장음표시 사용
41쪽
hus), Paralysis quandoque supplantat. Saepius morbi viscera vexant abdominalia ; Venter, nempe, supprimitur, prae humorum inopia intestinatium, vel minuta fibrarum irritabilitate : Hinc provenit quandoque ani prolapsus, et haemorrhoides, forsan in fistulas abituri. Ventriculus saepissime laborat tarda alvo plerumque se comitem praebente) a pigra succi secretione gastrici, et ab hebetudine Ventriculi fibrarum, cum generis nervos languore conjuncto ; unde cibo remora collecto, et fermentum acre, quod flaccus parcias gastricus Corrigere nequit. Status hicce Ventriculi, praeter symptomata plurima gravia ab ipso proXime oriunda, alios, nec leniores, in partium functiones distantium edit effectus. Imprimis, 'pochondriasim, neXUS Ope mirabilis eum inter ac cerebrum statuti, morte magis timendam inducit; deinde Podagram tardam, Nephi aliam, horrendumque Calculum quodammodo
aut parit aut alit. Iners cordis et arteriarum con ditio, tot morborum principium et fons, accedente
Vasorum absorbentium secordia, hydropem dirum haud infrequenter misero infert ; supplicium quan- Ε doque
42쪽
doque debitum usu contractae temulentiae, quae non solum debile corpus reddere, sed etiam Scirrhum in Nepate gignere possit. His adde virium universalium vitae salutisque conservatricium ruinam praematuram, seu Cachexiam, heu nimis saepe a Juventutis oriundam flagitiis; quicquid enim delirabat Juvenis, nunc plectitur SeneX. Ex supradictis videre licet, quemadmodum hae copiae morborum ingruentes sunt depellendae. Imprimis, vitam degisse modice, impigre, casteque
necesse es : Liquet enim eos, stupra quorum perpetua, cum assectatoribus suis pariter eXitiosis ac aversandis, vel vinolentia perpetim CXercita, Vires
convulsit, vel sensim desidia labefactavit, morbis
supra memoratis patere maXime, atque facile praedae fore. Deinde, maXima pars rerum valetudinem integram conturbantium arceri possint optime
cursui sanguinis languenti opitulando, eumqUe, quantum fieri possit, superficiem versus corporis dirigendo. Talibus, si faveat Fortuna, modis Scirrhi possint vitari: Scirrho vero quovis stabilito, carcinomati medicamentis vi deobstruenti pollenti
43쪽
bus obviam eundum est. Sic visceribus quoque abdomen occupantibus ingens auXilium feretur. Sic Hydropem quibusdam licebit praevertere. Sic Polypos aliquandiu retardatos iri, fas est sperare. Sic Apoplexiam postremo potis erit fugere, sanguinis molem a capite divertendo, et adipem in trunco COZcerVari parum sinendo. Ad haec eXequenda consilia, ambulatione leni utatur indies ; sin haec celerius fatiget, equo vehatur, non Vero sine comite, solum enim post equitem sedet atra cura, Ut ipse adversa valetudine usus, graviter quondam experiebar. Si per procellas, pluvias, aliamve causam foras haud eXire licet, non tamen idcirco se impigre domi exercere negligat, nec se strigili contemnat perfricare fortiter. Oportebit quoque, siVe Aquilo terras radit, seu -- bruma nivalem interiore diem gyro trahit, ' aut oras propiore sole calentes petere, aut saltem amictu se laneo circumcingere. Senibus se paulo benignius tractare eXpedit. Cibi nutritione pleni, atque foventes conveniunt. Epulas tamen esse modicas decet, vires quia digerendi moli ciboriam
44쪽
cegre sufficerent. Idcirco praeterea, esca3 concoctu faciliores seligant; necnon quae stimulantiore pollent qualitate, quo fibras torpentes incitent: Easque postremo, quae sint ad acescendum parum procli-Ves, ne incommoda multa pari rent. Vinum meraci US, modo ne mentem capiat, aut Stomachum
opprimat, libere bibant. Mollius cubent. Labore vehementi vacent. AEtatis sub finem hujus, balneum haud parum proficit. STADIU AI SEXTU Μ. RELIQUUM est, ut de sexto stadio miserando dicam, quod ab amissa potentia procreandi sobolem
inchoat, et ultima linea rerum finitur. Viro testes, qui annos per aliquot proximos lente admodum liquorem genitalem secernebant, et longa post intervalla ad congressum Veneris incitabant, nunc penitus arescere et decrescere solent. Horum orbata stimulo virga quoque flaccescit, necnon magiS mR-gisque indies corporis tabescit vigor, animique Alacritas. Mutatio haec universa, viribus generis sanguinei
45쪽
guinei infirmatis, sciat aestimo, indeque vasorum areis minutorum obturatis, est imputanda. Annis circiter decem citius fit Mulier effoeta. Hac tempestate sanguinis rivus solitus, primo post intervalla redit inaequalia, tandemque penitus cessat; res maximi referta periculi, non modo incommoda pro tempore varia facessens, sed morbos cruciantes et infanabiles miserae inferens. Etiam dum varius et abnormis est, pondere circa lumbos et dolore capitis obtuso mulier opprimitur; si macho simul laborante, quale sit tempore pubertatis. Cum vero sistit omnino, omnia haec symptomata ingravescunt; quibus Haemorrhagiae variae
haud raro accedunt; necnon Visus et Auditus conturbantur ; nonnunquam etiam Apoplexia faedave Leucorrheta hos eXcipit morbos. Interdum autem egoriuntur mala, lentius fateor aggredientia, multo tamen magis horrenda. Hoc tempore etenim Scirrhus et Carcinoma Uterum mammas ve inVadere amant, infelicem doloribus infandis torquen
46쪽
Mensium penitus suppressorum causa, ut arbitror, est conditio rigens arteriarum uteri, visque debilis qua sanguis in eas propellitur. EXitu sanguinis sic impedito, tandemque prorsus abolito, ple- thora supervenit universalis ; et hinc oriuntur symptomata quae supra diXi primam comitari aberrationem, sed quae, eventu conflammato, magnopere exacerbantur. Scirrhum ciere videtur copia
sanguinis nova in eas partes immissa, quam cor et arteriae irritabilitate vigoreque pristinis amissis, segre circumagere Valent. Veri autem simile est, diathesi quadam insuper opus esse ad hunc morbum inducendum ; aliter enim, frequentius eveni
Finem primariae mutationis aestimo, ne si vetula conciperet, partium pelvem formantium rigiditas partum omnino impediret; neVe, si parturierit, ad sobolem imbellem et inopem tollendum parum sufficeret: Forsan quoque, ne constitutionem nimis imbecillam a matre proles deduceret. Systemate sic mutato genitali, seXuum discrimina fere omnia intereunt. Dulce non amplius loquuntur
47쪽
quuntur e tae ; cutis fit dura, venisque distincta
magnis.' Nec brachia, nec crura pristinum nitorem teretem retinent: dum cutis interea universa,
sed potissimum ea faciei manibusque obducta, in
rugas contrahitur faedas. Mentum horrescit capillis ; mammae, nunc inutiles, flaccescunt, decrescunt, tandemque fere planae redduntur. Mulieres tamen, gravibus jam functae stipendiis vitae, longiore vita, ac meliore valetudine quam Viri, emeritae veluti, ut plurimum donantur. Quae res fibris laxioribus, minusque ad rigendum Proclivibus, queis praeditae sunt foeminae, essici proxime videtUr. Accedentibus annis, causis supra recensitis in vasa sanguinea agentibus, magis magisque in annos singulos vis cordis et arteriarum infirmatur, et irritabilitas earum obtunditur; venae simul distenduntur, atque arteriae coangustantur ; Unde ictus earum debiliores ac pigriores sunt, donec tandem propulsioni sanguinis ab arteriis rigidis et contractis prorsus obstatur. Sic cuicunque e morborum, belli, et casuum periculis salvum evadere datum
48쪽
datum est, senio tamen confectum, fato a nata li die omnibus sortito necesse est tandem succumbere.
Priusquam hic cadat eventus, multa in grandae-Vo mutantur, Variaque mala diutina ipsi sunt perpetienda. Imprimis emarcescit corpus, non solum absumpto parUmque renovato adipe, virium ob digerentium atque nutrientium defectum ; sed musiaculis ipsis quodammodo tabescentibus, per vascula eos percurrentia partim deleta, partim contractaret cum hoc a vasis rigentibus plurimum pendeat, ratio cur serius marcori Mininae sunt obnoxia apparet. Ossa perveteribus non modo minuuntur mole, sed etiam leviora sunt, quia materies terrea non iis tam prompte suppeditatur, quam dispendium postulat assiduum. Veruntamen mira, hac aetate, inest arteriis, valvulisque cordis proclivitas ad osseam fabricam, aliqua eX parte, adipiscendam. Nec ineptum est censere ejusdem materiei aliquantulum partium corporis caeterarum fabricam, annis extremis, intrare. Certe in ipso
49쪽
cerebro ossicula quaedam nonnunquam reperta sunt. Augentur tendines, decrescunt musculi, addensantur cartilagines, adeo ut spinae Vertebrae se propius invicem accedunt, et corporis totius altitudo minuitur. Inalgescit corpus, praecipue partes membrorum CXtremae, ob earum a sanguinis fonte longinquitatem ; quam ob rem quoque crura longe ante truncum gracilescere observantur. Tali simul grandiores fiunt, ordemate per debilitatem universalem occupati. Languet Stomachus ; franguntur vires ; vacillat infirmus per annos quosdam, membra donec truncum prorsus ferre recusent. Crines incanescunt et fluunt, nec fluere desinunt, antequam caput fuerit Omnino nudatum. Contrahuntur glandulae, imprimis eae quas chylus transire solet: Res perniciei refertat Sensus quisque sit hebes, et denique penitus deest.
Hoc aliquatenus eXplicat, cur optime senex acta
50쪽
mox deserturis memoriam, mentemque Vacuam relicturiS. Mutationum harum omnium ratio, CX ea aetati quintae incidentium supra reddita, facilis erit repertu . Vita jam inclinata malis innumeris acerba redditur : Quippe quae morbis omnibus queis aetas proxime elapsa tentabatur conflictari cogitur, dum vigore simul caret pristino, et plurimis praeterea solatiis orbatur. Grandaevo incommoda oriuntur graVia a Ventriculo et intestinis se male habentibus. Capiti e-
tiam periculum imminet e polypis cor occupantibus, e Valvulis ejus, vel arteriis in os, aliqua sal tem erc parte, cola Versis, C sanguine cerebrum Opprimente, e pedUm gangraena, Scrofula, Carcinomate, Calculo, atque Hydrope. Sed nil magis senibus esse reor formidandum quam Catarrhum
ita dictum Senilem, sive frequentiam ejus, siVediuturnitatem, sive molestiam, sive vitae discrimen quod affert, spectemus: Tussi enim importuna, copiam