regi pro bono regimine. O subdito pro recta actione tautem manifestius sciet. m quis magis in spiridiali considiree laudatur em ab hominita queuis priuata es a et ei artius

29쪽

ed utatur in immium si egenti subuentat. Ei diseordis premeetsi o*relsum a potetiore eri f. tunique si aliter qualiter eonuenit opem et tonsilium confecit et salutem. inuanto igitur magia laudandus est ab hominibus et premiandus a dio qui totam provintiam faeit pace gauirre. lentest cohibet. iusti etiam seruat et disponit quid agendii sit hominies suis legibus et preceptis.idine etiam magnitudo regie mirtutis 'paret φ precipue-similitudinem gerit dum hoe agit in regno in dius in mundo.Unte in e indo 'udices multitudinis dii vacantur. Jmperatores etiam apud romanas diuini voeabantur. anto autem est aliquid dro magis araeeptum quanto magis ad eius imitationem accedit landi et

apostolua monet. estote imitatores dii sicut et sili, harissimi Sed si scim sententiam sapientis.omne animal diligit simile sibi. frem p ea e similitudinem aliqualiter habent eausata. consequens igitur est bonos reges dio esse aleeptissimos et

ab eo maxime premiandos. Similiter etiam ut gregor' verbis utar.quid sublimitag regiminis. nisi tempestas mentis. Ouieto aut mari recte naue etia is erit' tririgit.turbato ast

tempestatis fluctin' etia pitus nauta se eonfundit. Vii plurimi.3 in oreupatioe reginis. ipse boni opis usus adie quii tiῆqvilitate turbae .valdi ei dii irile esset si me rus bicit si inter linguas sublimiter honoravit et obsequio nimis huiliter salutat tu non extollune sed se heseaee meinerunt. et in ecclesiastico dicte esse diues beat' qui s au p non abijt neessauit in thesauris petunt e. qui potuit ira redi et non est transgressus faeere mala. ut n5 fecit. Exquo quasi i virtutis ope probas iurist fidelis.Un se in sapietis prouerbissi ondit principat viri. Uulii eni ad prinei pas tu me puenientia a

virtute disietiit. qin dii i iii mo essent statu. virtuosi 'vitebat

30쪽

3psa igitur difficultas que pristipibus imminet . ad bene

agendum .eos faeit maiori premio dignos. etiamsi aliquanda per infirmitatem peccaverint. apud homines naeusabiles redduntur et fatilius a tuo 'veniam promerentur. si tamen ut augustinus dicit.pro suis peccatis humilitas et miserationes et orationis satidicium re suo eorte vero immolare nonegligunt.Jn euius rei e emplam di amab rege Uahel qui multum plicauerat dominus ad heham di M. quia humiliatus est mri mula .non indueam malum in diebus eius. non solum autem ratione oram. ν regibus naeellens premium te beatis. sed etiam auctoritate diuina firmatiae Dieitur enim in sacharia et, in illa beatitudinis die erit domva protector habitantium in therusalem.t.in visione paris eterne alliopdomus erunt sicut domus tauid quia stilat omnes reges e runt et regnabunt eum cristo litui membra eum tapite. sed domus dauid erit sicut domus tui. quasi si e siteliter regendutui officium gessit in populo ita in premio, leo propinquua habebitur .hoe etiam fuit apud gentiles aliqualiter sompniatum dum duitatum redores ata seruatorea in dio tra et mari putabunt. Capitulum. z.

Um igitur regibus tam mist in relesti beatitudineu premium proponatur si bene se i rege do habueris di

Egenti cura seipsos obseruare lebent ne tyrannite eonuertatur. liuehil enim ei acceptabilius este potest.* honore regio quo sublimantur in terris. in celestia regis gloria trasserantur. εeonuerso Nero tyrannI quia propter quedam terrena commoda iustitiam diserent tanto priuantur premio oadipisci poterat iuste regendo. Ouam autem stultum sit prohibimus paruis et temporalibus bonis mayma et sempiterna pertere bona.nullus nisi sit stultus aut i infidelis ignome