Libertatis ecclesiaticae et publicae necessitatis concordia

321쪽

tempore consem. Cap. XVIII. gor

& ideo oneribus subiacere non debent, ut supra diu

dum rectae gubernationis,&defensionis ab iniustitiis iniquoru,nec tamen pro gubernatione seu defensione quicquam temporalis tributi Principi laico debetur ab Ecclesiasticis, quia stipendia alaicis recipit, nec maiorem laborem subit ex defensione Ecclesie, qua nilaicorum tantum, aut si maiorem tolerat, eius non habetur ratio, cum idcirco maiores sumptus non faciat. Cum autem tempore belli idem accidat, nec maiores sumptus , aut labores tolerentur pro rerum

Ecclesiasticarum defensione, quam pro illis laicorum tantum, cur ad hos sumptus Ecclesia concurrero debet 3 Gubernationem autem redundare in com modum gubernantis, ostendit Suar. l. . contra Reg.

Angi c. et . n. 8. & pro defensione, quam suscipiunt Principes pro Ecclesia, multa csse ipsis Principibus concessa a sumino Pontifice certissimum est. Ad de quod supra innuimus cap. s. S. 6. bel- , tum esse inter Christianos Principes, qui Ecclesiae sunt defensores , quate penes quemcumqssityictoria, eius bona non rapiet, sed intacta ipsi Ecclesiae reis linquet.

322쪽

An nisi Ecclesiastici onera Soluant, periculum aliquod immineat, ne nimis grauentur laici, & ad

inopiam redigantur.

et Non est timendum, ne fcclesiis aram fiam purastana, qua nunc sunt tacorum , cum securis p terra ei, piara fuerint Eccet a bona , quam nunc inna aliqui leges condiderunt contra donantes Ecclesi s Timuerunt oumaliqui parumpi ne omnes erubem, ac religiosam uitam amplecterentur, qvibus D. Am brastur satisfecit. Argumentum contra 'adictum timorem laicorum. 3 seum timorem Ecc a nos inbet cedere suis priui- leni

Liud iam superest argumentum , quo nituntur laici probare soluenda esse onera ab Ecclesiasticis, quia si ea non soluant, breui omnia immobilia sunt futura Ecclesiae, aut saltem pleraqi& ideo latet nimis grauabuntur, si Ecclesia ab oneribus exempta relinquatur et Videmus enim quam plurimos su 1 ei largiri, quare breui eo laici deuenient, ut non habeant unde Remp sustentent,&id circo corruat haec Mecesse est. A quonam hanc diuinandi lucem hause

runt Disitipod brum Coos

323쪽

tempore Consem. Cop. XIX. Joa

runt ista dicentes e vere illud Dauidis usurpare posic sumus. Illici trepida uerunt timore , ubi non erat timor. a Cur omnia futurasEcclesiae enuntiant. di

trepidant e Supra millesinium sexcentesimum, &quadragesimum annum agit Ecclesia , nec omnium immobilium bonorum facta est domina,non est quod timeant laici breui in posterum omnia futura ipsa us . Timorem hunc pellant: Plurae seculis praeteritis fuerunt Ecclesiae bona , quam nunc sint ; multa enim quq ipsa habebat facta sunt laicorum,. quocumque casu id acciderit, siue venditione, siue permutatione, siue authenticarum scripturaruin amisIione, siue aliquorum potentium violentia , qui illa iniuste usu parunt , quibus Ecclesiastici contradicere aut non potuerunt, aut non sunt ausi, siue bellorum , terra, que sterilitatis causa, siue alia quacumq: Quare Ca-- rolus a Basilica Petri Nouariensis b Episcopus testa- b Car. aBatur ex libro in quo descripta sunt bona beneficiorum sus dioecesis ante trecentos annos haberi bona Ecclosiarumsu dioecesis, non esse aucta, sed imminuta. Idem putat, & ego cum ipso , in alijs dioecesibus euentile. Quod ol:m factum est , fiet etiam futuro tempore , ait enim Spiritus Sanctus. Quid est quod fuit, Ipsum quod futurum est .. Quid est; quod faetum est e Ipsum quod faciendum est 3 c Ad Dci pro- illecl. i. Muidentiam spectat tum gaicos, tum Ecclesiasticos alere, numquam ille permittet; ut omnia Ecclesiae fiant et Numini Optimo, ac Sapientissimo , prouidentissimoq; irrogat iniuriam, qui ei dissidit; Scit illa in sinita bonitas quid laicis opus sit, Quid Ecclesiasticis Fidant laici, non minorim illa gerit laicorum curam , quam Ecclesiasticori: m .a Hoc olim timote perterriti aliqui Imperatores

legibus

324쪽

Moibus conati suhi Christianorum liberalitatem in Ecclesiam cohibere teste Spondano anno Christi s . n. a . eorum vestigia nunc sequi tentant aliqui, sed

cum inanem iuisse eum timorem docuerit ex lenistia, inanem etiam esse praesentem laicorum timorem credendum est.

s Huic similis olim timor, seu querela fuit contrariligiosam vitam , & Virginitatem, dicebant enim

homines parum pij finiturum breui mundum , cum se . quuturi essent viri, faeminaeq. eum vivendi molam ,

in quo magna bona reperiri praedicabant sancti. Cui D.Ambrosius respondit dicendo melius esse ad finem

mundum peruenire per virtutem, quam per vitium. Eodem modo respondere nos possumus Iaicorum suis Hadictae querelae, melius videlicet esse Remp. eueruci per Pietatem, Religionem , ac Virtutem, quam per vitium: Nam Wrc melius esici Re mp. cadere, sitamen casura esset, &non potius hinc magis conse uanda , ob bona ad Dei cultum . eiusqi Ministrorum ac Pauperum sustentationem in Ecclesiam translata , quam ob corum, quae nunc habet eadem Ecclesia, dein posterum acquiret, rapinam, & onera contra i

stitiam imposita. I Preterea si omnia bona sient Ecclesiastica , vel omnes Christiani Ecclesiasticum statum assument,vellion omnes; Si omnes nulli erent Iaici, quorum bona grauentur ob sustentationem Reip. & bonorum Ecclesiasticorum omnes in re p. erunt participes, Princepsq; ipse erit Ecclesiasticus, atq; adeo, cum opus erit, grauare poterit ea bona, eaq; grauando non mittet falcem in messem alienam: Si non omnes fient Ecclesiastici, omniaq; bona immobilia, aut eorum maior pars in Ecclesiam transferantur, tenebitur Eccle-

325쪽

r tempore conseru Cap. XIX. os

Ecclesia laic's sustentare. ut pote paueeres, ad quorum sustentationem bona Eccclesiae relinqtantur, ac Reip. expensas omnes suppeditabit, nam cum laic rum facultates non lassiciunt, tunc iubentur Ecclesiastici onera sustinere Cap. Non minus , de Cap.

Aduersus de immun. - .

Quare deponant hanc curam laici, nec vereantur ne omnia bona immobilia ad Ecclesiam perueniant, ct si hoc vereri volunt, sibi ctiam persuadeant Ecclesiam tunc non defuturam necessitatibus Reip. omnia 'q; onera libentissime subituram. Quod si forte via derint facultates Ecclesiae nimis excrescere, adsummum Pont. omnium fidelium Pastorem recurrant, ut remedium adhibeat, ne immoderatis Ecclesiae diuit ijs laici supra vires grauentur, non ipsi per vim, & iniustitiam eas resecent, & minuant. s Praedictus porro laicorum timor non est tanti faciendus, ut ob illum debeat Ecclesia sua perdere privili gia, debeantque idcirco eius bona grauari. Sicut timor ne quam plurimi, aut omnes fiant Reli. giosi non est sulficiens causa,vi ad militiam cogantur Ecclesiastici, quamuis quo plures Religiosum habitum suscipiant, eo pauciores milites conscribi possunt pro Rep. Nec si vereatur Ecclesia ne Principum Laicorum potentia eo excrescat, ut sibi molestiam stallatura, &obedientiam subtractura , si eos maxime populi revereantur, licebit idcirco a fidelitatis iuramento populos liberare . Est enim hic linior improbabilis, & ob eum quiuis illicitd operatur, nec dat facultatem, ut aliorum iura austrantur.

326쪽

An exemplis probari possit, pos e

Principes Laicos grauare, vel auferre bona Ecclesiastic,

rum in necesSitate.

e Exempia ex sacra Scripturapro laicis .a E adem extis hi mi. 3 Ad exemia ex Sarea Scriptura inara respondetur. Ad exempla ex albi histores desumpta respondetur. ua vel miniquarum, Messa*a, drsialiquasserunt morum Principum, vera , adfuit Papa, sordinis Ecclesiastici consensui. s Principespi, a Papa obtinuerunt, vi Eccle virum bon tutiposseat.5 Principes manus injeseaetes , in bona Ecclesiasbea, aliquando a Deo Paulier puniti sunt. Sunt oues Ecclesia, non Pasto res Principes, es ideo bonorum Ecclesia non sunt Domini. Liqua ex sacra Scriptura, & alijs historijs fauere videntur. Ex sacra Scriptura afferri possunt aliqua Principum exempla,qui necessitatis tempore thesauro sacri templi usi sunt ad eam auertendam , quae facta, cum non imprinbet Sp S. il lius a utor, signum est rem esse licitam. E=echias Rex Optimus , tantissimusq; argentum, quod in domo Domini repertum & laminas auri, - quas

327쪽

tempore conserta Cap. XIX. 3 o

quas confractis Templi valuis reperit, accepit, deis diiq. Sennacherib Assyriorum Regi tab obsidenda Ierosolyma abstineret . a Asa, cuius pietas a Sacia pagina laudatur , ut Regem Syrte ad se tuendum ad duceret, argentum, & aurum , quod in domo Domini inuenit, ei dono misit. . Optimorum Regum bSc . . sunt faeta , ut constet non esse mali Pricivis sinite i. i. quid perpetrare .a Exalijs etiam historijshabemus Ludovicum Se. eundum Sicili Regem Ecclesijs imposuisse contributiones in subsidium belli, quod gerebat contra 'Carolum Nepotem suum. Ferdinanduin & Isabellam Catholicos Reges Ecclesiarum argentum,& aurum accepisse ad alendum exercitum contra Alphon sum V. Lusitaniae Regem,cum de recuperanda Tauri Ciuitate agebatur . Richardum Anglorum Regem Ecclesiarum bonis non pepercisse ad sustinendos belli sumptus,Summumq. Pontificem pro eo adiudicasse contra Gualterium Rhotomageniem Episcopum, qui ei obstiterat, & Romam nuntios miserat ad conquerendum de Rege . Nicepho. rum Imperatorem census ab Ecclesijs, &Monasteriis exegisse ad expeditionem contra Bulgaros. QuSa moderno autore sunt allata, ut praesentia Ecclesiasticorum gratiamina excuset, desumpstq. ex Ille scain hist. Ponti f. r. p. Fragosa de regim. Christian. reip. n. 33 . Neubrigensi l. i. c. et r. & a . Paulo Diacono I. as. Nec deerunt alia exempla si historiae perlegan

3 Verum exempla ista, siue sacra, siue prophananihil probant ; Non sacra, quia illi Sanctissimi Reges

necessitate cxtrema coacti ad diuitias in Sacro I cm- plo repostas confugerant eo tempore. quo Summo

Qq a Sacerdoti

328쪽

Sacerdoti imperabant ipsi, non hic illis, quare eius consensus non erat exigendus pro templi auro, & arigento auferendo in tanta necessitate, sed regia pote. sus ad illud etiam extendebatur. At in Evangelica Lege non Principi Laico Pontifices , sed his ille labest, quoad res ad bonum spirituale spe stantes idcoq. res ille Sacras, Deoq. dicatas suo arbitratu sine eorum consensu attingere non potest, cum consensus huiusmodi sine incommodo haberi potest . Quare quod in antiqua Iudsorum Lege actum est , afferri non potest ad probandum fieri aliquid posse licite in nostra Christianorum Lege, cuius Sacerdotium Ionge excellentius est, quam fuerit illius. Alia prophanarum historiarum non sunt adducenda, cum vel sint iniquorum, & Ecclesit hostium, ac tyrannorum , ut est illud Nicephori, qui imperium tyrannice inuasit, & gubernauit , hqresibus fauit, iussitq. militares duces more seruorum uti Episcopis, &alijs Clericis, eaq. de causa Christianos irrisit, quia proximum diligebant, eiq. eleemosinas impertiebantur iuxta Euangelica praecepta, omnem:

praecedentes Imperatores ambitione, luxuria, baris hara crudelitate superauit, ut ex Theophane narrat

Baronius . a

Vel a veritate videantur aliena, ut illud Richardi Angi i , quem sua autoritate nullum tributum Eoclesiasticis imposuisse lego,sed Archiepiscopum Cantuariensem ad alios Episcopos, & Pr*latos misisse , qui eius Regis indigentiam, ipsis significaret; pet reiq. ut pecunijs opitularentur: cui non Gualterius videtur obstitisse, sed S. Hugo Lindoniensis Episc pus , qui in Episcoporum, & Praelatorum Regni conis uentu perorauit, ne quid contribueretur, quia pauis Peres

329쪽

tempore conferv. Cap. XX. goy

peres in maxima erat penuria,& egestate,quib Ecclesiarum pecunijs subueniendu erat, nec missos ob hanc causam a S. Episcopo,& Rege Nuntios ad Papam inuenio, aut Papam pro Rege tulisse sententiam,sed ob. aliam fuerunt missi legati, nempe cum Rex contradi cente Archiepiscopo Rhotomagensi Castrum quoddam Ecclesie illius muniuisset opportunum ad reprimendas inuasiones Francorum in Northmanniam oblata Archiepiscopo aequa compensatione, &ab hoc reiecta, imo excommunicatione perculsis ministris, Regijs, & Prouincia interdicio, res ab utroq. ad Summum Pontificem delata est, hic vero non Iudiacis, sed sequestri partes agens Episcopo autor fuit, ut se amicabiliter cum Rege componeret, & oblatam compensationem reciperet, asserens licere Principi infirmiora terrae suae loca munire , cum inde sibi,& suis damnum ab hostibus timet . IVt a Baronius , a paron. aiucitato Rogerio, &Neubrigensi. Iudicem agere no-ris r. iis . Ivit in ea causa summus Pont. ne forte cogeretur , Regem condemnare, qui propria autoritate Ecclesiae

Castrum muniuisset, vel Episcopum, qui debitam, &aequam compensationem recusastet pro eo castro, v gente Regni necessitate a Rege erepto, maluitq; id- circo rem amicabiliter componere neminem conisdemnando. Qui casus, ut patet valde a nostra qu*stione distat, in qua agimus, non An liceat Principi Ca strum Ecclesiae munire, ne hostes in Regnum insiliant, data Ecclesiae suffcienti compensationes Sed , Anci liceat sine consensu Ecclesiasticorum grauare bona Ecclcsar extia necessitatem extremam , quq sunt valde diuersa. Et utinam hoc temporc Ministri Principum,ac Principes Richardum praedictum imitarentur,

du Ecclesiarum agros,&alia libere anserunt,ut Ditionis

330쪽

nis propugnacula, ac munitiones constrant, compensarent se ilicet pecunia, vel alijs rebus ablata et Verum non raro imitantur eum Regem in auferendo, non autem in compensando.

o ad Catholicos Reges Ferdinandum, & IE- bellam respondeo sine summi Pontificis beneplacito, bona Ecclesi* non grauasse, sed a Xisto Papa impe.

trasse, ut Ecclesiastici centum millia aureorum conis

L .' . . . tribuerent, ut bellum Mauris inferri posset a dipd si

contra Alphonium Regem arma capientes auro, de argento Ecclesiarum usi sunt, non sine Ecclesiastico.rum eonsensu id fecerunt, mutuoq; illud acce runt, I idem i. non libere usurparunt, teste Mariana , b qui & narrat ' -' quo pacto Ferclinandus Tauro Medinam campestrena abicrit pecuniae, & commeatus inopia pressus, ibimordinum consensu concessum ei fuerit, ut ad belli necessitates templorum aurum dimidia ex parte mutuum

sumeret, rebus tranquillis integrum fide integra red, diturus, eoq; subsidio ad obsidendam arcein Burgenasem redierit. Ex quibu, patet sapientissimum Regem nihil contra Ecclesiastica bona fecisse, sed urgente

necessitate seruandi suum exercitum, non sua autoriis tale, sed Ordinum consensus aurum Ecclesiae mutuum accepisse non usurpasse. .

od de Ludovico Secundo Siciliae Rege adducitur,li hic quid iuris in Ecclesiasticas res usurpauit eas grauando sine Papae, & Ecclesiasticorum consensu, pro exeinplo esse non debet, cum sibi usurparit quod suuin non erat, & usurpare prohibitum erat a Pontifici js constitutioniblis, &a Friderico prs decessore . Aliqui etiam Principes in Ecclesiam, & Summos Pontifices insurrexerunt, nec tamen iure id fecerunt, aut ob id ius aliquod eoru n posteri adepti sunt contra eandem