Aphorismi, sive praecepta medendi generalia ex pluribus casibus particularibus abstracta

발행: 1792년

분량: 204페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

sive Praecepta. . Iop.

Spiritus salis ammoniaca acidus quamplures sanavit icteros. Absynthium ponisticum iusculo incoctum Ba livis familiare fuit. Carduus benedictus , inarubium, che lidonium maius. Paxonichia folio rutaceo pro secreto laudatur a Boi e

In curatione icteri tota medici prudentia dirigi debet in investigando, an pendeata bile viscida, vapida amurcosa, Sc inerti circa iecur impacta; an Vero a bile acri, tenui, ignea, inflammabili , pro quorum diversitate humorum toto coelo diversa esse debet curatio.

III.

Signa viscidae bilis sunt lingua alba, umida inappetentia extrema debilitas vitium, pauca vel nulla febris, flatus ingentes post

pastum et quae causae praecesserunt , dc tempera- .

mentum, ad congerendas Visciditates, apta ad id esse debent.

II et .

Acris contra tenuisque bilis signa sunt sitis cum aliqua linguae siccitate, ardor , cam torque hypochondriorum, aliqua in pulsu

mutatio, tensiones hypochondriorum , siccum temperamentum cum macie aegroti; causae quae praecesserunt, calide suerunt vina generOSa , aromota. Saccharata &c. Icterum avisciditate curat veluti pro secreto aqua Te-

32쪽

bori, ni tueu quae Salina est. Si febris non adsit ,

dat potionem purgantem ex hac aqua aliisque indicatis compositam .sir M. Si nimium fuerit amurcosa bilis. per duas aut tres vices haec purgatio alternis diebus repeti debet. Deinde veniendum adserum lactis cum marrubio bullitum , &singulo mane calide dandum . Et si magna fuerit viscide nigraeque bilis copia , addi poterit cum sero in maceratione drachma una hellebori nigri , vel cochlear syruppicacheltici Fernelii cum helleboro, qui sy-ruppus magnarum est virium in chronicis: &demum omni bile expurgata ad chalibeata& roborantia veniendum. Sequens vinum medicatum Bagliviunt nunquam fefellit. R Limaturae ferri non rubig. petia ligat. unc. sem. Fol 'sennae mundator. dr. xvi. Epithimi incis. & rhabar b. eieci. incis. Γ unc. jij. Absynth. poni. Centaur. min. aa Μ. jj. Bacc. iuniperi coni. Μj. speciemum trium Santal. ' spec. diari hod. abb. aa Scrup. iij. Vini albi vet. ris non admodum generosi libr. vij. Μacere biduo ad cineres fervidas, deinde cola per manicam Hippocratis, ut vinum optime clarificetur; de quo capiat unc. mane biliorio ante prandium per quindecim dies aut plures; singulis diebus vel alternis, prout magis vel minus purgaverit . Hoc Vinum medicatum maxime etiam confert in scirrhis , & obstructionibus viscerum , potissimum ubi visci .ditas regnat, nec multa febris adest.

33쪽

sive Praecepta.

Contrario modo procedendum in aciero, quando a tenui, acri, inflammabili bile producitur atque in fibris iecoris , partiumque vicinarum oscillatoriam parit convulsionem . Utendum enim erit tunc radicibus temperantibus, aperientibu S, ut fraga rum graminis . Indi baccaruiti &c. cum sero lactis bullitis. Succi aperientes potus aquarumlacidularum, quae bilem diluunt, coercent . & viam ei praebeat per urinam aut per seccessum ; accidulas in ictero a pluribus laudatas vidit Baglivius . . II s. Quibuscunque in febribus ante septimum icteri fiunt, malo sunt loco. Η:ppocr. 6. Aph. 42. Icterus ante septimum diem insidiosus . At septimo, nono, Undecimo , decimoquarto , prorumpens Salutaris . dum modo non adsint hypocondria indurata ,sin autem adsint , anceps est . Hippocr.

Exigua sanguinis stillicidia omnia prava; in acutis nil paucum criticum; prava Sunt , nisi indicent futuram hemorrhagiam copiosam die critico, quod dignoscitur ex uri nae coctione eodem die stillicidii. Rigor , qui post hemorrhagiam venit, quam iure naturaei praecedere debet, ut bonus sit, signo &hcausa funestus.

34쪽

pervenientia , lethalia. . II9. Haemorrhagiae quartanae , seu quarti diei copiosae , malae, aut morbi longi indi

Sanguinis eruptio quartanas non solvit , neque morbos, qui per alvi egestionem sanari solent. . I 2I. Febres ardentes in iuvenibus sanantur per haemorrhagiam; in senibus per dysenteriam . . I 22 Pestifera est omnis, quae non iuvat , haemorrhagla; Nam labescit natura des raudata ibi, ubi levamen eXpectabat. I 23 Vomitum sanguinis ex suppressione mensium, mulierculis familiarem, non esse timendum asserit Bestivius .

Signa, quando sanguis vomitu, reiectus venit ex hypochondriis, potissimum j core, sunt: palpitatio hypochondrii, dolor , ardor , tensio; signa obstructionum, color subflavus, viridis in facie, aut reliqua cute, palpitario coeliacae, aut umbilici:

Vomunt sanguinem nigrum non Vero Spumantem .

35쪽

mantem . Motus sanguinis ab hypochondrio venientis manifesto percipitur , & sursum ascendere manu percipitur , quod in suo aegrotante observavit Ballonius; iuvenibus familiaris est hic exitus loco hae mori hagiae. In huiusmodi sanguinis vomitu ex jecore adstringentia non iuvant: sed primae viae a colluvie purgandae, quae visciditate sua obstructionem in vicinis locis pariendo sanguinem ad superiora regurgitare faciunt; purgandae autem decoctis aperientibus & solventibus cum tamarindis, mirobalanis &e. deinde chalybeatis perficienda curatio . Innuit hic morbum nigrum Hippocratis a Tir-

soto saepius visum descriptumque in epistola latina ad ceL Zimmermannum. Estqur vomitus cruentur, veI a' alvus cruentagrum mosa , ex rustis vasis venosis potissimum , iisque varicosis . Varix rupta , sanguinem ad primas vias est undens omnium borum Umplomatetm causa ον StoIL

In sputo exitu sanguinis per OS. ne dentur statim stringentia: nam nisi prius risu rerum mellitarum, hordeatarum, abstergentium purgaveris, pulmones ea Saa-guine , qui extravasatus est . & moram tra-nit in pulmonibus , in suppurationem desi'net, ac phthisin .

Doloris acerbitas versa in gravitatem,leipothymia, febris nocta maiQr , rigor

36쪽

beris mi

derepente citatus, qui ante non erat, sunt signa phymatis purulenti interni.

Vomice Omnes , seu empyenlata partium , cognoscuntur per vigores & febres de novo supervenientes . Sola pulmonis recondita est , & clanculum serpit absque dictis signis, inio tunc cognoScitur, quando repente manifestata, hominem ad mor-

rem brevi deducit, ut millisus Tulpius

prae ceteris hoc animadverterunt. g. I 28.

Abscessus ad aures & pedes boni in

vomica pulmonum . g. I 29. Dolores surae, sive cruris intolerabiles, nullis cedentes remediis, oriuntur a pure per partium spatia in crus ab hepate1ransmisso: Bainus , & Houerius id obser

varunt .

Hepatitidem Hippocrates de internis assectionibus his verbis describit. Dolor acutissimus in iecore ad nothas costas, hume rum & claviculam, suffocatio sortis; dolet , dum tangitur iecur , febris, rigor Rhorror, vomitus bilis, color cutis sublividus . Cibi torquent, & urunt ventrem , progrediente morbo remittunt, sed dolor derepente suffocat aegrum . potissimum circa septimum diem, in quibus desinit morbus , & si eos effugerit , sanatur . Balnca , lac, serum & diaeta sanant morbum. s. ISO.

37쪽

sive Praecepta. Iecmoris inflammatio aliquando similli pleuritide, & mediuos frequenter decipit similitudo. Disserunt tamen, nam in heparitide dolor infra est -- - gravatiVus est non pungitivus; respiratio non multum laeditur , color faciei citrinus, tussis sicca Spuro , pulsus non durus . Foeces liquide tisubcruente. Contraria sunt in pleuritide. Si inflammatio iecoris sit in parte gibba, urgent symptomata pleuritica , si in eius cava, stomachica urgent. Si ex usu nitri fixi copiosa sequatur urina bonum in hepatitide: nitrata in hepatitide, de omnibus inflammationibus fere specifica sunt. Ideo serum lactis iuvat in in-Fammationibus, quia abundat nitro plantarum.

Qui quotidie scribendo vitam ducunt, phthisici moriuntur, & phthisis incipit rau-cedine molesta, ac nullis cedente remediis , donec tandem fere post annum phthisici moriantur - - - quotidiana experientia Certum est, studiis nimium applicatos, &scribendi studio deditos in phthisin facile

desinere. - - Varii pulmonum morbi oriuntur in studiosis. . 134. Bona respiratio in variolis est unum

38쪽

ex optimis signis, licet alia sint gravia ut centies observatus. ita Baglivius. Cum bona respiratione semper bene spera in variolis. Spiritus magnus multo tempore durans, delirium significat. Difficultas omnis respirandi terrifica est quando excusationem non habet, aut perturbationes criticae aut crisis ipsius. Ut magna & rara respiratio certissumum est delirii argumentum; sic parva &rara mortis iamiam futurae . F. 13 Inter morbos pulmonis notabiles est pulmonia lethargica ab Hippocrate ita denominata; ait itaque ipse: Pulmoniae idem status ac letargi , qui letargici eυadunt ,

pectore supurontur , Hippocrat. , in coacis

Invadit itaque pulmonia cum lethargo si tim in ipso morbi initio; oritur a pituita putri ia viscida, pulmones syderante, tussis tenet cum sopore; cum moriturus est

aeger, liquescit alvus, ut in libro de morbis describit. Quare non est prospiciendum Ierargo per eX pectorantia. Bagi. ex exemplis ibi allatis constat morbum esse senilem, forte appoplexiam pituitosam cum perip-neumonia senum notha. Stoli

Pulmonum morbi in fine desinunt in soporosos assectus; sanguine enim a supe

39쪽

rioribus ad pulmones morbo ob ssos dinficilius recirculante sanguine . viis impeditis , haeret in cerebri moeandris; hinc sopor facile accedit.

Saepe moriuntur pulmonici gravissimi affecti accedentibus , & in cadavere nihil morbosi reperitur in pulmonibus ,- in siccis , adustis aridis , temperamentis id potissimum contingit. Hinc etiam oriuntur pleu- ritides siccae , asthmata sicca . hydropes sicci, flatulentae & dolorosae partium affectiones , & reliquae hujus generis, in quibus non flatus causa mali est , sed solidum natura siccum, arridum & violento praeditum elatere; quod ab acri humore magis irritatum vehementer oscillat, & oscillationibus isti; fluidorum circulum mille modis turbat . dictorum morborum eadem causa curatio. ac bidropis sicci , sive Impanitidis superius descriptae . Hydrops ille siccus verius posset vocari : ri anilis infammatoria I solL

Erysipelas pulmonum ab Hippocratel. de affectionibus describitur. In pulmonis

erysipelate adsunt vomitus aquosi , acidique humoris, frequens teipolymia, dolor acu - tus , anteriora & posteriora pectoris occupat, sitis ingens , aeger respirando nares aperit, veluti aequos a cursu delassatus, &linguam foris exerit, veluti canis aestare, celefactus ab ardore solis; rubet facie, iacuc latio

40쪽

34 Aphorasmi

tatio magna per lectum, septima die moritur . Gravis est morbus & pauci effugunt ira Ortem, teste H pocrate graυissima pulmonum insammatio utriusque Iobi cum inflammatione mediasrini videtur absolvere to-ram e sepelatis pulmonici ideam. Sioll. De morbis solidorum superius descrip torum haec adhuc dicenda sunt . His in morbis sanguis missus crusta inflammatoria saepissime caret, saltem initio; hinc idea malignitatis Critur , quae medicum ad praescribenda antiseptica: camphoram; corticem&c. determinat; sed male. Nam repetita venae Sectio, potusque emollientes nauci laginosi, fibras nimium crispatas, irritatasque relaxabant felicissimae. Vitium enim est potissimum in solidis nimium elasticis, nimium vivida irritabilitate praeditis, quae accedente stimulo, etiam tenuiori quam qui in sanguine educto observari possit, crispantur,&υeram insanimationem faciunt. Ad inflammationem gignendam solida plus conferunt quam liquida. Crusta phlogistica videtur esse potius effectus inflammationis quam causa. Vera enim adest persaepe inflammatio absque cru ta. Patet quam male cortex, & camphora his in casibus darentur. StolL

Fol. lib. I. prax. medicae describit Bis elisius catarrhum suffocativum , tanquam peripeumoniam Sanguineo. serosam gravissimam , subitoque Ortam, repetita ve

SEARCH

MENU NAVIGATION