장음표시 사용
461쪽
Strum ea PLINII Hist. ωMud. Lib. XXVI. c.
Alein Θ Goliti mit. Jelgivax, ni Tolit, Sci uoboctgirmit, Edinia tergelia. Nostiistibus pra eisue dicitur Sesselluuine, iam inexblume, Napim 3 oen. In locis cultis umbro sis abunde. In hortis nimis luxuriat reliquas pelleudo plantas; ideoque h0rtula- lauis infe in s. Floret Aprili, Maio. Radix componitur ex bulbis fasciculatis, sub- cylindricis, extus cinereis intus albis, sub pollicaribus: fibris filiis rinibus inter se coniunctis. Catilis
decumbens, apicem versu S erectuS, palmaris L pedalis et ultra, debilis, glaber, ruben S, ramosus: ramis opposit f. F0lia petiolata, alterna vel opposita, cordata, obtusa, angulata vel integerrima, non raro macula ferruginea in basi notata, utrinque glabra supra venoso - lineata, superiora sensim minora, magis sinuata et angulata evadunt..
Petioli foliis longiores, glabri, supra planiusculi, canaliculati, subtus conveXi,. Vaginati, concavi. Pedunculi terminales, teretiusculi, elongati, striati, glabri, unifori. Calyx triphyllus, interdum tetraphyllus et pentaphyllus m): foliolis ovatis,
obtusis, concavis, sub membranaceis, integerrimis, patentibus, sordide lutescentibus. Petala octo vel decem ad Undecim, lanceolata, utrinque attenuata, integerrima, calyce duplo longiora, lutea, extus virescentia, superne splendentia, patentia: Jquama Huguis nectarea Ovata, obtusa, bidentata, parva. Filamenta duodeviginti ad tri, Fi a ginta
462쪽
ginta sex, subulata, lutea, corolla duplo breviora, erecta. Antherae sub cylindricae, flavae. Germina sedecim ad viginti quatuor, ovata, compressiuscula, glabra, in capitulum digesta. Stigmata
subrotunda, flavi cantia. Semina Ovata, plana n) nunquam ad maturitatem perveniunt, sed ab Ortant. Ad ortum pedunculorum e foliorum alis vero post forum defluvium inveniuntur singularia corpora, granorum triticeorum figura, quae veri sunt bubhilli, quibus planta ut radice propagatur O . Quia Rau. Ficariae calyX plerumque triphyl-1us et petata sunt octona: non quidem valde mihi errasse videtur Perillustris HALLE Rus , dum a Ra- nunculi genere illum separavit. Flores obdormiunt hora quinta vespertina, et euigilant nona matutina p). Inter Ranunculos haec species minus acris deprehenditur, forte quia partim planta vernalis est, partim solo pinguissimo culto ad nascitur, et
notum est, omnia vegetabilia etiam acerrima in cultura multum perdere acrimoniae. Omnis i lius expers tamen non dicenda est. Radix recens
nullo praedita est odore. Sapor illius ab initio debilis est nasturtii, nauseolas, stypticus: in recessu acris, fauces irritans et iis inhaerens, dein amarescens. Recens tusa et cuti adpi ata in vesicam illam elevat, diutius vero super cute relinquid ebet, quam alii Ranunculi acres q). SuccuS rAdicis recens expressus naribus adtractus, sternu
HALLE R. l. c. BOEHM. Lillis P. 238.
463쪽
tationem mouet r), quod iam Dono NAEus s) observavit. Hinc Cel. SPIEL MANN t) iure conci dit, GALENVM u , dum Chelidonium minus maiori acrius aestimat, radicem nostrae plantae intellexisse. Probabile etiam est χελιδόνιον μικρον aut ς ροῦν , de quo D ID SCORIDrs xὶ perhubet, quod in Graecia acrius sit, cutem eo cerat et scabros ungues eiiciat, nostram esse plantam.
Bulbi docti molles sunt instar pastae γ) omnemque
amittunt acrimoniam, quod etiam sub eXsiccatione contingit et). Aqua stillatilia primaria est fervidissima, saporem habet sinapeos a). Hine manifestum est, acrem radicis indolem a principio dependere volatili. Aqua destillata b G neque minus aqua pluvialis cum radicibus recentibus trita e , inter cosmetica refertur. Siccata radix parenchymate est farinaceo, albo, iriabili, quae in ore fere solvitur sapore larinaceo. Cl. PARMENT 1ER d) ie-
dὰ Memoire sur certe question, des diverses vegetauxqui pourroient suppleer en tems de diserte a ceux. quouemplolle communement 4 la nourriture des hommes et quelle do it eu erre la preparation. Paris I 773. GLE-DiTsCH l. e. p. 567. confectionem amyli ex hac radice confirmare videtur.
464쪽
culum seu amylum ex illa praeparare docet. Folia recentia contusa debiliter irasturtium redolent, sed quod ad saporem adtinet, nonnulli Ut e. g. BER Gius e radice acriorem : alii ut GEOFFRo Yf), HALLER g), NP EI MANN h), Κ RAPP i), MAPPih),GMELIN l), magis mitem, immo inspidum censent. Observatio vero Io H. BAVHINI m), quod non omnibus locis pari acredine praedita proveniat, optime has contrarias conciliat sententias. In foliis enim plantae, in humido loco natae, gustu nulla prorsus saepe sentitur acrimonia : contrarium vero in illa obtinet, quae in loco sicco crescit. Multum ad diversitatem saporis quoque aetas plantae mihi cons. re videtur, cum de radice constet, ante florescentiam semper acriorem esse, et tuncis re solummodo levis vesicatorii vices supplere , posse u). Cum coctione etiam folia, acri avolante, mitescunt: hinc primo vere herba apud nos strates, Vplandos o) et alias nationes p) culinaris est, et in miXtione cum aliis olera eis, ad iuscula
oleracea seu acetaria paranda adhibetur. Flores
initissimiq), et apibus inde praecipue in deliciis
m 9 Hs. plantar. Tom. III. p. 468.
465쪽
DE RANUNC VLIS PRUSSICIS. 45ssunt r), quia primi fere sunt, foramque quasi
Quod ad vires salutares nostrae plantae spectat, ex dictis manifeste est, herbae recenti virtutes mundificantes, antiscorbuticas et diureticas competere. Id lain agnoverunt veteres, et in scorbulo aliisque similibus morbis succum herbae recentis aegris propinarunt s). Vt praestans remedium herba recens, simul cum radicibuS, praecipue ad haemorrhoides coecas a diversis laudatur auctoribus. SOLENANDER t) in cere visa maceravit, et aegrotis ad bibendum felici cum successu obtulit, CRATO M, FOREsΥvs x), CASP. HOFF-MANN y et ipse Ill. BOERHAΑvΕ Σ), interne Gntae et externe adplicatae plantae vires confirmarunt; quorum ultimus ad duas uncias decoctum radicis non absque successu propinavit. Vnguentiam ad usum externum ex axungia cum tota Virente planta tribus repetitis vicibus ad siccitatem
p. 142. σὰ Conserantur SCAROEDER. Pharmac. med. chm. Lib. IV. p. 44. DALE Pharmacolog. p. 226. I ERRMANN. Cynosur. Mater. med. Toni. II. p. 436.et q. s. e.
Qui de viribus salutaribus huius stirpis magis erudiri cupiunt, adeant GLEDI aes CHIvM in Opere iam citato Tollillnditie 'bilanὴengei istie Tom I. p. 539) de Chelidonio minori sat et fere abunde dii-
ιθ Consilii. medic. XX. Sest 4. νθ Const. et episeol. med. Lib. V. Consil. 25. xθ Obbervat. et curat. Lib. XXIII. Obs. 7. 99 Med. o c. Lib. II. eap. 63. P. I 6S.
466쪽
planta' cocta, conficiebatur. BERGIVs a) e contra ingenue fatetur, se saepius serum lactis, in quo folia recentia infusa fuere, et UngUentum nunc Dominatum praescripsisse, nullum vero effectum laudabilem vidisse. Totius plantae usus hodie eviluit. Radices per pluviam denudatae pro tritico
habitae sunt, quod coelum pluisse, imperita plebs sibi persuasit h). B. Foliis diffsectis.
V. RA NUNC VLus satiric0mus) foliis radicalibus reniformibus, crenatis, incisis; caulinis digitatis linearibus: caule multifloro LINN. t. veg. 429. Spe . pl. 775. REYG. Gedan. TOm. I l. p. 97. Ranunculus loliis radicalibus integris et semitritobatis, rotunde crenatis; caulinis multi partitis, linearibus, integerrimis. HALL. Hist. Helv. II. p. 7s. n. IIT T. Ranunculus rotundi folius vernus s. sylvaticus, I. B. Hi OII. p. 3 I. Ranunculus nemorosus s. syluaticus, folio subrotundo. C. B. P. I 87. HELM ING. QSm .
Bdeo anxie LoEsELII et HELw1NGII plantas collegit; ut etiam omnes Ran. bulbos a posteriori repertas varietates ad ordinem specierum extulerit, hunc non notavit Ranunculum, qui praeterea spud nos non
467쪽
β. Ranunculus folio tripartito, ad radicem praestolante. HELw. smin. 32OO d).γ. Ranunculus Ca si bicus, foliis radicalibus
subrotundo - cordatis, crenatis; caulinis
digitatis, dentatis: caule multiforo. LINN. SI Z. veg.. 29. Sper. pl. 775. WvLFF BOr 896. Ranunculus rotunditolius vernus sylvaticus maior vel Catabidus, folio Thorae seu
Calthae. BREYN. Pr0dr0m. l. p. '. Ranunculus aconititolius, folio rotundo, ad radicem praestolante. LOESEL. BIr. 6O6. Tab. 225.
Soldgelber Oder fuster opobnenius, Soldblumen. Iu umbrosis siluis, pratisque humidis se. g.
fer der neven QMei ' non rarus. Var γ. rarisi . prureuit. Legi illam ber iuutenmuhl et Lo Est L ius per tu districtu Elbiuge οι, et quidem in cat a valle ilixta tramitem , qua itur a pag0 ienheli ad pagum Doroes, treperit. Floret Malo. Radix ex fibris numerosissimis composita, eX-tus subfusca, intus alba deprehenditur. Caulis est erectus, raro decumbens, teres, glaber, fistulosus, inferne rubens et nudus, tunc foliosus, superne dichotomus aut trichotomus, ut plurimum pedalis vel ultra. Folia radicalia in cespitem congesta, sunt amplexicaulia, erecta, longe petiolata, obtuse semper crenata, glabra, superne laete
dὰ Ranunculus montanus, fore magno, folio trifido, quem. in Supplem. FI Prusi. n. 3 o. excitavit HELMING, ab hac varietate sola fioris amplitudine decedere mihi videtur.
468쪽
inferne pallide viridia. Quod ad figuram adtinet,
mox omnia sunt renitormia, mox sub rotunda, moX subrotundo- cordata, moX trilobata, mox
subtrifida. Saepe etiam specimina legi, quorum Elia radicalia infima trilobata, et omnia reliqua
reniformia seu sub rotunda erant. Folia caulina sentena, interdum tria ad undecim, ad ramorum
eXortum prodeunt, sunt sessilia, amplexi caulia, digitata. Interiora vel obverse lanceolata seu linearia. ; vel profunde tripartita, in iobos lineares divisa et longe petiolata frarius haec varietas observatur ; vel profunde bifida, integerrima, saepius vero crenata seu dentata animaduertuntur.
Superiora semper marginem integerrimum habent. Pedunculi vel solitarii vel fasciculatim ex ramorum apicibus eXeunt, sunt teretes, leviter pubescentes, uniflori. Calyx patulus, per aetatem re- 1lexus e , vix manifeste villosus, iusto viridis, punctulis adspersus, margine flavus. Petala calyce maiora, ovata, obtusa, apice labe marginata, fava, in basi viridia, striis aquosis picta, nitida. Primo vere in flore plerumque unum aut duo, saepe nulla: aetatis progressu demum quina periecta adparent, quod optime notat LINNAgus f . Fila- mensa quadraginta novem seu quinquaginta, subulata, ex viridi - flavicantia. Antherae flamentis longiores, ita vae, Gemuiua ultra quadraginta, ovata, oblonga. Stigmata subulata, incurva fa-
Fortassis mirabuntur quidam, quod Rall. CIS- subicinu a LINNAEo reliquisque Bolanicis pro singularie θ observatio est Summi HALLExi in Hist, sirp. Helv.
469쪽
gulari specie habitum, ad Varietates auri mi mit-.tam. Multa vero sunt, quae mihi, ut hanc amplectar sententiam, persuadent. Potissima ratiobaec est, quod auric0mum sensim per continuos gradus in omnes O subici conditiones redire viderim. Specimina sicca a me uno eodemque tempore et uno eodemque loco, nempe bei; tauten, lecta, iam ad hoc adsertum probandum sui. ficiant. En eorum catalogum li. Foliis radicalibus omnibus reniformibus: caulinis integerrimis. a. Foliis radic. omnibus reniformibus: caulis inferioribus dentatis, superioribus integerrimis. 3. Foliis radici omnibus reniformibus: cur l. inferior. petiolatis, profunde tripartitis, super.
q. Foliis radio. trilobatis: caul. infer. dentatis, bilobis, Juperiur. integerrimiS. 5. Foliis rad. palmatis: caul. infer. dentatis, super. integerrimis.
6. Foliis rassi reniformibus et tritobatis: caul. omnibus integerrimis T. Foliis radio. reniformibus et lxilobatis: caul. infer. subdentatis, super. integerrimis. s. Foliis radio. subrotundo- cordatis et reniformibus: caul. infer. dentatis, super. integer
9. Foliis radici subrotundo- cordatis, trilobatis et reniformibus: caul. infer. dentatis, seuper. integerrimiS.IO. Foliis radio. renitormibus, trilobatis et trifidis: caul. infer. dentatis, super. integerrimi S. II. Folio radio. unico quinato, reliquis trito batis et renitormibus: caul. Omnibus integerrimis.
470쪽
12. Folio radic. unico quinato, reliquis tritobatis et reniformibus: caul. infer. dentatis super. integerrimi S. Manifestus ergo est transitus a R. auricomo, qui, cum praesertim humida amet loca, varietatibus valde obnoxius est, ad R. Cespubicum. Prae terea idem docet tempus et solum natale, utrique Commune. LIN NAEVS C subicum probabiliter non vidit, et in B REYN11 descriptione nil inuenio, quod hunc Ranunculum ab atiricomo specifice separet g . Tota mitis est nostra planta si), hic tuto ad Oleracea vocari potest. Ab equis tamen et ovibus intacta relinquitur H. Ab apibus diligenter ob materiam certi eram, quae pollini inest, visitatur h).l VI.
g9 Cum B REYNii Prodrom. rarior. ylam. iam Inter raros numeretur libros, ea quae Fase. I. p. 28. de Ran. Cassubico exhibet, hic trado: o Apud Ioh. Bauhinum cum Ranunculo auricomo Lo belli nobis Ranunc. rotundi lio verno syluatico minore confunditur: a quo tamen manifeste differt. Altius nempe excrescit, caulibus validioribus ac longe crassioribus, folia maiora, latiora, atque magis serrata, Veratri nigri secundi Clusiani quodammodo aemulantia habentibus. Folia etiam inseriora, quae eκ radice oriuntur, multo sunt maiora, crassiora, rigidiora et magis rugosa, Thorae maioris in hortis vero culta Catthae palustris) similia, dilucidioreque viriditate sicuti etiam in planta tota plerumque observatur) praedita. In horto medico Lugduni-Batavo Ill. atque Excell. Dom. Hieronymo van Beuer- ningli planta, ex sylvosis Cassubiae locis a me transmissa, colitur. AP KAAPF I. c. p. 98. Omelila. l. c. P. II 9.i9 L1NN. Amoen. acad. Vol. II. p. 2I8.