장음표시 사용
471쪽
UI. RANvNCvLVs sceleratus o foliis omnibus levibus petiolatis; inferioribus profundetritobis, summis ellipticis: fructibus oba
Ranunculus foliis inferioribus palmatis, summis digitatis: fructibus oblongis. LINN. yst. Ueg. 429. Dec. ylant. TT6. WVLF
Bor. 89T. REYG. Gedan. II. p. 9T. Ranunculus foliis levibus, semitritobatis, rotunde serratis: fructu ovato HALL. Hθῆ. Hela. II. p. 74. n. IIT 5 Ranunculus fructu oblongo, impatiente, et, Ranunculus fructu oblongo: foliis triplicibus carnosis. CRANE AAstriae. Fala. II.
p. 8 . Ranunculus palustris, Apii folio, laevis. C.
Locis humidis, pa udosis et in fossis copiose.
Floret Iuni0 et silio. Radix est annua, crassa, et verticulatim fibras copiosas, tenues, longas et albas emittiti Caulis in adulta praecipue planta erectus, crassUS, succulentus, angulosus, sulcatus, glaber, extus viridis, intrinsecus albus, cavus, duo S nonnUn quam pedes altitudine aequat, et in multos finditur rainos. Folia omnia laete viridia, splendentia, glabra. Inferiora, quae petiolis sulcatis. elongatis, simplicibus, vaginis caulem ramosis pinum amplectentibus fulciuntur, sunt profunde trito bata, lobis cuneiformibus iterum tri seu quinquelo'
472쪽
bis, integris seu obtuse denticulatis l). Caulina semper petiolata, summa subpetiolata reperi. Quae medium caulis obsident, saepe in tres lobos
profundos, angustos et subdentatos dividuntur: suprema elliptica, diversimode laciniata vel integra sunt. Peduriculi sulcati ex caule ramorumque apice in diversa altitudine e Xsurgunt, et uni flori ob servantur. Flores eXigui et pallide favi. Calyx reflexus, flavescens, glaber: segmentis conveXo- concavis. Petala ovata, obtusa, integerrima, plana, patentia, reliquis Ranunculorum petatis multo minoribus. Nectariinu est foveola ad petalorum basin, margine tumente Cincisa. Stamina sunt subulata, ex albido - flavi cantia, et duodecim ad viginti numerantur. Antherae subrotundae flavae Germina subrotunda, plura m , stigmatibus obtusis favi cantibus instructa, in quincuncem thalamo insident, trianum siue repraesentant ovato oblongum. Semiria ovata, compressa, adtacto
Inter omnes Ranunculos maxime hunc ob vim causticam et inflammantem timendum esse, tristissima iam dudum docuerunt eXempla. Egregia hinc neutiquam reticenda esse duco experimenta, quae Cel. ERAPF cum hac planta et quidem maxime in se ipse instituit. Radici mense Maio effossae, praeter saporem asperum, qui levi
398 segmenta loborum contendit esse crenata. nunquam vero crenas, saepe dentes observavi.m P Cel. PoLLicu I. c p. Oo. Centum octoginta numerat
473쪽
decoctione omnino perditur o), nulla inest acrimonia gustu detegenda, innoxieque deglutiri potest p).
Sapor caulis observatur eo mitior, quo radici proprior, et planta, a qua de sumtus est ad ultior: quo vicinior vero foribus, et planta, quae illum suppeditavit, iunior: eo acrioriq). Foliis acredo inest intolerabilis, octo ad decem dies perseverans, linguam infaminant, eX coriant, immo apicem illius sindunt. Ingrato simul dolore adficiuntur dentes, obtusus illos tenet stupor cum vellicatione et gingivae pariter ruberrimae ad adtai cum fundunt sanguinem r). Flos multo adhuc acrior foliis est, et illius acredo in solis fere germinibus ponenda est s). Omnes plantae partes exsiccatione mitescunt, nullumque dant acredinis signum t). Si herbae iunioris vel forum duo manipuli per duas horas in aquae libra decoquantur, dulce et de mulcens decoctum, Liquiritiae decocto amoenius, porrigunt, quod tussim, ab acri stimulo, excoriatione vel catharro incipiente productam, optime sanat u).
Infusum vero est acerrimum, Uren S, inflamman
erodens linguam x), quam vim acrem per quinque ad octo dies retinet, tandem vero successive perditets . Planta recens, abiectis radiculis, inmortario contusa, vel etiam inter digitos modo contrita et) odorem spargit volatilem et adeo acrem,
474쪽
ut nares oculosque pri quam feriat, et si primuin experimentum maiori praesertim copia loco angustiori instituitur, sternutationem lacrymationem que in praesentibus provocat a). Succus eXpressus linguae apici in paucissima quantitate adplicatus, foliis immo foribus degustatis maiorem excitat dolorem b): aere libero vel igne vero e Ysc-catus plane iners sit, et sapore succum Spinachiae refert c). Recens planta destillationi siccae subi lecta liquorem dat acerrimum, ipsis foribus fortius linguam adficientem, tincturam violarum nullomodo alterantem d); qui succestive vires suas perdit, effoetaque sit aquae). Folioli recentis medietas, vel si osculus unus parumper contusuS, post prandium deglutitus in diversis abdominis partibus dolores produXit ingratissimos, acuto S, cum levibus deliquiis et internarum abdominis partium convulsivis velut agitationibus diu perseverantibus f). Duae guttulae succi eundem ostenderunt effetium, hac tamen differentia, quod per totum oesophagi tractum urens g), convulsivus et intolerabilis se extenderet dolor h . Canis a semuncia succi intrusi anxius fiebat, vomebat, se agitabat, clamabat et inquietissimus, licet oblata post duas horas aqua, noctem transegit. Sciopeto Occisi
g9 Cel. GLEDi cu etiam observav t, quod planta comesta faucium inflammationes et oesophagi spasmos excitaverit. Conser. BOEHMER IN. LUs P. I 8 .hὼ ΚRApr l. c. P. 24. EXPer. 24.
475쪽
oeei si et examinati adhuc calidi ventriculus deprehendebatur contractus . in variis locis inflamma, tus, ruberrimus, in interna superficie pupillis ruaberrimis notabiliter prostantibus erosus i). Omnia, quendam saporem linguae imprimentia ut acetum, vinum, cere visa, lacharum h), mel, sales mediiij, spiritus vini, acida mineralia, acrimoniam urestem succi, decocti et iniussi augent. Nec oleum, nec lac, nec butyrum illam infringunt ιιι).
Optime aqua succo adtula acredinem cicurat, ut seniidrachma succi cum DX unciis aquae misi a tute deglutiri possit n). , Acetola etiam totam delet acredinem, si solia illius vel statim post degustatum
Ranunculum o , vel simul cum eo comeduntur Ar, vel succus ex illis commistis et contusis exprim iatur q): non vero, si succus no strae plantae cum succo acetosae commiscentur; nulla enim indu resultat mitigatio r). Licet Cel. ERApr septingentagiere adhibuerit plantas, ut quoddam inter illas inpeniret antidotum: nulla tamen voto respondiis . Sie etiam succus Melissae a PETRO Apo Ni Ns1 t laadatus, et succus Melissophylli aceto adsumptus, item Castoreum, ab Allato u maXime ut antidota
t 9 De venenis eorundemque remediis Cap. XXVIII. p. 47.
uJ Opera Lib. XIII. Iudis. Delect. Opusc. ad s. nar spe i. Vol. I. G g
476쪽
celebrati, tantum abluit, ut domuissent acrimo niae vehementiam, ut potius auXerint illam x . Non solum vero interne animali corpori adeo inimica est planta, sed .etiam externe illi adplicata vescante gaudet Virtute. Si enim folium parumper contusum cuti imponatur, ruborem eXcitat et intra duodecimam horam absque molestia Vesicam, aqua plenam, elevat h); quae imulto citius adplicatis floribus oritur M. VI cus semper diutius resistit consolidationi vel la satana cute a), Vel in cute Verrucosa b), et magis re-ξractariurn est, si vesicam aperueris c). Ob hi ne effectum etiam abutuntur Ranunculo in Suecia Mot Anglia e) ad pias scilicet fraudes mendici, nundinas irequentant S. Quae adduxi suspicionem maxime probabilem reddunt, Ranunculum sceleratum cum medicorum Graecorum Σαρδο ιη eandem esse stirpem f). Nam nostra de planta non solum exempla legunt ar, quod
x9 ΚRAPF l. c. P. 28. 33. 99 Plantam ad carpum admotam adversus febres con . tinuas certo esse auxilio, suserit FIOR vENTI Tescridella vita humana. Lib. IV. cap. 14. Σὰ KRAPF l. c. p. I S. 16. EXPer. 6. T. uJ Ibidem p. 17. EXPer. D. I 2.59 Ibidem p. 18. EXPer. I 3.e9 Ibidem p. IT. EXPer. 9.d 9 LiNM. Flor. Suec. P. 499.e 9 Smelin I. c. P. I O2.1 9 Alii aliam pro Herba Sardoa venditant plantam. Sic ANGviLLARA simplic. p. 18. Apium tenuissimis pittas foliis et HALLER His sti p. Helv. Tom. II. P. 7S.I Oenanthen crocatam, quae in Corsica inter milites Gallos stragem edidit eue credunt.
477쪽
quod mortem produXerit g), sed etiam, quod risum Sardonium excitaverit si , seu ut DIos C ORI- D s i) de sua Herba Sardoa adserit, vescentibus mentem ademit et quadam nervorum distensio nolabia in risum contraxit ita, Ut quasi ridendo in teremti sint: quare no stra planta etiam a pluribus I kba scelerata seu Apium risus dicta est. His adtacedit, quod pastores morbum, ovibus ut plurimum lethalem, das talte Zeuer' dictum, illi tribuant, quo durante omne pabulum recusant, trepidant et cu- horrescunt l. . Nihilo secius tamen pecora, quae recentem sceleratum devitant, si cum aliis herbis commixtus et siccus est, devorant i : quid 3 quod pastores. Divestrium Murlachiae locorum plantam cod amoleraeei instar cibi edunt m D sed iam indicavi, herbam siccam et coctam esse innocuam. VII. RANvNCVLus: Sarduus o lanuginosus,
loliis inferioribus trito bis incisis: fructibus
ρὰ AMATus Lus1TANvs Annotat. in Dioscorid. p. 276, narrat, Ran. sceleratum in acetario sum tum duos oe eidisse ItaloS. h) Sie Scu Rrr in Ephem. Natur. Cur. Dec. III. Ann II. Obs. 87. p. IO7.) memoratu dignam historiani iuvenis refert, qui a comesta radice Ran. scelerati sub convulitonibus epilepticis, labiisque ad risum quasi compositis mortuus est. i Libri M. Commentar. Mathioli, P. 14I7.
478쪽
Ranunculus foliis radicalibus apii trito bis; fructu rotundo. CRANI Z Au 'in Fala. II. p. 8 . Ranunculus palustris, apii folio, lanuginosus.
In pratis humidis et incultis risu raro pr0Penit. Floret Iunio, Lititio. LINNAEus probabiliter hunc cum praecedenti coniungit. Sed Cl. CRANT Z maximo iure illum in specierum ordinem introduxisse mihi videtur, quia a R. scelerat9 sequentibus potissimum differt notis X. lanugine a. pluribus foliorum incisuris 3. fructu rotundo, tallu non dissiliente et q. seminibus quoad apicem sursum spectantibus, cum alias in plerisque Ranunculis ape X seminum reflexus sit. Tota planta semper minor deprehenditur Rau. scelerato. Radix est fasciculus multarum albarum radicularum iere perpendicularium fili formium, paucissimis lateralibus fibrillis praeditarum. Caulis est spongiosus et hirtus. Folia omnia crassa sunt et lanuginosa. Inferiora plerumque trito baoffenduntur, interdum vere solum modo obscure tritoba, quandoque pinnatifida, et saepe tritoba et pinnatifida simul observantur. Loborum inciturae vel magis vel 4nitius profundae sunt. Calyces lanugi- noli, colorati, reflexi. Potata parva, gumme Onitore splendentia. Nectarium est squamula parva, tumida, ligurae triangularis, interdum quadrangularis. Semina compressa, apice acuta, sursum
479쪽
Radiculae σι , caulis o), folia inferiora p), petata, stamina, calyX, semina q) gustata et bene
in ore contrita nullam sensibilem exserunt acrimoniam, eaecepta aspredine in lingua et ore relicta. Folia caulina magis acria deprehenduntur, acrimonia tamen a lingua toleratur, immo duo vel tria deglutita sine notabili molestia a ventriculo perferuntur r): germina e contrario linguam illico acerrime. urunt, dolore diu perseverante. Pauca
quantitate deglutita permolestum producunt dolorem , similem illi, qui a foliis Ran. selerati inferioribus oritur. Exsiccata penitus effoeta sunt s). Folia caulina et citius germinati) cuti adplicata, vescam excitant, aqua satis turgidam. VIII. RANvNcvLvs hulbosus θ calycibus retro-fexis: pedunculis sulcatis: caule erecto multifloro: foliis compositis. LiNN. Sll. Teg. 43O. Spec. pl. 778. WVLFF Bur. 199. REYG. Gedan. II. p. 97. Ranunculus radice subrotunda: foliis hirsutis, semitritobis: lobis petiolatis, acute serratis. HALL. Hist. Helu. II. p. q. n. II Tq. 'Ranunculus calycibus retros exis: radice simplici globosa. CRANT et Ars stri II. p. 89.
ωὰ KRApF l. c. p. 87. EXper. I. o 9 Ibidem. p. 88. EXPer. 5.p9 Ibidem. p. 87. EXPer. 2. 9 Ibidem p. 88. EXPer 3. νθ Ibidem p. 87. EXPer. a. Ibidem p. 88. EXper. 4.ro Ibidem p. 89. Exper. 6.ub Ibidem. Exper. 7.
480쪽
Ranunculus tubero ius. DOD. pempl. 43 I. Ranunculus pratensis, radice verti illi modo rotunda. C. B. P. IT9. LOESEL. B0r. 598. β. Ranunculus - -- flore maiore: foliis variis HELwING. Suppl. Bor. 34 .
γ. Ranunculus - - foliis maculatis. HELM'. l. c. 3 5 Ranunculus - - abortivus, seu caule compresso, monstroso, multifloro. HELw.
In pratis, h0rtis, pascuis socioribus et ad Dianti locis Iccis atque apricis minur, pallidior, sinplicior, magis hirsutus: tu l0gis cultis maior, alitur, levior, et pluribus onustus furibus osseuditur. Iuhortis tuterdum fore pleno occurrit. Fl0ret Maio,
Radix sub rotunda, bulbosa, superne tamen depressior, eXtus et intus alba, carnosa, fibras satis crassas in bassi emittit. Quotannis nova eXqrietur, Veteri deorsum missa M. Caulis erectus, fistulosus, villosus, pilis sursum erectis, saepe multos, brachii instar protensus, protrudit ramos, et vel palmaris vel pedalis est, aliquando altitudinem pedis exsuperat. Fυlia inferiora petiolis longis, hirsutis, superne canaliculatis, caulem vaginis suis albidis amplectuntur. Ex tribus plerumque foliis petiolatis componuntur interdum etiam trito balant , quae rursus tripartita seu trilobata et pro-