Christiani Wolfii ... Elementa matheseos universae. Tomus primus quintus .. Tomus quintus, qui commentationem de praecipuis scriptis mathematicis, commentationem de studio mathematico recte instituendo & indices in tomos quinque matheseos universae c

발행: 1741년

분량: 527페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

Multum omnino interest, ut studium Matheseos rite tractetur siquidem sine molestia ac temporis dispendio feliciter pro gredi Volueris. Quamobrem nostrum esse duximus , monia. trare viam, qua sit eundum , ne ad devia declinemus:

id quod facillime accidit. Eam igitur, quam in nos suscepi

mus, de studio mathematico rite instituendo tractationem utilitate sua non destitutum iri confidimus. Quamobrem suademus, ut omni attentione eandem legat & relegat, qui Matheseos addiscendae animo ad Elementa nostra legenda accedit. Quodsi quis studiose observet, quae praecipimus, eum participem futurum fructus, quem eidem pollicemur, nulli dubitamus. Insignem vero percipiet voluptatem, ubi senserit voto, respondere eventum : quem ubi praevidet, eo ipsis accendetur ardor majore industria Matheseos studium continuandi, quamἰ qua idem inchoavit. Nostrum inprimis est amplificare Math seos studium , nunquam satis commendandum , nunquam pro dignitate depraedicandum. Nihil igitur omittendum , quod: huc quomodocunque facit. Alienam felicitatem qui nostram existimamus, id unice intendimus, ut dicamus, ut scribamus quae pr0sunt aliiS. Quamobrem nec quicquam magis in votis. habemus, quam ut omnes , qui ad Mathesin addiscendam animmum appellunt, participes fiant ejus fructus, qui ex studio, mathematico percipi potest. . COM

142쪽

COMMENTATIO

STUDIO MATHESEOS

RECTE INSTITUENDO.

CAPUT PRIMUM.

De d resis cognitionis gradibus quomodo fidem acquirantur

S. I. Res dantur gradus cogni- cognita dcducem potueris, nisi ea,tionis humanae m omni quae cognovisti, satis intellexeris. Veritatis genere, quos recto faculta. Gradus secundus dissicilius comparatum cognoscendi usu acquirere licet. tur primo , cum multo ampliorem Aut enim in co acquiescimus, quod requirat facultatum usum et nec ad vetitatem ab aliis propositam intelli- tertium adspirandum, nisi ubi ad se-gamus ; aut ulterius progressi id agi- cundum ascendoris. Tertium deniquemus, ut ejusdem etiam convincamur; omnium dissicillime consequi licet, aut denique operam damus , ut ex cum amplissimum omnium exigat fa- iis, quae cognovimus, alia adhuc no- culinum usum. Qiai in Logica &bis incognita proprio marte eruere Psychologia satis fuerint versati veru valeamus. talem dictorum abunde perspicient rg. a. Primus gradus acquisitu om- ceteris satisfaciet experientia domosianium iacillimus & a ceteris praesep- tica , ubi diverss hisce gradibus a ponitur e neque enim veritatis , nisi quirendis non sine successu operam intellcctae, convincitur animus ; sive dederint. Elucescet quoque quo- eum a priori, sive a posteriori con. dammodo veritas ex iis , quae mox vincere volueris p multo minus au- de illis uberius dicentur.

143쪽

' Ha DE STUDIO MATHESEOS RECTE INSTIT

acquisiturus , definitiones , theorc-mata & problematum resolutiones sibi perspecta reddcre tenetur, omissis demonstrationibus. Cognitionis secundi gradus compos futurus addere debet demonstrationes. Ad cognitionem tandem tertii gradus per-

Venturus, in rem praesentem veniat

nccesse est, & ex iis , quae ipsi cognita & perspecta sunt, acqui lito cum

secundo gradu facultatum usu, eruinre studeat opus cst sibi nondum nota : quod quomodo fiat, posthac indigitabimus , quantum praesentis instituti ratio permittit. Neque enim nobis jam propositum cst eκplicare Artem inveniendi , quae legitimum

facultatum usiun in eliciendis incognitis ex cognitis distincite docet. S. 4. Theoremata & problemata eorumque resolutiones non intelliguntur nisi per definitiones terminorum, qui in iisdem occurrunt. Incipiendum igitur est a definitionibus, quae ideo propositionibus praemittuntur, vel omnes simul, quemadmodum in Arithmetica & Geometria fecimus ;vel eo saltem loco , ubi occurrunt propositioncs, quae per eas intelligendae, quemadmodum in reliquis Ma . theseos partibus non sine ratione factum csic apparet.

s. s. Ad definitiones intelligendas afferenda est attentio , sub initium

praesertim molina , adeoque omnimodo excitanda & fovenda. Conducit huc, si definitiones exemplis, veluti in Arithmetica numeris, illus.

trentur, &, in Geometria, ad figuram oculis praesentcm applicentur. Ita enim facilius intelliguntur I ut molestia vanescat, quae attentioniS conservandae difficultatem parit. Ita definitio similitudinis illustratur eXCmplis duorum horologiorum, & du rum aedificiorum, quae in scholio definitioni adjecto in medium attulimuS S. 27. Arith. . Definitionem partis aliquotae illustramiis exemplo lineae inquatuor partes aeqtiales divisae, cum enim pars una quater sumta lincam integram adaequet, erit ea pars albquota f. 3o. Arithm. . Ita, in ipsa Arithmetica , definitionem numeri quadrati & radicis quadratae numeris adje iis illustravimus, ut tali cxemplo non sit opus. Cum definitiones

in Geometria retulerimus ad figuras tm tacente apparet, quomodo ad eas

applicari possint, veluti dicendo a definitione trianguli aequi lateri S. 88 . Geom. , quod sit AB BC CR

TA. I. Fig. 36 ; perinde ac si rati cinio ostendi deberet, figuram, quae oculis subjicitur, esse triangulum aequi-

crurum. Sensis nimirum , aut imaginatio , quae sensu antea perceptae denuo praesentia sistit, attentionem in objectum trahit, cujus idea exhibet, qitie in definitione continentur; quo ipso Ν attentio excitatur & con

servatur: cumque definitionem a nobis intelligi nobis jam conscii simus ,

molestia evanescit, quam tormini non

satis intellecti primum nobis objiciebant, immo in voluptatem abit, quae

ardore

144쪽

C p. I. DE DIVERII COGNITIONIS GRADIBUS &e. 333

ardorem dicendi acccndit & inflam- l suggcrit. Deinde applicandae ad camat, prout casus tulerit. l dem exempla sunt definitiones par- i. 6. Definitiones eo ordine col- tis N partis aliquotae , ita enim futu- locantur, ut termini in anterioribus f rum , ut definitionem commensura-jam fuerint definiti, qui datam ingre- ' bilium in utroque quantitatum gene-diuntur. Ex. gr. Commensurabilia i re ponitus intelligas, nec quicquam definiuntur, quod partem aliquotam i relinquatur obscuri, ubi eadem incommunem habent, vel eorum unum i dii stria in definitionibus anterioribus fit pars aliquota alicrius s*.3 r. i fueris versatus. Sint cx. gr. duo nu- Arithm. . Pars vero aliquota jam fuit meri 3 & ra. Quoniam 3, sive te definita S. 3, Arithm. , immo pars narius, quater sumtus, numerum I 2, in genere g. s. Arithm. . Similiter sive duodenarium ad Tquat, erit ille Quadratum definitur per figuram hujus pars aliquota S. 3o. Arithm.

quadrilateram , aequi latcram, recitan- adeoque numerus unus cst pars aligulam s*. 98 Geom. . Sed figura jam quota alterius. Numeri igitur hi 3 ante S. 34. Geom. , figura quadri- & Ia commensurabiles sunt. Et quo- 'latera s. 97. Geom. , figura aequi- niam 3, 3, 3 & 3 simul conficiunt

latera f. 88. Geom. , figura rectan- unum numerum, nempe Iasive duo-gula c*. 97. Geom. filii definita. denarium, adeoque idem sunt cum Unde consequitur , definitiones le- duodenario ; Ia est totum , 3, 3, ygondas esse eo ordine, quo in sit j& 3 sunt ejus partes, consequentergulis disciplinis numerantur, & defi- 3 pars una f. s. Arithm. 3. Similiternitiones terminorum csse repetendas, sint duo numeri alii 6 & 8 , quorum qui datam ingrediuntur. Ita nimirum primus componitur eX 2, 2, & a, obtinctur, ut quaelibet earum peni- seu binario ter sumto, alter ex 2, a, tus intelligatur, & animo ingeneren- a & a . seu binario quater sumto. tur notiones adaequatae , in quibus Habent igitur partem aliquotam com- nihil latet obscuri, ut intellectus pic- munem a S. 3 o. Arium.) , adeoquena luco perfitiatur. Ex. gr. ubi de- l commensurabiles sunt. Et quia a ,

finitionem commensurabilium expen- j x & a simul sumti idem sunt cum dere volucris , illustranda primum i 6 , & a, a, a & a simul sumti idem est exemplis g. 1 ), utrumque ejus i cum 8 ; in genere etiam patet, esse

casum repraesentando in numeris at- 2 sive binarium partem ipsorum 6 &que lineis. Ad exempla tam arith - . 8 g. s. Arium.), adeoque commu- metica, quam geometrica applican. nem. Idem etiam in lineis repraesemda est definitio i ita ut primum con- tatur, si linea ΑΒ ter transferatur intentus sis notionibus confusis , quas CD, ita ut sit CE EF FD AB

conspectus numerorum & figurarum Erit enim AB pars aliquota ipsius CD

145쪽

34 DE STUDIO MAΤHESEOS RECTE INSTIT.

s. 3o Arium ). Unde lineae AB &CD commensurabiles sunt , & CE- AB intelligitur pars ipsius CD

Tab. I. f. s. μιιμ. . Eodem modo patet casus alter, si recta AB concipitur divisa in tres partes a qua es, ut sit AC

CD DB , & EF in quatuor partes aequales EG, GH, HI & IF , ut sit EG GH-HI-IF ac praeterea EG AC. Erit enim AC pars aliquota

AC pars utriusque lineae AB & EF intelligitur, quia AC ε CDΦDB &Tecta AB , itemque EG - GH ε FuΦIF & recta EF siim una eademquc 1inea S. s. μιιμ. . Unde lineas AB. α EF commensurabiles esse liquet. S. T. Ne evid tiae quid desit,

probe observandum est, intellectum lucem foenerari debere a sensu, quatenus huic obvia sunt, quae ille concipere debet ei ut, dum sensus suo munere fungitur, intellectus sua v luti sponte fungatur itidem suo , a

que ad cooperandum leniter trahatur . quatenus fieri nequit, ut operationes intellectus cessent, dum lensus facit quod suum est, &, attentione in hunc conversa, illarum ne quidem conscius esse videaris, operationibus intellectus cum sensutim actionibus per ptione confusa in imum confusis. Eo ipso obtinetur, ut ad metum intellectus seu facultatis cognoscendi superioris usum adducaris: dum sen

su tantummodo, concurrentibus ce

teris sua veluti sponte iacultatibus cognoscendi inferioribus, imaginal tione scilicet atque memoria, tibi uti videris : id quod mirifice conducit tyronibus , ut usui intellectus recto absque ulla molestia adsuefiant. ΤΡrones enim non adsueti sunt nisi se suum, imaginationis atque memoriae usui, quatcnus is hasce indivulsas comites habet. Eum vero, qui requiritur , intellectus usum hactenus non

fecerunt. Quamobrem molestum a

cidit , si a sensu ad operationes inte lectus per saltum adducantur. g. g. Quamvis adeo levia ac puerilia videantur, quae de definitionibus rite expendendis inculcavimus ῆ. 6 , ut eaedem penitus intelligantur & notiones adaequatae ab omni obscuritate liberatae animo insinuentur ἰ principiorum tamen psychologicorum gnarus, quae in Psychologia

praesertim empirica explicavimus, ex indubia experientia derivata, profum ditatem in obviis, non sine volupta te , deprehendet. Et ubi attenta me

te perlegerit, quae de usu facultatum, in parte altera Philosophiae practicae universalis, ad recte vivendum requisito demonstravimus, fructum inde

sperandum facile praevidebit: qui quod qitantivis pretii sit, in dubium

minime revocabit. Qui vcro Logicam nostram perlustravit & inprimis sibi cognitum atque perspectum reddidit, quod de praxi ejus docetur ;is abunde intelliget quam necessariussit hic intellectus uliis , de quo ini praesenti nobis sermo est. Quodsi edit go in Philosophia veriori hospites

146쪽

op. L DE DIVERSIS COGNITIONIS GRADIBUS, &c. I 3s

contemnant, quae nos maximi iacimus, & ambages inutiles pronuncient, per quas incedero volumus animum ad Mathemata discenda appellentes; si haud aegre ferant contradictionem,

cum nOS aequo animo, non indignabundo , seramus contemtum. S. s. Quamobrem non piget ex m-plo etiam geometrico doc re, quomodo in pcrpendendis definitionibus sit procedendum. SumamuS v. gr. definitionem rhombi, quem definimus

g. 9s Geom.) , quod sit figura quadrilatera, aequilatera, obliquangula. Tab. I. Ut cum idea rhombi notio distincta 3' animo insinuetur, nec quicquam inca relinquatur obscuri; oculos convertamus necesse est in figuram L MN o. Numerentur latera L M, MN, NO & Lo , quae numero quatuor deprchenduntur ; unde liquet figuram hanc esse quadrilateram S. 97Geom. . Circino capiatur intervallum LM , idemque successive transferatur ex M in N, cκ N in Ο atque ex Oin L ; quo ipso patet, latera Omnia esse inter se aequalia; atque hinc colligitur, figuram hanc esse aeqhi ilatcram g. 88 Geom. . Contemplemur jam angulos L, M, N & Ο, quos Obliquos esse patet S. 66 Geom.) , unde infertur, figuram eandem esse obliquangulam S. s7 Geom. Sola attentio ad ea, quae oculis usurpamus, omnem ex idea rhombi arcet obscuritatem , nec quicquam in notione

distincta relinquit obscuri , quo minus penitus intelligatur. Quodii desinitiones anteriores , in quas definitio rhombi resolvitur, rite applico iis suppositis familiaribus, notio evadit adaquata. S. Io Non ignoro in figuris non

requiri veritat cm , sed sufficere calami, quae per definitionem inesse de-bciat, ut definitio intelligatur : neque enim demonstrandum csse. quod, in nostro exemplo, figura LMNO sit rhombus i sed doccndum potius, qualis esse debeat, ut rhombus dici possit, ubi non intenditur, nisi ut definitio intelligatur. Ita , in casu nΟΩtro , suscit dicere, si figura esse debeat rhombus, requiri ut latera L M, MN , No & LO, quibus terminatur , sint numcro quatuor ; ut sit LM MN NO Lo, seti ut latera haec singula sint inter se aequalia ; ut

obliqui. Hoc pacto enim constat, quaenam figurae cuidam datae ineste debeant , ut rhombi nomen cidem

tribui possit: id quod susticit ad dea

finitionem intelligendam. Et ubi

haec noveris atque memoriae manda-Veris , Vcrendum non est, ne rhombum appelles figuram tibi obviam,

quae hoc nomen non meretur : quo

sane fine definitio praemittitur. Immo patet, quaenam de rhombo sumenda sint, aut sumere liceat, ubi alia de eodem demonstranda , quando CX definitione rhombi deducere volue ris , quae ei dein conveniunt quem alterum esse definitionum finem, non. a minus ex Logica, quam Geomctra

ruina

147쪽

DE STUDIO MATHESEOS RECTE INSTIT.

rutri &, recta methodo philosophantium praxi constat. Ipsa etiam dc

nitionum nominalium natura aliud non requirere videtur, quam ut i

telligatur , quaenam in ea sumantur de definito ; cum nondum qi Leratur, utrum definitio sit possibilis, nec ne, seu utrum detur istiusmodi cias, cui ea insint, quae in definitione sumuntur ; sed de eo tantum quaestio sit, qualia requiramus, ut insint, siquidem id nominis convenire debeat , seu quidnam hoc nomine insignire velimus. Enimvero cum in Mathesi non proponantur definitiones, nisi quae

vcroe sunt; ubi, sensu iun opc, ΟΙ' rationes inici lectus clicero &, cor undem beneficio, eidem lucem affundere , atque ad rectam definitionum applicationem tyronem manuducer volueris , nil obstat, quo minus tacite supponas , quod deinceps d monstrandum , definitionibus inesse Veritatem , hoc est , dari istiusmodientia, quibus insunt, quae in definitione nominali sumuntur. Abiit itaque , ut tibi persuadeas, noS eorum,

quae in Logica docemus & in philosophando, non tantummodo in uniuersa Mathesi, sancte observamus, oblitos tradere , quae iisdem contraria sunt. Ecquis vero adeo vesanus

erit, qui reprchendat, quod utilitatis insignis gratia , absque ullo prinjudicio veritatis, tacite sumatur quod verum cst , immo quod sumi ncccsse est, ubi in primo gradu cognitionis humanae pedem sistere, ncculterius progredi volueris g. I .

. S. II. Etsi itaque praecepta verioris Logicae, quae nos tradidisse certi sumus , inviolabilia existimemus, &methodi adeo simus tenaces, ut ab iis recedere nefas reputemus ι tanta tamen religio minime obstat , quominus in favorem ejus iaciamus, quod eidem promovendae conducit. Quamobrem , ut finem tam praeclarum ex asse consequamur , quem in

tendimus g. 7 , & sensus omnes fierant suppetias intellectui, quae ab codem cxpectari possunt a id adhue

monendum esse duximus, in exemplis Arithmeticis non arbitrarium esse, quocunque modo numeri scribantur,

quibus definitionem illustrare volueris, sed eos potius ita scribendos esse, ut sensui subjiciantur, quae intellcctiis

concipere tenetur, ut omnis arcea

tur obscuritas, & notio evadat tam adaequata , quantum per anteriores

definitioncs permittitur. Dedimus insuperioribus exempla, quibus definiationem commensurabilium illustravimus S. 6 . Duo sunt commens rabilium casus. Aut enim numerus minor est pars aliquota majoris, aut

uterque numerus partem aliquotam

communem habet S. 3i Arithm. . Exemplum casus primi praebent numeri 3 & Ia , quorum prior quater sumtus posteriori fit aequalis. Re

praesentandus igitur est ternarius tanquam pars duodenarii , definitioni partis convenienter S. 9 Arithm. s& tanquam pars aliquota riusdem, deliin Diuiliam by Corale

148쪽

op. I. DE DIVERsIS COGNITIONIS GRADIBUS, &c. 13

definitioni partis aliquotae conformi- suas aliquotas resolutum, quemadmo-'ter S. 3o Artihm. . Qiiamobrem dum hic factum esse apparet, non susticit, duodenarium, sive ra, 3 3Φ 3 ε 3 Φ 3 ia, resolvere in 3, 3, & 3, sed ipsis etiam tum ipsis oculis exhibentur 3 & I xl

oculis quali spectandum exhiberi de. tanquain duo numeri, qui ad se in-bet, quod ternarius sit pars duod vicem referuntur , & primus 3 renarii, & hic consideretur tanquam praesentatur tanquam pars aliquota pars aliquota ejusdem , quatenus camalterius ra ; ut nihil insit in definia oculis usurpare licci, quae definitio- tione commensurabilium, quoad c nes partis, atque partis aliquotae, sum primum , quod non pateat con- tamquam notas continent. Exhi- spectui. Immo, hac ipsa scriptione,

betur autem 3 tanquam pars ternarii, non minus manifestum est, quomo- si scribatur 3 - 3 3Η-3 Ia : etc- do, dato quocunque numero, pro

nim signum Φ ostendit quatuor istos deat alius ipsi commensurabilis ; nia ternarios simul senatos constituere mirum , si numerus quidam, semel duodenarium, seu numerum , qui positus, deinceps ponatur aliquoties, idem est cum duodenario. Unde quoties nempe visum fuerit, & itera- unus intelligitur pars duodenarii to positi sumantur simul tanquam g. s Arium. . Et dum apparet, unum: id quod clarius perspicitur,cundem numerum 3 aliquoties, nimi- si duo vel tria exempla sibi invicem rum quater repetitum, numerum I a subscribantur , quemadmodum hic adaequare ; illum hujus partem ali- factum vides.

quotam esse perspicitur S. 3o Arath θ. 3 3Φ3 - οNimirum, hoc modo, ipsis oculis 3 3Φ3 3 - s

exhibetur , quod plura , scilicct 3 3 ε 3Φ 3Φ 3 - ia

, 3, 3 & 3 sint idem cum uno, &c. &c. in infinitum. scilicet ra, & pars una 3 aliquoties, Ad illustrandum casum alterum, qui scilicet hic quater sumta, adaequet in definitione commensurabilium

totum ; quemadmodum volunt defi- continetur, adduximus excmplum

nitiones partis, atque totius , & par- numerorum 6 & 8 , qui partem alitis aliquota . Sola igitur hac scrip- quotam communem a habent. Quostione in conspectum adducuntur, si ergo singula ut ante reptaesentare quae in oculos per se minime incum volucris, numeri ita scribendi sunt runt, & definitioncs partis , atque χε a 2 6 a*aφaΦ2 8 totius, & partis aliquotae, instar rei a εχε ala Φa Io aΦalala Φalaia 1 visibilis exhibentur. Dum vero ter- &c. &c. narius, sive 3 , etiam solitarie scri- in infinitum in infinitum. bitur , juxta duodenarium in partes Ita nimirum etiam conspicitur,quonam

149쪽

do numeri commensurabiles in altero casu procreentur, nimirum, si idem quicunque numerus, veluti hic et, ponitur toties, quoties libuerit, veluti

hic ter, quinquies &c. & deinceps adhuc pluries , veluti hic quater ,

septies &c. ac iterato positi sumantur simul tanquam unum. 1Ioc pacto, definitio commensurabilium nominalis reducitur ad geneticam, adcoque

realcm : id quod multiplicem habetiissem. Quodsi numeris subjiciantur

lineae in tot partes. aequales divisae, quotlcs idem numςrus repetitur ad constituendum numerum cundem; in continuo jam magis clarct, quaenam

sit vis signi ψ- , quo indigitatur plura

coalescere in unum, ut unum sit idem cum multis, quemadmodum vult definitio partium, atque tolluS.

S. se Arith. g. I a. Quoniam in definitionibus

partis, atque totius, relativis, quarum

una absque altera intelligi nequit, diversa utique sunt pluralitas eorum

quae ad totum constituendum concurrunt , plurium concretio qua fit unum seu totum constituitur, & inde resultans identitas plurium cum uno I adeoque ubi definitionem p nitus intolligore volucris, notionem distinctam formaturus , opus habes totidem actibus intellectus, quibus pars & totum concipitur, quot definitioni diversa insunt, tanquam totidem notae. Siquidem sensus suppetias ferre debet intellectui; singulis inte, lΩcIus operationibus respondere de. bent singuli actus externi, quῖ Imsensus incurrunt & illas individuas comites habent: id quod in dato

casu obtinetur, si numeri , quibus. simul semiis officitur totum , primum

scribantur juxta se invicem absque ullo signo interposito, Minde autem

signum Φ interponatur, tandemque iisdem, hoc signo inter se connexis, adjiciatur signum aequalitatis - , cum nota numerica, qua indigitatur numerus ex iisdem coalesccns, veluti in exemplo primo Ia , qui CX 3, 3& 3 in unum coalescentibus resiliat..Hac enim successiva scriptione, eo, quem diximus, Ordine facta; aetiti 1criptionis primo determinatur inte, lectus ad concipiendam pluralitatem

ad totum constituendum concurrentium ; actu secundo exhibetur concretio in unum , quam cogitare tenemur ; & tertio denique repraesentatur plurium cum uno identitas, iniquam Micm mentis intendi necesse

est. Hoc pacto ossicitur , ut nihil sit in intellectu , quod non etiam sit in isensu , & sensus intellectum blandetrahit ad cooperandum, dum operationes intellectus per actus in sensum incurrentes determinantur, adeoque, cum actibus sensus, una ponuntur modo animo praesens

sis, attentione allata ad singula quae fiunt. Quodsi ergo in illustrandis. definitionibus eam , quam monstramus, viam ingredi voluerisi sensus suppetias omnes serent intellectui quas ab ea expeditare licet. S. I 3. Si Disiligod by COOste

150쪽

p. I. DE DIVERSIS COGNITIONIS GRADIBUs, &c. ras

S. 13. Simile quid obtinet in memplis geometricis, si singulas determinationes , quae definitionem ingrc-diuntur , ita scribere volueris, ut ad figuram oculis subjectam referanturinna, quibus reptaesentatur. D dimus in superioribus exemplum rhombi, qui per definitionem est figura quadrilatera, aequilatera, obliquangula. Quamobrem si scribas, quemadmodum hic factiun esse vides,

determinationibus definitionem imgredientibus, seu notis in eadem contentis, colligatur figuram datam esse rhombum. Etenim LMΦMN No-LΟ indigitat, figuram datam LMNO quatuor habere latera; adeoque aequilateram esse t LM - MN O Lo significat, latera omnia esse inter se aequalia , consequenter figuram datam LMNO csse aequil teram: denique

-- angulus obliquus,

ιndigitat singulos figurae datae LMNO

angulos esse obliquos; consequenter

figuram ipsam obliquangulam. Unca his subducta signum est quo ind git tur, id quod eidem subscribitur, inde inferri, seu per supra scripta d

terminari; nimirum quod figura oculis subjecta LMNO sit rhombus.

Evidens adeo est, ad quamam successive promovenda sit attentio , ubi rhombum agnoscere , atque ab aliis figuris distinguere volueris. Hoc pacto sensus distinguit, quae intellectus distinguere tenetur , dum distincte rhombum concipit. S. Iq. Repraesentatio definiti num symbolica, qua oculis con iacienda exhibentur, quae in intellectu concipiuntur , eo quidem ordine, quo operationes intellectus eliciu tur , comenit regulis Artis characteiaristicae; cujus theoria , hactenus desiderata, partem quandam Artis inveniendi ab ruit , propterea quod in inveniendo usum multiplicem habet , quemadmodum suo tempore ostendemus, ubi, philosophin ad umbilicum perducta, Artem inveniendi ad eam krmam redigemus, qua Logicam exhibuimus. Major enim est Artis characteristicae usus, quam vulgo creditur; ut adeo consultum sit, quasi aliud agendo mature eidem adsuescere. Non loquimur nisi eriperta , & quae ex ipsa animae hum nae natura a priori demonstrare valemus s etsi a praesenti loco alienum sit ipsas demonstrationes afferri, ex

principiis nostris psychologicis haud

disticulter contexendas, sed Arti i veniendi reservandas. S a S. I s. Uni-Diuitigod by Gorale

SEARCH

MENU NAVIGATION