장음표시 사용
231쪽
Lin ER TERTI vs. zῆ9pemodum infinitae sunt multitudine ac variet
te , & inter se plurimum differentes, atque discrepante, ' quomodo eadem siderum potatura& conformatio , sub qua vel Gemini, vel a ij quamplurimi eodem puncto temporis nai cuntur, potest esse certu iagnum proprie & distinete praesignificans tot. tamq; varios, ac dissimiles casus,& e uetus,qui in illis cernuntur'Quares actra sunt signa rerum futurarum, eoum demquoque causas esse fatendum est, quod si causas esse negamus,etiam signa esse negandum est.
3I. t An Cometaesigna snt humanarum
DICES, cometas,qui in sublimi aere generantur signa esse, quae insignes admodum casus futuros portendant, quorum tamen cometae nec causae sint,nec esse mis: quare idem quoq; astris accidere respectu rerii lublunarium, non esse incredibile. At ego cometas certa signa hu
manorum casuum & eventuum numquam con
cedam,licet hoc tam vulgd persuasum sit,quam est a Sapientibus improbatum. Quod si hoc,
cum vulgo consentiens opinarer, dicerem cometas a stellis rerum futurarum. effectric ibus excitari,ut eas res antegressi praemonstrent. De stellis autem secus est, his enim nulla est corpo rea causa superior.
ya. An qui astra faciuntsigna rerum futurarum , simul etiam necessario inducant se
Uruant Fatum. S r v quid multis moror' coguntur istius opinionis
232쪽
L1BER TERTI v s. aqsneantur: quod nec istius sententiae defensores sentiunt, & id sentire impium est. TEsTIMO Nivri autem illud Esaiae productum ex 3 q. capite,Coeliscut libri complicabuntur: quod inter caetera Scripturae testimonia paulo superius commemorata, solum habere aliquid difficultatis, & nonnihil negoti j facessere videtur; varie interpretatum reperio : ita tamen , ut
nulla interpretatio , quae modo vel probati sit Auctoris, vel sit ipsa probabilis, quicquam illi, sententiae suffragetur. Iustinus martyr respondens ad quaestionem nonagesima quartam Orthodoxorum, qua quaerebatur, quemadmo in mintelligendum esset, quod dicitur ab Esaia,fore ut coelum aliquando velut liber complicaretur, sic ait; quemadmodum caeli creationem diuinae litera per similitudinem conferunt aliquando cum pestis e tensone Uticentes: Qui extendit caelum sicut pestem, aliquando cuin firmaro sumo, Coelum, inquit, ceu fumus frinatum est, aliquando cum rotunditate camera : us extendit , inquit , Coelum velut cameram : Sic e diuerso , caeli dissolutionem per comparationem conserunt cum aliis rebus, ut apud Esaiam cum volumine inuoluendo se implicando, scut a pud Dauidem Psalmo ioi. cum vestimento veterascente se commutando. Sic Iustinus. Hieronymus vero super illis verbis haec scribit: Confiderandum, quod non dicat interire Caelos, sed replicari, sue complicari quas librum,ut postquam omnia peccata Vesera fuerint , ct relecta , complicentur qui prius aperti fuerant, vi nequaquam ultra scribantur in eis delicta multorum In Scriptura enim dicuntur coeli annunci re iustitiam DEI, reuelare iram eius, O prohare ac
233쪽
Dx Divi NAT. AsTROLO. re sicari hominum scelera. SANc Tvs THOMAs,&Nicolaus de Lyra aliter exponunt: Coiplicabuntur, inquiunt, Curii tanquam liber, hoc est, non exercebunt ultra Ethnici romantiam si iam; nec posthac ex astris aluinare audebunt euentμ hominum, quasi legerent in sileribus descriptos casus 2 euentiu suturos. Alij sic interpretantur : Non patebit amplius introitus in regnum ισ-lorum,s d ianua coelestis clausa erit. Sunt cliam qui explanent hoc modo. Ministerium ct usus caelorumi atque derum exhibitus homini ante diem iudicij, ρο- flea esse desueti uam licet non prorsus interibunt coeli, alio tamen flatu erunt, quibus nunc funguntur ministeriis o obsequiis hominum causa, ab illis post diem iudici, quoquo modo vacabunt: qua vacatio pulchre declaratur ab Isaia similitudine libri, quem posteaquam eo usi sumus, nec ampliu4 nobis usui futurus et complicare ct claudere solemus. N sc displicet milii interpretatio e rum, qui aiunt,illa similitudine declar i; tantam fore diuinae irae & vindictae demonstrationem aduersus gentes, de quibus illic Esaias loquitur,
tantam rerum ona tum perturbationem & confusionem; tantam denique hominum tristitiam dolorem & conflictationem; ut prae magnitudine moeroris atque doloris, & prae animi pertu batione , & oppressione, videantur hominibus coelestia lumina reii ingui, stcllar de Coelo cadere, motusque earum conturbari, deniq; coelum complitari, & recedere. nam quod hic dicitur omplicari, in Apocalypsi dicitur, recedere vel abire. sic enim habes in cap. 6 Et coplum reces its ut liber insolutus.
234쪽
L1BER T E R T I v s. aq7SED quo planior sit, & facilior ad intelli- Antiquus gendum etiam non valde doctis similitudo si φρ Hebraeo-bri,qua vius est Esaias, sciendum est Apud He 's V m braeos antiquitus libros sacros diuersa forma scribi,& compingi solitos esse, quam nunc scribuntur lrbri apud nos. Habebant enim unum dum taxa; solium siue membranam oblong3m, quae circa cylindrum siue axem ligneum circu-plicabatur nitar lineae telae radio textorio circumuolutae. Videbantur autem huiusmodi ribri aliquam referre coelo ru similitudinem & imaginem ; quia sicut axem illum ligneum , qui in medio voluminis est , complures ipsus membranae ceu spirae, altera super alteram ambiunt & circumdant: ita hanc terram,quae medium toritius uniuersi axem tenet, cCelestes orbes altersu pe, alterum, collocati in Orbem circumplectu tur. Verum de testimonio Esaiae satis dictuni sit - cuius cum tam multae ac variae sitat .expo, . tiones, nulla earum tamen mirificos illos astro rum Lectores, interpretes, ac Vates adiuuat. .a
a,trologi multa vera praedixerint. V
REsTAT , quo tandem a d exitum haec di sputatio, sitioni γ' purda cai ur,ut causas
periamus , cur permultae qxiorumdam Astrologorum praedictiones verae in exint, &cum rebus
ipsis euentisque mirabiliter cbngruenkes. hanc 'enim quaestionem, cum eius mentio supra inci- . et disset,
235쪽
148 Ds Divi NAL ASTROLO. invi disset, quo melius, commodiori scilicet loco tractari posset, in extremam hanc disputatio-
Lic ετ igitur praedictiones Astrologorum plerumque falsas esse verissimum sit, & a nobis
supra satis explicatum; quoniam tamen & olim proditum est a multis, hodieque admodum vulgare est,quinetiam a grauibus viris,quibus non credere difficile est , pro certo traditur, fuisse quosdam Astrologos, quorum pleraeque Omnes praedictiones verae fuerunt , usu ipso euentuque comprobatae,& vix unum aut alterum de plurimis eorum praedietis secus euenit,quam ibli praenunciauerant: age, nos etiam hoc credere in animum inducamus,ne peruulgatae hominum opinioni quasi publica fide & auctoritate confirmatae , aduersari videamur. Concessa au- tem veritate huiusmodi praedi monum, causas eius disquiramus, videlicet, qua ratione certo potuerint ab Astrologis futura praenunciari quet quod incerta sent, vim & notionem humanae intelligentiae fugiunt. Non longum faciam: C- quidem asseueranter affirmo, ii quae praedictiones Astrologorum verae fuerunt, earum veritatem non ex veritate, firmitateque artis astromanticae,quam nullam es se satis superque ostensum est, sed aliis ex causis proficisci: quae autem' sint huiusmodi causae,breuibus explicabo.
D. I uatuor cause, propter quin nonnumquam praedicta Astrologorum vera canunt. 3 . In tincta daemonum agi nonnunquam Amines ad diuinandum. .
236쪽
L1BER TERTI Vs aq9 PRIMA CAvs A. Veritas istarum praedictionum nonnunquam prouenit ex pacto & s cietate, quam iniuit Astrologus cum daemone vel ex occulto eius afflatu & instinctu, quo etianescientes homines ad diuinandum instigantur. Hoc tradit Augustinus extremo cap. 7. libros. de Ciuitate DEi: Non immerito, inquit, credi tur,cum Astrologi mirabiliter multavera respondent,
occulto instinctu seri stirituum non bonorum,quorum cura est has falsas ct noxias opiniones de astralibus
fatis, inserere humanis mentibus atque Irmare, non horoscopi notati ct in lecti aliqua arre, quε nuda es. Sic Augustinus.
31. suot modis Daemon futura, aut ipse praesentire , aut homini praemonstrare soleat.
D AE M o N autem suggerit homirii, quod ab eo diuinetur,vel palam se oculis eius aspectabilem,& conspicuum offerens, eumque futura humanis verbis praedocens : vel formatis in aere vocibus praesignificantibus futura , citra ullam corporis speciem & figuram: vel immissa scriptura aliqua quae futurarum rerum praedictiones contineat: vel dormienti per somnia , aut vigilanti afficiendo & commouendo phantasiam, fingendoque phantasmata idonee ad repraesentandum id , quod diuinandum est, atque incitando hominem ad praedicendum id , quod repraesentant phantasmata.Scire autem potest daemon futura, lus praedocet hominem, reuelatione Dei per bonos Angelos ei facta: nonnum
237쪽
ia 23o DEr DIvINAT. ASTROLO. quam enim Deus ad agendum aliquid utitur daemonum ministerio. Solet etiam daemon prae- nunciare homini sutura, tuae ipsemet postea sa-cturus est : solet ob incomparabilem sui motus celeritatem, quae in longinquis locis remotisq; mundi regionibus geruntur,ea ad homines, qui longissime absunt, deferre. Potest item daemon ex clandestinis consiliis, verbis, scriptis, ex si Pnis,quae in corpore tam exterius, qu/m interius apparent, occultas hominum cogitationes &deliberationes tam praesentes quam futuras, so- Damonqui- lertissime coniectando, cognitas habere. Idem -bμ msti εἴμ' que coniicit ex praeparatione causariarn, aliarumque rerum , quae adgerendum aliquid de- bent cocurrere. Denique, ob incredibilem subtilitatem & solertiam mentis, ob tantam tot millium annorum experientiam,propter perfectam rerum omnium naturalium absoluta ique scientiam ; callidissimus, atque sagacissimus est ad praesentiendum & praenoscendum
Hoc ipsum quod hic docuimus, quia enu'cleate aperteque tradit Augustinus in libro a. de Genesi ad literam , capite decimo septirno, libet verba eius adscribere, De fatis, inquit, de-rsim quale; libet eorum argutias , O quo de mathes
documentorum experimenta,quae idi Apotelesemata vocant,omnino a no irae fdei sanitate respuamus,Talibus enim disturationibus etiam orandi causas nobis auferre conantur,ct impia perversitate mali factis quae re-Zyi me reprehenduntur, ingerunt, accusandum potin Deum auctorem siderum, quam hominum selera. I
eos satendum est, quando ab istis vera dicuntur, in
238쪽
LiκER TERTI vs. 23rstinctu quodam occulti mo dici, quem nescientes bu-mana mentes patiuntur. QAod cum ad decipiendos homines sit , stirituum seductorum operatio est: quibus quadam vera de temporalibus rebus nosse permittitur, partim quia subtilioris sensus acumine , partim quia corporibus subtilioribus vigent , partim experientia callidiore propter magnam longitudinem vitae, partivi a sanctis Angelis, quod ipsi ob omnipotente Deo discunt etiam iussu eius sibi reuelantibus , qui merita humana occulti me iustitiae inceritate distribuit. Alinquando autem uilem nefandi spiritus etiam, qua ipsi facturi sunt , velut diuinando praedicunt. QVapropter bono Cluistiano ,sive Mathematici ,sive quilibet impie diuinantium , maxime dicentes vera cauendi siunt. ne consortio daemoniorum animam deceptam , pacto quodam societatis irretiunt. Hactenus sunt Augustini verba.
Daemonum, vel i lorum A prologorum opera et tuntur ad diuinandum.
C AE T E R v M,grauissinio se obitringunt scelere , quicumque cupidi futura noscendi consulunt daemones vel Astrologos daemonum opera utentes ad diuinandum. Multis autem modis in
eo ipso peccari potest: primo si quis consulat
daemonem de futuris, vel daemonis discipulum Astrologum , ratus este daemoni futura omnia explorate percepta. hoc enim cum unius Dei proprium sit nolle futura, si quis eandem cognitionem etiam daemoni tribueret, impietatis& idololatriae crimen esset. Deinde, si crimi-
239쪽
L1BER TERTIus et syreligione, nata, nec sane immerito, ac temere, hominum existimatio: Denique multi de istis capti a censoribus fidei nostrae, tuos Inquisitores vocant,vel ultro, vel coacti, habita scilicet quaestione, admotiique cruciatibus , suam cum daemone societatem, & samiliaritatem confessi sunt. verum de prima causa satis. SECvNDA c A v s A. Astrologos diuinare futura, nonnumquam accidit ex occulta diuinae prouidentiae dispositione, quae, ut in quarto &septimo libro Confessiorii in inquit Augusti- Augustia- -
, nus, caecas & improbas mentes consultorum aliquoties ignoto quodam instinctu sic agitat,ut nescientes proferant, quae consulentes , vel ex eorum meritis,vel ex aby go iusti iudicij Dei oporteat audire.
s.f. De ususortium apud utiquos adpraem- scenis futura.
H v C referre etiam conuenit sortes antiquis usitatas,quando videlicet versibus alicuius poctae sortito acceptis, quid eis futurum portenderetur , inquirebant: quo modo nonnumquam contingebant illis carmina,vel praesentibus,vel iniuris negotiis mire congruentiae velut Alexandro Seuero etiamnum adolescenti, nec imperium speranti, dum Virgilianas sortes scrutatur, versus ex libro AEneidos 6. exiere, qui futurum illi imperium praesignificabant his ver-ibis3 Tu regere Imperio populos Romane memento: Ha tibi erunt artes,pacifix imponere mor is Parcere
240쪽
NEC mirum ita euenire, Deo volente,ideo- que mentem mouente, linguam moderante,
sortes apte ad id quod praelignificari vult imi- fcente ac temperante: qui non solum ex ore B laam arioli & falsi vatis, sed etiam ex ore asinaequa ille ariolus vehebatur, verissima futurorum edidit oracula.
u. Permissu D E i, nimis cupido ciendi ut O,laqueis daemonum irretiri, o Dariis, ac perniciosis erroribu implicari.
NON est hoc loco in praeteritis relinquendum, quod valde sapienter, & salutariter monet Augustinus in libro secundo de Doctrina Christiana, cap. 22.& 23 ait enim permissu Dei nonnumquam usu venire,ut daemones vel per ipsos etiam homines multa vera praedicant, quod no- nulli eiusmodi diuinationum, etiam cum superstitione atque impietate nimium studios, atque curiosi, noxia perluasione seducti. in maiora &magis execranda flagitia'. ita se derelinqui , Deo,promeriti praecedentibus suis peccatis,' prolabantur Sed praeitat hic μugustini verba Vin. . subscribere Hinc i, inquit, ut occulto quodam iu-Mania Beati dicro diuiua cupidi mallarum rerum homines tradan A gviuem tur illudendi or decipi edi,pro meritu voluptatum si 'rum illudentibus eos atque decipientibus praeuaricatoribus Angelis, quibus ista pars mundi in ora si cundum pulcherrimum ordinem rerum, diuina prouidentiae lege subiecta Hl. Uuibus illustombus 2 deceptionibus euenit, ut istu supersitio is se perniti s diuinatio-